فهرست مطالب 

عنوان
  

 

صفحه

 
1-5-5-2-ریشه ها…………………………………………
16
1-5-5-3-  نیازها و عوامل محیطی …………………….
17
1-5-5-  1-5-6- منشاء، زیستگاه و دامنه پراکندگی گیاه……………….
19
1-5-6- 1-5-7- جادوی زمین آلوئه ورا………………………….
20
1-5-7-     1-5-8- کاربرد گیاهان دارویی در کمک های اولیه………
21
1-5-8-     1-5-9- آلوئه ورا در گذر زمان……..
21
1-5-9-     1-5-10- جنس آلوئه ورا و گونه های آن……………..
22
1-5-10-   1-5-11- تحقیقات و  کاربرد دارویی…………
23
1-5-11-        1-5-12-  گیاه قرن بیستم………………………
26
1-5-12-        1-5-13-  آلوئه ورا در جزیره قشم………………
27
1-5-13-   1-5-14- بازار تجاری و جهانی………………………
27
1-5-14-   1-5-15- ترکیبات شگفت آور آلوئه ورا………………
29
1-5-15-1- راز درمانگری برگ های آلوئه ورا…………..
30
1-5-15-        1-5-16- برگ و محتویات آن……………………
31
1-5-16-    1-5-17- شیوه استفاده………………………
31
1-5-17-        1-5-18- آشنایی با مواد موثر گیاهی……….
32
1-5-18-1- گلیکوزیدها…………………………..
32
1-5-18-2- ساپونین ها………
32
1-5-18-3- تانن ها……………………….
33
1-5-18-4- رزین ها………..
33
فهرست مطالب 

عنوان
  

 

صفحه
3-6- صفات مورد اندازه گیری…………………………….
48
3-7- چگونگی اندازه گیری صفات مورد آزمایش……………
48
3-7-1- روش اندازه گیری طول برگ………………………………………..
49
3-7-2- روش شمارش تعداد برگ و پاجوش………………….
49
3-7-3-  روش اندازه گیری زیست توده (وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی)……….
49
3-7-4-  روش اندازه گیری وزن تر و خشک برگ……………………………..
50
3-8- محاسبات آماری ……………………………..
50
فصل چهارم:  نتایج و بحث و پیشنهادات………..
51
4-1- مقدمه………………………………….
52
4-2- اثر کاربرد فاضلاب شهری بر عملکرد گیاه آلوئه ورا……………
52
4-2-1-  تعداد برگ……………………………
54
4-2-2- طول برگ………………………………………….
54
4-2-3-  وزن تر  اندام هوائی………………………………
63
4-2-4-  وزن تر برگ……………………………….
66
4-2-5-  وزن تر کل……………………………….
69
4-2-6- وزن خشک برگ………………………………..
72
4-2-7- تعداد پاجوش………………………………….
76
4-3- نتیجه گیری…………………….
79
4-4- پیشنهادها………………………………………………..
80
منابع و ماخذ
 
چکیده

به منظور بررسی تأثیر فاضلاب شهری بر رشد گیاه آلوئه ورا آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار در سال زارعی 93-92، در منطقه بویراحمد اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل، فاضلاب شهری در چهار سطح(آبیاری با آب معمولی(f1)، پساب فاضلاب تصفیه شده شهری(f2)، ترکیب پساب با آب معمولی به نسبت 2 به 1(f3) پساب فاضلاب با آب معمولی به نسبت 1 به  1(f4) و دور آبیاری در سه سطح(5 روز (a1)، 10 روز(a2) و 15 روز(a3)) اجرا شد. ویژگیهای رشد مانند تعداد برگ، طول برگ، وزن تر(اندام هوائی، برگ و کل) و تعداد پا جوش ها مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که کاربرد فاضلاب شهری تأثیر معنی داری بر تعداد برگ، طول برگ، وزن تر(اندام هوائی، برگ و کل)، تعداد پا جوش ها داشت. در سطوح مختلف دور آبیاری بیشترین میانگین تعداد برگ، طول برگ، وزن تر(اندام هوائی، برگ و کل)، تعداد پا جوش ها مربوط به تیمار تنش هر 5 روز یک بار آبیاری(a1) و کمترین میانگین تعداد برگ، طول برگ، وزن تر(اندام هوائی، برگ و کل) و تعداد پا جوش ها مربوط به تیمار تنش هر 15 روز یک بار آبیاری(a3) بود. در سطح بر همکنشی بیشترین میانگین تعداد برگ، تعداد پا جوش، طول برگ و وزن تر(اندام هوائی، برگ و کل)، مربوط به تیمار پساب فاضلاب و آب معمولی به نسبت 1:1 و تنش هر 5روز یک بار آبیاری(f4a1) و کمترین میانگین تعداد برگ، تعداد پا جوش، طول برگ و وزت تر(اندام هوائی، تر و خشک برگ و کل)، مربوط به تیمار پساب فاضلاب و آب معمولی به نسبت 1:2 و تنش هر 15 روز یک بار آبیاری(f3a3) بود. بیشترین اثر افزایشی فاضلاب شهری و دور آبیاری بر صفات کمی گیاه در سطح بر همکنشی، تیمار فاضلاب شهری به نسبت 1:1 و تنش  هر 5روز یک بار آبیاری(f4a1) به دست آمده است. به این ترتیب تیمار فاضلاب شهری به نسبت 1:1 و تنش هر 5 روز یک بار آبیاری(f4a1) باز خوردی عالی از ترکیب فاضلاب شهری و دور آبیاری برای زیست توده در گیاه آلوئه ورا می باشد.

واژه های کلیدی: فاضلاب شهری، آلوئه ورا(Alveo vera. SPP)، دور آبیاری.   

 

مقدمه و کلیات

 امروزه با توجه به رشد روز افزون صنایع و آلایندگی شدید پساب های شهری و همجواری مراکز شهری، شهری و کشاورزی در بیشتر نقاط کشور، ورود آلاینده های آلی و معدنی به خاک و هم چنین نفوذ این آلودگی ها به منابع آب سطحی و زیرزمینی  به یک نگرانی ملی تبدیل شده است. لذا یافتن راه حل هایی برای رفع این خطرات پیش از بروز فاجعه ای  زیست محیطی در بسیاری از نقاط کشور ضروری  می باشد (ذامیادی و همکاران، 1382). با افزایش سریع جمعیت جهان، فشار بر منابع محدود آب شیرین، افزایش می یابد. کشت آبی، بزرگترین بخش مصرف کنندۀ آب است و با نیازهای متناقص دیگر بخش ها مانند بخش های شهری و خانگی، مواجه می شود. با جمعیت فزاینده و آب کمتری که برای تولیدات کشاورزی در دسترس است، تضمین امنیت غذایی برای نسل های آینده، مبهم است. بخش کشاورزی با چالش هایی برای تولید بیش غذا با آب کمتر بواسطه افزایش بهره وری آب زراعی مواجه است (کیجنیتال، 2003)[1]. رشد روزافزون جمعیت جهان، همگام با گسترش فعالیت های کشاورزی و شهری و همچنین خشکسالی های پی در پی در اکثر کشورهای واقع در کمربند مناطق خشک در سال های اخیر موجب شده است که تقاضا برای آب افزایش شود و منابع آب با کیفیت   مطلوب به اوج بهره برداری خود برسد و در نتیجه فشار بیش از اندازه به منابع آب وارد آید. در نتیجه استفاده از منابع دیگر همچون فاضلاب شهری در آبیاری گیاهان مورد توجه قرار گرفته است. از طرف دیگر با استفاده بهینه از فاضلاب شهری در تغذیه گیاهان می توان تا حدود زیادی از تاثیر نامطلوب زیست محیطی ناشی از رها سازی آنها جلوگیری نمود. آب زیرزمینی و سطحی از مهمترین منابع طبیعی در جهان می باشد، در شرایط کنونی ایران، بخش قابل ملاحظه ای از مصارف آب کشور، به خصوص در بخش شرب، توسط منابع آب زیرزمینی وسطحی تأمین می گردد. بنابراین، حفاظت کیفی از منابع آب از اهمیت زیادی برخوردار است .در بسیاری از موارد آلودگی آب های زیرزمینی، بعد از آلوده شدن چاه های آب شرب شناسایی می شوند. رفع آلودگی آب زیرزمینی بسیار پرهزینه و فرآیندی طولانی است و اغلب زمانی آلودگی تشخیص داده می شود که رفع آلودگی آبخوان تقریباً غیر ممکن می گردد. یکی از راه های مناسب برای جلوگیری از آلودگی آب های زیر زمینی، شناسایی مناطق آسیب پذیر آبخوان و مدیریت  بهره برداری از منابع آب وکاربری اراضی است. آلودگی آب به دلیل تخلیه فاضلاب شهری و صنعتی، وجود فلزات سنگین سمی و مدیریت نامناسب زباله ها ، سلامتی بشر را به صورت جدی تحت تأثیر قرار می دهد و با توجه به حجم عظیم فاضلاب های تولیدی، تلاش برای دستیابی به نحوه دفع مناسب فاضلاب در محیط زیست ضروری می باشد. متداول ترین فلزات سنگین یافت شده در فاضلاب ها، سرب، مس، روی، كادمیم، كروم و نیكل هستند كه این گونه فلزات به دلیل سمیت و عدم تخریب زیستی نه تنها برای گیاهان و حیوانات بلكه برای انسان ها هم ایجاد مشكل كرده و می توانند در بافت های زنده و در نهایت درزنجیره غذایی تجمع حاصل كنند. تكنیك های مختلفی برای كاهش مقدار یون های فلزی از فاضلاب ها وجود دارد كه هر كدام از آن ها دارای مزایا و مضراتی بر اساس سادگی، انعطاف پذیری، مؤثر بودن فرایندها، قیمت، مشكلات تكنیكی و نگهداری می باشند. در نتیجه تكنیك های آسان، مؤثر، مقرون به صرفه و دوستدار محیط زیست برای تیمار فاضلاب ها مورد نیاز است. آلودگی محیط زیست از منابع گوناگون صورت می‌گیرد. با پیشرفت تمدن بشری و توسعه فن‌آوری و ازدیاد روز افزون جمعیت، در حال حاضر دنیا با مشکلی به نام آلودگی در هوا و زمین روبرو شده است که زندگی ساکنان کره زمین را تهدید می‌کند. بطوری که در هر کشور حفاظت محیط زیست مورد توجه جدی دولتمردان است. امروزه وضعیت زیست محیطی به گونه‌ای شده است که مردم یک شهر یا حتی یک کشور از آثار آلودگی در شهر یا کشور دیگر در امان نیستند، تجمع آلاینده ها  به چرخه زندگی انسان و دام ممانعت نمود (هشام و راشد، 2002)[2].

 لذا با توجه به موضوعات اشاره شده در این پژوهش سعی می گردد تاثیر آبیاری با فاضلاب شهری به صورت آبیاری با آب معمولی، پساب فاضلاب تصفیه شده شهری، ترکیب پساب با آب معمولی به نسبت 2 به 1 و پساب فاضلاب با آب معمولی به نسبت 1 به 1 و  دور آبیاری در سه سطح ( 5 روز، 10 روز و 15 روز ) را بر روی رشد و نمو گیاه «آلوئه ورا» مورد بررسی قرار داد.

اهمیت فاضلاب

رشد روز افزون جمعیت جهان، همگام با گسترش فعالیت های کشاورزی و صنعتی در جهت افزایش تامین مواد غذایی از یک سو و خشکسالی های پی در پی در سال های اخیر از سوی دیگر، موجب شده است که منابع موجود آب شیرین در اکثر کشورهای واقع در کمربند مناطق خشک به اوج بهره برداری خود برسد و بالطبع فشار بیش از اندازه به منابع آب وارد آید. ایران جزء کشورهایی است که برداشت آب ازمنابع آب زیرزمینی آن در مقایسه باسایر کشورها به مراتب بیشتر است لذا در شرایطی که کشور به شدت از لحاظ کمبود منابع آب شیرین رنج می برد و در دراز مدت بحران منابع آب به صورت یک مساله جدی مطرح است، بنابراین توجه به منابع غیر متعارف آب یک ضرورت اجتناب ناپذیر می باشد (اروندی و مقدس، 1379). هرچند مواد و عناصر موجود در فاضلاب بسیار قابل توجه بوده و بررسی کلیه آن ها امری مشکل است، لیکن تعدادی از نمایه های شیمیایی و فیزیکی برای آن در نظر گرفته شده که قبل از استفاده برای کشاورزی بایستی مورد ارزیابی قرار گیرند (دای و ال. ال لودک، 1993) [3]. استفاده از فاضلاب به عنوان یک منبع غذایی گیاهی در تولیدات زراعی و یا به منظور حاصلخیزکردن خاک ها ازقدیم الایام در برخی نواحی آسیاه معمول بوده است. اما اطلاعات  مدون در این زمینه و بخصوص در مورد کاربرد پساب در کشاورزی مربوطه به سال 1351 در بنزولای آلمان و سال 1650 در ایدرن بورف اسکاتلند است (جی هارد، 1959؛ روچینگ، 1911؛ استنبیدج، 1975)[4]. با توسعه روش های تصفیه فاضلاب، توجه به استفاده از پساب حاصله از تصفیه خانه ها در کشاورزی افزایش پیدا کرد. بخصوص این که برخی از متخصصان براین باورند که بهترین روش برای دفع پساب پخش آن در اراضی کشاورزی است. زیرا با این روش چرخه مواد غذایی تکمیل شده و عناصری که در اثر زراعت از خاک خارج شده است دوباره به آن بازگردانده می شود(چیک، 1964)[5].
 بنابراین ایده اولیه استفاده از پساب در کشاورزی به سه دلیل عمده شکل گرفت که عبارتند از:

 1) جلوگیری از آلوده شدن رودخانه ها.

 2) استفاده از مواد غذایی موجود در آن برای زراعت.

3) حفاظت آب و استفاده مجدد از آن در مناطق کم آب نیز به آن اضافه شد.

منابع فاضلاب : مهمترین منابع تولید فاضلاب به شرح زیر می باشد:

 1-3-1- فاضلاب خانگی

 آلودگی آب ها توسط فاضلاب های خانگی یا محل نگهداری چهار پایان از متداولترین نوع آنهاست. این نوع آلودگی ها كه عموماُ خطرناك هستند باعث نا پاكی آب های زیر زمینی وخاک می شوند. بدین ترتیب كه در اثر نفوذ مواد آلوده و جذب نشدن در جریان حركت داخل زمینی خود را به  سفره های آب دار می رسانند (عبدالهی منصورخانی، 1392).

1-3-2- مواد زاید صنعتی

یكی از انواع آلودگی ورود مواد زاید و آلوده كارخانه ها به جریان های آب سطحی و زیرزمینی می باشد. حتی در مواردی كه از آب در كارخانه ها به عنوان عامل سرد كننده استفاده می شود ریختن  مجدد آب گرم به رودخانه ها باعث پایین آوردن مقدار اكسیژن موجود در آب و در نتیجه بهم زدن تعادل حیاتی آب می شود. فاضلاب های صنعتی موجب انهدام موجودات آبزی چه گیاهی و چه حیوانی و نیز عوامل طبیعی موجود در آب كه برای تصفیه آن وظیفه بسیار مهمی را به عهده دارند می گردند .مواد زاید كارخانه ها عبارت است ازمواد جامد چون نسوج درختان، پوست حیوانات، ذرات مواد معدنی، مواد شیمیائی چون نمك های آهن، روی مس، كرم، سیانور، محلول های اسید ی، فنل، سولفور، نمك های آمونیوم، قیر و هیدرو كربورهای دیگر، مواد رنگی، چربی ها، مواد لعابی، موادپاك كننده قلیائی، موادسلولزی، مواد آلی و بالاخره مواد زایدی كه از كارخانه های لبنیات سازی خارج می شود و به سبب دارا بودن مواد پروتئینی فراوان محیط بسیار مساعدی برای رشد انواع میكروب ها و در نتیجه آلودگی آب می باشد (عبدالهی منصورخانی،  1392).

1-3-3- مواد زاید كشاورزی

 افزایش میزان محصولات كشاورزی سبب ازدیاد مصرف كود های شیمیائی وسموم دفع آفات گیاھی گردیده كه درنتیجه مقداری از آن وارد آب شده و در زمین نفوذ می كند. سموم ممكن است در جریان نفوذ توسط خاك جذب شده و یا در زمین هایی كه قدرت جذب پایین باشد وارد سفره های آب گردد (عبدالهی منصورخانی، 1392).

1-3-4- مواد پاك كننده

تمام این مواد بدلیل خاصیت كم كردن قدرت كشش سطحی آب و  قدرت رطوبت دهی، كف كردن، و بالاخره امو لسیونه شدن قدرت پاك كنندگی دارند .این مواد كه در منازل، صنایعی چون رنگ رزی، مواد معدنی، امولسیون های پو شاننده جاده ها وغیره مصرف دارند. با ریختن به رودخانه ها باعث ایجاد كف فراوان می شوند (سالت و همکاران، 1998).

گیاه پالایی
 1-4-1- فناوری گیاه پالایی

گیاه پالایی یك فناوری نسبتا نوظهور و مقرون به صرفه است که در آن از گیاهان سبز جهت خارج كردن مواد آلاینده ازآب و خاک استفاده می شود(سالت و همکاران، 1998)[6]. این فناوری را همچنین می­توان برای پالایش برخی از عناصرآلاینده از آب یا حتی هوا بكار برد. برخی گیاهان قادر به جذب آلاینده ها به درون سیستم آوندی خود بوده و برخی دیگر، این ترکیبات را تجزیه نموده و یا آن ها را به ترکیبات متابولیزه شده کمتر سمی، تغییر شکل می دهند. گیاهان، با جذب آلودگی توسط ریشه ها، آن ها را درون ساختار سلولی و یا برگ و میوه ذخیره می کنند. ریشه های گیاهان قادر به ترشح آنزیم هایی هستند که فعالیت میکروبی را افزایش داده و زمینه را برای جذب برخی آلاینده ها مهیا می سازند(عبدی کوپایی، 2007؛ پرادهان و کونراد، 1998؛ تی سائو، 2003)[7].

از گیاه پالایی می­توان برای حذف موادآلاینده ی جامد، مایع وگازی استفاده کرد. همچنین در زمینه خاک های آلوده در کشاورزی و رسوبات (علف کش، آفت کش، فلزات سنگین)، و در صنایع (مواد آلی، فلزات) و ضایعات معدند(فلزات) استفاده نمود (اولسون و ریردون، 2003؛ ریدینتی، 2002؛ راک، 2003)[8].

 آب های آلوده ای که می توان از فرایند گیاه پالایی در آن ها استفاده نمود شامل فاضلاب خانگی و فاضلاب شهری (مواد غذایی ، فلزات)، رواناب کشاورزی و آب زهکش (مواد مغذی کود شیمیایی، فلزات، آرسنیک، سلنیوم، سموم دفع آفات آلی و علف کش)، فاضلاب های شهری (آلی و معدنی)، شیرابه دفع زباله، زهکشی معادن (فلزات)، و آب های

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

 

توسعه فیزیکی و رشد شهرهای ایران تا چند دهه­ی پیش، هماهنگ و متناسب با نیازهای جامعه شهری بود. با بروز تحولات جدید، شهرها به سرعت تغییرات و دگرگونی هایی را پذیرا شدند. این دگرگونی­ها به شکل رشد سریع جمعیت و گسترش فیزیکی شتاب آمیز شهرها، و به صورت نامتعادل و ناهماهنگ بوده است. مهمترین مساله­ای که در برابر توسعه شهری قرار می­گیرد، مکان استقرار آنهاست. اصولا استقرار و پیدایش یک شهر بیش از هر چیز تابع شرایط محیطی و موقعیت جغرافیایی است، زیرا عوارض و پدیده­های طبیعی در مکان­گزینی، حوزه نفوذ، پراکندگی، توسعه فیزیکی و امثال آن اثر قاطعی دارند. هدف از این پژوهش بررسی نقش عوامل اکولوژیکی در مکان یابی توسعه شهری، مکان­گزینی شهر نورآباد براساس مدل اکولوژیکی و همچنین مکان­یابی توسعه آتی این شهر است. روش تحقیق، تحلیلی – توصیفی است که با استفاده از نرم افزار Arc GIS   9.3 و منطق بولین، مدل اکولوژیکی معیار­های اکولوژیکی توسعه شهری برای شهر نورآباد ممسنی شده است. نتایج تحلیل مکان­گزینی شهر نورآباد در مقایسه با عوامل اکولوژیکی توسعه شهری نشان داد که ارتفاع، بارش و دما مناسب­ترین، شیب، جهت دامنه و خاک نامناسب­ترین عوامل اکولوژیکی در مکان­گزینی شهر نورآباد ممسنی بوده است. در مرحله بعد نتایج مکان­یابی بهینه توسعه فیزیکی شهر نشان داد که عامل فاصله تا مسیل با 98/89 درصد مناسب­ترین و جهت دامنه با 34/12 درصد نامناسب ترین عامل اکولوژیکی در مکان­یابی بهینه بوده است. به منظور اجرای مدل، ابتدا لایه­های هر یک از عوامل به صورت زمین مرجع در محیطGIS تهیه شدند. سپس این لایه­ها برای اجرای مدل به فرمت شبکه­­ای تبدیل شدند. در این راستا لایه­های ارتفاع، شیب، جهت دامنه، زمین شناسی، دما، بارش، فاصله تا مسیل، خاک شناسی، پوشش و کاربری اراضی و فاصله تا محدوده شهر تهیه و مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین ملاحظه­ی نقشه­های حاصل از ترکیب لایه­ها نشان داد که که از محدوده مورد مطالعه برای توسعه آتی، تنها 185 هکتار که معادل 07/1 درصد از سطح کل منطقه است، برای توسعه آتی شهری مناسب می باشد و 93/98 درصد دارای شرایط مناسبی برای توسعه نیست. از نظر جهت­های توسعه، نواحی غرب و شمال مکان­های مطلوب برای توسعه آتی است، تنها 9 هکتار از سطح شهر نورآباد که معادل20/1 درصد می باشد، مناسب و براساس مدل اکولوژیکی مکان­گزینی شده است و 80/98 درصد از سطح شهر نامناسب است.

 

 

 

کلید واژه­ها: توسعه فیزیكی، شهر، عوامل اکولوژیکی، نورآباد ممسنی، منطق بولین،GIS.

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

عنوان 

فصل اول کلیات تحقیق                                                                                         صفحه

 

1-1)مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………14

 

1-2). تعریف موضوع………………………………………………………………………………………………………………………..15

 

1-3). اهمیت وارزش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………16

 

1-4). پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………..17

 

1-5). اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………..20

 

1-6). سوالات و فرضیه­های تحقیق…………………………………………………………………………………………………21

 

1-7). روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………..21

 

1-7-1). مدل منطق بولین یا منطق صفر و   یک……………………………………………………………………………..22

 

1-8). مشکلات تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………23

فصل دوم: : مبانی نظری

 

2-1)مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………..25

 

2-2). مباحث مربوط به توسعه شهری. …………………………………………………………………………………………..25

 

2-2-1). شهر……………………………………………………………………………………………………………………………………25

 

2-2-2). برنامه­یزی………………………………………………………………………………………………………………………….26

 

2-2-3). برنامه­ریزی شهری……………………………………………………………………………………………………………..27

 

2-2-4). کاربری اراضی…………………………………………………………………………………………………………………….27

 

2-2-5). رشد و توسعه شهری………………………………………………………………………………………………………….28

 

2-2-6). مفهوم توسعه فیزیکی………………………………………………………………………………………………………..28

 

2-2-7). فضای شهری……………………………………………………………………………………………………………………..29

 

2-2-8). بافت………………………………………………………………………………………………………………………………….29

 

2-2-9). نظریات مورفولوژیکی و توسعه فیزیکی شهر……………………………………………………………………..30

 

2-2-10). توسعه فیزیکی شهر از دیدگاه اکولوژیک………………………………………………………………………..31

 

2-2-11). نظریه­های هسته­های متعدد شهر یا شهر چند هسته­ای………………………………………………..31

 

2-2-12). نظریه ساخت دوایر متحدالمرکز…………………………………………………………………………………….32

 

2-2-13). نظریه ساخت ستاره­ای شکل…………………………………………………………………………………………..32

 

2-2-14). نظریه محوری یا توسعه قطاعی شهر………………………………………………………………………………33

 

2-2-15). نظریه شهر خطی…………………………………………………………………………………………………………….33

2-3). متغیرهای موثر در مکان­یابی توسعه­ی فیزیکی شهرها………………………………………………………..33

2-3-1). مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………….33

2-3-2). ژئومورفولوژی……………………………………………………………………………………………………………………34

2-34). جنس خاک…………………………………………………………………………………………………………………………34

2-3-5). قابلیت خاک. ………………………………………………………………………………………………………………….35

 

2-3-6). شیب…………………………………………………………………………………………………………………………………35

 

2-3-7). باد…………………………………………………………………………………………………………………………………….35

 

2-3-8). آب­های زیر­زمینی……………………………………………………………………………………………………………..36

 

2-3-9). ارتفاع…………………………………………………………………………………………………………………………………36

 

2-3-10). رعایت حریم گسل………………………………………………………………………………………………………….36

 

2-3-11). جهت­های جغرافیایی……………………………………………………………………………………………………….36

 

2-3-12). حریم رودخانه­ها……………………………………………………………………………………………………………..37

فصل سوم: معرفی منطقه­ی مورد مطالعه

 

3-1).مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………..39

 

3-2). ویژگی­های جغرافیایی-طبیعی منطقه…………………………………………………………………………………..40

 

3-3). وضعیت توپوگرافی ………………………………………………………………………………………………………………..41

 

3-4). وضعیت شیب منطقه……………………………………………………………………………………………………………42

 

3-5). جهت دامنه…………………………………………………………………………………………………………………………….42

 

3-6). ویژگی­های زمین­ساختی و تکتونیکی محدودۀ مورد مطالعه…………………………………………………45

 

3-6-1). زمین­شناسی……………………………………………………………………………………………………………………..46

 

3-7). ویژگی­های آب و هوایی شهر نورآباد……………………………………………………………………………………..47

 

3-7-1). تابش آفتاب…………………………………………………………………………………………………………………47

 

3-7-2). میزان دما و رژیم حرارتی…………………………………………………………………………………………….48

 

3-7-3). پراکندگی بارش در شهر نورآباد ………………………………………………………………………………….49

 

3-7-4). باد ……………………………………………………………………………………………………………………………….49

 

3-8). وضعیت هیدرولوژی منطقه………………………………………………………………………………………………..50

 

3-8-1). .منابع آبهای سطحی………………………………………………………………………………………………………51

 

3-8-2 ). منابع آب­های زیرزمینی………………………………………………………………………………………………..51

 

3-9). خاکشناسی منطقه مورد مطالعه …………………………………………………………………………………………52

 

3-10). خصوصیات زلزله­خیزی محدودۀ مورد مطالعه……………………………………………………………………54

 

3-11) مطالعات تاریخی…………………………………………………………………………………………………………………..54

 

3-11-1) وجه تسمیه ……………………………………………………………………………………………………………………..54

 

3-12). مطالعات کالبدی…………………………………………………………………………………………………………………54

 

3-12-1). مرحله اول توسعه شهر نورآباد………………………………………………………………………………………..54

 

3-12-2). مرحله دوم توسعه از سال 1345 تا قبل از انقلاب اسلامی……………………………………………56

 

3-12-3). مرحله سوم توسعه شهر بعد از انقلاب تا سال1365……………………………………………………..57

 

3-12-4). مرحله چهارم توسعه شهر از دهه 1365 به بعد. ………………………………………………………….58

 

3-13). تغییر و تحولات جمعیت شهر……………………………………………………………………………………………..59

 

3-13-1). تراکم خالص و ناخالص جمعیت شهر نورآباد…………………………………………………………………60

 

3-13-2). بررسی وضعیت اشتغال و فعالیت در شهر نورآباد…………………………………………………………..60

 

3-14). اقتصاد شهر………………………………………………………………………………………………………………………… 61

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل و نتیجه­گیری

 

4-1). مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………….64

 

4-2). بررسی وضعیت تناسب عوامل اکولوژیکی منطقه………………………………………………………………64

 

4-2-1).  وضعیت تناسب ارتفاع از سطح دریا منطقه……………………………………………………………………..62

 

4-2-2).  وضعیت تناسب شیب منطقه……………………………………………………………………………………………65

 

4-2-3).  وضعیت تناسب جهت دامنه…………………………………………………………………………………………….66

 

4-2-4).  وضعیت تناسب زمین­شناسی منطقه………………………………………………………………………………..67

 

4-2-5). وضعیت تناسب بارش منطقه…………………………………………………………………………………………….69

 

4-2-6). وضعیت تناسب دما منطقه………………………………………………………………………………………………..70

 

4-2-7).  وضعیت تناسب فاصله تا مسیل منطقه……………………………………………………………………………71

 

4-2-8). وضعیت تناسب خاک منطقه. …………………………………………………………………………………………..72

 

4-2-9). وضعیت تناسب پوشش گیاهی و کاربری اراضی منطقه…. ……………………………………………..73

 

4-2-10). وضعیت تناسب فاصله تا محدوده شهر…………………………………………………………………………..75

 

4-2-11). ترکیب کلیه لایه­های عوامل اکولوژیکی منطقه. ……………………………………………………………76

 

4-3). مکان­گزینی شهر نورآباد(براساس با مدل اکولوژیکی). …………………………………………………………77

 

4-4). مکان­یابی بهینه­ی توسعه آتی شهر نورآباد براساس عوامل اکولوژیکی………………………………….84

 

4-5). پیامدهای توسعه فیزیكی شهر نورآباد ………………………………………………………………………………….91

 

4-5-1). آلودگی آب. ………………………………………………………………………………………………………………………92

 

4-5-2). تخریب اراضی كشاورزی………………………………………………………………………………………………….92

 

4-6). نتیجه­گیری. …………………………………………………………………………………………………………………………..93

 

4-7). آزمون فرضیه­ها………………………………………………………………………………………………………………………97

 

4-8). ارائه پیشنهادات و راهکارها…………………………………………………………………………………………………..98

 

منابع ومآخذ.. ………………………………………………………………………………………………………………………………….99

فهرست جداول

 

جدول 2-1): معیارهای مدل اکولوژیکی توسعه شهری ایران. ………………………………………………………..37

 

جدول 3-1 ): تراکم خالص و ناخالص شهر نورآباد طی سال­های 1385-1345. ………………………….60

 

جدول3-2: وضعیت شاغلین شهر نورآباد ممسنی طی سال­های 1385- 1345……………………………61

 

جدول 4-1): وضعیت تناسب ارتفاع از سطح دریا منطقه………………………………………………………………65

 

جدول 4-2): وضعیت تناسب شیب منطقه. ………………………………………………………………………………….66

 

جدول 4-3): وضعیت تناسب جهت دامنه…………………………………………………………………………………….67

 

جدول 4-4: وضعیت  تناسب زمین شناسی منطقه ………………………………………………………………………68

 

جدول 4-5: وضعیت  تناسب بارش منطقه……………………………………………………………………………………69

 

جدول 4-6: وضعیت تناسب دما منطقه…………………………………………………………………………………………..70

 

جدول 4-7: وضعیت تناسب فاصله تا مسیل منطقه ……………………………………………………………………..71

 

جدول 4-8: وضعیت تناسب خاک منطقه………………………………………………………………………………………73

 

جدول 4-9: وضعیت تناسب پوشش و کاربری اراضی منطقه……………………………………………………….74

 

جدول 4-10: وضعیت تناسب فاصله از شهر…………………………………………………………………………………..76

 

 جدول 4-11: تعیین مناطق بهینه برای توسعه شهری………………………………………………………………….77

 

نقشه4-12: بررسی تناسب عوامل اکولوژیکی در مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد…………………….79

 

جدول 4-13: مکان­گزینی شهر نورآباد براساس با مدل اکولوژیکی………………………………………………..86

 

 

 

 

 

فهرست اشکال(نمودارها)

 

نمودار 3-1 : روند تغییرات جمعیت شهر نورآباد طی سال­های 1385-1345………………………………..59

 

نمودار 3-2 : تراکم خالص و ناخالص شهر نورآباد طی سال­های 1385-1345……………………………..60

 

نمودار 3- 3: بررسی نقش اقتصادی شهر بر مبنای روش بوژوگارنیه………………………………………………62

فهرست اشکال( نقشه­ها)

 

نقشه 3- 1: موقعیت جغرافیایی شهر نورآباد ممسنی………………………………………………………………………40

 

نقشه3-2: ارتفاع از سطح دریا منطقه……………………………………………………………………………………………41

 

نقشه3-3: شیب منطقه……………………………………………………………………………………………………………………42

 

نقشه3-4: جهت دامنه منطقه………………………………………………………………………………………………………….45

 

نقشه3-5: زمین شناسی منطقه……………………………………………………………………………………………………….46

 

نقشه3-6: دما منطقه………………………………………………………………………………………………………………………..48

 

نقشه 3-7: بارش منطقه…………………………………………………………………………………………………………………..49

 

نقشه 3-8: فاصله از رودخانه و مسیل……………………………………………………………………………………………..50

 

نقشه 3-9: خاکشناسی منطقه………………………………………………………………………………………………………….52

 

نقشه  3-10: توسعه ادواری نورآباد………………………………………………………………………………………………….55

 

نقشه 4-1:  بررسی وضعیت تناسب ارتفاع از سطح دریا منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری…….65

 

نقشه4-2: بررسی وضعیت تناسب شیب منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری……………………………..66

 

نقشه 4-3:  بررسی وضعیت تناسب جهت دامنه منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری……………….67

 

نقشه 4-4:  بررسی وضعیت تناسب زمین­شناسی منطقه برای مکان­یابی توسعه شهر………………….68

 

نقشه4-5: بررسی وضعیت تناسب بارش منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری……………………………..69

 

نقشه 4-6:  بررسی وضعیت تناسب دما منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری……………………………..70

..

نقشه 4-7: بررسی وضعیت تناسب فاصله تا مسیل منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری……………72

 

نقشه 4-8: بررسی وضعیت تناسب خاک منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری…………………………….73

 

نقشه 4-9:  بررسی وضعیت تناسب پوشش و کاربری منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری…………75

 

نقشه 4-10: وضعیت تناسب فاصله تا محدوده شهر برای مکان­یابی توسعه شهری……………………..76

 

نقشه4-11: تعیین مکان بهینه برای توسعه فیزیکی و اسکان جمعیت آتی شهر نورآباد……………….77

 

نقشه4-12:  تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل ارتفاع  …………………………………………….79

 

نقشه 4-13: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل شیب…………………………………………………80

 

نقشه 4-14: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل جهت دامنه……………………………………..80.

 

نقشه 4-15: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل زمین شناسی…………………………………..81

 

نقشه 4-16: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل بارش………………………………………………..81

 

نقشه 4-17: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل دما. …………………………………………………82

 

نقشه 4-18: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل  فاصله تا مسیل……………………………….82

 

نقشه 4-19: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل خاک…………………………………………………83

 

نقشه 4-20: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل پوشش و کاربری اراضی…………………..83

 

نقشه 4-21: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس کلیه عوامل اکولوژیکی……………………………….84

نقشه4-22: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل ارتفاع……………………………………………86

نقشه4-23: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل شیب……………………………………………87

نقشه4-24: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل جهت دامنه………………………………..87

 

نقشه4-25 : مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل زمین­شناسی……………………………..88

 

نقشه 4-26: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل بارش………………………………………88

 

نقشه 4-27: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل دما. …………………………………………89

 

نقشه 4-28: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل فاصله تا مسیل…………………………89

 

نقشه 4-29: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل خاک………………………………………….90

 

نقشه 4-30: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل پوشش و کاربری اراضی…………….90

 

نقشه 4-31: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به کلیه عوامل اکولوژیکی………………………91

مقدمه

شهرنشینی و توسعه فضایی- کالبدی متاثر از توزیع فضایی جمعیت٬ انواع عوامل طبیعی (اقلیم٬ خاک٬ ژئومورفولوژی و….) و انسانی ( جمعیت٬ اقتصاد٬ فرهنگ٬ سیاست و….) در عرصه زندگی بشری به عنوان ویژگیهای جهانی از قرن 18 میلادی٬ روند تکاملی را طی کرده و در قرن 20 شدت یافت٬ در قرن 21 میلادی نیز شاهد شهرنشینی گسترده با بیش از 62 درصد خواهیم بود (باستیه٬ 1377 :239 ). تراکم بیش از اندازه جمعیت، تمرکز فعالیت­ها وفراوانی ساخت و سازها، رشد و گسترش فیزیکی کانون­های شهری و تخریب اکوسیستم طبیعی را در پی داشته است. هر چند توسعه شهر در کشورهای صنعتی در قرون گذشته به آرامی صورت گرفته است اما در کشورهای در حال توسعه بعد از جنگ جهانی دوم صورت گرفته است وشهرهای کشورهای در حال توسعه با شتاب و سرعت بیشتری از شهرهای ممالک صنعتی توسعه می­یابند (شکویی ٬ 1365 :176 ). لذا مطالعه اینگونه مسائل و آگاهی از کم و کیف آنها یکی از مهمترین وظائف برنامه­ریزان شهری می­باشد. لازم به ذکر است که در دهه­های اخیر شهرهای ما (بخصوص شهرهای بزرگ) به خوبی گسترش یافته­اند. این گسترش کالبدی یا انفجار کالبدی در بسیاری از موارد بیش از انفجار جمعیت بوده است. یعنی نسبت افزایش سطح بیش از افزایش جمعیت می­باشد. در وهله اول این گسترش به نظر منطقی و طبیعی می­آید چون با رسیدن جمعیت به آستانه­های جدید تاسیسات و تسهیلات مورد نیاز و تقاضای جامعه شهری تامین می­باشد که تناسب ساده با افزایش جمعیت ندارد ولی میتواند دامنه­ای بس وسیع­تر از آستانه موجود را پاسخگو باشد (فرج زاده ٬ 1385 : 12 ). استقرار و پیدایش یک شهر بیش از هر چیز تابع شرایط و موقعیت جغرافیایی است، زیرا عوارض و پدیده­های طبیعی در مکان­گزینی، حوزه نفوذ، توسعه فیزیکی و مورفولوژیک شهری اثری قاطعی دارند. پدیده های طبیعی گاه به عنوان عوامل مثبت و گاه عوامل منفی و بازدارنده عمل می کنند( ثروتی و دیگران، 1388: 27) . عدم سازگاری محیط طبیعی در توسعه شهرها می­تواند زمینه­های ایجاد مخاطرات گوناگون طبیعی را فراهم سازد همچنین بستر طبیعی قادر است در رابطه با عوامل آب و خاک ، شیب ، آب و هوا و ….. محدودیت هایی را برای توسعه فیزیکی شهرها ایجاد نماید( عزیزپور، 1375: 68). در این پژوهش ابتدا به گر­آوری مبانی نظری در خصوص نقش و تاثیر عوامل اکولوژیکی در توسعه فیزیکی شهر­ها پرداخته شده است و سپس با بررسی و مطالعات وضع موجود شهر نورآباد ممسنی و مقایسه آن با معیارهای بهینه و معقول اکولوژیکی در سه قسمت به مکان­یابی توسعه شهری( در سطح بخش مرکزی شهرستان)، مکان­گزینی شهر نورآباد( در مقایسه با مدل اکولوژیکی) و در نهایت مکان­یابی توسعه آتی شهر پرداخته شده است.

فصل­بندی پایان نامه به شرح زیر می­باشد:

فصل اول: به معرفی موضوع تحقیق، اهداف تحقیق، بیان مسأله، ضرورت، اهداف تحقیق و پیشینه آن پرداخته شده است.

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق است که در این فصل به نظریات، دیدگاه­ها، مکاتب، مدل­ها و سایر مباحث مربوط اشاره شده است.

بأداء الموروث، و تمثل خلاصه المقامات التی یودیها الملحنون و المنشدون و القراء، فهی مزیج من الالحان العربیه و الترکیه و الکردیه و الفارسیه، و اصوات المناطق الجنوبیه و الریفیه، و المناطق الشمالیه و الجبلیه و المناطق الغربیه و الصحراویه.

یتناول هذا البحث الطریقه العراقیه لتلاوه القرآن الکریم، و تاریخها و اشهر قراؤها و المقامات المستعمله فیها و تبحث عن مستقبلها.

کلمات دلالیه:

القرآن، العراق، المقامات، القراء، التلاوه

الفهرس

المقدمه. 1

السؤال الاصلی: 1

الاسئله الفرعیه: 1

ضروره البحث: 1

منهج البحث: 2

سابقه البحث: 2

مخطط الرساله: 5

الفصل الاول. 7

1-1- نزول القرآن. 9

1-2- تدوین و جمع القرآن. 12

1-3- تلاوه القرآن الکریم 19

1-4- الشکل الظاهری.. 23

1-5- المحتوا و السیاق الباطنی. 25

1-5-1- تناسق نظمه وتناسب نغمه‌. 28

1-5-2- تناسب أجراس حروفه مع صدى معانیه. 29

1-6- التجوید 31

1-6-1- مخارج الحروف: 32

1-6-2- صفات الحروف: 39

1-7- الوقف و الابتداء. 41

1-7-1- الوقف التام : 41

1-7-2- الوقف الکافی : 42

1-7-3- الوقف الحسن : 42

1-7-4- الوقف القبیح : 42

1-8- مراتب تلاوه القرآن الکریم 43

1-8-1- مرتبه التحقیق: 43

1-8-2- مرتبه الحَدْر : 43

1-8-3- مرتبه التدویر: 44

1-9- المقامات وتلاوه القرآن الکریم: 45

الفصل الثانی. 47

2-1- العراق. 49

2-2- جغرافیا العراق. 50

2-3- المناخ. 52

2-4- التاریخ القدیم لبلاد الرافدین. 53

2-5- العراق بعد الفتح الاسلامی. 56

2-6- الخلافه العباسیه. 58

2-7- حکم المغول. 63

2-8- الإمبراطوریه العثمانیه. 64

2-9- العراق مهد الانبیاء و الاوصیاء. 66

2-10- تلاوه القرآن الکریم فی العراق. 67

2-10- فن التلاوه العراقیه. 72

2-10-1- الموصل: 75

2-10-2 البصره: 76

2-11- اسلوب التلاوه العراقیه. 78

2-12- المقامات العراقیه. 79

2-12-1- المقامات العراقیه الرئیسیه وفروعها : 81

2-12-2 المقامات العراقیه المستقله : 82

2-12-3- أسماء القطع والاوصال الداخله فی المقامات العراقیه : 82

2-12-4- أقسام المقام من حیث البدایه : 82

2-12-5- المقامات العراقیه العربیه: 83

2-12-6- المقامات العراقیه الترکمانیه: 86

2-12-7- المقامات العراقیه الکردیه: 87

2-12-8 المقامات المستقله: 88

الفصل الثالث: 89

3- 1- القرن الاول: 91

3-1-1- على بن ابى طالب علیه السلام 91

3-1-2- عبد اللّه بن مسعود: 93

3-1-3- عبد اللّه بن عباس: 95

3-1-4- ابو الاسود ظالم بن عمرو الدؤلى: 95

3-1-5- علقمه بن قیس النخعى الکوفى: 96

3-1-6- عمرو بن شرحبیل الهمدانى: 96

3-1-7- عبید بن فضیله الخزاعى الکوفى المقرئ: 97

3-1-8- ابو عبد الرحمن عبد اللّه بن حبیب السلمى: 97

3-1-9- زر بن حبیش الأسدی الکوفی: 97

 

3-1-10- ابو العالیه رفیع بن مهران الریاحى: 98

3-1-11- سعید بن جبیر: 98

3-1-12- نصر بن عاصم اللیثى البصرى: 99

3- 2- القرن الثانی: 100

3-2-13- یحیى بن وثاب الأسدی: 100

3-2-14- یحیى بن معمر ابو سلیمان البصرى: 101

3-2-15- عاصم بن ابى النجود (بهدله) الأسدی الکوفى: 101

3-2-16- حمران بن اعین الشیبانى: 103

3-2-17- أبان بن تغلب بن رباح: 103

3-2-18- سلیمان بن مهران الاعمش: 104

3-2-19- ابو عمرو بن العلاء المازنى: 106

3-2-20- حمزه بن حبیب الزیات: 106

3-2-21- عیسى بن عمر الهمدانى الکوفی: 107

3-2-22- سلام بن سلیمان ابو منذر المزنى البصرى: 107

3-2-23-حفص بن سلیمان الأسدی،الغاضرى الکوفى: 108

3-2-24- على بن حمزه بن عبد اللّه بن بهمن بن فیروز الکسائى: 108

3-2-25- سلیم بن عیسى ابو عیسى الکوفى: 109

3-2-26-شجاع بن ابى نصر البلخى: 109

3-2-27- ابو بکر شعبه بن عیاش الأسدی الکوفى: 110

3-2-28-ایوب بن المتوکل البصرى الصیدلانى: 110

3-2-29-ابو یوسف الاعشى:یعقوب بن محمد الکوفى: 110

3-3- القرن الثالث: 111

3-3-30-یحیى بن المبارک الیزیدى: 111

3-3-31-الحسین بن على الجعفى الکوفى: 111

3-3-32-یحیى بن آدم: 112

3-3-33-یعقوب بن اسحاق الحضرمى: 112

3-3-34-عبید اللّه بن موسى العبسى الکوفى: 112

3-3-35- عبد اللّه بن صالح العجلى الکوفى: 113

3-3-36-خلاد بن خالد ابو عیسى الشیبانى: 113

3-3-37-خلف بن هشام البزار: 113

3-3-38-روح بن عبد المؤمن الهذلى،البصرى: 114

3-3-39-محمد بن المتوکل اللؤلؤى البصرى: 114

3-3-40-ابو عمر الدورى حفص بن عمر الازدى: 114

3-3-41-سلیمان بن یحیى الضبى: 114

3-3-42-القاسم بن احمد الخیاط: 115

3-3-43-ادریس بن عبد الکریم الحداد المقرئ: 115

3-4- القرن الرابع: 115

3-4-44-احمد بن فرح بن جبرئیل: 115

3-4-45-محمد بن هارون بن نافع التمار: 116

3-4-46-الحسن بن الحسین بن على الصواف: 116

3-4-47- محمد بن جریر ابو جعفر الطبرى المفسر المؤرخ: 116

3-4-48-الحسن بن على أبو بکر البغدادی بن العلاف: 117

3-4-49-إبراهیم بن محمد بن عرفه نفطویه: 117

3-4-50- احمد بن موسى بن العباس بن مجاهد: 118

3-4-51-موسى بن عبید اللّه بن یحیى بن خاقان،: 119

3-4-52-احمد بن محمد بن اسماعیل المقرئ: 119

3-4-53-ابن شنبوذ محمد بن احمد: 119

3-4-54- محمد بن القاسم بن الانبارى: 120

3-4-55-ابو الحسین احمد بن عثمان بن بویان: 120

3-4-56-عبد الواحد بن عمر ابو طاهر البغدادى: 120

3-4-57-محمد بن الحسن بن محمد ابو بکر النقاش: 121

3-4-58-بکار بن احمد بن بکار: 122

3-4-59- محمد بن الحسن بن یعقوب بن مقسم: 122

3-4-60-احمد بن العباس: 123

3-4-61-زید بن على بن احمد: 123

3-4-62-احمد بن عبد العزیز: 123

3-4-63-على بن محمد ابو الحسن الهاشمى: 124

3-4-64-عبد اللّه بن الحسن: 124

3-4-65-احمد بن نصر ابو بکر الشذائى: 124

3-4-66- علی بن عمر أبو الحسن الدارقطنی البغدادی: 124

3-4-67-عبد اللّه بن الحسین ابن حسنون ابو احمد السامرى البغدادى: 125

3-4-68-محمد بن احمد بن إبراهیم ابو الفرج الشنبوذى البغدادى: 125

3-4-69- علی بن إسماعیل ابن الحسن الأستاذ أبو علی البصری: 125

3-4-70- إبراهیم بن أحمد أبو إسحاق الطبری المالکی: 126

3-4-71- علی بن محمد ابن یوسف أبو الحسن ابن العلاف البغدادی: 126

3-5- القرن الخامس: 127

3-5-72- محمد بن جعفر ابن محمد بن هارون أبو الحسن التمیمی الکوفی: 127

3-5-73- محمد بن عبد الله ابن الحسین أبو عبد الله الجعفی الکوفی: 127

3-5-74- علی بن أحمد ابن عمر بن حفص أبو الحسن ابن الحمامی البغدادی: 127

3-5-75- أحمد بن رضوان ابن محمد بن جالینوس: 128

3-5-76- محمد بن یاسین أبو طاهر البغدادی البزاز: 128

3-5-77- محمد بن علی بن أحمد ابن یعقوب ابو العلاء الواسطی: 128

3-5-78- الحسن  بن محمد ابن إبراهیم أبو علی البغدادی: 129

3-5-79- أبو الفتح بن شیطا: 129

3-5-80- محمد بن علی بن موسى أبو بکر الخیاط: 129

3-5-81- حسن بن القاسم بن علی الواسطی: 130

3-5-82- عبد السید بن عتاب أبو القاسم البغدادی الضریر: 130

3-5-83- أبو الخطاب بن الجراح: 131

3-6- القرن السادس: 131

3-6-84- أحمد بن علی بن بدران أبو بکر الحلوانی البغدادی: 131

3-6-85- الحسین بن محمد ابن عبد الوهاب: 131

3-6-86- محمد بن الخضر ابن إبراهیم المحولی: 132

3-6-87- عبد الله بن علی ابن أحمد : 132

3-6-88- المبارک بن الحسن ابن أحمد بن علی بن فتحان بن منصور: 133

3-6-89- علی بن عساکر ابن المرحب بن العوام أبو الحسن البطائحی: 134

3-6-90- نصرالله بن علی ابن منصور أبو الفتح ابن الکیال الواسطی: 134

3-6-91- محمد بن أبی محمد ابن أبی المعالی: 135

3-7- القرن السابع: 135

3-7-92- عبد الوهاب بن علی بن علی بن عبید الله: 135

3-7-93- عبد الصمد بن أحمد ابن عبد القادر بن أبی الجیش: 136

3-7-94- أحمد بن یوسف بن حسن بن رافع: 137

3-7-95- العماد أبو الحسن الموصلی: 137

3-8- القراء المعاصرین: 138

3-8-1- ملا عثمان الموصلی. 138

3-8-2- عبد الفتاح معروف ظاهر. 145

3-8-3- عبد الله بن ذا النون الموصلی. 146

3-8-4- عبد القادر بن عبد الرزاق الخطیب البغدادی.. 147

3-8-5- الحافظ خلیل اسماعیل. 151

3-8-6- الحافظ الملا مهدی العزاوی.. 156

3-8-7- الحاج محمود عبد الوهاب.. 160

3-8-8- الحافظ عبد الستار الطیار. 162

3-8-9- القارىء عبد الرحمن توفیق. 165

3-8-10- علاء الدین بن محمد علی القیسی. 168

3-8-11- فراس محمد حسین عبد الحمید الطائی. 170

3-8-12- ضاری بن ابراهیم العاصی. 173

3-8-12- القارىء الحاج عامر فاضل حسن الکاظمی. 176

3-8-13- الشیخ رافع العامری.. 179

3-8-14- Error! Bookmark not defined.

الفصل الرابع. 183

4-1- التوطئه. 185

4-2- مراتب التلاوه الطریقه العراقیه: 186

4-2- 1- الترتیل: 186

4-2- 2- التحقیق: 187

4-3- التحلیل الفنی للطریقه العراقیه فی تلاوه القرآن الکریم: 187

4-3-1- التلاوه الأولى. 188

4-3-2-التلاوه الثانیه. 188

4-3-3-التلاوه الثالثه. 188

4-3-4-التلاوه الرابعه. 188

4-3-5- التلاوه الخامسه. 189

4-3-6-التلاوه السادسه. 189

4-3-7-التلاوه السابعه. 189

4-3-8-التلاوه الثامنه. 189

4-3-9-التلاوه التاسعه. 190

4-3-10-التلاوه العاشره 190

4-3-11-التلاوه الحادیه عشر. 190

4-3-12-التلاوه الثانیه عشر. 190

4-3-13-التلاوه الثالثه عشر. 191

4-3-14-التلاوه الرابعه عشر. 191

4-3-15-التلاوه الخامسه عشر. 191

4-3-16-التلاوه السادسه عشر. 191

4-3-17-التلاوه السابعه عشر. 192

4-3-18-التلاوه الثامنه عشر. 192

4-3-19-التلاوه التاسعه عشر. 192

4-3-20-التلاوه العشرون. 192

4-3-21-التلاوه الحادیه والعشرین. 193

4-3-22-التلاوه الثانیه والعشرین. 193

4-3-23-التلاوه الثالثه والعشرین. 193

4-3-24-التلاوه الرابعه والعشرین. 194

4-3-25-التلاوه الخامسه والعشرین. 194

4-3-26-التلاوه السادسه والعشرین. 194

4-4-تحلیل التلاوه: 195

4-5- المدرسه القرآنیه العراقیه بعد سقوط الطاغیه: 199

4-6-أهم معالم النهضه القرآنیه فی العراق بعد سقوط الطاغیه: 201

4-7-العنصر النسوی فی الساحه القرآنیه العراقیه: 202

الخاتمه. 204

مستقبل الطریقه العراقیه. 206

المقترحات.. 207

المصادر. 211

المنابع. 216

 

 

المقدمه
بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد لله الذی لا یبلغ مدحته القائلون, ولا یحصی نعماءه العادون, ولا یؤدی حقه المجتهدون، الذی لا یدرکه بعد الهمم, ولا یناله غوص الفطن, الذی لیس لصفته حد محدود, ولا نعت موجود. ثمَّ الصلاه والسلام على خیر الأنام النبیّ محمد بن عبد الله الذی أرسله الله سبحانه وتعالى رحمه للعالمین, و على آله الأخیار المنتجبین الذین بهم فتح الله, وبهم یختم, صلوات الله علیهم أجمعین، وبعد:

فإن هذه مقدمه أطمح من خلالها إلى بیان الإطار العام للرساله، وتسلیط الضوء على مکوناتها الأساسیه وفیها:

 

السؤال الاصلی:
ما هی الطریقه العراقیه لتلاوه القرآن الکریم؟

الاسئله الفرعیه:
ماهی المقامات و النغمات المستعمله فی الطریقه العراقیه لتلاوه القرآن الکریم؟
من هم رواد الطریقه العراقیه لتلاوه القرآن الکریم؟
ماهی محاسن و مواطن الخلل فی الطریقه العراقیه لتلاوه القرآن الکریم؟
ما مدی تطابق الطریقه العراقیه لتلاوه القرآن الکریم لأحکام التجوید؟
ما هی سبل الرقى الطریقه العراقیه لتلاوه القرآن الکریم؟
ضروره البحث:
ضروره تعرف العالم الاسلامی بالقراء العراقیین و قرائتهم.
کشف محاسن تلاوه القرآن الکریم بالطریقه العراقیه و مواطن الخلل فیها.
دراسه و تحلیل المقامات و النغمات المستعمله فی الطریقه العراقیه لتلاوه القرآن الکریم.
دراسه سبل تطور تلاوه القرآن الکریم بالطریقه العراقیه الی العالمیه.
منهج البحث:
لقد اعتمدت فی کتابه هذه الرساله على البحوث المیدانیه والاستبیانات التی اجریتها فی العراق، تحدیدا فی محافظه بغداد، و کربلاء، و نجف، و کرکوک، کما اعتمدت على الکتب و المکتبات فی العراق و فی جمهوریه الاسلامیه و لقاءات التی اجریتها مع کبار القراء العراقیه و المصریه، منذ اقامتی فی العراق، و تناولت مسائل البحث بالتحلیل والاستدلال على الصوتیات والنقد، بل وبإعمال النظر فی بعض الحالات، وقمت بتدوین المعلومات ذات الصله بالبحث، ثم تنظیمها وترتیبها مع الإشاره إلى مصادرها.

سابقه البحث:
أن مسأله تلاوه القرآن الکریم و خاصه الطریقه العراقیه و المقامات العراقیه تعتبر من إحدى المسائل التی وقعت فی معرض متناول العلماء والمحققین فی أبحاثهم وکتاباتهم، وتعتبر من المباحث القدیمه التی اهتموا بها وأعطوها جانباً واسعاً من البحث، وفی ما یلی سنشیر الی بعض من کتب کتابا خاصا فی هذا المجال:

فن التلاوه أصوات و انماط، تألیف: عادل الهاشمی.

1-7 تعریف متغیرها 10

1-7-1 پنج عامل بزرگ شخصیت… 10

1-7-2 سبک های دلبستگی.. 10

1-7-3 وابستگی به اینترنت… 11

فصل دوم: ‌ادبیات نظری و پیشینه پژوهش… 12

2-1 ادبیات نظری تحقیق.. 13

2-1-1 نظریه های مرتبط با شخصیت… 13

2-1-1-1 خصوصیات شخصیت… 14

2-1-1-2 مطالعه شخصیت… 14

2-1-1-3 رویکردهای شخصیت… 15

2-1-1-3-1 رویکرد روان تحلیلگری.. 16

2-1-1-3-2 رویکرد نو روان تحلیلگری.. 17

2-1-1-3-3 رویکرد عمر. 17

2-1-1-3-4 رویکرد پدیدارشناختی.. 18

2-1-1-3-5 رویکرد شناختی.. 19

2-1-1-3-6 رویکرد رفتاری.. 20

2-1-1-3-7 رویکرد یادگیری اجتماعی.. 20

2-1-1-3-8  رویکرد حیطه محدود 21

2-1-1-3-9 رویکرد صفات و تحلیل عاملی.. 21

2-1-1-4 الگوهای پنج عاملی شخصیت… 23

2-1-1-4-1 روان رنجورخویی.. 26

2-1-1-4-2 برون گرایی.. 26

2-1-1-4-3 انعطاف پذیری (آزاداندیشی) 27

2-1-1-4-4 همسازی (دلپذیری، خوشایندی) 27

2-1-1-4-5 مسئولیت پذیری (وظیفه شناسی، با وجدان بودن) 28

2-1-2 نظریه های مرتبط با وابستگی به اینترنت… 29

2-1-2-1 پیدایش و همه گیر شناسی اینترنت در جهان. 31

2-1-2-2 ورود و همه گیر شناسی اینترنت در ایران. 33

2-1-2-3 تعریف های مختلف از وابستگی به اینترنت… 35

2-1-2-4 انواع وابستگی به اینترنت… 37

2-1-2-4-1 وابستگی به روابط جنسی مجازی.. 37

2-1-2-4-2 وابستگی به روابط مجازی.. 37

2-1-2-4-3 وابستگی به خرید، تجارت و مزایده 38

2-1-2-4-4 وابستگی به جست و جو و ذخیره اطلاعات… 38

2-1-2-4-5 وابستگی به کامپیوتر (بازی های کامپیوتری و یا برنامه نویسی علوم کامپیوتر) 38

2-1-2-4-6 عمده ترین فعالیت های درون خطی.. 39

2-1-2-4-7 تأثیر جنسیت در کاربرد اینترنت… 42

2-1-2-4-8 موقعیت اجتماعی، اقتصادی و تحصیلی و وابستگی به اینترنت… 43

2-1-2-4-9 نظارت والدین.. 43

2-1-2-4-10علائم و نشانه های وابستگی به اینترنت… 44

2-1-2-4-11 پیامدهای وابستگی به اینترنت… 57

2-1-3 نظریه های مرتبط با سبک های دلبستگی.. 61

2-1-3-1  دلبستگی چیست… 61

2-1-3-2 ویژگی‌های دلبستگی.. 61

2-1-3-3 ارزیابی «وضعیت عجیب» آینزوُرث… 62

2-1-3-4 دلبستگی بزرگسالان و کیفیت ارتباط زوجینی براساس مشاهده تعاملات آن ها 62

2-1-3-5 دلبستگی در طول زندگی.. 66

2-1-3-6 دلبستگی مطمئن.. 67

2-1-3-7 دلبستگی دوسوگرا 68

2-1-3-8 دلبستگی اجتنابی.. 69

2-1-3-9 دلبستگی سازمان نیافته. 70

2-2 پیشینه پژوهش… 71

2-2-1 پیشینه پژوهش های خارجی.. 71

2-2-2 پیشینه پژوهش های داخلی.. 76

فصل سوم: روش  تحقیق.. 78

3-1 مقدمه. 78

3-2روش تحقیق.. 78

3-3 جامعه آماری، نمونه گیری.. 78

3-4 ابزار‌ گرد‌آوری داده‌ها‌ 79

3-5 روش های تجزیه و تحلیل آماری.. 81

فصل چهارم: یافته های تحقیق.. 82

4-1 مقدمه. 83

4-2 یافته های توصیفی.. 83

4-3 یافته های استنباطی.. 96

فصل پنجم: نتایج تحقیق.. 100

5-1- مقدمه. 101

5-2- بحث و نتیجه گیری.. 102

5-3- محدودیت ها 107

5-4- پیشنهادات… 107

منابع و مآخذ. 108

منابع فارسی.. 108

 

منابع لاتین.. 112

چکیده
      در سراسر کره ی زمین اینترنت در حال تبدیل شدن به جزئی از زندگی روزمره مردم است. اینترنت در ابتدا به عنوان ابزاری برای تسهیل ارتباطات و تحقیقات در بین نهادهای علمی و نظامی به وجود آمد. اما استفاده ای که امروزه برخی از افراد از آن می کنند، مشکل عمده ای را برای سلامت روانی جامعه ایجاد کرده است. وابستگی به اینترنت می تواند در اثر عوامل درون فردی و برون فردی رخ دهد. هدف از این پژوهش بررسی رابطه عوامل شخصیتی و سبک های دلبستگی در فرد با وابستگی به اینترنت است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه اجرا توصیفی- همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل دانشجویان دانشگاه تهران می باشد که در حجم نمونه 100 نفر با روش نمونه گیری تصادفی اجرا گردید. ابزار پژوهش شامل سه پرسشنامه وابستگی به اینترنت یانگ، پرسشنامه پنج عاملی شخصیت مک کری و کاستا و پرسشنامه سبک های دلبستگی هزن و شیور می باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که هرچه وابستگی به اینترنت افزایش یابد، میزان اجتناب و دو سو گرابودن افراد افزایش می‎یابد ولی با سبک ایمن همبستگی معناداری ندارد. همچنین وابستگی به اینترنت از میان پنج عامل شخصیت تنها با  مسئولیت پذیری افراد رابطه ای معکوس دارد و با عامل روان نژندی، برون گرایی، دلپذیر بودن و انعطاف پذیری همبستگی معناداری ندارد.

کلیدواژه ها:

وابستگی به اینترنت، سبک های دلبستگی، پنج عامل شخصیت، دانشجویان دانشگاه تهران

 

1-1 مقدمه
ارتباط یکی از مهمترین نیازهای فطری انسان است و از اساسی ترین مواردی است که توجه بشر را به خود جلب کرده است و بزرگترین اختراعات نیز در این حوزه بوده است. پیدایش زبان، خط، چاپ، رادیو و تلویزیون و مهمتر از همه اینترنت به عنوان  قویترین ابزار ارتباطی عصر حاضر همه حاصل نیاز بشر به ارتباط می باشند. آیین اینترنت، نوعی شیوه زندگی را طلب می کند که در آن ارتباط هیچ گاه قطع نمی‏شود (برتون،1382). بشر مدتهاست که از طریق  خیالپردازی، دیدن فیلم و مطالعه خاطرات با محیط‏های مجازی آشناست. رایانه تأثیر چشمگیری بر زندگی بشر نداشت و اکنون می رود تا آدمی را هر چه بیشتر در خود غرق کند. پیشرفت های پی در پی علوم رایانه محیط های مجازی را  انعطاف پذیرتر،  پیچیده تر و به محیط های واقعی شبیه تر کرده است. این دنیای مجازی که در واقع زاییده فن آوری و پیشرفت های علوم انفورماتیک می‏باشد پدیده ی جدیدی است که با توجه به فراگیری آن لازم است جنبه های مختلف و پیامدهای حاصل از گسترش کاربرد آن، به دقت بررسی شده و مورد توجه قرار گیرد.

در سراسر کره ی زمین اینترنت در حال تبدیل شدن به جزئی از زندگی روزمره مردم است و هر نوآوری که با تمامی مردم وابسته و همبسته  گردد،  اثرات روانشناختی و جامعه شناختی گوناگونی بر آنها اعمال می کند (امیدوار و صارمی، 1389). جذابیت این محیط ها تأثیرات زیادی بر رفتار آدمی دارد تا حدی که ممکن است آدمی به تدریج بیشتر در محیط هایی زندگی کند که خالق آنها برنامه نویسان رایانه ای هستند؛ مثلاً بازی های رایانه ای فرد را به دنیای جدیدی وارد می کنند که عناصر آن اگرچه همه   مجازی اند ولی به تدریج قادرند جای عناصر واقعی دنیای واقعی را بگیرند، به طوری که شخص، بودن در این فضای مجازی را ارضا کننده تر از دنیای واقعی بیابد (دوران و دیگران،1392 ).           

در آغاز واژه “اختلال اعتیاد به اینترنت ” یا[1] را روان تحلیل گری به نام گلدبرگ[2] (1996) مطرح کرد. این اختلال با عناوینی متفاوت از قبیل “وابستگی رفتاری به اینترنت “، “استفاده مرضی از اینترنت”، “استفاده مشکل زا از اینترنت”، “استفاده بیش از حد از اینترنت” و “سوء استفاده از اینترنت”… مطرح می‎شود. عناوین وابستگی به اینترنت و اعتیاد اینترنتی بیش از سایر عناوین به کار   می روند.

بدون شک زمان معاصر تفاوت های زیادی به خصوص از لحاظ کیفی  نسبت به دو یا سه دهه پیش دارد زیرا با پیشرفت فن آوری، رایانه ها به تدریج در حال وارد شدن به همه ابعاد زندگی اعم از روابط شخصی، کار، مطالعه، تفریح و فعالیت های اجتماعی شده اند. سرعت و عمق این رسوخ و نفوذ در زندگی انسان ها بخصوص بعد از ارائه بازی های اینترنتی و نیز فراگیر شدن استفاده از اینترنت بیشتر شده است و لذا در بررسی تأثیرات رایانه ها  عمدتاً دو کاربرد عمده آنها یعنی بازی های رایانه ای و اینترنت مورد توجه قرار می گیرند (طارمی،1390).

ناگفته پیداست که این رشد و گسترش کاربرد اینترنت فواید و اهمیت غیر قابل انکاری دارد، چندان که در دوران حاضر، نقش و اهمیت اینترنت چنان اساسی است که بدون آن تصور برنامه ریزی،  توسعه و بهره وری در زمینه های مختلف فرهنگی،  اجتماعی، اقتصادی و علمی در جهان آینده کارمشکلی است.

 

1-2 بیان مسئله
بنا به عقیده اورزاک[3] (١٩٩٩) زمانی از وابستگی به اینترنت صحبت به میان می آید که بتوان مشکلاتی از قبیل مشکلات شغلی، درسی، اجتماعی،  کاری، خانوادگی، روان شناختی، مالی و فیزیولوژیکی را برای فرد ایجاد نموده و علاوه بر آن باعث تغییرات خلقی و عاطفی قابل ملاحظه ای در فرد  گردد.        

بر اساس آخرین آمار دفترآمار و فناوری اطلاعات  میزان کاربران اینترنت در جهان درانتهای سال2014 میلادی به حدود سه میلیارد خواهد رسید به گزارش خبر گزاری دانشجویان ایران، دو سوم از کاربران اینترنت جهان از کشورهای در حال توسعه هستند، در این کشور ها تعداد کاربران اینترنت در طول پنج سال گذشته دو برابر شده که این تعداد در حقیقت از 974 میلیون نفر در سال 2009 میلادی به یک میلیاردو 900 میلیون نفر در سال 2014 خواهد رسید.نرخ نفوذ کاربر اینترنت در سطح جهان به 40 در صد رسیده که 78 در صد این تعداد متعلق به کشورهای توسعه یافته  و32 در صد متعلق به کشورهای در حال توسعه است و  نرخ رشد در سال 2014 میلادی در کشور های یافته پایین باقی خواهد ماند ولی نرخ نفوذ در این کشورها 3/3 در صد است در حالی که این میزان در کشورهای در حال توسعه 7/8 در صد است. ضریب نفوذ اینترنت اروپا در پایان سال 2014 میلادی به 75 در صد خواهد رسید یعنی سه نفر از هر چهار نفر از اینترنت استفاده خواهند کرد لذا اروپا بالاترین ضریب نفوذ در سراسر جهان را دارا است.

با در نظر گرفتن این رشد روز افزون استفاده از اینترنت در ایران، خصوصاً در میان قشر جوان و دانشجویان، بررسی میزان شیوع وابستگی به اینترنت و عوامل مختلفی که در این عارضه دخالت دارند می‏تواند کمک شایانی در پیشگیری از بروز وگسترش این عارضه و عواقب ناشی از بخصوص در میان جوانان و دانشجویان به عنوان آینده سازان کشور داشته باشد.

اگر چه تمام افراد به نوعی در معرض وابستگی به اینترنت هستند اما برخی از افراد به دلیل شرایط خاص سنی و اجتماعی که دارند آسیب  پذیرترند. وابستگی به اینترنت می تواند در اثر عوامل درون فردی و برون فردی رخ دهد. از جمله عوامل درون فردی مؤثر می توان به عوامل شخصیتی و هیجانی در فرد اشاره کرد.

مطالعات انجام شده توسط محققین این نتیجه را نشان می دهد که ویژگی های شخصیتی فرد از عواملی است که می تواند پیش بینی کننده ی میزان وابستگی به اینترنت باشد و لذا این سؤال مطرح می‏شود که آیا ویژگی های شخصیت قادر به پیش بینی میزان وابستگی به اینترنت می باشد؟

رفتار اعتیاد پذیر، جدا از هر زمینه ای صرفاً واکنشی به مجموعه ای از موقعیت ها نیست، بلکه بیشتر گرایشی را نمایان می سازد که با گونه های ویژه ای از شخصیت همراه است (گریفیتز[4]، 1998).

افراد با عوامل شخصیت خاصی مانند شخصیت تکانشی، گرایش به تسلیم شدن در مقابل وسوسه‏ها و غرق شدن در امیال را دارند و به علت کنترل ناچیز (یا تجربه شدید این امیال) به پرخوری،  ولخرجی، افراط در مصرف مشروبات الکلی و سیگار، قمار و احتمالاً سوء مصرف مواد تمایل دارند. مک گری و کاستا(1381) دلبستگی ازراه حفظ نزدیکی به مادر سلامتی و امنیت را تضمین می کند به همین دلیل است که بالبی پیوندهای دلبستگی خود قرار دارند. اما این که این تاثیرات مثبت یا منفی سالم یا بیماری زا باشند به کیفیت پیوند دلبستگی اختصاصی و قطع نشده با یک شخص خاص لازمه تحول سالم و غیر مرضی فرد است و تجربه ایمنی در کودک پایه و زیر بنای کنش ورزی سالم روانی و ذهنی است از سوی دیگر یک رابطه دلبستگی ناایمن در نهایت منجر به شخصیتی می شود، که مشخصه آن بی اعتمادی و مشکلاتی در زمینه های مربوط به همدردی با دیگران حساسیت خشنودی و ارضا هیجانی در روابط عاطفی نزدیک می باشد. شیوه های گوناگون کنش متقابل بین کودک و مراقبانش باعث شکل گیری سه سبک دلبستگی ایمن نا ایمن اجتنابی و نا ایمن – دو سو گرا می شود.  

همچنین افرادی که دارای اختلالات روانی و هیجانی هستند، بیش از افراد دیگر در معرض وابستگی به اینترنت قرار دارند و هر چقدر این اختلالات عمیق تر باشند احتمال وابستگی به اینترنت نیز افزایش می یابد. امروزه بحران های مرتبط با تکنولوزی از موضوعات بسیار مهمی است که مورد توجه به متخصصان علوم رفتاری قرار گرفته است افزایش روز افزون استفاده از تکنو لوژی در کنار اهمیت و منابع وسیعی  که به همراه اورده است منجر به چالش های جدیدی نیز گردیده است که نهایتا در برخی موارد بحران هایی به همراه داشته است. از جمله مهم ترین موضوعات مطرح شده است در دهه اخیر بحث کامپیوتر بازیهای ویدیویی– کامپیوتر به ویره اینترنت و استفاده از ان است به علاوه دسترسی به اینترنت پدیده ای رو به گسترش است و هر روز تعداد بیشتری از افراد درزمره استفاده کنندگان از اینترنت در همه جا حضور دارد. اینترنت به خودی خود ابزار بی ضرری است اما استفاده بیش از حد و نادرست از آن خطر وابستگی به اینترنت را به دنبال دارد که این پدیده مشکل عمده ای برای بهداشت روانی جامعه ایجاد کرده است. اختلال وابستگی به اینترنت اختلال جسمانی روانی است که شامل تحمل نشانه های محرومیت یا ترک استفاده اختلال عاطفی و گسستگی روابط اجتماعی بوده و اغلب در جوامع وجود دارد. که استفاده از ان رو به افزایش است و به طور چشمگیری زندگی شغلی ،اجتماعی ،اقتصادی و تحصیلی فرد را مختل می کند. درمان اختلال وابستگی به اینترنت مشکل، گران و کاربراست در چنین شرایطی اهمیت پیشگیری در این است که جایگزین درمان شود.تدوین و اجرای برنامه پیشگیری موثر ،شناخت عوامل محافظتی ،عوامل خطر افرین ،زیر گروههای در معرض خطر جامعه و هنجارهای فرهنگی خاص انها ضروری به نظر می‏رسد (امیدواروصارمی،(1381). برنامه پیشگیری از اختلال وابستگی به اینترنت با رویکردهای گوناگون از قبیل اطلاع رسانی اموزش های عاطفی ، اموزش مهارت قاطعیت اجتماعی ،جانشین سازی ،آموزش مهارت های زندگی ،دوره های آموزش توانایی تصمیم گیری قابل تنظیم است. اعتیاد به اینترنت یا وابستگی رفتاری به اینترنت صرف نظر از اینکه بیماری یا اسیب روانی یا معضل صرفا اجتماعی باشد پدیده ای است مزمن، فراگیر و عود کننده که همراه با صدمات جدی جسمانی، مالی، خانوادگی ،اجتماعی و روانی همراه می باشد. 

 

1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق
با توجه به افزایش روز افزون تعداد کاربران اینترنتی و خصوصادر میان دانشجویان و تاثیرات روانشناختی و جامعه شناختی گسترده آن، همچنین ناشناخته بودن ابعاد مختلف این پدیده به خصوص در کشور ما و با عنایت به عدم انجام پژوهش های کافی در این زمینه در جامعه ما لذا، تعیین و شناخت میزان سهم عوامل پیش بین در وابسته شدن به اینترنت ضروری به نظر می رسد. با تعیین رابطه وابستگی به اینترنت با عوامل شخصیت و سبک های دلبستگی می توان به شفاف شدن هر چه بیشتر اثرات و ابعاد این پدیده مهم و رفع   تناقض های موجود در پژوهش های قبلی، کمک کرد. کاربرد زیاد و اهمیت فراوان اینترنت از یک طرف و تاثیرات زیاد روانشناختی و اجتماعی ان از طرف دیگر، ضرورت تحقیق و پژوهش در مورد اثرات مثبت و منفی ان را نمودار می سازد، در پژوهش حاضر تاکید بیشتر بر اثرات مخرب و زیان آور اینترنت بر انسان ها و جامعه می باشد تا از طریق شناسایی آن بتوان در کاهش اثرات روانشناختی منفی اینترنت در کاربرد آن اقدامات مناسبی اتخاذ کرد. با کنکاش در این مورد مهم می توان به تشخیص ریشه ها، علل و شناسایی مشکلات ناشی از آن پرداخت.                           

1-4 اهداف تحقیق
هدف اصلی:

شناخت شغل ، حمایت سازمانی ، انگیزش ، بازخورد ، اعتبار ، سازگاری و بهره وری کارکنان بالاتر می رود.

کلید واژه ها: بهره وری منابع انسانی ، صدا و سیما ، دوره ضمن خدمت مجازی .

مقدمه

این فصل از پژوهش در برگیرنده بخش های مقدمه ، بیان مسئله ، اهمیت و ضرورت پژوهش ، اهداف پژوهش ، سوال های پژوهش ، متغیر های پژوهش و تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیر ها می باشد.

بیان مسئله

آموزش ، کارآمدترین ابزار و قویترین فرایند موجود برای انتقال دانش و مهارت به نیروی انسانی و تقویت آنان برای انجام وظایف می باشد. با توجه به تغییر و تحولات روزمره و پیشرفت علوم و فنون فناوری و نیز تعدد مشاغل و حرف و برای جلوگیری از اتلاف منابع ، آموزش کارکنان از اهمیت ویژه ای برخوردار است و اجرای آن نیاز به برنامه ریزی و مطالعه دقیق براساس نیازهای آموزشی کارکنان دارد . برای اینکه نیروهای انسانی شاغل در سازمانها روزآمد باشند باید به طور مداوم آموزش ببینند . آموزش کارکنان از مهمترین عوامل بهبود نظام وفعالیتهای هر سازمان است . در این میان آموزش ضمن خدمت مجازی برای کارکنان ، از آن جهت دارای اهمیت است که غالبا در سازمانهای متفاوت کارکنان برای شرکت در آموزشگاههای گوناگون ناگزیدند محل خدمت خود را ترک کنند و این امر مشکلات جدی برای انجام دادن امور و وظایف سازمانی به وجود می آورد (طالبی ، ۱۳۸۵ : 27).

تفاوت بین آموزش سنتی و آموزش براساس امکانات فناوری های ارتباطی جدید ، تنها در ورود فناوری نیست ، بلکه تفاوت بین این دو ، بیشتر در نوع نگاه به یادگیری است . فناوری اطلاعات ، محیطی را برای یادگیرنده فراهم می سازد تا او به طور فعال و از طریق تعامل با افراد و منابع گوناگون ، فرضیه های خود را بیازماید و دانش خود را شکل دهد. در آموزش ضمن خدمت بطور مجازی باید توجه داشت که بافت فرهنگی ، اساسی ترین حامی یا مانع هرگونه تغییرات در بعضی از جوامع ، ویژگیهای فرهنگی اجتماعی زمینه مناسبی را برای ورود فناوری های جدید فراهم میکنند ضمن تاکید بر نقش اساسی بافت فرهنگی برای حمایت از ورود فناوری به تربیت کارکنان ، عناصر اصلی آن شامل : دیدگاه مشترک اعضای گروه، میزان دسترسی به فناوری ، صلاحیت حرفه ای مربیان ، همکاری فنی ، نوع نگاه به تدریس ، و ارزیابی خط مشی های پشتیبان باید مورد توجه قرار گیرد ( شمس ، ۱۳۸6 : 38). از آنجا كه آموزش های ضمن خدمت به عنوان یكی از اصلی ترین پایه های انطباق پذیری كاركنان با وظایف و شغل خود و هماهنگ شدن با نیازهای سازمان محسوب می شود، لذا وجود هرگونه انحراف و كج روی در آن، شالوده و شاكله نظام آموزشی را زیر سؤال برده و ضررهای عدیده ای را در ابعاد فردی، سازمانی و اجتماعی در قالب الگوهای نتیجه گر (محصول، خروجی و پیامد) به بار آورده و انجام صحیح آموز شهای ضمن خدمت سبب بهبود انجام كار، كاهش هزینه های اضافی، افزایش بهره وری، پرورش استعدادها و افزایش علاقه به ادامه خدمت و مواردی همانند خواهد بود.   بنابراین مسئله اصلی این پژوهش یافتن این پاسخ است که برگزاری آموزش ضمن خدمت به شیوه مجازی می تواند باعث بهبود بهره وری در سازمان صدا و سیما شود

ضرورت و اهمیت پژوهش

پیشرفت شگرف و عمیق در علوم و فنون گوناگون و تاثیرات آن در عرصه های مختلف و فعالیتهای اداری و خدماتی موسسات و سازمانها ، نیاز به آموزش و بهسازی نیروی انسانی شاغل در یک سازمان را افزایش داده و ضروری ساخته است. بررسی ها نشان داده اجرای دوره های آموزشی (ضمن خدمت) باعث اثر بخشی و افزایش بهره وری شده ، از طرفی کارایی را بالا برده و سطح توانایی کارکنان را افزایش می دهد و همچنین عملکرد را بهبود بخشیده و آنها را برای مسئولیت های مهمتر در آینده آماده می کند.

اما برگذاری دوره های آموزشی کوتاه مدت به شیوه حضوری مشکلاتی را در بر داشته و همچنین با ظهور رایانه و امکاناتی که در احتیار می گذارد آموزشهای مجازی رشد قابل توجهی داشته است(فتحی واجارگاه و پرداختچی، 1390 : 59). لذا با توجه به تغییرات سریعی که در محیط پیرامون در حال شکل گیری است، اجرای نظام های مجازی به منظور ارایه خدمات و فن آوری های جدید در زمینه ی تدریس و یادگیری به صورت یک نیاز اساسی مطرح شده است.

در نتیجه ضرورت و اهمیت موضوع به این موارد اشاره می کند که آموزش های ضمن خدمت به عنوان یكی از اصلی ترین پایه های انطباق پذیری كاركنان با وظایف و شغل خود و هماهنگ شدن با نیازهای سازمان محسوب می شود و از آنجایی که برگذاری دوره های حضوری دارای مشکلات و موانعی است و اینکه برگذاری دوره های مجازی به تازگی شروع شده و ممکن است بهره وری لازم برای کارمند را نداشته باشد.

هدف اصلی پژوهش

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رابطه رضایت از آموزش ضمن خدمت به شیوه مجازی بر بهره وری سازمان صدا و سیما می باشد.

هدف های فرعی تحقیق

تعیین رابطه رضایت از آموزش ضمن خدمت به شیوه مجازی وتوانایی انجام کار کارکنان سازمان صدا و سیما.
تعیین رابطه رضایت از آموزش ضمن خدمت به شیوه مجازی و درک و شناخت شغل کارکنان سازمان صدا و سیما.
تعیین رابطه رضایت از آموزش ضمن خدمت به شیوه مجازی و حمایت سازمانی کارکنان سازمان صدا و سیما.
تعیین رابطه رضایت از آموزش ضمن خدمت به شیوه مجازی و انگیزش کارکنان سازمان صدا و سیما.
تعیین رابطه رضایت از آموزش ضمن خدمت به شیوه مجازی و بازخورد کارکنان سازمان صدا و سیما.
تعیین رابطه رضایت از آموزش ضمن خدمت به شیوه مجازی و اعتبار کارکنان سازمان صدا و سیما.
تعیین رابطه رضایت از آموزش ضمن خدمت به شیوه مجازی و سازگاری کارکنان سازمان صدا و سیما
فرضیه های تحقیق

فرضیه اصلی

بین رضایت از آموزش ضمن خدمت به شیوه مجازی و بهروری کارکنان سازمان صدا و سیما رابطه وجود دارد.

2-1 – بررسی سلب مالکیت در قوانین موضوعه ایران. 17

2-2- مفهوم سلب مالکیت از نظر ترمینولوژی.. 22

2-3- روشهای سلب مالکیت.. 24

2-3-1- تفاوت ملی کردن با دیگر روشهای سلب مالکیت.. 26

2-3-2- اهداف و آثار ناشی از مصادره اموال. 30

2-3-3- مصادره اموال نامشروع اشخاص… 30

2-3-4- مصادره اموال مشروع اشخاص… 31

2-3-5-  سلب مالکیت به منظور عمران، شهرسازی و تامین مسکن.. 31

2-4-سلب مالکیت در حقوق بین الملل و رویه های داوری فرا ملی.. 33

2-4-1- نظریات مشروعیت سلب مالکیت در حقوق بین المل تجاری.. 33

2-4-2- حق تعیین سرنوشت.. 34

3-  سلب مالکیت در رویه داوری تجاری بین الملل. 37

3-1- جایگاه حقوق بین الملل در نبود تعریف دقیق و جامع از سلب مالکیت.. 38

3-2-  سلب مالکیت از نظر معاهدات و رویه ی داوری بین المللی.. 40

3-3-   مصادره و سلب مالکیت از دیدگاه استانداردهای حقوق بین الملل. 44

3-4-   رابطه میان حقوق داخلی و حقوق بین الملل در اختلافات ناشی از سلب مالکیت.. 46

3-5- حمایت از حقوق مالکانه از منظر حقوق بین الملل در رویه داوری بین المللی.. 47

3-6- سلب مالکیت حقوق قراردادی در مقابل نقض قرارداد. 55

3-7- مشروعیت سلب مالکیت از سرمایه گذاران خارجی در پرتو رویه داوری بین المللی.. 59

3-7-1- مشروعیت سلب مالکیت از دیدگاه حقوق بین الملل و معاهدات سرمایه گذاری.. 60

3-7-2- مشروعیت سلب مالکیت از منظر معاهدات بین المللی سرمایه گذاری.. 62

3-7-3-  مشروعیت سلب مالکیت در حقوق بین الملل از دیدگاه مراجع داوری بین المللی.. 63

3-7-5- فرآیند قانونی.. 71

3-7-6-غرامت.. 72

3-7-7-  ضابطه غرامت از دیدگاه مراجع داوری بین المللی در سلب مالکیت نامشروع. 77

3-8- سلب مالکیت غیر مستقیم از منظر رویه داوری بین المللی.. 84

3-8-1- مفهوم سلب مالکیت غیر مستقیم. 84

3-8-2-  مصادره خزنده 87

3-8-3- عناصر اصلی در سلب مالکیت.. 93

 

3-8-3-1-  مداخله در  حقوق مالکانه. 93

3-8-4- مصادره به نفع ثالث.. 96

3-8-5- تاثیر بر سرمایه گذار 98

3-8-6- شفافیت.. 99

3-8-7- حمایت مشروع از سرمایه گذار 100

3-9-  سلب مالکیت غیر مستقیم در آراء داوری بین الملل. 102

3-9-1- افزایش بی رویه مالیات.. 102

3-9-2- گرفتن اموال شخص ثالث.. 103

3-9-3- مداخله در قرارداد. 104

3-9-4- نقض حقوق منبعث از قرارداد. 104

3-9-5- مداخله  در مدیریت سرمایه گذاری.. 105

3-9-6-  لغو یا عدم صدور مجوز 106

در زمینه هشیاری نیز مطالعات انجام شده در خصوص مغز دو نیمه شده، تفاوت سبک آگاهی و نا آگاهی هریک از نیمکره ها رانشان داده اند. سبک شناختی حاکم برنیمکره راست ماهیتی تجسمی و غیرکلامی دارد، و سبک استدلال آن براساس تداعی و نه توالی منطقی و زمانی است. از این روی عملیات نیمکره راست بیشتر با روان تحلیل گری ناهشیار همخوان است.

از آنجا که امروزه توجه و علاقه به مطالعه عدم تقارن نیم کره ای در بین روان شناسان پدیدآمده است و روشهای تجربی شامل ارائه مطالب دیداری یا شنیداری است که از لحاظ مکانی به سمت چپ یا راست میدان بینایی آزمودنی ارائه می شود. بدین ترتیب در دسته ایی از مطالعات، اطلاعات به گونه ایی جهت داده می شود که به یک نیمکره مغز منتقل شود، ولی به نیمکره دیگر انتقال صورت نگیرد. بدین ترتیب می توان بین عملکرد در شرایطی که درون داد به نیمکره چپ جهت داده می شود با شرایطی که درون داد به نیمکره راست ارسال می شود مقایسه به عمل آورد (کوهن[1]، 1977).

1-2- بیان مسئله :

مطالعات گسترده در دو دهه گذشته نشان داده اند افشا، چه گفتاری وچه نوشتاری ، عملکردسیستم ایمنی، اعصاب خودمختار و سلامت جسمانی و روانی را بهبود می بخشد(قربانی،1392).

 مطالعه درباره افشای هیجان ها به بررسی های علمی داروین در دهه 1870 برمی گردد. بیان هیجان، تجربه هیجان، و برانگیختگی هیجانی سه مولفه اساسی هیجان هستتند و انعکاس هیجانی، مفهوم ثانویه به حساب می آید که اندیشه هایی را درباره این سه مولفه اساسی در برمی گیرد . به عقیده کندی مورو و واتسون ، بیان هیجان، چهار عملکرد اصلی دارد : 1- نظم دهی به برانگیختگی ، 2-درک خود، 3- ارتقاء مهارت های مقابله ای و 4- بهبود در روابط بین فردی (نوربالا، علی پور،شقاقی،نجیمی،آگاه هریس، 90).

برخی پژوهشگران بر این باورند که خودافشا گری[2] یا افشای هیجان ها شامل آن دسته از برداشت هایی است که فرد به گونه ایی آگاهانه و مسوولانه و اختیاری با دیگران در مورد خود در میان می گذارد. به نظر دیگر پژوهشگران ،خود افشاگری باید برای برداشت ها از فردی به کار رود که خود آن را می داند و دیگران احتمالا به آن دسترسی ندارند ویا نمی توانند آن را به راحتی کشف کنند. خود افشا گری به راحتی به فرد اجازه می دهد که به میزان گشودگی یا باز کردن خودرا گسترش دهد و با آگاهی بیشتر به مسائل پیرامون خود بپردازد ، که به تکامل و بالندگی او منجر می شود.مطالعات مختلف نشان داده اند که افشا درباره تجربیات عاطفی و هیجان ها با تقویت فرد برای نفوذ بر خود ، کاهش خلق منفی ، کاهش بازداری، احساس کنترل شخصی و انتخاب رفتارهای سازش یافته را سبب می شود(قربانی،1392).

 هنگام افشا و لمس واقعی احساسات و هیجانها،واژه ها، امکان ساخت دهی، سازمان دهی ودر نهایت درونی سازی تجارب هیجانی و رویدادهای مسبب آنها را فراهم می سازند و ارتباط دو نیمکره مغز هماهنگ می شود(قربانی،1392).

 با افشا ی هیجانها فردبه بازنگری و بررسی زندگی خود می پردازد و این امر مستلزم تغییر   رویکرد ، توانایی جدا شدن از خود ومحیط اطراف است .به طوری که افرادبابیان داستان زندگی خود می توانند به تصحیح آن بپردازند. در مقابل بازداری روانشناختی یعنی ناتوانی از بیان افکار واحساسات ،  وقتی ایجاد می شود که فرد تصور کند به آسانی نمی تواند درباره خویش با دیگران صحبت کند. خواه به دلیل اینکه به دیگران اعتماد ندارد یا به این سبب که صحبت درباره تجارب احساسی، نتایج نا خوشایندی برایش دربردارد. بازداری و سرکوب گری از مکانیسم های دفاعی هستنند که برخی افراد در نظم بخشی هیجان ها و کاهش استرس از آن استفاده می کنند . پژوهش هانشان داده اند افشای هیجانی با باز گشایی ناهشیار ، بینشی صحیح درافراد ایجاد می کند که در پی آن ، مکانیسم های دفاعی نظیر جبران، واکنش وارونه ، باز داری ، سرکوب گری و . . . بهبود می یابند.  یکی از عواملی که بر افشای هیجانها اثر می گذارد ومانع از افشا ء می شود استفاده از مکانیسم های دفاعی است (نوربالاوهمکاران ،1390).

مفهوم مکانیسم های دفاعی با نخستین مقالات فروید1 در سال 1936 آغازشد .وی مکانیسم های دفاعی را به عنوان کارکردهای ذهنی تعریف کرد ،که افراد را در برابر اضطراب

1-6- مدل تحقیق………………………………. 15

1-7- سوال های تحقیق 15

1-7-1- سوال اصلی…………………………….. 15

1-8- فرضیه های تحقیق 16

1-8-1- فرضیه کلی : 16

1-8-2-فرضیات ویژه :………………………….. 16

1-9- روش تحقیق………………………………. 16

1-9-1- از لحاظ هدف :…………………………. 16

1-9-2- از لحاظ اجرا :………………………… 16

1-10-قلمرو تحقیق…………………………….. 17

1-10-1- قلمرو مکانی: 17

1-10-2- قلمروهای زمانی تحقیق :………………… 17

1-10-3- قلمرو موضوعی 17

1-11- جامعه ونمونه آماری تحقیق 17

1-12- ابزار و نحوه گردآوری داده ها 18

1-13- ابزار و نحوه تجزیه وتحلیل داده ها………… 18

1-14- واژه های کلیدی تحقیق:…………………… 19

فصل دوم:  ادبیات تحقیق 21

2-1-مقدمه : 22

2-2-ضرورت شناخت انسان………………………. 23

2-3-نقش مدیران استراتژیک در سازمان……………. 25

2-4- اهمیت و ضرورت بکارگیری تفکر و بصیرت درکارها… 26

2-5-ویژگی های تصمیمات و برنامه های مبتنی بر تفکرو بینش استراتژیک     27

2-5-1- اتکال به خداوند و طلب یاری از او در امر تصمیم گیری  27

2-5-2-مشارکت و مشاوره در تصمیم گیری 28

2-5-3-موقع شناسی، تدبیر و آینده نگری در تصمیم گیری. 29

2-5-4-ثبات، پایداری و قاطعیت در تصمیم گیری 29

2-6-ابعاد تفکر استراتژیک……………………… 30

2-6-1-دیدگاه و جهت گیری  سیستمی:………………. 30

2-6-2-عزم استراتژیک:…………………………. 31

2-6-2-1-داشتن چشم انداز،اهداف و ارمان های روشن و گویا 32

2-6-2-2-استفاده حداکثری از امکانات موجود در راستای تحقق اهداف: 32

2-6-2-3-تبادل نظر با نیرو های سازمانی در جهت رفع موانع و مشکلات 33

2-7-3-پیشروی بر اساس اصول علمی: 33

2-7-3-1-ارزش‌ها 33

2-7-3-2-ساختارها 34

2-7-3-3-سبک رهبری 35

2-7-3-4-فرایندها 36

2-7-3-5-توزیع اطلاعات 36

2-7-4-فرصت طلبی هوشمندانه 37

2-7-4-1-افزایش رقابت 37

2-7-4-2-اثرات فناوری بر محیط کار 38

2-7-4-3- ضرورت پاسخگویی سریع به نیازهای مشتریان و تقاضا برای کیفیت برتر 38

2-7-4-4-نیاز به کارکنان با مهارت بالا 39

2-7-4-5-ضرورت انعطاف پذیری سازمان ها 39

2-7-5- تفکر در زمان 39

2-7-5-1-بهره مندی از فرصت های گذشته برای تدوین اهداف اینده 40

2-7-5-2-اعتقاد به ارتباط نقاط قوت فعلی سازمان با عملکرد گذشته 41

2-7-5-3-اعتقاد به ارتباط نقاط  ضعف فعلی سازمان با عملکرد گذشته 41

2-8- مهارت های مدیریتی 42

2-8-1-مهارت های فنی 42

2-8-1-1- داشتن علم و سواد کارکردن با کامپیوتر : 43

2-8-1-2-دارا بودن توان محاسباتی و عددی: 43

2-8-1-3-تدوین  برنامه ریزی های موثر: 43

2-8-1-4-اشنایی و تسلط کافی به علوم بودجه ریزی،حسابداری و مالی: 43

2-8-1-5- مهارت کافی در امور اداری مربوط به گزینش و کارکنان: 43

2-8-1-6- شناخت دقیق شیوه های جدید انجام امور: 46

2-8-1-7-توانایی در ارتقا سطح جایگاه و منزلت  سازمان: 46

2-8-1-8-استفاده  کارامد از  امکانات و تجهیزات  در دسترس : 46

2-8-1-9-دارا بودن  مدرک تحصیلی مرتبط: 46

2-8-1-10-داشتن  لیاقت وتجربیات کاری مفید و موثرو مرتبط : 47

2-8-1-11-داشتن  تخصص ومهارت در وظایف محوله 49

2-8-1-12-توانایی در به کارگیری  فن اوری های جدید: 50

2-8-1-13- توانایی انجام پژوهش مرتبط با حوزه کاری: 50

2-8-2-مهارت های انسانی 51

2-8-2-1-داشتن اخلاق  حسنه با افراد 51

2-8-2-2- تقوای کاری 52

2-8-2-3-تواضع و فروتنی در برخورد با افراد 56

 

2-8-2-4-توانایی در شناخت دقیق نیاز های مادی و معنوی کارکنان 57

2-8-2-5-مشورت و مشارکت با کارکنان 57

2-8-2-6-توانمندی حفظ اعتبار سازمانی  از نگاه انتظارات  مشتریان 58

2-8-2-7-مسئولیت پذیری و پاسخگویی در برابر  افراد 58

2-8-2-8- اعتقاد وتعهد در کار 59

2-8-2-9-داشتن سعه صدر  در برخورد با مشکلات 59

2-8-2-10-استفاده از ظرفیت ها و  قابلیت های کارکنان 60

2-8-2-11-تلاش در جهت افزایش آگاهی و رشد معرفت افراد سازمان: 61

2-8-2-12- ایجاد انگیزه در  کارکنان 62

2-8-2-13-توانایی در ایجاد یک  محیط  تفاهم توام با همکاری برای کارکنان 64

2-8-2-14-توانمندی در شناخت تعارضات  سازمانی میان کارکنان و حل وفصل ان ها 64

2-8-3- مهارت های ادراکی 66

2-8-3-1- عامل وحدت آفرین: 66

2-8-3-2- شناخت پیچیدگی ها ی کلی سازمان و درک روابط میان اجزای آن 67

2-8-3-3-شناسایی اولویت ها و نیاز های اساسی سازمان در حال و آینده : 67

2-8-3-4-داشتن خلاقیت و نواوری در فرایند انجام امور 67

2-8-3-5-ریسک پذیری و توانمندی در مدیریت مخاطرات درچالش های فراروی 67

2-8-3-6- شناخت دقیق  فرصت ها و تهدید های فراروی محیطی 68

2-8-3-7-توانایی شناخت میزان تاثیر تغییرات محیطی بر فعالیت های سازمان 68

2-8-3-8-مهارت در تجزیه و تحلیل اطلاعات و تصمیم گیری درست بر اساس آن 68

2-8-3-9-توانایی طراحی مدل های ذهنی از موقعیت ها ی پیرامون سازمان 68

2-8-3-10- نهادینه سازی  قوانین وشعائراسلامی 69

2-8-3-11-خوف و رجاء 70

2-8-3-13- اخلاص 73

2-8-3-14- توکل به خدا………………………… 74

2-8-3-15- خدمتگذاری 75

2-8-3-19- امانتداری 76

فصل سوم: روش­شناسی تحقیق 79

3-1-مقدمه 80

3-2-نوع روش تحقیق 81

3-3- فرضیه های تحقیق: 82

3-4 – جامعه آماری 82

3-5- حجم نمونه 83

3-6- روش و ابزار گرد آوری داده ها 84

3-7- ترکیب سوال ها در فرضیه های تحقیق 85

3-8- روایی و پایایی پرسشنامه 85

3-8-1 روایی پرسشنامه 85

3-8-2- پایایی پرسشنامه 86

3-9- مقیاس های مورد استفاده 89

3-10- آزمون های آماری 90

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده­ها 91

4-1- مقدمه 92

4-2- تجزیه و تحلیل توصیفی داده ها 92

4-2-1-  تجزیه و تحلیل توصیفی داده ها بر حسب سن 93

4-2-2- تجزیه و تحلیل توصیفی داده ها بر حسب میزان تحصیلات 94

4-2-3-  تجزیه و تحلیل داده ها بر حسب متغیر سابقه کاری 95

4-2-4-تجزیه و تحلیل داده ها بر حسب  نوع استخدام 96

4-3- آزمون تحلیل واریانس فریدمن 106

فصل پنجم: نتایج ، راه­کارهای تحقیق و پیشنهادات 109

5-1- مقدمه 110

5-2- نتیجه تحقیق: 111

5-3- مقایسه با تحقیقات دیگربه صورت کلی…………. 115

5-4- پیشنهاد ها و راه کارهای تحقیق 116

5-4-1-  پیشنهادات وراهکارهای کلی تحقیق…………. 116

5-4-2-پیشنهادات و راهکارهای مرتبط با فرضیه ها…… 118

5-4-2-1-پیشنهادات و راهکارهای مرتبط با فرضیه ویژه اول تحقیق    119

5-4-2-2-پیشنهادات و راهکارهای مرتبط با فرضیه ویژه دوم  تحقیق 120

5-4-2-3-  پیشنهادات و راهکارهای مرتبط با فرضیه ویژه  سوم  تحقیق 121

5-4-3- پیشنهاد به محققان آینده 122

5-5- محدودیتهای تحقیق 123

فهرست منابع و مأخذ: 125

پیوست ها : 129

چکیده :

پژوهش حاضر در صدد بررسی میزان تاثیر مهارت های مدیریتی(شامل مهارت های فنی، انسانی و ادراکی) برسطح  تفکر استراتژیک مدیران شهرداری کاشان می باشد. با توجه به  این هدف ،سوال اصلی این پژوهش اینست که ایا مهارت های مدیریتی (مهارت های فنی ،انسانی و ادراکی )بر سطح تفکر استراتژیک مدیران شهرداری کاشان تاثیر گذار می باشند؟ در راستای سوال اصلی تحقیق ،فرضیه های ویژه تحقیق عبارتند از : 1- مهارت های فنی بر سطح تفکر استراتژیک مدیران شهرداری کاشان تاثیر گذار می باشد.2- مهارت های  انسانی بر سطح تفکر استراتژیک مدیران شهرداری کاشان تاثیر گذار می باشد.3-مهارت های ادراکی بر سطح تفکر استراتژیک مدیران شهرداری کاشان تاثیر گذار می باشد.با عنایت به هدف تحقیق و نحوه روابط بین متغیر های اصلی ،پژوهش حاضر،از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش تحقیق، توصیفی – پیمایشی (میدانی) است. جامعه آماری این پژوهش،  مدیران رده های عالی و میانی شاغل در مجموعه شهرداری کاشان می باشد. برای جمع آوری داده های مربوط به مبانی نظری و استخراج عوامل و شاخص های اولیه از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی و جهت گردآوری اطلاعات و داده های مورد نیاز به منظور بررسی فرضیه ها از پرسشنامه استفاده شده است.به منظور تایید پایایی(اعتبار) از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده که میزان آن برای متغیر تفکر استراتژیک 856/0، متغیر مهارت های مدیریتی 936/0 وبرای  کل پرسشنامه ها 855/0 است. به منظور بررسی فرضیه ها از آزمون ضریب  رگرسیون استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که ابعاد تشکیل دهنده مهارت های مدیریتی شامل مهارت های فنی، انسانی و ادراکی بر سطح تفکر استراتژیک مدیران شهرداری کاشان تاثیر معناداری دارند.به عبارت دیگر کلیه فرضیه های تحقیق مورد تایید قرار گرفتند.

 

کلیدواژه ها:  مهارت های فنی، مهارت های انسانی،مهارت های ادراکی ،تفکر استراتژیک ، شهرداری

1-1- مقدمه

امروزه مدیران عالی بسیاری از سازمانها اعم از انتفاعی و غیر انتفاعی ، شرکتها و نهادها ، زمان ، منابع مالی، انسانی، انرژی و کالبدی قابل توجهی را صرف تدوین استراتژیها و تعیین راهبردهای اساسی سازمانهای خود می کنند ولی اکثر آنها از عدم اجرای مطلوب استراتژیهای خود سخن می گویند . چشم اندازی که این مدیران برای سازمان خود تصویر می کنند برای خود آنها کاملاً روشن و مبرهن است ولی آگاهی و درک کارکنان آنها از این چشم انداز بسیار کم و همسوئی و همدلی آنها برای تحقق اهداف منبعث از این چشم انداز ، بسیار کمتر است .

بنابراین ، مدیران عالی همواره در جستجوی راه اصلی برای حصول اطمینان از اجرای استراتژیهای خود بوده اند و در این میان باتوجه به افزایش مشکلات و تحولات سریع محیطی نیاز به ارائه راه حلهای بهتر و استفاده از ابزارهای قوی تر از برنامه ریزی استراتژیک خودنمائی می کند چرا که مدیران با تفکر استراتژیک با فهم و درک بهتر از برنامه استراتژیک عملکرد موثرتری خواهند داشت و می توان گفت تفکر استراتژیک به عنوان مکملی برای برنامه ریزی استراتژیک ، رویکرد مناسب « راهبری » سازمان محسوب می شود و می توان جهت مقابله سیستماتیک با معضلات به درک فرصتهای تخصیص بهینه منابع کمیاب و دستیابی به نتایج مورد انتظار کمک نماید بعبارت دیگر برای هماهنگی با تغییرات روز افزون و گام برداشتن در جهت اهداف سازمانی نیاز به تغییر در روش تفکر و تحول ذهنی و گام برداشتن در جهت اهداف سازمانی مدیران سازمانها می باشد و وقتی سازمان با مشکلات جدید مواجه می شود ، راه حلهای قدیمی کارائی خود را از دست می دهند .

شاید یکی از مهمترین  متغیر های موثر برسطح  تفکر استراتژیک مدیران ، مقوله مهارتهای مدیران می باشد که در این راستا مهارتهای گوناگونی مطرح می باشند لیکن ما در این تحقیق در نظر داریم مهارتهای فنی ، انسانی و ادراکی و تأثیر آنها را بر سطح تفکر استراتژیک مورد مطالعه قرار دهیم .

1-2- بیان مسئله

لازمه تدوین یک برنامه ریزی استراتژیک و هدفمند داشتن تفکر استراتژیک و راهبردی است  یعنی تفکری که همراه با بینش و بصیرت بوده و اینده نگری  و حتی شاید اینده سازی رامورد توجه قرار دهد .بدین لحاظ  اندیشمندان زیادی به این مقوله توجه نموده ، تلاش نموده اند تا این تفکر را به گونه ای مفهوم سازی و توصیف نمایند برای مثال از دیدگاه اوهم1 ( 1982 ) تفکر استراتژیک مبنای چشم انداز سازمان بوده و استراتژی سازمان را در جهت آن به حرکت در می آورد . و از دیدگاه همل2  ( 1998 ) تفکر استراتژیک معماری هنرمندانه یک استراتژی بر مبنای خلاقیت و  شهود انجام می گیرد (زارعی،1389).

بنابر این می توان ادعا کرد که برنامه ریزی و اینده نگری  دو عنصر تفکیک ناپذیر اند و بعبارت بهتر داشتن بینش و بصیرت ، لازمه برنامه ریزی های درست و کارامد محسوب می گردد همانگونه که در متون دینی ما بویژه ایات قران کریم و روایات معصومین(ع)  به نقش و جایگاه  تفکر راهبردی یا استراتژیک در قالب اصطلاحاتی چون  تدبیر، بصیرت و دور اندیشی و اینده نگری در تصمیم سازی ها و برنامه ریزی ها  تاکید بسیاری شده است. بعنوان نمونه خداوند متعال در قرآن به پیامبر خود می فرماید :” قل هذه سبیلی أدعو إلى الله على بصیره أنا ومن اتبعنی “(یوسف،108) به مومنان اعلام کن که راه خدا دعوت به توحید خالص همراه با بصیرت و بینایی است  ولذا  همه مردم جهان را به سوى این طریقه فراخوان. در این آیه حضرت یوسف(ص) مأموریت پیدا می کند که آیین و روش و خط خود را مشخص کند سپس اضافه می کند من این راه را بی اطلاع یا از روی تقلید نمی پیمایم بلکه از روی آگاهی و بصیرت خود و پیروانم و همه مردم جهان را به سوی این طریقه می خوانم (مکارم شیرازی،1372 ) در واقع این از وظایف یک رهبر راستین است که با صراحت برنامه ها و اهداف خود را اعلام کند . ولذا داشتن بینش و بصیرت و اینده نگری مانند نوری است که به انسان بینش اجتماعی می دهد که با افراد مختلف وگروه های گوناگون و حوادث و پیشامدهای رنگارنگ چگونه برخورد کند و راه رهبری و مدیریت صحیح را ارائه می نماید و لذا همه پیامبران الهی از خداوند شرح صدر و نور بصیرت می خواستند (عباس نژاد، 1384).

 لذا می توان گفت که بکارگیری تدبیر و بصیرت و دور اندیشی نیازمند یک سری از مهارتهایی می باشد که شاید بتوان گفت رمز موفقیت در یک مدیریت بخردانه ومنطقی است و لذا توجه جدی  به افزایش سطح مهارتهای افراد سازمانی بویژه مدیران سازمانها برای برخورداری از یک سطح بالایی از هوشمندی و درایت و تدبیر در انجام موثر کارها ضروری به نظر می رسد.به این لحاظ اندیشمندان  دیدگاه ها و نظریه های متعددی پیرامون مهارتهای مورد نیاز مدیران ارایه نموده اند از جمله نظریه مهارت های سه گانه فنی انسانی و ادراکی که از سوی کاتز (1995) مطرح و ارایه گردیده است.که مبنای ابعاد مهارت های مدیران در تحقیق حاضر است .از دیدگاه این نظریه پرداز ، مدیریت هر  سازمانی باید در وهله اول در انجام وظایف کاری خود از دانایی و توانایی ویژه برخوردار باشد که لازمه ان ورزیدگی و تبحر در کاربرد فنون و ابزار ویژه و همچنین شایستگی عملی در رفتار و فعالیت است که این امر تحقق همان مهارت فنی است ضمنا  یک مدیر شایسته باید از مهارت انسانی برخوردارباشد که همانا داشتن توانایی و قدرت تشخیص در زمینه ایجاد محیط تفاهم و همکاری و انجام دادن کارها بوسیله دیگران ،فعالیت موثر بعنوان عضو گروه،درک انگیزه های افراد و تاثیر گذاری بر رفتار انان می باشد و در نهایت مهارت ادراکی که همانا توانایی درک پیچیدگی های کل سازمان و تصور همه عناصر و اجزای تشکیل دهنده کار و فعالیت سازمانی بصورت یک کل واحد می باشد.

 لازم بذکر است که به اهمیت  داشتن این  مهارت ها برای  هر فردی که در مقام ریاست ،مدیریت یا رهبری یک سازمان یا یک جامعه قرار دارد  در متون دینی ما یعنی قران کریم و روایات معصومین (ع نیز  توجه زیادی معطوف شده است و صریحا امده است که یک مدیر شایسته باید مهارتهای ویژه ای از جمله تخصص ، اگاهی ، خوش خلقی ،احترام به افراد، سعه صدر،رفق و مداراو… داشته باشد که در ادامه به چند استناد در این زمینه بسنده می شود :

 امام علی (ع) می فرمایند: “وَاَکْثِرْمُدارَسَهَ الْعُلَماءِ وَمُنافَثَهَ الْحُکَماءِ فی تَثْبیتِ ماصَلَحَ عَلَیهِ اَمْرُ بَلادِکْ” : و با دانشمندان فراوان گفتگو کن و با حکیمان فراوان در میان نه ، در آنچه کار شهرهایت را استوار دارد.(نهج البلاغه، نامه 53 )

در این نامه امام علی (ع)گوشزد می نماید که یکی از مهارت های مدیران می تواند کسب دیدگاه ها و نظرات افراد متخصص باشد که همین امر می تواند یک مهارت انسانی محسوب شود.در جایی دیگر

  پیامبر اکرم (ص) فرمود: کسی که بدون علم و آگاهی برای مردم فتوا و نظری دهد جایگاهش از آتش خواهد بود. (الحر العاملی، 1391 ه ق). و باز پیامبر اعظم فرمود: کسی که بدون دانش و آگاهی کاری را انجام دهد، فسادش بیشتر از صلاحش خواهد بود (کلینی، 1372).از این احادیث می توان برداشت کرد که بینش و بصیرت در کار بویژه برای مدیران اهمیت زیادی دارد و یک نوع تفکر استراتژیک محسوب می گردد.  

  همچنین در  سوره ال عمران( ایه پنجاه و نه  )  خداوند، مهارت رفق و مدارا را برای پیامبر خود گوشزد می نماید و می فرماید:به واسطه رحمت الهی ،نسبت به انان نرم خو شدی ، که اگر تند خو و سخت دل بودی از اطرافت پراکنده می شدند.همچنین در روایتی  حضرت علی(ع)می فرمایند:وسیله و ابزار ریاست و مدیریت سعه صدر است(نهج البلاغه،حکمت 176).که به نوعی هم مهارت انسانی و هم مهارت ادراکی است.

رسول خدا (ص) فرمود: در قیامت چیزی را در نامه عمل نمی گذارند که افضل از حسن خلق باشد.( کلینی،1372)

 ولذا مدیر و رهبرشایسته به فرموده معصومین (ع) ، باید دارای حسن خلق، تواضع و فروتنی باشد، با روی خوش، مهربانی، مهر و محبت، تبلیغ و ارشاد نماید.

با توجه به روایات فوق که دربرگیرنده یک سری از ویژگی ها و خصوصیات لازم برای افراد مسئول بویژه مدیران رده عالی سازمان ها می باشد می توان دریافت که این ویژگی ها به نوعی بیانگر توانایی ها  و  مهارت هایی است که می توان انرا تحت عنوان مهارت های  مدیریتی  نام برد.برای مثال توجه به نظرات افراد در سازمان یا تواضع و فروتنی در برخورد با افراد که مورد تاکید در متون دینی ما می باشد یک نوع مهارت انسانی محسوب می گردد.    از سوی دیگر می توان دریافت که داشتن  توانمندی و مهارت های مورد نیاز برای مدیریت بویژه مهارت های انسانی و ادراکی  در سازمان، می تواند راه را برای ارتقای استراتژیک فکر نمودن مدیر هموار سازد. زیرا اگر مدیری این نوع مهارت ها را نداشته باشد، شاید نتواند بصیرت و بینش استراتژیک و راهبردی داشته باشد و راهبردی فکر کند. وچه بسیار که در مواجهه با مشکلات نتواند راهبردی عمل نموده و همانند مدیران استراتژیست تهدید ها را به فرصت های مطلوب تبدیل نماید. لذا مدیری با داشتن این مهارت ها ،می تواند دارای دیدگاه و افق استراتژیک مطلوب تری نسبت به مدیران غیر ماهر باشد .برای مثال یکی از  ابعاد تفکر استراتژیک مورد توجه مولفه بینش استراتژیک  است که با مهارت های ویژه ای بهبود می یابد.لذا در مجموع  باعنایت به نقش و تأثیر مهارت های مدیریتی در ارتقاء سطح بصیرت و بینش وبطور کلی تر  تفکر استراتژیک مدیران سازمانها که هم از دیدگاه عقلی  و نظری قابل استدلال است و هم در اموزه های دینی ماامده است   ، پژوهش حاضر اولاً: به شناخت و مطالعه میزان  وضعیت مهارت های مدیریتی و تفکر استراتژیک در مدیران( بصورت یک مطالعه موردی در شهرداری کاشان ) بر اساس شاخص های تشکیل دهنده  تفکر استراتژیک مبتنی بر نظریه لیدکا(1998)پرداخته و از سوی دیگر: درصدد است تا میزان  تاثیر مهارت های مدیریتی را بر سطح تفکر استراتژیک این مدیران  ارزیابی نماید لذا با عنایت به این هدف  در این تحقیق به شناخت و تبیین میزان تأثیر مهارتهای مدیریتی بر سطح تفکر استراتژیک مدیران شهرداری کاشان می پردازد .آنچه مهم است این است که در این تحقیق محقق بدنبال آن است که خلاء تفکر استراتژیک که بطور محسوسی در مجموعه مورد نظر نمایان است را بررسی و راههای پرکردن آن را با استفاده از مهارتهای عنوان شده مرتفع نماید .

لازم بذکر است که محقق برای سنجش میزان وجود تفکر استراتژیک و مهارتهای مورد نیاز  در مدیران شهرداری کاشان از شیوه کاربردی و پیمایشی استفاده می نماید لذا بدین منظور از ابزار پرسشنامه مبتنی بر نظریه های فوق الذکر بهره گیری می نماید تا بتواند از یک سو وضعیت موجود تفکر استراتژیک را از لحاظ شاخص هایی همچون نگرش سیستمی ،عزم استراتژ یک، فرصت طلبی هوشمندانه،پیشروی بر اساس اصول  علمی  و تفکر در زمان و مهارتهای تحقق این نوع تفکر را  که شامل سه مهارت فنی انسانی و ادراکی  می باشد در میان اعضای جامعه اماری مورد مطالعه و شناسایی قرار دهد و از سو ی دیگر با توجه به وضعیت موجود در شهرداری کاشان میزان تاثیر این مهارتها را در بروز و تحقق تفکر استراتژیک مدیران مورد مطالعه قرار دهد.لذا سوال اصلی تحقیق حاضر اینست که:”تاثیر مهار تهای مدیریتی(فنی، انسانی و ادراکی) بر ارتقای سطح تفکر استراتژیک مدیران شهرداری کاشان چگونه می باشد؟

 

1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

سازمان های امروزی همواره با مشکلات و مسایلی مواجه هستند که وظایف مدیریت این سازمانها را دو چندان می سازد.بدیهی است بهترین و مفید ترین راه برای حل مناسب و معقول مشکلات و چالش های فرارویری، پیش بینی صحیح انها و سپس انتخاب راه کار مناسب و معقول برای  مقابله با ان هاست و لذا اگر مدیران قبل از روبه رو شدن با هر گونه مشکل ان را پیش بینی کرده باشند تلاش خواهند کرد تا از بروز ان مشکل پیشگیری نمایند و چنانچه پیشگیری از وقوع مشکل نیز غیر ممکن باشدسعی
می نمایند تا راه کار مناسبی را برای مقابله صحیح و اصولی با مشکلات  و حل وفصل انها در نظر بگیرند.

نکته مهم در اینجا این است که شاید  تنها  راه شناسایی دقیق مشکلات و پیش بینی صحیح انها داشتن توان تفکر و بصیرت و بینش راهبردی و استراتژیک است  ما ممکن است از خود پرسیده باشیم که چرا بعضی از شرکتهای بزرگ و موفق در مدت زمان کوتاهی با از دست دادن سهم بزرگی از بازار خود به موقعیتی معمولی و حتی تأسف بار تنزل یافته اند و یا برخی از شرکتهای کوچک و گمنام به یکباره به جایگاه های ممتازی در صحنه رقابت بین المللی رسیده اند ؟ به عقیده بسیاری از متخصصان علم مدیریت پاسخ بسیاری از این گونه سوالات را باید در مفاهیمی به نام استراتژی و تفکر استراتژیک جستجو کرد .تفکر استراتژیک مدیر را قادر می‌سازد تا بفهمد چه عواملی در دستیابی به اهداف موردنظر موثر است و چگونه این عوامل موثر برای مشتری ارزش می‌آفریند؟ (مقدسی،1387).

مدیریت استراتژیک با تکیه بر ذهنی پویا، آینده نگر ، جامع نگر و اقتضائی راه حل بسیاری از مسائل سازمانهای امروزی است . تفکر استراتژیک به سازمان این امکان را می دهد که به شیوه ای خلاق و نوآور عمل کند و برای شکل دادن به آینده خود به صورت انفعالی عمل نکند . این شیوه تفکر و مدیریت باعث می شود که سازمان دارای ابتکار عمل باشد وفعالیت هایش به گونه ای در آید که اعمال نفوذ نماید و بدینگونه سرنوشت خود را رقم بزند و آینده را تحت کنترل در آورد(عابدی،1385) .

یکی از مهمترین منافع تفکر استراتژیک این است که موجب تفاهم و تعهد هرچه بیشتر مدیران و کارکنان می شود و همچنین از منافع بزرگ دیگر آن این است که موجب فرصتی می شود تا به کارکنان تفویض اختیار شود . تفویض اختیار عملی است که به وسیله آن کارکنان تشویق و ترغیب می شوند در فرایندهای تصمیم گیری مشارکت کنند . خلاقیت ، نوآوری و خیال پردازی را تمرین نمایند و بدینگونه اثربخشی آن افزایش خواهد داشت(عابدی وهمکاران،1385).

باتوجه به مطالب پیش گفته یکی از خلاء های بزرگ در سازمانهای پیچیده و متنوع بخصوص شهرداریها ایجاد دیدگاهی است که بر پایه آن مدیران و کارکنان با دورنگری و آینده نگری در دنیای متحول و سراسر تغییر تصمیمات به موقع و مناسب را اتخاذ نمایند لذا ایجاد تفکر استراتژیک و دیدگاهی به روز از ملزومات بسیار ضروری و مورد تأکید در شهرداریها می باشد(عابدینی،1375) . از نظر کاربردی تفکر استراتژیک در شهرداری کمک می کند تا مدیران از روش منظم تر ، معقولتر و منطقی تر راهها یا گزینه های استراتژیک را انتخاب نمایند و بدینگونه استراتژیهای بهتری را تدوین نمایند .حال به منظور ایجاد این تفکر لاجرم ارتقاء سطح آموزش و مهارتهای مدیران ، دست اندرکاران و برنامه ریزان شهرداری قطعی است بدین منظور شهرداری ناگریز است با بکارگیری فنون مختلف سطح آگاهیها و مهارتهای مدیران خود را آن چنان تغییر دهد تا بصورت فزاینده ای نسبت به مسائل پیش رو با دیدگاهی کاملاً روشن و به روز نسبت به تغییرات و پیچیدگی ها اقدام نمایند . در تحقیق حاضر برای بخش مهارتهای مدیریتی مدیران شهرداری کاشان از مدل رابرت ال کاتز ( 1995 ) استفاده شده است که مهارتهای مدیریتی را شامل سه مهارت فنی،ادراکی وانسانی می داند .مهارت فنی شامل توانایی به کاربردن دانش ، فنون و ابزارهایی است که لازمه انجام وظایف خاصی است و از طریق تجربه ، تحصیل و کارورزی کسب می شود . مهارتهای انسانی شامل توانایی در زمینه ایجاد تفاهم و همکاری و انجام کار بوسیله دیگران و فعالیت موثر به عنوان عضو گروه ، درک انگیزه های افراد و تأثیرگذاری بر رفتار آنان و مهارت ادارکی شامل توانایی درک پیچیدگی ها و مشکلات سرتاسر سازمان و اقدام براساس هدفهای کل سازمان است (علاقه بند،1375)

با بررسیهای انجام شده و مطالعات صورت گرفته در جامعه اماری مورد مطالعه (شهرداری کاشان) علیرغم اقدامات با ارزش و مفیدی که در خصوص تهیه برنامه های راهبردی ،چشم اندازها و برنامه های استراتژیک صورت میگیرد لیکن خلا تفکر استراتژیک ورصد برنامه ها و تغییرات فزاینده و سریع داخلی و خارجی ، وضعیت رقبا و تعهدات قانونی از یک طرف،و وجود اهتمام مناسب و انگیزه لازم در جهت ارتقا مهارتهای مورد نیاز به منظور بهبود تفکر استراتژیک در بین مدیران و کارکنان از طرف دیگر، بطور محسوسی مشهود میباشد.باعنایت به نقش و تأثیر مهارتهای مدیریتی سه گانه یعنی مهارت فنی ، انسانی و ادراکی در ارتقاء سطح تفکر استراتژیک مدیران سازمانها ، پژوهش حاضر اولاً به بررسی و سنجش وضعیت مهارتهای مدیریتی و تفکر استراتژیک مدیران شهرداری کاشان پرداخته و سپس به تبیین میزان تأثیر مهارتهای مدیریتی برسطح تفکر استراتژیک مدیران شهرداری کاشان می پردازد. آنچه مهم است این است که در این تحقیق محقق بدنبال آن است که خلاء تفکر استراتژیک که بطور محسوسی در مجموعه مورد نظر نمایان است را بررسی و راههای پرکردن آن را با استفاده از مهارتهای عنوان شده مرتفع نماید .

با توجه به مطالب گفته شده  بالندگی یک سازمان صرفاً به خود مدیر،تفکرات و تصمیمات او به تنهایی بستگی ندارد، بلکه به مهارتهای فنی،انسانی وادراکی مدیران بستگی دارد. (حسینی،1387).

سازمان هایی موفق و اثربخش خواهند بود که رهبران آنها با اتخاذ مهارتهای مدیریتی خود ونفوذی که بر کارکنان دارند، بتوانند آنها را برانگیزند و تلاش های آنها را در جهت تحقق اهداف وتعالی سازمان همسو و منسجم کنند.  لذا برای دستیابی به چنین امری سازمان ها نیازمند رهبرانی با داشتن چشم انداز وتفکر استراتژیک خواهند بود، که این تفکررا در سطح سازمان توسعه دهند و مزیت رقابتی برای سازمان خلق کنند . چرا که مدیران با تفکر استراتژیک می توانند جهت مقابله سیستماتیک با معضلات به درک فرصت های تخصیص بهینه منابع کمیاب و دستیابی به نتایج مورد نظر کمک نمایندو برای هماهنگی با تغییرات روزافزون و گام برداشتن در جهت اهداف سازمانی، نیاز به تغییر در روش تفکر و تحول ذهنی مدیران سازمانها می باشد (رحمان سرشت،1387) .

ارتقاء مهارت های مدیریتی مدیران شهرداری تا حد زیادی می تواند مدیران را در کسب تفکر استراتژیک یاری رساند. بنابراین تأثیر مهارتهای مدیریتی برسطح تفکر استراتژیک مدیران  شهرداری می تواند درخور توجه محققان سازمان مدیریت بوده و بایستی در این خصوص مطالعات و تحقیقات صورت گیرد و به آن توجه شود.

1-4- پیشینه تحقیق:

با بررسی مطالعات و سوابق قبلی پیرامون موضوع ،محقق دریافت که در خصوص موضوع حاضر پژوهش هایی انجام شده است که در زیر به طور مختصر به مهمترین انها اشاره می شود.

فصل اول :کلیات و مفهوم شناسی.. 2

بخش اول :کلیات تحقیق: 3

مقدمه. 3

1-1-1-بیان مساله و ضرورت تحقیق. 4

1-1-2-اهداف تحقیق. 4

1-1-3-سوالات تحقیق. 5

الف-سوال اصلی.. 5

سوره بقره دربردارنده چه مفاهیم سیاسی و اجتماعی است؟. 5

1-1-4-فرضیه های تحقیق. 5

1-1-5-روش تحقیق. 6

1-1-6-پیشینه تحقیق. 6

1- کاوند ،دکتر علیرضا، پژوهشنامة علوم و معارف قرآن کریم شمارة 5، زمستان 88. 6

در این مقاله سعی بر آن است تا مفهوم واژۀ «خلیفه » در آیة 30 سورة بقره مورد بررسی قرار گیرد. در این آیه، مراد از «خلیفه » حضرت آدم (ع) و ذریۀ او و مقصود از خلافت،خلافت و نمایندگی آدم(ع) و یا فرزندان او از خداوند است؛ 6

اندیشمندان اسلامی معتقدند که خداوند خواسته است روی زمین موجودی بیافریند که نمایندۀ او باشد، صفاتش پرتوی از صفات پروردگار و مقام و شخصیتش برتر از فرشتگان باشد؛ خواست او این بوده است که تمامی زمین و نعمت هایش را در اختیار چنین انسانی بگذارد تا درجهت کمال از آن بهره برد. 6

2- محمدی،مصطفی (1387) مجموعه مقالات پنجمین همایش امام خمینی (ره) 6

انفاق، واژه گسترده و عامی است که در برگیرنده و مرتبط با برخی واژه ها و مفاهیم مترادف یا جزیی تر است. به طور کلی انفاق در قرآن عبارتست از، هزینه کردن بخشی از نعمت های مادی و معنوی در راه خدا که در پی خود آثار و فواید دنیوی و اخروی خواهد داشت. از طرف دیگر موانع و آفت های مهمی بر سر راه انفاق وجود دارد که ریشه در ضعف ایمان و نیز اختلالات شخصیتی افراد دارد.بی شک شناخت همه این ها گامی مؤثر در جهت خودسازی و بالا بردن سطح فرهنگ جامعه مسلمین است. به همین دلیل شناخت آن ضرورت دارد.بنابراین مقاله حاضر در صدد است تا مفهوم فقهی انفاق را از قرآن استخراج کرده و انفاق را از جهات مختلف مورد بررسی قرار دهد. 6

1-1-7-موانع و مشکلات تحقیق. 7

بخش دوم: مفهوم شناسی.. 7

درآمد. 7

1-2-1- اجتماع. 8

در لغت.. 8

در اصطلاح: 9

1-2-2 سیاست.. 10

در لغت: 10

در اصطلاح: 11

بخش سوم : آشنایی اجمالی با سوره بقره 12

درآمد. 12

1-3-1- محتوای کلی سوره بقره 12

1-3-2- دیگر نام های سوره بقره 12

1-3-3- فضیلت سوره بقره 12

در فضیلت این سوره روایات با اهمیتى در منابع اسلامى نقل شده است؛ از جمله: «وَ سُئِلَ (ص) أَیُّ سُوَرِ الْقُرْآنِ أَفْضَلُ فَقَالَ سُورَةُ الْبَقَرَةِ فَقِیلَ أَیُّ آیَتِهَا أَفْضَلُ فَقَالَ آیَةُ الْکُرْسِی‏»؛ از پیامبر اکرم (ص) پرسیدند کدام‌یک از سوره‌‏هاى قرآن از همه برتر است؟ فرمود: سوره بقره، پرسیدند کدام آیه از آیات سوره بقره افضل است؟ فرمود: آیة الکرسى. 12

به نظر می‌رسد فضیلت و برتری این سوره به خاطر جامعیت آن، و افضل بودن آیة الکرسى به جهت محتواى توحیدى خاص آن باشد. و این منافات ندارد که بعضى از سوره‌‏هاى دیگر قرآن از جهات دیگرى برترى داشته باشند؛ چرا که از دیدگاه‌هاى مختلف به آنها نظر شده است. 13

همچنین از امام سجاد(ع) از پیامبر اکرم(ص) چنین نقل شده است: کسى که چهار آیه از آغاز سوره بقره و آیة الکرسى و دو آیه بعد از آن و سه آیه از آخر آن را بخواند هرگز در جان و مال خود ناخوش‏آیندى نخواهد دید، و شیطان به او نزدیک نمى‌‏شود، و قرآن را فراموش نخواهد کرد. 13

گفتنی است ثواب‌ها، فضیلت‌ها و پاداش‌هاى مهمى که براى تلاوت قرآن یا سوره‌‏ها و آیات خاصى نقل شده، هرگز مفهومش این نیست که انسان آنها را به صورت ورد بخواند و تنها به گردش زبان قناعت کند. بلکه خواندن قرآن براى فهمیدن، و فهمیدن براى اندیشیدن، و اندیشیدن براى عمل است. 13

اتفاقاً هر فضیلتى درباره سوره‌‏اى یا آیه‌‏اى ذکر شده، تناسب بسیار زیادى با محتواى آن سوره یا آیه دارد. به عنوان نمونه در فضیلت سوره «نور» مى‌‏خوانیم هر کس بر آن مداومت کند، خداوند او و فرزندانش را از آلودگى به «زنا» حفظ مى‌‏کند. این به خاطر آن است که محتواى سوره نور دستورات مهمى در زمینه مبارزه با انحرافات جنسى دارد؛ دستور به تسریع ازدواج افراد مجرد، دستور به حجاب، دستور به ترک چشم‏‌چرانى و نگاه‌هاى هوس‌‏آلود، دستور به ترک شایعه‌‏پراکنى و نسبت‌هاى ناروا، و دستور به اجراى حد شرعى درباره زنان و مردان زنا کار. 13

بدیهى است، اگر محتواى این سوره در جامعه یا خانواده‌‏اى پیاده شود، آن جامعه و خانواده آلوده به زنا نخواهد شد. درست است که خواندن قرآن به هر حال ثواب دارد، ولى ثواب اصلى و آثار سازنده هنگامى خواهد بود که مقدمه‌‏اى براى اندیشه و عمل باشد. 13

1-3-4- تعداد آیات سوره بقره 14

1-3-5- نامگذاری و شان نزول سوره بقره 14

1-3-6- مکان و زمان نزول سوره بقره 14

1-3-7- اوضاع و شرایط نزول سوره بقره 15

درآمد. 24

2-1-  جهاد. 24

2-1-1- معنی لغوی جهاد. 24

 

2-1-2- معنای اصطلاحی جهاد. 24

2-1-3-اهمیت جهاد. 25

2-1-4- اهمیت جهاد در روایات.. 25

2-1-5- ماهیت جهاد از نگاه قرآن کریم. 27

2-1-6 – مراحل تشریع جهاد. 27

2-1-7 – فلسفه جهاد. 29

2-1-8- دیدگاه جمع میان آیات جهاد و نفی اکراه 37

2-2- داوری.. 39

2-2-1-بررسی لغوی و اصطلاحی.. 39

2-2-1-1-بررسی لغوی.. 39

2-2-1-2- بررسی اصطلاحی.. 40

2-2-2-اصول و مبانی قضاوت بشری.. 41

2-2-3-جواز قضاوت بشری.. 41

2-2-4- عدم حقّانیت داوری های بشری به طور مطلق. 42

2-2-5 -ملاك ها و قواعد داوری بشری.. 43

1 : ملاك ها و قواعد نظری: 43

2: ملاك ها و قواعد عملی: 44

ملاك ها و قواعد داوری باطل. 46
2-2-6 -مصادیق داوری بشری.. 49

2-  مصادیق داوری باطل. 52

2-3-  منافقین.. 54

2-3-1-منافق در لغت.. 54

2-3-2-ویژگیهای منافقین از نظر قرآن. 55

2-3-3 -ترسیم چهره منافقین.. 57

2-3-4 -خدعه‌گری؛خصوصیت دوم منافقین.. 58

2-3-5 – فساد کردن منافقین در زمین.. 59

2-4- حج. 61

2-4-1-حج  در لغت: 61

2-4-2-حج در اصطلاح : 61

2-4-3-آیات 196 تا 203 بقره (مربوط به حج) 61

2-4-4-فرق بین تمام و كمال و مراد از امر به اتمام حج. 63

2-4-5-معناى حج و بیان اقسام آن در اسلام. 64

2-5- قصاص… 65

2-5-1-تعریف لغوی قصاص: 65

2-5-3-ماهیت قصاص… 66

2-5-4-آیات 178 و 179 سوره بقره در مورد قصاص… 66

2-5-5-شرایط قصاص: 67

مساوات در آزادی.. 67
مساوات در كفر و دین.. 67
فقدان رابطه پدر و فرزندی. 68
عدم مهدور الدم بودن مقتول. 68
وجود شرایط تكلیف… 68
2-5-6-ادله اثبات قصاص… 68

2-5-7-شرایط اجرای قصاص… 69

تقاضای اولیاء دم: 69
اذن ولی امر: 69
اذن ولی دم: 69
پرداخت دیه مازاد بر استحقاق: 70
2-5-8- اكراه در قتل. 70

درآمد. 72

3-1- ربا در قرآن و سنت‏ 72

3-1-1-آیه ۲۷۹-276سوره مبارکه البقرة 72

3-1-2-مفهوم لغوی ربا: 73

3-1-3-مفهوم اصطلاحی ربا 74

3-1-4- كیفیت تشریع حرمت ربا در قرآن: 74

3-1-5-آیات 275-281 سوره بقره: 76

3-1-6-مقایسه ربا و انفاق: 77

3-2- سرمایه اجتماعی.. 79

3-2-1-مفهوم لغوی و اصطلاحی سرمایه اجتماعی.. 79

3-2- سرمایه اجتماعی.. 79

3-2-3- ابعاد سرمایه اجتماعی در سوره بقره 81

3-2-3-1- اعتماد اجتماعی.. 81

3-2-3-2- حمایت اجتماعی.. 83

3-3- مشارکت اجتماعی.. 85

3-4- هنجار اجتماعی(رسمی و غیررسمی) 86

3-5- تعاون و همکاری.. 88

3-5-1- تعاون درلغت: 88

3-5-2-تعاون و همکاری در اصطلاح. 88

3-5-3-معتای لغوی بِرّ. 88

3-5-4-لزوم توجه به معنای قرآنی بِرّ. 89

3-5-5-بِرّ؛ مطلق حُسن فعلی یا حُسن فعلی و فاعلی.. 89

3-5-6-بِرّ از دیدگاه قرآن. 89

3-5-7-ابعاد اعتقادی و عملی در بِرّ. 90

3-5-8-مراد از تعاون به بِرّ و تقوی.. 91

3-6-1- تعریف انفاق در لغت.. 92

3-6-2-تعریف انفاق در اصطلاح. 92

3-6-3- ارزش انفاق. 92

3-6-4-انگیزه های انفاق. 94

3-7- روزه 98

3-7-1-آیات سوره بقره در مورد روزه 98

3-7-2-معنای لغوی روزه: 99

3-7-3-روزه در اصطلاح. 99

3-7-4-ویژگیهاى بیانى آیات تشریع روزه 99

3-7-4-1-بیان آیات.. 99

3-8- تغییر قبله : 101

3-8-2-تعریف قبله : 101

3-9- طلاق. 103

3-9-1-آیه 232 -228 سوره بقره 103

3-9-2-طلاق در لغت و اصطلاح : 105

3-10-وصیت.. 108

3-10-1- وصیت در لغت: 108

3-10-2- وصیت در اصطلاح: 108

3-10-3-آیه180و182 سوره بقره 108

3-10-4-وصیت در قرآن. 108

3-10-5-سفارش و موعظه. 109

3-10-5-1- خداوند، برترین موعظه کننده 109

3-10-5-2-. توصیه در سیره پیامبران. 110

3-10-6- وصیت از نگاه فقهی.. 110

3-10-7- انجام وصیت.. 110

3-10-8- توجه به وصیت.. 111

3-10-9-حضور شاهد در ثبت وصیت.. 112

3-10-10- تغییر دادن وصیت.. 112

3-10-11- اصلاح وصیت.. 113

جمع بندی و  نتیجه گیری.. 114

پیشنهاد ها و راهكارها 118

جدول نمایه آیات.. 119

منابع و مآخذ. 121

 

چکیده

ابن تحقیق به موضوع : مفاهیم سیاسی و اجتماعی سوره بقره اختصاص دارد :

نظر به اینکه سوره بقره بزرگترین سوره نازل شده بر پیامبر ختمی مرتبت حضرت محمد (ص) میباشد  و دربردارنده هدف و مقصودی است و از انجا که اهداف و مقاصد سوره هایی از دانش های مهم و تاثیر گذار در فهم ایات وحی است بر همین اساس سوره بقره نیز دارای اهداف و مقاصدی است که بسیاری از حقایق و معارف الهی را برای ما اشکار میگرداند پایان نامه حاضر تلاش دارد تا به روش تحلیلی و توصیفی  به مفاهیم سیاسی و اجتماعی سوره بقره بپردازد مفاهیم سیاسی جهاد ، قضاوت ، منافقین ، حج،قصاص،مساله تغییر قبله … و مفاهیم اجتماعی از جمله تعاون و همکاری  ، ربا ، انفاق ،. بپردازد . آنچه از تحقیق حاضر بدست امده مبین این نکته است که هیچ مسلمانی معذور نیست که نسبت به اصول اعتقادی و فروع دین از آموزه های کتاب مکرم خدا صرف نظر کند و احکام و معارف دینی خود را از آیات نورانی آن در قرآن فرا نگیرد. زیرا آنچه که مورد نیاز انسان است برای زندگی معنوی و مادی  در قرآن بیان شده است که  با به کار بستن این اصول هرگز دین از سیاست جدا نیست کاربرد دارد.

برای محقق شدن اهداف فوق : پایان نامه در 3 فصل تنظیم گردیده است.در فصل اول به کلیات  و مفهوم شناسی  و آشنایی اجمالی با سوره بقره؛ که در سه بخش مجزا با عناوین :بخش اول کلیات تحقیق و بخش دوم مفهوم شناسی و بخش سوم آشنایی اجمالی با سوره بقره .در فصل دوم : به برخی از مفاهیم سیاسی در سوره بقره تحت عناوینی چون : جهاد ، قضاوت ، منافقین ، حج،قصاص،مساله تغییر قبله… و در فصل سوم :به برخی از مفاهیم  اجتماعی در سوره بقره تحت عناوینی چون : تعاون و همکاری  ، ربا ، انفاق وقصاص، روزه ، وصیت و… پرداخته است.و در نهایت با نتیجه گیری و ارائه پیشنهاد و راهکار و جدول نمایه آیات این رساله به پایان میرسد.

واژگان کلیدی : قرآن ، سوره بقره ، سیاست ، اجتماع

 

فصل اول :کلیات و مفهوم شناسی

بخش اول :کلیات تحقیق

بخش دوم : مفهوم شناسی

و

بخش سوم:آشنایی اجمالی با سوره (بقره)

 

بخش اول :کلیات تحقیق:

مقدمه

قرآن كریم دریایی عمیق، موّاج و سرشار از دُرّ و گوهرهای دست یافتنی است، از آن جهت كه هر كسی به فراخور حالش می‏تواند، از آن بهره مند شود، «فسنیسره للیسری» نامیده شده است. ولی تا به حال اندكی از این گوهرهای ناب به دست انسانها رسیده است، خصیصه دیگر قرآن كریم وزانت و سنگینی استدلالهای آن می باشد تا جایی كه به عنوان قول ثقیل سنلقی علیك قولاً ثقیلاَ» خوانده شده است، اما چرا با وجود آسانی فهم و برخورداری از استدلالهای محكم و غیر قابل خدشه آن، تعداد محدودی از این مائده آسمانی بهره مند شده اند؟ زیرا شرط اساسی فهم، درك و دستیابی به قرآن كریم «لایمسه الا المطهـرون» می‏باشـد، بنابراین تا مسلمـانان نتوانند چهره دل را، با آب پاكی و صفا بشویند، نمی توانند غبار مهجوریت از چهرة این گوهر آسمانی بزدایند و به معانی بلند و نورانی آن دست یابند و از گوهرهای نهفته در آن بهره گیرند. هر زمانی كه بحث قرآن كریم به میان می‏آید این سؤال در ذهن آدمی ‏نقش می‏بندد كه آیا قرآن مجید كه دارای بطن های زیادی است، فقط به توحید و آخرت توجه داشته و یا اینكه به مسائل حكومتی، اجتماعی، حقوقی و . . . هم پرداخته و اگر به این مسائل هم توجه نموده تا چه اندازه آن را بسط و گسترش داده است؟!آیات سیاسی و آیات اجتماعی قرآن در دو حوزه کاملاً جدا بررسی می‌شوند، چون حوزه اجتماعیات و سیاسیات دو حوزه مجزاست.[1] در قرآن کریم بیشتر آیاتی که قابلیت تطبیق بر مسائل اجتماعی دارند، مشخص و روشنند، همانند آیات سوره مبارکه حشر که شماری از مسائل اجتماعی در آن‌ها آمده است. لیکن آیات سیاسی قرآن واضح و شفاف نیستند. چه بسا یک آیه شریفه را از جهات گوناگون بتوان تفسیر سیاسی کرد, گرچه در ظاهر هیچ ارتباطی با مسائل سیاسی نداشته باشد. ادعای ما این نیست که در این نوشتار تمام آیات سیاسی قرآن بیان گردیده است؛ بلکه دقت نظر دوباره همراه ذوق و سلیقه در آیات کریمه، می‌تواند برداشت سیاسی از آیاتی دیگر را به دست دهد.

نیز یادکردنی است که در توضیح آیات سیاسی قرآن, تنها آیاتی که به طور مستقیم با مسائل سیاسی ـ اجتماعی مرتبطند بررسی نمی‌شوند؛ بلکه لازمِ تفسیر آیات سیاسی, بهره‌گیری از آیات دیگری است که هر چند به طور مستقیم با مسائل سیاسی مرتبط نیستند, در فهم اندیشه سیاسی اسلام بسیار مؤثرند، از این رو بحث کامل درباره مباحث سیاسی باید با بهره‌گیری از همه آیات مرتبط با موضوع صورت پذیرد.

1-1-1-بیان مساله و ضرورت تحقیق

1-1-2-1. فقه سیاسی اسلامی ………………………………………………………….. 11

1-1-2-2. کلام سیاسی اسلامی …………………………………………………………. 12

1-1-2-3. فلسفۀ سیاسی اسلامی ………………………………………………………. 12

1-1-3. تجزیۀ مسأله …………………………………………………………………………….. 17

1-1-4. نتیجه­گیری ………………………………………………………………………………. 18

1–2. مبادی تصوری …………………………………………………………………………………………………………………….. 20

1–2–1. مقدمه …………………………………………………………………………………….. 20

1–2–2. بررسی معنای ولایت ………………………………………………………………… 20

1–2–3. اطلاق فقیه ……………………………………………………………………………… 26

1–2–4. تبیین فلسفی ………………………………………………………………………….. 27

 

فصل دوم: برهان فلسفی – قرآنی ولایت فقیه

2-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………… 29

2-2. برهان فلسفی اثبات ولایت فقیه …………………………………………………………………………………………. 29

2-2-1. بخش اول: اثبات نیازمند بودن جامعه به سرپرست ……………………………………………….. 29

2-2-1-1. اقسام چهارگانۀ موجود ……………………………………………………………………………………. 30

2-2-1-2. بحث قرآنی ………………………………………………………………………………………………………. 37

2-2-1-3. نیاز جامعه به ولیّ و سرپرست ……………………………………………………………………….. 38

2-2-1-4. اصالت فرد، جامعه و یا هر دو …………………………………………………………………………. 42

2-2-1-5. بحث از اصالت جامعه؛ مسأله­ای فلسفی ……………………………………….. 43

2-2-1-6. ترکیب جامعه ………………………………………………………………………….. 43

2-2-1-7. ادلۀ اصالت جامعه ……………………………………………………………………………………………. 46

2-2-1-8. بحث قرآنی ………………………………………………………………………………………………………. 57

2-2-1-9. جمع­بندی ………………………………………………………………………………………………………… 60

2-2-2. بخش دوم: اثبات فقاهت سرپرست جامعه ……………………………………………………………… 62

2-2-2-1. مراتب وجودی انسان ……………………………………………………………………………………….. 64

2-2-2-2. بحث قرآنی ………………………………………………………………………………………………………. 68

2-3. برتری برهان مذکور نسبت به استدلال نظم اجتماعی …………………………………………………….. 71

 

فصل سوم: لوازم و نتایج تبیین فلسفی ولایت فقیه

3-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………… 75

3-2. مشروعیت …………………………………………………………………………………………………………………………….. 75

 

3-2-1. تعریف مشروعیت ……………………………………………………………………………………………………… 76

3-2-2. تعریف مقبولیت ………………………………………………………………………………………………………… 77

3-2-3. تشکیل حکومت ………………………………………………………………………………………………………… 77

3-2-4. تعیین محل نزاع ……………………………………………………………………………………………………….. 78

3-2-5. مشروعیت حکومت ولایت فقیه ……………………………………………………………………………….. 80

3-3. وظایف و رسالت ولیّ فقیه ………………………………………………………………………………………………….. 85

3-4. ویژگی­های ولیّ فقیه …………………………………………………………………………………………………………… 90

3-4-1. حکیم الهی و عالم ربانی ………………………………………………………………………………………….. 90

3-4-2. قدرت مدیریت جامعه ………………………………………………………………………………………………. 93

3-4-3. قدرت بر توجیه و اقناع مردم ………………………………………………………………………………….. 94

3-4-4. ارجاع جزئیات به کلیات …………………………………………………………………………………………… 94

3-5. جایگاه ولیّ فقیه در نظام هستی ……………………………………………………………………………………….. 97

3-5-1. اصالت وجود …………………………………………………………………………….. 97

3-5-2. تشکیک در وجود ………………………………………………………………………. 97

3-5-3. حرکت جوهری …………………………………………………………………………. 99

نتیجه­گیری ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 102

منابع و مآخذ …………………………………………………………………………………………………………………………………. 108

چکیده

از جمله مباحثی که سال­های متمادی فکر علمای شیعی را به خود مشغول کرده، پرسش از رهبری جامعه در دوران غیبت معصومین است. به دیگر سخن، در دوران غیبت دوازدهمین امام معصوم، علمای شیعی با این مشکل مواجه شدند که چه کسی باید در زمان غیبت، زعامت حکومت را در دست بگیرد؟ در این نوشتار با تجزیۀ این مشکل به مسأله­های متعدد، نشان دادیم که اگر مسأله را به صورت «بدون توجه به این­که خداوند برای زمان غیبت دستوری داده یا نه، چه کسی باید در مسند حکومت قرار گیرد؟» طرح نماییم، فلسفۀ سیاسی اسلامی متکفل پاسخ به آن خواهد بود. برای پاسخ به این مسأله، با اشاره به اقسام چهارگانۀ موجودات[1]، نشان دادیم که انسان موجود ناقصی است که برای تکامل نیازمند ولیّ می­باشد. از سوی دیگر، مشخص شد که جامعه هم دارای وجود حقیقی است و چون این وجود هم ناقص می­باشد، بنابراین باید در رأس حکومت شخص راه­بلدی قرار گیرد تا انسان­ها را هم در بُعد فردی و هم در بُعد اجتماعی تکامل دهد. همچنین با تحلیل ابعاد وجود انسان دریافتیم که انسان دارای سه مرتبۀ عقل، خیال و ظاهر

عنوان                                                       صفحه

چکیده 1

فصل اول- پیشگفتار

1-1 مقدمه. 2

1-2 پیشینه. 3

1-3 اساس و مبنای عملکرد. 4

1-4 اولین ترکیب های ضد سرطان. 5

1-5 ترکیبات روتنیم با خواص ضد سرطان. 10

1-6 کمپلکس های روتنیم آرن دار با خواص ضد توموری و ضد تکثیر. 12

1-7 کمپلکس های روتنیم تک هسته ای arene حاوی –P یا لیگاندهای- N دهنده 13

1-8 برهمکنش با DNA :چه نقشی بر کاهش سمیت سلولی دارد؟. 16

1-9 کمپلکس های روتنیم آلی فلزی: قانون شکنی و یا گزارش بحث برانگیز ؟. 18

1-10فعالیت بیولوژیکی یون های روتنیم: قسمت های فعال و یا قسمت های بی اثر؟. 20

فصل دوم- شیمی محاسباتی

2-1 مقدمه. 23

2-2  معادله شرودینگر. 26

2-3 روشهای محاسباتی از اساس… 27

2-3-2  روشهای همبستگی تغییر. 31

2-3-3 روش برهمكنش پیكربندی . 32

2-3-4 روشهای همبستگی اختلال. 32

2-3-5 نظریه اختلال مولر –پلست (MP) 33

2-3-6  روش های پوسته باز 35

2-3-7 نظریة روتان – هال. 35

2-4 نظریة تابعیت چگالی (DFT) 36

2-5  روش نیمه تجربی.. 39

2-6 روش مکانیک مولکولی.. 41

2-7  مجموعه پایه. 42

2-7-1 کمترین مجموعه پایه: STO-3G.. 44

2-7-2 مجموعه پایه ظرفیت شاخهای.. 45

2-7-3 مجموعه پایه دارای توابع قطبی كننده 27

2-7-4  مجموعه­های پایه دارای توابع نفوذی.. 47

3-6 نرم افزارهای مورد استفاده 48

فصل سوم- بحث و نتیجه­گیری

3-1 تجزیه و تحلیل انرژتیک… 51

3-2 تجزیه و تحلیل  اوربیتال های جبهه ای.. 51

3-2-1سیمای اوربیتال های مولکول. 52

3-3تجزیه و تحلیلی ساختار 53

3-4 بررسی طیف زیر قرمز. 54

3-5 بررسی طیف الکترونی.. 56

3-6 وابستگی دمایی ویژگی های گرماشیمیایی.. 57

3-7 تجزیه و تحلیل اوربیتال های پیوندی طبیعی.. 60

3-8 بارهای اتمی.. 61

3-9 فوق قطبش پذیری.. 62

کارهای آینده 65

مراجع 66

چکیده لاتین.. 71

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                                                                 صفحه

شکل1-1: طرح کلی از ترکیب های [Ru(η6-arene)(en)Cl]+ آلی فلزی نیمه ساندویچ(a) و سری ترکیب های کوئوردینه شده Ru(II) نیمه ساندویچ جدید با فرمول کلی[Ru([9]aneS3)(N-N)Cl]+ (b)،[Ru([9]aneS3)(N-N)(dmso-S)]2+ ©،[Ru([9]aneS3)(O-)(dmso-S)] (d) و fac-[Ru(dmso-S)3(N-N)Cl]+ (e)……………………………………………………………………………………………………………9

شکل 1-2 : کمپلکس پلاتین (II) در سراسر جهان برای استفاده بالینی در درمان سرطان تایید شده است. 10

شکل1-3 کمپلکس های Ruthenium(III) در مطالعات بالینی برای درمان سرطان. 12

 شکل 1-4 نمونه اولیه کمپلکس­های روتنیم ضد سرطان arene که توسط Dyson و Sadler گزارش شده است. 12

شکل1- 5 کمپلکس  , (η6-pMeC6H4Pri)Ru(p-pta)Cl2(RAPTA-C) 13

شکل1-6 کمپلکس Ru(P- pta)Cl2 (η6-C6H6), (RAPTA-B) 13

شکل1-7کمپلکس با لیگاندهای آنیونی مثل برومو، یدوو ایزوتیوسیاناتو. 14

شکل1-8 کمپلکس های دی کتون. 14

 شکل1-9 کمپلکس [(η6-pMeC6H4Pri)Ru(P,N-ptn)Cl]+. 15

 شکل1-10 کمپلکس [η6-C6H5CH2CH2NH3)Ru(P-pta)Cl2]+. 15

شکل1-11 ساختار شیمیایی برخی از ترکیب های روتنیم. 1

شکل1-12:طرح کلی نمایش فرضی طریقه فعالیت KP1019. 17

شکل 2-1 اوربیتالهای مولكولی دارای حداقل انرژی.. 28

شکل 2-2  قطبی شدن اوربیتالها با تركیب.. 28

اوربیتالهای s و p تركیب اوربیتالهای d و p. 46

شکل3-1 کمپلکس پاد سرطانی دی آمین روتنیم که با سیتوزین فرآورده افزایشی داده است..   51

شکل3-2 سیمای اوربیتال مولکولی جبهه ای را نشان می دهد. 34

شکل 3-3 منحنی چگالی حالت ها (DOS) داروی مورد بررسی را نشان می دهد. 52

شکل3-4ساختار بهینه کمپلکس [h6-C6H6)Ru(NH3)2(Cy)]2 و طول پیوند را نشان می دهد. 52

شکل 3-5 طیف زیر قرمز کمپلکس [h6-C6H6)Ru(NH3)2(Cy)]2 را نشان می دهد. 53

شکل3-6شیوه ارتعاشی چهار جهش شدید کمپلکس [h6-C6H6)Ru(NH3)2(Cy)]2 را نشان می دهد. 55

شکل (3-7) طیف الکترونی [h6-C6H6)Ru(NH3)2(cy)]2+را نشان می دهد. 38

شکل 3-8 نمودار وابستگی پارمترهای ترمودینامیکی که. 56

رابطه های خطی بین آن ها و دما را نشان می دهد. 56

ادامه شکل 3-8. 57

شکل3- 9ترکیب بهینه شده کمپلکس [h6-C6H6)Ru(NH3)2(cy)]2+. 58

شکل3-10بارهای اتمی کمپلکس [h6-C6H6)Ru(NH3)2(cy)]2+. 59

به روش آنالیز اوربیتال های پیوندی طبیعی را نشان می دهد. 43

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                                               صفحه

جدول3-1 مقدار انرژی مطلق,گشتاور دوقطبی,قطبش پذیری همسانگرد و ناهمسانگردرا نشان می دهد. 51

جدول3-2 که انرژی اوربیتال های جبهه ای,سختی و نرمی, پتانسیل شیمیایی و الکترون دوستی  کمپلکس [h6-C6H6)Ru(NH3)2(Cy)]2+  را نشان می دهد. 52

جدول 3-3 نوع جهش الکترونی، طول موج جهش و شدت جهش در  [h6-C6H6)Ru(NH3)2(cy)]2+ را نشان می دهد  56

جدول3-4 وابستگی گرمایی و ویژگی های گرماشیمیایی آنتروپی, آنتالپی, ظرفیت گرمایی و انرژی ازاد کمپلکس اکسالی پلاتین را نشان می دهد. 57

جدول 3- 5 مقدارهای مولفه های مختلف فوق قطبش پذیری و مقدار کل ان را در کمپلکس مورد بررسی نشان می دهد. 64

چکیده
در این پایان نامه به بررسی کمپلکس های پاد سرطانی دی آمین روتنیم توسط شیمی محاسباتی میپردازیم که موارد زیر را مورد بررسی قرار میدهیم :

تجزیه تحلیل انرژیک
مقدار انرژی مطلق،گشتاور دوقطبی،قطبش پذیری همسانگرد و ناهمسانگرد کمپلکس را مورد بررسی قرار میدهد.

2- تجزیه تحلیل اوربیتال های جبهه ای

انرژی اوربیتال ها و شکاف اربیتال ها،سختی و نرمی و پتانسیل شیمیایی و الکترون دوستی کمپلکس ها را مورد بررسی قرار میدهد.

3- تجزیه و تحلیل ساختاری

ساختار بهینه کمپلکس و طول پیوند را مورد بررسی قرار میدهد.

4- بررسی طیف زیر قرمز

5- بررسی طیفی الکترونی

1-3-  فرضیه ­ها………………………………………………………………………………………………………………….. 3

1-4- اهداف………………………………………………………………………………………………………………………. 3

 فصل دوم- بررسی منابع

2-1- گیاهشناسی گزنه………………………………………………………………………………………………………… 6

2-2- دامنه انتشار………………………………………………………………………………………………………………… 7

2-3- اندام‌های دارویی………………………………………………………………………………………………………… 8

2-4- مواد متشکله و آثار فارماکولوژیکی………………………………………………………………………………… 8

2-5- محیط و مواد موثره گیاهان دارویی…………………………………………………………………………………. 9

2-6- فنل و فلاونوئید………………………………………………………………………………………………………… 10

2-7- بررسی تاثیر اکوتیپ و ارتفاع بر روی خصوصیات مورفولوژیکی و میزان عملکرد………………….. 13

2-8- بررسی تاثیر اکوتیپ و ارتفاع بر میزان متابولیت‌های ثانویه………………………………………………….. 14

 فصل سوم- مواد و روش­ها

3-1- مواد گیاهی……………………………………………………………………………………………………………….. 20

3-2- وسایل و دستگاه‌های مورد استفاده………………………………………………………………………………… 20

3-3- مواد شیمیایی…………………………………………………………………………………………………………….. 20

3-4- آماده‌سازی گیاه گزنه………………………………………………………………………………………………….. 20

3-5- صفات مورفولوژیکی مورد مطالعه گیاه گزنه………………………………………………………………….. 22

3-6- صفات بیوشیمیایی مورد مطالعه گیاه گزنه………………………………………………………………………. 22

3-7- استخراج عصاره متانولی……………………………………………………………………………………………… 24

3-7-1- اندازه‌گیری فنل کل………………………………………………………………………………………………… 24

3-7-2- اندازه‌‌گیری محتوی فلاونوئیدی………………………………………………………………………………… 25

3-8- اندازه‌‌گیری اسید کلروژنیک و اسید کافئیک با استفاده از دستگاه HPLC………………………………… 26

3-8-1- آماده سازی نمونه………………………………………………………………………………………………….. 26

3-8-2- تهیه نمودار کالیبراسیون اسید کلروژنیک و اسید کافئیک…………………………………………………. 27

3-8-3- تزریق نمونه گیاهی………………………………………………………………………………………………… 27

3-9- اندازه‌‌گیری روتین با استفاده از دستگاه HPLC…………………………………………………………………. 29

3-9-1- آماده سازی نمونه………………………………………………………………………………………………….. 29

3-9-2- تهیه نمودار کالیبراسیون روتین………………………………………………………………………………….. 29

3-9-3- تزریق نمونه گیاهی………………………………………………………………………………………………… 30

3-10- مشخصات طرح………………………………………………………………………………………………………. 31

3-11- تجزیه و تحلیل آماری………………………………………………………………………………………………. 31

 فصل چهارم- نتایج و بحث

4-1- صفات مورفولوژیک………………………………………………………………………………………………….. 34

4-1-1- طول، عرض و نسبت طول به عرض برگ………………………………………………………………….. 34

4-1-2- تعداد برگ در بوته…………………………………………………………………………………………………. 36

4-1-3- تعداد و فاصله گره‌ها……………………………………………………………………………………………… 36

4-1-4- قطر ساقه………………………………………………………………………………………………………………   37

4-1-5- قطر و طول ریشه…………………………………………………………………………………………………… 37

4-1-6- اندازه و تعداد گل آذین در بوته……………………………………………………………………………….. .37

4-1-7-ارتفاع گیاه…………………………………………………………………………………………………………….. 38

4-1-8- میزان کلروفیل……………………………………………………………………………………………………….. 38

4-2- صفات بیوشیمیایی……………………………………………………………………………………………………… 39

4-2-1- فنل کل برگ، ریشه، ساقه و گل……………………………………………………………………………….. 39

4-2-2- فلاونوئید کل برگ، ریشه، ساقه و گل……………………………………………………………………….. 42

4-2-3- کلروژنیک برگ، ریشه، ساقه و گل……………………………………………………………………………. 44

4-2-4- کافئیک برگ، ریشه، ساقه و گل……………………………………………………………………………….. 46

4-2-5- روتین برگ، ریشه، ساقه و گل…………………………………………………………………………………. 48

4-3- رابطه رگرسیونی ارتفاع از سطح دریا با مقدار فنل و فلاونوئید…………………………………………… 50

4-4- نتیجه گیری کلی……………………………………………………………………………………………………….. 56

4-5- پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………… 56

 منابع………………………………………………………………………………………………………………………………… 58

چکیده:

گزنه (Urtica dioica) از خانواده Urticaceae می‌باشد که دارای خواص دارویی فراوانی است. رشد و عملکرد گیاهان در اکوسیستم­ها و رویشگاه­های طبیعی مختلف تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله ارتفاع از سطح دریا قرار دارد. در این تحقیق اثر ارتفاع در دو استان مازندران و گلستان روی خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گزنه مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌برداری از مناطق مختلف در زمان گلدهی گیاه صورت پذیرفت. استخراج و شناسایی مواد موثره با دستگاه اسپکتروفتومتر و دستگاه کروماتوگرافی مایع (HPLC) انجام شد. اطلاعات هواشناسی و خاکشناسی مربوط به رویشگاه‌‌ها نیز مورد بررسی قرار گرفت. داده‌‌ها در قالب طرح کاملاً تصادفی، بصورت آشیانه­ای با استفاده از نرم‌افزار آماری SAS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ارتفاع و اکوتیپ بصورت معنی‌داری خصوصیات مورفولوژیک و بیوشیمیایی گزنه را تحت تاثیر قرار داد. نتایج نشان داد که با افزایش ارتفاع، طول و عرض برگ‌‌ها کمتر، ارتفاع گیاه کوچک‌‌تر و میزان کلروفیل بیشتر شد، بطوریکه کمترین میزان طول برگ (9/6 سانتی‌متر)، کمترین میزان عرض برگ (8/5 سانتی‌متر) کمترین ارتفاع گیاه (2/77 سانتی‌متر) و بیشترین میزان کلروفیل (3/50 درصد) در منطقه له کوه مازندران با ارتفاع 2250 متر بدست آمد، همچنین میزان فنل کل، فلاونوئیدکل، اسید کلروژنیک، اسید کافئیک و روتین در اندام‌‌های مختلف گزنه با افزایش ارتفاع بیشتر شد بطوریکه بیشترین میزان فنل کل (16/8 میلی­گرم بر گرم)، فلاونوئید کل (15/12 میلی­گرم بر گرم)، اسید کلروژنیک (72/0 میلی­گرم بر گرم)، اسید کافئیک (140/0 میلی­گرم بر گرم) و روتین (71/0 میلی­گرم بر گرم) در کل گیاه در ارتفاع 2250 متری منطقه له کوه مازندران مشاهده شد. همچنین میزان این ترکیبات در برگ بیشتر از سایر اندام‌های گزنه بود. بررسی‌‌های آماری نشان داد که بین میزان فنل و فلاونوئید و ارتفاع از سطح دریا، یک رابطه مثبت و معنی­داری وجود داشت.

فصل اول: مقدمه

1-1- مقدمه

گیاهان دارویی یکی از منابع غنی کشور است که امکان صادرات آن نیز وجود دارد. ایران از نظر آب و هوا در زمینه رشد گیاهان دارویی یکی از بهترین مناطق جهان محسوب می‌‌شود، به همین دلیل صادرات آن می‌‌تواند منبع بزرگی از درآمد برای کشور باشد (صمصام شریعت، 1382). بنابراین ضروریست تا با توجه به توان بالقوه بسیار خوب کشور در زمینه تنوع گیاهان دارویی، با شناخت گونه‌‌های گیاهی و دستیابی به اطلاعات لازم در مورد محل‌‌های رویش و خصوصیات بوم‌‌شناختی آن‌ها، گام‌‌های اساسی برای استفاده

برای كشور ما بر هیچ كس پوشیده نیست. صادرات محصولات كشاورزی نقش عمده ای در صادرات غیر نفتی داشته و صادرات این بخش نسبت به بخش های دیگر از ثبات بیشتری برخوردار است.

پسته به عنوان یك محصول استراتژیك جایگاه خاصی میان تولیدات ایرانی دارا است و پس از فرش یكی از مهم‌ترین اقلام صادرات غیرنفتی كشور است. در شرایط كنونی حدود 41 درصد از تولید و بیش از 60 درصد از صادرات جهانی پسته در اختیار كشور ما بوده و درآمد ارزی حاصل از صادرات پسته به بیش از یك میلیارد دلار در سال بالغ می‌شود (فائو، 2009).

بخش صادرات ایران به علت عدم وجود یك سیستم بازاریابی[2] و بازرگانی مناسب و كارا نتوانسته است به خوبی توسعه یابد. به طوری كه در اغلب موارد كالا و خدمات صادراتی ما با وجود برخورداری از كیفیت مطلوب و حتی فراتر از استانداردهای جهانی[3] به دلیل نبود یك سیستم مناسب تبلیغاتی و اطلاع رسانی در بخش مبادلات خارجی

 

1-6- محدودیت‌های پژوهش…………………………………………………………………………………… 9

1-7- تعریف واژه‌ها و اصطلاحات پژوهش……………………………………………………………………… 10

فصل دوم- مبانی نظری و پیشینه پژوهش   

2-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 11

2-2- مبانی نظری………………………………………………………………………………………………… 12

2-2-1- دیابت…………………………………………………………………………………………………. 12

2-2-1-1- آسیب‌شناسی و همه‌گیرشناسی …………………………………………………………………….. 12

2-2-1- 2- عوامل موثر بر شیوع دیابت نوع 2………………………………………………………………….. 15

2-2-1- 3- نقش تمرین در پیشگیری و درمان دیابت نوع 2 ……………………………………………………. 15

2-2-2- بافت چرب ……………………………………………………………………………………………. 17

2-2-3- انواع بافت چرب ……………………………………………………………………………………… 17

2-2-4- کارکرد ترشحی و اندوکرین ………………………………………………………………………….. 18

2-2- 5- تغییرات بافت چرب در چاقی و ارتباط آن با دیابت نوع 2…………………………………………….. 20

2-2-6- آدیپوکین‌ها و دیابت نوع 2…………………………………………………………………………….. 21

2-2-7- ویسفاتین……………………………………………………………………………………………….. 21

2-2-7-1- مکانیسم عمل ویسفاتین……………………………………………………………………………… 23

2-2-7-2- ویسفاتین و دیابت…………………………………………………………………………………… 26

2-2-7-3- ویسفاتین و مقاومت انسولینی……………………………………………………………………….. 27

2-2-7-4- ویسفاتین و سندرم متابولیک………………………………………………………………………… 28

2-2-7-5- نقش ویسفاتین در التهاب……………………………………………………………………………. 30

2-2-7-6- نقش ویسفاتین در متابولیسم…………………………………………………………………………. 30

2-3- اثرفعالیت‌های ورزشی بر غلظت ویسفاتین…………………………………………………………………. 31

2-3-1- فعالیت ورزشی کوتاه‌مدت…………………………………………………………………………….. 31

2-3-3- فعالیت ورزشی طولانی‌مدت…………………………………………………………………………… 32

2-4- جمع‌بندی…………………………………………………………………………………………………. 34

فصل سوم- روش­شناسی پژوهش

3-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 35

3-2- طرح پژوهش……………………………………………………………………………………………… 36

3-3- نمونه آماری ……………………………………………………………………………………………… 36

3-4- نحوه نگهداری و تغذیه آزمودنی‌ها……………………………………………………….. 36

3-5- نحوه دیابتی‌کردن آزمودنی­ها و تزریق استرپتوزوتوسین…………………………………. 37

3-6- برنامه تمرین آزمودنی­ها………………………………………………………………………. 37

3-7- روش گردآوری اطلاعات و وسایل اندازه‌گیری………………………………………………….. 38

3-7-1- وسایل اندازه‌گیری……………………………………………………………………………………… 38

3-7-2- اندازه‌گیری وزن آزمودنی‌ها…………………………………………………………………………… 39

3-8- متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………………………… 39

3-8-1- متغیرهای مستقل……………………………………………………………………………………….. 39

3-8-2- متغیر وابسته…………………………………………………………………………………………….. 39

3-8-3- متغیر کنترل…………………………………………………………………………………………….. 40

3-9- روش بیهوش‌کردن آزمودنی­ها، جمع‌آوری و نگهداری بافت­ها و پلاسما……………………….. 40

3-10- هموژن‌کردن بافت‌ها…………………………………………………………………………………….. 40

3-11- روش­های آزمایشگاهی اندازه­گیری متغیر­ها…………………………………………………………….. 41

3-11-1- روش تعیین بیان ژن ویسفاتین…………………………………………………………………………. 41

 

3-11-1-1- مراحل استخراج RNA و سنتز cDNA تک‌رشته‌ای…………………………………………….. 41

3-11-1-2- مراحل انجام PCR………………………………………………………………………………..

3-11-2- نحوه آماده‌سازی بافت‌ها……………………………………………………………………………… 44

3-11-3- روش‌های تعیین غلظت متغیرهای تحقیق………………………………………………………………. 44

3-12- روش تجزیه و تحلیل آماری داده­ها……………………………………………………………………… 45

فصل چهارم- تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش

4-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 46

4-2- تجزیه و تحلیل توصیفی داده‌ها……………………………………………………………………………. 46

4-2-1- بیان ژن ویسفاتین بافت چرب در گروه‌های مختلف……………………………………………………. 46

4-2-2- توصیف سایر متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………… 48

4-3- تجزیه و تحلیل استنباطی یافته‌های پژوهش…………………………………………………………………. 49

4-3-1- آزمون فرضیه‌های پژوهش…………………………………………………………………………….. 50

4-3-1-1- فرضیه اول………………………………………………………………………………………….. 50

4-3-1-2- فرضیه دوم………………………………………………………………………………………….. 51

4-3-1-3- فرضیه سوم………………………………………………………………………………………….. 53

فصل پنجم- بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 56

5-2- خلاصه پژوهش…………………………………………………………………………………………… 56

5-3- بحث و بررسی…………………………………………………………………………………………….. 58

5-4- نتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………………… 66

5-5- پیشنهادهای تحقیق………………………………………………………………………………………… 67

منابع……………………………………………………………………………………………………………… 68

پیوست‌ها

پیوست1- نتایج آزمون کولموگراف اسمیرنف………………………………………………………………….. 68

چکیده:

مقدمه و هدف: دیابت یک اختلال متابولیک است که به دنبال کاهش در ترشح انسولین و یا مقاومت به عمل انسولین ایجاد می‌گردد. ویسفاتین پروتئینی است که در بافت چرب احشایی بیان شده و ترشح می­شود که حساسیت انسولینی را بهبود می­بخشد. هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر یک جلسه تمرین هوازی بر بیان ژن ویسفاتین در بافت چرب احشایی موش‌های صحرایی نر دیابتی بود. مواد و روش­ها: در این مطالعه تجربی دیابت به‌وسیله تزریق تک دوز استرپتوزوتوسین (mg/kg 50) در موش‌ها ایجاد گردید. 20 سر موش صحرایی نر از نژاد ویستار با میانگین وزن 5±165 گرم به‌طور تصادفی به 3 گروه تمرینی و 1 گروه کنترل تقسیم شدند. گروه­های تمرین برای یک نوبت با سرعت 20 متر در دقیقه به مدت 50 دقیقه روی نوارگردان دویدند. حیوانات در گروه­های مجزا به ترتیب بلافاصله، 4 و 24 ساعت پس از فعالیت ورزشی بیهوش و نمونه‌برداری از آن­ها انجام شد. در نهایت برای تعیین سطوح نسبی بیان ژن، روش نیمه كمی RT-PCR انجام گردید. یافته­ها: نتایج تحقیق بیانگر افزایش معنی‌دار(05/0 P<) بیان ویسفاتین در گروه­های 4 ساعت و 24 ساعت پس از تمرین در مقایسه با گروه کنترل بود. نتیجه­گیری: به طور خلاصه، تمرین باعث بهبود سطوح mRNA ویسفاتین در بافت چرب احشایی می‌شود. افزایش بیان mRNA ویسفاتین بافت چرب احشایی، نشان می‌دهد ویسفاتین بافت چرب احشایی احتمالا می‌تواند به‌صورت پاراکرین عمل کند و نقش مهمی در متابولیسم گلوکز و لیپیدها ایفا نماید.

فصل اول: مقدمه و طرح پژوهش

1-1- مقدمه

در قرن حاضر، دیابت در سراسر دنیا شیوع یافته و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2030 بالغ بر 360 میلیون نفر در دنیا به دیابت مبتلا شوند[1]. مقاومت انسولین و چاقی با دیابت نوع 2 ارتباط‌ تنگاتنگی دارند و جزء عوامل خطرزایی هستند که باعث پیشرفت این بیماری می‌شوند. چاقی، بیماری با رشد روزافزون در کشورهای صنعتی است که با افزایش بیش از حد بافت چربی مشخص می‌شود. در واقع چاقی، منجر به هایپرپلازی[1] (افزایش در تعداد) و هایپرتروفی[2] (افزایش حجم) سلول‌های چربی می‌گردد[2]. عوارض ناشی از بیماری دیابت، از عوامل عمده مرگ و میر در جهان به شمار می‌رود. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت با اختلالات قلبی عروقی[3]، نارسایی كلیوی[4]، نابینایی، قطع عضو ناشی از نوروپاتی[5] و اختلال‌های رفتاری مواجه هستند[3]. همچنین بیماری دیابت عامل خطرزای مهمی برای بروز ناتوانی‌های جنسی به شمار می‌رود[4].

بافت چربی سفید[6] علاوه بر ذخیره­سازی و آزادكردن تری­گلیسرید می­تواند آنزیم­ها و پروتئین­های مختلفی تحت عنوان آدیپوسایتوکین­ها[7] را ترشح کند كه این پروتئین­ها در متابولیسم كلسترول، اعمال سیستم ایمنی، تنظیم هزینه انرژی، عمل انسولین و تغذیه نقش دارند[5]. بنابراین امروزه بافت چربی به‌عنوان یک ارگان اندوکرین بسیار فعال در نظر گرفته می‌شود که با ترشح هورمون‌های متعدد در تنظیم متابولیسم بدن نقش دارد. همچنین مشاهده شده است که در سندرم متابولیک، سطح آدیپوکین‌های موافق التهاب مثل اینترلوکین-6[8] و TNF-α[9] افزایش می‌یابد[5].

ویسفاتین یکی از مهمترین آدیپوسایتوکین‌های مترشحه از این بافت تلقی می‌شود که فعالیت‌های بیولوژیکی متعددی را تنظیم می‌نماید و نقش مهمی در بیماری‌زایی مقاومت انسولین و بیماری قلبی عروقی ایفا می‌کند. فوکوهارا و همکاران[10] (2005) ویسفاتین را به‌عنوان یک آدیپوکین جدید، جدا کردند که تحمل گلوکز را بهبود بخشیده و می‌تواند در توسعه مقاومت انسولین مرتبط با چاقی و دیابت نوع 2 نقش داشته باشد[6]. ویسفاتین از طریق پیوند با گیرنده‌های انسولین در محل‌هایی غیر از ناحیه اتصال انسولین، تاثیرات انسولین را تقلید می‌کند. در همین مطالعه نشان داده شد که ویسفاتین، بیشتر توسط بافت چربی احشایی بیان می‌شود تا چربی زیرپوستی[7]. مزایای فعالیت بدنی در جلوگیری و کنترل دیابت نوع 2 شناخته شده است که از طریق بهبود حاد و مزمن عمل انسولین صورت می‌گیرد[8]. کاهش گلوکز خون به مدت، شدت و وضعیت تمرینی وابسته است[9]. تمرین نقش مهمی در کاهش مقاومت انسولین و عوارض مرتبط با دیابت ایفا می‌کند. تمرین مقاومتی و هوازی، عمل انسولین را بهبود می‌بخشند و می‌توانند به کنترل سطوح گلوکز خون کمک کنند. اما تمرین باید به صورت منظم انجام شود تا اثربخش باشد. اکثر افراد مبتلا به دیابت می‌توانند با در نظرگرفتن اقدامات احتیاطی، به تمرین بپردازند.

بنابراین محققان علوم ورزشی علاقمند هستند تا دریابند که بهبود مقاومت انسولین ناشی از فعالیت بدنی تا چه اندازه توسط این هورمون میانجی‌گری می‌شود. لذا تلاش برای شناخت مکانیسم‌های مولکولی عمل این هورمون به شکل روزافزون در حال گسترش است.

 1-2- بیان مسأله

شیوع دیابت به علت افزایش اپیدمیک[11] چاقی و سایر عوامل خطرزای متابولیک در حال افزایش است. چاقی از مهم­ترین مشکلات سلامتی به شمار می­رود که به‌واسطه توسعه شهرنشینی، تغییر در شیوه زندگی و الگوهای مصرف غذایی و کاهش فعالیت ­بدنی پدیدار گشته است[10] که با افزایش خطر ابتلا به مقاومت انسولین و دیابت نوع 2 همراه است[11].

چاقی را می‌توان با افزایش چربی بدن معادل دانست. ارتباط بین تجمع بافت چربی احشایی و افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 به خوبی شناخته شده است[12]. از جمله ویژگی‌های مهم متابولیکی بیماران دیابتی، چاقی شکمی است[13].

آدیپوکین‌ها واسطه‌های شیمیایی هستند که توسط آدیپوسیت‌ها ترشح می‌شوند و به نظر می‌رسد در تنظیم عملکرد انسولینی نقش دارند[14]. به تازگی آدیپوکین جدیدی به نام ویسفاتین[12] شناخته شده كه به‌طور عمده در بافت چربی احشایی بیان می­شود و نقش مهمی در حساسیت انسولین، چاقی و گلوكز ایفا می‌كند[15]. این مولکول اولین بار درسال 2005 توسط فوکوهارا شناخته شد که در گذشته با عنوان عامل افزاینده پیش‌سلول بتا[13] یا نیكوتین‌آمید فسفوریبوزیل ترانسفراز[14] شناخته می­شد[16]. ویسفاتین پلی‌پپتیدی با وزن مولکولی 52 کیلودالتون بوده كه از491 اسید آمینه تشكیل شده است. ژن ویسفاتین با وسعت kb7/34 از 11 اگزون و 10 اینترون تشكیل شده است كه روی بازوی بلند كروموزوم 2/22q7 واقع شده است[6]. اثرهای متابولیكی ویسفاتین با اتصال و فعال‌كردن گیرنده­های انسولین صورت می‌گیرد[16]. ویسفاتین در بازسازی و ساخت نیكوتین‌آمید آدنین دی‌نوكلئوتید[15] نقش مهمی دارد كه منجر به افزایش ترشح انسولین از جزایر لوزالمعده می­شود[17].

نقش فعالیت بدنی در كاهش شیوع و گسترش دیابت نوع دوم شاید به واسطه اثرات دوگانه فعالیت بدنی قابل توجیه باشد. اولاً فعالیت بدنی منظم از اضافه‌وزن جلوگیری به عمل می‌آورد و این در حالی است كه چاقی و مقاومت انسولینی با یكدیگر ارتباط دارند و دیابت نیز باعث گسترش چاقی می‌شود. نشان داده شده است كه رژیم‌های غذایی چرب در موش­ها باعث ایجاد مقاومت انسولینی می‌شود[18]. در حالی‌كه كاهش وزن در انسان­ها از طریق رژیم‌های كم‌كالری، حساسیت نسبت به انسولین را بهبود می‌بخشد[19]. این موارد همگی نشان می‌دهند که بین عمل انسولین و درصد چربی بدن ارتباطی روشن و شفاف وجود دارد. ثانیاًً، مستقل از درصد چربی بدن، فعالیت بدنی حساسیت نسبت به انسولین را در عضلات اسكلتی بهبود می‌بخشد. در مطالعات مقطعی، افرادی كه به لحاظ بدنی فعال‌تر بودند، نسبت به افراد بی‌تحرك، حساسیت انسولینی بیشتری داشته‌اند[20]. نشان داده شده است تمرینات استقامتی (به مدت 1 تا 12 هفته و به میزان 30 تا 60 دقیقه در روز) حساسیت انسولینی را در انسان بهبود می‌بخشد[21, 22]؛ حتی مشاهده شده است که یك وهله فعالیت ورزشی، بهبود حساسیت انسولینی را در انسان به اندازه كافی تحریك خواهد نمود و انجام یك هفته‌ تمرین استقامتی جهت بهبود تحمل گلوكز در افراد مبتلا به دیابت خفیف نوع دوم، مناسب است[23]. این موضوع در جوندگان نیز صدق می‌كند[24]. بنابراین شواهد قابل ملاحظه‌ای وجود دارد كه نشان می‌دهد فعالیت بدنی و به‌طور ویژه، تمرینات استقامتی اثر قدرتمندی بر فعالیت انسولین در عضلات اسكلتی دارد. البته هنوز كاملاً مشخص نیست كه چگونه انقباض­های منظم عضلانی قادرند چنین اثر ژرف و عمیقی را بر عملكرد درون‌سلولی انسولین اعمال نمایند و موجب افزایش حساسیت انسولینی شوند. در هر حال شناخت مكانیسم­ها و

1-1-3- فرضیه ­های پژوهش…………………………… 17

1-1-4- اهداف پژوهش………………………………. 17

1-1-5- حدود پژوهش………………………………. 17

1-1-6-روش­شناسی پژوهش………………………………. 17

1-1-7-محدودیت­های پژوهش………………………………. 18

1-1-8-پیشینه­ پژوهش………………………………. 18

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق……………………………… 21

2-1- بخش اول: بررسی مفاهیم نظری ……………………………22

2-1-1-معناشناسی حدیث……………………………… 22

2-1-2-اهمیت حدیث و ضرورت حدیث پژوهی…………………….. 23

2-1-3- انواع علوم حدیث……………………………… 24

2-1-3-5-1-4-مختلف الحدیث (علاج الحدیث)…………………………… 14

2-1-4- اهمیت مختلف الحدیث…………………………… 25

2-1-4- هدف مهم در نگارش مختلف الحدیث…………………………… 26

2-1-4- تدوین مختلف الحدیث ……………………………27

2-1-4- تعارض………………………………. 29

2-1-4- بخش دوم: زندگی­نامه­ علامه مجلسی (ره)………………………. 30

2-1-4-1-تولد……………………………. 31

2-1-4-2- خاندان…………………………….. 31

2-1-4-3- استادان…………………………….. 32

2-1-4-4-شاگردان…………………………….. 32

2-1-4-5-مجلسی و گرایش به علوم نقلی…………………………….. 33

2-1-4-6- آثار مجلسی…………………………….. 34

2-1-4-7-وفات……………………………… 36

2-1-5- کتاب مرآة العقول…………………………….. 37

2-1-5-1- انگیزه­ی تألیف……………………………… 37

2-1-5-2- روش تألیف……………………………… 37

2-1-5-3- موضوعات ابواب فقهی مرآة العقول……………………. 38

فصل سوم: بخش اول…………………………… 30

3-1-تعارض و راه­های حلّ آن…………………………….. 40

3-1-1-اختلاف و تعارض اخبار ……………………………41

3-1-2-عوامل پیدایش تعارض………………………………. 42

3-1-2-1- عوامل بیرونی…………………………….. 42

3-1-2-2- عوامل درونی…………………………….. 42

3-1-3- عوامل تعارض و اختلاف در بیان امام علی(ع)……….. 43

3-1-4-عوامل تعارض اخبار از دیدگاه محققان………………… 45

3-1-5- عوامل تحقق تعارض……………………………47

3-1-5-1- یقینی نبودن ادلّه­ی تعارض………………………………. 47

3-1-5-2- وحدت موضوع……………………………. 48

3-1-5-3- حجیّت داشتن دو دلیل…………………………….. 48

3-1-6-شیوه­های حلّ تعارض…………………………… 49

3-1-6-1- روش جمع…………………………… 49

3-1-6-1-1-جمع عرفی (دلالی، مقبول)…………………………… 49

3-1-6-1-2-جمع تبرّعی(عقلی)…………………………… 50

3-1-6-2- روش ترجیح…………………………….. 50

3-1-6-2-1-مرجّحات منصوصه و غیر منصوصه…………………… 51

3-1-6-2-2-مرجّحات صدوری، جهتی، مضمونی…………………… 51

3-1-6-2-3- ترجیح به اعتبار سند و متن روایات………………… 51

3-1-6-3-روش تخییر و توقّف……………………………… 52

فصل سوم: بخش دوّم…………………………… 53

3-2-علامه مجلسی و روش­های حلّ تعارض در روایات مرآة العقول……… 54

3-2-1- اعتقاد مجلسی به عدم تعارض واقعی در روایات………………. 54

3-2-2- روش­های مجلسی در کشف روایات متعارض………………………. 56

3-2-2-1- حمل بر تقیه……………………………. 56

3-2-2-1-1-«تقیه» از دیدگاه فقهای شیعه و اهل سنت…………………….. 58

3-2-2-1-2- تقیّه در زمان معصومان (علیهم السلام)…………………………… 58

3-2-2-1-3-انواع تقیه……………………………. 59

3-2-2-1-4-نمونه­های تقیه در کتاب مرآة العقول…………………………… 64

3-2-2-1-4-1-کیفیت زیارت قبر مؤمنین…………………………….. 64

3-2-2-1-4-2-هم­سفره شدن با مجوس………………………………. 66

3-2-2-1-4-3-دیه­ی قتل خطایی…………………………….. 67

3-2-2-1-4-4-آن­چه موجب حد تازیانه می­شود……………………………. 68

3-2-2-1-4-5-میزان مال مسروقه در اجرای حد سرقت………………….. 70

3-2-2-1-4-6-آن­چه سبب وقوع و عدم وقوع طلاق می­شود……………… 72

3-2-2-1-4-7-موارد ایجاب نگه داشتن عده­ی کامل……………………….. 73

3-2-2-1-4-8-حکم زنی که بدون آمیزش، شوهرش را از دست می­دهد……… 74

3-2-2-1-4-9-طواف نساء در عمره­ی مفرده…………………………… 76

3-2-2-1-4-10- حج پیامبر (ص)…………………………… 78

3-2-2-1-4-11-چگونگی مسح پاها…………………………… 79

3-2-2-1-4-12-اعضاء وضو……………………………. 80

3-2-2-1-4-13-بیع عَذره…………………………… 80

 

3-2-2-1-4-14-ذبیح الله در حج ابراهیم (ع)…………………………… 81

3-2-2-1-4-14-1-جریان قربانی در قرآن کریم…………………………….. 81

3-2-2-1-4-14-2-پیشینه­ی بحث در سنّت اسلامی…………………………….. 82

3-2-2-1-4-14-3-أدلّه­ی قائلان به ذبیح بودن اسماعیل……………………… 84

3-2-2-1-4-14-4-ذبیح از دیدگاه اهل بیت (علیهم السلام)…………………. 86

3-2-2-2- حمل بر سبب صدور روایات………………………………89

3-2-2-2-1- اعتقاد به لزوم توجه به سبب صدور حدیث……………………. 89

3-2-2-2-2-فواید شناخت سبب صدور حدیث…………………………… 90

3-2-2-2-3-نمونه: داستان ذبح کدو…………………………… 93

3-2-2-3-حمل فعل امر بر استحباب و فضیلت ……………………………94

3-2-2-3-1-غسل روز جمعه……………………………. 94

3-2-2-3-2- حکم زنی که قبل از عروسی مسلمان می­شود…………………. 96

3-2-2-3-3-چگونگی خواندن نماز بر مستضعف (در عقیده)……………….. 96

3-2-2-3-4-دعا و تعقیب بعد از نماز…………………………… 97

3-2-2-4-حمل بر تعدّد تفاضل و مراتب مکلّفین…………………………….. 98

3-2-2-4-1-ثواب زیارت حج نیابتی…………………………….. 98

3-2-2-4-2-پاداش حاملان جنازه…………………………… 99

3-2-2-4-3- فضیلت حج گزاردن…………………………….. 100

3-2-2-4-4-پاداش عیادت از بیمار…………………………… 100

3-2-2-5- حمل بر حکومت……………………………… 102

3-2-2-5-1-حکم کسی که به غیر قبله نماز خوانده است……………….. 102

3-2-2-6-حمل بر تخییر……………………………. 103

3-2-2-6-1-چگونگی بالا بردن دست در تکبیر……………………………. 106

3-2-2-7-حمل بر اختلاف مراتب راویان (از نظر جهل و…)……………… 107

3-2-2-7-1-انقطاع وحی پیامبر(ص)…………………………… 109

3-2-2-7-2-تعداد شتران حج پیامبر (ص)…………………………… 110

3-2-3- نتیجه گیری…………………………….. 111

منابع…………………………….. 112

چکیده­ انگلیسی …………………………… 125

چکیده:

پژوهش حاضر، به بررسی روش­های کشف اختلاف و تعارضدر روایات، در بخش فقهی کتاب مرآة العقول فی شرحِ أخبار آلِ الرَسول (جلدهای 13 تا 24) علامه محمد باقر مجلسی می­پردازد. از آن­جایی­که همواره در میان احادیث امامان (علیهم السلام)،اخبار مختلف و متعارض یافت می­شود،مسأله­ی ضرورت حلّ اختلاف در روایات و کشف و شناسایی علل و عوامل ایجاد تعارض، از دیرباز از مباحث مهم و دغدغه آور محدّثان، فقیهان و متکلمان بوده است که در نهایت سبب پدید آمدن علم «مختلف الحدیث» گردید.عالمان و دانشمندان حدیث، برای حلّ اختلاف و تعارض در اخبار، قوانین و روش­هایی وضع کردند تا شبهات موجود پیرامون حدیث را پاسخ­گو باشند. علامه مجلسی در طول عمرش، تمام همتش را به نشر روایات اهل بیت (علیهم السلام) اختصاص داده است. ایشان علاوه بر تبحر بالایشان در فقه، قدرت تصحیح روایات و احادیث را به خوبى دارا بود همان­گونه كه این قدرت و ژرف نگرى خود را در مرآة العقول به نمایش گذارده است. وی، با قرار دادن اخبار مشابه در کنار یکدیگر و جمع آوری احادیث مختلف، امکان ملاحظه­ی تعارض روایات را بیش از پیش فراهم کرد. این پژوهش براساس روش توصیفی –  تحلیلی است که در آن، هفت نوع از روش­های کشف اختلاف در کتاب مرآة العقول (جلدهای 13 تا 24)، مورد بررسی قرار گرفته است. این موارد عبارتند از:حمل روایات متعارض بر تقیه؛ حمل براختلاف سبب صدور روایت؛حمل فعل وجوب (امر)، بر استحباب و فضیلت؛ حمل روایات بر تعدّد تفاضل و مراتب مکلفین؛حمل روایات بر حکومت (تفاوت روایات در صورت توسعه و تضییق از نظر: زمان و …)؛حمل روایات بر تخییر (دارای اختیار در انجام هریک از آن دو روایت)؛حمل روایات بر اختلاف مراتب راویان (از نظر جهل، سهو، نسیان و ضبط) می­باشد.

فصل اول: کلیات

1-1- مقدمه

شکی نیست که دانش حدیث، مادر علوم اسلامی است و اهمیت فراوانى در اسلام دارد. در حقیقت، حدیث در فقه اسلامى، پس از قرآن، از منابع اصلی دین اسلام می­باشد که تأمین کننده­ی احکام شرعی (نیاز فطری) بشر است و هرچه که با نیاز بشر سرو کار داشته باشد قطعا جایگزینی ندارد تا انسان را برای رسیدن به سعادت دنیوی و اخروی یاری رساند؛ بنابراین احادیث رسیده از معصومان (علیهم السلام)، نزد شیعه جایگاهی مهم دارد و کسی در اعتبار و حجیّت آن تردید نمی­کند و همگان عمل بر طبق آن را لازم می­شمارند. علاوه بر این، درعلوم مختلف دیگری چون: تفسیر، کلام و … نقش بنیادین داشته ودارای کارکردهای بسیار با ارزشیاست.

 در واقع، علم حدیث زمانى پدید آمد كه مسلمانان كوشیدند احادیث واقعى را از احادیث جعلى تشخیص دهند؛ زیرا حدیث در طول تاریخ،دارای فراز و نشیب­هایی بوده است و در اثر راه­یابی خطا و اشتباه در بخشی از احادیث معصوم­(ع)، موجب گشت فقیهان و محدثان در صددچاره­جویی برآیند و راه دست­یابی به احادیث صحیح و معتبر را مشخص نمایند. از این جهت، هر فقیه و حدیث پژوهی درصدد پاسخ گویی به این سؤالات است که: علت تعارض در کلام امامان معصوم چیست؟ و آیا این اختلاف و تعارض، مولود کلام معصوم است یا متأثر از عوامل بیرونی و خارجی آن؟ در پاسخ می­توان گفت: پدیده­ی اختلاف و تعارض اخبار، علل و عوامل گوناگونی داشته است که برخی از آن­ها مربوط به کلام بشری و چگونگی ابلاغ قانون (تقیه­ی امام (ع) در بیان حکم شرعی، تعدد مراتب مکلفین و …)،  و بعضی دیگر مربوط به عوامل بیرونی و خارج از متن کلام (نقل به معنا، سهو راویان و …) است که همه­ی این­ها دست به دست هم داده و این تعارض را ایجاد نموده است(دلبری،1390: 92).

بنابراین؛ موضوع رفع تعارض اخبار در سر تا سر فقه کاربرد زیادی دارد؛ زیرا کمتر بابی از ابواب فقهی است که از روایات متعارض خالی باشد. از این رو، شناسایی راه­های حلّ تعارض اخبار از مباحث مهم در دریافت صحیح مفاهیم روایات است و یکی از ابزارهای راهبردی در استنباط احکام شرعی به شمار می­آید، تا آن­جا­که بدون آگاهی از آن، حکم الهی دست نیافتنی است. همچنین ابزار مهمی است که شبهات دشمنان اسلام و مکتب اهل بیت (علیهم السلام) را در هم می­شکند؛ زیرا اختلاف اخبار، همواره از اسباب طعن نحله­ها و فرقه­های مذهبی اسلام بر یکدیگر بوده است که امروزه در قالب شبهات مستشرقان  علیهِ اسلام، مطرح می­شود که در نهایت، دانشمندان مسلمان با انگیزه­ی رفع این شبهه، به نگارش کتبی در دانش مختلف الحدیث، دست زده ­اند.

در کتب اولیه­ حدیثی، احادیثی وجود دارد که در ظاهر اختلاف دارند و همواره شیوه­ی دانشمندان ما بر این بوده است که صرفاً به جمع احادیث بپردازند و روایات اختلافی را رد

فصل اول: مقدمه و هدف

1-1-کلیات تحقیق ………………………………………………………………………………………..2

1-2-ضرورت و هدف تحقیق ………………………………………………………………………..3

1-3- پیشینه تحقیقات …………………………………………………………………………………..4

1-3-1-مروری بر تحقیقات انجام گرفته توسط مدل ریاضی …………………………………………4

1-3-2-مطالعات انجام شده بر روی آلودگی آب‌های زیرزمینی به واسطه ی نیترات ……………..5

1-3-3-مطالعات پیشین انجام شده در شهرك صنعتی بزرگ شیراز  …………………………..6

1-4- موقعیت جغرافیایی، اقلیم و زمین شناختی منطقه مورد مطالعه…………………………………7

1-4-1- موقعیت جغرافیایی منطقه مورد مطالعه …………………………………………………………..7

1-4-2- اقلیم محدوده دشت قره باغ ………………………………………………………..9

1-4-3- زمین شناسی و چینه شناسی دشت قره باغ و شهرك صنعتی بزرگ شیراز………..10

1-4-3-1-زمین شناسی شهرك صنعتی بزرگ شیراز…………………………………………….10

  1-4-3- 2- زمین‌شناسی ساختاری ……………………………………………………………………..12

عنوان                                                                                                                صفحه

1-5- مروری بر تاریخچه شرکت شهرک های صنعتی فارس و فعالیت های انجام شده در آنها ….14

1-5-1- شهرك صنعتی بزرگ شیراز و توسعه صنعت استان فارس……………………15

1-5-2- واحد‌های مستقر در شهرك صنعتی بزرگ شیراز  ……………………………..16

1-5-3- ارزیابی کمی و کیفی پسآب صنایع………………………………………………..17

   1-5-3-1- انواع پسآب در شهرك صنعتی بزرگ شیراز…………………………..17

1-5-3-2- مشخصات پسآب بهداشتی ………………………………………………….19

1-6- نمونه برداری آب زیرزمینی ………………………………………………………………….20

1-7- آلودگی منابع آب زیر زمینی…………………………………………………………………22

فصل دوم: نیترات

2-1- مقدمه  ………………………………………………………………………32

2-2- مشخصه های  نیترات …………………………………………………………………………….33

2-3- چرخه نیتروژن ………………………………………………………………………………………36

2-3-1-تثبیت نیتروژن  ……………………………………………………………………………..37

2-3-2- نیتراتی شدن ………………………………………………………………………………..39

2-3-3-احیاء نیترات ………………………………………………………………………………….40

عنوان                                                                                                                صفحه                                                                   

2-3-4- نیترات زدایی ………………………………………………………………………………..40

2-4-منابع نیترات ………………………………………………………………………………………….40

2-4-1-پسماندهای انسانی و حیوانی …………………………………………………………….41

2-4-2-کودها …………………………………………………………………………………………..43

2-4-3- نیتروژن با منشا طبیعی ………………………………………………………………….48

2-4-3-1- فرسایش رسوبات طبیعی ………………………………………………………..48

2-4-3-2- واکنش با آب باران ………………………………………………………………..51

2-4-3-3- شکل گیری نیترات از نیتروژن جوی در اثر فوتون ها و رعد و برق ……………51

2-4-4- منابع  صنعتی نیتروژن …………………………………………………………………..51

2-4-5- چارپایان اهلی ………………………………………………………………………………53

2-4-6- دفع پسماند جامد ………………………………………………………………………….54

2-5- تشخیص منابع نیترات ……………………………………………………………………………54

2-6- اثرات سلامتی نیترات و نیتریت ………………………………………………………………..55

2-6-1- اثرات نیترات و نیتریت  بر سلامت انسان ……………………………………………55

2-6-2- اثرات نیترات و نیتریت بر سلامت دام ها و دیگر حیوانات اهلی ……………….59

2-6-3- اثرات نیترات و نیتریت  بر محیط زیست …………………………………………….59

2-7- اعمال پاکسازی معمول برای نیترات ………………………………………………………….60

2-7-1- هیچ کاری انجام ندهیم …………………………………………………………………..61

عنوان                                                                                                                صفحه

2-7-2- پمپاژ کردن برای استفاده ی مفید …………………………………………………….61

2-7-3- پمپاژ کردن و تصفیه کردن ……………………………………………………………..62

2-7-4- پمپاژ و پسماند ……………………………………………………………………………..63

2-7-5- پاکسازی گیاهی ……………………………………………………………………………63

2-7-6- تکنولوژی های پاکسازی نو ظهور و جدید …………………………………………..64

فصل سوم: مروری بر مدل های ریاضی و معادلات حاکم بر جریان

– مقدمه

3-1- انواع مدل‌های آب زیرزمینی …………………………………………………………………………………….67

3-1-1- مدل‌های فیزیکی …………………………………………………………………………………………….67

3-1-2- مدل‌های ریاضی…………………………………………………………………………..68

3-1-2-1- مدل‌های تجربی …………………………………………………………………………………………68

3-1-2-2- مدل‌های احتمالاتی ……………………………………………………………………………………   68

3-1-2-3 مدل‌های علت معلولی یا معین …………………………………………………………………….69

3-2- شرحی بر نرم‌افزار مادفلو ………………………………………………………………………………………….70

3-3- معرفی نرم افزار  GMS …………………………………………………………………………………………..73

3-4- ساخت مدل در نرم افزار  GMS …………………………………………………………………………….76

3-4-1-مشخص کردن هدف مدلسازی ……………………………………………………………………….77

3-4-2- تهیه و گردآوری اطلاعات ……………………………………………………………………………….77

عنوان                                                                                                                صفحه

3-4-3- ایجاد مدل مفهومی ………………………………………………………………………………………78

3-4-4- انتخاب كد كامپیوتری ………………………………………………………………………………….78

3-4-5- طراحی مدل ……………………………………………………………………………………………………79

3-4-5-1 تعیین شرایط مرزی و تنش های وارده به آبخوان …………………………………79

3-4-5-2- طراحی شبكه و تهیه مدل عددی در نرم افزار GMS ……………………….80

3-4-6- واسنجی  …………………………………………………………………………………………………………81

3-4-7 – آنالیز حساسیت ……………………………………………………………………………………………..85

3-4-8 -صحت سنجی…………………………………………………………………………………………………..86

3-4-9- پیش بینی………………………………………………………………………………………………………..86

3-4-10- ارائه مدل طراحی شده و نتایج …………………………………………………………………….86

3-4-11-ممیزی بعدی مدل ………………………………………………………………………………………..87

3-4-12-طراحی مجدد ………………………………………………………………………………………………..87

3-5- مدل MT3DMS ……………………………………………………………………………………………………..87

3-5-1- معرفی معادلات انتقال آلاینده ……………………………………………………………………….88

3-5-2- فرآیند همرفت ………………………………………………………………………………………………..91

3-5-3- فرآیند پراکنش ……………………………………………………………………………………………….92

3-5-4- تخلیه و تغذیه …………………………………………………………………………………………………93

3-5-5- واکنش های شیمیایی ………………………………………………………………………………….. 93

3-6- روش حل عددی معادلات انتقال …………………………………………………………………………….94

3-6-1- روش خطوط مشخصه  MOC ……………………………………………………………………..95

عنوان                                                                                                                صفحه

3-6-2-  روش اصلاح شده خطوط مشخصه MMOC ……………………………………………..96

3-6-3- روش هیبرید خطوط مشخصه HMOC ……………………………………………………..96

فصل چهارم : تصحیح مدل جریان و ایجاد و اجرای مدل انتقال آبخوان شهرك صنعتی بزرگ شیراز

4-1- هدف  ……………………………………………………………………..99

4-2- ساخت و آماده سازی مدل منطقه مورد مطالعه ………………………………………………………99

4-2-1- مدل سازی جریان ماندگار …………………………………………………………………………….99

4-2-1-1- ایجاد مدل مفهومی اولیه …………………………………………………………………..100

4-2-1-2- داده های ورودی ……………………………………………………………………………….101

4-3- اجرا و واسنجی  مدل در شرایط ماندگار ……………………………………………………………….103

4-4-نتایج واسنجی  ………………………………………………………………………………………………………..104

4-5- بررسی مدل در شرایط ناپایدار ………………………………………………………………………………106

4-5-1- تکمیل داده‌های ورودی ……………………………………………………………………………….106

4-5-1-1- سطح آب مشاهده­ای (اندازه­گیری شده) ……………………………………………106

4-5-1-2- تنش­ها ………………………………………………………………………………………………..107

4-5-1-3- شرایط اولیه ………………………………………………………………………………………..107

4-5-1-4- آبدهی ویژه …………………………………………………………………………………………107

4-5-1-5- انتخاب دوره های تنش …………………………………………………………………….108

4-6- طراحی و اجرای مدل انتقال ………………………………………………………………………………….116

عنوان                                                                                                                صفحه

4-6-1- ساخت مدل جریان ………………………………………………………………………………………116

4-6-2- نمونه برداری کیفی ………………………………………………………………………………………116

4-6-3- شبیه سازی آلودگی نیترات …………………………………………………………………………117

4-6-4- تقسیم بندی زمانی ………………………………………………………………………………………119

4-6-5-شرح مختصری بر بسته های فرارفت و پراکنش ………………………………………….120

4-6-6- شرحی بر بسته واکنشهای شیمیایی ……………………………………………………………120

4-6-7- غلظت اولیه …………………………………………………………………………………………………..121

4-6-8- اجرای مدل MT3D برای نیترات و نیتریت ……………………………………………….121

4-6-8-1- نیترات ………………………………………………………………………………………………..121

4-6-8-2- نیتریت ………………………………………………………………………………………………..123

4-7- برآورد زمان پاکسازی ……………………………………………………………………………………….126

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- نتیجه گیری …………………………………………………………………………..128

5-2- پیشنهادات ………………………………………………………………………….131

فهرست منابع ………………………………………………………………………………………..132

منابع فارسی ……………………………………………………………………………………….132

منابع انگلیسی ……………………………………………………………………………………….134

– کلیات تحقیق

منابع آب یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های قرن حاضر بشریت است. محدودیت ذاتی منابع آب آب شیرین می‌باشند.

روند رو به رشد افزایش جمعیت مصرف آب در بخش‌های مختلف کشاورزی، شرب و صنعت را به مقدار زیادی افزایش داده است بعلاوه به علت بهره‌وری و استفاده بی‌رویه و ورود پساب‌ها، منابع آب همواره در معرض خطر آلودگی و زوال کیفیت قرار دارند.

متوسط سرانه‌ی آب در دسترس جهانی،89/3 برابر سرانه آب در ایران است، در صورتی که این نسبت از مرز 4/5 برابر بگذرد، در تقسیم‌بندی جهانی از نظر دسترسی به آب در رده‌ی بسیار کم قرار می‌گیریم. طبق آمارهای موجود‌، زمانی که جمعیت کشورمان به بیش از 75 میلیون نفر برسد، شرایط فوق مهیاست. افزون بر آن‌، پراکنش نابرابر زمانی و مکانی منابع و ذخایر تامین کننده‌ی آب در سطح کشور نیز، بر بحران پیش رو دامن می‌زند.

60 % آب‌های زیرزمینی  در ایران از آب‌های شیرین قابل استفاده می‌باشد ( محمدنیا و کوثر، 2003 ) . با توجه به محدود بودن منابع آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک ، حفاظت و استفاده‌ی بهینه از آنها اهمیت بیشتری دارد. خاطر نشان می‌کنیم که آلودگی نیترات یکی از راه‌های هدررفت و محدودکننده‌ی منابع آب شرب بویژه در مناطق روستایی است.

نظر به اینکه سرعت آب زیرزمینی کم  است و نیزبا در نظر گرفتن واکنش آلاینده‌ها با محیط متخلخل، بایستی توجه زیادی به آب‌های زیرزمینی  مبذول داشت، چرا که هرچند به نظر می رسد که آب‌های زیرزمینی نسبت به آب‌های سطحی در مقابل آلوده شدن کمتر مستعدند ولی در صورت آلوده شدن، پاکسازی آنها کاری بس مشکل و طولانی مدت و همراه با هزینه بسیار بالاست .(Todd and Mays; 2005)

میزان آلودگی آب به مقدار و نوع استفاده ( جنگلداری، کشاورزی، دامداری صنعتی) بستگی دارد. بعلاوه اینها، فاکتورهای خاک‌شناسی، هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی نیز آلودگی را کنترل می‌کنند (محمدنیا‌، مهرداد ، حسینی مرندی‌، حمید‌، روستا ، محمد جواد؛ 1388).

    1-2-ضرورت و هدف تحقیق

نظر به اینکه در صورت عدم رعایت ملاحظات زیست‌محیطی از جمله عدم مدیریت صحیح پسماند و پساب صنایع، منابع آب زیرزمینی و کارستی منطقه مذکور و همچنین آب دریاچه مهارلو، طی زمان طولانی بشدت در خطر زوال کیفیت قرارمی‌گیرند و این منجر به صدماتی  جبران نشدنی در رابطه با محیط‌زیست خواهد شد؛ بر این اساس لازم است که اعمال صحیح مدیریتی برای  در رابطه با پسماند صنایع مستقر در شهرک صنعتی بزرگ شیرازصورت گرفته و نیزاز پیشروی آلاینده‌ها به سمت منابع کارستی ممانعت به عمل آید؛ نتیجه امر علاوه بر کاهش آلودگی، حفاظت از منابع منطقه و توسعه پایدار است.

هدف کلی از انجام این مطالعه بررسی پتانسیل انتقال نیترات در منابع آب زیر زمینی محدوده شهرك صنعتی بزرگ شیراز با استفاده از مدلسازی ریاضی می‌باشد.

اهداف تحقیق عبارتند از:

1- تدوین مدل مفهومی آبخوان با دقت بیشتر در مقایسه با مدل اجرا شده‌ی قبلی برای این منطقه

2-بررسی منابع آلاینده نیتراتی و نیز نیتریتی آبخوان آبرفتی شهرک صنعتی بزرگ شیراز

3- بررسی توزیع مکانی و زمانی نیترات در آبخوان شهرک صنعتی

4- نحوه جریان آب و انتقال نیترات در آبخوان شهرک صنعتی به ترتیب با استفاده از کدهای رایانه ای  MODFLOW و MT3D-MS

1-3-پیشینه تحقیقات

1-3-1-مروری بر تحقیقات انجام شده توسط مدل ریاضی

در سال 1935 معادله Thies پنجره‌ای نو بر مطالعات هیدرولوژی آب‌های زیرزمینی باز نمود. جهت حل مسائل جریان به چاه‌ها روابطی  توسط Hantush وJacob  در دهه‌های 40 و 50 ارائه شد که تحولات عظیمی را ایجاد کرد. استفاده از فن‌آوری رایانه‌ای آنالوگ در مطالعه یک سیستم آبخوان کامل طی دهه 1950 میلادی توسط  Bob Bennett و Herbskivitz در سازمان زمین‌شناسی ایالت متحده صورت گرفت که بر‌ اساس روش تفاضل محدود و با استفاده از شبیه‌سازی الکتریکی شامل مجموعه‌ای از مقاومت‌ها و خازن‌ها، آبخوان را مدلسازی کردند.

 سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده آمریکا (USGS) در اواخر دهه 1950 میلادی یک آزمایشگاه شبیه‌سازی رایانه‌ای در فونیکس ایالت آریزونا تاسیس نمود. در حدود سال‌های 1950 در صنعت نفت استفاده از تکنیک‍‌های عددی در حل معادلات جریان به توسط ریاضیدانان و مهندسین مخازن نفت مورد آزمایش قرار گرفت که روش نیز به مجموعه مدل‌ها پیوست؛ اما هنوز مدل‌های آنالوگ برای حل جریان یک سیال منفرد مناسب‌ترین بودند.

در دهه 1960 با ظهور رایانه‌های شخصی، استفاده از مدل‌های ریاضی با راه حل عددی به یکی از روش‌های قابل اطمینان در مطالعه آب زیرزمینی تبدیل شد که این حل عددی شامل دو روش تفاضل‌ محدود و عناصر محدود می‌باشد.

 در سال 1956 Stallman برای اولین بار در حل مسائل آب زیرزمینی روش‌های عددی را به کار برد. نیاز به تحلیل ناحیه‌ای آبخوان علتی شد که وی روشی برای محاسبه توزیع نفوذپذیری آبخوان با استفاده از تغییرات سطح آب زیرزمینی ارائه نماید که در این روش از حل تفاضل‌های محدود برای حل معادلات دو بعدی ناپایدار در آبخوان‌های غیر همگن استفاده شده است.

در 1348 برای اولین بار در ایران از مدلسازی ریاضی برای تهیه مدل دشت ورامین  استفاده شد. مطالعات مربوط به شبیه‌سازی  این مدل توسط سازمان خواربار و کشاورزی جهانی ( FAO) صورت گرفته است.

تا سال 1360 در مجموع حدود 200 آبخوان با مساحتی حدود 5500000 کیلومتر مربع در مرحله شناخت و حدود 80 آبخوان با مساحتی در حدود 250000 کیلومتر مربع در مرحله نیمه تفصیلی بررسی شدند. در این مطالعات بیشتر از روش تفاضل‌های محدود و چند مورد از روش برنامه نویسی پویا استفاده شده است.

 McDonald و Harbaugh  در سال 1988 مدل سه بعدی تفاضل محدود جریان آب‌های زیرزمینی را ارائه نمودند. بعدها این مدل که  MODFLOWنام گرفت، با بسته‌های نرم افزاری مختلف تکمیل و به صورت یک مدل استاندارد که بسیار قابل اعتماد و تأیید شده است، در آمد.

1-10 حدود و قلمرو تحقیق………………………. 8

 

فصل دوم- بنیاد نظری:(توکّل و رضا)

2-1  مقدمه………………………………….. 9

2-1-1   تعریف لغوی و اصطلاحی عرفان……………… 9

2-1-2   حال و مقام در عرفان…………………… 12

2-1-3   تعریف لغوی و اصطلاحی توکّل………………. 13

2-1-4   انواع توکل…………………………… 14

2-1-5   مراتب و درجات توکل……………………. 14

2-1-6   مقام توکل……………………………. 16

2-1-7   توکل در قرآن…………………………. 16

2-1-7-1 اوصاف اهل توکل در قرآن………………… 17

2-1-7-2 ایمان اهل توکل……………………….. 18

2-1-7-3  تقوا و صبر اهل توکل………………….. 18

2-1-7-4  پیروزی اهل توکل……………………… 18

2-1-7-5  کسب روزی اهل توکل……………………. 19

2-1-7-6 اطاعت اهل توکل ازطبیب…………………. 19

2-1-7-7  مبارزه ی اهل توکل با سحر و جادو……….. 20

2-1-7-8  کاروتلاش اهل توکل…………………….. 20

2-1-7-9  پاداش اهل توکل………………………. 20

2-1-7-10 عدم تسلط شیطان بر اهل توکل……………. 21

2-1-8    حقیقت توکل در قرآن…………………… 22

2-1-9    توکل انبیا از منظر قرآن………………. 23

2-1-10   توکل در متون تفسیری………………….. 26

2-1-11   توکل در روایت و احادیث……………….. 27

2-1-12   عواقب اهل توکل نبودن…………………. 27

2-1-12-1 ذلّت ودوری از خدا؛آثار سوءاعتماد به غیر خدا 28

2-1-12-2  شداید دنیا؛ابزاری برای هوشیاری ازغفلت خدا 28

2-1-13    توکّل از دیدگاه  عرفا و نویسندگان بزرگ…. 29

2-1-13-1  سری سقطی…………………………… 29

2-1-13-2  ابراهیم خواص……………………….. 29

2-1-13-3  حمدون قصار…………………………. 29

2-1-13-4  ابو السعید ابوالخیر…………………. 29

2-1-13-5   قطب الدّین ابوالمظفر منصوربن اردشیر…… 29

2-1-13-6  امام محمّد غزّالی…………………….. 30

2-1-13-7   عطار نیشابوری……………………… 30

2-1-13-8   نجم الدّین کبری…………………….. 30

2-1-13-9   عبدالله بن علی سراج…………………… 30

2-1-13-10  عزیزالدّین نسفی…………………….. 31

2-1-13-11  مولوی…………………………….. 31

2-1-13-12  عزّالدّین محمودبن علی کاشانی………….. 31

2-1-13-13  حاج ملا احمد نراقی………………….. 31

 

بررسی اصطلاح رضا در متون نثر قرن چهار تا هشت هجری

2-2 تعریف لغوی و اصطلاحی رضا…………………… 33

2-2-1   انواع رضا……………………………. 33

2-2-2   مراتب و درجات رضا…………………….. 34

2-2-3   حقیقت رضا……………………………. 34

2-2-4   مقام رضا…………………………….. 35

2-2-5   رضا در قرآن………………………….. 35

2-2-6  اهل پاداش اهل رضا در قرآن………………. 36

2-2-6-1 یقین اهل رضا…………………………. 36

2-2-6-2 تسلیم قضای الهی………………………. 37

2-2-6-3  رضا، فراتر از توکل…………………… 37

2-2-7   رضا در متون تفسیری……………………. 38

2-2-8   رضا در روایات و احادیث………………… 39

2-2-9   رضا از دیدگاه عرفا و نویسندگان بزرگ…….. 41

2-2-9-1  ابوبکر وراق…………………………. 41

2-2-9-2  ابو نصر السراج الطوسی………………… 41

2-2-9-3  نجم الدّین رازی………………………. 42

2-2-9-4  قطب الدّین ابو المظفر منصوربن اردشیر……. 42

2-2-9-5  مولوی………………………………. 42

2-2-9-6  عزّالدّین محمودبن علی کاشانی……………. 42

2-2-9-7  ملا محمّد مهدی نراقی…………………… 43

 

قصل سوم- شرح احوال وآثارنویسندگان متون نثر عرفانی قرن 4 تا8 هجری

3-1  مقدمه………………………………….. 44

3-1-1  ابوالقاسم قشیری……………………….. 44

3-1-2 زندگینامه……………………………… 44

3-1-3  نام ولقب……………………………… 44

3-1-4  اوضاع تاریخی عصر قشیری…………………. 45

 

3-1-5  فعالیّت های علمی و اجتماعی قشیری…………. 46

3-1-6  شاگردان و راویان قشیری…………………. 47

3-1-7  وفات قشیری……………………………. 47

3-1-8  آثار قشیری……………………………. 47

3-1-9  رساله قشیریّه………………………….. 48

3-1-10  سبک قشیری……………………………. 50

3-2    خواجه عبدالله انصاری……………………… 51

3-2-1  زندگینامه…………………………….. 51

3-2-2  آثار خواجه عبدالله انصاری…………………. 52

3-2-3  علل المقامات………………………….. 52

3-2-4  مناجات های خواجه عبد الله انصاری…………… 53

3-2-5  منازل السّائرین………………………… 53

3-2-6  وفات خواجه عبدالله انصاری…………………. 53

3-2-7  سبک خواجه عبدالله انصاری………………….. 54

3-3   ابوالحسن علی ابن عثمان هجویری …………… 54

3-3-1  زندگینامه…………………………….. 54

3-3-2  آثارهجویری……………………………. 55   3-3-3  کشف المحجوب…………………………………….. 56

3-3-4  وفات ابوالحسن علی بن عثمان هجویری……….. 57

3-3-5  سبک کشف المحجوب……………………….. 57

3-4    ابو الفضل رشید الدین میبدی …………….. 58

3-4-1  زندگینامه…………………………….. 58

3-4-2  کشف الاسرار……………………………. 59   3-4-3  وفات میبدی ……………………………………… 59

3-4-4  سبک میبدی…………………………….. 60

3-5    عزیز الدّین نسفی……………………….. 61

3-5-1  زندگینامه…………………………….. 61

3-5-2  چند نکته تاریخ از زندگی نسفی……………. 62

3-5-3  آثار نسفی ……………………………. 62

3-5-4  الانسان الکامل…………………………. 62

3-5-5  وفات نسفی…………………………….. 63

3-5-6  سبک نسفی……………………………… 63

3-6  نجم الدّین رازی………………………….. 64

3-6-1  زندگینامه…………………………….. 64

3-6-2  عقاید نجم الدّین رازی…………………… 65

3-6-3  تصوّف نجم الدّین رازی……………………. 66

3-6-4  اخلاق و روش زندگی نجم الدّین رازی…………. 66

3-6-5  وفات نجم الدّین رازی. ………………….. 66

3-6-6  آثار نجم الدّین رازی……………………. 67

3-6-7  سبک مرصادالعباد……………………….. 67   3-7   عطار نیشابوری……………………………………. 68

3-7-1 زندگینامه……………………………… 68

3-7-2  وفات عطار نیشابوری…………………….. 69

3-7-3  آثار عطار نیشابوری…………………….. 70

3-7-4   تذکره الاولیا…………………………. 71

3-7-5  سبک عطار نیشابوری……………………… 72

3-8   عزّالدّین محمودبن علی کاشانی ……………… 73

3-8-1  زندگینامه…………………………….. 73

3-8-2  آثار عزّالدّین محمودبن علی کاشانی…………. 75

3-8-3  مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه…………… 75

3-8-4  وفات عزّالدّین محمودبن علی کاشانی…………. 80

3-8-5  سبک مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه ………. 80

 

فصل چهارم- بررسی بازتاب توکّل و رضا درمتون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری

4-1مقدمه……………………………………. 82

4-1-1 تعریف لغوی و اصطلاحی توکّل در متون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری……………………………………….. 82

4-1-2 انواع توکّل در متون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری 91

4-1-3  مراتب و درجات توکّل در متون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری 91

4-1-4  مقام توکّل در متون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری 93

4-1-5 حقیقت توکّل در متون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری 95  بررسی اصطلاح(رضا)در متون نثر عرفانی قرن(چهار تا هشت) هجری

4-2  تعریف لغوی و  اصطلاحی رضا در متون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری……………………………………….. 99

4-2-1 انواع رضا در متون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری  112

4-2-2  مراتب و درجات رضا در متون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری 123

4-2-3  مقام رضا در متون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری  125

4-2-4 حقیقت رضا در متون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری  134

 

فصل پنجم- (نتیجه گیری و ارائه ی پیشنهاد)

5-1 نتیجه گیری……………………………… 138

5-2 ارائه ی پیشنهاد…………………………. 140

5-3  پیوست ها(جداول و نمودار ها)

فهرست جداول

5-3-1 جدول الف- تعریف لغوی و اصطلاحی توکّل………. 141

5-3-2 جدول ب- مراتب و درجات توکّل……………… 141

5-3-3 جدول ج- مقام توکّل……………………… 142

5-3-4 جدول د – حقیقت توکّل……………………. 142

5-3-5 جدول ه- تعریف لغوی و اصطلاحی رضا…………. 143

5-3-6 جدول و- انواع رضا……………………… 143

5-3-7 جدول ز- مراتب و درجات رضا………………. 144

5-3-8 جدول ح – مقام رضا……………………… 144

5-3-9 جدول ط- حقیقت رضا……………………… 145

 

فهرست نمودارها

5-3-10 نمودار شماره 1- تعریف لغوی و اصطلاحی توکّل… 146

5-3-11 نمودار شماره 2- مراتب و درجات توکّل……… 147

5-3-12 نمودار شماره 3- مقام توکّل……………… 148

5-3-13 نمودار شماره 4 – حقیقت توکّل……………. 149

5-3-14 نمودار شماره 5- تعریف لغوی و اصطلاحی رضا…. 150

5-3-15 نمودار شماره 6- انواع رضا……………… 151

5-3-16 نمودار شماره 7- مراتب و درجات رضا………. 152

5-3-17 نمودار شماره 8 – مقام رضا …………….. 153

5-3-18 نمودار شماره 9- حقیقت رضا……………… 154

فهرست منابع و مآخذ………………………….. 155

چکیده

یکی از شیوه های متنوع در راستای معرفت هستی و خالق آن، عرفان است. متون نثر عرفانی برای شناخت عرفان ، کاربرد اصطلاحات عرفانی و تأثیر پذیری نویسندگان به ویژه؛از دو اصطلاح «توکّل ورضا» حائز اهمیّت است. این پایان نامه در پنج فصل کوشیده است ،با روش مطالعه ،پژوهش و تحلیل ؛به بررسی بازتاب«توکل»و«رضا» در آثار عرفانی:«رساله قشیریّه، منازل السائرین، کشف المحجوب، کشف الاسرار، الانسان الکامل، مرصادالعباد، تذکره الاولیا، مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه» بپردازد.به این منظورفصل اوّل، به کلیات تحقیق،فصل دوم به مبانی نظری تحقیق در زمینه ی عرفان،احوال،مقامات،اقوال عرفاومشایخ و فصل سوم،به شرح احوال و زندگینامه نویسندگان متون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری،«قشیری،خواجه عبدالله انصاری،هجویری،میبدی،نسفی،نجم الدّین رازی،عطار نیشابوری و عزّالدّین محمودبن علی کاشانی»پرداخته است.فصل چهارم بررسی و تحلیل نمونه های متون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری است.در فصل پنجم از این پایان نامه نتایج قابل توجه و ارزنده ای ارائه شده است.مانند:به اصطلاح «رضا» بیش از «توکل» توجه شده است. قشیری ،میبدی و عطار، نیشابوری به دلیل حفظ انتقال درست مفاهیم «توکل» و«رضا» به اختلاف میان خراسانیان و عراقیان در باره ی مقام«رضا»پرداخته اند. در بررسی و کاربرد آیات قرآنی، میبدی در کشف الاسرار  تأثیر بسیاری  پذیرفته است.آشنایی و تأثیر پذیری نویسندگان با کتاب الهی قرآن ؛در متون نثر عرفانی قرن چهار تا هشت هجری آشکار است. آثار عرفانی ارزشمندقرن چهار تا هشت هجری حاصل تلاش نویسندگان است که از خود به یادگار گذاشته اند.

 

کلید واژه ها: قرآن، عرفان، عارف، مقام، توکّل، رضا، متون نثر عرفانی

مقدمه تحقیق
عرفان یکی از گرایش های معنوی انسان است که همواره او رابه سوی تعمق و تفکرمتمایل می کند. از بدو خلقت انسان درسرشت او نهادشده است. در هر زمان و مکانی که جامعه ی انسانی شکل می گیرد گرایش های معنوی و عرفانی رادر انسان می توان مشاهده کرد.زمانی که تلخی ها و سختی ها، جامعه ی انسانی را در تنگنا و فشار قرار دهد.عرفان بیشتر جلوه گر می شود.سالکانی که در راه عرفان الهی و معنوی گام برمی دارندبرای رسیدن به تکامل خود،تلاشی صمیمانه دارند تا بتوانند گم شده ی حقیقی همه ی تلاشگران راه حقیقت را ارائه نمایند.

با وجود آغاز زمزمه های عرفان در قرن دوم طبق اسناد موجود، از آنجا که گرایش های دنیاگریز و زاهدانه در ادیان و جوامع دینی مختلف در طول تاریخ وجود داشته است،

1-1-3- عوامل موثر بر تولید آنتی بیوتیک……………………………. 7

1-1-4- ویژگی‌های یک آنتی‌بیوتیک…………………………………. 8

1-2-نیاز به کشف ترکیبات فعال زیستی……………………………. 8

1-2-1- کشف ترکیبات فعال زیستی………………………………… 9

1-2-2- محدودیت های کشف ترکیبات فعال از طبیعت…………….. 9

1-3- روش‌های نوین کشف دارو……………………………………… 10

1-3-1- منابع برای داروهای جدید…………………………………… 10

1-3-2-  روند کنونی کشف دارو……………………………………… 10

1-3-3- مقاومت به آنتی‌بیوتیک‌ها و نیاز به داروهای جدید…………11

1-3-4-  استفاده توام از آنتی‌بیوتیک‌ها ……………………………..14

1-4-  علت انتخاب میکروارگانیسم‌ها برای کشف ترکیبات فعال زیستی…..14

1-5- اکتینومیست‌ها………………………………………………… 14

1-5-1-  ویژگی‌ اکتینومیست‌ها……………………………………. 15

1-5-2-  مورفولوژی اکتینومیست‌ها……………………………….. 16

1-5-3-  فیزیولوژی اکتینومیست‌ها………………………………… 17

1-5-4- اکولوژی اکتینومیست‌ها…………………………………… 18

1-5- 5- طبقه بندی اکتینومیست‌ها ………………………………19

1-5-6- متابولیت‌های ثانویه……………………………………….. 20

1-5- 7- اکتینومیست‌های تولید کننده ترکیبات فعال…………… 21

1-5-8- تنوع شیمیایی ترکیبات تولید شده توسط اکتینومیست…..23

1-5-8-  اهمیت استرپتومیسس‌ها………………………………. 24

1-5-9-  اکتینومیست‌های دریایی……………………………….. 25

1-5-10-متابولیت‌های ضد قارچی و اهمیت اکتینومیست‌های دریایی….27

1-5- 11- اکتینومیست‌های دریایی، منبعی برای کشف داروی جدید……28

1-6- اهداف پژوهش………………………………………………….29

2- مواد و روش‌ها……………………………………………………. 32

2-1- دستگاه‌ها و تجهیزات………………………………………….32

2-2- محلول‎ها و مواد مورد نیاز ……………………………………33

2-3- جمع‌آوری نمونه………………………………………………. 36

2-4- غنی‌سازی و کشت اکتینومیست‌ها………………………..37

2-5- جداسازی و تهیه کشت خالص اکتینومیست‌ها…………….38

2-6- حفظ و نگهداری ذخایر کشت باکتریایی……………………..38

2-6-1- نگهداری کوتاه‌مدت………………………………………… 38

2-6-2- روش نگهداری بلند مدت…………………………………… 38

2-7- شناسایی باکتری‌ها ………………………………………….39

2-7-1- بررسی مورفولوژی………………………………………….39

2-7-2- بررسی مورفولوژی باکتریایی و رنگ‌آمیزی گرم…………..39

2-7-3-تولید پیگمان محلول………………………………………….40

2-8-غربالگری اولیه اکتینومیست های دارای فعالیت ضد باکتریایی….40

2-9- استخراج عصاره خام جدایه‌های فعال اکتینومیست……….41

2-10-غربالگری ثانویه برای یافتن متابولیت‌های ضد میکروبی…..41

2-10-1-بررسی فعالیت ضد باکتریایی سویه‌های فعال…………..41

2-10-2-بررسی فعالیت ضد قارچی سویه‌های فعال……………. 42

2-10-3-فعالیت سینرژیسمی عصاره خام اکتینومیست‌ها با آنتی بیوتیک…..43

2-10-4- فعالیت عصاره خام اکتینومیست‌ها علیه استافیلوکوکوس‌ اورئوس مقاوم به متی‌سیلین….43

2-12-بررسی فعالیت اگزوآنزیمی سویه‌های فعال ……………….44

2-13- استخراج  نوکلئیک اسید به روش بیدبیتر ………………..44

2-14- الکتروفورز با ژل آگارز 8/0 درصد……………………………..45

2-15- تکثیر ژن rDNA 16S …………………………………………

2-15-1- برنامه PCR برای ژن‌های 16S rDNA:……………………

2-16- تخلیص محصول PCR………………………………………..

2-17- بررسی مولکولی ژن 16S rDNA…………………………..

2-17-1- تعیین توالی ژن 16S rDNA:……………………………..

2-17-2- انجام BLAST………………………………………………

2-17-3- رسم درخت فیلوژنی ژن 16S rDNA……………………

3- نتایج………………………………………………………………. 50

3-1- جداسازی اکتینومیست‌ها……………………………………. 50

3-2- غربالگری اولیه جهت شناخت جدایه‌های فعال…………….. 52

3-3- غربالگری ثانویه جدایه‌های فعال علیه باکتری‌های بیماریزا….55

3-4- بررسی فعالیت ضد قارچی جدایه‌های فعال…………………..56

3-5- فعالیت سینرژیسمی عصاره خام اکتینومیست‌ها با آنتی بیوتیک….58

3-6- فعالیت عصاره خام اکتینومیست‌ها علیه استافیلوکوکوس‌ اورئوس مقاوم به متی‌سیلین (MRSA)….59

3-7- فعالیت آنزیمی جدایه‌ها……………………………………….. 61

3-8- مورفولوژی اسپور کلنی و رنگ آمیزی جدایه‌ها……………… 61

3-9-تولید پیگمان محلول……………………………………………….65

3-10- استخراج نوکلئیک اسید و آنالیز آن با الکتروفورز……………..66

3-11- تکثیر ژن 16s rDNA جدایه‌های فعال…………………………..67

3-11-1- شناسایی مولکولی جدایه‌ها و رسم درخت فیلوژنی ژن 16S rDNA

4- بحث و پیشنهادات………………………………………………….. 73

 

4-1- جداسازی اکتینومیست‌های دریایی………………………….. 75

4-2- غربالگری سویه‌های اکتینومیست فعال……………………….. 75

4-3- استخراج متابولیت‌ها…………………………………………….. 76

4-4-غربالگری ثانویه عصاره خام جدایه‌های فعال…………………….. 76

4-5- فعالیت عصاره خام اکتینومیست‌ها علیه استافیلوکوکوس‌ اورئوس مقاوم به متی‌سیلین…77

4-6- مورفولوژی کلنی‌ها………………………………………………. 78

4-7- بررسی توالی‌ 16S rDNA………………………………………..

4-8- جمع بندی ………………………………………………………… 79

4-9-پیشنهادات …………………………………………………………..81

چکیده:

اکتینومیست‌ها همواره به عنوان یک منبع اصلی تولید کننده آنتی‌بیوتیک‌های جدید و متابولیت‌های ثانویه متنوع، در داروسازی مورد توجه بوده‌ است. هدف از این تحقیق جداسازی اکتینومیست‌های تولیدکننده متابولیت‌های فعال از رسوبات بستر دریای مازندران و بررسی پتانسیل تولید متابولیت‌های ضدباکتریایی، ضد قارچی و آنزیمی توسط این ارگانیسم‌ها می‌باشد. رسوبات دریای مازندران از اعماق 5 و 10 متر جمع‌آوری شد. نمونه‌ها رقیق شده و برای جداسازی اکتینومیست‌ها در محیط کشت انتخابی استارچ کازئین آگار (SCA) کشت داده شد. جدایه‌ها توسط روش‌های مورفولوژی و میکروسکوپی کلنی‌ها، شناسایی و جداسازی شدند. غربالگری اولیه جهت یافتن جدایه‌های فعال با روش Cross streak انجام شد. متابولیت‌های تولید شده توسط جدایه‌های فعال، استخراج شد و بررسی فعالیت این عصاره خام علیه باکتری‌ها و قارچ‌های بیماریزا و باکتری‌های مقاوم به آنتی بیوتیک با استفاده از روش انتشار در دیسک بررسی شد. از رسوبات دریا، تعداد 80 جدایه اکتینومیست جداسازی و شناسایی شد. در غربالگری اولیه 7 جدایه دارای بهترین فعالیت ضدباکتریایی به عنوان اکتینومیست‌ فعال بررسی شدند. نتایج مرحله دوم غربالگری نشان داد که جدایه‌های فعال جداشده، فعالیت ضد قارچی خوب علیه گونه‌های کاندیدا و آسپرژیلوس داشتند. نتایج نشان داد که جدایه‌های MN39، MN2 و MN3 فعالیت ضد قارچی بیشتری نسبت به بقیه جدایه‌ها نشان دادند. همچنین سویه‌های MN2(16±1.4) و (18±1.4) MN39 دارای فعالیت بهتری نسبت به آنتی‌بیوتیک وانکومایسین (14±1.4) علیه استافیلوکوکوس‌ اورئوس مقاوم به متی‌سیلین (MRSA) نشان دادند. بررسی توالی ژن 16S rDNA سویه‌های فعال و رسم درخت فیلوژنی آن‌ها نشان داد که 7 جدایه فعال متعلق به جنسsp. Streptomyces می‌باشند. در این تحقیق به منظور بررسی فعالیت ضد میکروبی میکروارگانیسم‌های بومی ایران، برای اولین‌ بار از رسوبات بستر دریای مازندران، اکتینومیست‌ها جداسازی و مطالعه شدند. نتایج نشان داد که رسوبات بستر دریای مازندران می‌تواند به ‌عنوان منبع غنی از اکتینومیست‌های فعال که توانایی تولید متابولیت‌های ضد میکروبی جدید را دارند، مورد مطالعه دقیق‌تری قرار گیرد. بنابراین با  خالص‌سازی و مطالعه دقیق‌تر متابولیت‌های فعال اکتینومیست‌های رسوبات بستر دریای مازندران، بتوان آنتی‌بیوتیک‌های جدید و مناسب برای درمان بیماری‌های عفونی ناشی از میکروارگانیسم‌های مقاوم، معرفی کرد.

فصل اول: مقدمه

1- مقدمه

1-1- تاریخچه آنتی بیوتیک

مدت‌ها قبل از کشف پنی‌سیلین بشر آموخته بود به‌طور تجربی بعضی مواد خام را به عنوان عامل ضد میکروب مورد استفاده قرار دهد. ۶۰۰ – ۵۰۰ سال قبل از میلاد، چینی‌ها شیره کپک زده لوبیای شور را برای درمان عفونت‌ها بکار می‌بردند. در گذشته از عصاره گیاهانی مثل درمنه [1]برای مقابله با کرم آسکاریس، از پوست درخت سینچونا[2] برای درمان مالاریا و از ریشه گیاه اپیکا در درمان اسهال استفاده می‌کردند اما مصرف دوز بیش از حد آنها عوارضی همچون سمیت، اختلالات شنوایی و بینایی داشت. از فلزات سنگین نیز در درمان بیماری‌ها استفاده می‌شد. از جیوه در درمان سفلیس و آرسنیک در درمان بیماری انگل تریپانوزوما استفاده می‌شد که به‌دلیل سمیت بالای این ترکیبات درمان را با مشکل مواجه می‌کرد. در سال 1910 پائول ارلیخ[3] ترکیبات شیمیایی مختلف را به عنوان مواد ضد میکروبی آزمایش کرد و پایه گذار شیمی درمانی مدرن بود. او ارسفانآمین[4] را به عنوان اولین داروی موثر برای سفلیس معرفی کرد. کلمه آنتی بیوتیک از اصطلاح آنتی بیوز[5] اولین بار در سال ۱۸۸۹ به‌وسیله ویلمین[6] برای توجیه ماهیت رقابتی جوامع بیولوژیک که در آن فقط قویترین و اصلح‌ترین زنده می‌ماند بکار برده شد و چند سال بعد این اصطلاح برای آنتاگونیسم[7] میکروارگانیسم‌ها نیز مورد استفاده قرار گرفت.

 آنتی بیوتیک‌ها مواد شیمیایی هستند که از میکروارگانیسم‌هایی مانند قارچ‌های میکروسکوپی و باکتری‌ها گرفته می‌شوند و از ادامه زندگی سلول‌های یوکاریوتی یا پروکاریوتی جلوگیری نموده و یا مانع تکثیر آنها می‌شوند در قرن 19 آقای لوئی پاستور[8] و رابرت کخ[9] باکتری‌ها را به عنوان عوامل بیماری معرفی کردند و کنترل آنهارا امری ضروری دانستند. تا قرن بیستم، داروهای نسبتا اندکی وجود داشت. در سال‌های اول قرن بیستم، پژوهشگران امور پزشکی امیدوار بودند که بتوانند با کشف یا ساخت داروهای جدید عامل عفونت را در داخل بدن از بین ببرند.

اولین کشف مهم در این زمینه بوسیله پزشک اسکاتلندی، الکساندر فلمینک[10] در سال 1928 میلادی انجام گرفت. در تابستان سال 1928 فلمینگ مشغول تحقیق درباره آنفلوانزا بود. ضمن انجام كارهای معمول آزمایشگاهی كه می‌بایست كشت‌های باكتریایی را كه در ظرف‌های پهن در پوش‌دار رشد كرده بودند زیر میكروسكوپ بررسی كند، متوجه شد كه در یكی از ظرف‌ها ناحیه شفافی به وجود آمده است. تحقیقات بیشتر نشان داد كه ناحیه شفاف در اطراف نقطه‌ای بود كه وقتی سرپوش ظرف گذاشته نشده بود، تكه‌ای كپك به درون آن افتاده بود. فلمینگ با به خاطر آوردن تجربیاتش در زمینه لیزوزیم، نتیجه گرفت كه كپك چیزی تولید می‌كند كه باعث مرگ باكتری‌های استافیلوكوكوس[11] در ظرف كشت شده بود. فلمینگ كپك را جدا كرد و آن را به عنوان یكی از اعضای جنس پنی‌سیلیوم[12] شناخت، و ماده آنتی بیوتیكی را كه تولید می‌كرد پنی‌سیلین نامید. فلمینگ در ادامه نشان داد كه پنی‌سیلین برای جانوران سمی نیست و به یاخته‌های بدن آسیبی نمی‌رساند. به سبب ضرورت بهره‌گیری سریع از توانایی پنی‌سیلین در مقابله با بیماری‌ها و درمان زخم‌های نظامیان جنگ جهانی دوم، تولید آن در مقیاس گسترده، هم در انگلستان و هم در ایالات متحده، از اولویت‌های اول بود. استفاده از پنی‌سیلین نه تنها جان هزاران نفر را طی جنگ جهانی نجات داد، بلكه عاملی شد تا برای كشف آنتی بیوتیك‌های دیگر، از جمله خانواده‌ای از تركیبات مشابه شیمیایی پنی‌سیلین به نام سفالوسپورین‌ها، پژوهش‌هایی انجام گیرد.

 در سال 1945 جایزه نوبل در پزشكی به طور مشترك به او و فلوری[13] و چاین[14] داده شد (Clardy, 2009). با معرفی آنتی بیوتیک پنی‌سیلین به عنوان یک متابولیت ثانویه از کپک پنی‌سلیوم نوتاتوم[15] به دست آمد، دوران مدرن شیمی درمانی در سال 1940برای درمان بیماری‌های عفونی در انسان آغاز شد (Ligon, 2004). با کشف آنتی‌بیوتیک گرامایسیدین[16] در سال 1939 به عنوان اولین عامل باکتری‌کش از یک باکتری جداشده شده از خاک (باسیلوس برویس[17]) نقطه آغاز جداسازی و غربالگری باکتری‌ها و قارچ‌های خاک برای دستیابی به آنتی بیوتیک‌های جدید آغازشد (Dubos, 1993) کشف آنتی‌بیوتیک استرپتومایسین[18] در سال 1943 از باکتری استرپتومایسس[19]، باکتری‌ها را درکانون توجه عموم برای کشف داروهای جدید قرار داد (Riedlinger, 2004).  استرپتومایسین اولین ترکیب از مجموعه متابولیت‌های ثانویه فعال زیستی بود که از اعضای جنس استرپتومایسس به دست ‌آمد و به عنوان آغاز مسیر تولید آنتی‌بیوتیک از سایر باکتری‌ها معرفی می‌شود (Berdy, 2005). در حالی که تعریف اصلی از آنتی بیوتیک‌ها  که توسط میکروبیولوژیست خاک واکسمن[20]،کاشف استرپتومایسین، به شدت متکی بر متابولیت‌های مولکولی تولید شده توسط میکروارگانیسم‌هایی بود که باعث مهار رشد و یا از بین بردن میکروارگانیسم‌های دیگر می‌شد بود ولی امروزه این اصطلاح همچنین شامل عوامل به دست آمده از سایر منابع طبیعی و یا ترکیبات با منشاء نیمه سنتتیک یا مصنوعی نیز گفته می‌شود (Laskin, 2003).

1-1-1- مکانیسم عمل آنتی بیوتیک‌ها

بیشتر آنتی بیوتیک‌ها بر روی هر دو نوع سلول پروکاریوت‌ها و یوکاریوت‌ها اثر می‌گذارند و به همین دلیل نمی‌توان همه آنها را از نظر درمانی برای انسان مورد استفاده قرار داد. آنتی‌بیوتیک‌ها به دو گروه عمده‌ی عوامل کشنده یا سیدال[1] که تمام سلول ها را می کشند و عوامل استاتیک[2] که رشد باکتری را مهار می‌کنند طبقه بندی می‌شوند. در جدول شماره 1-1 مهمترین دارو‌های ضد میکروبی و مکانیسم اثر آن‌ها را نشان می‌دهد. آنتی بیوتیک‌ها از طریق چهار مکانیسم کلّی ویژگی باکتریوسیدی یا باکتریواستاتیکی خود را بروز می‌دهند.

1-1-1-1- جلوگیری از سنتز دیواره سلولی باکتری: باكتری‌ها یك لایه خارجی سخت دارند كه دیواره سلولی آنها است و شكل میكروارگانیسم را تعیین می‌كند و از سلول باكتری كه فشار اسموتیك بالایی دارد محافظت می‌نماید . آسیب به دیواره سلولی (توسط لیزوزیم) یا مهار تولید آن ، به متلاشی شدن سلول می‌انجامد. آنتی‌بیوتیک‌هایی که باعث مهار سنتز دیواره ی سلولی می شوند عبارتند از: پنی‌سیلین‌ها (پنی‌سیلین G، پنی سیلین V، آمپی سیلین، نفسیلین، تیکارسیلین،کاربنی‌سیلین، کلوکاسیلین)، سفالوسپورین‌ها، باسیتراسین، وانکومایسین، سیکلوسرین، نووبیوسین، تیکوپلانین، ریستوستین، فوزومیوسین و فسفونوپپتیدها.

2-1-1-1- مهار پروتئین سازی: آنتی بیوتیک‌های این گروه را می توان در دو گروه ممانعت کننده از نسخه برداری و ممانعت کننده از ترجمه تقسیم بندی کرد. گروه اول شامل اکتینومایسین که با اتصال به مولکول DNA مانع سنتز mRNA می شود و ریفامپین که با اتصال به آنزیم RNA پلی مراز مانع سنتز mRNA می‌شود. گروه دوم شامل آنتی‌بیوتیک‌های مهارکننده جزء30S ریبوزوم(آمینوگلیکوزیدها، آمینو سایکلیتول‌ها، تتراسایکلین ها) و آنتی بیوتیک‌های مهار کننده جزء 50Sریبوزوم(ماکرولیدها، لینکومایسین‌ها و تتراسایکلین).

3-1-1-1- جلوگیری از سنتز اسید نوکلئیک: این گروه شامل میتومایسن( به دو زنجیره مکمل DNA متصل شده و مانع جدا شدن و همانندسازی آن می‌شود)، اکتینومایسین ( به مولکول DNA متصل شده و مانع سنتز مولکول mRNA  می‌شود)، ریفامپین (به آنزیم RNA پلی مراز متصل شده و مانع سنتز mRNA می‌شود)، کینولون‌ها (نالیدیکسیک اسید؛ سینوکساسین و مشتقات فلورینه آن شامل نورفلوکساسین، سیپروفلوکساسین) می‌باشند.

4-1-1-1- تغییر در عملکرد غشاء سلولی: سیتوپلاسم تمام سلول‌های زنده توسط یك غشای سیتوپلاسمی محصور شده كه به‌عنوان یك غشای دارای نفوذپذیری انتخابی عمل می‌كند . این دسته با ایجاد تغییراتی در غشاء سلولی باعث افزایش نفوذپذیری و در نتیجه تخریب غشاء می‌شوند. نمونه این مكانیسم اثر پلی‌میكسین‌ها به طور مستقیم بر فسفاتیدیل اتانول آمین غشا در باكتری‌های گرم منفی می‌باشد و پلی ان‌ها که بر قارچ‌ها موثر هستند از دیگر داروهایی كه با مهار عمل غشای سلولی اثر می‌گذارند می‌توان به آمفوتریسین ب ، كلیستین، کلوتریمازول، کتوکونازول، ایمیدازول، تری آزول‌ها و یونوفورها اشاره كرد.

2-1-1- ژنتیک تولید آنتی بیوتیک

ژن تولیدکننده آنتی‌بیوتیک و دیگر متابولیت‌های ثانویه اکتینومیست‌ها معمولا به‌صورت کلاستر[1] و یا به صورت پلاسمیدهای خطی بزرگ دیده می‌شوند. از نظر ژنتیکی آنتی بیوتیک‌ها با وزن مولکولی پائین، ساختار بسیار پیچیده دارند که نزدیک به 50 ژن در سنتز آنها دخالت دارد (Cundliffe, 2006). این در حالی است که یک ژن به آسانی می‌تواند یک پروتئین به وزن 100 کیلو دالتون را رمز گذاری کند(Challis, 2003). بعضی از جنس‌های استرپتومیسس بیش از 20 کلاستر ژنی را به سنتز متابولیت‌های ثانویه اختصاص داده‌اند. هر آنتی بیوتیک حدود 1% از کل ژنوم اکتینومیست تولید کننده را لازم دارد. علاوه بر ژن‌های لازم برای سنتز آنتی بیوتیک بعضی کلاستر‌ها دارای ژن‌های تنظیم کننده تولید آنتی بیوتیک می‌باشند (Cundliffe, 1989).

علوم نظیر علوم مهندسی برای یافتن راه های موثر پیشگیری این دسته از بیماری ها می باشد .
جستجو و تحقیق در زمینه قلب به قرون وسطی و رنسانس باز می گردد، در ابتدا با قطعه قطعه کـردن قلـب
حیوانات و بررسی آناتومی آنها تحقیقات انجام شده و بدین ترتیب مدل های اولیـه از آنـاتومی و فیزیولـوژی
قلب بوجود آمدند که امروزه با توجه به وسایل تحقیقاتی و سیستم های جدید و مدرن دیگـر قابـل اسـتفاده

 

1-2) بیان مساله    4
1-3) اهمیت و ضرورت تحقیق    6
1-4) مدل مفهومی تحقیق    7
1-5) هدف تحقیق    8
1-6) فرضیه های تحقیق    8
1-7) تعریف متغیرها    9
1-8) قلمرو تحقیق    10
فصل دوم: مبانی نظری تحقیق
2-1) مقدمه    12
2-2) مفهوم عملکرد سازمانی    13
2-3) ارزیابی عملکرد سازمانی    14
2-4) ابعاد عملکرد سازمانی    15
2-4-1) عملکرد مشتری    16
2-4-2) عملکرد مالی    16
2-5) عوامل موثر بر عملکرد سازمانی    17
2-5-1) مدیریت کیفیت جامع و عملکرد سازمانی    17
2-5-2) بازارگرایی و عملکرد سازمانی    18
2-5-3) عوامل محیط خارجی    18
2-6) مدیریت کیفیت جامع    18
2-7) تاریخچه مدیریت کیفیت جامع    23
2-8) مدیریت کیفیت جامع در بخش خدمات    24
2-9) ابعاد مدیریت کیفیت جامع    25
2-10) عوامل موفقیت مدیریت کیفیت جامع    27
2-11) بازارگرایی    30
2-12) دیدگاه های مربوط به بازارگرایی    33
2-12-1) دیدگاه تصمیم گیری از نظر شاپیرو (1988)    33
2-12-2) دیدگاه هوشمندی بازار از نظر کوهلی و جاورسکی (1990)     34
2-12-3) دیدگاه فرهنگی از نظر نارور و اسلاتر (1990)     35
2-12-4) دیدگاه کانون استراتژیک از نظر روکرت (1992)     35
2-12-5) دیدگاه مشتری گرایی از نظر دشپند (1993)     36
2-12-6) دیدگاه ترکیبی از نظر لافرتی و هالت (1999)     37
2-12-7) رویکرد قابلیت های سازمانی از دیدگاه دی (1994)     37
2-12-8) رویکرد فرهنگ سازمانی چند لایه از دیدگاه هامبورگ و پفلسر (2000)     38
2-13) نتایج بازارگرایی    38
2-14) محیط خارجی    39
2-15) پیشینه تجربی    40
2-15-1) مطالعات انجام شده در داخل کشور    40
2-15-2) مطالعات انجام شده در خارج از کشور    45
فصل سوم: روش تحقیق
3-1) مقدمه    49
3-2) روش تحقیق    49
3-3) جامعه آماری    49
3-4) روش نمونه گیری و برآورد حجم نمونه    49
3-5) روش گردآوری داده ها و اطلاعات    51
3-6) ابزار گردآوری اطلاعات    51
3-7) اعتبار یا روایی ابزار تحقیق    53
3-8) اعتماد یا پایایی ابزار تحقیق    53
3-9) معرفی تکنیک های آماری    54
فصل چهارم: تجزیه تحلیل و اطلاعات
4-1) مقدمه    56
4-2) آمارتوصیفی متغیرها    56
4-2-1) فراوانی جنسیت پاسخگویان    56
4-2-2) فراوانی تحصیلات پاسخگویان    57
4-2-3) فراوانی وضعیت تاهل پاسخگویان    57
4-2-4) خلاصه وضعیت آمار توصیفی متغیرهای تحقیق    58
4-3) آمار استنباطی    59
4-3-1) آزمون نرمال بودن متغیرها    59
4-3-2) آزمون مدل اندازه گیری    60
4-3-3) آزمون مدل ساختاری    63
4-3-4) بررسی فرضیه های تحقیق    68
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1) مقدمه    72
5-2) بحث در نتایج توصیفی داده های تحقیق    72
5-2-1) توصیف داده های مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان    72
5-2-2) توصیف داده های مربوط به وضعیت تاهل پاسخ دهندگان    72
5-2-3) توصیف داده های مربوط به سطح تحصیلات پاسخ دهندگان    73
5-3) نتیجه گیری از آزمون   فرضیه ها و مقایسه نتایج    73
5-3-1) نتیجه گیری از فرضیه اول    73
5-3-2) نتیجه گیری از فرضیه دوّم    74
5-3-3) نتیجه گیری از فرضیه سوّم    75
5-3-4) نتیجه گیری از فرضیه چهارم    76
5-3-5) نتیجه گیری از فرضیه پنجم    76
5-3-6) نتیجه گیری از فرضیه ششم    77
5-4) جمع بندی و پیشنهادات    77
5-5) ارائه پیشنهادات برای تحقیقات آینده    79
5-6) محدودیت های تحقیق    79
منابع و مأخذ    80
پیوست     86

فهرست جداول
عنوان                                                                                                      صفحه
جدول 2-1: روند تکاملی مدیریت کیفیت جامع    23
جدول 2-2: ابعاد مدیریت کیفیت جامع در برخی از پژوهش های انجام شده    25
جدول 3-1 : نحوه توزیع پرسشنامه ها در بین نمایندگی های بیمه در استان گیلان    51
جدول 3-2 : ساختار پرسشنامه    52
جدول3-3 پایایی پرسشنامه    54
جدول 4-1: توزیع فراوانی جنسیت پاسخ دهندگان    57
جدول 4-2: توزیع فراوانی تحصیلات پاسخ دهندگان    57
جدول 4-3: توزیع فراوانی وضعیت تاهل پاسخ دهندگان    58
جدول 4-4: تجزیه و تحلیل توصیفی متغیرها    58
جدول 4-5: آزمون سنجش وضعیت توزیع متغیرهای تحقیق    59
جدول 4-6: بارعاملی و آماره T متغیر مدیریت کیفیت جامع    60
جدول 4-7: بارعاملی و آماره T متغیر بازارگرایی    61
جدول 4-8: بارعاملی و آماره T متغیر عملکرد سازمانی    61
جدول 4-9: بارعاملی و آماره T متغیر عوامل محیط خارجی    62
جدول 4-10: مقادیر پایایی سازههای تحقیق    62
جدول 4-11: بررسی روایی سازه‌های تحقیق    63
جدول 4-12: ضرایب مسیر سازه های تحقیق    64
جدول 4-13: آزمون معنی‌داری مسیرها    64
جدول 4-14: واریانس تبیین شده    65

گفتار اوّل: معناوماهیّت توقیف… 8

بند اوّل: معنای توقیف… 8

الف) در لغت… 8

ب) توقیف در اصطلاح.. 9

بنددوّم: ماهیّت… 11

بند سوّم: اقسام توقیف… 11

الف) توقیف شخص…. 11

ب) توقیف تأمینی.. 15

ت) توقیف اجرایی.. 16

گفتار دوّم: توقیف در مراجع قضایی.. 16

بند اوّل: اجرای حکم دادگاه 17

بند دوّم: اجرای تأمین خواسته. 21

بند سوّم: اجرای دستور موقت… 27

الف) اهداف دستور موقت… 30

ب) موارد دادرسی فوری.. 31

ج) مراجع صدور دستور موقت… 32

بند چهارم: اجرای رأی دیوان عدالت اداری.. 33

گفتار سوّم: توقیف اموال غیر منقول در مراجع غیر قضایی.. 37

بند اوّل: هیأت های تشخیص و حل اختلاف اداره ی کار. 38

بند دوّم: اداره ثبت… 42

الف) اسناد قابل صدور اجرائیه 46

ب) مراجع صدور اجرائیه. 47

بند سوم: اداره مالیاتها 51

الف) اداره امور مالیاتی.. 53

ب) هیأت حل اختلاف مالیاتی.. 53

ج)  شورای عالی مالیاتی.. 54

د) اجرائیات اداره دارایی.. 55

بند چهارم: تأمین اجتماعی.. 57

مبحث دوّم: مبانی توقیف اموال. 60

گفتار اوّل:  حفظ حقوق دادبرده 60

گفتار دوّم: مصونیّت مال از تضییع واتلاف… 62

گفتار سوّم: تأمین مال از هر گونه نقل و انتقال. 63

گفتار چهارم: استیفاء محکوم به از مال توقیف شده 65

مبحث سوّم: موضوع توقیف… 68

گفتار اوّل: اموال منقول. 69

بند اوّل: اموال منقول مادی.. 71

الف)اشیاء. 74

ب) اسناد بهاء دار. 76

بند دوّم: حقوقی که در حکم منقول است… 77

الف) حقوقی که موضوع آن پول است… 79

ب)حقوق و کار مایه های تجاری و صنعتی.. 79

ج)حقوق مالکیّت ادبی و هنری.. 83

بند اوّل: غیر منقول ذاتی.. 88

الف) غیر منقول ثبت شده 89

ب) غیر منقول ثبت نشده 91

بند دوّم: غیر منقول تبعی.. 93

الف) سرقفلی.. 93

ب)حق کسب پیشه و تجارت… 98

ج) پروانه های بهره برداری.. 101

مبحث چهارم: اوصاف، شرایط و چگونگی مال قابل توقیف… 103

گفتار اول: اوصاف مال. 103

بند اول: مالی بودن. 105

بند دوم: قابل توقیف بودن. 105

بند سوم: متعلق حق غیر نبودن. 106

گفتار دوم: شرایط توقیف مال در مراجع توقیف… 107

بند اول: در خواست توقیف… 107

بند دوم: اشخاص ذی سمت در توقیف… 110

الف) موسسات و شرکت های دولتی.. 111

ب ) شرکت تعاونی.. 112

ج) شرکت تجاری.. 113

ح) نماینده 114

بند سوم: معرفی مال. 119

بند چهارم: تعیین مال. 122

گفتار سوم: چگونگی توقیف… 123

بند اول : عملیات توقیف… 123

الف) عملیّات توقیف نسبت اموال و حقوق غیر منقول ثبت نشده: 124

ب) عملیّات توقیف نسبت اموال و حقوق غیر منقول ثبت شده: 127

ح)توقیف عوائدو منافع. 128

ج) توقیف محصولات، وباغات؛ 128

الف) مسئولیّت و قصور دادورز در مقدار توقیف؛ 133

بند سوم: آثار توقیف… 134

 

الف) درخواست تبدیل مال از سوی شخص ثالث محکوم علیه. 139

فصل دوّم: رفع توقیف از اموال غیر منقول

مبحث اوّل: معنا و ماهیّت رفع توقیف… 142

گفتار اوّل: معنای رفع توقیف… 142

بند اوّل: در لغت… 142

بند دوّم: در اصطلاح.. 143

گفتار دوّم: رفع توقیف در مراجع قضایی.. 145

بند اوّل: اجرای حکم دادگاه 145

بند دوّم: اعتراض به تأمین خواسته. 147

الف) شکست قطعی خواهان در دعوا 147

لغو قرار در اثر اعتراض به تأمین خواسته. 148

الف) لغو قرار در اثر عدم تقدیم دادخواست ماهوی.. 148

ب) لغو قرار تأمین به درخواست خواهان. 149

ج) لغو قرار به علّت از بین رفتن موجب تأمین.. 150

بند سوّم: اعتراض به دستور موقّت… 153

الف) رفع اثر از دستور موقّت به علت مرتفع شدن جهت… 154

ب) رفع اثر از دستور موقّت به علت اقامه نکردن اصل دعوا 154

بند چهارم: رفع اثر از رأی دیوان عدالت اداری.. 155

بند پنجم: اعتراض شخص ثالث مبنی بر رفع توقیف… 157

گفتار سوّم: رفع توقیف در مراجع غیر قضایی.. 160

بند اوّل: رفع توقیف در اداره ثبت اسناد. 160

بند دوّم: رفع توقیف در هیأت حل اختلاف مالیاتی.. 164

بند سوم: رفع توقیف در تأمین اجتماعی.. 165

مبحث دوّم: شرایط رفع توقیف… 166

گفتار اوّل: در خواست رفع توقیف… 166

گفتار دوّم: شخص ذی سمت در رفع توقیف… 168

گفتار سوم: تعیین و معرفی مال جای گزین.. 168

گفتار چهارم: تفکیک توقیف عین مال غیر منقول از توقیف منافع. 169

مبحث سوم: مراجع و مقامات صلاحیّت دار در رفع توقیف… 172

گفتار اوّل: در اجرای احکام دادگاهها 172

بند اوّل: صاحب منصبان قضایی.. 173

1-رئیس دادگستری استان. 174

2- رئیس دادگستری شهرستان: 175

3-رئیس شعبه. 176

4- دادسرا 177

بند دوّم: صاحب منصبان اجرایی.. 178

1- مدیر دفتر و اجرایی دادگاه 179

2- دادورز اجرایی احکام. 182

گفتار دوّم: در اجرایی ثبت اسناد. 182

بند اوّل: سر دفتر تنظیم کننده سند. 183

بند دوّم: صاحب منصبان سازمان ثبت اسناد. 185

1- مدیر کل ثبت اسناد. 185

2- معاون و رئیس ثبت شهرستان. 186

بند سوم: مأمور اجرایی ثبت اسناد. 188

الف ) مصونیت مأمورین اجراء. 188

ب) مسئولیت مأمورین اجراء. 189

ج)  مسئولیت مدنی مأمورین اجراء. 190

د ) جهات رد مأمورین اجرایی.. 190

مبحث چهارم: مقتضیات رفع توقیف… 191

گفتار اوّل: رفع توقیف از مال بازداشتی در اجرایی احکام دادگاهها 191

بند اوّل: موجبات رفع توقیف… 192

بند دوّم: چگونگی رفع توقیف… 193

گفتار دوّم: رفع توقیف از مال بازداشتی در اجرایی ثبت اسناد. 194

بند اوّل: تبدیل مال توقیف شده 194

بند دوّم: وضعیت مستثنیات دین در توقیف… 196

فصل سوم: و نتیجه گیری و پیشنهادات

نتیجه گیری و پیشنهادات… 202

تأمین خواسته. 205

اشکالات و راه حل پیشنهادی قانون مالیات ها 206

ضمانت اجرایی توقیف بی اساس و تشکیل پرونده مکرر در محاکم قضایی.. 207

استیفاء محکوم به از مال توقیف شده 208

اموال غیر منقول ثبت شده 210

اشکال در توقیف مال به میزان محکوم به و هزینه های اجرایی.. 211

توقیف محصول باغات… 212

اعتراض شخص ثالث اجرایی.. 212

صاحب منصبان قضایی.. 213

فهرست منابع. 214

علائم اختصاری.. 227

Abstract 229
چکیده
«توقیف اموال غیر منقول» یکی از مفاهیم «توقیف» در مراجع قضایی و غیر قضایی است، این کلمه و اصطلاح، معانی و ابعاد مختلفی از «توقیف» و «رفع توقیف اموال» رابیان می کند. «توقیف» اصولاً به معنای بازداشت و بازداشتن مال یا شخص است، منع نقل و انتقال مال در اجرای احکام دادگاهها و ثبت اسناد و سایر مراجع غیر قضایی را «توقیف» می گویند.

مراجع توقیف برای صدور دستور توقیف، نیازمند یک مبنای قانونی مثل اجرائیه، دستور موقت و تأمین خواسته می باشند تا بتوانند مالی را توقیف و نقل و انتقال آن را ممنوع کنند. همین مراجعی که صلاحیت صدور دستور توقیف را دارند صلاحیت رفع توقیف از مال توقیف شده را نیز دارند؛ افزون بر آنچه گفته شد، در توقیف ممکن است اهداف خاصی مانند؛ «توقیف تأمینی» و «اجرایی» مدّ نظر باشد.

از سوی دیگر صاحب منصبان اجرایی در اجرای احکام دادگاهها و اجرایی ثبت اسناد باید آنچه که توقیف می کنند مالی باشد که ارزش عقلائی و مشروع را داشته باشد، قابلیّت

1-2بیان مسأله تحقیق  ………………………… ..4

1-3ضرورت انجام تحقیق…………………………. 6

1-4اهداف تحقیق ……………………………… 8

1-4-1- هدف کلی………………………………. 8

1-4-2- اهداف فرعی……………………………. 8

1- 5فرضیه های تحقیق………………………….. 8

1-6-تعریف نظری و عملیاتی واژه های تحقیق………… 10

1-6-1- تعریف نظری……………………………. 10

1-6-2- تعریف عملیاتی…………………………. 12

1-7 قلمرو تحقیق……………………………… 12

1-7-1- قلمرو مکانی تحقیق(جامعه آماری )…………. 12

1-7-2- قلمرو زمانی تحقیق……………………… 13

1-7-3- قلمرو موضوعی تحقیق…………………….. 13

فصل دوم : ادبیات تحقیق

2-1 سیر ارتباطات با مشتری…………………….. 15

2-1-1- قانون اساسی بقاء: توجه به مشتری…………. 17

2-1-2-ارزش‌آفرینی…………………………….. 18

2-2 شاخص‌های شناختی و رفتاری عرضه‌کنندگان………… 18

2-3 تعریف مدیریت ارتباط با مشتری………………. 21

2-4 تاریخچه CRM…………………………….. 23

2-5 انواع فناوری CRM………………………… 23

2-6 چالش های اجرایی CRM……………………… 24

2-7- مزایای بکارگیری سیستم های مدیریت ارتباط با مشتری CRM   25

2-8 چارچوب گارتنر……………………………. 26

2-9- سیر تحول CRM………………………….. 27

2-9-1-تحول در بازاریابی در گذر زمان……………. 27

2-9-2-دلایل ظهور بازاریابی رابطه‌ای……………… 28

2-9-3-  دلایل مطرح شدن CRM……………………. 28

2-9-4-دوره تکامل مدیریت ارتباط با مشتری………… 28

2-9-5-خصوصیت مشتری امروز……………………… 29

2-9-6-چرا سازمان‌ها توجه زیادی به پیاده سازی CRM دارند؟  29

2-9-7-مزایای ارتباط با مشتری………………….. 30

2-10 مدیریت ارتباط با مشتری الکترونیکی…………. 31

2-10-1-حیطه قلمرو e – CRM…………………………………………………. 32

2-11 علل موفقیت یا شکست CRM…………………. 32

2-12 اهداف CRM از دیدگاه اندیشمندان………….. 33

2-12-1-اهداف CRM از دیدگاه بارنت……………… 33

2-12-2-اهداف CRM از نقطه نظر نول……………… 34

2-12-3- اهداف CRM  از نظر سویفت………………. 34

2-12-4-اهداف  CRM از نقطه نظر کالا کوتا و رابینسون. 35

2-12-5-اهداف CRM از دیدگاه گالبریث و راجرز…….. 35

2-13- پیش نیازهای اصلی اجرای CRM……………… 36

2-14 چالش‏های اجرایی CRM…………………….. 39

2-15- بخش دوم: کیفیت زندگی کاری……………….. 40

2-16 کیفیت چیست……………………………… 40

2-16-1-سطوح کیفیت……………………………. 40

2-16-2-زندگی کاری……………………………. 42

2-17 پیشینه کیفیت زندگی کاری………………….. 42

2-18 مفاهیم کیفیت زندگی کاری………………….. 45

2-19 بهره وری و کیفیت زندگی کاری………………. 46

2-20- بهسازی کیفیت زندگی کاری…………………. 47

2-21 برنامه های کیفیت زندگی کاری………………. 48

2-21-1-موانع برنامه های کیفیت زندگی کاری……….. 48

2-22 ابعاد کیفیت زندگی کاری از دیدگاه والتون……. 49

2-23 مهمترین عوامل موثر بر ارتقاء کیفیت زندگی کاری. 52

2-23-1-سیستم های فنی-اجتماعی………………….. 52

2-23-2-برخی از اصول ویژه برگرفته از سیستم های فنی- اجتماعی   52

2-23-3- گروه های کاری خودگردان………………… 53

2-23-4-مشخصات گروه های کاری خود گردان………….. 53

2-23-5-فرایند به کار گیری گروه های کاری خود گردان.. 54

2-24 طراحی مناسب مشاغل بهبود کیفیت زندگی کاری…… 55

2-24-1-نگرش سیستمی به طراحی شغل……………….. 56

2-24-2- دیدگاه کلی از طراحی شغل……………….. 56

2-25- تاثیر متقابل بهره وری و کیفیت زندگی کاری….. 57

2-26 رابطه زمان بندی کار با کیفیت زندگی کاری……. 58

2-27 ارتباط بین نظام مشارکت و بهبود کیفیت زندگی کاری 59

2-28 نقش فرهنگ در بهبود کیفیت زندگی کاری……….. 59

2-29 روش نوین در ارزیابی کیفیت زندگی کاری………. 60

2-30 روابط بین نیروی کار و کیفیت زندگی کاری…….. 60

2-31 اهداف کیفیت زندگی کاری…………………… 61

2-32 ابعاد کیفیت زندگی کاری…………………… 61

 

2-33 اهداف برنامه های کیفیت زندگی کاری…………. 62

2-34 موانع برنامه های کیفیت زندگی کاری…………. 63

2-35 استراتژی ها و راهبردهای بهبود کیفیت زندگی کاری 63

2-36 پیشینه تحقیق……………………………. 65

فصل سوم : روش انجام تحقیق

مقدمه………………………………………. 74

3-1 روش تحقیق  ……………………………… 75

3-2 جامعه آماری …………………………….. 75

3-3 نمونه گیری………………………………. 75

3-4 حجم نمونه……………………………….. 76

3-5 روش و ابزار جمع آوری داده های تحقیق………… 76

3-6 روش سنجش روایی…………………………… 76

3-7 روش سنجش پایایی………………………….. 77

3-8 روش تحلیل داده ها ……………………….. 77

3-8-1- روش ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ………………… 77

3-8-2- روش اﺳﺘﻨﺒﺎﻃﻲ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ای……………. 78

3-9 محدویت های تحقیق ………………………… 78

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

مقدمه ……………………………………… 80

4-1 توصیف متغیرهای تحقیق……………………… 80

4-1-1- مشخصات فردی پاسخگویان………………….. 80

2-4 آزمون فرضیات…………………………….. 124

فصل پنجم : نتیجه‌گیری و پیشنهادات

مقدمه ……………………………………… 134

5-1 نتایج آمار توصیفی ……………………….. .134

5-2 نتایج آمار استنباطی ……………………… 137

5-3 پیشنهاد بر اساس آزمون فرضیات ……………… 139

5-4 پیشنهاد برای تحقیقات آتی………………….. 141

منابع و مراجع……………………………….. 142

ضمیمه-پرسشنامه………………………………. 146

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                          صفحه

جدول3-1-اعداد مربوط به آلفای کرونباخ…………… 77

جدول4-1)فراوانی شاخص های توصیفی کلیه متغیرهای مستقل پرسشنامه 80

جدول4-2)فراوانی جنسیت پاسخگویان مورد مطالعه…….. 81

جدول4-3)فراوانی میزان تحصیلات پاسخگویان مورد مطالعه. 82

جدول4-4)فراوانی سن پاسخگویان مورد مطالعه……….. 83

جدول4-5)فراوانی سابقه کار پاسخگویان مورد مطالعه…. 84

جدول4-6)فراوانی سوال اول……………………… 85

جدول4-7)فراوانی سوال دوم……………………… 86

جدول4-8)فراوانی سوال سوم……………………… 87

جدول4-9)فراوانی سوال چهارم……………………. 88

جدول4-10)فراوانی سوال پنجم……………………. 89

جدول4-11)فراوانی سوال ششم…………………….. 90

جدول4-12)فراوانی سوال هفتم……………………. 91

جدول4-13)فراوانی سوال هشتم……………………. 92

جدول4-14)فراوانی سوال نهم…………………….. 93

جدول4-15)فراوانی سوال دهم…………………….. 94

جدول4-16)فراوانی سوال یازدهم………………….. 95

جدول4-17)فراوانی سوال دوازدهم…………………. 96

جدول4-18)فراوانی سوال سیزدهم………………….. 97

جدول4-19)فراوانی سوال چهاردهم…………………. 98

جدول4-20)فراوانی سوال پانزدهم…………………. 99

جدول4-21)فراوانی سوال شانزدهم…………………. 100

جدول4-22)فراوانی سوال هفدهم…………………… 101

جدول4-23)فراوانی سوال هیجدهم………………….. 102

جدول4-24)فراوانی سوال نوزدهم………………….. 103

جدول4-25)فراوانی سوال بیستم…………………… 104

جدول4-26)فراوانی سوال بیست و یکم………………. 105

جدول4-27)فراوانی سوال بیست و دوم………………. 106

جدول4-28)فراوانی سوال بیست و سوم………………. 107

جدول4-29)فراوانی سوال بیست و چهارم…………….. 108

جدول4-30)فراوانی سوال بیست و پنجم……………… 109

جدول4-31)فراوانی سوال بیست و ششم………………. 110

جدول4-32)فراوانی سوال بیست و هفتم……………… 111

جدول4-33)فراوانی سوال بیست و هشتم……………… 112

جدول4-34)فراوانی سوال بیست و نهم………………. 113

جدول4-35)فراوانی سوال سی ام…………………… 114

جدول4-36)فراوانی سوال سی و یکم………………… 115

جدول4-37)فراوانی سوال سی و دوم………………… 116

جدول4-38)فراوانی سوال سی و سوم………………… 117

جدول4-39)فراوانی سوال سی و چهارم………………. 118

جدول4-40)فراوانی سوال سی و پنجم……………….. 119

جدول4-41)فراوانی سوال سی و پنجم……………….. 120

جدول4-42)فراوانی سوال سی و ششم………………… 121

جدول4-43)فراوانی سوال سی و هفتم……………….. 122

جدول4-44)فراوانی سوال سی و هشتم……………….. 123

جدول 4-45)جدول تحلیل رگرسیون فرضیه1……………. 124

جدول 4-46) جدول تحلیل رگرسیون فرضیه2…………… 125

جدول 4-47)جدول تحلیل رگرسیون فرضیه3……………. 126

جدول 4-48)جدول تحلیل رگرسیون فرضیه4……………. 127

جدول 4-49)جدول تحلیل رگرسیون فرضیه5……………. 128

جدول 4-50)جدول تحلیل رگرسیون فرضیه6……………. 129

جدول 4-51)جدول تحلیل رگرسیون فرضیه7……………. 130

جدول 4-52)جدول تحلیل رگرسیون فرضیه8……………. 131

جدول 4-53) نتایج آزمون فرضیه های تحقیق…………. 132

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                          صفحه

نمودار4-1- جنسیت پاسخگویان مورد مطالعه…………. 81

نمودار4-2-میزان تحصیلات پاسخگویان مورد مطالعه……. 82

نمودار4-3-سن پاسخگویان مورد مطالعه…………….. 83

نمودار4-4-سابقه پاسخگویان مورد مطالعه………….. 84

نمودار4-5-فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال اول….. 85

نمودار4-6- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال دوم…. 86

نمودار4-7-فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال سوم….. 87

نمودار4-8-فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال چهارم… 88

نمودار4-9- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال پنجم… 89

نمودار4-10- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال ششم… 90

نمودار4-11- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال هفتم.. 91

نمودار4-12 فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال هشتم… 92

نمودار4-13- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال نهم… 93

نمودار4-14- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال دهم… 94

نمودار4-15-فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال یازدهم. 95

نمودار4-16- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال دوازدهم 96

نمودار4-17- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال سیزدهم 97

نمودار4-18- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال چهاردهم 98

نمودار4-19- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال پانزدهم 99

نمودار4-20-فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال شانزدهم 100

نمودار4-21- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال هفددهم 101

نمودار4-22- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال هیجدهم 102

نمودار4-23- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال نوزدهم 103

نمودار4-24-فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال بیستم.. 104

نمودا4-25- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال بیست و یکم   105

نمودار4-26- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال بیست و دوم  106

نمودار4-27 فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال بیست و سوم   107

نمودار4-28- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال بیست و چهارم    108

نمودار4-29- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال بیست و پنجم 109

نمودار4-30-فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال بیست و ششم   110

نمودار4-31- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال بیست و هفتم 111

نمودار4-32- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال بیست و هشتم 112

نمودار4-33- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال بیست و نهم  113

نمودار4-34- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال سی ام. 114

نمودار4-35- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال سی و یکم    115

نمودار4-36- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال سی و دوم    116

نمودار4-37- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال سی و سوم    117

نمودار4-38-فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال سی و چهارم   118

نمودار4-39- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال سی و چهارم  119

نمودار4-40- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال سی و پنجم   120

نمودار4-41- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال سی و ششم    121

نمودار4-42-فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال سی و هفتم    122

نمودار4-43- فراوانی گزینه مورد انتخاب درسوال سی و هشتم   123

 

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                          صفحه

شکل2-1- ماتریس سودآوری……………………….. 30

شکل 2-2 نمونه‏ای از جریان اطلاعات را در یک سیستم CRM 38

 

چکیده

با توجه به توسعه فضای رقابتی میان چالش جلب رضایت مشتری و ایجاد وفاداری بیشتر، تداعی می‌کند   شرکت ها و سازمان ها با توسل به استراتژی های جدید بازاریابی در جهت جلب هر چه بیشتر رضایت    مشتریان شان باشند. یکی از راهبردهای نیل به این هدف،  راهبرد بازاریابی رابطه مند و مدیریت ارتباط با مشتری است. موضوع کیفیت زندگی کاری و رابطه آن با مدیریت ارتباط با مشتری در این تحقیق مورد بررسی است. با توجه به این نکته که نظام ارزشی کیفیت زندگی کاری و مدیریت ارتباط با مشتری را به عنوان متغیرهایی مهم در مطالعه مدیریت راهبردی مورد توجه قرار می دهند، سوال اصلی تحقیق این است که کیفیت زندگی کاری چه رابطه ای با مدیریت ارتباط با مشتری در سازمان تامین اجتماعی استان گیلان دارد؟ فرضیات تحقیق عبارتند از: 1: بین مدیریت ارتباط با مشتری و پرداخت کافی و مناسب در سازمان تامین اجتماعی استان گیلان رابطه وجود دارد.2: بین مدیریت ارتباط با مشتری و شرایط کاری امن در سازمان تامین اجتماعی استان گیلان رابطه وجود دارد.3: بین مدیریت ارتباط با مشتری و ایجاد فرصت برای رشد در سازمان تامین اجتماعی استان گیلان رابطه وجود دارد.4: بین مدیریت ارتباط با مشتری و امکان توسعه قابلیت های فردی برای کارکنان در سازمان تامین اجتماعی استان گیلان رابطه وجود دارد.5: بین مدیریت ارتباط با مشتری و قانون گرایی در سازمان در سازمان تامین اجتماعی استان گیلان رابطه وجود دارد.6: بین مدیریت ارتباط با مشتری و انسجام اجتماعی سازمان در سازمان تامین اجتماعی استان گیلان رابطه وجود دارد.7: بین مدیریت ارتباط با مشتری و حقوق فردی در سازمان در سازمان تامین اجتماعی استان گیلان رابطه وجود دارد.8: بین مدیریت ارتباط با مشتری و فضای کلی زندگی کارکنان در سازمان تامین اجتماعی استان گیلان رابطه وجود دارد. جامعه آماری تحقیق حاضر کارکنان شعبات مختلف سازمان تامین اجتماعی استان گیلان می‌باشد.با توجّه به محدود و مشخص بودن تعداد افراد جامعه، حجم نمونه که در این تحقیق بکار رفته است به کمک جدول مورگان  برآورد شده است که مقدار آن با توجه به شعبات سازمان تامین اجتماعی استان گیلان برابر با 254 می باشد.نتایج آمار استنباطی نشان داد تمامی متغیرهای مستقل با مدیریت ارتباط با مشتری رابطه مثبت دارند.

واژگان کلیدی: مدیریت ارتباط با مشتری، کیفیت زندگی کاری، سازمان تامین اجتماعی، انسجام اجتماعی در سازمان

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه

شرکت ها و موسسات دریافته اند که نگهداری مشتریان موجود بسیار سودآورتر از جذب مشتریان جدید است. نگه داشتن مشتریان قدیم 4 تا 6 برابر کم هزینه تر از ایجاد مشتریان جدید است. مشتریان وفادار فقط روی قیمت حساسیت ندارند بلکه به عنوان حامی و طرفدار سازمان عمل کرده و در نتیجه به جذب مشتریان جدید در سازمان نیز کمک می کنند. بر خلاف گذشته بسیاری از شرکت ها علاوه بر توجه و بهبود روابط با عرضه کنندگان و شرکای واقع در زنجیره عرضه،  مشتاقانه علاقه مند به ایجاد پیوند و وفاداری عمیق با مشتریان نهایی خود می باشند. اینکه در گذشته شرکت ها اهمیت چندانی برای مشتریان قائل نبودند می تواند دلایل متفاوتی داشته باشد که بعضی از آنها به قرار زیرند : احتمالاً‌،  مشتریان با فروشندگان محدودی روبرو بودند یا آنکه تمام آن فروشندگان از نظر ارائه خدمات،  در وضعیت چندان خوبی قرار نداشتند،  یا رشد و توسعه بازار آن قدر سریع بود که شرکت درباره تامین رضایت مشتریان نگرانی چندانی به خود راه نمی داد. واضح است هم اکنون وضع کاملاً‌ دگرگون شده است. (کاتلر،  1384،  ص 84)

با توجه به توسعه فضای رقابتی میان،  چالش جلب رضایت مشتری و ایجاد وفاداری بیشتر تداعی می کند (هنرپرور و شریعت پناهی،  1385،  ص 4) شرکت ها و سازمان ها باید با توسل به استراتژی های جدید بازاریابی در جهت جلب هر چه بیشتر رضایت مشتریان شان باشند. یکی از راهبردهای نیل به این هدف،  راهبرد بازاریابی رابطه مند و مدیریت ارتباط با مشتری است.

مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) در ساده ترین بیان،  قرار دادن مشتری در قلب کسب و کار و بالاترین درجه اهمیت است. هدف بنگاه ها به دست آوردن نگرشی کامل به تمام نیازهای مشتریان خود و احاطه به احتیاجات آنها برای جلب رضایت بیشتر و افزایش سوددهی ناشی از تراکنش های مالی انجام شده از مشتریان با استفاده از تکنولوژی است.

در عصر حاضر عوامل بسیاری بر تصمیم خرید مشتری تاثیر می گذارد اما مشتریان محصولات و خدماتی را خریداری می کنند که انتظاراتشان را برآورده یا فراتر از آن بوده و توجه اختصاصی شده کارکنان را در برداشته باشد. یک سازمان ملزم است تا انتظارات مشتریان را به صورت سازگاری برآورده کند تا به بقای  بلند مدت خود کمک کند. این مسئله امروزه با وجود رقابت بی رحمانه و جهانی دارای اعتبار خاصی است.

یکی دیگر از مفاهیمی که امروزه در مدیریت معاصر به موضوع اجتماعی عمده ای در سراسر دنیا مبدل شده است،  مفهوم کیفیت زندگی کاری است ( Lothans , 1998 : 5 ). در حالی که در دهه های گذشته فقط بر زندگی شخصی ( غیرکاری ) تاکید می شد. طرفداران نظریه کیفیت زندگی کاری در جستجوی نظام های جدیدی برای کمک به کارکنان هستند تا آنها بتوانند بین زندگی کاری و زندگی شخصی خود تعادل برقرار کنند ادگار و بودین [1] کیفیت زندگی کاری را مجموعه شرایط واقعی کار در سازمان می دانند و معتقدند کیفیت زندگی کاری نگرش و احساس کارکنان از کار خود را به صورت خاص نشان می دهد                     ( Beaudoin & Edgar , 2003 : 106 ). و مشتمل برجنبه وسیعی از محیط کاری است که بریادگری و سلامت کارکنان تاثیر می گذارد ( Cole & etal , 2005 : 5 ). با توجه به مطالب فوق الذکر در این پژوهش سعی می شود که رابطه میان کیفیت زندگی کاری و مدیریت ارتباط با مشتری در سازمان تأمین اجتماعی استان گیلان مورد بررسی قرار گیرد.

 

1-2- بیان مساله

اصطلاح کیفیت زندگی کاری در سالهای اخیر رواج زیادی داشته‌ است. اما در مورد معنای این اصطلاح توافق کمی وجود دارد، در عین حال می توان گفت حداقل دو استفاده

به حساب آورد و آثار فقهى حقوقی بسیارى در باب قانون مدنی و مجازات اسلامی براى آن فرض نمود. معامله با آلات قمار از مصادیق شایع معاملات باطل و به معامله ای گفته می‌شود که در آن آلات خاص قمار یا سایر آلات به قصداستفاده در قمار در معرض خرید و فروش قرار می‌گیرند. در این تحقیق به بررسى ادله و مبانى حكم تكلیفى و وضعى موضوعات مربوط به ابزارآلات قمار پرداخته شده و بر اساس آن مبانى و آثار فقهی و حقوقی معامله ابزارآلات قمار مورد بررسی قرار گرفته است. در نفس حرمت معامله با ابزارآلات قمار هیچ شکی نیست و اختلاف فقها و اساتید حقوقی در شناخت مصادیق است. آلات قمار به تصریح فقها یک مفهوم عرفی است که عنصر زمان و مکان در آن نقش تعیین کننده دارد. به عنوان مستندات حرمت معامله با آلات قمار می‌توان به آیات، روایات، اجماع و عقل اشاره نمود. از لحاظ فقه معامله بر آلات مذکور باطل و از دیدگاه حقوقی این معاملات محکوم به فساد و مستوجب مجازات کیفری است. در خصوص جنبه كیفرى و مجازات‌های ارتكاب جرائم مربوط به معامله با ابزارآلات قمار بر اساس همین قواعد فقهیه و سایر ادله علاوه بر تنقیح مناط حكم حدى مفسد فی الأرض در خصوص برخى از موارد و جرائم مرتبط با ابزارالات قمار و اعمال آن مجازات، می‌توان جمیع آن‌ها را از باب تعزیرات شرعى و حكومتى دانست.

 

کلمات کلیدی: قمار، آلات قمار، معامله، مستندات، آثار و پیامدها

فهرست
مقدمه  1

فصل اوّل:کلیات… 3

طرح تحقیق   4

1. تبیین موضوع 4
ضرورت وهدف از اجرا 4
پیشینه تحقیق 4
فرضیه تحقیق 5
روش تحقیق 5
سازماندهی تحقیق 5
موضوع شناسی 6
1-1-7. قمار 6

1-1-1-7. قمار در لغت   6

2-1-1-7. قمار در اصطلاح  7

2-1-7. آلات قمار 8

1-2-1-7. شطرنج  10

2-2-1-7. نرد  11

3-2-1-7. کعاب   12

4-2-1-7. اربعه عشر  13

5-2-1-7. خواتیم  13

6-2-1-7. پاسور 14

3-1-7. میسر  14

4-1-7. معامله  16

5-1-7. احکام وضعی قراردادها 18

6-1-7. بیع  20

7-1-7. تاریخچه آلات قمار 22

8-1-7. ضبط   23

9-1-7. مصادره 24

10-1-7. معدوم کردن  24

فصل دوم: مستندات فقهی و حقوقی معامله با آلات قمار. 25

1-2. مستندات فقهی   26

1-1-2. آیات   26

1-1-1-2. آیات عام  27

2-1-1-2. تفسیر آیات   31

3-1-1-2. آیات خاص    33

2-1-2. روایات   38

1-2-1-2. روایات عام  38

2-2-1-2. روایات خاص    41

3-1-2. اجماع  45

4-1-2. عقل   47

5-1-2. سایر مستندات   48

1-5-1-2 سکرآور بودن  48

2-5-1-2. حرمت از باب اكل سم  49

3-5-1-2. حرمت از باب قاعده‌ى حرمت اسراف‌ 49

4-5-1-2. قاعده اعانت بر اثم و عدوان‌ 50

5-5-1-2. قاعده حرمت مقدمه‌ى حرام‌ 51

6-5-1-2 قاعده‌ى نفى سبیل‌ 52

7-5-1-2. حرمت معاملات آلات قمار با استفاده از قواعد فقهی   53

1-7-5-1-2. قاعده لا ضرر 53

2-7-5-1-2. قاعده حفظ نظام و مصالح جامعه  54

2-2. مستندات حقوقی معامله با آلات قمار 56

1-2-2. فقدان شرایط اساسی صحت معاملات   57

1-1-2-2. مشروعیت جهت معامله  57

1-1-1-2-2. اثر جهت نامشروع در عقد‌ 59

2-2-1-2 نامشروع بودن موضوع معامله  60

3-1-2-2. مبنای قاعده دارا شدن غیر عادلانه در حقوق ایران  61

فصل سوم: تحلیل آثار معامله با ابزار قمار در فقه و حقوق ایران.. 64

1-3. آثار مدنی   66

1-1-3. بررسی وضعیت ید طرف معامله با آلات قمار 66

2-1-3. روابط طرفین معامله با آلات قمار نسبت به ردّ عین مورد عقد یا بدل آن  68

3-1-3. روابط طرفین معامله با آلات قمار نسبت به منافع مورد معامله  69

4-1-3. حکم تکلیفی و وضعی معامله باآلات قمار 69

 

5-1-3. مسئولیت مدنی   69

1-5-1-3. قاعده ضمان ید  70

2-5-1-3. قاعده ضمان ید در قانون مدنی   73

3-5-1-3. قاعده ما یضمن   75

4-5-1-3. توجیه قاعده عكس    79

6-5-1-3. قاعده اقدام  80

7-5-1-3. احترام به مال دیگران  81

8-5-1-3. قاعده لاضرر 81

9-5-1-3. اصل ضمان ید متعاقبه  82

2-3. آثار معامله با ابزار قمار درقانون مجازات اسلامی   83

1-2-3. قلمرو مجازات معامله با آلات قمار در فقه و حقوق و ارکان تشکیل دهنده جرم  84

1-1-2-3. عنصر قانونی   84

2-1-2-3. موضوع جرم  85

3-1-2-3. عنصر مادی   85

4-1-2-3. نتیجه مجرمانه  86

5-1-2-3. عنصر روانی   86

2-2-3 مجازات معامله با آلات قماردر فقه  86

2-2-3. حد (افساد فی الأرض) اعدام و سایر مجازات‌های سخت (تعزیر) 88

1-2-2-3. مجازات فقط از باب حد یا تعزیر شرعى‌ 88

2-2-2-3. افساد فی الأرض مستقل از محاربه‌ 88

3-2-3. ضبط و معدوم کردن اسباب و نقود قمار 89

4-2-3. قاچاقچى و تولید كننده‌ 91

5-2-3. توقیف و مصادره اموال حاصل از معامله با آلات قمار 91

6-2-3. ضبط و استرداد مال مأخوذه از قمار 92

نتیجه گیری   94

منابع  95

مقدمه
شخصیت و هستی انسان‌ها با آنچه بدان می‌اندیشند و عمل می‌کنند شکل می‌گیرد. برخی از افکار و اعمال نه‌تنها تأثیر سوئی بر آخرت انسان می‌گذارد، بلکه بر دنیای او چه از لحاظ بعد فردی و چه از لحاظ جنبه اجتماعی تأثیر می‌گذارد. نگاه اسلام به حیات فردی و اجتماعی نگاهی عالی است. از این‌رو وظیفه انسان را در زمین آبادانی معرفی می‌کند تا از این طریق در نقش خلافت الهی وظیفه خود را انجام دهد؛ بنابراین به تجارت و امور دیگر که در تحقق این اهداف عالی نقش دارند توجه دارد. اگر اهداف معنوی تجارت، مورد توجه نباشد و به اجتماع و مصالح عموم زیان رساند، از نظر اسلام بی‌ارزش است؛ هرچند ارزش مادی تجارت زیاد باشد. بدین سبب، تحصیل مال از راه‌های ناصواب از جمله معامله با آلات قمار‌که موجب رکود چرخ‌های اقتصادی است، در اسلام ممنوع است؛ چرا که اقتصاد به عنوان قوام جامعه باید موجبات تعالی فرد و جامعه شود، نه آن که آن را به تباهی بکشاند.

هر چیزی را که پروردگار حکیم، دستور به انجام آن می‌دهد، دارای مصلحت و؛ و هر چیزی را که از آن منع می‌کند برای بندگان دارای مفسده و ضرر است هر چند که ممکن است

فهرست مطالب

عنوان                                                صفحه

 فصل اول:کلیات پژوهش

1-1-مقدمه……………………………… 1

1-2- بیان مسأله………………………… 2

1-3- اهمیت و ارزش تحقیق…………………. 5

1-4 اهداف پژوهش………………………… 7

1-4-1 هدف اصلی…………………………. 7

1-4-2 اهداف فرعی……………………….. 7

1-5 سؤال های پژوهش……………………… 7

1-5-1 سؤال اصلی………………………… 7

1-5-2سؤالات فرعی………………………… 7

1-5-3 فرضیات پژوهش……………………… 7

1-6 تعریف اصطلاحات و مفاهیم………………. 8

1-6-1تعریف نظری………………………… 8

1-6-2 تعریف عملیاتی…………………….. 8

فصل دوم:پیشینه پژوهش

2-1- مقدمه…………………………….. 9

2-2 -مبانی نظری ……………………….. 9

2-2-1-اختلال استرس پس از سانحه……………. 9

2-2-1-1-سیر تاریخی …………………….. 10

2-2-1-2 -علائم اختلال استرس پس از سانحه…….. 10

2-2-1-3- اختلال استرس پس از سانحه در کودکان… 12

2-2-1-4-شیوع PTSD………………………. 12

2-2-1-5- مدل های تبیین و سبب شناسی اختلال PTSD 13

2-2-1-5-1- مدل زیستی …………………… 14

2-2-1-5-2- مدل شناختی ………………….. 14

2-2-1-5-3-مدل رفتاری……………………. 15

2-2-1-5-4- مدل روانکاوی ………………… 15

2-2-1-5-5 مدل اجتماعی – فرهنگی ………….. 15

2-2-1-5-6 مدل فراشناختی…………………. 16

2-2-1-5-7- نگرش کلی به سبب شناسی PTSD…….. 16

2-2-2-اختلال فشار روانی حاد………………. 17

2-2-2-1-علائم اختلال فشار روانی حاد………… 18

عنوان                                                صفحه

2-2-3-کیفیت زندگی ……………………… 18

2-2-3-1- مؤلفه های کیفیت زندگی ………….. 19

2-2-3-2- اندازه گیری کیفیت زندگی…………. 20

2-2-3-3- رویکردهای تبیین کیفیت زندگی……… 21

2-2-3-3-1-تبیین زیست شناختی کیفیت زندگی…… 21

2-2-3-3-2-تبیین روانشناختی ……………… 21

2-2-3-3-3- رویکرد روانشناختی – اجتماعی……. 21

2-2-3-3-4- نظریه های یادگیری…………….. 22

2-2-3-3-5- رویکرد پزشکی…………………. 22

2-2-3-4- رابطه اختلال استرس پس از سانحه با کیفیت زندگی 23

2-2-4- سوگ…………………………….. 23

2-2-4-1-نقش سن در ادراک سوگ……………… 24

2-2-4-2-نظریه های مربوط به سوگ…………… 25

2-2-4-2-1-نظریه ی زیستی…………………. 25

2-2-4-2-2- نظریه ی شناختی……………….. 25

2-2-4-3 رابطه اختلال استرس پس از سانحه با سوگ(داغدیدگی)    26

2-3-پیشینه­ی پژوهش………………………. 27

2-3-1-پیشینه پژوهش در خارج از کشور……….. 27

2-3-2 – مطالعات انجام شده در داخل کشور……. 30

2-4 -نتیجه گیری………………………… 31

فصل سوم:روش پژوهش

3-1 مقدمه……………………………… 33

3-2- طرح پژوهش ………………………… 33

3-3- جامعه آماری……………………….. 34

3-4- نمونه و روش نمونه گیری……………… 34

3-5 – ابزارهای پژوهش……………………. 34

3-5-1- مقیاس اختلال تنیدگی پس از ضربه (M-PTSD) 34

3-5-2-پرسش نامه سوگ کودکان(TGIF)(دیرگرو و همکاران، 2001)   35

3-5-3- مقیاس تجدید نظر شده ی تأثیر وقایع (CRIES-8)    35

3-5-4 پرسشنامه ی کیفیت زندگی (QOL)………. 36

3-5-5- مقیاس اطلاعات جمعیت شناسی………….. 37

3-6- شیوه های تجزیه و تحلیل……………… 37

  عنوان                                               صفحه

فصل چهارم:یافته های تحقیق   

4-1- مقدمه…………………………….. 38

4-2 -یافته های توصیفی…………………… 38

 

4-3-ارزیابی سؤالات و فرضیات پژوهش…………. 42

4-4- یافته‌های جانبی…………………….. 48

4-5 خلاصه………………………………. 51

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1 مقدمه……………………………… 52

5-2 بحث و نتیجه گیری……………………. 53

5-2-1-سؤال اصلی………………………… 53

5-2-2-سؤال فرعی اول…………………….. 53

5-2-3-سؤال فرعی دوم…………………….. 54

5-2-4-فرضیه سوم………………………… 55

5-2-5-فرضیه چهارم………………………. 55

5-2-6-فرضیه پنجم……………………….. 56

5-2-7- یافته های جانبی………………….. 57

5-3- محدودیت پژوهش……………………… 58

6-3پیشنهادها…………………………… 58

6-3-1 پیشنهاد برای پژوهشگران آتی…………. 58

6-3-2 پیشنهاد های کاربردی……………….. 58

منابع و ماخذ………………………….. 59

پیوست‌ها………………………………. 65

مقدمه

هر روزه در سرتاسر جهان مردم بسیاری در اثر حوادث مختلف عزیزانی را از دست داده و در سوگ می نشینند. به همین روال، کشور ایران هم، همواره در معرض فجایع طبیعی (به خصوص زلزله و سیل) یا فجایع ساخت بشر (مانند جنگ و تصادفات رانندگی) قرار می گیرد. این حوادث سالیانه مردم زیادی را بی خانمان و داغدیده می کند. علاوه بر این، فجایعی که در پروژه های کاری مثل پروژه های نفت و گاز یا ساختمان سازی ایجاد می شود، جان بسیاری از مردم را می گیرد. در بسیاری از موارد، عدم توجه به نکات ایمنی در پروژه ها باعث فاجعه ای بزرگ می شود و خسارات جانی و مالی بسیاری را برای کارکنان و کارفرمایان به بار می آورد. هرچند بعد از گذشت مدتی خسارت های مالی جبران می شود، اما آنچه همواره در اذهان افراد حادثه دیده باقی می ماند، داغ از دست دادن نزدیکان و فشارهای بعد از آن می باشد.

 
بر اساس راهنمای تشخیصی- آماری اختلالات روانی(DSM)[1]شایع ترین مشکلی که بعد از این فجایع برای افراد ایجاد می شود، ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه(PTSD)[2] می باشد. این اختلال بعد از حداقل شش ماه از یک حادثه نمود پیدا می کند و عملکرد روانشناختی فرد را تحت تأثیر قرار می دهد و اگر به موقع شناسایی و درمان نشود، تمام ابعاد زندگی افراد را شدیداً تحت الشعاع قرار می دهد و کیفیت زندگی آنها و سلامت عمومی را پایین می آورد.

در حوزه ی نفت و گاز ایران، حادثه ی انفجار و آتش سوزی لوله ی گاز سرخس- مشهد نیز که در سال 1389 رخ داد، جان بسیاری از کارکنان در حال کار در آن پروژه را گرفت و خانواده های آنان را داغدیده کرد و همسران و کودکانشان را به سوگ نشاند. بدین منظور، در این مطالعه به بررسی میزان شیوع اختلال استرس پس از سانحه و رابطه ی آن با کیفیت زندگی در بازماندگان و خانواده های قربانیان این حادثه پرداخته شد.

1-2- بیان مسأله

حوادث طبیعی و غیرطبیعی در سراسر دنیا همواره یکی از عوامل مرگ و میر انسانها در این جهان به شمار می رود. تعیین حوزه یا فراوانی رویدادهای بحران ساز در دنیای گسترده ی امروز مشکل است. در نگاهی کلی قارّه ی آسیا از جمله مناطقی است که بیشترین حوادث طبیعی در آن بروز می کند. در آسیا سالانه حدود سه میلیون نفر در اثر این گونه حوادث جان خود را از دست می دهند. در آمریکا سالیانه دو میلیون خانوار خسارتها و یا صدماتی مانند آتش سوزی، سیل، گردباد، طوفان و زمین لرزه را تجربه می کنند. زمین لرزه ها جز مهلک ترین فاجعه های قرن بیستم بوده اند که سالانه به طور متوسط باعث مرگ بیست هزار نفر شده اند (قماشچی، 1387). در قرن دوازدهم حدود 8/1 میلیون نفر در 108 زلزله زندگی خود را از دست داده اند (نعیم، ایوب، مسعود، گل، خلید[3] و همکاران،2011). وقوع 4/2 میلیون حادثه آتش سوزی در هر ماه باعث 6000 مرگ، صدها هزار مجروح و میلیون ها دلار خسارت می شود (قماشچی، 1387). جراحات ناشی از تصادفات رانندگی نیز میزان بالایی از مرگ و میر را به خود اختصاص داده است. این تصادفات سالانه جان 2/1 میلیون نفر را در دنیا گرفته و بیش از 50 میلیون مورد مصدومیت ایجاد می نماید.

کشور ایران نیز یکی از کشورهای پرحادثه محسوب می شود. حوادث گوناگونی از جمله زلزله، آتش سوزی، تصادفات عمد و غیرعمد، کودک آزاری، تجاوز به عنف و سایر حوادث نیز در ایران سالیانه قربانیان زیادی را می گیرد. این گونه حوادث علاوه بر آسیب جسمی، عملکرد روانی، اجتماعی و کارکرد افراد را نیز مختل می کند. این مورد ممکن است یک هفته، یک ماه، یک سال و یا تا سراسر عمر ادامه پیدا کند.

فشار روانی حاصل از یک حادثه را آن زمان که شدید و پایدار بوده و باعث اختلال کلی در عملکرد فرد در حوزه های مختلف زندگی گردد،اختلال استرس پس از سانحه می نامند.

اختلال استرس پس از سانحه برای اولین بار در بازماندگان جنگ ویتنام مشخص و وارد طبقه بندی راهنمای تشخیصی- آماری اختلالات روانی گردید و به صورت «اختلال استرس پس از سانحه سندرمی است که پس از مشاهده، درگیر شدن یا شنیدن یک عامل استرس زای تروماتیک بسیار شدید روی می دهد.» تعریف شده است (کاپلان و سادوک، 1388).در این اختلال فرد به مدت بیش از یک ماه در معرض رویداد آسیب زایی قرار گرفته است که در آن رویداد یا رویداد هایی را تجربه کرده ، شاهد بوده یا با آن ها رو به رو شده است که مرگ واقعی یا تهدید به مرگ را در بر داشته اند یا اینکه تمامیت جسمانی فرد یا دیگران تهدید شده است و پاسخ فرد ترس شدید، درماندگی و یا وحشت را در بر داشته است. رویداد آسیب زا مرتباً به صورت های گوناگون تجربه می شودکه عبارت است از یاد آوری های ناراحت کننده ی مکرر و مزاحم رویداد، رویاهای ناراحت کننده ی مکرر رویداد؛ طوری عمل می کند که انگار رویداد آسیب زا دوباره اتفاق افتاده است. عامل دیگر اجتناب مداوم از محرک های مرتبط با آسیب و کرختی پاسخ دهی می باشد که سعی در اجتناب کردن از افکار، احساسات یا گفتگو های مربوط به آسیب، سعی در اجتناب کردن از فعالیت ها، مکان ها یا افرادی که خاطرات آسیب زا را بر انگیخته می کند، ناتوانی در به یاد آوردن جنبه مهمی از آسیب، احساس جدایی از دیگران یا بیگانگی با آن ها ، دامنه ی محدود عاطفه و احساس کوتاه شدن آینده از عوامل آن می باشد. مشکل خوابیدن یا خفته ماندن، تحریک پذیری یا طغیان خشم، مشکل تمرکز کردن و پاسخ یکه خوردن مفرط از دیگر علائم است (باچر، مینکا و هولی، 1387).فرد مبتلا به این اختلال به این تجربه با ترس و درماندگی پاسخ می دهد، رخداد را در ذهن خود مکرراً زنده می کند و در عین حال می کوشد از یادآور شدن آن اجتناب کند. کاهش تماس با دنیای خارج، کرختی عاطفی، گوش به زنگی، بهت و خواب دیدن های ناراحت کننده از علایم دیگر این اختلال است( کاپلان و سادوک، 1388).

شدت استرس وارده از اختلال پس از سانحه برای هر کس شکننده است. این اختلال ممکن است در جریان جنگ، شکنجه، سوانح طبیعی، تجاوز به عنف و تصادفات شدید مثل تصادف با اتومبیل یا آتش سوزی پدید آید (خدادادی، قنبری، یوسف زاده، مسکینی، عسگری و کوچکی نژاد،1388).

میزان شیوع مادام العمر اختلال استرس پس از سانحه را در حدود 1 تا 3 درصد جمعیت عمومی می دانند. میزان این اختلال در طول عمر تا 8 درصد تخمین زده می شود. هرچند 5 تا 15 درصد دیگر از مردم ممکن است شکل های خفیف تری از این اختلال را تجربه کنند. میزان شیوع مادام العمر اختلال مزبور در گروه های پر خطر یعنی گروه هایی که اعضایشان در معرض وقایع آسیب زا بوده اند، در طیفی از 5 تا 75 درصد قرار دارند(باچر و همکاران، 1387).برای مثال در پژوهشی که براساس سوابق و تشخیص مندرج در پرونده های جانبازان اعصاب و روان جنگ تحمیلی ایران و عراق و مصاحبه حضوری با خودشان در سال 1380 صورت گرفت، بیش از 80 درصد جانبازان دچار اختلال استرس پس از سانحه بودند که شدت آن از ضعیف تا بسیار شدید متغیر است(برهانی، 1380).

این اختلال در هر سنی ممکن است پیدا شود، اما به دلیل ماهیّت موقعیّت های تسریع کننده ی آن شایع ترین سن شروع و آن اوایل بزرگسالی است. البته بچه ها نیز ممکن است به این اختلال مبتلا شوند. آسیب آیجاد کننده ی اختلال  مذکور در مردان معمولاً وقایع جنگی است و میزان شیوع آن در طول عمر بین 5 تا 6 درصد برای آن ها می باشد. در مورد زن ها شایع تر از همه مورد حمله یا تجاوز واقع شدن است و میزان شیوع برای آنها در طول عمر بین 10 تا 12 درصد می باشد که این میزان در طول عمر برای زن ها بالاتر از مردها است. این اختلال بیش از همه در کسانی اتفاق می افتد که مجرد، طلاق گرفته، بیوه، منزوی از اجتماع یا از نظر سطح اجتماعی-اقتصادی پایین هستند(کاپلان و سادوک، 1388). در حالی که شیوع یک ماهه ی این اختلال در دامنه ای از 8/1-5/1 درصد با استفاده از معیارهای DSM-IV-TR تا 4/3 درصد با استفاده از معیارهای طبقه بندی بین المللی بیماریها[4]ICD-10تخمین زده شده است (نریمانی، زاهد و بشرپور،1389). همچنین این اختلال می تواند همراه با اختلال های دیگر نیز روی دهد. براون، استوت و مولر گزارش کردند که 54 درصد سوء مصرف کنندگان مواد PTSD قابل تشخیص نیز داشتند، به علاوه 16 درصد از آن ها نیز دارای افسردگی بودند (باچر و همکاران، 1387).

از مهم ترین عوامل خطر ساز برای این اختلال شامل شدت، مدت و نزدیکی شخص به ترومای واقعیمی باشد. هر چقدر فرد به مرکز یک تروما نزدیکتر باشد، میزان بالاتری از این اختلال را نشان می دهد. شدت سانحه بر مبتلا شدن یا نشدن شخص به PTSDتاثیر می گذارد. حدود 20 درصد جنگجویان آمریکایی که در ویتنام زخمی شدند دچار PTSD شدند، در حالی که 50 درصد کسانی که در آنجا زندانی جنگی بودند دچار این اختلال شدند. در خلال عملیات طوفان صحرا، 65 درصد کسانی که برای جمع آوری، برچسب زدن، و دفن اعضای پراکنده ی مردگان گماشته شده بودند، دچار PTSDشدند. بنابراین عامل فشار (تروما) علت اولیه ی پیدایش این اختلال است.

اما وقتی که واقعه ی آسیب زایی روی می دهد، همه ی افراد دچار استرس پس از سانحه نمی شوند، یعنی برای ایجاد این اختلال عامل فشار لازم است اما کافی نیست. زمینه های زیستی و روانی- اجتماعی فرد و اتفاقاتی که پس از آسیب روی می دهد، همگی باید مد نظر متخصص باشد(کرینگ، دیویسون، نیل و جانسون، 1388). علاوه بر این جانسون، سگستون و ماتسون (2003؛به نقل از لاپاسو و آلدن[5]، 2003) معتقدند سن، جنسیت، مدت، شدت و وضعیت تأهل از جمله عوامل جمعیت شناختی است که می تواند در بروز اختلال استرس پس از سانحه نقش داشته باشد.

متخصصان معتقدند تروما یا آسیب خانواده (حتی افرادی از خانواده که به طور مستقیم در گیر آسیب نبوده اند) را نیز متاثر می سازد.

تروما یا آسیب ثانویه یا آسیب نیابی که به PTSD نیابی نیز معروف است، اولین بار در پزشکان که با افراد آسیب دیده از خشونت های خانوادگی، قربانیان ترور یا قربانیان حوادث و بلایای طبیعی سرو کار داشتند، مشاهده شد. استرس تروماتیک ثانویه به معنی واکنش روانی به تجربه تروماتیک یک فرد مهم دیگر است. بخش عمده حوادث بحران زا توسط انسان ایجاد می شود که این حوادث تاثیر زیادی بر کودکان دارد.

پس از پایان جنگ جهانی تصور می شد کودکان بخصوص اگر در کنار پدر یا مادر باشند، تاثیر ناچیزی از جنگ می پذیرند. این فرضیه تا اواسط دهه ی 1970 نیز مطرح بود. ولی پژوهش های بعدی ثابت کرد کودکان حتی دقیق تر و روشن تر از والدین و بزرگسالان خطر را درک می کنند و به آن واکنش نشان می دهند (احمدی، رشادت جو، کرمی و انیسی، 1389).

تاثیر پذیری کودکان از فجایع با توجه به سن و سطح رشدی آن ها متفاوت است. واکنش های رفتاری، اختلالاتی نظیر PTSD و ترس های ویژه حوادث بحرانی که معمولا در برخورد با عوامل مشابه تنش زا بروز می کند و نیز پرخاشگری و رفتار های مخرب اجتماعی از عمده ترین علائم کودکان است. از آن جا که وابستگی کودکان به پدران از سال اول زندگی شکل می گیرد و طی سال های بعد تشدید می شود. لذا از دست دادن پدر می تواند تاثیرات زیان باری بر کودکان داشته باشد (احمدی و همکاران، 1389). بسیاری از کودکان سوگ[6] و داغدیدگی را همراه با PTSD یا دیگر شرایط مرتبط با بحران تجربه می کنند. این حالت زمانی اتفاق می افتد که کودک فرد عزیزی را به طور غیر منتظره یا خشونت بار از دست داده باشد یا با صحنه های دردناک خون مواجهه شود یا اولین کسی باشد که جسد را کشف می کند. در برخی از این بحران ها کودکان مبتلا به PTSD می شوند. اساساً مطالعات نشان داده است فرزندان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به مشکلات روانی و رفتاری هستند(کلانتری، 1387).

اختلال استرس پس از سانحه یکی از اختلالاتی است که نه تنها می تواند کیفیت زندگی[7] فرد حادثه دیده بلکه خانواده و جامعه او را تحت تاثیر قرار می دهد. تجارب بالینی و مشاهدات مکرر پژوهشگران نشانمی دهدکه خانواده های این افراد از مشکلات روانی بیشتری رنج می برند (رادفر، 2005).اختلال استرس پس از ضربه با ناسازگاری، بیماری و خشونت بین فردی در مبتلایان ارتباط دارد. پژوهش ها حاکی از آن است که خانواده های حادثه دیده به ویژه همسران از مشکلات روانی فراوانی رنج می برند. کرختی هیجانی و خشم در خانواده های حادثه دیده بر روابط خانوادگی آن ها تاثیر منفی می گذارد (نجفی، محمدی فر، دبیری، عرفانی و کمری، 1390). یکی از مسائل بسیار مهم در ارتقای کیفیت زندگی افراد مبتلا به چنین اختلالاتی توجه به کل خانواده است.

در دهه های اخیر کیفیت زندگیبه عنوان یکی از مؤلفه های مهم سلامتی شناخته شده است. کیفیت زندگی مفهوم وسیعی است که همه ی ابعاد زندگی از جمله سلامت را در بر می گیرد و مربوط به ابعاد فیزیکی، اجتماعی و معنوی است. کیفیت زندگی دیدگاه و قضاوت فرد در رابطه با یک موقعیت، مجموعه ای از حوادث و یا زندگی جاری فرد در کنار کل اجتماع در طی یک دوره ی زمانی است.

از نظر تاریخی تحقیق درباره ی سلامتی به سمت ارزیابی ابعاد مثبت تغییر پیدا کرده است، حرکت جدید در مورد مفاهیم سلامتی، معیارهای جدید مثبت تری را با هدف ارزشیابی و نه بیماری آشکار کرد. این معیارهای جدید سلامتی بر معیارهای کیفیت زندگی تأثیر گذاشت (نجفی و همکاران، 1390).

در دنیای امروز ارتقا کیفیت زندگی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. کیفیت زندگی ارزیابی مثبت و منفی فرد از خصوصیات زندگی و نیز میزان رضایت کلی فرد از زندگی خود است. آیزنک معتقد است که این مفهوم دیدگاه فرد را درباره ی تفاوت درک شده بین آنچه باید باشد و آنچه هست، نشان می دهد. سه بعد مهم این مفهوم شامل نظر فرد درباره ی سلامت کلی خود، رضایت از ابعاد جسمی، روانی، اجتماعی، اقتصادی زندگی و نیز زیرمجموعه های این ابعاد است. محققان معتقدند که بررسی کیفیت زندگی و تلاش در راه اعتلای آن نقش بسزایی در سلامت زندگی فردی و اجتماعی افراد دارد (مظلومی، ذوالقدر، میرزایی و حسن بیگی، 1390).

یکی از حوادث دردناک در حوزه نفت و گاز در ایران،  انفجار لوله ی گاز سرخس- مشهد بود. این انفجار که در ظهر روز جمعه 19/6/89 اتفاق افتاد موجب خسارات جانی و مالی قابل توجهی گردید. این انفجار به دلیل نقص فنی در دستگاه سایدبوم و عدم رعایت نکات ایمنی و بی احتیاطی هنگام انتقال گاز به لوله ی جدید رخ داد. این آتش سوزی تا شعاع 5 کیلومتر از منطقه را در برگرفت و منجر به مرگ تعداد قابل توجهی از متخصصان، مهندسان، پیمانکاران و کارگران حاضر در آن منطقه شد و تقریباً حدود 2 میلیارد تومان خسارت مالی به بار آورد.

در روز حادثه نیز حدود 100 نفر مشغول به کار بودند که حدود 56 نفر کشته شدند و کسانی که نجات یافتند با درجاتی از سوختگی به زندگی خود ادامه می دهند. لذا به دلیل تأثیرات مخربی که این حادثه بر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی بازماندگان و دیگر کارکنان مستقر در محل وقوع حادثه و خانواده های داغدیده کشته شدگان داشته است و از آنجا که تا کنون اقدامی در جهت بهداشت روانی آنها صورت نگرفته است. در این مطالعه، تعیین میزان شیوع علائم PTSDدر بازماندگان و همچنین در خانواده های قربانیان مد نظر قرار گرفت. علاوه بر این تعیین رابطه بین علائم PTSD و کیفیت زندگی هم در بازماندگان حادثه مد نظر بود. چنین مطالعه ای قبلا انجام نشده است، و اطلاعات در مورد شیوع PTSDدر بازماندگان و خانواده های قربانیان و اثرات آن بر کیفیت زندگی این افراد در دست نیست.

1-3- اهمیت و ارزش تحقیق

اختلال استرس پس از سانحه از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ چرا که بعد از وقوع یک حادثه افراد درگیر دچار مشکلات گوناگونی از جمله مشکلات جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی می شوند. با گذشته زمان و حمایت های اجتماعی مشکلات این افراد کمی کاهش می یابند، اما آنچه در ذهن این افراد ماندگار می ماند،فشار روانی حاصل از این استرسی است که حادثه برای این افراد بوجود می آورد.به علاوه، این فشار روانی باعث فاصله گرفتن این قربانیان از موقعیت های اجتماعی و شغلی می شود و کم کم کیفیت زندگی این افراد را تحت تأثیر قرار می دهد.

با رشد و توسعه جوامع توجه بیشتری به مفهوم کیفیت زندگی شده است و به موازات آن رویکرد های مختلفی در این زمینه مطرح شده است. در گذشته تمرکز علوم روانشناختی، بیشتر در درمان بیماری ها، تسکین درد ها، کاهش هیجانات منفی، بازسازی طرحواره های معیوب و اصلاح رفتار ها و پاسخ های مشکل زا بوده است. اما امروزه اعتقاد بر این است که رویکرد های مدرن در چشم انداز جدید به فهم کامل وسعت زندگی انسان از کمبود ها، رنج ها، بیماری ها و پریشانی تا بررسی ارتباطات سالم، شکوفایی، سلامت و شادی نیاز دارند (طغیانی، 1390). به همین دلیل امروزه بررسی عوامل و اختلالاتی که بر کیفیت زندگی خانواده ها و افراد تاثیر می گذارد، حائز اهمیت است.

وجود بیماری مزمن و جدی در یکی از اعضای خانواده به طور معمول تاثیر عمیقی بر سیستم خانواده، نقش ها، عملکرد و کیفیت زندگی اعضای خانواده دارد. لذا وجود یک بیمار روانی زندگی خانواده را مختل، نشاط و رفاه را از اعضای خانواده سلب و در نتیجه بر کیفیت زندگی تاثیر سوء می گذارد. انطباق با شرایط و سازگاری زناشویی در خانواده هایی که سرپرست خانواده دارای اختلال است، ضرورت بیشتری دارد. اختلال استرس پس از سانحه به طور غالب مشکلاتی را در زمینه روابط صمیمی و نقش های خانوادگی ایجاد می کند. از آنجایی که این اختلال در بر دارنده علائمی است که در اعتماد، نزدیکی عاطفی، روابط میان فردی، جرأت مندی و مهارت های حل مسأله تداخل ایجاد می نماید، این گونه مشکلات می توانند تبدیل به معضلی در خانواده های این افراد گردند و کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهند (نجفی و همکاران، 1390).

در نتیجه بعد از وقوع یک حادثه توجه به مسائل و مشکلات افراد حادثه دیده حائز اهمیت است. افرادی که در یک پروژه مشغول به کار هستند، بعد از چنین حوادثی از دنیای کار دور می شوند،کیفیت شغلی آنها پایین می آید و دچار مشکلات اجتماعی و اقتصادی فراوان می شوند. لذا بعد از چنین حوادثی بررسی مشکلات روحی و روانی این افراد به ویژه اختلال استرس پس از سانحه الزامی می باشد.

ضرورت و اهمیت پژوهش حاضر در این می باشد که افراد درگیر در چنین حوادثی بعد از مدتی به دنیای پروژه و صنعت باز می گردند که اگر مشکلات روحی آن ها حل نشده باقی بماند، بر کیفیتشغلی آن ها تأثیر می گذارند و نمی توانند در شغل خود ثمر بخش باشند، لذا مشخص کردن میزان اختلالات این افراد و تاثیر آن بر کیفیت زندگی ضرورت دارد.نتایج این پژوهش ‌می ‌تواند برای سازمان‌های مرتبط با فجایع همچون، سازمان‌ هلال احمر جمهوری اسلامی ایران، مراکز مشاوره و درمان، بیمارستان‌ها و اورژانس‌ها و سایر سازمان‌هایی که به گونه‌ای در معرض این‌گونه حوادث هستند، مثل شرکت برق، شرکت ملی نفت و شرکت ملی گاز ایران به ویژه مراکز بهداشتی روانی شرکت گاز جهت شناسایی، ارزیابی و ارائه درمان به قربانیان مبتلا به PTSD و خانواده‌های آن‌ها مفید باشد. به علاوه نتایج این پژوهش می ‌تواند مشخص کند که چند درصد از همسران و فرزندان قربانیان متوفی و بازماندگان این انفجار نیازمند سطوح مختلف خدمات روانشناسی می باشند.

 1-4 اهداف پژوهش

1-4-1 هدف اصلی

تعیین میزان شیوع اختلال استرس پس از سانحه در قربانیان بازمانده از حادثه انفجار لوله گاز سرخس- مشهد.

1-4-2 اهداف فرعی

1 – تعیین میزان شیوع اختلال استرس پس از سانحه در فرزندان قربانیان (متوفی) حادثه انفجار لوله گاز سرخس- مشهد.

2 – تعیین میزان شیوع اختلال استرس پس از سانحه در همسران قربانیان (متوفی) حادثه انفجار لوله گاز سرخس- مشهد.

3 – تعیین رابطه ی بین علایم اختلال استرس پس از سانحه و کیفیت زندگی در قربانیان بازمانده از حادثه ی انفجار لوله گاز سرخس- مشهد.

4 – تعیین رابطه ی بین علایم اختلال استرس پس از سانحه و کیفیت زندگی در همسران قربانیان (متوفی) حادثه ی انفجار لوله گاز سرخس- مشهد.

5- تعیین رابطه ی بین شدت علایم اختلال استرس پس از سانحه با علایم سوگ در فرزندان قربانیان (متوفی) حادثه ی انفجار لوله گاز سرخس- مشهد.

 1-5 سؤال های پژوهش

1-5-1 سؤال اصلی

میزان شیوع اختلال استرس پس از سانحه در قربانیان بازمانده از حادثه ی انفجار لوله گاز سرخس- مشهد چقدر است؟

1-5-2سؤالات فرعی

1 – میزان شیوع اختلال استرس پس از سانحه در فرزندان قربانیان (متوفی) حادثه ی انفجار لوله گاز سرخس- مشهد چقدر است؟

2 – میزان شیوع اختلال استرس پس از سانحه در همسران قربانیان (متوفی) حادثه ی انفجار لوله گاز سرخس- مشهد چقدر است؟

فرضیات پژوهش
1-بین علایم اختلال اختلال استرس پس از سانحه و کیفیت زندگی در قربانیان بازمانده از حادثه انفجار لوله گاز سرخس- مشهد رابطه وجود دارد.

2-بین علایم اختلال استرس پس از سانحه و کیفیت زندگی در همسران قربانیان (متوفی) حادثه انفجار لوله گاز سرخس- مشهد رابطه وجود دارد.

3 – بین علایم اختلال استرس پس از سانحه و علایم سوگ در فرزندان قربانیان (متوفی) حادثه انفجار لوله گاز سرخس- مشهد رابطه وجود دارد.

1-6 تعریف اصطلاحات و مفاهیم

1-6-1تعریف نظری

اختلال استرس پس از سانحه:مستلزم پاسخ افراطی به عامل تنش زای شدیدی است که افزایش اضطراب، محرک های مرتبط با سانحه و کرختی عمومی پاسخ های هیجانی را شامل می شود(کرینگ و همکاران، 1388؛ 168).

کیفیت زندگی:ادراکیاست که افراد از وضعیتی که در آن زندگی می کنند و زمینه ی فرهنگی و سیستم ارزشی که در آن هستند، دارند که این ادراک بر اساس اهداف، انتظارات، استانداردها و علایق آنها می باشد(سازمان بهداشت جهانی، 1998؛ به نقل از طغیانی،1390؛ 47).

سوگ:مجموعه ای از احساسات، افکار و رفتارهایی است که وقتی فرد با فقدان و یا تهدید فقدان مواجه می شود در درون او ایجاد می گردد (آقایی، سجادیان و کلانتری، 1391؛ 12).

1-6-2 تعریف عملیاتی

اختلال استرس پس از سانحه: در این مطالعه، منظور از اختلال استرس پس از سانحه نمره ای است که آزمودنی های بزرگسال در مقیاس می سی سی پی (M-PTSD)و کودکان در مقیاس تجدید نظر شده ی تأثیر وقایع (CRIES-8) کسب می کنند.

کیفیت زندگی: در این مطالعه منظور از کیفیت زندگی، نمره ای است که آزمودنی در فرم کوتاه مقیاس کیفیت زندگی(WHO-QOL) کسب می کند.

سوگ: در این مطالعه منظور از سوگ نمره ای است که آزمودنی از پرسشنامه سوگ کودکان به دست می آورد.

 2-1- مقدمه

در این فصل ابتدا به معرفی، تعریف و بررسی اختلال استرس پس از ضربه، سیر تاریخی این اختلال، علائم اختلال، اختلال استرس پس از سانحه در کودکان، شیوع اختلال، مدل های اختلال، اختلال فشار روانی حاد، علائم فشار روانی حاد پرداخته می شود. در بخش بعدی به بررسی مفهوم کیفیت زندگی، مؤلفه های کیفیت زندگی، اندازه گیری کیفیت زندگی، رویکردهای مربوط به کیفیت زندگی اشاره می گردد. در بخش دیگر این فصل تاریخچه و مولفه های تشکیل دهنده آن و تعریف و بررسی سوگ سوگ، اهمیت سطح رشدی، نظریه های مربوط به سوگ پرداخته می شود.سپس در دو بخش به بررسی رابطه اختلال استرس پس از سانحه با کیفیت زندگی و رابطه اختلال استرس پس از سانحه با سوگ(داغدیدگی) پرداخته شده و در نهایت مروری بر پیشینه ی داخلی و خارجی پژوهش صورت خواهد گرفت.

 

2-2 -مبانی نظری

2-2-1-اختلال استرس پس از سانحه

افراد مبتلا به اختلال های اضطرابی در اثر احساس های مزمن و شدید اضطراب درمانده می شوند. این احساس ها به قدری نیرومند هستند که افراد مبتلا به این اختلال ها قادر نیستند فعالیت های روزمره خود را انجام دهند. اضطراب آن ها ناخوشایند است و باعث می شود نتوانند از موقعیت های عادی لذت ببرند، اما علاوه بر آن آن ها می کوشند از موقعیت هایی که باعث می شوند احساس اضطراب کنند، اجتناب ورزند. در نتیجه آنها فرصت هایی را برای خوش گذرانی یا عمل کردن طبق تمایلشان، از دست می دهند (هالجین و ویتبورن، 1388). سطح بیش از حد بالا یا وقوع مکرر اضطراب، وجه اشتراک تمام اختلال های اضطرابی است. سطوح بالای ترس و همین طور اضطراب، اختلال های اضطرابی را مشخص می کند. اما هر اختلال با مجموعه متفاوتی از علائم مرتبط با اضطراب یا ترس تعریف می شود. در هر اختلال ملاک ها تصریح می کنند که این اضطراب ها یا ترس ها باید در عملکرد شخص اختلال ایجاد کنند یا موجب ناراحتی قابل ملاحظه شوند تا آن اختلال تشخیص داده شود. یک دسته از اختلال های اضطرابی اصلی، اختلال استرس پس از سانحه می باشد( کرینگ و همکاران، 1388).

اختلال استرس پس از سانحه به طور رسمی در سومین ویرایش راهنمای تشخیص و آماری اختلالات روانی(DSM-II)(1980) لحاظ شد. این اختلال به عنوان آخرین گروه اختلالات اضطرابی است که در آن نشانه های مرضی روانشناختی به دنبال یک رویداد فشارزا و غیرقابل تحمل از قبیل جنگ، زلزله، حادثه رانندگی، بمباران، وحشت و زندگی در اردوگاه های اسیران جنگی رخ می دهد. اما رویارویی با یک حادثه آسیب زا شرط لازم ابتلا به این اختلال است، در حالی که عوامل روانشناختی بسیاری هستند که به عنوان شرط کافی، می توانند حوادث ضربه آمیز را کاهش داده یا در آن مداخله کنند. یک نفر ممکن است یک حادثه آسیب زا را پیشایندی مصلحتی تلقی کند، حال آن که دیگری همان حادثه را یک مصیبت فاجعه آمیز تفسیر نماید(میتال، فورتنی، پاینه و همکاران[8]، 2006).

2-2-1-1-سیر تاریخی

نشانگان قلب سرباز[9] نامی بود که در زمان جنگ های داخلی آمریکا به دلیل وجود علایم قلبی خودکار (اتونوم) به نشانگانی شبیه PTSD داده شد. جاکوب داکوستا در سال 1871 در مقاله ای تحت عنوان « درباره ی قلب تحریک پذیر» به توصیف این گونه سربازان پرداخته بود. در سال های 1901-1900 که نفوذ روانکاوی به ویژه در ایالات متحده بسیار چشمگیر بود. بالینگران تشخیصی تحت عنوان نورز آسیب زا[10] را برای این بیماری به کار می بردند. در جنگ جهانی اول این نشانگان را شوک ناشی از ترکش[11] نامیده بودند و این فرضیه مطرح بود که نشانگان مزبور به دلیل آسیب مغزی ناشی از انفجار گلوله های توپ بوجود می آید. در سال 1941 در باشگاه شبانه ی شلوغی در بوستون بنام (باشگاه نارگیلستان) آتش سوزی روی داد که در بازماندگانش افزایش عصبانیت، خستگی و کابوس دیده می شد. سربازان جنگ جهانی دوم، بازماندگان اردوگاه های نازی ها و بازماندگان بمباران اتمی ژاپن همگی علایم مشابهی داشتند که گاه نورز جنگ[12] یا خستگی از عملیات[13]خوانده می شد (کاپلان و سادوک، 1388). بالاخره عوارض روانپزشکی، در سربازانی که در جنگ ویتنام حضور داشتند بعد از بازگشت از این جنگ دچار تغییرات رفتاری و روانی شدند، باعث شد مفهوم اختلال استرس پس از سانحه به طور کامل شکل بگیرد (احمدی و همکاران،  1389).

2-2-1-2 -علائم اختلال استرس پس از سانحه

PTSD به تعریف چهارمین ویرایش کتابچه ی تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-IV-TR) عبارت است از: « مجموعه ای از عوامل نوعی که در پی مواجه با عامل فشار آسیب زای بی نهایت شدیدی پیدا می شود». این مواجه می تواند به صورت دیدن، حضور یا شنیدن باشد. فرد به صورت ترس و درماندگی به این تجربه پاسخ می دهد. واقعه را دائماً در ذهن خود مجسم می کند و در عین حال می خواهد از یادآوری آن اجتناب کند. علایم مزبور باید لااقل یک ماه طول کشیده باشد و بر حوزه های مهمی از زندگی بیمار نظیر حوزه های خانوادگی و شغلی او باید تأثیر چشمگیری نهاده باشد( کرینگ و همکاران، 1388).

ملاک های تشخیصی اختلال استرس پس از سانحه بر اساس DSM-IV-TR عبارتند از:

الف) فرددر معرض رویداد آسیب زایی قرار گرفته است که در آن رویداد یا رویداد هایی را تجربه کرده ، شاهد بوده، یا با آن ها رو به رو شده است که مرگ واقعی یا تهدید به مرگ را در بر داشته اند یا اینکه تمامیت جسمانی فرد یا دیگران تهدید شده است و پاسخ فرد ترس شدید ، درماندگی ، یا وحشت را در بر داشته است.

ب) رویداد آسیب زا مرتبا به صورت یک یا چند مورد زیر دوباره تجربه می شود:

1- یاد آوری های ناراحت کننده ی مکرر و مزاحم رویداد.

2- رویاهای ناراحت کننده ی مکرر رویداد؛ طوری عمل می کند که انگار رویداد آسیب زا دوباره اتفاق افتاده است.

3- ناراحتی روانشناختی شدید هنگام روبرو شدن با نشانه های درونی یا بیرونی که نمادی از رویداد آسیب زا هستند یا به جنبه ای از آن شباهت دارند.

4- واکنش پذیری روانشناختی شدید هنگام روبرو شدنبا نشانه های درونی یا بیرونی که نمادی از رویداد آسیب زا هستند یا به جنبه ای از آن شباهت دارند.

ج)اجتناب مداوم از محرک های مرتبط با آسیب و کرختی پاسخ دهی کلی ( که قبل از آسیب وجود نداشتند )، که با سه مورد زیر یا بیشتر مشخص می شود:

1- که سعی در اجتناب کردن از افکار ، احساسات یا گفتگو های مربوط به آسیب.

2-سعی در اجتناب کردن از فعالیت ها، مکان ها یا افرادی که خاطرات آسیب زا را بر انگیخته می کند،

3- ناتوانی در به یاد آوردن جنبه مهمی از آسیب.

4-کاهش محسوس علاقه به فعالیت های مهم یا شرکت کردن در آن ها.

5- احساس جدایی از دیگران یا بیگانگی با آن ها.

6- دامنه ی محدود عاطفه (مثل ناتوانی در داشتن احساس های محبت آمیز).

7- احساس کوتاه شدن آینده.

د) نشانه های مداوم افزایش برانگیختگی (که قبل از آسیب وجود نداشتند) با دو مورد یا بیشتر از موارد زیر مشخص می شود:

1- مشکل خوابیدن یا خفته ماندن.

2- تحریک پذیری یا طغیان خشم.

3- مشکل تمرکز کردن.

4- پاسخ یکه خوردن مفرط ( باچر و همکاران، 1387).

نشانه های PTSDدر دو گروه جای می گیرند. گروه اول که ” مزاحمت ها و اجتناب” نامیده می شوند، افکار مزاحم، رؤیاهای مکرر، صفحه های بازگشت به گذشته (فلاش بک)، بیش فعالی نسبت به علایم آسیب و اجتناب از افکار یا عوامل یادآوری را در برمی گیرد. گروه دوم به نام ” بیش انگیختگی و کرختی” نشانه هایی را شامل می شوند که جدایی ( گسلش) از دست دادن علاقه به فعالیت های روزمره، خواب آشفته، تحریک پذیری و احساس کوتاه تر شدن آینده را در بردارند. بنابراین افکار مزاحم موجب اجتناب از یادآورهای ناراحت کننده می شوند و بیش انگیختگی به پاسخ کرختی می انجامد. افراد بعد از یک رویداد آسیب زا یک رشته پاسخ های شاخص را انجام می دهند که در دو مرحله روی می دهند. واکنش مقدماتی مرحله ی اعتراض است که طی آن فرد با حالت هشدار و هیجان نیرومند مانند ترس یا غم واکنش نشان می دهد. ممکن است در این مرحله فرد جیغ

کلید واژه ها : شخصیت، شغل، ویژگی‌های شخصیتی، سرشت و منش

1ـ1 مقدمه

ازشخصیت[1] تعاریف گوناگونی به عمل آمده است که هر کدام بر یک نظریه‌ی ویژه مبتنی است(شولتز[2]، 1389). صاحب نظران، قدیمی‌ترین طبقه‌بندی تیپ شخصیتی را به بقراط و جالینوس ازحکمای یونان باستان نسبت داده‌اند. بقراط شخصیت افراد را تحت تاثیر چهار خلط(مایع) یعنی خون، بلغم، صفرا و سودا تصور می‌کرد(کریمی، 1378). بقراط معتقد بود براساس این چهار خلط و از زیادی یا تسلط یکی از این مایعات بدنی است که تیپ‌های مختلف شخصیت یعنی تیپ شخصیتی دموی، بلغمی، صفراوی و سودایی بوجود می‌آیند(حق شناس، 1390). ویژگی‌های عمومی شخصیت در زندگی روزمره، به صفاتی پایدار در طی زمان باز می‌گردد که از موقعیتی به موقعیت دیگر تغییر چندانی نکرده و به ماهیت وجودی فرد اشاره دارد. در ابتدای سده‌ی بیستم زیگموند فروید[3] بر تجارب پنج سال اول عمر انسان به عنوان پایه‌گذار ویژگی‌های شخصیتی در دوران پس از آن تأکید دارد، درحالی که پیشگامان نظریه‌ی شخـصیتی وجودگرا و انسان‌گرا، نظری برخلاف آن داشتند. این فرایند با انقلاب سومی درحوزه‌ی شخصیت شناسی روبه رو شد. در واقع نظریه‌ی عاملی شخصیت، به اهمیت تأثیر فرایند رشد، شرایط   متفاوت محیطی در توسعه و رشد ویژگی‌های فردی و انگیزش‌ها و نیازهای روزمره برای بروز ویژگی‌های شخصیتی تأکید دارد(حق شناس، 1390). به هر صورت، در روانشناسی امروز دیدگاه‌های نه چندان متعدد اما متفاوتی از شخصیت وجود دارد. یکی از این رویکردهایی که نزد اهل فن از مقبولیت نسبی برخوردار است، نظریه عاملی شخصیت است(گروسی، 1380). پژوهش حاضر به یکی از جدید‌ترین طرح‌های عاملی شخصیت می‌پردازد. چارلز ای. اسپیرمن[4] از شروع کننده‌های طرح‌های عاملی شخصیت بوده(شولتز، 1389). فرض بنیادین نظریه‌های عاملی همان گونه که در نظریه‌ی بقراط آمده، از نظر علی، تقدم را به ویژگی صفات می‌دهد. سرانجام این نظریه برتأثیرات نهفته‌ی وراثتی، جنبه‌های فیزیولوژیک و روان‌شناختی، أعم از اکتسابی و مادرزادی، درشکل‌گیری

1-1- مقدمه.. 3

1- 2- بیان مساله تحقیق.. 5

1- 3- معرفی  کلی جایگاه فقهی نماء در بیع.. 9

1-4- اهداف تحقیق.. 15

1-5-  فرضیات تحقیق.. 15

1-6- روش تحقیق.. 16

1-7- پیشینه تحقیق.. 16

1-8- تعاریف پژوهش.. 20

1-9-معاوضی بودن بیع.. 21

1-10- لزوم عقد بیع:.. 21

1-11- آثار بیع.. 22

1-12- معرفی اجمالی انواع نماء در اصطلاح فقهی.. 24

1-12-1- نماء  متصل.. 24

1-12-2-  نماء منفصل.. 24

1-12-3- نماء بیع مال مشترک.. 25

1-12-4- نماء بیع  مغصوب.. 26

1-12-5- نماء بیع موهوب.. 28

1-12-7- نماء بیع مال رهن.. 30

1-12-8- نماء  بیع لقطه.. 31

1-12-9- نماء مبیع.. 33

1-12-10- نماء بیع شرط.. 34

1-12-11- نماء بیع فضولی.. 34

1-12-12- نماء بیع معاطاتی.. 37

1-12-13- نماء بیع قبل از قبض.. 38

1-12-14- نماء مبیع معیوب.. 40

1-12-15- نماء مبیع نزد مفلس.. 41

1-12-16- نماء  مبیع مشفوع.. 42

1-12-17-  نماء متصل موقوف.. 43

1-12-18- نماء از عین در بیع.. 46

1-13- نماء  و ثمره.. 46

فصل دوم: نماء و منافع از نظر فقه اسلامی

2- نماء و منافع از نظر فقه اسلامی.. 50

2-1- ضمان نماء در فقه امامیه.. 50

2-1-1- مبانی ضمان منافع از نظر فقه امامیه.. 53

2-1-1-1- قاعده ی علی الید.. 54

2-2- ضمان نماء در فقه اهل سنت.. 60

فصل سوم: نماء ومنافع ومسئولیت متعاملین نسبت به نماء وثمن در حقوق مدنی ایران

3- نماء ومنافع ومسئولیت متعاملین نسبت به نمائ وثمن در حقوق مدنی ایران   65

3-1-  موارد مسولیت متعاملین نسبت به نماء(نماء ثمن، نماء مبیع)   65

3-2- تغییرات قیمت مبیع و مسئولیت خریدار نسبت به آن.. 69

3-3- جبران خسارات وارده.. 73

3-3-1-  امکان جمع حق فسخ و جبران خسارات وارده.. 73

3-3-2- مبنای مسئولیت جبران خسارت وارده.. 76

3-3- 3-تلف نماء حاصل از مبیع.. 77

3-4- ضمان نماء و منافع در حقوق مدنی ایران.. 78

فصل چهارم: دیدگاه های فقهی

4-دیدگاه های فقهی.. 83

4-1- بررسی دیدگاه های فقهی در مورد ضمان معاوضی مبیع.. 83

4-2- تلف مبیع قبل از قبض.. 85

4-2-1- ادله حکم  تلف مبیع قبل از قبض.. 86

4-2-2- جریان قاعده در سایر معاوضات.. 88

 

4-2-3- اسقاط ضمان معاوضی.. 91

4-2-4- ضمان درک.. 93

4-2-5- مسئولیت.. 94

4-2-6- بررسی وضعیت نماءات و تلف آن.. 96

4-2-7-آثار تلف‌ مبیع ‌قبل ‌از تسلیم.. 97

نتیجه گیری.. 99

پیشنهادات.. 103

منابع.. 104

                                           

چکیده:

 

هدف از این پژوهش بررسی فقهی و حقوقی نماء و منافع در بیع از نظر فقه اسلامی و حقوق مدنی ایران می باشد ، نماء به مالی گویند که به تدریج از اعیان اموال به دست می آید، بی آنکه از عین مال به گونه ای محسوس بکاهد، خواه این ثمره مثل میوه ی درختان، عین مادی باشد یا وصفی که عین مال از آن جهت قابل انتفاع است. این عین ، تازمانی که وابسته به پایه ی اصلی است وبر آن پرورده می شود،به طوری که هر کس در این زمان خرید و فروشی  دارد و نماء و ثمره را در بیع متعلق به مشتری می دانند و لازمه این نظریه تحقق مالکیت مشتری است، در مبیع تلف شده بدون تصور مالکیت مبیع نمی توان قایل به مالکیت نماء و ثمره حاصله برای مشتری گردید.  برخی ، غاصب را ضامن منافع مال مغصوب نمی دانند اعم از اینکه این منافع متصل یا منفصل باشد.برخی دیگر، غاصب را ضامن منافع منفصل می دانند نه متصل که در بین فقها در این مورد اختلاف نظر وجود دارد.  این پژوهش کاوشی در تبیین مفهوم «بیع» و «نماء و منافع» در فقه اسلامی  و حقوق مدنی ایران می باشد .

پژوهش حاضر یک تحقیق نظری است که به صورت کتابخانه ای از منابع کتابخانه،کتابخانه های دیجیتال، نمایه نشریات ،مقالات مربوط و فضای مجازی و به جمع آوری شده و کلیه مطالب و  اطلاعات با استفاده از فیش برداری کتاب ها و نشریات تخصصی ،نمایه نشریات و مقالات گردآوری شده است.هدف مورد مطالعه در این پژوهش بررسی احکام نماء و منافع آن در فقه اسلامی و حقوق ایران پرداخته شده و در فصل اول کلیاتی از نماء و اصطلاحات فقهی نماء به طور مختصر توضیح داده شده است و در فصل دوم  به معرفی ضمان نماء ومنافع از نظر فقه اسلامی و در فصل سوم به نماء ومنافع ومسولیت متعاملین ودر فصل چهارم به بررسی دیدگاه های فقهی و حقوقی نماء و منافع در فقه و حقوق مدنی ایران پرداخته شده است .

 

کلمات کلیدی : نماء، خرید و فروش ،ثمره ، بیع.

 
 

1-1- مقدمه
احل الله بیع و حرم الربا  «سوره ی بقره آیه 275» خداوند در اهمیت بیع و حلال بودن آن تأکید می کند و می گوید اموالتان را در میان خود از راه حرام و نامشروع نخورید و اگر بیع نامشروع بود معصومین آن را تأیید نمی کردند (انصاری 1427 ق جلد 7 ص 152).

1-5) مدل مفهومی تحقیق : 9

1-6) سوالات  تحقیق 10

1-7) فرضیات تحقیق 11

1-8) قلمرو تحقیق 12

1-9) تعریف مفهومی و عملیاتی واژه گان تحقیق 12

فصل دوم

2-1) مقدمه 16

2-2) پیشینه تحقیق 16

2-2-1) تحقیقات انجام شده در خارج 16

2-2-2) تحقیقات انجام شده در داخل 20

2-3) ادبیات تحقیق 25

2-5) هوش هیجانی 36

2-5-1)هوش هیجانی چیست؟ 36

2-5-2) ابعاد هوش هیجانی 39

2-5-3) هوش هیجانی فردی و اجتماعی 42

2-5-4) هوش هیجانی در محیط کار 43

2-5-5) هوش هیجانی و مدیریت بازار 47

2-6) بازاریابی 50

2-6-1) بازاریابی چیست؟ 50

2-6-2) اثربخشی بازاریابی 52

2-6-3) موانع ارتقای جایگاه فعالیت‌های بازاریابی و مدیریت بازار 57

2-6-4) بازاریابی در ایران 60

2-6-5) لزوم نگرش نو  به بازاریابی 62

2-7) هوش هیجانی و اثر بخشی بازاریابی 65

2-8) مدل عملیاتی تحقیق 67

فصل سوم

3-1) روش تحقیق 69

3-2) جامعه  و نمونه آماری 69

3-3)  سنجش اعتبار و پایایی 70

3-3-1) اعتبار 70

3-3-2) پایایی 70

3-4) ابزار گرداوری اطلاعات 71

3-5) شیوه شاخص سازی متغیرهای پژوهش 71

3-6) ابزار مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل 76

3-7) روش تجزیه و تحلیل دادهها : 76

فصل چهارم

4-1) مقدمه 79

4- 2) آمار توصیفی 79

4-2-1) تحصیلات 80

4-2-2) سن 80

4-2-3) وضعیت تاهل 81

4-2-4) سمت 82

4- 3)آمار توصیفی نمرات متغیرها 83

4-3-1) خودآگاهی 83

4-3-2) خودکنترلی 83

4-3-3) همدلی 84

4-3-4) مهارت اجتماعی 85

4-3-5) خودانگیزشی 86

4-3-6. اثربخشی بازاریابی 86

4- 4) آمار توصیفی متغیرهای اصلی تحقیق 89

4-4-1) هوش هیجانی 89

4-4-2) اثربخشی بازاریابی 89

4-4.آمار استنباطی 90

4-4-1.آزمون کلموگروف-اسمیرنوف(K-S) 90

4-4-2.آزمون فرضیه اصلی 91

4-5-3.آزمون فرضیه های فرعی 95

فصل پنجم

5-1) خلاصه 99

5-2) بحث و نتیجه گیری 100

5-3) پیشنهادات تحقیق 102

5-4) محدودیت و مشکلات اجرایی پژوهش 103

پیوست: 104

منابع و ماخذ: 115

 

چکیده:

این پژوهش با هدف بیان “تاثیر هوش هیجانی بر اثر بخشی استراتژی های بازاریابی” انجام شده است لذا برای بررسی میزان این تاثیر به انجام یک مطالعه موردی با رویکرد تطبیقی میان مدیران وکارمندان بخش بازرگانی دو کارخانه سایپا کاشان و ایسکرا پرداخته ایم. امروزه توجه به نقش هوش هیجانی در اثربخشی بازاریابی شرکت ها و صنایع برجسته تر شده است و مدیران و رهبران به اهمیت و نقش تعاملات صحیح و درک متقابل با کارکنان از طریق هوش هیجانی پی برده و بسیاری از سازمان‌ها به آن روی آورده‌اند. به طوری که مدیران شرکت ها در تلاش برای رسیدن به یک موقعیت   رقابتی خوب از طریق قابلیت­های فردی و اجتماعی هوش هیجانی و رسیدن به یک بازاریابی اثربخش می باشند. این پژوهش نیز از حیث هدف کاربردی و از حیث روش گردآوری داده ها توصیفی – پیمایشی است. در این پژوهش داده ها با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردیده و برای بررسی فرضیات پژوهش از آزمون رگرسیون استفاده شده است. نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که هوش هیجانی بر استراتژی های بازاریابی تاثیر اثربخش دارد بصورتی که ضرایب رگرسیون نشان می دهد که خودآگاهی، خودکنترلی و خودانگیزشی بر اثربخشی بازاریابی شرکت ایسکرا تاثیر گذارند. و در شرکت سایپا مولفه های خودکنترلی و مهارت اجتماعی بر اثربخشی بازاریابی تاثیرگذارند.

 

واژگان کلیدی: هوش هیجانی، استراتژی بازاریابی، اثربخشی، مشتری مداری

 

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

1-1) مقدمه

این پژوهش با هدف بیان تاثیر هوش هیجانی بر اثر بخشی استراتژی های بازاریابی انجام شده است لذا برای بررسی میزان این تاثیر به انجام یک مطالعه موردی با رویکرد تطبیقی میان کارخانجات سایپا کاشان و ایسکرا پرداخته ایم.

امروزه توجه به نقش هوش هیجانی در اثربخشی بازاریابی شرکت ها و صنایع برجسته تر شده است و مدیران و رهبران به اهمیت و نقش تعاملات صحیح و درک متقابل با کارکنان از طریق هوش هیجانی پی برده و بر طبق آمار، بسیاری از سازمان‌ها به آن روی آورده‌اند. به طوری که مدیران شرکت ها در تلاش برای رسیدن به یک موقعیت رقابتی خوب از طریق قابلیت­های فردی و اجتماعی هوش هیجانی و رسیدن به یک بازاریابی اثربخش می باشند. مفهوم اثربخشی بازاریابی وابسته یا در ارتباط قوی، جهت دستیابی شرکت به نتایج ارزشمندی مانند: رشد بلند مدت، افزایش رضایت مشتری، مزیت رقابتی و جهت گیری استراتژیک شرکت، سهم بازار بیشتر از رقبا، تبلیغات و سهم تبلیغاتی از بازار می باشد.

لذا در این فصل برای درک بهتر، به بیان موضوع و اهمیت و ضرورت انجام چنین پژوهشی و در ادامه به تعریفی از هوش هیجانی و بازاریابی ، اهداف و سوالاتی که این پژوهش درصدد دستیابی به آن است خواهیم پرداخت.

 

1-2) بیان مسئله

1-2 اهمیت و ضروریت انجام پژوهش… 3

1-3 اهداف پژوهش… 4

1-4 ادبیات و پیشینه پژوهش: 5

1-4-1 پیشینه داخلی : 5

1-4-2 پیشینه خارجی : 6

1-5 تعریف و بیان مسأله پژوهش… 6

1-6 چهارچوب نظری: 8

1-7 فرضیات و مدل پژوهش : 9

1-8 روش و ابزار جمع آوری اطلاعات.. 10

1-9 جامعه آماری و روش نمونه گیری.. 10

1-10 قلمرو پژوهش… 11

1-11 روش تجزیه وتحلیل داده ها 11

1-12 تعاریف اصطلاحات و متغیرهای پژوهش… 11

فصل دوم: مروری بر ادبیات پژوهش… 14

2-1 مقدمه. 15

2-2 تجارت آزاد. 16

2-3 مزیت نسبی.. 18

2-4 سازمان تجارت جهانی.. 18

2-5 صادرات.. 20

2-5-1- اهمیت و مزیت صادرات.. 21

2-6 عملکرد صادراتی.. 23

2-6-1 معیارهای سنجش عملکرد صادراتی.. 25

2-7  بازاریابی.. 27

2-7-1 بازاریابی صادراتی.. 31

2-8 تعهد صادراتی.. 34

2-9 مزیت رقابتی.. 36

2-9-1 انواع مزیت رقابتی.. 38

2-10 ادبیات و پیشینه پژوهش: 45

2-10-1 پیشینه داخلی : 45

2-10- 2پیشینه خارجی : 46

فصل سوم: روش شناسی پژوهش… 49

3-1 مقدمه. 50

3-2 روش و نوع پژوهش… 51

3-3 متغیر های پژوهش… 51

3-4 فرضیات و مدل پژوهش… 57

3-5 جامعه پژوهش… 59

3-6 قلمرو پژوهش… 60

3-7 حجم نمونه و روش نمونه گیری.. 60

3-8 ابزار گردآوری اطلاعات.. 60

3-9 روش گردآوری اطلاعات.. 61

3-10 بررسی پایایی ابزار اندازه گیری.. 61

3-11 بررسی روایی ابزار اندازه گیری.. 63

3-12 روش تجزیه وتحلیل داده ها 63

3-13 جمع بندی.. 63

فصل چهارم: یافته های پژوهش… 65

4-1 مقدمه. 66

4-2 آمار توصیفی.. 67

4-3 آمار استنباطی.. 71

4-3-1 تعیین نرمال بودن داده های پژوهش… 72

4-3-2 آزمون فرضیات پژوهش… 73

4-3-2-1 آزمون فرضیه اول. 73

 

4-3-2-2 آزمون فرضیه دوم. 74

4-3-2-3 آزمون فرضیه سوم. 75

4-3-2-4 آزمون فرضیه چهارم. 76

4-3-2-5 آزمون فرضیه پنجم. 77

4-3-3 تعیین اولویت ها 78

4-3-4 بیان خلاصه نتایج فرضیات.. 78

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات.. 79

5-1 مقدمه. 80

5-2 خلاصه پژوهش… 81

5-3 توصیف یافته های پژوهش… 81

5-3-1 نتایج مربوط به آمار توصیفی.. 81

5-3-2 نتایج مربوط به آمار استنباطی.. 82

5-4 پیشنهادها و راهکارها 85

5-5 محدودیت های پژوهش… 86

5-6 پیشنهادها برای پژوهش های آتی.. 86

فهرست منابع و مآخذ: 87

پیوست ها و ضمائم. 91

 

فهرست جدول ها

جدول شماره 4- 1 :توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنس… 67

جدول شماره 4-2 توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گروه سنی.. 68

جدول شماره 4-3 توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات.. 69

جدول شماره 4-4 توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب رشته ی تحصیلی.. 70

جدول شماره 4-5 توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه فعالیت صادراتی.. 71

جدول شماره 4-6 :آزمونk-s    برای خوبی برازندگی توزیع نمرات.. 72

جدول شماره 4-7:نتایج آزمون T تاثیر مزایای رقابتی شرکت  بر عملکرد صادراتی آن. 74

جدول شماره 4-8: نتایج آزمونT تاثیر تطبیق تاکتیک های بازاریابی با بازار صادراتی شرکت بر عملکرد صادراتی.. 74

جدول شماره 4-9: نتایج آزمون T تاثیر تطبیق تاکتیک های بازاریابی با بازار صادراتی بر مزایای رقابتی آن. 76

جدول شماره 4-10 : نتایج آزمون T تاثیر تعهدات صادراتی شرکت بر تطبیق تاکتیک های بازاریابی آن با بازار خارجی   76

جدول شماره 4-11 :نتایج آزمون T تاثیر تعهدات صادراتی شرکت با عملکرد صادراتی آن. 77

جدول شماره4-12: نتایج آزمون رتبه بندی فریدمن برای سنجش اولویت عامل های.. 78

جداول تحلیل آماری SPSS آزمون فرضیه ها : 97

 

فهرست نمودارها

نمودار شماره 4-1 : توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنس… 67

نمودار  شماره 4-2 توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گروه سنی.. 68

نمودار  شماره 4-3 توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات.. 69

نمودار  شماره 4-4 توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب رشته ی تحصیلی.. 70

نمودار شماره 4-5 توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه فعالیت صادراتی.. 71

 

 

فهرست شکل ها

شکل شماره 1- 1: مدل پژوهش… 9

شکل شماره 3- 1: مدل پژوهش… 59

جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و روش آمار توصیفی و استنباطی در قالب جداول و نمودارها، میانگین،مد،میانه،واریانس،انحراف معیار. استفاده می شودو در بخش استنباطی از آماره لون به منظورآزمون برابری واریانس ها،وازتحلیل کوواریانس برای مقایسه میانگین های مستقل استفاده گردید..

 

کلید واژه ها:روش بدیعه پردازی ،روش رایج،یادگیری،یادداری،انگیزش پیشرفت تحصیلی،دانش آموزان

        فهرست مطالب

 

 

عنوان                                                                                             صفحه

 

تشکر وقدردانی……………………………………………………………………………………………………………………………..د

تقدیم…………………………………………………………………………………………………………………………………………..ه

چکیده…………………………………………………………………………………………………………………………………………

1-فصل اول:کلیات

1-1-مقدمه:…………………………………………………………………………………………………………………………………2

1-2-بیان مسئله…………………………………………………………………………………………………………………………….6

1-3-ضرورت واهمیت تحقیق………………………………………………………………………………………………………..9

1-4-اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………….12

1-5-فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………..12

1-6-تعاریف نظری واژگان بکار رفته درتحقیق……………………………………………………………………………….13

1-7- تعاریف عملیاتی واژگان بکار رفته درتحقیق…………………………………………………………………………15

 

2-فصل دوم:ادبیات وپیشینه تحقیق

2-1-مبانی نظری تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….18

2-1-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………..18

2-1-2-.تعریف روش تدریس…………………………………………………………………………………………………. 21

2-1-3-اهمیت شناخت روش های تدریس………………………………………………………………………………….24

2-1-4-تناسب سنجی روش های تدریس……………………………………………………………………………………24

2-1-5-تناسب روش های تدریس با اهداف آموزشی…………………………………………………………………….24

2-1-6-تعریف بدیعه پردازی……………………………………………………………………………………………………..26

2-1-7-هدف الگوی بدیعه پردازی…………………………………………………………………………………………….32

 

 

 

 

2-1-8-اثرات آموزشی .پرورشی الگوی تدریس بدیعه پردازی………………………………………………………32

2-1-9-مزایای روش بدیعه پردازی…………………………………………………………………………………………….33

2-1-10-مراحل اجرای الگوی بدیعه پردازی………………………………………………………………………………..34

2-1-11-شرح وبسط قیاس……………………………………………………………………………………………………….35

2-1-12-کاربردقیاس در علوم تجربی………………………………………………………………………………………….35

2-1-13-نقش الگوی بدیعه پردازی درعلوم تجربی……………………………………………………………………….36

2-1-14-چارچوب اجرای روش تدریس بدیعه   پردازی………………………………………………………………….38

2-1-15-مهم ترین ویژگی روش تدریس بدیعه پردازی………………………………………………………………….42

2-1-16-روش های تدریس سنتی ومتداول…………………………………………………………………………………..44

2-1-17-ماهیت یادگیری…………………………………………………………………………………………………………….48

2-1-18-تعاریف یادگیری…………………………………………………………………………………………………………..48

2-1-19-انواع یادگیری……………………………………………………………………………………………………………….50

2-1-20-عوامل موثر بریادگیری………………………………………………………………………………………………….51

2-1-21-بنیاد فلسفی نظریه های یادگیری……………………………………………………………………………………..52

2-1-22-پیشینه نظریه های یادگیری……………………………………………………………………………………………..53

2-1-23-یادداری………………………………………………………………………………………………………………………..53

2-1-24-انگیزه پیشرفت تحصیلی…………………………………………………………………………………………………57

2-1-25-نقش انگیزش در یادگیری……………………………………………………………………………………………….60

2-2-مبانی تجربی تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….65

2-2-1-تحقیقات داخلی………………………………………………………………………………………………………………65

2-2-2-تحقیقات خارجی…………………………………………………………………………………………………………….68

فصل سوم:روش شناسی تحقیق

3-1-روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………….72

3-2-جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………………………72

3-3-روش نمونه گیری وحجم نمونه…………………………………………………………………………………………….72

3-4-روش جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………………..72

 

 

3-5-ابزارهای مورد استفاده…………………………………………………………………………………………………………72

3-6-روش اجرای آموزش بدیعه پردازی………………………………………………………………………………………..73

3-7-روش آماری تجزیه وتحلیل داده ها………………………………………………………………………………………..75

3-8-روایی ابزار اندازه گیری………………………………………………………………………………………………………..77

3-9-روش پایایی پرسشنامه های مورد استفاده………………………………………………………………………………..78

3-11-چگونگی نمره گذاری وتحلیل پرسشنامه انگیزش پیشرفت تحصیلی………………………………………79

فصل چهارم:تجزیه وتحلیل وبیان نتایج حاصل از تحقیق

4-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………….81

4-2-مقایسه وتحلیل پیش آزمون ها………………………………………………………………………………………………83

4-3-مقایسه وتحلیل آزمون های یادگیری……………………………………………………………………………………..85

4-4-مقایسه وتحلیل آزمون های یادداری……………………………………………………………………………………….85

4-5-مقایسه وتحلیل آزمون های انگیزش پیشرفت تحصیلی………………………………………………………………..

فصل پنجم:بحث ونتیجه گیری

5-1-مقدمه:………………………………………………………………………………………………………………………………..

5-2-خلاصه پژوهش………………………………………………………………………………………………………………….86

5-3-بحث وتفسیر یافته ها………………………………………………………………………………………………………….87

5-4-پیشنهادات

5-1-4-پیشنهادات کاربردی…………………………………………………………………………………………………………92

5-2-4-پیشنهادات پژوهشی………………………………………………………………………………………………………..94

5-5-محدودیت ها………………………………………………………………………………………………………………………95

فهرست منابع:

الف-منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………………………98.

ب-منابع لاتین……………………………………………………………………………………………………………………………….

 

فصل یکم

 

کلیات تحقیق

1-1-مقدمه :

 

با ورود به هزاره سوم میلادی ،دانش تجربی نو و پیشرفت های فن آوری این امكان را فراهم ساخته    است كه بازنمایی ذهنی انسان از كره زمین به « دهكده جهانی » و بزرگراه های اطلاعاتی بهبود یافته و ضرورت چاره جویی در مسائل اجتماعی،اقتصادی، فرهنگی و در مجموع بهره مندی از كیفیت بهزیستی و با هم زیستی بیش از پیش احساس می گردد(احقر1383).از آنجایی كه آموزش و پرورش در شكل دهی سرمایه انسانی و اجتماعی نقش تعیین كننده ای داشته است بنابراین؛انتظار می رود نسل امروز را برای زندگی در جامعه فردا آماده سـازد و با توجه به اهمیت علوم تجربی ،آگـاه بودن از وضعیت و ماهیت دانش علمی ،چگونگی خلق آن و وابستگی به آن ،نه تنها برای دانشمندان بلكه برای همه ما بخش عمده ای ازآموزش راتشكیل میدهد ( به نقل ازبی.آر.هرگهنام2001ترجمه سیف،علی اکبر).اگر بپذیریم كه علوم در تعیین جایگاه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی یك جامعه نقش مؤثری دارد آن گاه به اهمیت آموزش علوم و نیز لزوم همگانی كردن آن بیشتر پی می‌بریم.

آموزش علوم و فناوری یكی از پایه‌های اساسی آموزش و پرورش است كه تأثیر مستقیم آن در توسعه فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و افزایش سرمایه های مادی و معنوی یك جامعه به خوبی مشخص شده‌است. یکی از مشکلات مهم و اساسی در نظام آموزش و پرورش خصوصاٌ در کشور ما، به کار نگرفتن روش های تدریس نوین در آموزش است به همین سبب کیفیت آموزشی از سطح مطلوب برخوردار نیست و دانش آموزان علاقه زیادی به تحصیل نشان نمی دهند.یکی از دلائل آن عدم آشنایی معلمان با روش های نوین تدریس است.پیشرفت روز افزون علوم و تحقیقات گوناگون در حیطه های مختلف حاکی از آن است که اطلاعات بشر روز به روز افزایش می یابد و مطالب جدیدی به دست می آید.امروزه هر فردی ناچار به استفاده یافته های جدید است روش تدریس فعال ونوین که در آن مشارکت دانش آموز و معلم را می طلبد و به جای انتقال مطالب به دانش آموز ، به افزایش توانایی یادگیرنده در فرایند یادگیری عنایت دارد. به دلایل متعدد از جمله تاکید براصولی از کلیات نظام آموزش و پرورش کشور و اهداف دوره های تحصیلی ، نگرش های جهانی ، رشد روز افزون تحقیقات ، سرعت فن آوری و تکنولوژی ، ضرورت کار بست تدریس فعال را می طلبد(احمدی1386) .

ادیان و رهبران مصلح اجتماعی نیز تأکید بر نوعی فعال سازی ذهن و جلوگیری از تقلید کورکورانه در اصول و روشهای زندگی دارند، لذا آموزش و تدریس های متکی بر روشهای

 
چکیده
به دلیل عدم وجود نیم رخ های قوی مناسب در ایران استفاده از ستون های مشبک
کاربرد زیادی دارد . ستونهای مشبک با بست افقی و مورب که در ساختمان ها به کار
می روند در ایران به طور متداول ستون با بست افقی اجرا می وشد که اثر جانبی در
این مقاطع موضوع حساس و مهمی است .
در این  ستون ها مشاهده می شود که تاثیر لاغری فاصله بست ها  فاصله دو تک
نیمرخ تاثیر بسزایی در ظرفیت باربری و شکل پذیری ستون دارد . مباحث ارایه شده
از کار های انجام یافته قبلی و بررسی های صورت گرفته روی این ستونها در زلزله بم
و همچنین اجرای نامناسب گواه این مطلب است . نبودن اطلاعات کافی در مورد طراحی
لرزه ای این نوع ستون ها در آیین نامه و عدم وجود نتایج آزمایشگاهی ما را برآن داشت
که  در حالت نظری با تشریح رفتار های استاتیکی  و غیر خطی و آشنایی با بارگذاری
رفت و بر گشتی و منحنی های هیسترزیس و استفاده از نرم افزار ANSYS که دارای
توانایی تحلیل مسایل به روش اجزا محدود می باشد کمک گرفته و رفتار کمانشی و رفتار
الاستو – پلاستیک  مقاطع را با اعمال بارگذاری رفت و برگشتی و بدست آوردن منحنی ها
ی هیسترزیس برای ستون با لاغری های متفاوت و فاصله بست مختلف را مورد بررسی
قرار خواهیم داد.
تعداد صفحه :99
/>قیمت : شش هزار تومان

این گیاه از طریق رویشی و همچنین بذر و به روش کشت بافت تکثیر می­شود. تمام قسمت­های این گیاه اعم از سر (گل آذین نابالغ)، ریشه و ریزوم، بذر و برگ­های آن استفاده خوراکی دارند. از نظر دارویی ارزش برگ­های کنگرفرنگی بیشترازگل­های آن است. برگ­های سال اول (برگ­های بسیار بزرگ به شکل طوقه­ای) و به ویژه برگ­های مربوط به پایه­هایی که هنوز گل نداده­اند جهت مصارف دارویی بهتراست Melilli et al., 2004)). کنگر فرنگی دارای برگ های بسیار بزرگ متمایل به سفید به ابعاد 15 ×40 سانتی متر و دارای دندانه های نوک تیز کوچک است. سطح تحتانی برگ ها کرکینه پوش و حاوی رگبرگ های خیلی برجسته است، برگ های زیرین دارای تقسیمات شانه ای، حاوی لوب های بزرگ دندانه دار و برگ های فوقانی ساده و دارای دندانه های نامنظم است که دارای تقسیمات شانه ای عمیق بریده بریده بوده و رنگ آنها متمایل به سفید است (ضیایی وهمکاران، 1383). در کنگرفرنگی جوانه های گل از قسمت جانبی گیاه بیرون می آیند و هر جوانه گل باز نشده شبیه یک مخروط کاج می باشد با 4-3 سانت قطر که گرد و دارای جوانه های کشیده، براکته های سبز چرمی که هر یک گل ها به رنگ آبی ارغوانی هستند (صمصام، 1374). وقتی این گیاه به ارتفاع نهایی (حد بلوغ کامل) خود برسد دارای یک جوانه­ی انتهایی خواهد بود که ظهور این جوانه اولین نشانه بلوغ گیاه است. بهترین زمان برداشت برگ­ها تابستان می­باشد که در این فصل برگ­ها دارای کمترین مقدار آب هستند (86-82 درصد) و رگبرگ میانی آنها بسیار کوچک می­باشد. برداشت برگ­های کنگرفرنگی باید پس از رشد کامل برگ­ها ولی قبل از ظاهر شدن گل­ها انجام گیرد. بهترین زمان جمع­آوری برگ­ها صبح زود و قبل از طلوع آفتاب است و در این زمان میزان روغن فرار گیاه بالا می­باشد. در صورتی که در طول روز در مقابل هوای گرم و آفتابی تحت تاثیر واکنش ­های شیمیایی انجام شده در گیاه مقدار مواد موثر در اندام گیاهی کاهش خواهد یافت (صمصام، 1374). سطح زیر کشت کنگرفرنگی در جهان بیش از 100000 هکتار می باشد و کل محصول تولیدی در حدود 200000 تن است. تولیدکنندگان عمده کنگرفرنگی کشورهای ایتالیا (52000 هکتارسطح زیر کشت)، اسپانیا (28000 هکتارسطح زیر کشت)، فرانسه15000 هکتار سطح زیر کشت) و یونان (5000 هکتار سطح زیر کشت) می باشند. گونه ای از این گیاه با نام علمی Cynara syriaca Boiss در ایران (قزوین و اندیمشك به صورت محدود) به صورت خودرو دیده می شود (ضیایی وهمکاران، 1383).

1-3- واریته های موجود

کنگرفرنگی دارای واریته های پرورشی یا ارقام زراعی مختلف است که غالباً جهت استفاده غذایی از ساقه ها و کاپیتول های آنها کشت می شوند. ازجمله واریته های شناخته شده می توان به موارد زیر اشاره نمود (Paris RR, 1971).

1- C. scolymus var.blaue

2- C. scolymus var.macau

3- C. scolymus var.tudella

4- C. scolymus var.caribou

 

5- C. scolymus var.camus de bertagne

6- C. scolymus var.violet du midi

7- C. scolymus var.violet d’hyeres

8- C. scolymus var.violet de chapeau

1-4- آنالیز تقریبی و ترکیبات کنگرفرنگی

میزان ترکیبات فنلی و فلانوئیدها در برگ کنگرفرنگی در جدول 4-1 آمده است (چراغچی باشی، 1390). کنگرفرنگی در شرایط خشک دارای 7/7 % رطوبت، 9/6 % خاکستر، 5/9 % درصد پروتئین خام می­باشد .(Abdo et al., 2004) عصاره کنگرفرنگی دارای 60/3 میلی گرم بر کیلوگرم گلوکوزید،

80/2 میلی گرم برکیلوگرم گلوکورونید و71/8 میلی گرم بر کیلوگرم اسید کلروژنیک می­باشد (ناطقی و همکاران، 1390).

جدول 1-1- میزان ترکیبات فنل کل و فلاونوئید برگ کنگرفرنگی

ترکیبات
درصد
فنل کل
38/2
فلاونوئید
61/1
 

تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………….. 9

فصل دوم : پیشینه نظری و پژوهشی

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 12

پیشینه نظری…………………………………………………………………………………………………………………………… 12

الف : شادمانی …………………………………………………………………………………………………………………………. 12

ب : رضایت شغلی……………………………………………………………………………………………………………………. 29

پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………… 41

تحقیقات انجام شده در خارج کشور……………………………………………………………………………………….. 42

تحقیقات انجام شده در داخل از کشور……………………………………………………………………………………..48

جمع بندی ……………………………………………………………………………………………………………………………… 57

فصل سوم : روش شناسی پژوهش

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 59

طرح پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………. 59

جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………………………….. 59

روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………………………………………….. 59

 ابزار اندازه گیری……………………………………………………………………………………………………………………….62

روش اجرای پژوهش………………………………………………………………………………………………………………… 65

روش آماری تحلیل اطلاعات……………………………………………………………………………………………………. 65

فصل چهارم : یافته های پژوهش

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 68

یافته های استنباطی………………………………………………………………………………………………………………… 69

 

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

خلاصه تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………….. 85

بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………. 86

دستاورهای اصلی پژوهش……………………………………………………………………………………………………….. 93

محدودیت های پژوهش …………………………………………………………………………………………………………. 93

پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………………………………. 93

منابع و مآخذ ………………………………………………………………………………………………………………………….. 95

پیوست ها

الف ) پرسشنامه رضایت شغلی ………………………………………………………………………………………………….. ׀

ب )  پرسشنامه شادکامی آکسفورد …………………………………………………………………………………………. ᴠ

چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………………… ׀׀ᴠ

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                صفحه

جدول 3-1 : فراوانی و درصد گروه بندی رضایت شغلی معلمان مدارس اسثتنائی و عادی…..   60

جدول 3-2 : فراوانی و درصد گروه بندی سن معلمان مدارس اسثتنائی و عادی…………………. 60

جدول 3-3 : فراوانی و درصد توزیع جنس معلمان مدارس اسثتنائی و عادی………………………. 61

جدول 3-4 : فراوانی و درصد گروه بندی سابقه شغلی معلمان مدارس اسثتنائی و عادی……. 61

جدول 3-5 : فراوانی و درصد توزیع وضعیت تاهل معلمان مدارس اسثتنائی و عادی…………… 62

جدول4-1: آزمون تی مستقل برای مقایسه میزان شادمانی معلمان مدارس استثنائی و عادی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 69

جدول4-2 : آزمون تی مستقل برای تعیین تفاوت میان میزان رضایت شغلی معلمان مدارس استثنائی و عادی……………………………………………………………………………………………………………………… 71

جدول4-3 : اطلاعات توصیفی مربوط به شادمانی معلمان استثنائی و عادی بر حسب جنسیت …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 72

جدول4-4: آزمون تحلیل واریانس دو طرفه برای تعیین تعامل معنی‌دار بین گروه و جنسیت بر میزان شادمانی معلمان استثنائی و عادی……………………………………………………………………………….. 73

جدول4-5 : اطلاعات توصیفی مربوط به رضایت شغلی معلمان استثنائی و عادی بر حسب جنسیت …………………………………………………………………………………………………………………………………… 77

جدول4-6 :آزمون تحلیل واریانس دو طرفه برای مقایسه رضایت شغلی معلمان استثنایی و عادی بر حسب جنسیت …………………………………………………………………………………………………………. 78

جدول4-7: تحلیل واریانس یکطرفه برای مقایسه شادمانی بر حسب سابقه شغلی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 80

جدول 4-8 : آزمون تعقیبی شفه برای تعیین تفاوت بین سلامتی و کارآمدی معلمان با سوابق خدمت …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 82

 

جدول4-9 : تحلیل واریانس یکطرفه برای مقایسه رضایت شغلی با توجه به سابقه شغلی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 83

فهرست نمودارها

نمودار 4-1:تعامل بین گروه و جنسیت بر میزان شادمانی معلمان مدارس استثنائی و عادی…76

نمودار 4-2:تعامل بین گروه و جنسیت بر رضایت شغلی معلمان مدارس استثنایی و عادی….79

چکیده

این پژوهش به منظور مقایسه شادمانی و رضایت شغلی معلمان استثنایی و عادی آموزش و پرورش شهرستان شیراز در سال تحصیلی 90-89 انجام گردید . نمونه این پژوهش در مجموع 185 نفر از معلمان شامل 53 معلم مرد استثنائی و 41 معلم  زن استثنائی و نیز 61 معلم مرد عادی و 30 معلم زن عادی بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از میان جامعه پژوهش انتخاب شدند . ابتدا پرسشنامه های شادمانی آکسفورد و رضایت شغلی مقیمی اجرا گردید . تحلیل نتایج با استفاده از آزمون t و آزمون تحلیل واریانس یکطرفه و دو طرفه و آزمون تعقیبی شفه نشان دادند که میزان شادمانی معلمان مدارس استثنائی بیش از معلمان مدارس عادی می باشد و این تفاوت معنی دار می باشد . بین میزان رضایت شغلی معلمان مدارس استثنائی و عادی تفاوت معنا داری وجود نداشت . بین میزان شادمانی معلمان زن و مرد مدارس استثنائی و عادی تفاوت معنادار وجود ندارد . بین میزان رضایت شغلی معلمان زن و مرد مدارس استثنائی و عادی تفاوت معناداری مشاهده نشد و تاثیر تعاملی گروه در جنسیت بر رضایت شغلی نیز معنی‌دار نبود . بین سابقه شغلی معلمان مدارس استثنائی با شادمانی آنها در کل تفاوت معنا دار وجود ندارد و تنها مولفه های سلامتی و کارآمدی تفاوت معنا داری ایجاد کردند. بین میزان رضایت شغلی معلمان مدارس استثنائی با سابقه کاری مختلف تفاوت معناداری مشاهده نشد .

کلید واژه ها : شادمانی ، رضایت شغلی

مقدمه

در اواخر قرن بیستم موضوع شادمانی[1]  و نشاط بشر به عنوان یکی از موضوعات مورد بررسی جامعه شناسان،‌روان شناسان و اقتصاددانان مطرح گردید. شادمانی پدیده ای است که شامل مقوله های گسترده ای از قبیل پاسخهای هیجانی، حوزه های رضایت و قضاوت های کلی از زندگی می شود و به این واقعیت اشاره دارد که مردم زندگی خود را چگونه ارزیابی می کنند و نیز متغیرهایی از قبیل رضایت از کار، رضایت از وضعیت زناشویی، فقدان افسردگی[2] و  وجود عواطف مثبت را در بر می گیرد. شادمانی تا حدودی ارثی است و با برخی صفات شخصیتی ارتباط دارد. تعدادی از این صفات نیز ثابت هستند، اما این بدان معنی نیست که شادمانی غیر قابل تغییر است. یکی از مهمترین این صفات برونگرایی است که از طریق تجارب مثبت منظم با دوستان و در محل کار افزایش می یابد (جعفری و همکاران ،‌1382) .

تحقیقات نشان می دهند که شادمانی افرادی که کار می کنند از افراد بیکار بسیار بیشتر است. در واقع بیکاری و ترس از بیکاری از جمله علل مهم ناشادی است. این نکته قابل ذکر است که ممکن است کسی شغل شخصی نداشته باشد،‌ولی بیکار هم نباشد، بلکه تا پیدا کردن شغل، شخص به هر ترتیب کار می کند.‌ آنچه مهم است انجام کار است نه داشتن شغل (عابدی، 1384) .

وضع شغلی نیز بی تردید، یکی از عوامل مهم در زمینه رویکرد فرد در خصوص رضایت از زندگی و روند عمومی اوضاع شادمانی است. مطالعه رضایت شغلی[3] یا واکنش عاطفی افراد نسبت به شغل در سال 1935 نخستین بار توسط هاپاک[4] مورد توجه قرار گرفت و تاکنون موضوع بحث و تحقیق پژوهشگران زیادی بوده است. به طوری که تا سال 1992 بیش از 5000 مقاله فقط در آمریکا در این مورد منتشر شده است (شفیع آبادی،‌1382) .

در ایران نیز این موضوع یکی از رایج ترین عناوین تحقیقاتی بوده  است به گونه ای که تا سال 1382 تنها در سطح دانشگاههای دولتی شهر تهران بیش از 200 پایان نامه کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در این زمینه ردیابی شده است (ازکیا و همکاران ، 1382) . به طور کلی می دانیم که رضایت شغلی اصلی ترین عامل دلبستگی به کار و پیشه و سبب توسعه و پیشرفت کیفی کار می شود. الیس[5] (1984) ، در یک پژوهش مربوط به رضایت شغلی معلمان بین مشوقهای درونی و بیرونی تمایز قائل شده است . مشوقهای بیرونی، امتیازات ملموس شغلی،‌ مانند حقوق و امنیت شغلی هستند در حالی که مشوق های درونی، امتیازات هیجانی و شخصی حرفه ای،‌مانند رشد شخصیت و احساس فضیلت است. الیس نتیجه می گیرد که مشوق های درونی نقش موثری در انگیزش و رضایت شغلی معلمان ایفا می کند. بنابراین به نظر می رسد موفقیت شغلی با احساس شادمانی ارتباط دارد. بدین صورت که میزان شادمانی افراد شاغل بیشتر از افراد بیکار است و همچنین اشخاصی که به کارهای تخصصی مشغولند نسبت به کسانی که دارای مشاغل تخصصی نیستند احساس شادمانی بالاتری را گزارش کرده اند (آرگایل،‌[6] 2001) .

تحقیقات نشان میدهد که علاقه  انگیزه و احساس تعهد معلمان ( عادی و استثنائی ) نسبت به شغل خود ارتباط معنی داری با موفقیت آنان در تدریس دارد . به عبارت دیگر اگر آنها حرفه معلمی به خصوص استثنائی را با علاقه انتخاب کرده و دارای احساس تعهد و انگیزه نسبت به کار خود باشند عملا موفقتر از دیگران هستند . عوامل مذکور موجب می شود تا معلمان خصوصا معلمان استثنائی از شغل خود رضایت شغلی بیشتری کسب کنند که آن هم به نوبه خود باعث می شود تا میزان تلاش معلمان استثنائی بالا رفته تعهد شغلی بیشتری از خود نشان داده و در نتیجه اثر بخشی داشته باشند (کوهکن ، 1382 ) .

بطور کلی نتایج تحقیقات نشانگر این است که کار،‌هویت ما را در جامعه مشخص می کند و وقتی کارکنان کنترل بیشتری بر کار خود داشته باشند و در تصمیم گیری ها دخالت داده شوند، رضایت شغلی بیشتری را نشان می دهند که شادمانی بیشتری را به دنبال خواهد داشت (معتکف ، 1384) .

بیان مسئله

شادمانی که هدف مشترک افراد است و همه برای رسیدن به آن تلاش می کنند، عبارت است از ارزشیابی افراد از خود و زندگیشان (باس ،[7] 2000) . از همان ابتدای تمدن بشری،‌متفکران به بحث و گفتگو در مورد حیات انسانی و «زندگی مطلوب» پرداخته اند. برخی از افراد ایده ال خود را در ثروت، بعضی در داشتن روابط پرمعنا، و گروهی در کمک به افراد نیازمند می بینند. همه این افراد از لحاظ شرایط و ظواهر بیرونی با یکدیگر متفاوتند. ولی از یک احساس « سلامت روانی »[8] مشترک برخوردارند . اصطلاح سلامت روانی به ارزیابی های افراد از زندگیشان اشاره دارد. این ارزیابی ها ممکن است جنبه شناختی داشته باشد (مانند قضاوت هایی که در مورد خشنودی از زندگی صورت می گیرد) و یا جنبه عاطفی که شامل خلق و هیجاناتی است که در واکنش به رویدادهای زندگی، ظاهر می شود. در صورتی که افراد از شرایط زندگی خود راضی باشند، دائماً عواطف مثبت را تجربه نمایند و عواطف منفی کمتری داشته باشند ، ‌گفته می شود که از سلامت روانی بالایی برخوردارند. اصطلاح سلامت روانی اصطلاح روان شناختی معادل شادی است که به دلیل مفاهیم بسیاری که در خود نهفته دارد به شادی ارجح است ،‌ اگر چه در ادبیات مربوطه ، به جای یکدیگر به کار می روند. موضوع دیگری که مهم جلوه می کند این است که آیا مقوله شادی می تواند با توجه به جنسیت افراد متفاوت باشد؟ کدام یک از دو جنس مرد وزن شاد و از زندگی خود راضی تر هستند؟ آیا مردها به دلیل داشتن قدرت اجتماعی و درآمد بیشتر از زنها شادتر هستند؟ آیا زنها به دلیل برخوردهای همدلانه و صمیمیت بیشتر شادتر از مردها زندگی می کنند؟ (معتکف، 1384).

بدلیل اینکه یکی از مولفه های بسیار مهمی که در نتیجه یک محیط شاد ایجاد می شود رضایت شغلی است،‌لازم است بدانیم رضایت شغلی چیست و چگونه می توان به آن دست یافت؟ این مسأله ای است که بسیاری از افراد با آن دست به گریبانند. چه افراد جویای کار که می خواهند برای اولین بار محیط کار را تجربه کنند و چه کسانی که سالهاست در حرفه خود مشغولند و ازمشکلات آن رنج می برند. محیط کار هر انسان خانه دوم اوست. چه بسیار افرادی که عمده ساعات شبانه روز خود را مجبورند در محیط کاری خود بگذرانند . بسادگی پیداست که این محیط نیز همچون خانه باید برآورنده حداقلی از نیازهای روحی و روانی افراد باشد تا آنها بتوانند ضمن کسب درآمد به ارتقاء دانش حرفه ای خود پرداخته و خدمتی صادقانه ارائه دهند.

    و اما دانش آموزان استثنایی را میتوان چنین تعریف کرد : دانش اموزی که از نظر جسمی یا خصوصیات رفتاری و ذهنی با بیشتر دانش آموزان همکلاس خود تفاوت فاحش دارد و آموزش ویژه برای او مناسب تر از آموزش معمولی است . منظور از مناسب تر بودن آموزش ویژه نسبت به آموزش عادی ، این است که با آزمایش و بررسی مشخص می شود که این آموزش از لحاظ تطبیق و سازش همه جانبه ی دانش آموز بامحیط و نیز پیشرفت تحصیلی آن ، برتراست .

    عوامل متعددی وجود دارد که در کنار هم می توانند ایجاد کننده رضایت شغلی در افراد باشند. چه بسا تنها یک عامل از مجموعه این عوامل می تواند از ایجاد رضایت در فرد بکاهد یا حتی او را در زمره افراد ناراضی از شغل خود قرار دهد . نتیجه شادمانی و رضایت شغلی معلمان در تربیت نیروهای انسانی کار آمد مشاهده می شود . زیرا رضایت شغلی یکی از عوامل مهم در دست یابی به موفقیت شغلی است که باعث افزایش کارایی ونیز احساس رضایت فرد می گردد. به همین دلیل افراد در هنگام اشتغال به کار خوشحال تر هستند و از لحاظ سلامت جسمی و روانی در وضع بهتری قرار دارند و خطر فرسودگی شغلی کمتر آنها را تهدید می کند ، با توجه به اهمیت تعلیم و تربیت دانش آموزان به عنوان پشتوانه های اجرایی و فرهنگی آینده کشوربا وجود معلمان شاد و دارای رضایت شغلی می توان به این مهم دست یافت همچنین در خصوص معلمان استثنایی با توجه به نوع شغل آنها ، وجود رضایت شغلی و شادمانی در این افراد موجب می شود تا دانش آموزان استثنایی با گرفتن آموزشهای مناسب تر وابستگی کمتری نسبت به خانواده و جامعه داشته و حتی به عنوان فردی موثر در جامعه نیز مطرح گردند . لذا پژوهش حاضر با توجه به اهمیت بسیار بالای موارد فوق الذکر با موضوع مقایسه میزان شادمانی و رضایت شغلی معلمان مدارس استثنائی و عادی شیراز ، انجام می شود .

اهمیت و ضرورت مسئله

شادمانی که گاه برای تأکید بیشتر شادمانی ذهنی[9] نامیده می شود ،‌ احساسی است که زندگی را چیزی خوب می داند . شادمانی به مفهوم  دوام لحظات شاد دیروز ، روحیه سرخوش امروز و زمان دشوار فردا است آنچه اشخاص آن را شادی تجربه می کنند نه یک شادی زودگذر بلکه یک احساس عمیق و این باور است که به رغم مشکلات امروز همه چیز خوب است یا به خوبی برگزار خواهد شد (معتکف،‌1384) .

    یکی از عوامل بسیار مهم و ضروری مرتبط با شادمانی ، رضایت از شغل می باشد. وجود انگیزش در شغل برای ادامه اشتغال لازم وضروری است و اگر فرد به شغل خود علاقمند نباشد و در انجام وظایفش برانگیخته نشود ادامه حرفه برایش ملالت آور خواهد بود. ولی برآورده شدن نیازها از طریق حرفه احساس رضایت نسبت به شغل را ایجاد می کند. بسته به اهمیت و شدت وجود نیاز و میزان ارضای آن توسط حرفه، احساس رضایت نیز بیشتر خواهد شد ( شفیع آبادی ، 1382) .

البته باید به این نکته نیز توجه داشته باشیم  افرادی که میزان شادمانی بالایی دارند بهتر کار می کنند. بنابراین رابطه بین احساس شادمانی و رضایت شغلی یک رابطه دوسویه است. بعضی از موقعیت های شغلی باعث افزایش میزان شادمانی می گردد و در مقابل احساس شادمانی باعث بهتر کار کردن و در نتیجه موفقیت های شغلی بهتر می گر دد (معتکف، 1384) .

با توجه به اهمیت شادکامی در زندگی بشر ،‌ امروزه سازمانها  و موسسات تولیدی و خدماتی اهتمام ویژه ای به کیفیت زندگی و ارتقاء سطح بهداشت جسمانی و روانی کارکنان و خانواده های زیرمجموعه خود دارند . زیربنای منطقی این اقدامات این است که ارتقاء بهداشت  روانی و شادی کارکنان  و خانواده های آنان به طور مستقیم و غیر مستقیم موجب ارتقاء بهره وری، افزایش ایمنی در کار و افزایش رضایت شغلی و خانوادگی و در نهایت افزایش رضایت از زندگی خواهد شد (آرگایل،‌ترجمه گوهری و همکاران ، 1383) .

    شغل گروهی از معلمان که تعلیم و تربیت کودکان استثنایی را به عهده دارند به سبب ویژگیها و ناتواناییهای خاص این کودکان می بایست مورد توجه جدی قرار بگیرد .

    در هرجامع بیش از ده درصد کودکان با ویژگیهای متفاوتی نسبت به دیگرکودکان متولد می شوند و از نظر جسمی با کودکان عادی تفاوت دارند . این گروه از کودکان تحت عنوان کودکان استثنایی مورد توجه خاص  مسئولان تعلیم و تربیت همه کشورها هستند و تاکنون برای آموزش و پرورش آنان برنامه های خاصی تدوین گردیده است . مفهوم آموزش و پرورش استثنایی به نحوی که هرکودک به اندازه توانایی وظرفیت خود آموزش ببیند . آموزش و پرورش استثنایی محصول پیشرفت در امر توجه و نگرش به تفاوتهای فردی است .

بنابراین انجام پژوهشهایی در ارتباط با این موضوع و تایید وجود رابطه معناداری بین شادمانی و رضایت شغلی باعث می شود که آموزش و پرورش بیشتر به این اصل مهم یعنی رفاه و رضایت جسمی و روانی کارکنان خود پرداخته و دربرآورده کردن نیازهای مادی و معنوی آنها سخت بکوشد و نتایج این امر را در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و به وجود آمدن کلاسهای درس شاد و معلمان و مربیان با انگیزه و مستعد شکوفا سازی استعدادهای نهفته در سرمایه های انسانی (فراگیران) مشاهده کند .

اهداف پژوهش

هدف کلی

هدف کلی از این پژوهش مقایسه میزان شادمانی و رضایت شغلی معلمان مدارس استثنائی و عادی شیراز است .

اهداف اختصاصی

1- مقایسه میزان شادمانی معلمان مدارس استثنایی و عادی

2- مقایسه میزان رضایت شغلی معلمان مدارس استثنایی و عادی

3-2- ماده‌ی مرکب.. 10
3-3- رفتار مکانیکی ماده‌ی مرکب.. 10
3-4- وابستگی تنش و کرنش ماده 10
3-5- شکست در ماده‌ی مرکب.. 16
3-6- شکل‌گیری ترک میان لایه‌ای. 18
3-6-1- جدایی لایه‌های ماده‌ی مرکب.. 20
3-6-2- تنش‌های لبه‌ی آزاد 20
3-6-3- ضربه. 21
3-7- رشد ترک‌های میان لایه‌ای. 21
فصل چهارم: رشد ترک در ماده‌ی مرکب.. 23
4-1- پیش‌گفتار 23
4-2- معیار رشد ترک در ماده‌ی مرکب.. 23
4-3- یافتن مقدار رهایی کارمایه‌ی کرنشی. 24
4-3-1- نگره‌ی تیر 25
4-3-2- روش مساحت.. 27
4-3-3- راه‌کار گسترش مجازی ترک.. 28
4-3-4- فن تابع اولیه‌ی مستقل از مسیر .. 29
4-3-5- روش بسته شدن مجازی ترک.. 32
فصل پنجم: جزء تماس چسبنده 35
5-1- پیش‌گفتار 35
5-2- جزء چسبنده 35
5-3- رابطه‎سازی الگو‎ی ترک چسبنده 38
5-3-1- رابطه‎سازی الگو‎ی چسبنده‌ی دو خطی. 40
5-4- رابطه‌سازی تابع چسبنده 42
5-4-1- بررسی نمودار تنش- بازشدگی. 42
5-4-2- رابطه‌سازی تابع کشسان. 44
5-4-3- تابع کشسان خطی. 45
5-4-4- تابع کشسان سهمی درجه دو 46
5-4-5- تابع کشسان توانی. 46
5-4-6- تابع کشسان لگاریتمی. 47
5-4-7- مقایسه‌ی تابع‌های کشسان پیشنهادی. 47
5-5- روش جزء‌های محدود ناحیه‌ی چسبنده 49
فصل ششم: آزمایش‌های شکست میان لایه‌ای. 51
6-1- پیش‌گفتار 51
6-2- شیوه‌ی بسته شدن مجازی ترک.. 51
6-3- شبیه‌سازی به روش جزء چسبنده 52
6-4- نمونه‌های عددی. 53
6-4-1- تیر طره‌ی دوتایی. 54
6-4-2- نمونه‌ی خمشی یک بخشی. 62
6-4-3- نمونه‌ی تیر خمشی ترک‌دار 66
فصل هفتم: پایان سخن. 76
1-1- پیش گفتار 76
7-2- گزیده‌ی پایان‌نامه. 76
7-2- نتیجه‌گیری. 77
7-3- پژوهش‌های آیندگان. 77
دستمایه‌ها 78
واژه‌نامه‌ی فارسی به انگلیسی. 84
نام‌نامه 86
پیش­گفتار
یکی از دلیل‌های مهم شکست و فروپاشی سازه‌ها، وجود ترک‌های نخستین و گسترش آن‌‌ها است. این ترک‌ها، بیشتر ناشی از عامل‌های گوناگون، و از آن میان، خطا در فرآیند ساخت سازه، بارهای بهره‌برداری و مانند این‌ها می‌باشند. وجود ترک‌ها در شکل‌ و اندازه‌های گوناگون، رفتارهای متفاوتی را در سازه پدید می‌آورد. پاره‌ای از این ترک‌ها بر کارکرد سازه اثر نمی‌گذارند، در حالی که برخی دیگر گسترش پیدا می‌کنند و به شکست ناگهانی آن می‌انجامند. تاکنون هزینه‌های بسیاری به دلیل شکست‌های ناشی از ترک پرداخت شده است. با انتخاب راه‌کار مناسب می‌توان هزینه‌ها را به مقدار زیاد کاهش داد. از سوی دیگر، برآورد دقیق میزان خرابی و عمر سازه، در سازه‌ها با قابلیت اعتماد زیاد مورد نیاز است. بر پایه‌ی اهمیت هدف‌های ساخت، حساسیت خطرها و آسیب‌‌های ناشی از خرابی سازه‌، پیش‌بینی محل رخداد ترک و راستای گسترش آن از نکته‌های مهم در طرح و تحلیل سازه‌ها به شمار می‌رود.
در سال‌های اخیر، بهره‌جویی از مصالح نوین در ساخت و تقویت سازه‌ها بسیار چشم‌گیر بوده است. شناخت دقیق رفتار ماده‌ی مرکب، به یک طرح بهینه رهنمون می‌شود. افزون بر برتری‌های بسیار، برخی کاستی‌ها نیز در الگوسازی رفتار این ماده وجود دارد. از آن میان، می‌توان   چگونگی شکست و گسترش ترک را نام برد. باید دانست، تحلیل شکست‌ سازه‌ها تنها در موردهای اندکی به صورت صریح امکان‌پذیر می‌باشد. از این رو، روش‌های عددی جایگاه ویژه‌ای در بررسی زمینه‌های ترک و شکست پیدا کرده‌اند. تاکنون دامنه‌ی گسترده‌ای از روش‌های عددی برای حل مساله‌ی شکست به‌کارگرفته شده‌اند. در این پژوهش، به بررسی عددی شکست میان لایه‌ای در ماده‌ی مرکب پرداخته می‌شود.
1-2- الگوهای رشد ترک
در بررسی پدیده‌ی شکست و گسترش ترک، تحلیلگر با فرآیند‌های پیچیده‌ی رفتاری ماده روبرو است. این فرآیندها را می‌توان در سه گام رفتاری تقسیم بندی کرد: نخست ایجاد سوراخ‌ها و ترک‌های مویین در چندین نقطه از جسم، سپس رشد سوراخ‌ها و سر انجام، اندرکنش و به هم پیوستن آن‌ها. این کارها به شکل‌گیری ترک‌های درشت می‌انجامد. سپس، رشد و گسترش ترک‌ها سازه را خراب می‌کنند[G1].
با کمک یک روش عددی کارآمد، همراه با یک الگوی رفتاری مناسب که اثر ترک را در ماده شبیه‌سازی می‌کند، می‌توان پدیده شکست در ماده را بررسی کرد. ساده‌ترین الگوی مورد استفاده در تحلیل شکست، الگوی کشسان خطی می‌باشد. بر این پایه، رفتار ماده در لبه‌ی ترک را کشسان و خطی می‌پندارند. هر چند این پنداشت به نتیجه‌های غیرواقعی، همچون تنش بی‌پایان در لبه‌ی ترک می‌انجامد، ولی در بسیاری از پژوهش‌ها کاربرد زیادی داشته است[s1]. باوجود این، برای واقعی‌تر کردن پیش‌بینی رفتار شکست، الگوهای گوناگونی نیز در دسترسند. از میان آن‌ها، دو الگوی رفتاری چسبنده و خرابی توجه بیشتری را به خود جلب کرده‌اند. در راه‌کار چسبنده، اثر ترک تنها در یک منطقه‌ی مشخص شبیه‌سازی می‌شود. این فن به دلیل سادگی کاربرد در برنامه‌های روش جزء‌های محدود‌، بسیار مورد توجه است[B2]. در روش خرابی با معرفی عامل خرابی در یک محیط پیوسته، اثر ترک بر بخشی از دامنه وارد می‌شود. اثر رویارویی میزان خرابی و تاثیر رفتار ماده، بخش اصلی این شیوه خرابی می‌باشد[K1].
1-3- ترک در ماده‌‌ی مرکب
ماده‌ی مرکب از دو یا چند ماده شکل می‌گیرند. هدف آن است که کارایی و ویژگی‌های ماده‌ی مرکب، از ویژگی‌های هر یک از آن‌ها به تنهایی، برتر باشد. با انتخاب شمار دلخواه و جهت‌گیری مناسب تارها در زمینه، امکان پخش تنش و تغییر مسیر بار فراهم می‌شود. از سویی، ساختار لایه‌ای ماده‌ی مرکب به گونه‌ای است که شکل‌گیری ترک در بین لایه‌ها قرار می‌گیرد. این ترک‌ها می‌توانند بر اثر بار رشد کنند و سبب افت شدید در استحکام و سختی سازه شوند. پیدایش ترک‌های میان لایه‌ای می‌تواند ناشی از کاستی نخستین ماده، تنش‌های لبه‌ی آزاد، ضربه و مانند این‌ها باشد. تخمین پیدایش ترک و چگونگی گسترش آن با بهره‌جویی از شیوه‌های عددی و آزمایشگاهی فراهم است. با توجه به صرف

گفتار دوم: شرایط تحقق مسئولیت قراردادی ………………………………………………. 18

بند اول: در حقوق ایران ………………………………………………………………………….. 18

بند دوم: در کنوانسیون بیع بین المللی کالا …………………………………………………. 23

فصل دوم: قوه قاهره و آثار آن بر مسئولیت قراردادی در حقوق ایران ………………….. 27

مبحث اول: شرایط تحقق قوه قاهره ………………………………………………………….. 27

گفتار اول: خارجی بودن حادثه …………………………………………………………………. 27

گفتار دوم: عدم قابلیت پیش بینی حادثه …………………………………………………. 35

گفتار سوم: اجتناب ناپذیری حادثه ……………………………………………………………. 38

مبحث دوم: اثر قوه قاهره بر قرارداد …………………………………………………………. 40

گفتار اول: اثر قوه قاهره دائمی‌بر قرارداد ………………………………………………….. 40

گفتار دوم: اثر قوه قاهره موقت بر قرارداد ……………………………………………………… 45

گفتار سوم: اثر قوه قاهره در اجرای بخشی از قرارداد ………………………………………….47

مبحث سوم: اثر قوه قاهره بر تعهدات طرفین ……………………………………………….. 50

گفتار اول: اثر قوه قاهره بر تعهد متعهد ……………………………………………………… 50

گفتار دوم: اثر قوه قاهره بر تعهد متعهدله …………………………………………………… 52

فصل سوم: قوه قاهره و آثار آن بر مسئولیت قراردادی در کنوانسیون بیع بین المللی کالا 1980 ….. 56

مبحث اول: شرایط تحقق قوه قاهره ………………………………………………………….. 56

گفتار اول: خارجی بودن حادثه …………………………………………………………………… 56

گفتار دوم: عدم قابلیت پیش بینی حادثه ………………………………………………………….. 59

گفتار سوم: اجتناب ناپذیری حادثه ……………………………………………………………….. 61

مبحث دوم: اثر قوه قاهره بر قرارداد ……………………………………………………………. 65

گفتار اول: اثر قوه قاهره دائمی‌بر قرارداد ………………………………………………………. 66

گفتار دوم: اثر قوه قاهره موقت بر قرارداد ……………………………………………………….. 66

گفتار سوم: اثر قوه قاهره در اجرای بخشی از قرارداد ………………………………………. 66

مبحث سوم: اثر قوه قاهره بر تعهدات طرفین ………………………………………………….. 68

گفتار اول: اثر قوه قاهره بر تعهد متعهد ………………………………………………………… 68

گفتار دوم: اثر قوه قاهره بر تعهد متعهدله ……………………………………………………… 72

نتیجه گیری و پیشنهاد ………………………………………………………………………… 77

منابع ……………………………………………………………………………………………… 82

چکیده:

در کلیه سیستم‌های حقوقی مختلف اصل لزوم قراردادها یا وفای به عهد پذیرفته شده است و قراردادی که به طور صحیح بین طرفین منعقد شده است برای آنان الزام آور می‌باشد. بنابراین چنانچه یکی از طرفین به تعهد خود عمل نکند، برخلاف اصل عمل کرده و ناقض قرارداد می‌باشد و در برابر طرف مقابل مسئول است. اما گاهی مواردی به وجود می‌آید که شخص متعهد را از مسئولیت معاف می‌گرداند. این مورد که قوه قاهره نام دارد، دارای نقش مهمی‌در قراردادهای بازرگانی داخلی و بین المللی می‌باشد.

بر اساس نظام حقوقی ایران و کنوانسیون، شرایط تحقق قوه قاهره بروز حادثه خارجی، غیرقابل پیش بینی و غیرقابل اجتناب می‌باشد. بدیهی است که اثر قوه قاهره بر قرارداد و تعهدات با توجه به دائمی ‌یا موقت بودن یا در مورد عدم اجرای بخشی از قرارداد متفاوت می‌باشد. اما مهم‌ترین اثری که در همه ی این موارد وجود دارد و صراحتا نیز در مواد 227 و 229 قانون مدنی ایران و ماده 79 کنوانسیون ذکر شده است، معافیت متعهد از پرداخت خسارت می‌باشد. سوال اساسی که در این پایان نامه به آن خواهیم پرداخت این است که آیا در صورت معافیت متعهد از پرداخت خسارت، متعهدله نیز از اجرای تعهد قراردادی خود معاف می‌باشد یا خیر؟ این امر بستگی به انتقال ضمان معاوضی و ریسک دارد، که در حقوق ایران و کنوانسیون مورد توجه قرار گرفته است.

مقدمه:

با توجه به تحولات اجتماعی و گسترده شدن روابط تجاری، مقدار داد و ستدهای بازرگانی و انعقاد قراردادهای تجاری، روز به روز بیش‌تر و پیچیده‌تر می‌شود. همچنین انعقاد و اجرای این قراردادها همواره با مشکلاتی رو به رو بوده است که یکی از مهم‌ترین و رایج‌ترین آن‌ها معاذیر قراردادی است. زیرا در بسیاری از مواقع اوصاف و شرایط ویژه‌ای به وجود می‌آید که اجرای تعهد طرفین را غیرممکن یا دشوار می‌گرداند. در چنین صورتی الزام طرفین به اجرای تعهدات خود امری نامعقول و ناعادلانه می‌باشد. بنابراین در عالم حقوق قواعدی برای حل این مسئله به کار گرفته شده است.

در میان معاذیر قراردادی، قوه قاهره آشناترین و قدیمی‌ترین نهاد است که محور اصلی بحث ما را نیز تشکیل می‌دهد. سابقه نظریه قوه قاهره به حقوق رم بر می‌گردد و بسیاری از کشورهای اروپایی نیز پیش از تدوین قانون مدنی فرانسه با این نظریه آشنا بودند. اما این نظریه به عنوان یک قاعده، نخستین بار در «کد ناپلئون» یعنی «قانون مدنی فرانسه» به کار گرفته شد و حقوق فرانسه به عنوان بنیان گذار تئوری فورس ماژور شناخته گردید و سپس در نظام‌های حقوقی دیگر نیز به عنوان نهادی منطقی مورد پذیرش واقع شد (سلیمی، 1384: 84- صفایی، 1364: 112). نهاد قوه قاهره در نظام‌های حقوقی که تفاوت بنیادی با نظام حقوقی فرانسه داشته‌اند نیز با عناوینی از قبیل فراستریشن، کار خدا،‌هاردشیپ و تغییر اوضاع و احوال وارد گردید و با‌ اندکی تفاوت، نتایج مشابه قوه قاهره را در این نظام‌های حقوقی ایجاد کرد (خزاعی، 1386، ج5: 235). همچنین به دلیل اهمیت موضوع قوه قاهره در قراردادها، امروزه در اکثر قراردادهای بازرگانی شروط قوه قاهره گنجانده می‌شود و طرفین سعی می‌کنند مصادیق و آثار آن را با توافق یکدیگر مشخص سازند تا در صورت بروز چنین شرایطی دچار مشکل نگردند (اسماعیلی، 1381: 4).

علی رغم تمام توضیحاتی که در ارتباط با اهمیت این نهاد بیان گردید، متاسفانه این مسئله در حقوق ایران به طور منسجم و جامع مورد بررسی قرار نگرفته است. در واقع اصطلاح قوه قاهره در قانون مدنی ایران، نه به چشم می‌خورد و نه تعریفی از آن ارائه شده است (کاتوزیان، 1376، ج4: 204). تنها جایی که در حقوق ایران این اصطلاح به کار رفته است، مواد 131 و 150 قانون دریایی می‌باشد. با این وجود می‌توان نهاد قوه قاهره را در حقوق ایران از مواد 227 و229 قانون مدنی استنباط کرد. این دو ماده که برگرفته از مواد 1147 1148 قانون مدنی فرانسه می‌باشند، در مورد شرایط   و اوصاف قوه قاهره به عنوان عامل رافع مسئولیت بحث می‌کنند. نویسندگان حقوقی معتقدند که واژه «علت خارجی» در ماده 227 قانون مدنی معادل قوه قاهره یا فورس ماژور می‌باشد (صفایی و دیگران، 1384: 404). به علاوه این که هم در قانون مدنی و هم در قوانین دیگر ایران، بدون ذکر این اصطلاح مصادیق مختلفی از آن بیان شده است. البته از آن جایی که بحث قوه قاهره در قوانین ایران بسط چندانی نیافته است، سعی می‌شود با توجه به نظرات حقوقدانان ما که از این موضوع غافل نشده‌اند و همچنین فقه اسلامی که در بسیاری از مواقع پشتوانه قانون ما می‌باشد، به تجزیه و تحلیل این نهاد پرداخته شود و دیدی جامع نسبت به مصادیق آن و آثاری که بر قرارداد و تعهدات قراردادی می‌گذارد، ارائه گردد.

چنانچه گفته شد، نهاد قوه قاهره در نظام‌های مختلف حقوقی راه یافته است و با توجه به تفاوت نظام‌ها، با تمایزاتی مواجه گردیده است. بنابراین ممکن است در تفسیر قراردادهای بازرگانی بین المللی برای طرفین ایجاد مشکل نماید. البته باز هم بیان گردید که امروزه اکثر بازرگانان به ویژه بازرگانان بین المللی با گنجاندن «شروط قوه قاهره» در قرارداد از بروز این مشکل اجتناب می‌کنند. با این وجود قواعد بین المللی نیز در این زمینه فراهم شده است تا در صورت فقدان شرط قوه قاهره، طرفین به این قواعد مراجعه نمایند و به قواعد ملی خود که ممکن است متفاوت باشد، متمسک نشوند. این هدف در نهادهای حقوقی بین المللی چون اتاق بازرگانی بین المللی و کنوانسیون بیع بین المللی کالا 1980 به کار گرفته شده است (اسماعیلی، 1381: 6- اشمیتوف، 1378: 313- طارم سری، 1377: 37). در بحث تطبیقی ما، این امر در کنوانسیون بیع بین المللی کالا مورد توجه قرار گرفته است. این موضوع تحت عنوان موارد رفع مسئولیت در ماده 79 کنوانسیون مطرح گردیده است. با توجه به این که هدف کنوانسیون نزدیک کردن اصول و قواعد حقوقی و راه حل‌های حاکم بر روابط بازرگانی بین المللی و از بین بردن تفاوت‌ها و تعارض‌ها می‌باشد، در تدوین این ماده از مفاهیم مختص به نظام‌های مختلف استفاده نشده است و راه حلی مستقل از حقوق داخلی کشورها، انتخاب گردیده است (صفایی و دیگران، 1384:387- جمعی از نویسندگان، 1374، ج3: 125). در این ماده به جای استفاده از عناوین رایج در نظام‌های حقوقی از واژه «مانع» استفاده شده است. با این وجود، به نظر می‌رسد تلاش کنوانسیون در این جهت بسیار با موفقیت همراه نبوده است و به علت منعطف بودن واژه‌های این ماده ممکن است، هر قاضی و داوری به دلیل تمایل ذاتی، به تفسیر این مفاهیم مطابق با حقوق داخلی کشور خود بپردازد، در صورتی که چنین چیزی با هدف کنوانسیون مغایر است (صفایی و دیگران، 1384: 388- جمعی از نویسندگان، 1374، ج3: 149). بنابراین تلاش می‌شود حدود و ثغور این ماده با توجه به تفاسیر محکم ارائه شده در این زمینه به خوبی مشخص گردد.

الف – سوال های پژوهش

سوالاتی که در این پژوهش مطرح می‏شود این است:

1- شرایط تحقق قوه قاهره چیست؟

2- وقوع قوه قاهره چه تاثیری بر قرارداد دارد؟

3- اگر در اثر قوه قاهره یک طرف قرارداد نتواند به تعهد خود عمل کند تا چه حدودی از مسئولیت معاف می‏شود؟

ب – پیشینه پژوهش

1ـ در کتاب حقوق بیع بین المللی ترجمه مهراب داراب پور در ارتباط با رفع مسئولیت آمده است که استثناء از مسئولیت برای پرداخت خسارت مسلم می‏باشد. زیرا، که به صراحت گرچه بصورت منفی در پاراگراف (5) آمده است… واژه «خسارت» را باید بصورت موسع تفسیر کرد… معنی اعطاء خسارت به یک طرف مسئول بودن طرف دیگر است (جمعی از نویسندگان، 1374).

2- در کتاب قواعد عمومی قراردادها اثر ناصر کاتوزیان درباره مفهوم خارجی بودن علت دو تفسیر گوناگون مطرح شده است:

خارج از اراده مدیون باشد، به گونه ای که نتوان حادثه را به عمد یا تقصیر او نسبت داد؛
خارج از حوزه فعالیت و انتفاع متعهد باشد.
پس اگر هیچ تقصیری را نتوان به متعهد نسبت داد ولی حادثه در درون موسسه یا کارخانه او رخ دهد، نباید آن را خارجی شمرد (کاتوزیان، 1380).

3ـ در مقاله قوه قاهره یا فورس ماژور اثر سید حسین صفایی در مورد اثر فورس ماژور موقت نوشته شده است که هرگاه بروز حادثه ای که موجب عدم امکان اجرای تعهد شده

ارزش و اهمیت خویش را در می یابد و به طور نا آگاهانه به سمت اعمال و رفتار های خوب سوق داده می شود. این نوع گرایش به خوبی در دوره کودکی زمینه ای برای گرایش آگاهانه او به اخلاقیات در دوره بزرگسالی خواهد بود.

کلید واژگان : تربیت، اخلاق، کودک، عاطفه، خانواده، زمینه های تربیت اخلاقی

فهرست مطالب

 عنوان.. صفحه

فصل اول: کلیات

1-1- مقدمه. 1

1-2- بیان مساله. 2

1-3- هدف های تحقیق. 5

هدف کلی.. 5

 اهداف جزئی.. 5

1-4- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق: 5

1-5- سوال های تحقیق 7

1-6-تعریف مفاهیم. 8

الف) تعاریف مفهومی…….. 8

ب) تعاریف عملیاتی ….. 11

1-7-روش اجرای تحقیق. 12

فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه پژوهش

مقدمه… 14

2-1- مبانی نظری 14

2-1-1- تاریخچه اخلاق در اسلام 14

2-1-2- تربیت.. 16

2-1-3-تربیت در دوره کودکی.. 17

2-1-4- تربیت اخلاقی.. 19

2-1-5- ضرورت تربیت اخلاقی.. 21

2-1-6- رویکرد های اخلاقی در تربیت.. 22

2-1-6-1- رویکرد مکتب فضیلت گرایی به تربیت اخلاقی.. 22

2-1-6-2- رویکرد مکتب وظیفه گرایی به تربیت اخلاقی.. 25

2-1-6-3-رویکرد منفعت گرایی به تربیت اخلاقی.. 26

2-1-6-4- رویکرد غمخواری…… 29

2-1-7- تربیت اخلاقی کودک… 31

2-1-8-زمان آغاز تربیت اخلاقی کودک از نظر روانشناسان و برخی از اندیشمندان اسلامی.. 33

فصل سوم : عاطفه به زمینه درونی در تربیت اخلاقی کودک

مقدمه ………. 52

3-1- فطرت 52

3-1-1- گرایش به خیر اخلاقی.. 54

3-1-2- گرایش به خدا 57

3-1-3- گرایش عاطفی در دوره کودکی و ارتباط آن با تربیت اخلاقی.. 60

3-1-3-1 عاطفه….. 64

3-1-3-2- حب ذات.. 65

3-1- 3-3- اعتماد به نفس… 66

3-1-3-4- حس خود کم بینی یا عقده حقارت.. 68

3-1-3-5- ترس. 70

3-1-3-6- خشم…….. 71

 3-1-3-7- حسادت……. 72

3-1-3-8- لجبازی…. 73

3-1-3-9- امید و ناامیدی… 74

فصل چهارم: خانواده به عنوان زمینه بیرونی در تربیت اخلاقی کودک

مقدمه…. 77

4-1- نقش محیط به عنوان زمینه بیرونی در تربیت اخلاقی کودک… 77

4 -2- خانواده و ویژ گی های آن. 80

4-3- جایگاه فرزند در کانون خانواده 82

4-4- اسلام و حقوق فرزند. 83

4-4-1- کیفیت وقت گذراندن با فرزندان. 86

4-5- نقش خانواده در تربیت اخلاقی کودک… 88

4-6- وظایف والدین درخانواده…. 89

4-6-1- محبت به فرزند و  نقش آن در پایه ریزی شخصیت.. 92

4-6-2- مضرات افراط و تفریط در محبت.. 97

4-6-3- تکریم شخصیت کودک… 101

4-6-4- نقش خانواده و ضرورت آموزش نظم به کودک… 105

4-6-5- نقش خانواده در بیداری گرایش کودک به خداوند. 106

4-6-5-1- آموزش خداشناسی به کودکان با توجه به فطرت آنها 106

4-6-5-2- تربیت عملی 106

4-6-5-3- کمک گرفتن از طبیعت.. 107

4-6-5-4- استفاده از تجارب خود کودکان و بیان داستانهای مناسب دینی.. 108

4-6-5-5- آموزش قرآن. 108

4-6-5-6- ارائه پاسخ های درست و ساده به پرسش های دینی کودک… 109

فصل پنجم:نتیجه گیری

مقدمه. 111

 

5-1- نتیجه گیری.. 111

5-2-پیشنهادهای کاربردی: 120

5-3- پیشنهادهای پژوهشی.. 121

5-4- محدودیت های  پژوهش… 122

منابع و ماخذ. 123

1-1-مقدمه

 آدمی همواره در طول تاریخ با مسائل و ابهاماتی در زمینه  تربیت اخلاقی روبرو بوده است که این مسائل و یافتن راه حل مناسب برای آنها دغدغه فکری او بوده است و برای یافتن پاسخ صحیح آن ها،کوشش های وسیعی نموده است. دراین زمینه مکاتب اخلاقی مختلفی ظهور کرده اند. دین اسلام نیز از این مساله چشم پوشی ننموده است. اسلام دین زندگی است که به همه ابعاد بخصوص تهذیب نفس و اصلاح فکر و اندیشه و اعتقادات درونی هر فرد اهمیت می دهد. توجه به اخلاق و فضائل و کرامت های اخلاقی و به تبع آن توجه به تربیت اخلاقی سبب ایجاد نوعی منش و شخصیت در افراد می شود که هم زمینه سعادت فردی افراد را هم زمینه سعادت جامعه را تضمین می نماید. علاوه بر آن پرورش شخصیت و منش نیکو از نیازهای مبرم و اساسی هر جامعه ای می باشد و نتیجه آن رفع بیماری های اخلاقی در آن جامعه است زیرا دچار شدن یک جامعه به بیماری های حسد،کبر و خود پسندی و…. سبب اختلالات جسمی و روحی شده و زمینه گسترش رفتارهای زشت را فراهم می آورد و آرامش فرد و جامعه را به خطر می اندازد. اگرچه ویژگی های اخلاقی در برخی افراد به طور ذاتی ظهور می یابد اما به طور کلی اخلاق اکتسابی و اساساً تربیتی بوده و افراد با شناخت و آگاهی تکرار و تمرین می توانند اخلاق را جزء شخصیت خویش ساخته و به این ترتیب خلق و خوی شایسته به عنوان ملکه می تواند عامل صدور افعال نیک به سهولت گردد. از طرفی درمتون دینی،‌ تربیت اخلاقی کودکان زیرمجموعه ای از تربیت دینی آنها محسوب می شود و در روایات متعدد به این امر مهم سفارش شده است. عدم رعایت اصول اخلاقی نتیجه دور شدن انسان از اصل خود و خدای خود است. مکتب اسلام سعی در نزدیکی انسان به اصل خود دارد یعنی جهت دهی صحیح زندگی که خداوند برای تحقق این امر، کتاب و هدایت و پیشوایان را فرستاده که با تحکیم اخلاق در افراد بشر راه سعادت را به آنان نشان دهد و به سمت کمال هدایت کند.

با توجه به شرایط موجود جامعه می توان گفت تربیت اخلاقی بسیار مهم است و از دیرباز مورد توجه فیلسوفان، معلمان و والدین قرار داشته است. جوامع مختلف، نهادها و موسسات اجتماعی نیز در طول اعصار به صورت های گوناگون به این مهم توجه خاصی مبذول داشته اند. تربیت اخلاقی، بدون تردید از مهم ترین وظایف تعلیم و تربیت در هر جامعه است و هدف نظام تعلیم و تربیت پرورش شهروندانی است که علاوه بر برخورداری از هوش و ذکاوت، افرادی با فضیلت و نیکوکار بارآیند. در جامعه کنونی که بیشتر به تربیت جسمانی، اجتماعی و … اهمیت می دهند، باید به تربیت اخلاقی نیز که رکن است اهمیت دهند تا فرد به خوبی تربیت شود و به کمال برسد و این نوع تربیت باید از کودکی آغاز شود، اما از آنجا که اخلاق مستلزم آزادی انتخاب است نمی توان در دوره کودکی مستقیماً به تربیت اخلاقی پرداخت، بلکه توجه به زمینه های تربیت اخلاقی مهم می باشد که مساله اساسی این پژوهش می باشد. از این رو پژوهشگر به دنبال تبیین پاسخ به این سوال است که زمینه های تربیت اخلاقی در دوره کودکی بر اساس دیدگاه اسلام کدامند؟

1-2- بیان مساله

تربیت شکوفا ساختن و به فعیلت رساندن یا پرورش دادن استعدادها در تمامی ابعاد وجود انسان است. لذا تربیت هرگز به معنای خلق استعدادهای جدید نمی باشد، بلکه به مفهوم پرورش استعدادهای موجود در انسان است (علوی،1386،ص46 -42) و تربیت اسلامی، شکوفا ساختن، به فعلیت رساندن و یا پروش دادن هماهنگ جمیع استعدادهای آدمی در کلیه ابعاد و جوانب شخصیتی وی یعنی جسمانی، عقلانی، اجتماعی، عاطفی، و اخلاقی-دینی در جهتی الهی و اسلامی است (همان، ص 124). بنابراین تربیت از نظر مکتب اسلام، شکوفایی توانایی های فطری انسان در جهت قرب به خداوند و رسیدن به کمال و تعالی انسان است.

یکی از ابعاد وجودی انسان که مبنای  فطری و درونی دارد، بعد اخلاقی است. اخلاق جمع خلق است و عبارت است از هیات و حالت و ملکه ای راسخ در انسان که باعث صدور اعمال پسندیده و یا ناپسند از سوی انسان می گردد. با توجه به جایگاه بلند اخلاق و فواید بی شمار آن این حقیقت روشن می شود که چرا ادیان الهی، از آدم تا خاتم، برای مسائل اخلاقی و حفظ و رعایت آداب و سنن نیکو، اهمیت ویژه ای قایل شده اند، تا جایی که رسول اکرم(ص)، اساس نبوت و رسالت خویش را به تکمیل و رعایت مسائل اخلاقی دانسته و در سخن بسیار زیبا به تمامی جوامع بشری چنین فرمود: «انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق، همانا مبعوث شدم تا مکارم اخلاق را تکمیل کنم»(نهج الفصاحه/ ح944) و براساس همین اخلاق کریمانه و روش حسنه بود که پیامبر اکرم توانست به دلها راه یابد.

تربیت اخلاقی و بهینه سازی منش های انسانی، از جمله اموری است که پیشینه ای به درازای تاریخ داشته است، لذا تربیت اخلاقی به معنای کاربرد وی‍ژه یافته های تعلیم و تربیت برای تحقق اهدافی است که از حوزه علم اخلاق دریافت شده است و می توان گفت تربیت اخلاقی فرایند زمینه سازی و به کارگیری شیوه هایی جهت شکوفاسازی، تقویت و ایجاد صفات، رفتارها و آداب اخلاقی و از بین بردن صفات، رفتارها و آداب غیر اخلاقی در خود یا دیگری است. پس تربیت اخلاقی دو رکن دارد، یکی شناخت فضایل و رذایل و رفتارهای اخلاقی و غیر اخلاقی و دیگری به کارگیری شیوه هایی جهت تقویت یا تضعیف آنها. از این رو تربیت اخلاقی حیطه ای است که وام دار دو حوزه اخلاق و تربیت است و از آنجا که در اخلاق بیشترین تأکید بر خودسازی و در تربیت بر دیگرسازی است تربیت اخلاقی نیز خودسازی و دیگرسازی را شامل می شود (بناری، 1379، ص 541).

برای ایجاد تغییرات مطلوب و سازنده در اخلاق، تربیت اخلاقی را باید از دوره کودکی آغاز گردد. در مورد معیار سنی دوره کودکی اختلاف نظر است اما می توان بر اساس شکل گیری شخصیت کودک تا شش سالگی، تربیت اخلاقی را نیز در همین شرایط سنی یعنی 7-2سالگی مورد توجه قرار داد.

در مورد تربیت اخلاقی کودک علوی چنین اظهار نظر می نماید: «لازم است در کودکی افکار و اخلاق کودکان طوری ساخته  شود که وقتی  وارد جامعه بزرگترها می شوند، بتوانند خود را با محیط اجتماعی خویش تطبیق دهند و در جامعه عضو مفید و موثری به حساب آیند. چنانچه خواجه نصیرالدین طوسی هم، از همان اوان تولد، کودک را دارای توان سوق یافتن به سوی کسب اخلاق حسنه و دوری از اخلاق سیئه می داند. اندیشمندان اسلامی ضمن تاکید بر اینکه کودکان تا قبل از بلوغ از توان مسئولیت پذیری اخلاقی چندانی بر خوردار نیستند معتقدند مربیان باید از همان دوره کودکی با ظرافت و دقت  فضایل اخلاقی ر ا به کودکان تعلیم دهند  و مقدمات کار را برای درک بیشتر آنان نسبت به فضایل و عمل به آن ها فراهم نمایند. زیرا در خرد سالی و کودکی، قلب و روح هنوز تحت تاثیر عوامل سوء و منحرف کننده قرار نگرفته است و کودک فرمانبردار بوده و سریعتر پذیرای امور اخلاقی می گردد» (علوی، 1388، ص203 -202).

 لذا تربیت اخلاقی  در دوره کودکی مهم می باشد و این در حالی است که اسلام منابعی غنی را در این زمینه معرفی نموده است. از نظر اسلام، انسان با بهره گیری از تعالیم الهی می تواند در مسیری که از جانب خداوند مشخص شده است حرکت کند و دچار انحراف نشود توجه به قرآن، احادیث و روایات، ما را با ارکان هدایت و تعالی آشنا می سازد. از نظر اسلام بهره مندی از شرایع دین و احکام الهی صرفاً با تاسی از منابع فوق میسر است (بحارالانوار، ج24، ص 290).

با وجود منابع غنی در اسلام والدین و مربیان دائما با موضوع تربیت اخلاقی کودکان مواجه هستند، اما درمورد اینکه چگونه آنان را اخلاقی تربیت کنند، همواره دچار سوال هستند. در تربیت اخلاقی کودک معمولا این سوالات مطرح است که آیا کودکان را باید آزاد گذاشت و به نیازهای آنان پاسخ داده شود تا اخلاقی تربیت شوند یا اینکه آنان را در محیط کنترل شده و با یاد دادن عادات خوب آنچنان که افلاطون و ارسطو معتقدند، تربیت نمود(کاردان،1381 ، ص34). آیا تربیت اخلاقی کودکان از طریق الگو و سرمشق بهتر انجام می پذیرد یا از طریق آموزش های مستقیم؟ به طور کلی می توان گفت تاکنون توجه به انتقال محتوا و روشها  و امر و نهی در تربیت اخلاقی کودکان مطرح بوده است (کاردان، 1381).

 لذا بر اساس سوالات فوق محقق بر آن واداشته شد که فراتر از محتوا و روش به مساله زمینه های تربیت اخلاقی کودکان از دیدگاه اسلام بپردازد. منظور از زمینه ها، مقدمات یا شرایط اولیه ای است که دوره کودکی را در برگرفته یا کودک در آن قرار دارد. بعضی از این زمینه ها درونی یا ذاتی و طبیعی کودک است مانند گرایشات فطری و وراثت و بعضی از زمینه ها، بیرونی هستندکه محیط پیرامون کودک را تشکیل می دهند مانند شرایط جغرافیایی و آب و هوایی، خانواده، مدرسه و به طور کلی جامعه. در این پژوهش بر اساس ویژگیهای دوره کودکی، نقش عاطفه به عنوان گرایش فطری یا زمینه درونی و خانواده به عنوان زمینه اجتماعی و بیرونی در تربیت اخلاقی کودک مورد سوال می باشد.

1-3- هدفهای تحقیق

جامعه و روابط تاثیرگذار معناداری گذاشته و موجب افزایش جرات ورزی، استقلال و بهبود مهارت های ارتباطی شده است.

کلید واژه ها: مهارت های ارتباطی، جرات ورزی، استقلال، اختلال اضطراب اجتماعی

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصلاول. 0

کلیاتپژوهش.. 0

1-1 مقدمه. 1

1-2 بیانمسئله. 2

1-3 اهمیتوضرورتتحقیق. 5

1-4 اهداف.. 6

1-4-1 هدفکلی: 6

1-4-2 اهدافجزیی: 6

1-5 فرضیههایپژوهش.. 6

1-5-1 فرضیهاصلی: 6

1-5-2 فرضیههایفرعی: 6

1-6 متغیرهایپژوهش.. 6

1- 7 تعریفمفهومیوعملیاتیمتغیرها 6

1-7-1 تعریفمفهومیمهارتهایارتباطی: 6

1-7-2 تعریفعملیاتیمهارتهایارتباطی: 7

1-7-3 مفهومجراتورزی (قاطعیت): 7

1-7-4 تعریفعملیاتیجراتورزی: 7

1-7-5 تعریفمفهومیاستقلال: 8

1-7-6 تعریفعملیاتیاستقلال: 8

1-7-7 تعریفمفهومیاختلالاضطراباجتماعی: 8

1-7-8 تعریفعملیاتیاختلالاضطراباجتماعی: 8

فصلدوم: 9

مبانینظریوپیشینهتحقیق. 9

2-1 مقدمه. 10

2-2 مفهومارتباطات.. 10

2-3 اجزایفرایندارتباطی. 12

2-4 انواعارتباطات: 13

2-4-1 ارتباطاتکلامیدرمقابلارتباطاتغیرکلامی: 13

2-4-2 ارتباطاتیکطرفهودوطرفه. 14

2-5 فهمارتباط. 15

2-6 انواعمهارتهایارتباطی. 15

2-6-1 گوشدادنموثر: 15

2-6-2 کنترلعواطف: 16

2-6-3 بینشنسبتبهارتباط: 16

2-6-4 قاطعیتدرارتباط: 16

2-7 شکلگیریارتباطموثر: 17

2-8 سهشرطبرایارتباطموثر: 17

2-8-1 سازگاری،کلیدارتباطاست.. 17

2-8-2 سنجشمرزها 18

2-8-3 شرطسومبرایایجادارتباط. 18

2-9 اصولششمادهایارتباطات: 18

2-10 مفهومجراتورزی: 21

2-11 درکدرستمفهومجراتورزی.. 22

2-12 منفعلبودن،سلطهجوبودن،پرخاشگربودنویاشجاعبودنیعنیچه؟. 23

2-12-1 رفتارونگرشمنفعل: 23

2-12-2 رفتارونگرشسلطهجویانه: 23

2-12-3 رفتارونگرشپرخاشگرانه: 23

2-12-4 رفتارونگرششجاعانه: 24

2-13 چگونهجسوروقاطعباشیم؟. 24

2-14  مفهوماستقلال. 24

2-15 استقلالواختیار. 25

2-16 استقلالووابستگی. 25

2-17 استقلالوهویت.. 26

2-18 سبکفرزندپروریواستقلال. 26

2-20 مفهوماضطراباجتماعی. 27

2-22 شرایطبروزاضطراباجتماعی. 31

2-23 خصوصیاتافرادکمرو. 31

2-24 کاهشودرمانهراسوکمرویی. 31

2-24-1 داروهایروانگردان: 32

2-24-2 آموزشمهارتهایاجتماعی: 33

فصلسوم 38

روشپژوهش.. 38

3-1 مقدمه. 39

3-2 طرحپژوهش.. 39

3-3 جامعهآماری.. 39

3-4 نمونهوروشنمونهگیری.. 39

 

3-5 ابزارهایاندازهگیری.. 40

3-5-1 پرسشنامههراساجتماعیاسپین: 40

3-5-2 پرسشنامههوشهیجانیبار-آن. 41

3-6 رواییابزاراندازهگیریتحقیق. 43

3-7  پایاییابزاراندازهگیری.. 43

3-8 روشهایآماریتجزیهوتحلیلاطلاعات.. 44

3-9 مراحلاجرایپژوهش.. 44

3-9-1 محتوایجلساتآموزشی. 45

3-9-1-1 جلسهاول: 45

3-9-1-2 جلسهدوم: 45

3-9-1-3 جلسهسوم: 46

3-9-1-4 جلسهچهارم: 46

3-9-1-5 جلسهپنجم: 46

فصلچهارم 48

تحلیلدادهها 48

1-4 تحلیلدادهها: 49

2-4 توصیفدادهها: 49

3-4 تحلیلاستنباطیدادهها: 50

فصلپنجم 55

نتیجهگیریوپیشنهادات.. 55

5-1 مقدمه. 56

5-2 یافتههایتحقیق. 56

5-2-1 فرضیهاصلیپژوهش.. 56

5-2-2 فرضیههایفرعی. 58

5-3 محدودیتهایپژوهش.. 59

5-3-1 محدودیتهایدراختیارمحقق. 60

5-3-2 محدودیتهایخارجازاختیارمحقق. 60

5-4 پیشنهادات.. 60

5-4-1 پیشنهادهایکاربردی.. 60

5-4-2 پیشنهاداتپژوهشی. 60

فهرستمنابعفارسی: 61

فهرستمنابعانگلیسی: 65

 مقدمه

چگونگی رفتار بشر از دیرباز مورد توجه دانشمندان به ویژه روانشناسان و جامعه شناسان بوده است، روانشناسان تربیتی، بالینی و شخصیت همواره بر مطالعه انگیزه و چرایی رفتار توجه داشته اند. بنابراین توجه و دقت بر وضعیت روانی دانش آموزان می تواند اجرای برنامه های آموزشی را آسان تر و مطلوب تر نماید. کودکان و نوجوانان و افراد کمتر از 18 سال قشر عمده ی جمعیت جهان را تشکیل می دهند؛ در کشورهای در حال توسعه  سهم این قشر از کل جمعیت، تقریبا به پنجاه درصد می رسد، در کشور ما نیز اکثریت جمعیت را جوانان تشکیل می دهند؛ بنابراین برای شناخت درست این قشر عظیم و کوشش در راه تامین شرایط مادی و معنوی لازم برای رشد جسمانی، عاطفی و فکری آنان باید تلاش کرد، به ویژه اینکه تقریبا تمام مکتب های فکری حاکم بر روانشناسی و روانپزشکی قرن بیستم تجارب و یادگیری های کودکی را به عنوان مهمترین و تعیین کننده ترین جز شخصیت و سلامت روان[1] افراد مورد تاکید قرار داده اند.بنابراین یکی از ویژگی های اساسی روانشناسی کاربردی نوین در ایران، تشخیص درست و به موقع راهنمایی های لازم جهت تربیت انسان هایی سالم، رشدیافته، اجتماعی و مسئول برای جامعه آینده است (مهریار، 1373).[i]

 زندگی بدون ارتباط با دیگران امری بی معنی است و سلامت روانی انسان وابسته به گروه و تعامل با سایر انسان ها و در کل محیط می باشد، زیرا بسیاری از نیازهای آدمی از طریق ارتباط با دیگران ارضا میشود. داشتن روابط سالم با دیگران کلید رشد و کمال آدمی است. آنچه ما امروز هستیم و آنچه که در آینده خواهیم بود هر دو معمول ارتباط با دیگران است. ارتباط موثر رابطه ای است که در آن شخص به گونه ای عمل میکند که در آن علاوه بر این که خودش به خواسته هایش میرسد، افراد مقابل نیز احساس رضایت دارند (باستانی، 1386).

ارتباط موثر یکی از رمزهای موفقیت انسان است. هرکسی بتواند با دیگران و اشیا اطراف و حتی لحظه های زندگی خود ارتباط بهتر و موثرتری برقرار کند احساس موفقیت بیشتری خواهد داشت لذا برای برقراری ارتباط موثر لازم است مهارت های ارتباط با دیگران را نیز فراگرفت (قربانی، 1391).

مهارت برقراری ارتباط موثر یکی از مهمترین پیش بینی کننده های سلامت در روابط بین فردی است، به این منظور فنون برقراری ارتباط موثر به عنوان یکی از اصلی ترین قسمت های آموزش مهارت های زندگی باید درنظر گرفته شود (فتی، 1391).

1-2 بیان مسئله

 ارتباط عالی ترین دستاورد بشر و اصلی ترین مقوله ی زندگی انسان هاست؛ ما انسان ها به عنوان موجوداتی اجتماعی که بدون برقراری ارتباط قادر به ادامه زندگی نیستیم بخش مهمی از زندگی خود را در ارتباط با دیگران و بودن با آنها میگذارنیم. یکی از جلوه های مناسبات انسانی، تعامل با یکدیگر است. این تعامل از شکل ساده ی آن تا پیچیده ترین وجه، در مناسبات انسانی بروز میکند، و بر این اساس انسان نمی تواند خود را از تعامل با دیگران دور نگه دارد. به طوری که تعامل انسانی به میزان زیادی تحت تاثیر ابزارهای نوین ارتباطی و رسانه ای قرار گرفته و شکل های جدید تری از این ارتباط را به وجود آورده است (رضا پور، 1387). دانشمندان به اهمیت آموزش در یادگیری مهارت های اجتماعی تاکید کرده اند (سارو خانی، 1386). و نیز آموزش این مهارت ها در افزایش کارآمدی و تداوم ارتباط موثر و زندگی مشترک اهمیت به سزایی دارد (تهرانی، 1384).  برقراری ارتباط مهارتی است که هر کس از آن بهره ای دارد. با ارتباط داشتن با دیگران می توانید دیدگاه و اندیشه هایتان را به آنها منتقل کنید، و از نظرات و افکار دیگران نیز سود ببرید. ارتباط یکی از مهمترین زمینه های سلامت زندگی اجتماعی و منشا فرهنگ و به عنوان زمینه و مبنای حرکت و ارتقای انسانی است که اگر ویروسی شود بی شک  پایه اصلی زندگی می لغزد و رضایت از آن محو میشود. در این میان ارتباط موثر با دیگران مهارتی است که انسان را در موقعیت ممتاز و بهتری قرار می دهد و دستیابی موفقیت و خوشبختی را سهل تر میسازد (امیر حسینی، 1387).    

 مهارت های ارتباطی[2]، یعنی توانایی ارتباط موثر با دیگران، طوری که منظور ما را به طرف مقابل برساند. ارتباط تنها وسیله  ی انتقال اطلاعات به یکدیگر و تنها وسیله ی دریافت اطلاعات از یکدیگر است، و سبب ارتقا هیجانات، تصحیح سو تفاهمات، کنترل هیجانات منفی و رشد اعضای جامعه می شود. مفهوم ارتباطات پس از ایجاد ابزارهای الکترونی، موضوع مطالعات علمی مستقل شده است (رضاپور، 1387). در فرهنگ فارسی، ارتباط به عنوان اسم مصدر به معنای بستگی، پیوند، پیوستگی و رابطه آمده است (معین، 1376). بنابراین با توجه به تعریف ارتباط که در تفهیم، تفاهم و تسهیم درون است، افراد باید توانایی درک، انتقال و تداوم ارتباط را کسب کنند؛ و این همان مهارتی است که به دو صورت کلامی و غیر کلامی موجب ارتباط موثر و موفق میان افراد میشود. این دو ارتباط از هم قابل تفکیک نیست؛ چرا که در حین برقراری ارتباط استفاده از زبان کلامی وزبان بدن همزمان اتفاق می افتد. اگر به گفت و گوی خود با فردی دقت کنید، متوجه خواهید شد، در حین ارتباط کلامی، بخش عمده پیام ما از طریق ژست ها، حرکات بدن و نحوه ی نگاه کردن منتقل میشود (دعانی، 1376). خیلی از آدم ها در رویارویی با مشکلات زندگی ناتوان اند؛ همین عدم توانایی می تواند زمینه ساز بسیاری از مشکلات و آسیب های روان شناختی باشد. اما در مقابل عده دیگری میتوانند از مشکلات و موانع موجود عبور کنند، و از دیدگاه همه ما به افراد موفقی تبدیل شوند. روان شناسان با بررسی خصوصیات این افراد موفق به یک سری مهارت های مشابه دست یافته اند که از آن به عنوان مهارت های ارتباطی یاد میکنند و یکی از موثر ترین این مهارت ها، مهارت جرات ورزی است.

جرات ورزی[3] یکی از مهمترین مهارت های زندگی است که به افزایش اعتماد به نفس خودمان و جلب احترام دیگران منجر میشود. جرات ورزی، یعنی دفاع از حقوق خود و بیان افکار و احساسات خویش که به شیوه ی مستقیم، صادقانه و مناسب انجام میشود. افراد جرات ورز برای خود و دیگران احترام قایل هستند. آنان منفعل نیستند و ضمن اینکه به

1-1- موقعیت جغرافیائی و راههای ارتباطی……………………………………………………………………… 4

1-2-آب و هوا و پوشش گیاهی……………………………………………………………………………………. 7

1-3- ویژگی‌های توپوگرافی منطقه………………………………………………………………………………… 8

1- 4- پیشینه پژوهش…………………………………………………………………………………………………. 9

1- 5- هدف از مطالعه………………………………………………………………………………………………. 10

1- 6- روش مطالعه………………………………………………………………………………………………….. 10

فصل دوم-زمین شناسی

2- 1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… 13

2- 2- زمین شناسی ناحیه­ای……………………………………………………………………………………….. 14

2- 2- 1- چینه­شناسی ……………………………………………………………………………………………… 15

الف – سازند کهر…………………………………………………………………………………………………….. 15

ب – سازند سلطانیه………………………………………………………………………………………………….. 15

ج – سازند مبارک…………………………………………………………………………………………………….. 16

د – سازند درود………………………………………………………………………………………………………. 16

ر- سازند الیکا…………………………………………………………………………………………………………. 17

ز – سازند روته……………………………………………………………………………………………………….. 17

ژ – سازند شمشک…………………………………………………………………………………………………… 18

ه – سازند لار………………………………………………………………………………………………………….. 18

ی – سازند چالوس …………………………………………………………………………………………………. 18

و – سنگ­های دگرگونه­ی ناحیه­ی علم کوه (مجموعۀ دگرگونی بریر)…………………………………….. 20

شکل 2 – 3-سنگ­های آذرین……………………………………………………………………………………… 21

الف – مونزونیت­ها…………………………………………………………………………………………………… 21

ب – داسیت­ها………………………………………………………………………………………………………… 21

ج – کوارتز مونزونیت اکاپل………………………………………………………………………………………… 22

د- دایک­ها……………………………………………………………………………………………………………… 23

2- 2- 2- زمین ساخت…………………………………………………………………………………………….. 24

2- 2- 3- گسل­های منطقه…………………………………………………………………………………………. 27

2-2-4-معادن منطقه مورد مطالعه ………………………………………………………………………………… 30

فصل سوم-پتروگرافی و مینرالوگرافی

3- 1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… 35

3- 2- پتروگرافی سنگ­های آذرین درونی……………………………………………………………………… 36

3- 2- 1- گرانیت …………………………………………………………………………………………………… 36

3- 2- 2- گرانودیوریت…………………………………………………………………………………………….. 41

3- 2- 3- سینیت کوارتز­دار………………………………………………………………………………………… 42

3- 2- 4- سینیت آلکالن……………………………………………………………………………………………. 44

3- 2- 5- سینیت…………………………………………………………………………………………………….. 45

3- 3- پتروگرافی سنگ­های آذرین خروجی……………………………………………………………………   47

3- 3- 1- آندزیت……………………………………………………………………………………………………. 47

3- 4- پترو گرافی سنگ­های دگرگونی………………………………………………………………………….. 48

3- 4- 1- میکا شیست………………………………………………………………………………………………. 49

3- 4- 2- مرمر……………………………………………………………………………………………………….. 50

3- 4- 3- اسکارن……………………………………………………………………………………………………. 51

3- 5- بررسی تحولات ماگمایی………………………………………………………………………………….. 51

بررسی سایر بافت­های موجود در سنگ…………………………………………………………………………. 53

فصل چهارم-ژئوشیمی و پتروژنز

4- 1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… 55

4- 2- نامگذاری سنگ­های منطقه ………………………………………………………………………………… 55

4- 2- 1- طبقه ­بندی شیمیایی …………………………………………………………………………………….. 56

الف- نامگذاری به روش (Cox et al, 1979 ) TAS………………………………………………………….. 56

4- 2- 2- رده بندی بر حسب کاتیون‌ها (De la Roche et al, 1980)……………………………………. 56

4- 2- 3- نمودار کاتیونی (Debon and Lefort, 1983)…………………………………………………….. 56

4- 2-4- رده­بندی براساس کانی­های نورماتیو………………………………………………………………….. 56

4- 2- 5- طبقه بندی براساس میزان اشباعیت ازآلومینیوم……………………………………………………. 57

4- 3- تعیین سری­های ماگمایی سنگ­های منطقه       ……………………………………………………… 61

4- 3- 1- نمودار (Irvine & Bargar, 1971) AFM    ………………………………………………………

4- 3- 2- نمودار K2Oدر برابر (Taylor et al, 1976) SiO2…………………………………………………

4- 3- 3- نمودارCo در برابر Th(Hastie et al, 2007 )……………………………………………………..

4- 4- ژئوشیمی عناصر اصلی……………………………………………………………………………………… 63

 4- 4- 1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 63

4- 4- 2- روند تغییرات عناصر اصلی…………………………………………………………………………… 63

4- 5- ژئوشیمی عناصر کمیاب……………………………………………………………………………………. 67

4- 5- 1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 67

4- 5- 2- روند تغییرات عناصر کمیاب…………………………………………………………………………. 68

4- 5- 3- مجموعه عناصر نادر سازگار Ni, V Co,……………………………………………………………

4- 6- محیط تکتونوماگمایی سنگ­های منطقه………………………………………………………………….. 72

4- 6- 1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 72

4- 6- 2- نمودارهای تعیین موقعیت تکتونیکی با استفاده از عناصر اصلی………………………………. 73

4- 6- 3- نمودار­های تعیین موقعیت تکتونیکی با استفاده از عناصر کمیاب……………………………… 75

رده بندی شاند و گورتن (2002)…………………………………………………………………………………. 77

4- 6- 4- نمودار R2-R1 (Batchelor & Bowden, 1985)………………………………………………….

4- 7- نمودارهای عنکبوتی منطقه…………………………………………………………………………………. 78

فصل پنجم-متالوژنی

5-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………. 84

5-2-مطالعات مینرالوگرافی………………………………………………………………………………………… 85

5-3- متالوژنی………………………………………………………………………………………………………… 91

5-3-1- مقایسه نموداری مقدار عناصر در پوسته و نمونه‌ها…………………………………………………. 95

5-4- محیط تکتونوماگمایی سنگ­های منطقه…………………………………………………………………. 100

5-4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 100

5- 4- 2- تقسیم بندی ژنتیکی گرانیتوئیدها…………………………………………………………………… 100

نتیجه‌گیری …………………………………………………………………………………………………………… 104

پیوست‌ها

پیوست الف- نتایج مركز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران(IMPRC.lab) ………………………… 107

 منابع و مآخذ

الف-منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………… 117

ب- منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………….. 118

چكیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………….. 120

چکیده:

منطقه مورد مطالعه در جنوب شهرستان چالوس، جنوب باختر کلاردشت و در استان مازندران واقع شده است. همچنین از نظر تقسیم بندی ساختاری ایران در قسمت شمالی زون البرز مرکزی واقع شده است. در محدوده مورد مطالعه مجموعه­هایی از سیستم­های راندگی­ها و گسل­های معکوس اغلب بزرگ زاویه دیده می­شوند. مطالعات صحرائی، سنگ شناسی، زمین شناسی معدنی و ژئوشیمیایی در محدودۀ مذکور صورت پذیرفت. سنگ­­های آذرین در منطقه شامل گرانیت، گرانودیوریت، سینیت کوارتز­دار، آلکالی سینیت، سینیت و آندزیت هستند. سنگ­های آذرین درونی منطقه­ی مورد مطالعه به لحاظ پتروگرافی دارای تنوع بافتی و ساختی زیادی هستند. بافت پرتیتی و گرانوفیری در سنگ­های نفوذی منطقه به فراوانی دیده می­شود. سنگهای دگرگونی شامل میکا شیست، مرمر و اسکارن می‌باشند. بروی تعدادی از نمونه‌ها آنالیزهای XRF,ICP-AES,ICP-MS برای شناسایی عناصر اصلی، فرعی و نادر خاکی انجام گرفت. از لحاظ ژئوشیمیایی سنگ­­های ماگمایی منطقه­ کالکوآلکالن پتاسیم بالا تا شوشونیتی و متا آلومین هستند. شیب عمومی نمودار چندعنصری آنها منفی است واز عناصر ناسازگاری نظیر Cs, K, U, Th غنی و از عناصر Ta, Nb, Ti فقیر شده اند. چنین ویژگی­هایی شاخصه ماگماهای کمان­ ماگمایی و آلایش یافته با پوسته قاره­ای است. در محدوده­های گسلی و کنتاکت توده­­های نفوذی با سازند­های آهکی آلتراسیون­­های شدیدی در منطقه رخ داده است. کانی­­های فلزی قابل مشاهده در منطقه شامل گالن،آنگلزیت و پیریت می‌باشند. می‌توان آلتراسیون‌های پراکنده و رگه‌های کم ضخامتی از کانه زایی سرب، روی و مس را نیز در اطراف تودۀ نفوذی مشاهده کرد که ناشی از فعالیت‌های هیدروترمال خفیف در حاشیۀ توده است. نفوذ سنگ‌های گرانیتوئیدی، رخداد دگرگونی و تشکیل اسکارن، دگرسانی گرمآبی وابسته به آن و گسل‌ها و درزه‌ها در اطراف آن محیط را برای کانه زایی‌های فلزی فراهم آورده است. نتایج مطالعات نشانگر فراوانی نسبی عناصر تنگستن و اورانیوم در گرانیت آلکالن علم کوه، فراوانی نسبی عنصر زیرکنیوم در گرانیت دره امیر چشمه و سینیت دره مجل و فراوانی نسبی عنصر مس در سینیت آلکالن دره مجل می‌باشد.

مقدمه:

مواد معدنی پایه و اساس صنایع کشور را تشکیل می‌دهند. ایران دارای پتانسیل مواد معدنی فلزی و غیرفلزی خوبی می‌باشد. ذخایر کشف شده و در حال بهره برداری در مقایسه با پتانسیل ایران بسیار ناچیز است. این موضوع، زمینه و انگیزه ای جهت مطالعات متالوژنی جنوبغرب کلاردشت گردیده است.

این گزارش شامل پنج فصل می‌باشد، فصل اول اطلاعاتی در مورد منطقه در اختیار خوانندگان قرار میدهد. در فصل دوم به زمین شناسی منطقه با توجه به آخرین اطلاعات و گزارشات موجود پرداخته شده است.

در فصل سوم سنگهای منطقه از نظر پترولوژی و مینرالوگرافی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتند.

فصل چهارم ژئوشیمی سنگهای منطقه بررسی شد و در نهایت در فصل پنجم به مطالعه متالوژنی منطقه پرداخته شده است.

امید است که این گزارش راهنمایی برای مطالعات بعدی در منطقه باشد.

فصل اول: کلیات

1-1- موقعیت جغرافیائی و راه های ارتباطی

منطقه­ مورد مطالعه در جنوب شرقی سلسله ارتفاعات علم کوه و تخت سلیمان در طول جغرافیایی  و عرض جغرافیایی  قرار دارد و منطقه­ وسیعی به مساحت حدود 600 کیلومتر مربع را شامل می­شود. این معادن در جنوب غربی دشت کلاردشت، در 35 کیلومتر مرزن آباد، 60 کیلومتری چالوس و حدود 200 کیلومتری تهران قرار دارد و از لحاظ جغرافیائی جزء استان مازندران می­باشد.( شکل 1 – 1 )

برای دسترسی به محدودۀ مطالعاتی می­توان از دو مسیر اقدام کرد:

مسیر اول از طریق جاده­ی تهران به چالوس است که حدوداً از ابتدای مرزن آباد جاده­ای به سمت شمال غرب جدا شده و پس از طی حدود 18 کیلومتر به شهر حسن کیف می­رسد و از آن­جا با طی 4 کیلومتر به شهر رودبارک ادامه پیدا می­کند. از ابتدای جاده از مرزن آباد تا شهر رودبارک، جاده به صورت آسفالته می­باشد و از رودبارک به بعد جاده­ی خاکی است. این بخش از جاده 9 کیلومتر طول دارد و از آن­جا به بعد تا انتهای محدوده­ای که مورد بررسی قرار گرفت، جاده از نوع خاکی جیپ رو می­باشد، به­ طوری که با اولین بارندگی، جاده مسدود می­گردد. طول این بخش از جاده نیز حدود 9 کیلومتر است، که در ایام سرد سال به­ خصوص فصل زمستان به دلیل بارش برف و باران مسدود می­گردد.

مسیر دوم، از طریق جاده­ی چالوس به تنکابن است، به­ طوری که پس از عبور از شهرستان چالوس و جاده­ای به سمت جنوب منشعب می­شود که پس از طی حدود 34 کیلومتر به شهر حسن کیف و بعد به شهر رودبارک می­رسد. (شکل 1- 2)

2-1- آب و هوا و پوشش گیاهی

با توجه به اینکه محدوده­ی مطالعاتی در جنوب دریاچه­ی خزر و دامنه­های شمالی رشته کوه­های البرز واقع شده با عنایت به این موضوع و موقعیت جغرافیایی منطقه، میزان بارندگی در آن، چه به صورت برف و چه به صورت باران بسیار زیاد می­باشد (شکل 1- 3).

در ارتفاعات منطقه عمده بارش به صورت برف است، زیرا این ارتفاعات از پوشش جنگلی کمی نیز برخودار است، به­ طوری که در فصل پاییز یعنی از اواخر مهر ماه اولین برف در کوه­های منطقه به زمین می­نشیند و هوای بسیار سردی هم بر منطقه حاکم می­شود در حالی که در مناطق شمالی­تر وضعیت ظاهری متفاوت است، زیرا هم ارتفاع نسبت به بالا خیلی کم می‌شود و هم پوشش جنگلی در آن بسیار زیاد است، به همین دلیل وضعیت آب و هوای این بخش نیز مقداری متفاوت با بخش‌های جنوبی خود می‌باشد.

منطقه­ی مورد مطالعه از لحاظ پوشش گیاهی دارای دو بخش می­باشد. در مناطق پست که دارای ارتفاعی کمتر از 2500 متر از سطح دریا است، پوشش گیاهی از نوع جنگلی است که در آن انواع درختان جنگلی مانند کاج، سپیدار و انواع درختان میوه وحشی دیده می­شود، در حالی که قسمت­های جنوبی منطقه عموماً از پوشش کوهستانی و غیر جنگلی و به صورت پراکنده از انواع بوته­هایی مانند، گون، زرشک و غیره برخوردار است. بنابراین در این منطقه دوگونه پوشش گیاهی با انواع متفاوت رؤیت می­شود. پوشش گیاهی قسمت­های شمالی منطقه­ی نقش به سزایی در اقتصاد زندگی مردم منطقه ایفا می­کند (شکل 1- 4).

3-1- ویژگی­ های توپوگرافی منطقه

سیمای ظاهری منطقه در اغلب نقاط، شامل کوه­های سربه فلک کشیده­ای است که با شیب تندی به دره­های عمیق منتهی می­گردند. ریخت شناسی منطقه با توجه به چینه­شناسی و زمین ساخت توسعه یافته و متأثر از آن­ها بوده است.

در این محدوده یک آبراهه­ی بزرگی وجود دارد که با پیوستن به چند آبراهه­ی کوچک و بزرگ دیگر، روخانه­ی اصلی کلاردشت را به وجود می­آورند. این رودخانه به دلیل سرچشمه گرفتن از ارتفاع بلند رشته کوه­های البرز همیشه دارای آب می­باشد، ولی دبی آن در فصول مختلف سال تغییر می­کند. جهت جریان آبراهه ­ها و رودخانه­ ها به سمت N و NE می­باشد.

این منطقه از دو قسمت تشکیل شده است؛ منطقه­ی جنوبی که دارای ارتفاعات بلند با ارتفاع متوسط حدود 4000 متراست، که دارای شیب­های تقریباً تندی می­باشند، در حالی که قسمت­های شمالی منطقه دارای ارتفاعات خیلی پست با ارتفاع حدود 1500 متر می­باشد. بلندترین نقطه­ی منطقه با پست­ترین آن حدود 2500 متر اختلاف ارتفاع دارد.(شکل 1-5 و 1-6 )

4-1- پیشینه پژوهش

با توجه به قرار گرفتن منطقه­ی مطالعاتی در ارتفاعات صعب العبور دامنه­های شمالی البرز و نیز پوشیده بودن بخش­هایی از آن توسط جنگل­های متراکم، انجام مطالعات زمین­شناسی و زمین­شناسی معدنی در این منطقه بسیار دشوار است.

1-4-2اهداف فرعی………………………….. 6

1-4-3 اهداف کاربردی………………………….. 6

1 – 5 سوالات تحقیق………………………….. 6

1-6   فرضیات تحقیق………………………….. 7

1-6-1 فرضیه اصلی………………………….. 7

1-6-2 فرضیه های فرعی………………………….. 7

1-7 مدل کلی روابط………………………….. 8

1-8 استفاده کنندگان از نتایج تحقیق………………………….. 8

1-9 محدوده تحقیق………………………….. 9

1-10 روش تحقیق………………………….. 9

1-11 جامعه آماری و روش نمونه گیری………………………….. 10

1-12 تعریف مفاهیم کلیدی تحقیق………………………….. 10

1-13جمع بندی………………………….. 11

فصل دوم: مطالعات نظری…………………………. 12

2-1 مقدمه…………………………. 13

بخش اول : تحول سازمانی………………………….. 13

2-2واژه شناسی تغییر و تحول سازمانی………………………….. 13

2-3 مفهوم تحول سازمانی………………………….. 14

2-4 اهمیت تحول و تغییرسازمانی………………………….. 15

2-5 مدلهای تحول…………………………. 19

2-5-1 مدل سه شاخگی تفصیلی………………………….. 21

2-5-2 مدل سیستمی‌تغییر…………………………. 25

2-5-3 مدل تغییر سیستم…………………………. 26

2-5-4 مدل تحول سازمانی شش بخشی تغییر ویس بورد…………. 28

2-5-5 مدل تغییر جامع رالف کیلمن………………………….. 29

2-5-6 مدل تجزیه و تحلیل جریانی جری پوراس……………. 29

2-6 نقش منابع انسانی در تحولات سازمانی………………………….. 31

2-7 واکنش کارکنان نسبت به تحول…………………………. 34

بخش دوم : ارتباطات سازمانی………………………….. 36

2-9 ارتباطات سازمانی………………………….. 42

2-10 اهمیت موضوع ارتباطات سازمانی………………………….. 44

2-11 انواع ارتباطات در سازمان…………………………. 46

2-12 ارتباطات درون واحدی و مولفه های آن…………………………. 48

بخش سوم : معرفی صنعت بیمه…………………………. 50

2-13 صنعت بیمه…………………………. 50

2-13-1 مقدمه…………………………. 50

2-13-2 بیمه در جهان امروز…………………………. 50

2-13-3 جایگاه صنعت بیمه بعد از انقلاب اسلامی ایران………… 52

2-13-4 ترکیب شرکت های بیمه ای در ایران…………………………. 52

2-14 پیشینه تحقیق………………………….. 53

2-15 جمع بندی………………………….. 62

فصل سوم:روش شناسایی تحقیق…………………………. 63

3-1 مقدمه…………………………. 64

3-2 روش تحقیق………………………….. 64

3-2-1 طرح تحقیق………………………….. 65

3-3 روش تحقیق و گرد آوری داده ها………………………… 66

3-4 جامعه آماری………………………….. 66

3-5 روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه…………………………. 67

3-6 ابزار گرد آوری اطلاعات………………………….. 67

3-7 تحلیل پرسشنامه…………………………. 68

3-8 روایی و پایایی پرسشنامه…………………………. 69

3-8-1- روایی………………………….. 69

3-8-2- پایایی………………………….. 69

3-9 روشهای تجزیه و تحلیل داده ها………………………… 70

3-10جمع بندی.. …………………………71

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق………………. 72

4-2 ویژگی های جمعیت شناختی………………………….. 73

4-2-1 بررسی پاسخگویان از لحاظ تحصیلات……………… 75

4-2-2 بررسی پاسخگویان از لحاظ سنی………………………….. 76

4-2-3 بررسی پاسخگویان از لحاظ جنسیت………………… 77

4-2-4بررسی پاسخگویان از لحاظ سابقه شغلی…………………. 78

4-3 بررسی نرمال بودن توزیع متغیرها………………………… 83

4-4 بررسی فرضیه های تحقیق………………………….. 83

4-4-1 بررسی فرضیه اول…………………………. 84

4-4-2 بررسی فرضیه دوم…………………………. 85

4-4-3 بررسی فرضیه سوم…………………………. 86

4-4-4 بررسی فرضیه چهارم…………………………. 87

4-4-5 بررسی فرضیه پنجم…………………………. 88

4-4-6 بررسی فرضیه ششم…………………………. 89

4-4-7 بررسی فرضیه اصلی………………………….. 90

4-5 مدل نهایی تحقیق بر اساس روش تحلیل مسیر…………….91

 

4-6جمع بندی………………………….. 95

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات………………………… . 96

5-1 مقدمه…………………………. 97

5-2 نتایج توصیفی………………………….. 97

5-3 نتایج استنباطی………………………….. 98

5-3-1 نتایج فرضیه اول…………………………. 99

5-3-2 پیشنهادات کاربردی بر مبنای نتایج فرضیه اول………… 99

5-3-3 نتایج فرضیه دوم…………………………. 100

5-3-4 پیشنهادات کاربردی بر مبنای نتایج فرضیه دوم…………. 101

5-3-5 نتایج فرضیه سوم…………………………. 101

5-3-6 پیشنهادات کاربردی بر مبنای نتایج فرضیه سوم…………. 102

5-3-7 نتایج فرضیه چهارم…………………………. 102

5-3-8 پیشنهادات کاربردی بر مبنای نتایج فرضیه چهارم………. 103

5-3-9 نتایج فرضیه پنجم…………………………. 103

5-3-10 پیشنهادات کاربردی بر مبنای نتایج فرضیه پنجم……….. 103

5-3-11 نتایج فرضیه ششم…………………………. 103

5-3-12 پیشنهادات کاربردی بر مبنای نتایج فرضیه ششم…………. 104

5-3-13 نتایج فرضیات هفتم و هشتم…………………………. 104

5-3-14 پیشنهادات کاربردی بر مبنای فرضیات هفتم و هشتم……… 105

5-4 جنبه نوآوری تحقیق………………………….. 106

5-5 پیشنهادات برای انجام تحقیقات آتی………………………….. 106

منابع و مأخذ…………………………. 108

پیوستها و ضمائم…………………………. 112

فصل اول: کلیات طرح

به طور خلاصه این فصل به کلیات تحقیق می پردازد و مبانی و مسیر تحقیق را مشخص می سازد. ابتدا به بیان دقیق مساله و ضرورت تحقیق می پردازیم . این که در این تحقیق به دنبال یافتن پاسخ برای چه سوالاتی هستیم. در ادامه اهدافی که از انجام این تحقیق متصوریم ، بیان خواهیم کرد. همچنین عناصر تحقیق که شامل فرضیات و سوالات تحقیق می باشد ، ارائه خواهد شد . پس از آن مشکلات احتمالی پیش روی فرایند تحقیق می پردازیم و تاحدودی در مورد روش انجام تحقیق و روش های تجزیه تحلیل اطلاعات صحبت خواهیم نمود.

2-1- بیان مسئله

در دنیای تجاری امروز ، تغییر و تحول به عنوان یک ضرورت مستمر مطرح شده است. در شرایط رقابتی امروز ، تحول مستمر سازمانی ، تنها راه برای رشد و توسعه محسوب می شود و سازمانها می‌باید آمادگی خود را برای تغییرات مستمر حفظ نموده و انعطاف پذیری بالایی از خود نشان دهند.

تحول سازمانی، مفهومی است که برمبنای همین ضرورت شکل گرفته‌ است و تداعی‌گر انعطاف‌پذیری، بهبود مستمر، چالش‌پذیری و تغییرات مداوم در سازمان است (رافرتی و گریفین[1]، 2006) . در این میان ، مقاومت کارکنان در برابر تغییر و تحول سازمانی ، به عنوان یکی از مسائل مهم در مقوله تحول سازمانی مطرح می‌گردد ( داک[2] ، 1993) . اهمیت این موضوع به قدری است که مدیریت واکنش کارکنان نسبت به تغییرات و تحولات سازمانی ، به عنوان یکی از کارکردهای مهم و اساسی در مدیریت منابع انسانی مطرح شده است که می تواند به عنوان ابزاری در اختیار مدیران تعریف شود که فرایند تحولات سازمانی را تسریع و بهبود می بخشد ( تانگ و گائو[3] ، 2012) .دیگر محققان ، مقاومت کارکنان در برابر تغییر را اجتناب ناپذیر می دانند اما این ضرورت را مطرح می‌سازند که باید با بکارگیری ابزارهای لازم ، این مقاومت و واکنش منفی را به حداقل سطح ممکن کاهش داد چرا که می تواند زمینه های تغییر و تحول را تحت تاثیر قرار داده و یا باعث اختلالهای اجرایی در فرایند تحول شود ( موریسن و رابینسون[4] ، 1997) .

مطالعات مختلف نشان داده که ارتباطات سازمانی ، فاکتور موثری در جهت مدیریت واکنش کارکنان و مقاومت آنها در برابر تغییر محسوب می شود ( فرام و براون[5] ، 2007) . ارتباطات سازمانی می تواند نگرانی کارکنان را در خصوص نتایج تغییرات به وجود آمده ، کاهش داده و زمینه را برای پذیرش هر چه بهتر این تغییر و تحولات ، فراهم آورد ( کاتلر و شیلسینگر[6] ، 2008) . همچنین ارتباطات سازمانی می تواند برداشت نادرست کارکنان را در خصوص بی ثباتی یا منصفانه برخورد نشدن با آنها را اصلاح نماید و این اطمینان را به کارکنان منتقل سازد که این تغییرات ، خطر و تهدیدی برای آنها محسوب نمی شود ( فوگاتی[7] و همکاران ، 2002) .

محققان دیگر اذعان کرده اند که واکنش منفی کارکنان نسبت به تحول در سازمانها ، اثرات نامطلوبی برای سازمان به همراه دارد و می تواند به کلی ، نتیجه تغییر و تحول را عوض نماید (میتال و راس[8]، 1998) . به همین خاطر مقوله مدیریت احساسات کارکنان و مدیرت ارتباطات موثر با کارکنان در طول فرایند تغییر و تحول را ضروری برشمرده و این نظر را مطرح می سازند که اعمال تغییرات کلان بدون درنظر گرفتن احساسات و نگرانی های کارکنان ، سرانجام مطلوبی نخواهد داشت . به همین خاطر ، ارتباط موثر با کارکنان و برطرف ساختن نگرانی های احتمالی ، می تواند یکی از موثرترین راهکارها در جهت بهبود واکنش کارکنان نسبت به تغییر باشد ( جوزف و نیومن[9]، 2010) .

علی رغم تاکید بر مقوله ارتباطات سازمانی به عنوان یکی از عوامل موثر بر مدیریت واکنش کارکنان نسبت به تغییر و تحول ؛ ذکر این نکته ضرورت دارد که ارتباطات سازمانی ، موضوع فراگیر و کلانی محسوب می شود و مولفه های زیادی اعم از تجهیزات و فناوری های ارتباطی ، ارتباطات عمودی ، ارتباطات افقی و درون واحدی و غیره را در بر می گیرد . در این میان ارتباطت افقی یا درون واحدی که عموما به بررسی نقش اطلاعات تبادل شده میان کارکنان با یکدیگر و یا با سرپرستان ، می پردازد ، کمتر از سایر مولفه ها مورد توجه قرار گرفته است . تاثیر ارتباطات افقی بر واکنش کارکنان ؛ نسبت به ارتباطات عمودی ، ناشناخته تر است چرا که در ارتباطات عمودی ، معمولا یک طرف ارتباط را مدیران و مسئولین رده بالا تشکیل می دهند و تحقیقات زیادی به منظور بررسی این نوع ارتباط صورت گرفته و این موضوع تایید شده است که ارتباطات مدیر با کارکنان ، می تواند بر بهبود واکنش کارکنان موثر باشد . اما در موضوع ارتباطات افقی ( و درون واحدی) که هر دو طرف ارتباط را کارکنان ( و یا سرپرستان) تشکیل می دهند ، تحقیقات

2-2- روابط حاکم بر مواد مرکب.. 11
2-3- انواع لایه‌ها ولایه‌گذاریها 15
2-4- – محاسبه تنش با توجه به بار وارده بر چندلایه. 16
2-5- محاسبه ضریب اصطکاک سه بعدی در سطوح تماس 17
2-6- اتصالات در مواد مرکب.. 24
2-6-1- اتصالات چسبی.. 24
2-6-2- اتصالات مکانیکی.. 26
فصل 3- راست‌آزمایی.. 27
3-1- توصیف مسئله. 28
3-2- فرمول‌بندی مسئله. 29
3-2-1- مدل المان محدود سه بعدی.. 32
3-2-1- نتایج. 32
فصل 4- نتایج تنش‌های بین لایه‌ای در لایه‌گذاری متفاوت 33
4-1- مقدمه. 34
4-2- تعریف مسئله. 34
4-3- تحلیل مسئله به صورت سه‌بعدی.. 36
4-3-1- مدل المان محدود سه بعدی.. 36
4-4- بررسی نتایج میدان تنش در لایه‌گذاری‌های متفاوت 39
4-4-1- میدان تنش در لایه‌گذاری شبه‌ایزوتروپیک ………………… 40
4-4-2- میدان تنش در لایه‌گذاری عرضی …………….. 48
4-4-3- میدان تنش در لایه‌گذاری زاویه‌ای ……………………. 57
4-5- بررسی اثر اصطکاک بین پیچ و ورق. 63
4-5-1- میدان تنش در لایه‌گذاری عرضی ……………… 63
4-5-2- میدان تنش در لایه‌گذاری زاویه‌ای ……………………. 69
فصل 5- جدایش در ورق. 74
5-1- مقدمه. 76
5-2- تحلیل مسئله. 76
5-3- نتایج جدایش در لایه‌گذاری عرضی …………….. 77
5-4- نتایج جدایش در لایه‌گذاری زاویه‌ای ……………………. 84
فصل 6- بررسی فشار تماسی و جابجایی شعاعی در اتصالات 84
6-1- مقدمه. 87
6-1- بررسی سطح تماس در لایه‌گذاری عرضی و زاویه‌ای 87
6-3- اثر اصطکاک در فشار تماسی و جابجایی شعاعی.. 90
فصل 7- نتیجه‌گیری.. 96
مراجع:. 103
مقدمه
بیشتر ماشینها و دستگاهها از اعضاء متعددی تشکیل شده‌‌اند که با اتصالات مختلف به یکدیگر مرتبط می‌‌شوند. قابلیت ساخت و سرویس آسانتر قطعات از دلایل اصلی ساخت ماشینها یا دستگاهها با بیش از یک عضو می‌‌باشد. اعضاء اتصال‌‌دهنده، مانند یک پیچ و مهره معمولی می‌‌توانند در موارد متفاوتی بکار روند و در اکثر این موارد عضوهای اتصال‌دهنده وظیفه انتقال بارهای وارده را دارند. ایده تکرار استفاده از اعضاء اتصال دهنده وقتی حائز اهمیت می‌‌شود که بدانیم برای مثال یک اتومبیل بیش از ده ‌‌هزار قطعه، ماشین ابزار بیش از بیست‌‌ هزار قطعه و کارخانه نورد بیش از یک میلیون قطعه دارند.
اتصالات می‌توانند دائمی یا غیر دائمی باشند. انتخاب این موضوع بستگی به هدف بکارگیری اتصال و مسائل اقتصادی دارد. استفاده از اتصالات دائمی تنها یکبار امکان‌‌پذیر است اما این اتصالات ارزانتر بوده و نیروهای دینامیکی را راحت‌تر تحمل می‌‌کنند، بنابراین در جائیکه استحکام موردنظر است می‌‌توان با اطمینان از این نوع اتصال استفاده کرد. اتصالات غیر‌‌دائمی قابلیت استفاده مجدد بیشتری دارند اما برای تحمل بارهای وارده مختلف چندان مناسب نیستند.
امروزه مواد مرکب[1] در صنعت اهمیت خود را نشان داده است و بنابراین مسائل آن نیز باید با دقت بیشتری بررسی گردد. یکی از مهمترین این مسائل اتصال قطعات مرکب چند   لایه‌های[2] به یکدیگر می‌باشد. به طور کلی سه گروه اصلی اتصالات در صفحات مرکب چند لایه وجود دارند: اتصالات چسبی[3]، اتصالات مکانیکی[4]، ترکیبی از اتصالات چسبی و مکانیکی[5]. اتصالات مکانیکی کاربرد وسیعی در صنعت به خصوص سازه‌های هوایی دارد. لذا از دیرباز طراحان توجه خاصی به آن معطوف کرده‌اند. تعیین مقاومت نهایی و نوع گسیختگی اتصال، تحلیل تنش در محل قرارگیری پین که دارای تمرکز تنش بالایی است را ضروری می‌‌نماید.
نظر به اینکه انجام تحلیلهای ساده و پایه‌ای نمی‌تواند معیار مناسبی جهت تعیین نقاط تمرکز تنش، توزیع تنش در اتصالات وتعیین تنش‌های بین صفحه‌ای باشد، بسیاری از محققان به روشهای تحلیلی پیچیده روی آورده‌اند. گرچه روشهای پیچیده مذکور پارامترهای بیشتری همچون مسئله تماس پرچ با ورق در چنین اتصالاتی را مورد بررسی قرار داده

1-6 قلمرو پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………….7

1-6-1 قلمرو موضوعی پژوهش…………………………………………………………………………………………7

1-6-2 قلمرو زمانی پژوهش……………………………………………………………………………………………..7

1-6-3 قلمرو مکانی پژوهش……………………………………………………………………………………………..7

1-7 مدل مفهومی پژوهش……………………………………………………………………………………………………………..8

1-8 تعریف متغیرها………………………………………………………………………………………………………………………9

 

فصل دوم:مبانی نظری و پیشینه­ی پژوهش

2-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………13

2-2 مبانی نظری پژوهش…………………………………………………………………………………………………………….15

2-2-1 رفتار کارآفرینانه صادراتی……………………………………………………………………………………..16

2-2-1-1 ویژگیهای سازمان کارآفرین…………………………………………………………………..17

2-2-1-2 ابعاد ساختاری کارآفرینی سازمانی………………………………………………………….18

2-2-1-3 ابعاد موقعیتی کارآفرینی سازمانی……………………………………………………………19

2-2-1-4-1 مدل کارآفرینی سازمانی کورنوال و پرلمن………………………………20

2-2-1-4-2 دل کارآفرینی سازمانی اکهلس و نک……………………………………..21

2-2-1-4-3 مدل کارآفرینی سازمانی کوراتکو و همکارانش………………………..25

2-2-1-4-4 کارآفرینی سازمانی تامپسون………………………………………………….27

2-2-1-4-5 مدل کارآفرینی سازمانی آنتونیک و هیسریچ…………………………….30

2-2-2 رفتار بازارمحور صادراتی……………………………………………………………………………………..34

2-2-2-1 بررسی مطالعات مبتنی بر فرهنگ بازارمحوری…………………………………………36

2-2-2-2 مشتری محوری…………………………………………………………………………………..38

2-2-2-3 رقیب محوری……………………………………………………………………………………..39

2-2-2-4 هماهنگی بین وظیفه ای………………………………………………………………………..40

2-2-2-5 یادگیری­محوری…………………………………………………………………………………..42

2-2-2-6 کیفیت روابط………………………………………………………………………………………43

2-2-2-7 اعتماد………………………………………………………………………………………………..44

2-2-2-8 تعهد………………………………………………………………………………………………….45

2-2-2-9 رضایت………………………………………………………………………………………………46

2-2-2-10 حداقل فرصت­طلبی……………………………………………………………………………48

2-2-2-11 بازار صادرات……………………………………………………………………………………50

2-2-2-12 بازارمحوری در عرصه بین­المللی…………………………………………………………52

2-2-2-13 بازارمحوری و جنبه­های رفتاری روابط بازرگانی……………………………………56

2-2-2-14 هماهنگی صادراتی…………………………………………………………………………….58

2-2-3 شدت رقابت ……………………………………………………………………………………………………..62

2-2-3-1 استفاده از نقاط مرجع استراتژیک در انتخاب استراتژی……………………………..63

2-2-3-2 کانون توجه یا جهت­گیری مدیریت………………………………………………………..64

2-2-3-3 تمایل به کنترل روی عملیات بین­المللی………………………………………………….65

2-2-3-4 انواع استراتژی رقابتی…………………………………………………………………………..66

2-2-4 دسترسی به منابع مالی………………………………………………………………………………………….67

2-2-4-1 منابع داخلی تامین مالی………………………………………………………………………..68

2-2-4-2 منابع تامین مالی از طریق بدهی و قرض…………………………………………………69

2-2-4-3 منابع تامین مالی از طریق سرمایه و سهام………………………………………………..70

2-2-5  عملکرد محصول جدید صادراتی …………………………………………………………………………71

2-2-5-1 محرک­ها و برانگیزاننده­های صادرات………………………………………………………72

2-2-5-2 موانع، مشکلات و محدودیت­های صادرات……………………………………………..73

2-2-5-3 متغیرهای مربوط به عملکرد صادراتی……………………………………………………..74

2-2-5-3-1 متغیرهای مربوط به محیط ……………………………………………………75

2-2-5-3-2 متغیرهای مربوط به شرکت……………………………………………………76

2-2-5-4 مدل های مربوط به عملکرد صادراتی……………………………………………………..76

2-2-5-5 مدل تجدید نظر شده ترکیبی از عوامل مؤثر بر عملکرد صادرات………………..77

2-2-5-6 ارائه چارچوب جامع بسترسازی توسعه صادرات……………………………………..77

2-2-5-7 قابلیت­های رقابتی بنگاه های کوچک و متوسط صادراتی…………………………..78

2-2-5-7-1 عوامل درون­ سازمانی……………………………………………………………78

2-2-5-7-2 عوامل برون سازمانی……………………………………………………………79

2-3 پیشینه­ی پژوهش­های انجام   شده…………………………………………………………………………………………..80

2-3-1 پژوهش­های انجام شده در داخل……………………………………………………………………………80

2-3-2 پژوهش­های انجام شده در خارج از کشور………………………………………………………………81

 

 

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

3-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………83

3-2 روش پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………..83

3-3 متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………………………………………..83

3-4 جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………………………….84

3-5 حجم نمونه و روش نمونه­گیری…………………………………………………………………………………………….85

3-6 روش گردآوری داده­ها………………………………………………………………………………………………………….86

3-7 ابزار پژوهش(پرسشنامه)……………………………………………………………………………………………………….87

3-7-1 نحوه­ی امتیازبندی پرسشنامه………………………………………………………………………………….88

3-7-1 روایی…………………………………………………………………………………………………………………88

3-7-1 پایایی…………………………………………………………………………………………………………………88

3-8 روش تجزیه و تحلیل داده­ها………………………………………………………………………………………………….89

3-8-1 آزمون­های برازندگی مدل کلی………………………………………………………………………………90

3-8-2 شاخص­های مطلق……………………………………………………………………………………………….91

3-8-3 شاخص­های نسبی……………………………………………………………………………………………….92

3-8-4 شاخص­های تعدیل یافته………………………………………………………………………………………92

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده­ها

4-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………94

4-2 آمار توصیفی……………………………………………………………………………………………………………………….95

4-2-1 توصیف ویژگی­های جمعیت شناختی…………………………………………………………………….96

4-2-1-1 توصیف ویژگی­های جنسیت…………………………………………………………………96

4-2-1-2 توصیف ویژگی­های سن……………………………………………………………………….97

4-2-1-3 توصیف ویژگی­های تحصیلات……………………………………………………………..98

4-2-1-4 توصیف ویژگی­های سابقه کار……………………………………………………………….99

4-2-2 آمار توصیفی متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………….100

4-3 آمار استنباطی…………………………………………………………………………………………………………………….101

4-3-1 بررسی نرمال بودن داده­ها……………………………………………………………………………………102

4-3-2 محاسبه همبستگی بین متغیرهای تحقیق………………………………………………………………..104

4-3-3 آزمون فرضیات تی استیودنت……………………………………………………………………………..106

4-3-4 آزمون فریدمن برای رتبه بندی متغیرها…………………………………………………………………110

4-3-5 مدل یابی معادلات ساختاری و آزمون فرضیه های تحقیق……………………………………….115

4-3-5-1 تحلیل عاملی تائیدی…………………………………………………………………………..116

4-3-5-1-1 تحلیل عاملی تائیدی رفتار کارآفرینانه صادراتی……………………..117

4-3-5-1-2 تحلیل عاملی تائیدی شدت رقابت……………………………………….118

4-3-5-1-3 تحلیل عاملی تائیدی دسترسی به منابع مالی…………………………..119

4-3-5-1-4 تحلیل عاملی تائیدی رفتار بازارمحور صادراتی………………………120

4-3-5-1-5 تحلیل عاملی تائیدی عملکرد محصول جدید صادراتی…………..121

4-3-5-1-6  مدل ساختاری پژوهش……………………………………………………..122

 

فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادها

5-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………….126

5-2  نتیجه­گیری حاصل از فرضیه­های پژوهش…………………………………………………………………………….126

5-3 پیشنهادهای اجرایی(حاصل از پژوهش)………………………………………………………………………………..128

5-4 پیشنهادهایی برای پژوهش­های آتی………………………………………………………………………………………129

5-4 موانع پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………130

منابع و مأخذ…………………………………………………………………………………………………………………………….131

پیوست اول: پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………….139

پیوست دوم: خروجی آموس………………………………………………………………………………………………………144

چکیده:

جهانی شدن بازارها، یکپارچگی اقتصاد جهانی، رقابت شدید، عدم اطمینان، ناپایداری محیط تجارت در سطح جهان الزمات نوینی را برای کشورهایی که علاقه مند به بقا و رقابت در محیط پیچیده و ناپایدار اقتصاد جهانی هستند، پدیدآورده اند، این الزمات، دربرگیرنده مواردی همچون استفاده از ابزارها، تکنولوژی ها و روش های جدید برای انجام فعالیت های تجاری از جمله صادرات است، با توجه به نقش صنایع کوچک و متوسط در توسعه صادرات و این که کارآفرینی یکی از عواملی است که بیشترین تاثیر را بر موفقیت و رشد اقتصادی بنگاه ها، کشورها و دولت ها داشته است. به همین دلیل، تاثیر ابعاد توسعه کارآفرینی بر عملکرد صادرات مورد بررسی قرار گرفته است. این تاثیر می تواند در ابعاد مختلفی همچون نوآوری، رقابت پذیری، توسعه کارآفرینی سازمانی و مهندسی محصول جدید باشد. هدف این پژوهش بررسی نقش گرایش کارآفرینانه شرکت در موفقیت محصول جدید صادراتی تحت سطوح مختلف شدت رقابت و سرمایه مالی می­باشد. تعداد فرضیات مورد آزمون در این پژوهش 4 فرضیه می­باشد. روش این پژوهش از نظر بررسی متغیرها از نوع توصیفی – پیمایشی و از نظرنوع هدف، کاربردی می­باشد. جامعه آماری این پژوهش شرکت های صادراتی استان کرمانشاه می­باشند. روش نمونه­گیری در این پژوهش تصادفی طبقه­ای می­باشد که تعداد 262 نفر به عنوان نمونه برای جمع­آوری داده­ها انتخاب شدند. برای تجزیه تحلیل داده­ها و آزمون فرضیات از روش تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم­افزار معادلات ساختاری AMOS  نسخه­ی 22 استفاده شده است. با توجه به نتایج گرایش کارآفرینانه صادراتی و دسترسی به به منابع و سرمایه مالی بر روی عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری داشتند ولی تأثیر شدت رقابت و رفتار بازارمحور صادراتی بر روی عملکرد محصول جدید صادراتی شرکت های صادراتی استان کرمانشاه معنادار نبود.

کلمات کلیدی: رفتار کارآفرینانه صادراتی، شدت رقابت، دسترسی به منابع مالی، رفتار بازارمحور صادراتی، عملکرد محصول جدید صادراتی.

 1-1 مقدمه:

کارآفرینی مقوله ی بسیار مهمی است که بسیاری از کشورها ی توسعه یافته و در حال توسعه توجه جدی به آن مبذول داشته و می دارند. در این میان، یکی از شاخه های اصلی کارآفرینی، کارآفرینی در سازمان است که بدون شک سهم چشم گیری در توفیق و تعالی سازمان ها دارد (کفاشپور، 1387). تغییرات در محصولات و مکانیسم های بازار، اغلب بدین صورت است که سازمان ها دست به بهره برداری از فرصت هایی می زنند که دیگر سازمان ها دنبال نمی کنند و گاه حتی از وجود آن ها مطلع نیستند. در این زمینه، نوآوری نقش راهبری و عمده را ایفا می کند(آنتونیک و هیرسیچ[1]، 2008).

منظور از کارآفرینی شرکتی فرآیندی است که از طریق القای فرهنگ کارآفرینانه در یک سازمان، کل شرکت دارای روحیه کارآفرینی می شود و موجب نوآوری در محصول و فراینده­ای می گردد. به عبارت دیگر، کارآفرینی شرکتی به مفهوم تعهد شرکت به ایجاد و معرفی محصولات جدید، فرایندهای تازه و سیستم­های سازمانی نوین است(مقدسی، 1388).

کارآفرینی صادراتی، مجموعه فعالیت هایی است که بهره برداری از مزایای رقابتی نوآوری را در یک شرکت صادراتی امکان پذیر کرده و رهیافتی در نهادینه کردن نوآوری در شرکت ها است. در حقیقت، کارآفرینی صادراتی به عنوان دریچه ای به سوی بهره برداری از مزایای رقابتی ماندگار، نوآور ی و پیشگامی برای شرکت های صادراتی قلمداد می شود(ریسال[2]، 2012). از این رو هدف این مطالعه بررسی نقش گرایش کارآفرینانه شرکت در موفقیت محصول جدید صادراتی می باشد که در ادامه این فصل ابتدا بیان مسأله و اهمیت موضوع مطرح شده و سپس اهداف و فرضیات مورد آزمون بررسی می شوند.

1-2 بیان مسأله:

جهانی شدن بازارها، یکپارچگی اقتصاد جهانی، رقابت شدید، عدم اطمینان، ناپایداری محیط تجارت در سطح جهان الزمات نوینی را برای کشورهایی که علاقه مند به بقا و رقابت در محیط پیچیده و ناپایدار اقتصاد جهانی هستند، پدیدآورده اند، این الزمات، دربرگیرنده مواردی همچون استفاده از ابزارها، تکنولوژی ها و روش های جدید برای انجام فعالیت های تجاری از جمله صادرات است، با توجه به نقش صنایع کوچک و متوسط در توسعه صادرات و این که کارآفرینی یکی از عواملی است که بیشترین تاثیر را بر موفقیت و رشد اقتصادی بنگاه ها، کشورها و دولت ها داشته است(کفاشپور، 1387). به همین دلیل، تاثیر ابعاد توسعه کارآفرینی بر عملکرد صادرات مورد بررسی قرار گرفته است. این تاثیر می تواند در ابعاد مختلفی همچون نوآوری، رقابت پذیری، توسعه کارآفرینی سازمانی و مهندسی محصول جدید باشد(حسینی، 1383).

کارآفرینی را میتوان بعنوان گستره ای تعریف کرد که در آن محصولات و یا بازارهای جدید توسعه می یابند و بر همین مبنا، شرکتی را کارآفرین می پندارند که بیش از دیگر شرکت­ها به ایجاد محصولات و یا بازارهای جدید مشغول است. در کارآفرینی شرکتی با بکارگیری ظرفیت های نوآوری در شرکت، نیل به عملکرد بالاتر امکانپذیر می گردد(بلاک و استامپ[3]، 2009). این امر با عرضه محصول جدید، معرفی روش جدید تولید، تشخیص بازارهای جدید، پیدا کردن منابع جدید، بهبود و توسعه کارکردهای محصول موجود و بهبود شرکت و مدیریت امکانپذیر میشود. در ادبیات کارآفرینی از کارآفرینی شرکتی با عنوان های اقدام های خطرآمیز شرکتی و یا کارآفرینی درون سازمانی  نیز یاد می شود(کال و دیگران[4]، 2010). این مفهوم به مجموعه ی فرایندهایی گفته می شود که سازمانها برای دست یابی به هدف هایی مانند سودآوری گسترش نوآوری، نوسازی راهبردی، کسب دانش برای به دست آورد درآمد و ایجاد فضای مناسب برای، موفقیت در سطح بین المللی ظهور کارآفرینی پیگیری می کنند. شرایطی که شکل دهنده ی نگرش و علا قه های مدیران نسبت به فعالیت های کارآفرینانه است، سطح پشتیبانی مدیریت از آن ها و سرنوشت و اقدام های خطرآمیز شرکتی را تعیین می کند(علم بیگی و دیگران، 1388). امروزه بسیاری از شرکت ها نیاز به کارآفرینی شرکتی را درک کرده اند. از این رو مسأله اصلی این پژوهش بررسی نقش گرایش کارآفرینانه شرکت در موفقیت محصول جدید صادراتی شرکت های صادراتی استان کرمانشاه می باشد.

1-3 اهمیت پژوهش:

در محیط کسب و کار امروز، جایی که چرخه حیات محصولات و خدمات در حال کوتاهتر شدن بوده و منافع آینده نامشخص می باشد، برای شرکت ها، کارآفرین، ریسک پذیری، نوآوری و سلطه جویی در بازار بسیار مهم است(ریسال[5]، 2012). بعلاوه برای تداوم مزیت رقابتی پایدار و ایجاد منافع بیشتر، شرکت ها باید در مقایسه با رقبایشان بهتر پاسخگوی نیازهای بازار بوده و باید قادر باشند تغییرات بازار را به درستی پیش بینی نمایند؛ طوری که بتوانند بهترین ارزش ها را برای مشتریان خود فراهم کنند(بندریان، 1389). با افزایش سریع تحولات جهانی و گذر از جامعه سنتی به جامعه اطلاعاتی، توجه به استراتژی های جدید برای استفاده بهینه از فرصت ها و ارزش های جدید، شرکت ها را بیش از پیش ملزم به تحول نموده است و امروزه گرایش به کارآفرینی، یکی از استراتژی های جدید در شرکت ها محسوب می شود(آنتونیک و هیرسیچ[6]، 2008).

کارآفرینی نقش موثری را در عملکرد اقتصادی شرکت ها ایفا می‏نماید. به‏طوری که در اقتصاد رقابتی و مبتنی بر بازار دارای نقش کلیدی است، از این رو تضمین حیات و بقاء شرکت ها نیازمند نوآوری و خلق محصولات و خدمات جدید بوده است. بنابراین با توجه به اهمیت صادرات در فرآیند توسعه دنیای امروزی که در عصر جهانی شدن قرار دارد، ضرورت پرداختن به موضوعات کارآفرینی در امر صادرات به ویژه از جنبه‏های اقتصادی آن احساس می‏شود.

1-4 اهداف پژوهش:

1-4-1 هدف کلی:

بررسی نقش گرایش کارآفرینانه شرکت در موفقیت محصول جدید صادراتی تحت سطوح مختلف شدت رقابت و سرمایه مالی.

1-4-2 اهداف ویژه:

1- شناخت تأثیر رفتار کارآفرینانه صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی.

2- شناخت تأثیر رفتار بازار محور صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی.

3- شناخت تأثیر شدت رقابت بر عملکرد محصول جدید صادراتی.

4- شناخت تأثیر دسترسی به منابع مالی بر عملکرد محصول جدید صادراتی.

1-5 فرضیات پژوهش:

1- رفتار کارآفرینانه صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.

2- رفتار بازار محور صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.

3- شدت رقابت بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.

4- دسترسی به منابع مالی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.

1-6 قلمرو پژوهش:

1-6-1 قلمرو موضوعی

بررسی نقش گرایش کارآفرینانه شرکت در موفقیت محصول جدید صادراتی تحت سطوح مختلف شدت رقابت و سرمایه مالی

1-6-2 قلمرو زمانی انجام پژوهش

از نظر زمانی، دوره­ی زمانی در این پژوهش سال 1394 می­باشد.

1-6-3 قلمرو مکانی پژوهش

این پژوهش بر روی شرکت های صادراتی استان کرمانشاه انجام گرفته است.

 

تعاریف مفهومی:
الف: رفتار کارآفرینانه صادراتی:

گرایش به کارآفرینی توصیف می‌کند که چطور ورود به بازارهای جدید و ارائه محصولات جدید می‌تواند تداوم داشته باشد(بندریان، 1389).

ب: شدت رقابت:

شدت رقابت صنعت، رابطه رقابتی بین شرکت­های کوچک، متوسط و بزرگ را نشان می­دهد(کفاشپور، 1387).

پ: دسترسی به منابع مالی:

منظور از دسترس مالی شرکت ها میزان قابلیت های و روش های موجود در درون شرکت و محیط شرکت است که شرکت را قادر می سازد در مواقع لزوم از منابع مالی استفاده کند و در دسترس باشد(ناتانایل و دیگران، 2012).

ت: رفتار بازارمحور صادراتی:

مفهوم رفتار بازار محور سه ترکیب رفتاری را تشکیل می­دهد: 1- تولید هوشمندانه، 2-توزیع هوشمندانه­ی اطلاعات، 3- پاسخگویی هوشمندانه(حسینی، 1383).

ث: عملکرد صادراتی:

عملکرد صادراتی به معنای سنجش عملکرد محصول بر اساس میزان رسیدن به اهداف بلندمدت صادراتی خود از قبیل افزایش تعداد بازارهای صادراتی و افزایش سهم بازار است تا تنها بازگشت سرمایه(دهقان، 1384).

 

1-8-2 تعاریف عملیاتی:

الف: گرایش به کارآفرینی صادراتی:

1-3-6 2002 تا زمان حال…………………. 7

1-4 مدل های وب………………….. 9

1-5 تشریح وب 1 و دستاوردهای آن…………………. 10

1-6 تشریح وب 2 و دستاوردهای آن…………………. 10

1-6-1 مشخصه های مهم وب 2………………… 11

1-7 تشریح وب 3 و دستاوردهای آن…………………. 14

1-8 تخمین آینده ی وب………………….. 15

1-9 بیان مساله و سوالات تحقیق………………….. 17

1-10 ضرورت انجام تحقیق………………….. 18

1-11 ساختار پژوهش……………………. 19

1-12 خلاصه ی فصل…………………. 20

2-ادبیات تحقیق…………………. 21

2-1 مقدمه………………… 22

2-2 تعریف وب سرور………………… 24

2-2 انواع وب سرورها……………….. 26

2-2-1 وب سرور آپاچی اچ تی تی پی سرور…….. 28

2-2-2 وب سرور انجین ایکس……………………. 30

2-3 شتاب دهنده ای به نام وارنیش……………………. 31

2-3-1 تاریخچه………………… 32

2-3-2 معماری………………….. 32

2-3-3 کارایی………………….. 34

2-3-4 شما این کار را اشتباه انجام می دهید…………………. 34

2-4 نرم افزارهای مبتنی بر وب………………….. 47

2-4-1 معماری و وضعیت اجرای   نرم افزارهای تحت وب……… 48

2-5 خلاصه فصل…………………. 50

3-روش تحقیق…………………. 51

3-1 مقدمه………………… 52

3-2 آشنایی با لینوکس……………………. 53

3-2-1 آشنایی با توزیع اوبونتو………………… 54

3-2-1-1 آشنایی با محیط ترمینال و کار با دستورات آن……………. 54

3-3 اتصال به سرور از راه دور……………….. 55

3-3-1 از طریق نرم افزار پوتی و کار با محیط ترمینال اوبونتو………………… 56

3-3-2 از طریق ریموت دسکتاپ کانکشن و کار با محیط اصلی وب سرور…….. 58

3-4 نصب وب سرورها روی اوبونتو………………… 60

3-4-1 نصب آپاچی………………….. 61

3-4-2 نصب انجین ایکس……………………. 65

3-4-3 نصب آپاچی- وارنیش……………………. 74

3-4-4 نصب انجین ایکس- وارنیش……………………. 79

3-5 نصب نرم افزارهای مدیریت محتوا……………….. 82

3-5-1 قابلیت های سیستم های مدیریت محتوا……………….. 82

3-5-2 انواع سیستم های مدیریت محتوای وب………………….. 85

3-5-3 مزایای سیستم های مدیریت محتوا……………….. 85

3-5-4 معایب سیستم های مدیریت محتوا……………….. 86

3-5-5 مهم ترین سیستم های مدیریت محتوای وب………….. 87

3-6 خلاصه فصل…………………. 91

4-تست سرعت وب سرورها……………….. 92

4-1 مقدمه………………… 93

4-2 نمایی از محیط نرم افزار نصب وب سرورها ………………..93

4-3 وب سایت های تست سرعت بارگذاری………………….. 97

4-4 نمونه ای از تست سرعت یک وب سرور به همراه یک سیستم مدیریت محتوا….. 99

4-5 نتایج حاصل از تست کلی………………….. 104

4-6 خلاصه فصل…………………. 110

5-نتیجه گیری و پیشنهادات………………….. 111

5-1 مقدمه………………… 112

5-2 جمع بندی………………….. 112

5-3 نتیجه گیری………………….. 113

5-4 پیشنهادات برای کارهای آینده………………… 117

5-5 خلاصه فصل…………………. 117

منابع و مراجع…………………. 118

چکیده:

در دنیای امروز اینترنت و مهم ترین سرویس آن وب، زندگی بشر را دچار تغییر و تحولات فراوانی کرده است. اینترنت تمام نیازهای اشخاص برای برقراری ارتباط با یکدیگر، به دست آوردن اطلاعات در هر زمینه ای، بازی و سرگرمی، آموزش و هر زمینه ای که به ذهن انسان خطور کند را فراهم می کند. اهمیت این سرویس به حدی رسیده است که همه روزه دانشمندان در حوزه ی کامپیوتر و وب به دنبال راهی برای جذب بیشتر افراد به وب هستند. تمرکز آن ها روی این زمینه است که اشخاص در مدت کوتاهی بتوانند تمام نیازهایی که هر لحظه برایشان پیش می آید را از طریق وب برطرف کنند. خوشبختانه یکی از زمینه هایی که فعالیت وب در آن بسیار گسترده و مهم شده است، مقوله ی تجارت و سیستم های تجاری است. درحال حاضر هیچ فعالیت اقتصادی وجود ندارد که نتوان از طریق وب به آن پاسخ داد. اما مساله ای که پیش می آید این است که باید سطح این خدمات تجاری بهبود پیدا کند و این بهبود به طور مستقیم با سرعت فعالیت ها در ارتباط است. در نتیجه در سال های اخیر دانشمندان تمرکز خود را روی سرعت بخشیدن به وب قرار دادند و تلاش کردند تا راهی برای   سریع تر کردن وب بیابند. سرورهای وب ابزارهایی بودند که توسعه دهندگان به وسیله ی آن ها توانستند راه حل هایی برای تسریع وب پیشنهاد دهند و با پیاده سازی آن ها نتایج سودمندی را برای افراد جامعه رقم زدند. هدف از نگارش این پژوهش معرفی راهکارهای تسریع وب از طریق ابزاری به نام وب سرورها بود. در ابتدای کار مقدماتی از وب سرورها و انواع آن ها توضیح دادیم و سپس به دونوع مهم از آن ها پرداختیم. سپس نرم افزاری برای تسریع در این وب سرورها معرفی کرده و در نهایت شروع به پیاده سازی این وب سرورها کردیم. پس از نصب و اجرای آن ها عملیات تست سرعت را روی تمامی آن ها انجام داده و نتایج به دست آمده را مورد بررسی قرار دادیم.

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه

اینترنت و مهمترین سرویس آن وب، علاوه بر این كه حیات بشری را در هزاره سوم دستخوش تحولات فراوانی كرده است، توانسته است منشاء تحولات گسترده ای در سایر حوزه های فناوری گردد. یکی از حوزه های جدی تاثیر اینترنت تجارت الکترونیک است.

در وب سایت های تجاری سرعت اجرا و پاسخ سیستم ها موضوعی بسیار مهم و حیاتی شده است. در مورد سیستم های تجاری مشتری به مشتری و تجارت به مشتری با توجه به حجم بالای مراجعه کنندگان و بازدید کنندگان که هریک عملیات متنوعی را انجام می دهند توان و سرعت پاسخگویی سیستم امری بسیار تاثیر گذار در رضایت مشتریان و کارآمدی سیستم تجاری است.

روش های شناخته شده و سابقه داری از قبیل پیش پردازش[1]، کوکی[2]، آژاکس[3]، کش کردن[4] و … برای سرعت بخشیدن به اجرای برنامه های اینترنتی استفاده شده اند ولی همچنان نیاز به بالا بردن سرعت اجرا و بهره وری سیستم های تحت وب احساس می شود.

اهمیت سرعت اجرا در وب سایت های تجاری مشتری به مشتری به دلیل ماهیت ذاتی آن (مشارکت مشتریان با یکدیگر) و تعداد بالای بازدیدکنندگان همزمان بسیار حیاتی است. سیستم های تجارت الکترونیک از قبیل بازارهای اینترنتی، بازارهای حراج اینترنتی، خرده فروشی های مشارکتی و … نمونه هایی از این سیستم های مشتری به مشتری هستند.

در مورد سیستم های تجارت الکترونیک با پایه ی تجارت به مشتری مثل بانک های اینترنتی، سیستم های پرداخت و تسویه حساب اینترنتی و … نیز به دلیل تعامل همزمان با تعداد زیادی از مشتریان سرعت اجرا و پاسخ دهی بلادرنگ اهمیت ویژه ای پیدا می کند.

کارایی سرویس های تجارت الکترونیک فقط به موارد فوق محدود نمی شوند و اهمیت سرعت و پاسخ دهی بلادرنگ در سیستم های دیگری مثل موتورهای جستجو، سیستم های مشارکتی تبلیغات بازرگانی، سیستم های مشارکتی چندرسانه ای، سیستم های ویدئو کنفرانس، سیستم های تلفن اینترنتی، سیستم های چت، سیستم های ای آر پی[5]، سی آر ام[6]و … نیز قویا ضروری می نماید]12][13[.

بنابراین اهمیت اجرای سریع برنامه های تحت وب، سیستم های تجارت الکترونیک و به طور کلی همه سیستم های پربازدید و پر ترافیک اجرای سریع و پاسخ دهی بلادرنگ را مولفه ای حیاتی برای کار خود تلقی می کنند.

در این فصل پس از آشنایی با تکنولوژی وب، تاریخچه ای از آن به صورت مشروح و کامل توضیح داده می شود. سپس انواع مدل های وب معرفی، و تعریف هر یک از آن ها، دستاوردها و ویژگی هایشان به صورت کامل شرح داده می شوند. همچنین تخمینی از آینده ی وب و حدس ما درمورد تکنولوژی های آینده در وب توضیح داده می شود. در ادامه، مساله اصلی این تحقیق تعریف شده و سوال های پیش رو و ضرورت انجام تحقیق شرح داده می شود. درنهایت ساختار پژوهش آورده می شود]14 [.

1-2- آشنایی با تکنولوژی وب

تکنولوژی وب توسعه ی مکانیزمی است که به دو یا چند کامپیوتر اجازه می دهد تا در سطح یک شبکه ارتباط برقرار کنند. برای مثال در محیط یک شرکت، ممکن است تعدادی

در نهایت نتیجه ای که ما به آن دست یافته ایم نشان می دهد که انکوباسیون اسپرم نرمال در دمای 37 درجه سانتی گراد که به روش Direct swim-up آماده شده برای استفاده در تکنینک های کمک باروری (ART) باید زمانی کمتر از دو ساعت باشد.

فهرست مطالب:

فصل اول- مقدمه………………………………………………………………………………….1

1-1- روش های كمك باروری……………………………………………………………………2

1-2- ناباروری…………………………………………………………………………………….5

1-3- تولید اسپرم ……………………………………………………………………………5

1-4- مایع انزالی…………………………………………………………………………………6

1-4-1- آنالیز مایع انزالی………………………………………………………………………7

1-5- پارامترهای اسپرم………………………………………………………………………10

1-5-1- مورفولوژی…………………………………………………………………………10

1-5-2- تحرک اسپرم………………………………………………………………………..12

1-5-3- درجه بندی تحرک اسپرم ………………………………………………………14

1-5-4- قابلیت حیات اسپرم…………………………………………………………..14

1-5-5- حجم…………………………………………………………………………………15

1-5-6- غلظت…………………………………………………………………………..16

1-6- انواع مرگ سلولی و تعریف آن…………………………………………….18

1-6-1- نکروز…………………………………………………………………………….18

1-6-2- آپوپتوز سلولی……………………………………………………………….18

1-6-2-1 مراحل آپوپتوز ………………………………………………………………..19

1-6-2-2 مسیر های آپوپتوز………………………………………………………..21

1-6-2-3- عناصر کلیدی مسیرهای آپوپتوز…………………………………21

1-6-2-4- روش های بررسی آپوپتوز …………………………………………..23

1-6-2-4-1-  بررسی تغییرات غشاء پلاسمایی در مرگ سول ……………………23

1-6-2-4-1-1- تعیین فسفاتیدیل سرین سطح بیرونی غشاء سلول………………24

1-6-2-4-2-  بررسی سیتوتوکسیسیتی …………………………………………24

1-6-2-4-3-  بررسی تغییرات مورفولوژی ………………………………………..25

1-6-2-4-3-1-  استفاده از میکروسکوپ الکترونی………………………………25

1-6-2-4-3-2-  استفاده از میکروسکوپ نوری وفلورسانس……………………25

1-7-  منشاء آسیب DNA اسپرم………………………………………………..26

1-7-1-  بسته بندی غیرطبیعی كروماتین…………………………………..27

1-8-  ساختار کروماتین اسپرم و تأثیر آن بر ناباروری ………………………..28

1-8-1-  بررسی ساختار کروماتین اسپرم………………………………………28

1-9-  نقش آپوپتوز در آسیب DNA اسپرم…………………………………..29

1-10-  استرس اكسیداتیو به واسطه ROS……………………………………..

1-11-  تاثیر عوامل محیطی برسلامت DNA  و میزان موفقیت روشهای کمک باروری……..31

1-11-1-  مصرف سیگار…………………………………………………………….31

1-11-2-  مواجهات شغلی…………………………………………………………..32

1-11-3-  داروهای شیمی درمانی و رادیوتراپی……………………………….33

1-11-4-  سن……………………………………………………………………..33

1-12-  تكنیك­های بررسی ساختار كروماتین……………………………………….33

1-12-1-  روش­های تعیین آسیب DNA اسپرم انسان………………………….34

1-12-1-1- تست TUNEL…………………………………………………………..

1-12-1-2- روش DBD-FISH………………………………………………………….

1-12-1-3- روش Comet………………………………………………………

1-12-1-4- رنگ­آمیزی CMA3………………………………………………………..

1-12-1-5- تكنیك SCSA…………………………………………………………..

1-12-1-6- تست  SCD……………………………………………………………….

1-12-1-7- رنگ­آمیزی آكریدین اورانژ…………………………………………….39

1-12-1-8- رنگ­­آمیزی تولوئیدین بلو…………………………………………….39

1-13- روش مهاجرت اسپرم…………………………………………………………39

1-14- روش سانتریفیوژ شیب غلظت…………………………………………..40

فصل دوم- مواد و روش ها…………………………………………………………41

2-1- مواد و وسایل  مورد نیاز……………………………………………………….42

2-1-1- وسایل مورد نیاز………………………………………………………….42

2-1-2- مواد مورد نیاز…………………………………………………………..42

2-2- ساخت محلول های مورد نیاز…………………………………………….45

2-2-1- ساخت محلول Ham’s F10……………………………………………….

2-2-2- محلول های لازم برای تست پراکندگی کروماتین اسپرم (SCD)………….46

2-2-3- ساخت محلول تانل…………………………………………………………46

2-2-4- ساخت محلول (PBS)…………………………………………………….46

2-2-5- ساخت رنگ ائوزین-نیگروزین………………………………………………….47

2-2-6- ساخت رنگ رایت………………………………………………………………..47

2-3- روشها…………………………………………………………………………….48

2-3-1- روش جمع آوری اسپرم……………………………………………. 48

2-3-2- آنالیز مایع انزالی…………………………………………………………….. 48

2-3-2-1- آزمایشات ماکروسکوپی……………………………………………….48

2-3-2-1-1-  ظاهر……………………………………………………………………….48

2-3-2-1-2- آبکی کردن………………………………………………………………..48

2-3-2-1-3-  حجم…………………………………………………………………..48

 

2-3-2-1-4-  چسبندگی………………………………………………………….48

2-3-2-2- آزمایشات میکروسکوپی……………………………………………………49

2-3-2-2-1- آگلوتیناسیون………………………………………………………….50

2-3-2-2-2- بررسی تعداد اسپرم………………………………………………………50

2-3-2-2-2-1- روش استفاده از MAKLER CHAMBER برای شمارش …………50

2-3-2-2-3- ارزیابی تحرک……………………………………………………….51

2-3-2-2-3-1- روش کار……………………………………………………………52

2-3-2-2-4- ارزیابی قابلیت حیات………………………………………………….53

2-3-2-2-4-1- روش کار رنگ آمیزی ائوزین-نیگروزین………………………….53

2-3-2-2-5- ارزیابی مورفولوژی…………………………………………………54

2-3-2-2-5-1- رنگ آمیزی پاپانیکولا………………………………………….54

2-3-2-2-5-2- روش فیکس کردن………………………………………………54

2-3-2-2-5-3-روش رنگ آمیزی پاپانیکولا…………………………………….55

2-3-3-  Direct swim-up……………………………………………………….

2-3-3-1- روش کار………………………………………………………………….57

2-3-4- تست بررسی میزان پراکندگی کروماتین اسپرم (SCD)…………….58

2-3-4-1- روش کار………………………………………………………………..58

2-3-5- روش رنگ آمیزی تانل……………………………………………………60

2-3-6- آنالیز آماری……………………………………………………………….62

فصل سوم- نتایج……………………………………………………………….63

3-1 نتایج اثر آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی تحرک اسپرم…………..64

3-2- نتایج اثر آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی قابلیت حیات اسپرم….67

3-3- نتایج اثر آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی مورفولوژی اسپرم..68

3-4- نتایج اثر آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی قطعه قطعه شدن DNA اسپرم…70

3-5- نتایج اثر زمان های مختلف انکوباسیون(3،2،1،0ساعت) بعد از  آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی قطعه قطعه شدن DNA اسپرم………..72

3-6- نتایج اثر زمان های مختلف انکوباسیون(3،2،1،0ساعت) بعد از  آماده سازی اسپرم به روش Direct Swim-up  برروی آپوپتوز اسپرم….75

3-7- رابطه میزان قطعه قطعه شدن DNA اسپرم با سایر پارامترهای اسپرم………..78

3-8- رابطه میزان آپوپتوز اسپرم با سایر پارامترهای اسپرم………………………..79

3-9- رابطه میزان قطعه قطعه شدن DNA اسپرم با میزان آپوپتوز اسپرم……………80

3-10- نتایج کلی……………………………………………………………………………80

فصل چهارم- بحث………………………………………………………………………….81

4-1- تا ثیر روش آماده سازی Dricct Swim up بر روی پارامترهای اسپرم……………83

4-2- تاثیر زمان های مختلف انکوباسیون اسپرم در دمای 37 درجه سانتی گراد بر روی قطعه قطعه شدن DNA و آپوپتوز اسپرم……84

4-3- پیشنهادات…………………………………………………………………………..90

فصل اول: مقدمه

1-1- روش های کمک باروری

امروزه استفاده از روش های كمك باروری ([1]ART) بهترین گزینه برای رفع مشكلات زوج های نابارور است. میزان موفقیت این روش ها به عوامل متعددی از جمله سلامت كامل تخمك و اسپرم بستگی دارد. در این میان سلامت ژنوم پدری اهمیت زیادی در میزان پتانسیل باروری زوج ها دارد. بنابراین آسیب DNA اسپرم یك اختلال ژنومی است كه به میزان متفاوت در مردان نابارور وجود دارد. از زمانی كه اولین گزارش در مورد آسیب DNA اسپرم منتشر شد مطالعات وسیعی در این زمینه انجام گرفته و مشخص شده كه در افراد دارای میزان بالای آسیب DNA، پارامترهای اسپرمی پایین می آید و قدرت باروری نیزكاهش می یابد.

از سالها پیش، استفاده از جراحی برای رفع نقایص ساختمان دستگاه تولید مثل، استفاده از داروهای باروری برای تحریك تخمك­گذاری و روش IUI[2] (انتقال اسپرم متحرك و شسته شده به رحم) از جمله روش­های رایج درمانی بوده و هستند. لیكن این اقدامات تنها برای گروهی از زوج­های نابارور مؤثر است. این در حالی است كه روش­های جدیدی از جمله IVF [3] و ICSI [4] امروزه به عنوان گزینه­هایی مناسب  در درمان سایر زوجین نابارور مطرح است.

میزان موفقیتART  به سلامت و بلوغ گامت های زوجین وابسته است . طی لقاح طبیعی و روش لقاح آزمایشگاهیIVF احتمال نفوذ اسپرماتوزوای غیربالغ و ناسالم به داخل تخمك توسط سد زوناپلوسیدا به حداقل می رسد در صورتی كه در روش میكرواینجكشن یا تزریق مستقیم اسپرم به داخل سیتوپلاسم تخمك ICSI این سد وجود نداشته و ایمن بودن روش ICSI همیشه مورد نگرانی بوده است . در ضمن تحقیقات نشان داده است كه انتخاب اسپرم با پارامترهای معمولی (غلظت، مورفولوژی، تحرك ) نمی تواند گویای سلامت DNA اسپرم باشد(EI, MI, López-Fernández, Fernández, & Gosálvez, 2007).  به تازگی لوئیس و سیمون (2010) اظهار داشتند که هیچ همبستگی بین پارامتر های معمولی اسپرم و آسیب DNA وجود ندارد(S. E. M. Lewis & Simon, 2010).

یکی از روش های کمک باروری روش تلقیح داخل رحمی (IUI)  می باشد. که در این روش مایع انزالی از شوهر گرفته می شود و پس از عمل شستشو و جداسازی ، اسپرم های مرده و بدون تحرک از اسپرم های زنده و دارای تحرک جدا می شوند، سپس اسپرم های زنده و متحرک به وسیله کاتتر توسط متخصص، وارد حفره رحم می گردد.

در آزمایشگاه های ART، بعد از عمل شستشو و جداسازی معمولاَ به بررسی پارامترهای اسپرم که شامل تعداد، میزان تحرک و وضیعت مورفولوژیکی اسپرم و درصد زنده بودن می باشد، می پردازند اما به بررسی پارامترهای درون سلولی که شامل آپوپتوز و قطعه قطعه شدن DNA اسپرم است پرداخته نمی شود. همچنین در آزمایشگاه های ART معمولاَ انجام روش IUI  از 5/0 تا حداکثر 3 ساعت بعد از عمل جداسازی و شستشو اسپرم انجام می دهند و در بعضی از مراکز درمان ناباروری بدون توجه به زمان، عمل تلقیح را انجام می دهند. با توجه به نقش اسپرم در پروسه لقاح در روش IUI، لازم است که علاوه بر توجه به ساختار سلولی اسپرم به بهترین زمان ممکن جهت انجام تزریق اسپرم آماده شده به داخل حفره رحمی توجه شود. لذا با مطالعه ساختار سلولی اسپرم و نیز تعیین زمان دقیق عمل تزریق اسپرم به داخل حفره رحمی  می توان میزان لقاح و در نتیجه میزان حاملگی را افزایش داد.

یکی از عواملی که می تواند بر میزان موفقیت درمان زوج های نابارور و همچنین کیفیت گامت ها مهم باشد، کیفیت اسپرم است. در روش IUI بعد از جداسازی اسپرم از مایع منی و آماده سازی اسپرم برای انتقال، می تواند به خاطر انکوباسیون طولانی مدت، قطعه قطعه شدن DNA اسپرم افزایش پیدا کند(Muratori, et al., 2003).

مطالعات بیانگر این مطلب است كه در تخمك های لقاح یافته با اسپرم های دارای آسیب بالای DNA، میزان لانه گزینی و بارداری به طور معنی داری كاهش می یابد . اگرچه ژنوم آسیب دیده پدری، طی رشد جنینی می تواند دستخوش پردازش قرار گیرد، ولی در صورت وجود آسیب های زیاد، احتمال كاهش رشد جنین وجود داشته و اگر میزان نقص ها كمتر باشد، می تواند نقایص بعد از تولد را به همراه داشته باشد. به همین دلیل، در دسته ای از بیماران، نوزادان متولد شده توسط روش ICSI دارای نقص ژنتیكی بیشتری نسبت به نوزادان طبیعی هستند .لازم به ذكر است كه تحقیقات متعدد در این زمینه، نتایج ضد و نقیصی را گزارش كرده اند(Morris, Ilott, Dixon, & Brison, 2002).

تجربیات به دست آمده از روش های كمك باروری نشان می دهد، چنانچه اسپرم با میزان بالایی از آسیب DNA، در روند IVF و ICSI وارد تخمك شود سیستم ترمیمی تخمك ممكن است توانایی ترمیم این آسیب ها را نداشته و در بسیاری از موارد با وجود موفقیت در لقاح، سلول های جنسی توانایی تشكیل جنین یا ادامه تكامل را تا مرحله بعد از 4 تا 8 سلولی كه مصادف با فعال شدن ژنوم است، ندارند . براساس تحقیقات مشخص شده كه توانایی ترمیم تخمك وابسته به سن مادر بوده و تخمك های افراد جوان، از قدرت ترمیم DNA بالایی برخوردارند . به علاوه تحقیقات متعدد در زمینه آسیب DNA بیانگر این هستند كه ارتباط معنی داری بین آسیب DNA و میزان لقاح وجود ندارد ولی بین آسیب DNA اسپرم و تشكیل جنین، بلاستوسیت، رشد جنین و بارداری ارتباط معكوس و معنی داری وجود دارد(Morris, et al., 2002).

چکیده

مقدمه: مورفین به طور وسیعی برای درمان دردهای مزمن استفاده می­شود. در حالی­که این سودمندی با پیشرفت تحمل به آثار ضددردی آن از بین می­رود. اطلاعات خوبی در مورد اثرات مفید ورزش فیزیکی بر عملکردهای شناختی و حفظ سلامت مغز بیان شده است، در حالی­که گزارش­های کمتری درباره نقش­های ورزش ارادی و اجباری بر تحمل به اثر ضد دردی مورفین در موشها وجود دارد.

روشها: در این مطالعه به موشها همزمان با دوره 8 روزه از ورزش ارادی و اجباری روزی یک بار mg/kg10مورفین به صورت زیر جلدی تزریق شدند. در جریان این تزریقات در روزهای 1،4،8 درصد حداکثر پاسخ احتمالی(%MPE) مورفین توسط تست Hot plate اندازه­گیری شد.

نتایج: در ورزش ارادی و اجباری آستانه ضددردی نسبت به گروه بدون ورزش افزایش داشته است )05/0>p). هم­چنین ورزش ارادی و اجباری به طور مشخصی توان مورفین را نسبت به گروه مورفینی بدون ورزش افزایش داده است )05/0>p). بنابراین ورزش ارادی و اجباری مانع ایجاد تحمل به ضد دردی مورفین در طول 8 روز درمان مداوم می­شود. وقتی­که موشهای ورزشکار به موقعیت بدون ورزش بازگشتند حساسیت به مورفین به طور قابل ملاحظه­ای در آنها افزایش پیدا کرد و (%MPE) به­طور مشخصی نسبت به گروه­های سالینی افزایش داشت)05/0>p).

نتیجه­گیری: نتایج نشان داد که ورزشهای ارادی و اجباری ممکن است عامل مهمی برای درمان پیشرفت تحمل به اثرات ضددردی مورفین باشد.

واژه­های کلیدی: تحمل، مورفین،حداکثر پاسخ احتمالی(%MPE)، ورزش ارادی، ورزش اجباری.

1-1- مقدمه و بیان مسئله

آشنایی انسان با مواد مخدر و مصرف آن چنان سابقه مبهمی دارد كه علت دقیق مصرف آن دقیقا معلوم نیست، اما توجه انسان به قدرت ضد دردی مواد اوپیوئیدی از جمله تریاك چشمگیر بوده است. انسان همواره جهت تسكین درد و درمان برخی بیماری ها از مواد مخدر استفاده كرده است. مورفین از آلكالوئیدهای تریاك می باشد كه با اتصال به رسپتو رهای اوپیوئیدی نوع μ باعث كاهش تحریك پذیری نورون های مسیر عصبی درد می­شود. بنابراین به­ عنوان یك ضد درد قوی به صورت وسیعی برای تسكین درد­های شدید مورد استفاده قرار می گیرد (روح بخش و همکاران،1389). با وجود این، استفاده طولانی مدت این داروها با دو مشكل عمده تحمل و وابستگی همراه است كه اثر بخشی و مصرف آنها را تحت تاثیر قرار داده و محدود می­سازد (تنگ وهمکاران [1]، 2006).

مصرف مداوم مواد مخدر با برانگیختن مکانیسم­های سازشی، تغییرات کوتاه مدت و نیز ماندگار در عملکرد نورونها و شبکه­های عصبی حساس به اوپیوئیدها ایجاد می­كنند. ایجاد تحمل، وابستگی و حساس شدن نمونه­هایی از مكانیسم­های سازشی هستند) ویلیامز وهمکاران[2] ،2001). اگرچه اوپیوئیدهای درونزاد و برونزاد درد را تسكین می‏دهند، لیكن تجویز مزمن و طولانی مدت آنها و بویژه   در دوزهای بالا، منجر به ایجاد تحمل نسبت به اثرات ضد دردی و سایر اعمال فارماكولوژیك آنها می‏شود. تحمل عبارتست از كاهش اثر یك دارو متعاقب مصرف مكرر با دوز ثابت و به عبارت دیگر نیاز به افزایش دوز دارو برای حفظ همان اثر قبلی است ( نستلر[3]،1992; کوب و بلوم [4] ،1988). بروز تحمل به اثرات ضد دردی مورفین از مهمترین دلایل محدودیت مصرف طولانی مدت آن است ( نستلر،1992; کوب و بلوم ،1988). اكنون از نظر سلولی-مولكولی و نیز از نظر ساختاری عملكرد مورفین در القاء تحمل بخوبی شناخته شده است ( ویلیامزوهمکاران ،2001).

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق

با توجه به اینکه مصرف مورفین جهت کاهش درد بعد از مدتی می تواند منجر به ایجاد تحمل و وابستگی نماید به همین دلیل یافتن راههایی‌ كه بتواند تحمل به مورفین را كاهش داده و بی‌دردی آن را افزایش دهد از مهمترین اهداف برنامه‌های تحقیقاتی در این زمینه است. یکی از این برنامه­ها تمرین­های فیزیکی می باشد. پیدا كردن راههای موثر برای جلوگیری از تغییرات سیناپسی ناشی از داروهای مخدر، می­تواند نقش مهمی در درمان و جلوگیری از عود (به عنوان یک مشکل بالینی) آن داشته باشد. به نظر می­رسد یكی از روشهای موثر و كم هزینه ورزش باشد. مكانیسمی كه از طریق آن ورزش می­تواند به عملكرد مغز كمك كند هنوز در پرده ابهام قرار دارد و به خوبی شناخته نشده است ولی

ی) روش تحقیق……………………………………5

فصل اول: مفاهیم وکلیات………………………..6

1-1- تعریف لغوی و اصطلاحی مسئولیت………………….6                                           

1-1-1- تعریف مسئولیت در فقه………………………6                                                  

1-1-2- مسئولیت بطور عام………………………….6                                           

1-1-3- مفهوم مسئولیت و تفاوت آنه با سایر مسئولیت ها…7                                      

1-1-4-1- وجه تمایز مسئولیت مدنی و مسئولیت اخلاقی…….7                                  

1-1-4-2- وجه تمایز مسئولیت مدنی و مسئولیت کیفری…….9

1-1-5-انواع مسئولیت…………………………….10

1-1-5-1- مسئولیت قراردادی……………………….10

1-1-5-1-1- اثبات مسئولیت قراردادی………………..11                                      

1-1-5-2- ماهیت مسئولیت قهری……………………..12

1-1-6- مسئولیت مدنی در فقه و حقوق ایران…………..13

1-1-7- مبانی مسئولیت مدنی……………………….15        

1-1-7-1- مسئولیت بدون تقصیر……………………..15        

1-1-7-2- مسئولیت مبتنی بر تقصیر………………….16                                            

1-1-8- اسباب مسئولیت مدنی،الزامات خارج از قرارداد….17

1-1-8-1 غصب……………………………………17   

1-1-8-2- اتلاف………………………………….17                                                   

1-1-8-3- تسبیب…………………………………17                                                   

1-1-8-4- استیفاء……………………………….18

1-1-9- ارکان مسئولیت مدنی……………………….18

1-1-9-1- وجود ضرر…………………………….18  

1-1-9-1-1- ضرر بایستی مسلم و قطعی باشد……………18

1-1-9-1-2- ضرر وارده باید به طور مستقیم باشد………19

1-1-9-1-3-  ضرر جبران نشده باشد………………….19

1-1-9-2- فعل زیانبار……………………………19

1-1-9-3- رابطه علیت بین عمل زیانبار و ورود ضرر…….20

1-2- وکالت…………………………………….20

1-2-1- تعریف وکالت درفقه و حقوق………………….20

1-2-1-تاریخچه وكالت…………………………….22

1-2-2- وكالت در ایران…………………………..23

1-2-3- ماهیت حقوقی وکالت………………………..24

1-2-4- نظریه عقد وکالت………………………….25

1ـ 2-5- انواع وکالت…………………………….26

1-2-5-1- وكالت انتخابی………………………….26

1-2-5-2- وكالت انفرادی………………………….27

1-2-5-3- وكالت جمعی…………………………….27

1-2-5-4- وكالت خاص……………………………..27

1-2-5-5- وكالت عام……………………………..27

1-2-5-6- وكیل در توكیل………………………….27

1-2-5-7- وكیل تسخیری……………………………27

1-2-6- خصوصیات عقدوكالت…………………………27

1-2-7- اركان وكالت……………………………..28

1-2-7-1- تراضی در وكالت…………………………28

1-2-7-2- موضوع وكالت……………………………28

1-2-7-3- سلامت تراضی از عیوب اداره………………..29

1-2-8- شروط صحت عقد وكالت……………………….29

1-2-8-1- اهلیت در وكالت…………………………29

1-2-8-2- سبب وكالت……………………………..29

فصل دوم: ویژگی تعهدات وکیل وآثار قرار دادی بودن آنها…………..30

2-1-1- آثار قراردادی بودن تعهدات وکیل…………….32

2-1-2- قلمرو تهعدات وکیل………………………..33

2-1-3- انجام مورد وكالت توسط موكل………………..36

2-1-4- تقصیر وکیل………………………………37

2-1-5- یدامانی وکیل…………………………….38

2-1-6- مخارج و اجرت وکیل………………………..39

2-2-1- طرق مختلف انقضای وکالت……………………41  

2-2-2- به عزل وکیل توسط موکل…………………….41

2-2-3- عزل وكیل باید به او ابلاغ شود………………44

2-2-4- به استعفای وکیل………………………….44

2-2-5- جنون موکل یا وکیل………………………..46

2-2-6- حجر موکل یا وکیل…………………………47

2-2-7- از بین رفتن مورد وکالت……………………48

فصل سوم: انواع خسارت در مشاغل حرفه ای ………………….50

3-1-1- مسئولیت دوگانه شاغلین حرفه ای……………..50

3-1-2- خسارت قابل مطالبه در مسئولیت حرفه ای

وانواع آن……………………………………..51

3-1-2-1- خسارت عمومی اختصاصی…………………….53

3-1-2-2- خسارات ناشی از تلف شدن مال و خسارات ناشی     از فوت منفعت…………………………………..54

 

3-1-2-3- خسارت مربوط به منفعت اعاده،اعتمادوانتظار….56

3-1-2-4- خسارات مادی و معنوی…………………….56

3-1-2-4-1-  خسارت مادی………………………….57

3-1-2-4-2- خسارت معنوی………………………….57

3-1-2-4-2-1- ماهیت خسارت معنوی…………………..57

3-1-2-4-2-2-مصادیق خسارت معنوی…………………..57

3-1-3-عدم ضرورت قابل پیش بینی بودن خسارت در مسئولیت    منی حرفه ای……………………………………59             

فصل چهارم: تعهدات و الزامات قانونی وکیل…………………..61

4-1- تعهد وکیل به صداقت و راستگویی نسبت به موکل……66

4-1-1- تعهد وکیل به صداقت داشتن در برابر موکل……..68

4-1-1-1- تعهد وکیل به صداقت داشتن در موقعیت مشاوره…68

4-1-1-2- تعهد وکیل به رعایت صداقت در تنظیم سند…….69

4-1-1-3- تعهد وکیل به رعایت صداقت در وکالت دعاوی…..70

4-1-2- تعهد وکیل به انجام مراقبت های لازم در

تعقیب دعوی…………………………………….76

4-1-2-1- رعایت مواعد قانونی……………………..77

4-1-2-2- اعمال مراقبت نسبت به حسن جریان امور دفتری دعوی قبل از حلول اوقات رسیدگی………………………..84

4-1-3-2-حضور در جلسات دادرسی…………………….85

4-1-4- داشتن مهارت و قابلیت علمی و فنی برای انجام امر موضوع وکالت……………………………………89

4-1-4-1- نظریه مصونیت  وکیل مدافع از مسئولیت…….. 90

4-1-4-2- ضابطه مهارت علمی در موضوعات شکلی…………

4-2- التزام وکیل به حفظ اسرار موکل و وفاداری        نسبت به او…………………………………….95

4-2-1- افشاء سر در صورت موافقت موکل  در

مقام ادای شهادت……………………………….100

4-2-2- افشاء سر در مقام دفاع از خود……………..101

4-2-3- التزام وکیل که به رعایت شئون وکالت………..104

4-2-3-1- مشاغل منافی با وکالت دادگستری…………..105

4-2-3-1- رفتار منافی شان وکالت………………….107

فصل پنجم:  نحوه جبران خسارت…………………………108

5-1-1- معمولی‌ترین شیوه جبران خسارت………………112

5-1-2- انواع جبران…………………………….112

5-1-2-1- جبران عینی……………………………112

5-1-2-1-1- محاسن و مزایا……………………….112

5-1-2-1-2- معایب جبران عینی…………………….113

5-1-2-2- جبران بدلی……………………………114

5-1-2-2-1- انواع معادل…………………………114

5-1-2-2-1-1- دادن مثل………………………….115

5-1-2-2-1-2- پرداخت مبلغی پول…………………..115

5-1-2-2-2- مزایا جبران از طریق پرداخت معادل………116

5-1-2-2-3- معایب جبران بدلی…………………….116

5-1-3- جبران معنوی…………………………….116

5-1-3-1- ضرورت جبران خسارت معنوی در حقوق……………117

5-1-3-2- ضرورت جبران خسارت معنوی در فقه…………….119

5-1-3-3- شیوهی جبران خسارت معنوی………………….121

5-1-3-4- تطابق شیوهی جبران خسارت با وضعیت زیاندیده..122

5-1-3-5- شیوهی جبران خسارت معنوی در فقه…………….124

نتیجه گیری……………………………………125                                                                  

منابع و ماخذ………………………………….127   

چکیده

درانعقاد عقد وكالت، وكیل و موكل در برابر یكدیگر حق و تكلیف یافته، دارای روابط حقوقی، وظایف و مسؤولیت های متقابلی می شوند. تعهدات وكیل در برابر موكل یابطور مستقیم ناشی از عقد وكالت است، یا بطور غیر مستقیم، نیز ممكن است منشأ آن، توافق وكیل و موكل در قالب شروط و تعهدات ضمن عقد یا مستقل باشد كه در هر حال، ایفاء تعهدات مزبور لازم است. تعهداتی كه بطور مستقیم منبعث از عقد وكالت اند، ناشی از ذات عقد مزبور بوده و صرف تحقق یافتن عقد، بدون نیاز به تصریح موجب مسؤولیت وكیل می شوند، در مقابل تعهدات ثانوی یا تبعی وكیل قرار دارد.

روش های جبران خسارت در مسئولیت مدنی در واقع طرق اجرای تعهد فاعل زیان است. از آنجا که انواع مختلف ضررهای مادی، معنوی و جسمانی با روش های واحدی قابل جبران نیستند ضروری است که طرق مختلف ترمیم خسارت و کارایی هر یک مورد مطالعه قرار گیرد هدف اساسی بررسی و مطالعه خسارت های صورت گرفته و روش های ترمیم خسارت می باشد

واژگان کلیدی: وکیل، موکل، جبران خسارت، مسئولیت وکیل، مسئولیت موکل

مقدمه

قانون مدنی که قانون مادر نیز تلقی میگردد، حیات امروزی خود را با تصویب جلد اول خود در سال 1370 در باب معاملات و سپس1313و1314در باب احوال شخصیه وادله اثبات دعوی آغاز کرد، چیزی که در تصویب قانون مدنی مورد تامل ودقت قرارگرفت تکیه احکام ومقررات آن برپایه حقوق اسلام  بوده و با پیشرفت تکنولوژی ،حمل ونقل ،ارتباطات و گسترش شهر نشینی  از یکسو و در نتیجه افزایش مراودات اجتماعی و نیز نواقصی که در مورد مسئولیت مدنی در قوانین ایران نمایان بود، حقوقدانان ایران بر آن شدند که قانونی در مورد مسئولیت مدنی که می بایستی به عنوان زنجیره ای ما بین عوامل مارالذکر بوده واز اصطحکاک آن ها جلوگیری کند به قوه ی مقننه پیشنهاد کنند که بالاخره قانون مسئولیت مدنی در هفتم اردیبهشت ماه 1339 در شانزده ماده به تصویب مجلس شورای ملی رسید.این قانون ماکتد ساختاری خود را در با نیم نگاهی به قوانین کشور های غربی بالاخص  قانون تعهدات سوئیس  ونیز وضعیت حقوقی ایران بنا نهاد. قانون مدنی ایران دو مبحث دوم و سوم از فصل دوم جلد اول را اختصاص به مسئولیت مدنی داده است. قانون مذبور کاملا پیروی  از حقوق امامیه نموده و دوامر که یکی اتلاف  و دیگری تسبیب میباشد را موجب  مسئولیت میداند در تعریف ای دو چنین  بیان نموده که اتلاف عبارت از عمل مثبت مستقیمی است که موجب تلف مال دیگری می شود (ماده328-330)اتلاف مبتنی بر نظریه خطر و علیت می باشد وتسبیب عبارت از عملی که غیر مستقیم (به واسطه)خواه مثبت باشد و خواه منفی موجب تلف مال میگردد (ماده 331-335)و آن مبتنی بر نظریه ی تقصیر است

تحول نظامات اجتماعی، فزونی اشتغالات شخصی افراد و پیشرفت سریع و روز افزون اقتصادی ـ صنعتی جوامع بشری که منجر به پیچیده شدن ضوابط و مقررات حاکم بر روابط اشخاص حقیقی و حقوقی جامعه گردیده، از جمله عواملی است که ضرورت حضور وکیل در جامعه را نمایان می سازد. که این ضرورت مختص به احقاق حق موکل نبوده و

1-1- مقدمه……………..2

1-2 بیان مسئله………………4

1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق…………6

1-4 فرضیات تحقیق………………..6

1-5 اهداف تحقیق………………..6

1-6 سؤالات تحقیق:…………..6

فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده…………………….7

2-1- گیاه شناسی…………7

1-2- تاریخچه کشت روناس………………8

2-1-1خاک……………….10

2-1-2- آماده سازی زمین………………..10

2-1-2-1-کود…………………………….10

2-1-3-4-آبیاری ……………10

2-1-3- زمان کاشت ، داشت ، برداشت………………………………..11

2-1-5- نگه داری روناس یا مرحله داشت……………………………….13

2-1-5-1 مبارزه با علفهای هرز و سله شکنی……………………………….13

2-1-5-2- خاک دهی پای بوته ها…………………………………..14

2-1-5-3- علف های هرز و انگلی مزارع روناس……………….14

2-1-5-4 مبارزه با بیماریها و آفات……………………………..14

2-1-6-تناوب زراعی…………………….14

2-1-7- برداشت…………………15

2-1-8 بذرگیری …………………………….15

2-1-9 خشک کردن ریشه………………………………………..15

2-2- مقاومت به شوری……………………………16

2-2-1- اصلاح خاک های شور………………………..18

2-3- استفاده های دارویی…………………….19

2-3-1- تهیه رنگ و استفاده در صنایع رنگرزی…………………..20

2-4- نقش ازت در رشد گیاه روناس.. 21

2-5- نقش فسفر دررشد گیاه روناس.. 23

2-6- اثرات متقابل نیتروژن و فسفر. 25

فصل سوم: مواد و روش ها………………..27

3-1- مشخصات خاک محل آزمایش… 27

3-2- مشخصات اجرایی طرح. 28

3-3- مراحل کاشت.. 29

3-4- اندازه گیری صفات مورفولوژیکی گیاه روناس.. 29

3-5- اندازه گیری میزان کلروفیل a، b وab و کارتنوئید های برگ به روش اسپکتوفتومتری.. 30

3-6- اندازه‌گیری میزان پرولین به روش Bates و همکاران(1973) 31

3-7- سنجش میزان فلاونوئید به روش اسپکتوفتومتری.. 31

3-8- سنجش میزان آنتوسیانین ها 32

3-9- اندازه گیری میزان آلیزارین. 32

3-10- محاسبات آماری.. 33

فصل چهارم: نتایج و بحث

4-1- کارتنوئید. 35

4-2- کلروفیل. 35

4-3- فلاونوئیدکل. 36

4-4- آنتوسیانین برگ.. 36

4-5- پرولین برگ.. 36

4-6- عملکرد اندام هوایی. 37

4-7- ارتفاع بوته. 37

4-8- وزن خشک ریشه. 37

4-9- وزن تر ریشه. 38

4- 10 طول ریشه. 38

4-11- میزان آلیزارین ریشه. 39

فصل پنجم: نتیجه گیری

نتیجه گیری وبحث…….45

پیشنهادات……………51

تصاویر………………..52

فهرست منابع…………… 55

چکیده انگلیسی………………………65

چکیده:

به منظور بررسی اثرمقادیر مختلف کود اوره و فسفر تحت شرایط شور بر صفات زراعی، فنولوژیکی وعمکلرد گیاه رناس آزمایشی بصورت فاکتوریل درقالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی،با 3 تکرار درمزرعه تحقیقاتی رودشت اصفهان درسالهای زراعی 1390و1391 انجام شد. دراین پژوهش 4سطح (0،50، 100و 150 ( کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی اوره و4 سطح(0،50، 100و 150 )کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل به عنوان تیمار بکاربرده شد. آزمایش در شرایط خاک شور وآب شور ds/m 10 EC= انجام شد. درپایان فصل، صفات زراعی و فنولوژیکی شامل عملکرداندام هوایی وریشه ،وزن هزار میوه، ،طول،عرض وسطح برگ، ارتفاع گیاه، طول ریشه، میزان کلروفیل، کاروتنوئید، فلاونوئید، پرولین دربرگ و میزان رنگدانه آلیزارین ریشه اندازه گیری شد. براساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس عملکرد اندام هوایی، ارتفاع گیاه، میزان تولید ریشه، میزان کلروفیل، کاروتنوئید، آنتوسیانین، فلاونوئیدکل، پرولین دربرگ ومیزان رنگدانه آلیزارین ریشه به طورمعنی داری   تحت سطوح مختلف کود ازته و فسفر قرارگرفتند و بیشترین مقدارصفات متعلق به سطح کودی 100 کیلوگرم درهکتار کود اوره و فسفر و کمترین میزان متعلق به شاهد بود. تجزیه واریانس میزان سطح برگ، وزن هزار میوه وطول خوشه گیاه روناس بین سطوح مختلف کود فسفر ، کود نیتروژن و اثرات متقابل کود نیتروژن و فسفر تفاوت آماری معنی داری با شاهد نشان ندادند. بررسی عملکرد تیمارها نشان داد که بهترین عمکرد اندام هوایی را تیمار 150 کیلوگرم در هکتار کود اوره وفسفر وکمترین عملکرد را تیمار بدون کود داشته اند. بیشترین عملکرد وزن تر ریشه مربوط به مصرف 50 و 100 کیلوگرم در هکتار کود اوره و فسفر و کمترین عملکرد را تیمار بدون کود داشته اند. نتایج بدست آمده ازاین آزمایش نشان دادکه بالارفتن سطح کوداوره و فسفرتاحدبهینه باعث افزایش عملکرد ومقدارآلیزارین ریشه شده است.

 مقدمه

1-1- مقدمه

     یکی از مهم ترین مشکلاتی که کشاورزی دنیا باآن روبروست وجود آبها وخاک های شورطبیعی وشور شدن خاک های زراعی موجود می باشد. بیش از900 میلیون هکتاراز اراضی جهان شور وغیر قابل کشت بوده که تقریبا معادل 3 برابر كل اراضی قابل كشت می باشد. در حال حاضرحدود 25 درصد اراضی دنیا و حدود 15 درصد از اراضی ایران شورمی باشند. این آماردراراضی فاریاب به مراتب نگران كننده تر است، بطوری كه بر اساس آخرین گزارشات حدود 33 درصد از اراضی تحت آبیاری دنیا و 50 درصد ازاراضی تحت آبیاری در ایران با مشكل شوری روبرو می باشند (مجموعه اطلاعات کشاورزی ، 1385) .

          شوری یكی از مهمترین موانع كشاورزی در نواحی خشك و نیمه خشك است. 954میلیون هكتار زمین دردنیا به درجات مختلف تحت تاثیر شوری هستند. مقدار خسارت ناشی از شور شدن زمینهای كشاورزی در سطح جهان 15 میلیارد دلارگزارش شده است ( امرالهی، 1375).

     فراهم كردن امكانات لازم برای جلوگیری ازگسترش خاكهای شور و یا اصلاح و زهكشی این اراضی، بدلیل هزینه بسیار بالا،كاری مشكل و گاه غیرممكن است، لیكن استفاده از ارقام مقاوم به شوری به همراه مدیریت زراعی مناسب ، بهره برداری از اراضی شور را امكان پذیر میسازد (اشرف والری،1996)[1].

       بنابراین ضرورت تحقیق در مورد گیاهانی که قادر باشند روی خاک های شور برویند محسوس است . انتخاب دقیق و گسترش گیاهان زراعی مقاوم به شوری که موجب افزایش محصول دهی و استفاده بهینه از خاک و آب های شورشود، در مدیریت زمین های شور مفید است (عباسی و همکاران ،1388) .

معمولاتحمل به شوری گیاهان زراعی تحت شرایط مطلوب از نظر حاصلخیزی خاك مورد مطالعه قرار میگیرد(حیدری وهمکاران.2007).[2]مطالعات متعددی نشان دادند كه مدیریت حاصلخیزی خاكهای شور، عملكرد گیاه را از بعد كمی و كیفی بهبود می بخشد (خان و همکاران.1995)[3].

     میزان بهبود عملكرد گیاه در اثر مصرف عناصر غذایی در خاك شور بستگی به سطح شوری و میزان عناصر غذایی موجود در خاك دارد (دریهم و همکاران. 2002)[4] .

    تغذیه عناصر معدنی گیاه به میزان زیادی تحت تاثیر شوری قرار می گیرد. همچنین تغییراتی ازنظر نیاز اندام های هوایی وریشه به عناصر معدنی حاصل شده و میزان انتقال مواد درون گیاه کاهش می یابد. از سوی دیگر تجمع یون هایی که ممکن است در متابولیسم گیاه اختلال ایجاد کند افزایش می یابد و مکانیسم جذب ،انتقال و استفاده از عناصر معدنی ممکن است به اندازه شرایط طبیعی کارایی نداشته است (حیدری شریف آباد ، 1380).

در گیاهان تحت تنش شوری ، عدم تعادل تغذیه ای می تواند به راه های گوناگون صورت گیرد .این عدم تعادل ممکن است به دلیل تاثیر شوری برفراهمی به عناصر غذایی، جذب رقابتی، انتقال یا تقسیم داخل گیاه ایجاد گردد ویاممکن است به سبب عدم فعالیت فیزیولوژِیکی یک ماده غذایی معین و افزایش نیاز گیاه برای این عنصر غذایی در ارتباط باشد. برهمکنش موثر برقابلیت دسترسی مواد غذایی ،جذب و توزیع آن نیز موضوع پیچیده است وجود شوری موجب پیچیدگی بیشتر در تغذیه معدنی گیاه می شود (مارچنر.1981)[5] .

     سپاسخواه(2009)[6] بیان کرد ، درشرایط سخت محیطی نظیر شوری آّب و خاک و کمبود منابع ،تنها تعداد نسبتا محدودی ازگونه های گیاهی قادر به ادامه حیات هستند.

     زیرا این گونه گیاهان ازطریق تحمل شوری و یاخشکی بوسیله سازگاری فیزیولوژیکی و آناتومیکی که منجر به کاهش تلفات آب و یاتحمل به شوری می باشند خود را در برابر این گونه شرایط سخت حفظ مینمایند. توانایی گیاهان از نظر دوام و بقا در شرایط شور و خشک یکی از ویژگی های اساسی طبیعی گیاهان خشک وشور پسند می باشد. در مناطق شور و خشک ،آب و نمک ازعوامل محدود کننده تولیدات کشاورزی بوده وتوسعه منابع دیگر نیز به آن بستگی دارد. در این گونه اراضی بسیاری ازگیاهان بامحیط قابل انطباق نیستند و جهت احیا واستفاده از شرایط فوق باید گیاهانی رامورد مطالعه قرار داد که ضمن تحمل شرایط مذکور بتوانند با حداقل نیاز آبی وغذایی به رشد خود ادامه دهند.

1-2 بیان مساله :

     شوری منابع آب وخاک یکی ازمهم ترین موانع درتولید محصولات کشاورزی به شمار می رود. نگاهی گذرا به وضعیت شوری خاکها در کشور نشان می دهد که خاک های شور سهم عمده ای را در کاهش تولید محصولات کشاورزی به عهده دارند. کمبود منابع آبی متعارف، وسعت خاک های شور وشورشدن ثانویه اراضی موجب گردیده است تا بهره برداری از منابع آب وخاک شوربه منظور مرتفع ساختن نیاز غذایی جمعیت در حال رشد مورد توجه بیشتری قرار گیرد. از آنجا که تنوع گسترده ای از نظر تحمل به شوری در بین گیاهان مختلف وجود دارد ، انتخاب گیاه مطابق با شرایط شور موجود راهکار مناسبی است که ضمن تضمین بقا ورشد گیاه موجب می گردد تا محصول مفید و اقتصادی نیز تولید شود از این رو کاشت گیاهان متحمل به شوری گندم ، جو ،پنبه، سورگوم و…همواره نزد کشاورزان به عنوان یکی از راهکارهای بهره برداری از منابع آب وخاک شور مطرح بوده است (بناکار،1389) .

          عناصرنیتروژن وفسفراز مهم ترین عناصرغذایی گیاهان محسوب می شوند و نقش بسزایی در افزایش عملکرد گیاهان زراعی دارند اما متاسفانه به منظور تولید بیشتر و کسب درآمدبالاتر ، مصرف این عناصر توسط کشاورزان بامصرف روز افزون همراه است و ازطرفی مصرف بیش ازحد لزوم این عناصر در مزارع علاوه برتحمیل هزینه تهیه و مصرف آنها باعث ایجاد مشکلات زیست محیطی، آلودگی ،کاهش کیفیت محصولات زراعی و باغی می شود .از طرفی افزایش مداوم کودهای شیمیایی موجب تاثیر منفی در خاک وبرهم زدن تعادل عناصر غذایی درآن شده ، ودر نتیجه عملکردکاهش می یابد. در اکثرکشورهای پیشرفته نسبت نیتروژن وفسفر و پتاسیم به ترتیب 35،45،100 است. این نسبت در ایران بسیار نامتعادل و تقریبا 3،111،100 بوده و همیشه در مصرف کود ، بیشتر به کودهای فسفاته توجه شده است (صالح راستین .2004)[7].

هو و همكارا ن(1997)[8] اظهار مینمایند كه در بسیاری از موارد روابط شوری و حاصلخیزی می تواند به سه شكل زیر خلاصه شود:

1-در سطوح پائین شوری، كمبود عناصرغذائی بیش از شوری عملكرد را محدود میكند، لذا افزودن عناصر غذائی در این شرایط، عملکرد را بطور قابل ملاحظه ای افزایش میدهد.

2-در سطوح متوسط شوری، كمبود عناصرغذائی وشوری تقریباً به یك نسبت عملكرد را محدود نموده وممكن است هیچ اثر متقابلی بین آنهارخ ندهد. در چنین شرایطی افزایش سطح عناصر غذائی در محیط رشد ، تاحدی عملكرد را بهبود می بخشد .

3-درسطوح بالای شوری، شوری بیش ازكمبود عناصرغذائی عملكرد رامحدود نموده و بهبود حاصلخیزی خاك در این شرایط تأثیر چندانی بر عملكرد ندارد .

       روناس ازجمله گیاهانی است که کاشت آن دربسیاری ازمناطق شوراستان یزد مرسوم بوده است. اگرچه اطلاعات علمی مستند درمورد تحمل به شوری روناس در دسترس نیست، لیکن بسیاری از کشاورزان از گذشته های دور روناس رابه عنوان گیاهی متحمل شناخته ولذا به کشت وتولیدآن همت گمارده اند. شواهدی در دست است که نشان می دهد روناس درشوری خاک تا 18 ds/mو شوری آب آبیاری بیش از 20 ds/m کشت شده است (صدری.سنایی،1372).

     آنجلینی وهمکاران (1971)[9] بیان کردند: روناس از نظرعلوفه ای نیز مورد توجه بوده لیکن بخش مهم و اقتصادی آن که بیشتر مورد استفاده دارد ریشه ها بوده که حاوی رنگدانه آلیزارین می باشند که درصنایع رنگرزی و رنگ کردن الیاف قالی مورد استفاده قرار می گیرند (میراب زاده اردکانی،1388)   .

     باتوجه به جایگاهی که روناس درصادرات دارد ونیزسازگاری باشرایط اقلیمی مختلف،ازنظرزراعی وصنعتی گیاهی مفید جهت کاشت در مناطق شور می باشد. کاشت روناس در مناطق کویری اشتغال زا وبرای کشاورزان منبع در آمد مناسبی به شمار می رود .

1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

تا کنون تحقیقی که اثر کودهای شیمیایی ماکرو را روی صفات کمی و کیفی گیاه روناس تحت شور باشد انجام نشده است. و از انجاییکه اکثر خاکهای کشور به خاطر خشکسالی در حال شور شدن هستند به نظر می رسد از این جنبه جدید و قابل تحقیق باشد. تا در آینده بتوان از این گیاه در شرایط آب شور استفاده نموده و با تولید ریشه فراوان و تولید ماده موثره آن نقش اساسی درصادرات داشته باشیم.

 1-4 فرضیات تحقیق

مصرف کود ازته و فسفره بر عملکرد گیاه روناس در شرایط شور تاثیر دارد.

عدم مصرف کود در کشت روناس در شرایط شور می تواند منجر به کاهش عملکرد گیاه گردد .

مصرف انواع کودهای شیمیایی به لحاظ ماهیت کاتیونی یا آنیونی آن در خاک می تواند باعث افزایش یا کاهش عملکرد گیاه گردد .

1-5 اهداف تحقیق

تأثیر سطوح مختلف کودهای ازته و فسفره بر صفات کمی و کیفی گیاه روناس تحت شرایط شور

بررسی اثرات متقابل کود ازته و فسفره بر صفات کمی و کیفی گیاه روناس در شرایط شور

بررسی امکان کشت روناس در زمین های شور و درپی آن افزایش سطح زیر کشت این محصول

تشویق کشاورزان به کشت جایگزین روناس در شرایط شور با محصولات با در آمد کمتر

 1-6 سؤالات تحقیق:

آیا کود ازته اثر مثبتی بر صفات کمی و کیفی روناس دارد؟

آیا کود فسفاته اثر مثبتی بر صفات کمی و کیفی روناس دارد؟

آیا پاسخ سؤالات فوق، بر حسب سطوح مختلف تیمار‌های ذکر شده تغییر نشان می‌دهد؟

مناسب‌ترین مقدار کود ازته و فسفاته در افزایش عملکرد گیاه روناس کدام است؟

آیا اثرات متقابل کودهای ازته و فسفاته تاثیری درافزایش عملکرد گیاه روناس داشته است؟

2-1- گیاه شناسی

         روناس(Madder ) بانام علمی Rubia tinctorum L. از خانواده Rubiaceae است. Rubia ازکلمه Ruber به معنی قرمز گرفته شده ،که اشاره به رنگ قرمز استخراج شده از ریشه R.tinctorum دارد. در زبان عربی فوه – فوه الصابغین نامیده می شود (رضایی،1389) .

     این جنس گونه های درختچه ای با ساقه های ایستا وخزنده وحلقه هایی از برگ های ساده دارند. گل آذین پانیکول دارای گل های 4-5 لبی، قیفی شکل است. چندین گونه این جنس به عنوان گیاهان زینتی کشت ، برخی به عنوان منبع رنگ و برخی دیگر از نظر دارویی مهم هستند .

     روناس گیاهی چند ساله ، با ساقه های شیار دار ورونده به طول 5/1 متر است که مقطع آن چهارگوش می باشد. ساقه روناس دارای خارهای ریز وخشن است. برگ های آن نوک تیز وکشیده ،بدون دمبرگ که به صورت فراهم و چهارتایی بر روی ساقه قرار دارند. روی رگبرگ اصلی و لبه های برگ خارهای زبر ، خشن و چسبنده وجود دارد. گل آذین روناس به شکل گرزن و گل ها به رنگ سبز – زرد است. میوه روناس بری به رنگ قهوه ای تا (دارای دو بذر) با غشای گوشتی است که پس از رسیدن ، سطح آن چروکیده می شود. میوه های رسیده هنگام جذب رطوبت به مقدارجزیی رنگ قرمز تولید می کنند. ریشه های روناس به رنگ کرم خاکی و دارای طعمی گس و تلخ هستند (دوازده امامی. مجنون حسینی،1387) .

     ریشه ی روناس به رنگ سرخ تیره ورنگ داخل آن سرخ روشن است. ابتداطعم شیرین دارد و سپس تلخ و گس می شود. ریشه 3 قسمت دارد :

1-مغز نازکی در میان ریشه که به رنگ زرد مایل به قرمز است .

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1. مقدمه. 2

1-2. بیان مساله. 3

1-3. اهمیت و ضرورت تحقیق.. 5

1-4. اهداف تحقیق.. 6

1-5. چهارچوب نظری.. 6

1-6. فرضیات تحقیق.. 7

1-7. تعاریف مفهومی و عملیاتی.. 8

1-8 . قلمرو تحقیق.. 9

فصل دوم: ادبیات تحقیق

2-1. مقدمه. 11

2-2. تعریف  رهبری خدمتگزار. 12

2-3. نظریه رهبری خدمتگزار. 13

2-4. اهمیت رهبری خدمتگزار. 15

2-5. تکامل رهبری خدمتگزار. 16

2-6. ویژگی های رهبران خدمتگزار. 18

2-7. ویژگی های عملیاتی.. 19

2-8 . ویژگی های مکمل.. 20

2-9. مدل ویژگی های رهبری خدمتگزار. 22

2-9-1. تئوری رهبری خدمتگزار اسپیرز. 24

2-9-2. تئوری رهبری خدمتگزار راسل و استون. 26

2-9-3. تئوری رهبری خدمتگزار پترسون. 26

2-10. مدل رهبری خدمتگزار پیج و ونگ… 29

2-11. مدل رهبری خدمتگزار تورو. 30

2-12. مدلهای رهبری خدمتگزار. 30

2-13. کاربردهای رهبری خدمتگزار. 32

2-14. رهبری خدمتگزار و رهبری تحول آفرین.. 34

2-15. رهبری خدمتگزار درسازمان های دولتی.. 35

2-16. مزایای رهبری خدمتگزار. 36

2-17. معایب رهبر ی خدمتگزار. 37

2-18. ارزشیابی عملکرد کارکنان. 39

2-18-1. تعریف ارزیابی عملکردکارکنان. 39

2-18-2. اهمیت ارزیابی عملکردکارکنان. 39

2-19. تاریخچه ارزشیابی عملکرد. 40

2-20. ارزیابی عملکرد در مجموعه مدیریت منابع انسانی.. 40

2-21. عوامل موثربرارزیابی عملکرد. 42

2-22. ارکان ارزیابی عملکرد. 42

2-23. مراحل ارزیابی عملکرد. 44

2-24. نظام های ارزیابی عملکرد. 46

2-25. اصول اندازه گیری عملکرد. 46

2-26. انواع ارزیابی.. 48

2-26-1. ارزیابی سرپرست مستقیم. 48

2-26-2. ارزیابی رئیس به وسیله مرئوس… 49

2-26-3. ارزیابی همقطاران از عملکرد یکدیگر. 49

2-26-4. ارزیابی گروهی.. 50

2-26-5. ارزیابی از طریق خود سنجی.. 50

2-27. روشهای ارزیابی.. 51

2-27-1. روش مقیاسی.. 51

2-27-2. عامل سنجی.. 52

2-27-3. روش امتیازبندی.. 53

2-27-4. روش رتبه‌بندی مستقیم. 54

2-27-5. روش ثبت وقایع حساس… 54

2-27-6. روش توصیفی.. 55

2-27-7. روش قیاسی.. 55

2-27-8 . روش مقایسه زوجی.. 55

2-27-9. توزیع اجباری.. 56

2-27-10. انتخاب اجباری.. 56

2-27-11. روش مقیاسی رفتاری.. 57

2-28. روش‌های غیر متداول. 58

2-28-1. ارزیابی براساس مدیریت برمبنای هدف… 58

2-29. مشکلات ارزیابی عملکرد. 61

2-30. ویژگیهای سیستم ارزیابی کارآمد. 65

2-31. پرورش و بالنده کردن نظام ارزشیابی عملکرد کارکنان. 66

فصل سوم : روش تحقیق

3-1. مقدمه. 77

3-2. روش اجرایی تحقیق.. 77

3-3. جامعه ونمونه آماری.. 78

3-4. روشها و ابزار گردآوری داده ها 78

3-5. روایی و پایایی ابزار سنجش و اندازه گیری.. 78

3-6. روش تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات… 82

3-7. محدودیتهای تحقیق.. 82

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات

4-1. مقدمه. 85

4-2. توصیف پاسخ دهندگان. 86

4-3. توصیف متغیر های تحقیق.. 87

4-3. آزمون فرضیات… 93

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1. مقدمه. 102

5-2. نتایج آمار توصیفی.. 102

5-2-1. توصیف متغیر خدمات رسانی.. 102

5-2-2. توصیف متغیر تواضع. 102

5-2-3. توصیف متغیر قابلیت اعتماد. 102

5-2-4. توصیف متغیر مهرورزی.. 103

5-2-5. توصیف متغیر رهبری خدمتگزار. 103

5-2-6. توصیف متغیر عملکرد. 103

5-3. نتایج آمار استنباطی.. 103

5-3-1. نتایج آزمون فرضیه ی اصلی.. 104

5-3-2. نتایج آزمون فرضیه ی فرعی اول. 104

5-3-3. نتایج آزمون فرضیه ی فرعی دوم. 104

5-3-4. نتایج آزمون فرضیه ی فرعی سوم. 104

5-3-5. نتایج آزمون فرضیه ی فرعی چهارم. 104

5-4. پیشنهادات بر مبنای یافته های تحقیق.. 105

5-5. پیشنهاداتی برای ادامه تحقیقات در این زمینه. 106

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                           صفحه

جدول 2-1. ویژگی های رهبری خدمتگزار………………………………………………………………………… 21

جدول 2-2. امتیاز دهی به روش امتیاز بندی در ارزیابی عملکرد کارکنان…………………………………… 53

جدول 2-3. تعیین سطح کارکنان در روش رتبه بندی غیر مستقیم ارزیابی عملکرد کارکنان…………….. 54

جدول4-1) توصیف نوع استخدامی پاسخ دهندگان………………………………………………………………. 86

جدول4-2) توصیف متغیر خدمات رسانی…………………………………………………………………………. 87

جدول4-3) توصیف متغیر تواضع……………………………………………………………………………………. 88

جدول4-4) توصیف متغیر قابلیت اعتماد…………………………………………………………………………… 89

جدول4-5) توصیف متغیر مهرورزی………………………………………………………………………………… 90

جدول4-6) توصیف متغیر رهبری خدمت گزار…………………………………………………………………… 91

جدول4-7) توصیف متغیر عملکرد…………………………………………………………………………………… 92

جدول4-8) ضریب همبستگی بین رهبری خدمتگزار و عملکرد………………………………………………. 93

جدول4-9) ضریب همبستگی بین خدمات رسانی و عملکرد…………………………………………………. 94

جدول4-10) ضریب همبستگی بین تواضع و عملکرد………………………………………………………….. 95

جدول4-11) ضریب همبستگی بین قابلیت اعتماد و عملکرد…………………………………………………. 96

جدول4-12) ضریب همبستگی بین مهرورزی و عملکرد………………………………………………………. 97

جدول4-13) جدول تحلیل رگرسیون چند متغیره بین متغیر های خدمتگزاری و عملکرد……………….. 98

جدول 4-14) تجزیه تحلیل واریانس……………………………………………………………………………….. 98

جدول4-15) ضرایب استاندارد و غیر استاندارد………………………………………………………………….. 99

 

 

 

 

 

         

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                           صفحه

نمودار4-1) نوع استخدامی پاسخ دهندگان…………………………………………………………………………. 86

نمودار4-2) هیستوگرام متغیر خدمات رسانی………………………………………………………………………. 87

نمودار4-3) هیستوگرام متغیر تواضع…………………………………………………………………………………. 88

نمودار4-4) هیستوگرام متغیر قابلیت اعتماد………………………………………………………………………… 89

نمودار4-5) هیستوگرام متغیر مهرورزی……………………………………………………………………………… 90

نمودار4-6) هیستوگرام متغیر رهبری خدمت گزار………………………………………………………………… 91

نمودار4-7) هیستوگرام متغیر عملکرد……………………………………………………………………………….. 92

 

 

 

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                           صفحه

شکل 2-1. مراحل مختلف ارزیابی…………………………………………………………………………………… 45

 

 

 

چکیده

یک مفهوم کلی از انواع رهبری خدمتگزار در مجموعه مدیریت است  که این نوع از رهبری می تواند پایه و اساس برای طبقه بندی و ارزشیابی ویژگیهای رهبری خدمتگزار در سازمان باشد که به مدیران کمک می کند.درحال حاضر بررسی ومطالعه درمورد رهبری بین رهبری خدمتگزار و ادراک کارکنان شرکت گاز استان گیلان است که روشهای تحقیق و تجزیه و تحلیل روش همبستگی می باشد .این بررسی شامل همه ی کارکنان شرکت گاز استان می باشد که تعداد آنها 419 نفر است . واندازه نمونه 201 نفر به روش آماری مورگان تعیین شده است . نمونه گیری تصادفی از کارمندان اطلاعاتی را که به وسیله ی پرسشنامه جمع آوری شده بود باطل ساخت و برای تجزیه وتحلیل نتایج اطلاعات از نرم افزار spss استفاده شده است و درنهایت رابطه ی بین متغیرها به وسیله ی همبستگی پیرسون مورد تصویب قرار گرفت . 

کلیدواژه ها : رهبری خدمتگزار ، عملکرد کارکنان

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 

 

1-1. مقدمه
گرین لیف بحران رهبری را اینگونه توصیف می کند که کالج ها و سمینارها درانجام مسئولیت خود برای آماده سازی افراد برای نقشهای رهبری درجامعه شکست خورده ویا قصورکرده اند. بحران مزمن حکومت داری، ناشایستگی فراگیر سازمانها درفائق آمدن به توقعات ذینفع های خود اکنون یک عامل جهانی شده است لذا موضوع رهبری خدمتگزار برای تمام سازمانها از اهمیت بالایی برخوردار است که این رهبری بهبودهای بالقوه دررهبری سازمانی در بیشتر محیطها ارائه می کند. (حسن پور، ماهنامه تدبیر) محیط امروز سازمانها، مدیران را با چالش های جدیدی روبرو می سازد وهرروز پویا تر از قبل می شود. یکی از موارد مهم وقابل توجه رهبری می باشد. کارکنان به دنبال رهبری هستند که براساس انگیزش برونی بتواند محرکی را برای ایجاد هماهنگی و سازگاری بین اهداف آنان واهداف سازمان پدید آورد. (یوسفی سعیدآبادی، 1389)  رهبران ایده آل رهبرانی هستند که همواره به خدمت رسانی به پیروان و احترام به ایشان ومقام آن ها متمایل بوده، به رشد و پیشرفت سازمان وحداکثرسازی ظرفیت کارکنان اهمیت می دهند (قلی پور، 1388) رهبری خدمتگزار زمانی اتفاق  می افتد که رهبران در روابط خود با پیروان موقعیت خدمتگزاری را بپذیرند. خودخواهی و نفع شخصی نباید رهبری خدمتگزار را برانگیزد و بلکه به جای آن بایستی درجهت افزایش انگیزش تمرکز به نیازهای دیگران به کارگرفته شود.

Osborn درسال 1995 بیان میدارد که بین رهبری خدمتگزار و عملکرد کارکنان رابطه وجود دارد. رهبری خدمتگزار به احساس عدالت و برابری می انجامد. رهبری خدمتگزار خادمی محسوب می گردد که نیازهای سایرین را به نیازها و خواسته های خودش اولویت می دهد و این احساس را درکارکنان خود نهادینه می‎کند که رهبر سازمان به نیازهای آنها توجه دارد. رهبری خدمتگزار به وسیله آموزش به پیروان خود باعث بهبود عملکرد آنها می شود ورضایت رهبر خدمتگزار از رشد و پیشرفت سایرین سرچشمه می گیرد. مانیز در پژوهش حاضر تلاش می کنیم تا به نقش رهبری خدمتگزار در سازمانها و تاثیر آن در عملکرد کارکنان بپردازیم و بتوانیم تاثیر نقش رهبری خدمتگزار را درافزایش یا کاهش عملکرد کارکنان نشان دهیم. این فصل از تحقیق با مقدمه شروع شده و بعداز آن  به بیان  مساله و اهمیت واهداف تحقیق  و فرضیات تحقیق  پرداخته و درانتها نیز به تعریف متغیرها می پردازیم.

 

1-2. بیان مساله
– توانایی انجام یک نتیجه یا قابلیت ایجاد آن را عملکرد گویند (برای مثال، رضایت مشتری به نظر می‌رسد معیار قابلیت سازمان برای فروش آینده است).

نیروی کار مهمترین داده (ورودی) درتولید کالاها و خدمات محسوب می شود. بهره‌وری نیروی کار از تقسیم ارزش افزوده بر متوسط تعداد شاغلین(یا نفر ساعت کار در طول یکسال مالی) حاصل می شود. این شاخص نشان می دهد که به طور متوسط هر نفر نیروی انسانی شاغل چه میزان ارزش افزوده ایجاد کرده است.

معیار سنجش موفقیت هر سازمان، به میزان مطلوبیت عملکرد کارکنان آن سازمان می باشد، بنابراین برای سنجش موفقیت سازمانها نیاز به نظامهای منابع انسانی مترقی می باشد که بتوانند با ارائه راهکارهای مناسب و ایجاد هماهنگی لازم بین اهداف سازمان و اهداف کارکنان، بر بهره‌وری کل سیستم بیافزایند و سازمان را در رسیدن به اهداف خود هر چه بیشتر یاری نموده و به پیش ببرند (مدیریت عملکرد وتاثیرآن برافزایش بهره وری نیروی انسانی).

طبق گزارشات انجام شده ایران درچهارسال اخیرمیلادی ازبین 177 کشور رتبه 106 را درزمینه توسعه منابع انسانی دارا بوده است و لازمه ورود به جامعه جهانی افزایش بهره وری وبهبود عملکرد نیروی انسانی می‎باشد که مشکلات کشورهای درحال توسعه سهم اندک تولید ثروت توسط منابعانسانی، عدم سرمایه گذاری درتجهیز نیروی انسانی متخصص وفقدان تحقیق وپژوهشهای کاربردی ومدیریت بهره وری منابع و ارزش افزوده بالا درعرصه جهانی است وبرنامه چهارم توسعه درمسیر چشم انداز ایران با رویکرد تحقق اقتصاد دانایی محور، تعامل فعال با اقتصاد جهانی و رقابت پذیری ودست یابی به رشد 8 درصدی GDP را هدف گذاری کرده است که دراین میان دست یابی به چشم انداز 20ساله کشور لازم است از طریق بهبود عملکرد نیروی انسانی و افزایش بهره وری نیروی کار با رشد متوسط سالانه 5/3  درصد وبهره وری سرمایه با رشد سالانه 1درصد محقق شود. ( هاشم سمیعی، 1387)  

از اهداف مهم شرکت ملی گاز ایران دربخش ملی و بین المللی رسیدن به حداکثر بهره وری و اصل رضایت مشتری است. درهمین راستا و براساس سند چشم انداز دو هدف عمده شرکت ملی گاز ایران قرار گرفتن دررتبه سوم تولید

کنندگان جهانی گاز طبیعی با سهمی معادل 10-8 درصد از تجارت جهانی و کسب رتبه اول در فناوری گاز درمنطقه تعریف شده است. ( www. gilan. ir)                            

با توجه به گسترش دامنه فعالیت های دولت، افزایش هزینه های عمومی وشرایط سیاسی و اقتصادی جهان، توجه به سازمان های دولتی بیش ازپیش اهمیت پیداکرده است لذا تلاش درجهت بهبود عملکرد سازمان های دولتی ضروری به نظرمیرسد. درسازمانهای دولتی مهم ترین وحساس ترین نقش را مدیران به عهده دارند. اگرمدیران سازمانهای دولتی بتوانند شرایطی را فراهم کنند که نیروهای بالقوه کارکنان را بالفعل کنند مسلما عملکرد سازمانها بهبود خواهد یافت. همچنین به منظور اینکه مدیران سازمانهای دولتی بتوانند به خوبی به وظایف و فعالیتهای محوله خود بپردازند بایستی این احساس را داشته باشند که مدیرانشان قابل اعتمادند (قلی پورو دیگران، 1388)

رهبری خدمتگزار با تشویق افراد وسازمانها به خدمتگزاری سبب می شوند تا افراد به رشد وسطح بالایی از کیفیت زندگی دست پیداکنند واز این طریق جامعه وسازمانها را بهبود بخشند. بین رهبری خدمتگزار وکیفیت  زندگی کارکنان رابطه مثبت وجود دارد وزندگی کاری کارکنان دربهترین وضعیت می تواند موجب دست یابی بهتروبیشتر اهداف سازمانی وبهبود عملکرد کارکنان  گردد. (یوسفی سعیدآبادی ودیگران، 1389).

ﻛﻠﻴﺪ واژه ﻫﺎ : سبک ﻫﺎی ﻫﻮﻳﺘﻲ، دورة ﺟﻮاﻧ ﻲ؛ پیشرفت تحصیلی؛

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                            شماره صفحه

فصل اول

مقدمه 2

بیان مساله 4

اهداف پژوهش.. 7

1-تعیین رابطه بین سبک های هویتی و  انگیزه ی پیشرفت تحصیلی. 7

2- تعیین رابطه بین سبک های هویتی و هویت علمی. 7

فرضیه های پژوهش.. 7

سوالات پژوهش.. 8

مدل مفهومی. 9

تعریف عملیاتی متغیرها 9

فصل دوم

مقدّمه. 12

هویت فردى و اجتماعى. 19

بحران هویت.. 20

علل بحران هویت فردى. 23

الف. عوامل درونى. 23

ب. عوامل بیرونى. 24

عوامل بحران هویت اجتماعى. 27

تصمیم سازان. 27

گروه هاى الگو 28

فردگرایى. 30

سكولاریسم. 30

تساهل و تسامح اخلاقى. 32

اخلاق سكولار 33

تهاجم فرهنگى. 34

سبک ها و نظریه های هویت.. 37

نظریه اریکسون. 37

نظریه مارسیا 38

دیدگاه کگان. 42

تعهد هویت.. 45

هویت و خویشتن. 48

مشكلات هویت یابی: 49

هویت یابی زودرس.. 49

نقش خانواده در هویت یابی. 50

عامل فرهنگی ـ اجتماعی. 51

عامل فرهنگی ـ دینی. 52

هویت یابی و بحران هویت نوجوانان. 53

رشد هویت.. 53

هویت یابی زودرس.. 55

سردرگمی درهویت یابی. 56

پراکندگی هویت.. 56

تسلیم طلبی. 56

وقفه. 56

پیشرفت هویت.. 57

عوامل موثر برشکل گیری هویت.. 57

شخصیت.. 57

ترتیب تولد وفاصله سنی فرزندان در خانواده 57

عوامل اجتماعی و فرهنگی. 58

نقش والدین در هویت یابی فرزندان. 58

مشکلات ناشی ازناتوانی درهویت یابی. 59

عزت نفس و رابطه آن با بحران هویت.. 61

گروه همسالان (Peer group) 62

نقش ” خود” در اجتماعی شدن. 63

نقش دیگران مهم و تعمیم یافته در هویت یابی. 64

ویژگیهای افراد دارای انگیزه پیشرفت.. 68

پایداری در افراد با انگیزش پیشرفت بالا. 68

رفتارهای بازرگانی در افرادی با انگیزش پیشرفت بالا. 69

زمینه اجتماعی انگیزه پیشرفت.. 69

روشهای اندازه گیری انگیزه پیشرفت.. 70

جنیست و انگیزش پیشرفت: 71

ویژگیهای رفتار پیشرفت‌گرا: 71

دسی و دیگران: 73

 

فصل سوم

مقدمه. 97

نوع پژوهش: 97

روش تحقیق: 98

جامعه آماری؛ 99

ابزار پژوهش؛ 99

روایی و پایایی آزمون؛ 99

تجزیه و تحلیل داده ها 100

آمار توصیفی. 100

ابزار  مورد نیاز پژوهش… 101

نمونه گیری. 101

جامعه آماری، نمونه، روش نمونه گیری. 101

پرسشنامه حالات هویت بنیون و آدامز (EOM-EIS-2) 101

پرسشنامه حالات هویت بنیون و آدامز (EOM-EIS-2) 102

روایی و پایایی. 104

کلید نمره گذاری. 107

سوالات خرده مقیاس ها (مولفه ها) 107

فصل چهارم

یافته های تحلیلی. 109

فصل پنجم

بحث و نتیجه گیری : 118

پژوهش های انجام شده: 123

منابع. 128

پیوست ها 131

 
فصل اول
 

مقدمه

 شناخت فرد از ماهیت وجودی خود، هویت فردی محسوب می گردد. این شناخت، اساسی ترین و مهم ترین مرحله رشد تلقی می شود بطوری كه مولای متقیان امیرمومنان علی (ع) می فرمایند:   من عرف نفسه فقد عرف ربه » حضرت لازمه شناخت از خداوند متعال را خود شناسی بیان می نمایند كه با این شناخت گام های بعدی تسهیل می گردد. لذا آشنایی با هویت به طور اعم و هویت فردی و سبك های هویت به طور اخص ضرورتی انكار ناپذیرمی باشد. به نظر اریكسون  (Erikson,1968,120)، هویت عبارت است از افتراق و تمیزی كه فرد بین خود و دیگران می گذارد. از دید او هویت یك سازه روانی اجتماعی است كه شامل طرز فكر، عقاید فرد و نحوه ارتباط او با دیگران می شود. هویت فردی نیز جنبه هایی از هویت است كه كمك می كند فرد خودش را از دیگران جدا كند و شامل دسته ای از ارزش ها، باورها و هدف هایی است كه فرد دارد و از دید دیگران پنهان نیست(جوكار،47-31،1385).اگر چه شناخت از خود (هویت فردی) جهت رشد و ترقی در تمام ابعاد وجودی انسان از جمله مهارت های ورزشی ضروری است اما این شناخت به تنهایی جهت رشد و ترقی در توسعه مهارت های ورزشی كافی نیست. مطمئناً جهت رسیدن به سكوهای افتخار تلاشی مضاعف لازم است كه این تلاش بستگی شدیدی به رغبت درونی فرد دارد، عواملی كه این میل درونی را افزایش می دهد، همانا عوامل برانگیزاننده ی فرد محسوب می گردد كه می تواند به صورت درونی و یا به صورت بیرونی شخص را به فعالیتی وادارد ویا فعالیت فرد را شدت بخشد و یا به فعالیت او جهت بخشد و همچنین عكس این قضیه نیز امكان دارد كه اتفاق بیافتد. انگیزاننده ها به آن دسته از عوامل گفته میشود كه موجب می گردند یك ارتباط سبك های هویت با عوامل برانگیزاننده و احساس موفقیت  فرد به انجام كاری بپردازد. در حالی كه انگیزش، واكنش فرد در برابر خواسته های اوست، عوامل انگیزشی یا انگیزاننده ها، پاداشها یا به گونه ی كلی محركهایی هستند كه آتش آرزومندی فرد را برای ارضای این خواسته ها تندتر میكند. این عوامل در عین حال وسیله ی برقراری سازگاری میان نیازهای مختلف و حتی در اولویت قرار دادن این نیاز از میان نیازهای دیگر، خواهند بود(كونتز و همكاران، 137؛1387 ).بنابراین جهت برقراری سازگاری و اولویت بندی بین نیازهای مختلف كه لازمه ایجاد رغبت برای تلاش مضاعف است. علاوه بر شناخت هویت فردی آشنایی با عوامل برانگیزاننده نیز ضرورتی انكار ناپذیر می باشد. رغبت درونی زمانی تداوم خواهد داشت كه فرد موفقیتهای خود را در ابعاد مختلف احساس نماید، عدم احساس موفقیت، رغبت درونی جهت تداوم تمرینات ورزشی و یا اجرای بهینه مهارتهای فوق و نیز تلاش و كوشش وی را از بین خواهد برد و انگیزههای فرد را كم سو خواهد نمود. پس احساس موفقیت نیز ازعوامل بسیار اساسی در جهت تداوم رشد محسوب میگردد. موفقیت از ماده «وفق» و «وفاق» و به معنای سازگاری، انطباق و همراهی است. انسانی را موفق می گویند كه توانسته باشد بین تلاش ها و اهدافش سازگاری و انطباق ایجاد كند و سعی و كوشش خود را قرین و همراه اهداف خویش قرار دهد. به عبارت دیگر، انسان به هدف رسیده را موفق می گویند.. با توجه به مطالب مذكور، ابتدا سبك غالب هویت هر یك از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان ملایر  را شناسایی كرده و عواملی كه فرد را جهت فعالیت تحصیلی ورشد و ترقی وتلاش جهت رسیدن به قله های افتخار وا میدارد، با توجه به سبك هویت، بر مبنای تفاوتهای فردی انسانها مشخص نموده و ارتباط این دو متغیر روشن گردید كه كدام عامل انگیزشی در هر یك از سبك های سه گانه هویت مؤثر بوده است و نیز بررسی گردید كه میزان احساس موفقیت فرد در این راستا چه مقدار بوده و چه تأثیری بر روی دو متغیر سبكهای هویت با عوامل انگیزشی داشته است.

 

1-2 درآمدی بر اختلالات شخصیت…………………………………………………………………………………………………. 16

2-2 صفت شخصیتی و اختلال شخصیت………………………………………………………………………………………… 18

3-2 معیارهای کلی DSM-5 برای اختلال شخصیت…………………………………………………………………… 19

4-2 انواع اختلالات شخصیت……………………………………………………………………………………………………………. 20

5-2 اختلالات اضطرابی مبتنی بر DSM-5………………………………………………………………………………….. 44

6ـ2 درآمدی بر اضطراب……………………………………………………………………………………………………………………. 48

7 ـ2 تاریخچه اضطراب………………………………………………………………………………………………………………………. 50

8 ـ2 تعریف اضطراب…………………………………………………………………………………………………………………………. 51

9 ـ2 اضطراب از دیدگاههای مختلف………………………………………………………………………………………………… 52

10 ـ2 رویكردهای نظری به اضطراب………………………………………………………………………………………………. 54

11 ـ2 كنار آمدن با اضطراب……………………………………………………………………………………………………………. 57

12 ـ2 مكانیزمهای دفاعی………………………………………………………………………………………………………………….. 57

13 ـ2 عكس العمل‌های حاصل از اضطراب…………………………………………………………………………………….. 60

14 ـ2 تجارب اضطراب بر انگیزه………………………………………………………………………………………………………. 62

15 ـ2 اختلالات اضطرابی…………………………………………………………………………………………………………………. 63

16 ـ2 درمان های اختلالات اضطرابی…………………………………………………………………………………………….. 69

17-2 پیشینة تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………… 74

فصل سوم

روش­شناسی

1-3 طرح تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………… 86

2-3 جامعه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………… 87

3-3 نمونه و روش نمونه­گیری………………………………………………………………………………………………………… 87

4-3 ابزار اندازه­گیری………………………………………………………………………………………………………………………… 88

5-3 روش تجزیه و تحلیل……………………………………………………………………………………………………………….. 90

فصل چهارم

         استخراج و تحلیل داده‌های تجربی

1-4 آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 94

2-4 تحلیل­های روان­سنجی…………………………………………………………………………………………………………….. 99

فصل پنجم

بحث و نتیجه‌گیری

1-5 بحث و نتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………………………………….. 120

2-5 محدودیت­های تحقیق………………………………………………………………………………………………………………. 124

3-5 پیشنهادهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………….. 124

منابع………………………………………………………………………………………………………………………………   …………………… 125

پیوست……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 129

چکیده

در این تحقیق، به «روایی تشخیصی فرم بازسازی شده پرسشنامه شخصیتی چند وجهی مینه سوتا -2(MMPI-2RF) در گروه اختلالات خلقی» پرداخته شده است. سؤال اصلی تحقیق بدین ترتیب مطرح می­شود کهآیا فرم بازسازی شده پرسشنامه شخصیتی چندوجهی مینه­سوتا-2 (MMPI-2RF) در افراد با اختلالات خُلقی دارای روایی تشخیصی است؟روش تحقیق حاضر، در حیطه مطالعات روان­سنجی جای گرفته که زیرمجموعه‌ روش پژوهش روش­شناختی است. جامعه آماری تمامی زنان و مردان مراجعه­كننده به مراكز مشاوره و كلینیك­های درمانی كه به روان­شناس، روان­پزشك و یا روان­درمانگر به منظور درمان اختلالات خُلقی مراجعه نموده­اند، تشکیل می­دهند کهبا استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند تعداد 60 نفر از مراکز و کلینیک­های درمانی، بیمارستان­های روان­پزشکی و … انتخاب خواهد شد. ابزار اندازه­گیری در این تحقیق فرم بازسازی شده پرسشنامه شخصیتی چندوجهی مینه­سوتا – 2 (MMPI-2RF) که دارای روایی و اعتبار مطلوبی می­باشند. مدل آماری مورد استفاده در تحقیق حاضر برای تعیین روایی تشخیصی، ضریب حساسیت، ضریب وضوح­گرایی و ضریب صحت می­باشد. در نهایت، یافته­های تحقیق نشان داد که با استفاده از روش ضریب حساسیت، ضریب وضوح­گرایی و ضریب صحت، مقیاس­های نارسایی هیجانی، هیجانات منفی مختل­کننده، هیجانات مثبت، ضعف روحیه، ناخوشیو … دارای روایی تشخیصی بوده و می­توانند افراد دارای اختلالات خلقی را از دیگر گروه­های هنجاری تشخیص دهند.

واژه­های كلیدی: رواییتشخیصی،فرم بازسازی شده پرسشنامه شخصیتی چند وجهی مینه سوتا -2( mmpi-2rf)، اختلالات خلقی

1-1 مقدمه

در حوزة آسیب‌شناسی روانی[1] و روان‌شناسی بالینی[2] مباحث متعددی مورد بررسی قرار گرفته و وظایف و تكالیف گوناگونی بعهدة این دو رشته علمی، قرار دارد. آسیب‌شناسی روانی علمی است كه در آن كوشش می‌شود با توجه به اصول اساسی روان‌شناسی،‌ رفتار نابهنجار كشف و علل آن مورد بررسی واقع شود (آزاد، 1388).

در این میان، در حیطه آسیب­شناسی روانی می­توان به اختلالات خلقی اشاره نمود. به نظر می‌رسد ژنتیک، محیط اولیه، نوروبیولوژی و فرایندهای روانیو اجتماعی از عوامل مهم و مؤثر در اختلالات خُلقی می­باشند؛ به نظر می‌رسد برخی از مواد مخدر تفریحی و داروها نیز باعث ایجاد یا بدتر شدن علایم می‌شوند. پژوهش حاضر بر روی نقش نوروبیولوژی متمرکز شده است، اگر چه هیچ علت ارگانیک مجزایی یافت نشد. ترکیب بسیار محتمل علائم، بحث‌هایی را در مورد اینکه آیا تشخیص نشان دهنده یک اختلال واحد است یا تعدادی از سندرم‌های گسسته، برانگیخته شده است (بیکیر[3]، 2006).

نقطه اتکای درمان، داروهای ضد افسردگیاست، که عمدتاً فعالیت (گیرنده (بیوشیمی) گیرندهدوپامین) و (گاهی اوقات سروتونین) را سرکوب می‌کنند.درمان روانیو توانبخشی حرفه‌ای و اجتماعی نیز در درمان مهم هستند. در موارد جدی ترکه امکان ایجاد خطر برای شخص بیمار وجود دارد، ممکن است به بستری اجباری نیاز باشد، اگر چه ماندن در بیمارستان در حال حاضر کوتاه تر و کمتر از آن چیزی است که زمانی مرسوم بود(کویل، 2006).

این اختلال عمدتاً خلق را بی­ثبات می­کند، اما معمولاً به مشکلات مزمن در رفتار و احساسات نیز می‌انجامد. افراد مبتلا، اختلالاتی همچونافسردگیو اختلال اضطرابرا نشان می­دهند و در نتیجهمشکلات اجتماعی از قبیل بیکاری طولانی مدت، فقر و بی­خانمانی در آن­ها مشاهده می­شود.امید به زندگیمتوسط افراد مبتلا به این اختلال به دلیل افزایش مشکلات در سلامت روان­شناختی، جسمی و نرخ خودکشیبالاتر (حدود ۵درصد) ۱۲ تا ۱۵ سال کمتر از کسانی که مبتلا به آن نیستند (بیکیر، 2006).

از سویی دیگر، همواره از دیرباز به کاربرد آزمون­های روان­شناختی تأکید شده و تلاش­های متعددی پیرامون شناسایی روایی و اعتبار ابزارهای روان­شناختی انجام گرفته است. اولین تحقیق در زمینه روایی ابزارهای روان­شناختی به اقدامات ترمن و اوتیس[4] در سال 1917 باز می­گردد (کایلوت، بوکاکینی، واریلا، دیویس و روستو[5]، 2010). کاربرد پرسشنامه­های شخصیتی در زمینه رفتارهای بزهکاری به­عنوان اقدامی مؤثر شناخته می­شود. این ابزارها در سنجش گرایش­های پرخاشگری، اختلالات شخصیت و گرایش به سوء استفاده از مواد کاربردهای فراوانی را به نمایش گذاشته است و هر چند که برای اولین مرتبه در غربالگری نیروهای پلیس به کار برده می­شدند ولی امروزه به­عنوان ابزارهایی معتبر در توصیف و تبیین رفتارهای بزهکاری به کار برده می­شوند (گلیدر[6]، 2005).

در فرایند سنجش روانشناختی، با تأكید بر رویكرد درمانی، همواره به شناسایی و تشخیص مشكلات و عوارض روانشناختی پرداخته شده و تلاش می­گردد، با تشخیص دقیق بتوان بستر مناسبی را برای ارائه خدمات درمانی فراهم ساخت. در مواقعی كه سنجش روانشناختی مسیر نادرستی را طی كند و به­گونه­ای دقیق، شناسایی عوارض روانشناختی یا علائم و نشانگان[7] اختلالات روانشناختی را مورد غفلت قرار دهد. آنگاه تشخیص مشكلات و اختلالات روانشناسی نادرست بوده و بدون هیچ شكی ارائه خدمات مشاوره و روان­درمانی، از بازدهی اندكی برخوردار است (كامكاری و شُكرزاده، 1392).

این ابزارکه عمدتاً برای ارزیابی ابعاد پایه­ای اختلال شخصیت در جمعیت­های بالینی طراحی شده است،  می­تواند در جهت ارزیابی بیماران با دامنه وسیعی از سایر اختلالات روان­پزشکی شامل اختلالات اضطرابی، اختلالات خلقی، اختلالات خوردن، اختلال سوء مصرف مواد، اختلال جسمانی شکل و اختلالات بالینی از قبیل اسکیزوفرنیک و اختلال وسواس- اجبار نیز مناسب باشد. بیمارانی با این مشکلات را در بخشهای بیماران بستری، بخش بیماران سرپائی، مراکز بهداشت روانی می­توان یافت. فُرم بازسازی شده پرسشنامه شخصیتی چندوجهی مینه­سوتا-2 (MMPI-2RF) همچنین برای ارزیابی مشکلات مذکور در مراجع قانونی نیز کاربرد دارد.از این­رو، در تحقیق حاضر به بررسی روایی تشخیصی فُرم بازسازی شده پرسشنامه شخصیتی چندوجهی مینه­سوتا-2 (MMPI-2RF) در افراد با اختلالات خُلقی پرداخته شده است.

2-1 بیان مساله

از دیرباز به کاربرد آزمون­های روان­شناختی تأکید شده و تلاش­های متعددی پیرامون شناسایی روایی ابزارهای روان­شناختی انجام گرفته است. اولین تحقیق در زمینه روایی ابزارهای روان­شناختی به اقدامات ترمن و اوتیس[8] در سال 1917 باز می­گردد. ترمن و اوتیس به دنبال این بودند تا بتوانند روایی پیش­بین آزمون­های هوشی را در زمینه موفقیت شغلی نیروهای پلیس و آتش­نشانی تعیین نمایند. از آن زمان تا به حال پژوهش­های متعددی در زمینه ویژگی­های روان­سنجی ابزارهای روان­شناختی انجام گرفته است و این سنت دیرینه توسط پژوهشگران در حیطه­های آسیب­های اجتماعی و آسیب­های روانی ادامه یافته است (کایلوت، بوکاکینی، واریلا، دیویس و روستو[9]، 2010).

مقدمه 1

بیان مسئله……………………………………………………………………………………………………………………………. 1
پرسش­های پژوهش…. 2
فرضیه­های پژوهش…. 2
ضرورت پژوهش…. 3
هدف پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………… 4
پیشینه­ی پژوهش…. 4
روش پژوهش…. 4
محدوده­ی پژوهش…. 5
ساختار پژوهش…. 5
فصل اول: کلیات تحقیق 6

مبحث اول: مفهوم­شناسی.. 7

گفتار اول: مفهوم سبب… 7

بند اول) مفهوم لغوی سبب… 7

بند دوم) مفهوم اصطلاحی سبب… 9

الف) سبب در اصطلاح فقهی.. 9

ب) سبب در اصطلاح حقوقدانان.. 14

گفتار دوم: مفهوم علّت… 17

بند اول) مفهوم لغوی علّت… 17

بند دوم) مفهوم اصطلاحی علّت… 18

الف) علّت در اصطلاح فقهی.. 18

ب) علّت در اصطلاح حقوقدانان.. 22

گفتار سوم: مفهوم شرط.. 25

بند اول) مفهوم لغوی شرط.. 25

بند دوم) مفهوم اصطلاحی شرط.. 26

الف) شرط در اصطلاح فقهی.. 26

ب) شرط در اصطلاح حقوقدانان.. 28

مبحث دوم: مقایسه­ی سه مفهوم علّت، سبب و شرط.. 29

مبحث سوم: انواع سبب… 33

مبحث چهارم: تفسیر دوگانه­ی سبب… 35

مبحث پنجم: تفکیک مفهوم تسبیب از معاونت… 37

گفتار اول: مفهوم معاونت… 37

گفتار دوم: وجه اشتراک معاونت و تسبیب… 38

گفتار سوم: وجه تمایز معاونت و تسبیب… 38

از نظر مفهوم و مصداق.. 38
از نظر همکاری با مباشر. 39
از نظر وحدت قصد. 39
مبحث ششم: بررسی فایده­ی تفکیک مفهوم تسبیب از مباشرت… 40

فصل دوم: صور مختلف تسبیب در قانون مجازات اسلامی 1392. 42

مبحث اول: انواع تسبیب… 43

گفتار اول: سبب واحد. 43

بند اول) تسبیب محض…. 44

الف) تبیین تسبیب محض…. 44

ب) بررسی مصادیق تسببیب محض در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب 1370  46

ایجاد جنایت از طریق حمل شیء 46
ترساندن مجنیٌ­علیه. 47
پرت­کردن خود بر روی دیگری.. 48
پرت­کردن دیگری بر روی ثالث… 49
حفر گودال یا انجام هر عملی که سبب آسیب گردد. 49
فراخواندن شخص از محل اقامتش…. 52
قراردادن مانع در جای نامناسب… 54
قراردادن چیزی در مکانی جایز به نحوی که نوعاً مستعد صدمه باشد. 55
در معرض ریزش قرارگرفتن یا متمایل به سقوط­شدن دیوار یا بنا 55
متمایل به سقوط­نمودن دیوار دیگری.. 56
روشن­کردن آتش و سرایت آن.. 57
بند دوم) اجتماع سبب و مباشر. 58

الف) تبیین اجتماع سبب و مباشر. 58

استناد جنایت به مباشر. 59
استناد جنایت به سبب… 60
استناد جنایت به سبب و مباشر. 61
ب) بررسی مصادیق مسئولیت سبب در حالت اجتماع آن با مباشر در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب 1370.. 67

دستور پزشک به انجام معالجه. 67
ترساندن مجنیٌ­علیه و ایراد صدمه به خود یا دیگری.. 68
پرت­کردن دیگری بر روی شخص ثالث… 69
توقف در محل­های غیرمجاز 70
صدمه­رساندن حیوان به دیگری.. 71
صدمه­دیدن از ناحیه­ی حیوان در منزل دیگری.. 72
متوقف­نمودن حیوان در محل­های غیرمجاز 76
خسارت ناشی از وحشت یا تحریک حیوان.. 77
گفتار دوم: سبب متعدد. 78

بند اول) سبب متعدد طولی.. 79

الف) تبیین سبب متعدد طولی.. 79

نظریه­های حقوقدانان.. 80
الف) نظریه­ی شرط ضروری.. 80

ب) نظریه­ی برابری اسباب و شرایط… 81

ج) نظریه­ی مستقیم و بی­واسطه. 81

د) نظریه­ی شرط پویای نتیجه. 82

هـ) نظریه­ی شرط مناسب نتیجه. 82

نظریه­های فقیهان.. 83
الف) اشتراک در مسئولیت… 83

ب) مسئولیت سبب اقوی.. 84

ج) مسئولیت سبب متأخر در وجود. 85

د) مسئولیت سبب مقدم در وجود. 85

هـ) مسئولیت سبب مقدم در تأثیر. 86

نظر مقنن در اجتماع اسباب طولی.. 87
ب) بررسی مواد 535 و 536 در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب 1370  90

بررسی ماده­ی 535.. 90
بررسی ماده­ی 536.. 91
بند دوم) سبب متعدد عرضی..   94

الف) تبیین سبب متعدد عرضی.. 94

نظریه­ی برابری مسئولیت… 95
نظریه­ی تفاوت در مسئولیت… 95
ب) بررسی ماده­ی 533 در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب 1370.. 96

مبحث دوم: اشتراک در جنایت… 99

گفتار اول) تبیین شرکت در جنایت و اشتراک در جنایت… 100

گفتار دوم) بررسی مواد 527 و 528 در قانون و تطبیق آن با قانون مجازات اسلامی مصوب 1370  101

بررسی ماده­ی 527.. 101
بررسی ماده­ی 528.. 103
مبحث سوم: مستثنیات ضمان.. 110

گفتار اول: اخذ برائت توسط پزشک و عدم قصور و تقصیر وی و نیز عدم استناد صدمه و خسارت به وی  111

گفتار دوم: قاعده­ی احسان.. 112

انجام عملی به مصلحت عابران.. 112
انجام عملی در جهت حفظ مال، جان، عرض یا ناموس دیگری.. 113
رفع مانع ایجادشده در اثر عوامل قهری.. 114
گفتار سوم: تأثیر عوامل قهری.. 115

عدم استناد جنایت به مرتکب به دلیل تأثیر عوامل قهری.. 115
پرت­شدن بر روی دیگری در اثر علل قهری.. 115
ایجاد مانع در اثر عوامل قهری.. 116
افتادن شیء به معبر عام در اثر حوادث پیش­بینی نشده…………………………………………. 116
سقوط بنا یا دیوار در اثر حوادث پیش­بینی نشده 117
گفتار چهارم: رعایت مقررات قانونی و سایر شرایط… 118

توقف در مکان مجاز 118
قراردادن کالا در خارج از مغازه 119
احداث ملک به نحو مجاز 120
سقوط دیوار متمایل به سقوط پیش از تمکن­یافتن اصلاح آن………………………………… 121
گفتار پنجم: عمد و یا تقصیر مجنیٌ­علیه. 122

حکم کلی استناد جنایت به عمد و تقصیر مجنیٌ­علیه……………………………………………… 122
حفر گودال توسط دیگری و عمد مجنیٌ­علیه در برخورد با آن.. 123
توقف در محل­های غیرمجاز و عمد عابر در برخورد. 124
آسیب­دیدن مصدوم از ناحیه­ی حیوان و علم وی به خطرناک­بودن آن.. 124
گفتار ششم: تصرفات شخصی مالک در ملک خود. 125

حفر گودال یا انجام هر عملی در ملک خود. 125
روشن­کردن آتش در ملک خود. 125
نتیجه­گیری و پیشنهادها 126

فهرست منابع.. 129

چکیده به زبان انگلیسی.. 136

مقدمه
1.     بیان مسئله
بحث سببیّت از مباحث پیچیده­ای است که گاه نظرات مختلفی در خصوص آن مطرح شده است. در کتب فقهی بحث از سببیّت یا علّیت در سه کتاب غصب، قصاص و دیات مطرح شده است. به طوری که صاحب جواهر در جلد 37 جواهرالکلام کتاب الغصب و جلد 42 کتاب القصاص و جلد 43 کتاب الدیات بحث تسبیب را مورد بررسی قرار می­دهد. قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 بحث از تسبیب را در کتاب دیات، باب پنجم ((موجبات ضمان)) مواد 316 تا 318 و باب­های ششم، هفتم و هشتم مطرح کرده بود. قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به این بحث در کتاب چهارم ((دیات))، فصل ششم مواد 492 تا 537 می­پردازد.

یکی از شروط تحقق مسئولیت کیفری، وجود رابطه­ی سببیّت است. این مسئولیت کیفری در قانون مجازات به دو صورت متصور است:

فهرست مطالب

عنوان مطالب                                                                                                          صفحه

فصل اول: طرح تحقیق

1-1-  مقدمه.. 1

1-2-  شرح و بیان مساله پژوهشی.. 2

1-3-  اهمیت و ارزش تحقیق.. 3

1-4-   اهداف تحقیق.. 4

1-4-1-  هدف کلی.. 4

1-4-2-  اهداف فرعی تحقیق.. 4

1-5-  فرضیه­ها یا سوالهای ویژه تحقیق.. 5

1-6-  محدودیت­های تحقیق.. 6

1-6-1-  محدودیت­هایی که کنترل آنهادر اختیار محقق نبوده است   6

1-6-2-  محدودیت هایی که کنترل آنها در اختیار محقق بوده است   6

1-7-  تعریف واژه­ها.. 6

1-7-1-  تعاریف نظری.. 6

1-7-2-  تعارف عملیاتی.. 7

فصل دوم: ادبیات پیشینه

2-1-  مقدمه.. 8

2-2-  تکواندو.. 8

2-3-  آناتومی زانو.. 9

2-3-1-  آناتومی مفصل زانو.. 9

2-3-2-  حرکت­شناسی زانو.. 9

2-3-3-  بافت­های نرم.. 10

2-3-4-  کشکک.. 13

2-3-5-  نوار خاصره­ای- درشت­نئی.. 13

2-4-  عضلات زانو.. 13

2-4-1-  عضلات چهار سر ران.. 13

2-4-2-  عضلات همسترینگ.. 14

2-4-3-  عضلات پنجه­غازی.. 14

2-4-4-  عضله رکبی.. 15

2-4-5-  عضله دوقلو.. 15

2-5-  وتر کشککی.. 15

2-6-  آسیب.. 15

2-7-  عوامل موثر در بروز آسیب.. 16

2-7-1-  عوامل خطرساز خارجی.. 16

عنوان مطالب                                                                                                          صفحه

2-8-  تحقیقات انجام شده در خارج از کشور   22

2-9-  تحقیقات انجام شده در داخل کشور.. 24

فصل سوم: روش تحقیق

3-1-  مقدمه.. 27

3-2-  روش تحقیق.. 27

3-3-  جامعه و نمونه آماری.. 27

3-4-  ابزار تحقیق.. 28

3-5-  مراحل انجام تحقیق.. 28

3-6-  روش های آماری.. 29

فصل چهارم: یافته­های تحقیق

4-1-  مقدمه.. 30

4-2-  نتایج.. 30

4-3-  سایر یافته­های تحقیق:.. 45

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1  مقدمه.. 47

5-2-  خلاصه.. 47

5-3-  بحث.. 47

5-4- نتیجه­گیری.. 51

5-5- پیشنهادهای تحقیقی.. 52

منابع و مآخذ.. 53

مقدمه

ما در عصری زندگی می­کنیم که ورزش در زندگی بیشتر افراد جامعه رسوخ کرده است. افراد بنا به دلایل مختلف در برنامه­های فعالیت بدنی شرکت می­کنند. علاقه و شرکت در ورزش­های رزمی مانند کاراته، تکواندو و ووشو در سالهای گذشته به میزان زیادی افزایش یافته است. برای مثال بیرر[1] ( 1996 ) عنوان می کند بیش از 75 میلیون نفر در رده­ی نوجوانان در سرتاسر جهان، حداقل در یکی از ورزشهای رزمی حضور فعال دارند(1). در بین رشته­های مختلف ورزشی، ورزش تکواندو را می­توان به دلیل جذابیت­های خاصش، پرطرفدارترین ورزش رزمی در بین کشورها و ملت­ها معرفی نمود. چرا که در حال حاضر بیش از 150 کشور، این ورزش را بعنوان یکی از ورزشهای رسمی کشور خود پذیرفته اند(2). در ایران علاقمندان زیادی به ورزش پرتحرک تکواندو می­پردازند بطوریکه این ورزش بصورت یک ورزش مدرسه­ای در آمده است(3). اما به دلیل طبیعت برخوردی بودن ورزش تکواندو میزان شیوع آسیب در این رشته­ی ورزشی بخصوص در حیطه رقابتی و قهرمانی در سطح بالایی قرار گرفته است(4). یکی از دلایل بروز این آسیب­ها این است که در این ورزش در حین تمرین و بخصوص مبارزات حدود 90 درصد ضربات توسط پاها از طریق حرکات پر قدرت- ظریف و سریع خم و راست   شدن زانو و در درجات مختلف دامنه حرکتی مفصل ران اجرا می­شوند (5). همچنین در خلال بالا آوردن اندام تحتانی احتمال برخورد ضربات مستقیم به ران و زانوی فرد وجود دارد بنابراین در این رشته ورزشی مفصل زانو همیشه تحت فشار و استرس زیادی است و به تبع آن احتمال بروز آسیب این مفصل نیز بالاست(3).

در سالهای گذشته تحقیقات چندی در جهت ارزیابی میزان آسیب­های رخ داده در ورزشهای رزمی بخصوص تکواندو صورت گرفته است. رهنما و همکاران (2007) با تحقیق بر روی تکواندوکاران رده­ی ملی ایران میزان آسیب را به ازای هر 1000 ورزشکار شرکت کننده در مسابقات 6/53 مورد گزارش کردند و عنوان کردند که از هر 100 ورزشکار27 نفر در معرض آسیب قرار داشتند. میزان آسیب­های رخ داده در اندام تحتانی با 5/60 درصد به طور معناداری بیشتر از سایر نقاط بدن بوده است (7/169=x2 و 05/0>p). همچنین میزان آسیب­های عضلانی-­وتری به طور معناداری بیشتر از سایر آسیب­ها بوده است(05/0>p). نتایج همچنین نشان داد مهمترین عوامل ایجاد آسیب، خطای تکنیکی حریف (8/17 درصد)، کاربرد تکنیک  اشتباه (3/11 درصد) و آسیب­دیدگی قبلی (1/11 درصد) بود و از نظر پزشک مسابقات مربیان، و ورزشکاران مهمترین سازوکار بروز آسیب مربوط به ضربه­ی حریف (4/63 درصد) و ضربه زدن به حریف (8/21 درصد) بوده­است(6).

کاظمی و همکاران(2008) در تحقیقی که آسیب­های تکواندوکاران را به مدت 9 سال ارزیابی کرد، گزارش داد که 532 نفر آسیب دیده­اند شامل 363 مرد و142 زن و 27 نفر دیگر که جنسیت آنان ثبت نشد و 367 نفر آسیب مجدد داشتند. میانگین آسیب برای ورزشکاران با آسیب مجدد، 78/2 آسیب بوده و تفاوتی بین میزان کلی آسیب­ها در پسران و دختران مشاهده نشد. در این تحقیق شایعترین مکانیزم­های آسیب شامل: ضربات تدافعی 9/43 درصد، ضربات تهاجمی 7/34 درصد، آسیب دیدگی قبلی 9/11 درصد و افتادن 9/3 درصد بوده­اند و شایعترین محل­های آسیب را نیز، سر با 86/18 درصد، پا با 16/16 درصد، انگشتان با 43/9 درصد و زانو با 42/8 درصد تشکیل دادند. در نواحی مختلف بدن به ترتیب اندام تحتانی با 7/54 درصد، سر و گردن با 3/23 درصد، اندام فوقانی با 2/12 درصد و تنه با 8/9 درصد در معرض آسیب بودند(7).

با توجه به افزایش روزافزون تعداد افراد شرکت کننده در فعالیت­های ورزشی به ویژه ورزش قهرمانی، سلامت ورزشکاران بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر این، با توجه به هزینه های­زیاد درمان برای بسیاری از آسیب­های ورزشی و همچنین خسارات جبران­ناپذیری که ممکن است در نتیجه آسیب دیدگی به ورزشکاران، مربیان و حتی دیگر افراد جامعه وارد شود، تلاش و توجه محققان و دیگر متولیان امور ورزش بر شناخت نوع، شدت، مکانیزم و شیوع آسیب دیدگی در رشته­های مختلف ورزشی متمرکز شده است تا بتوان راه کارها و راهبردهایی در راستای کاهش و پیشگیری از بروز آسیب دیدگی ارایه داد(8). با توجه به کمبود مطالعات انجام شده در خصوص آسیب زانو به خصوص در ورزشکاران تکواندوکار نخبه، هدف از این مطالعه بررسی شیوع و مکانیسم آسیب­های مفصل زانو در تکواندوکاران حرفه­ای است.

1-2-  شرح و بیان مساله پژوهشی

امروزه ورزش بخش تفکییک ناپذیری از موضوع سلامتی و تندرستی به حساب می­آید و شرکت در فعالیت­های ورزشی بعنوان وسیله­ای برای دستیابی به زندگی سالم و با نشاط قلمداد می­شود(9). مزایای متعدد تندرستی و فعالیت بدنی، به حمایت عمومی از فعالیت بدنی و ورزش منظم منجر شده است. با وجود این مزایا، ورزش و تمرینات، با خطراتی همچون آسیب­های عضلانی اسکلتی همراه هستند(10).

مطالعه و بررسی آسیب های ورزشی و شناخت عوامل ایجاد کننده و برنامه­ریزی جهت پیشگیری از آنها در ورزش حرفه­ای امروزی از اهمیت و جایگاه ویژه­ای برخوردار است. چرا که بروز این آسیب­ها سالیانه مخارج سنگینی بر دوش باشگاه­های ورزشی وارد می­کند(3). ورزش تکواندو از سبک­های غنی و زیربنایی هنرهای رزمی است که سابقه­ی آن به 1500 سال قبل برمی­گردد. شیوهء مبارزه در آن آزاد و به گونه­ای است که از دست­ها و پاهای غیرمسلح برای ضربه زدن و دفاع در برابر حریف استفاده می­شود. در این ورزش ضربه به سر و صورت حریف آزاد است. به دلیل طبیعت برخوردی ورزش تکواندو و استفادهء زیاد از حرکاتی مانند ضربه­زدن، ساق­به­ساق شدن و افتادن، میزان شیوع آسیب در این رشته­ی ورزشی در سطح بالایی است(4و11).

در بین رشته­های مختلف ورزشی، ورزش تکواندو را می­توان به دلیل جذابیت­های خاصش، پرطرفدارترین ورزش رزمی در بین کشورها و ملت­ها معرفی نمود. چرا که در حال حاضر بیش از 150 کشور، این ورزش را بعنوان یکی از ورزش­های رسمی کشور خود پذیرفته­اند(2). این رشته­ی ورزشی در 140 کشور دنیا به صورت رسمی دنبال می­شود و 120 کشور به صورت رسمی در فدراسیون جهانی تکواندو[2] عضوند(11). در ایران علاقمندان زیادی به ورزش پرتحرک تکواندو می­پردازند بطوریکه این ورزش بصورت یک ورزش مدرسه­ای در آمده است(3).

در مطالعه­ای  بیرر[3] و هالبروک[4] در طول 18 سال به بررسی شیوع آسیب­های ورزش­های رزمی پرداختند که نتایج آن 36 درصد آسیب در تکواندو و 31 درصد در کاراته و 7 درصد در جودو را نشان داد(12). تحقیقات گذشته بالاترین ناحیه شیوع آسیب تکواندوکاران را اندام تحتانی با میانگین 64/53 درصد گزارش کردند. در این میان مفصل زانو یکی از شایعترین محل­های بروز آسیب در اندام تحتانی محسوب می­شود(13).

مفصل زانو در حقیقت بزرگترین مفصل بدن و یکی از مهمترین مفاصل بدن از لحاظ ایجاد ثبات و استحکام تحمل وزن بدن است. با وجود این به دلایلی همچون فشار نسبتا زیاد و بافت عضلانی نا متعادل از آسیب­پذیرترین مفاصل بدن بشمار می رود(14). ورزش تکواندو به دلیل طبیعت برخوردی، دارای 80 درصد تکنیک­های ضربه است(13). بدلیل اینکه در این ورزش حدود 90 درصد از ضربات از طریق خم و راست شدن زانو به بدن حریف وارد می­شود دور از ذهن نخواهد بود که زانوها در معرض آسیب بیشتری قرار داشته باشند(3).

اولسن و همکاران(2006) به این مطلب اشاره کردند که بهترین راهبرد جلوگیری و پیشگیری از آسیب شناسایی فاکتورهایی است که موجب بروز آسیب می­شوند(15). در سالهای گذشته تحقیقات چندی در جهت ارزیابی میزان آسیب­های رخ داده در ورزش­های رزمی بخصوص تکواندو صورت گرفته است ولی تحقیقاتی که بطور اختصاصی آسیب­های مفصل زانوی تکواندوکاران را ارزیابی کند یافت نشده است. لذا هدف از این تحقیق بررسی شیوع و مکانیسم آسیب­های مفصل زانو در تکواندوکاران حرفه­ای است.

1-3-  اهمیت و ارزش تحقیق

تکواندو یکی از هنرهای رزمی است که می­توان آن را بعنوان اولین ورزش رزمی المپیکی مطرح کرد. هم­اکنون تکواندو را می­توان بعنوان پر طرفدارترین ورزش رزمی در جهان معرفی کرد. در ایران نیز این ورزش حدود 40 سال سابقه دارد و افراد زیادی به صورت آماتور و حرفه­ای به این ورزش مشغولند(2). به دلیل ماهیت مبارزه­ای و رقابتی این رشته ورزشی، احتمال بروز آسیب ورزشکاران این رشته در سطح بالایی است(4و11). یکی از شایعترین مفاصل آسیب­پذیر در تکواندوکاران مفصل زانو می باشد.

هر ساله مبالغ هنگفتی صرف درمان آسیب­های ورزشی در ورزشکاران می­شود که مفصل زانو از جمله این آسیب­هاست که پس از آسیب، ورزشکاران را تا مدتی از صحنه ورزش دور می­کند. و این از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نمی باشد(16).

اولسن و همکاران[5] (2006) به این مطلب اشاره کردند که بهترین راهبرد جلوگیری و پیشگیری از آسیب شناسایی فاکتورهایی است که چگونگی اتفاق افتادن آسیب را شرح می­دهد(15). بنابراین بررسی آسیب­های مفصل زانو در ورزش تکواندو با توجه به سیل عظیم طرفداران و ورزشکارانی که در این رشته فعالیت دارند و همچنین شیوع زیاد آسیب­های زانو در این ورزش(2)، توجه ویژه­ای را می­طلبد. در تحقیقات گذشته آسیب­های مفصل زانو در ورزش تکواندو کمتر مورد توجه و بررسی واقع شده است و تا کنون اطلاعات مفیدی در این زمینه ارائه نشده است، بنابراین ضرورت انجام یک بررسی و تحقیق علمی در این زمینه جهت بالا بردن میزان آگاهی افراد به منظور پیشگیری از وقوع آسیب کاملا احساس می شود، لذا هدف از این تحقیق بررسی شیوع علل و مکانیسم آسیب­های مفصل زانو در تکواندوکاران حرفه­ای است.

1-4-   اهداف تحقیق

1-4-1-  هدف کلی

بررسی شیوع و مکانیزم آسیب­های زانو در تکواندوکاران حرفه­ای ایران.

1-4-2-  اهداف فرعی تحقیق

تعیین شیوع آسیب­های زانو در تکواندوکاران لیگ برتر ایران.
تعیین مکانیزم آسیب رباط متقاطع قدامی در تکواندوکاران حرفه­ای ایران.
تعیین مکانیزم آسیب رباط متقاطع خلفی در تکواندوکاران حرفه­ای ایران.
مقایسه میزان بروز آسیب­های زانوی تکواندوکاران حرفه­ای ایران در پای برتر با پای غیر برتر آنها.
مقایسه میزان بروز آسیب­های زانوی تکواندوکاران حرفه­ای ایران در پای اتکا با پای ضربه­ی آنها.
مقایسه تکواندوکاران دارای آسیب ACL با تکواندوکاران دارای آسیب PCL از لحاظ بروز آسیب در پای برتر یا پای غیر برتر آنها.
مقایسه تکواندوکاران دارای آسیب ACL با تکواندوکاران دارای آسیب PCL از لحاظ بروز آسیب در پای ضربه یا پای اتکای آنها.
مقایسه تکواندوکاران دارای آسیب ACL با تکواندوکاران دارای آسیب PCL از لحاظ موقعیت پای آسیب دیده در لحظه بروز آسیب.
مقایسه میزان بروز آسیب­های زانوی تکواندوکاران حرفه­ای ایران در دو حالت حمله و دفاع.
مقایسه میزان بروز آسیب­های زانوی تکواندوکاران حرفه­ای ایران در مسابقه و تمرین.
مقایسه میزان بروز آسیب­های زانوی تکواندوکاران حرفه­ای ایران در راندهای مختلف مسابقه.
مقایسه نوع آسیب­های مفصل زانو “کشیدگی، پارگی، در­رفتگی” در تکواندوکاران حرفه­ای ایران.
مقایسه میزان بروز آسیب­های زانوی تکواندکاران حرفه­ای ایران در زمان­های مختلف لیگ برتر تکواندو.
1-5-  فرضیه­ها یا سوالهای ویژه تحقیق

بین میزان بروز آسیب در اجزای آناتومیک مختلف موجود در زانوی تکواندوکاران حرفه­ای ایران تفاوت وجود دارد.
بین مکانیزم­های مختلف بوجود آورنده آسیب رباط متقاطع قدامی، در تکواندوکاران حرفه­ای ایران تفاوت وجود دارد.
بین مکانیزم­های مختلف بوجود آورنده آسیب رباط متقاطع خلفی، در تکواندوکاران حرفه­ای ایران تفاوت وجود دارد.
بین میزان بروز آسیب درپای برتر و پای غیر برتر در تکواندوکاران حرفه­ای ایران تفاوت وجود دارد.
بین میزان بروز آسیب در پای ضربه و پای اتکا در تکواندوکاران حرفه­ای ایران تفاوت وجود دارد.
بین تکواندوکاران دارای آسیب ACL و تکواندوکاران دارای آسیب PCL از لحاظ بروز آسیب در پای برتر و پای غیر برتر آنها تفاوت وجود دارد.
بین تکواندوکاران دارای آسیب ACL و تکواندوکاران دارای آسیب PCL از لحاظ بروز آسیب در پای ضربه و پای اتکای آنها تفاوت وجود دارد.
بین تکواندوکاران دارای آسیب ACL و تکواندوکاران دارای آسیب PCL از لحاظ موقعیت پای آسیب دیده در هنگام بروز آسیب تفاوت وجود دارد.
بین میزان بروز آسیب در دو حالت حمله و دفاع در تکواندوکاران حرفه­ای ایران تفاوت وجود دارد.
بین میزان بروز آسیب در دو زمان تمرین و مسابقه در تکواندوکاران حرفه­ای ایران تفاوت وجود دارد.
بین میزان بروز آسیب در راندهای مختلف مسابقه در تکواندوکاران حرفه­ای ایران تفاوت وجود دارد
بین نوع آسیب­های مفصل زانو “کشیدگی، پارگی، در­رفتگی و استخوانی” در تکواندوکاران حرفه­ای ایران تفاوت وجود دارد.
بین میزان بروز آسیب­های زانوی تکواندکاران حرفه­ای ایران در زمان­های مختلف لیگ برترتکواندو ایران، تفاوت وجود دارد.
1-6-  محدودیت­های تحقیق

1-6-1-  محدودیت­هایی که کنترل آنهادر اختیار محقق نبوده است

2-12-روشهای اندازه گیری عملکرد الگوریتم های چند هدفه. 32

فصل سوم : ارائه مدل ریاضی مساله وروش تحقیق.. 39

3-1-مقدمه. 40

3-3-2- پارامترها 43

3-3-3- متغیرها 43

3-3-5- محدودیت های مدل. 45

3-4-اعتبار سنجی مدل. 48

3-5- ساختار کلی الگوریتم مرتبسازی نامغلوب ژنتیک (NSGA-II) 57

3-6-تشریح مراحل الگوریتم (NRGA) 65

فصل چهارم : ارائه روش حل و تجزیه و تحلیل محاسباتی.. 68

4-1- مقدمه. 69

4-2-2- نحوه تولید جمعیت اولیه. 72

4-2-5-1- عملگرهای تقاطعی.. 74

4-5-مقایسه وتحلیل نتایج.. 78

فصل پنجم : نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات آتی.. 79

5-1-نتیجه گیری.. 80

مراجع. 82

پیوست… 87

پیوست .بخشی از کد لینگو. 88

Abstract(چکیده انگلیسی) 91

 

فهرست جداول

جدول3-1- هزینه خرید یک واحد مواد اولیه از تأمین کننده s با سطح کیفی L  48

جدول3-2- هزینه تولیدمحصول با سطح کیفیq در کارخانه j  48

جدول3-3- هزینه حمل مواد اولیه ار تأمین کننده S به تولید کننده j… 49

جدول3-4- هزینه حمل مواد اولیه ار تأمین کننده S به تولید کننده j 49

جدول3-5-هزینه نگهداری یک واحد محصول در کارخانه j ………………………………………………  49

جدول3-6-هزینه اپراتور با سطح مهارت k  در دوره t درکارخانه  j 49

جدول3-7-هزینه اخراج اپراتور سطح k از کارخانه j در دوره t   50

جدول3-8-هزینه استخدام اپراتور سطح k در کارخانه j در دوره t ……………………………………..  50

جدول3-9-هزینه آموزش اپراتور سطح k’ به سطح k در کارخانه j در دوره t 50

جدول3-10-امکان پذیر بودن آموزش………………………………………………………………………….. 51

جدول3-11-تقاضای مشتریc در دوره  t……………………………………………………………………… 51

جدول3-12-ماکزیمم  ظرفیت فراهم کردن مواد اولیه نوع r با کیفیت L ……………………………….. 51

جدول3-13-تعداد کارگر مورد نیاز سطحk  در صورت کار…. 52

جدول3-14-میزان تولید محصول با کیفیت q .  53

جدول 3-15-میزان مواد خام حمل شده با کیفیت L در دوره اول . 54

جدول 3-16-میزان مواد خام حمل شده با کیفیت L در دوره دوم. 54

جدول 3-17-میزان محصول تولید شده با اپراتور سطحkومواد اولیه سطحLدر دوره دوم……………. 55

جدول 3-18-میزان محصول تولید شده با اپراتور سطحkومواد اولیه سطحLدر دوره دوم……………. 55

جدول 3-19-میزان محصول ارسالی به مشتری در دوره اول. 56

جدول 3-20-میزان محصول ارسالی به مشتری در دوره دوم. 56

جدول 3-21- برنامه نیروی انسانی به دست آمده از حل مدل. 57

جدول4-1- مقادیر متغیر  .. 70

 

جدول 4-2- ماتریس اولویتها 71

جدول 4-3- قیمت خرید ماده نوع L از تأمین کننده s. 71

جدول 4-4- بخش دوم کروموزوم………………………………………………………………………………. 71

جدول 4-5-ماتریس اولویتها بخش دوم. 72

جدول4-6-مقایسه عملکرد الگوریتم های NSGAII وNRGA.. 77

 

فهرست شکل ها

شکل 1-1- یک شبکه زنجیره تأمین سه مرحلهای.. 5

شکل 2-1- نمایی از یک زنجیره تامین.. 9

شکل 2-2- شبکه سری.. 16

شکل2-3- شبکه زنجیره تأمین واگرا 17

شکل2-4-شبکه زنجیره تأمین همگرا 17

شکل2-5- شبکه زنجیره تأمین مختلط.. 18

شکل 2-5.مثالی از نگاشت بین فضای جواب وفضای توابع هدف… 25

شکل2-6. بیان تصویری بهینگی پارتو در فضای هدف (الف) و 26

شکل 2-7-نمایش حل های مناسب… 35

شکل 3-1- نحوه مرتب سازی جواب های نامغلوب یک جمعیت… 59

شکل3-2. شبه کد رویه مرتبسازی نامغلوب سریع. 60

شکل3-2. فاصله تراکمی.. 61

شکل3-3. شبه کد محاسبه فاصله تراکمی.. 62

شکل3-5. شبه کد رویه تولید نسل بعد. 64

شکل3-4 . نمایشی از عملکرد NSGA-II 64

شکل3-6. فلوچارت الگوریتم NSGA-II 65

شکل 4-6- عملگر تقاطع. 74

شکل3-8- نخبه گرایی.. 75

چکیده