عنوان                                                                                              صفحه

 فصل اول: مقدمه

1-1- مسأله تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………….. 2

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………………………………………………………………………. 8

3- هدف تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………… 9
4- روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………… 9
1-5- سؤالات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………….. 11

6- ساختار تحقیق……………………………………………………………………………………………………………. 11
فصل دوم: مبانی نظری

2-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………… 13

2-2- زبان­شناسی اجتماعی و کاربرد­شناسی ……………………………………………………………………………… 14

2-4- رخداد گفتاری (واقعه­ی گفتاری) ………………………………………………………………………………………. 18

2-5- کارکرد زبان و اصول محاوره­ای…………………………………………………………………………………………… 20

2-6- کنش­گفتار…………………………………………………………………………………………………………………………….. 24

2-7- نظریه­ی ادب ……………………………………………………………………………………………………………………….. 30

فصل سوم: پیشینه تحقیق

3-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………….. 36

3-2- پژوهش­ها­ی زبان­شناسان غیر­ایرانی……………………………………………………………………………………. 36

3-2-1-کنش­گفتار معذرت­خواهی ……………………………………………………………………………………………… 36

3-2-2- راهبرد­ها­ی معذرت­خواهی ……………………………………………………………………………………………. 40

3-2-3- معذرت­خواهی و جنسیت …………………………………………………………………………………………….. 46

3-2-4- معذرت­خواهی و قدرت…………………………………………………………………………………………………… 50

3-3- پژوهش­ها­ی زبان­شناسان ایرانی………………………………………………………………………………………….. 52

3-3-1-کنش­گفتار معذرت­خواهی و راهبرد­ها­ی معذرت­خواهی……………………………………………….. 52

3-3-2- معذرت­خواهی و جنسیت …………………………………………………………………………………………….. 55

عنوان                                                                                              صفحه

3-3-4- معذرت­خواهی و قدرت…………………………………………………………………………………………………… 57

فصل چهارم: یافته­ها

4-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………..60

4-2- میزان و نوع راهبرد­ها­ی معذرت­خواهی در گویشوران……………………………………………………… 60

4-3- میزان و نوع راهبرد­های معذرت­خواهی در دو جنسیت زن و مرد………………………………….. 74

4-4- جنسیت و راهبرد­ها­ی معذرت­خواهی……………………………………………………………………………….. 77

4-5- میزان و نوع راهبرد­ها­ی معذرت­خواهی در سه سطح قدرت…………………………………………… 79

4-6- قدرت و راهبرد­ها­ی معذرت­خواهی……………………………………………………………………………………. 83

4-7- تعامل جنسیت و قدرت و راهبرد­ها­ی معذرت­خواهی………………………………………………………. 85

فصل پنجم: نتیجه­‌گیری و پیشنهادات

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….89

5-2- بحث و نتیجه­گیری……………………………………………………………………………………….. 90

 

5-2-1- پاسخ پرسش­های تحقیق………………………………………………………………………………. 90

5-2-2- نکات کلی تحقیق………………………………………………………………………………………. 92

5-3- محدودیت­ها­ی پژوهش………………………………………………………………………………………… 94

5-4- پیشنهاد­هایی برای پژوهش­ها­ی آتی………………………………………………………………. 95

فهرست منابع و ماخذ

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………. 99

منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………….. 103

پیوست: پرسشنامه راهبردهای معذرت خواهی ………………………………………………… 107

مسأله تحقیق

یکی از حوزه­‌ها­ی کاربرد زبان­شناسی عبارت است از زبان­‌شناسی اجتماعی که به مطالعه­ی تاثیرات عوامل اجتماعی بر نحوه­ی استفاده از زبان می­پردازد. در تعریفی دقیق­تر جامعه­‌شناسی زبان یا زبان­‌شناسی اجتماعی آن دسته از بررسی­ها­ی زبانی را در­بر می­گیرد که با ملاک­ها­ی اجتماعی از جمله طبقه­ی اجتماعی، میزان تحصیلات، سن، جنسیت، ریشه­ی قومی و….. مرتبط می­باشند.

   پژوهش در حوزه­ی آن دسته از ارتباطات درون­فردی که به آن­ها زبان­شناسی اجتماعی خرد[1] می­گویند شامل مباحث کنش­گفتار­ها، تحلیل­ها­ی محاوره­‌ای، رخ­داد­ها­ی زبانی، توالی­ها­ی پاره‌گفتاری و نیز گویش­ها­ی اجتماعی است(ریچاردز و اشمیت،2002). در­حالیکه زبان­شناسی اجتماعی کلان[2] مباحث دیگری مانند برنامه‌ریزی زبانی، تغییر زبانی، حفظ زبان، جایگزینی زبانی و تحدید یا گسترش تعاملات جوامع زبانی… را در­بر می­‌گیرد(واردها،1990)

بنا به آنچه گفته شد در بررسی‌­ها­ی پیرامون گوناگونی­‌ها­ی زبانی با در نظر گرفتن پیشینه‌­ی ‌اجتماعی گویندگان، بر مبنا­ی ملاک­ها­ی طبقه­ی اجتماعی، تحصیلات، سن، جنسیت و برخی معیار­ها­ی اجتماعی دیگر، گویش اجتماعی[3]در افراد و گروه­ها تثبیت می­شود(یول، 1996)؛ اما زبان­شناسی اجتماعی بیش از پیش به این­گونه معیار­ها­ی اجتماعی ارزش داده­است تا آن­جا که آن معیار­ها را در تحلیل کلام موثر دانسته­است؛ یکی از دیدگاه­هایی که در پیدایش چنین تفکری نقش بسزایی داشته­است آراء هایمز است. هایمز(1974) مردم­شناس آمریکایی برای اولین بار اصطلاح ارتباط قوم­نگارانه را مطرح کرد. ارتباط قوم­‌نگارانه به بررسی این موضوع می­پردازد که افراد جامعه با آنکه به طبقات خاصی با فرهنگ خاص خود تعلق دارند چگونه با یکدیگر گفتگو می­کنند و چگونه روابط اجتماعی حاکم بر افراد بر انتخاب گونه­‌ی زبانی که به کار می­برند تاثیر می­گذارد و یا موضوعاتی همچون روابط بین کودکان و بزرگسالان ، مصاحبه­ها، مکالمات تلفنی، رعایت نوبت سخن­گفتن چگونه بین گوینده و شنونده تنظیم می­شود(هایمز (1974). به نقل ازلطفی پور، 1372). هایمز زبان را به عنوان دانش معرفی نمود اما جنبه­ی محسوس آن را به جنبه­ها­ی جامعه­شناسی زبان که برخاسته از توانش ارتباطی است،  مرتبط دانست و مفهوم توانش ارتباطی را مطرح نمود. هایمز(1972) معتقد است: کسی که دارای توانش ارتباطی است باید بداند که یک صورت زبانی تا چه حد مناسب یک بافت اجتماعی معین است و نیز از میزان بسامد و تازگی یا کاربرد یک صورت زبانی و میزان احتمال وقوع آن مطلع باشد. از نظر او تعریف توانش زبانی انسان­ها به صورتی که در زندگی روزمره­ی آن‌‌­ها مورد استفاده قرار می­گیرد باید از توصیف جملات دستوری فراتر رود. او اذعان می­دارد که کودک در شرایط عادی و طبیعی دانش جمله­ها­ی زبان را نه تنها از نظر دستوری بودن بلکه از نظر مناسب بودن نیز کسب می­نماید. بدین ترتیب هایمز با بسط زبانی، صحت یک صورت زبانی را تنها به صورت دستوری کافی ندانسته بلکه کاربرد صحیح آن را در چارچوب قوانین و قرارداد­ها­ی اجتماعی و فرهنگی نیز ضرورری می­داند. این روش بررسی و توصیف کاربرد صورت­ها­ی زبانی و توانش ارتباطی روش « قوم­نگاری گفتار » نام گرفته­است. در چار­چوب این روش واحد بررسی و تحلیل زبان تنها جمله نیست بلکه رویداد گفتاری است. از نظر هایمز(1972) رویداد گفتاری یک تعامل اجتماعی است که در آن زبان نقشی عمده ایفا می­کند(همان)‌. البته در اکثر فعالیت­ها­ی انسانی گفتار یا زبان به کار می­رود، ولی تنها در پاره­ای از آن­ها گفتار و یا قوانین تعامل زبانی تعیین کننده­ی خود تعامل به حساب می­آیند. در یک محاکمه، سخنرانی، دفاع از پایان­نامه­ی دانشگاهی، مصاحبه و یا مکالمه­‌ی تلفنی نقش زبان و گفتار حیاتی است و بدون وجود آن رویداد یا تعامل موجودیت خود را از دست می­دهد. در پاره­ای دیگر از تعاملات اجتماعی مانند رویداد­ها­ی ورزشی یا رفتن به گردش، زبان نقش چندان عمده ای ایفا نمی­کند. هایمز این­گونه تعاملات را موقعیت­ها­ی گفتاری می­نامد. در واقع رویداد گفتاری که ریشه در عوامل و شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه دارد، تعیین کننده­ی قوانین حاکم بر تعاملات زبانی است. واحد زبانی در هر رویداد، کنش زبانی است نه جمله. البته نحوه‌­ی اجرای هر کنش زبانی و نیز آرایش کنش­ها­ی زبانی در چارچوب رویداد گفتاری مربوطه تعیین می­گردد.

   یکی از زیر­مجموعه­های زبان­شناسی که در اواخر دهه­ی 1970 ظهور کرد [4]کاربرد­شناسی است که نشان می­دهد افراد چگونه به درک و تولید یک کنش ارتباطی یا کنش گفتاری در یک موقعیت زبانی که اغلب مکالمه است موفق می­شوند(تی جی تانگ،2004).       

برنشتاین(1973)‌و‌گامپرز(1977،1982)‌اذعان داشتند که کاربرد­شناسی با درک ژرف­‌ساخت و تعاملات بینا‌فردی و شفاهی به یاری زبان­شناسی اجتماعی می­‌آید. براون ولوینسون(1987) نیز کاربرد­شناسی و زبان­شناسی اجتماعی را در بررسی کنش‌­گفتار­ها و کاربرد آن­ها مرتبط می­دانند. وجه مشترک این دو مبحث مطالعه­ی زبان در بافت اجتماعی است.

زبان­شناسی اجتماعی و کاربرد­‌شناسی به عنوان دو حوزه­ی منشعب از زبان­شناسی، در سطح مشترکی به نام کاربرد­‌شناسی اجتماعی[5]در تعامل قرار می­گیرند. کاربرد‌­شناسی اجتماعی به مناسب­بودن معنا در بافت اجتماعی می­پردازد. (لیچ، 1983) می­گوید: توانش کاربرد­شناسی دانش و بهره­گیری گوینده از قوانین تناسب و ادب است که نشان می­دهد گوینده چگونه کنش­‌گفتار­ها را درک و تولید می­کند(تی جی تانگ، 2004). کنش­‌‌گفتار­ها یکی از مباحث کلیدی کاربرد­شناسی در علم زبان­شناسی محسوب می­شوند.کنش­گفتارها را می­توان به شش دسته تقسیم کرد: 1) معذرت­خواهی[6] 2) انتقاد[7] 3) مدح[8] 4) امتناع یارد[9] 5) تقاضا[10] 6) پیشنهاد[11]( تی جی تانگ، 2004). یکی از کنش­گفتار­ها­ی مورد ذکر کنش­گفتار عذر­خواهی است. نقش عذر­خواهی حفظ هماهنگی میان گوینده و شنونده است. افراد زمانی عذر­خواهی می­کنند که تصور کنند از هنجاری اجتماعی تخطی کرده­اند(الشتین و کوهن، 1983). معذرت­خواهی می­تواند وجهه­ی گوینده­ی خود را به خطر بیندازد(تهدید وجهه)[12] و در نتیجه نیازمند دقت و بررسی می­باشد؛ در حقیقت زمانی که گوینده­ای معذرت­خواهی می­کند با ابراز خشوع خویش، عملی تهدید­کننده­ی وجهه برای خود (گوینده) و حفظ­کننده­ی وجهه[13] برای مخاطب انجام داده­است(براوان و لونیسون، 1978). درخصوص کنش­گفتار معذرت­خواهی (معذرت­خواهی در قالب کلام) راهبرد­ها­ی مختلفی ارائه شده­است که در پیشینه به آن­ها خواهیم پرداخت. دراین تحقیق مبنا راهبرد­ها­ی معذرت­خواهی سوگیموتو(1997) می­باشد. وی راهبرد­ها­ی معذرت­خواهی را به سه دسته و نه زیر­گروه تقسیم­بندی کرده­است:

الف.راهبرد­ها­ی اولیه:

1). اظهار ندامت: متاسفم، شرمنده هستم

2). توضیح یا حساب­ پس­ دادن: امروز خیلی سرم شلوغ است، نمی­توانم همراه تو بیایم.

3). توصیف خسارت: من در نگهداری چتر شما کاملأ مراقب نبودم و باد شدیدی می­وزید.

ب.راهبرد ­ها­ی ثانویه:

1). جبران عملی:  بفرمایید، این هم یک چتر جدید!

2). قول عدم تکرار اشتباه: قول می­دهم بار دیگر زودتر برسم.

ج.راهبرد های کم­بسامد:

1). پذیرش صریح مسئولیت: این اشتباه من بود.

)در واقع رضایت مشتری اساس تمرین پادشاهی و اقتدار مشتری است (Peyrot et al . ,1993,657 ;Zeithaml,2000,83) براین اساس بی دلیل نیست که امروزه بررسی رضایت اطلاعاتی را در مورد دلایل خرید یا عدم خرید محصولات و خدمات ارائه می کند و نقاط قوت و ضعف شرکت را تعیین نموده و معیار مناسبی برای مقایسه شرکت با رقبا است(Radulescu & Cetina,2012,312)به عبارت دیگرموفقیت کسب وکارها در بازارهای رقابتی امروزنیازمند درک مشتریان و محترم شمردن آنهاست، مشتریان دائما تقاضا می کنند ودرآمد خود را صرف مجموعه وسیعی ازکالاها و خدمات انتخابی خود می کنند،بنابراین شرکتها وسازمانها برای رضایت آنها باید توانایی شنیدن بازخور آنهارانیزداشته باشند وکالاهاوخدمات خودرابهبود دهند تا مشتریان خود را حفظ کنند(Mattsson,2009,3). بی شک فرآیند کلی ایجاد و حفظ رابطه با مشتریان سودآور،تنهاازطریق ارائه ارزش بیشتروجلب رضایت بیشترنسبت به رقباحاصل می گردد( Payne & Frow,2004,529).اگرچه رضایت یک ساختار دینامیک و پیچیده می باشد ( Giese & Cote ,2000 )اما آنچه که مسلم است ،وفاداری مشتری زمانی قابل حفظ است که سازمان توانایی افزایش رضایت مشتری را داشته باشد و رضایت مشتری زمانی بدست می آید که سازمان کیفیت خدمات و کیفیت ارتباطات خود را بهبود بخشد ( Segoro , 2013,304 )،بنابراین باتوجه به اهمیت موضوع،پرداختن به مقوله مشتری و رضایت اووهمچنین ارائه مباحث نظری ویک مطالعه تجربی در این مورد،مدنظرقرارگرفته شده است.

1 – 2– بیان مسئله

مفهوم رضایت یک مبحث مهم برای مدیران بازاریابی به خصوص صنایع خدماتی است . بدین جهت که از مهمترین عوامل رقابتی و یکی از بهترین شاخصهای سودآوری آینده هر شرکتی محسوب می شود واز طرفی  با سودآوری مرتبط است.طبق بررسیهای انجام شده مشتریان راضی تجربیات خود را به پنج یا شش نفر منتقل کرده در حالیکه مشتریان ناراضی تجربه خود را برای ده نفر عنوان می کنند . از اینرو مدیریت کردن نارضایتی مشتری منجر به افزایش رضایت او می شود.شرکتهاوسازمانها با رسیدگی به شکایات مشتریان خود، تأثیرآن را برحفظ و ماندگاری مشتری درک کرده اندوآگاهندکه مشتریان تنها تمایل و قصد خرید مجدد را طبق تجربه خرید فعلی خود بیان می کنند ، مهمتر اینکه مشتریان به خدماتی که به آنها ارائه می شود علاقمندند و آن را با سایر رقبا مقایسه می کنند Zairi , 2000,390 ) (.در ادبیات گسترده حفظ مشتری، رضایت به عنوان عامل مهم و تعیین کننده حفظ مشتری عنوان شده است (Cronin et al.,2000,197 ;Rust & Zahorik,201,1993 ;Mittal &Kamakura ,2001,140; Gonzalez et al.,2007,158) امامسئله مهم اینست که برخلاف پیشایندهای رضایت مشتری ،پیامدهای رضایت ویا نارضایتی مشتریان، توجه کمتری از سوی محققان دریافت کرده اند(Szyman&Henard,2001,17) ولی کاملا واضح ومبرهن است که عدم رضایت مشتری باعث تغییر جریان و تغییر رفتار مشتری ، ایجاد تبلیغات دهان به دهان منفی و افزایش شکایات می شود (Zeithaml et al . , 1996,43) بایدخاطرنشان کرد که هزینه نگهداری مشتری موجود کمتر از هزینه بدست آوردن مشتری جدید است، همچنین مشتریان موجود هزینه کمتری نسبت به مشتریان جدید دارند ( Reichheld, 1996,4;Matzler et al.,2007,1099) تحقیقات ثابت کرده است که رضایت مشتری تأثیر بسیار مثبتی بر وفاداری دارد ( Choi  et al. , 2007,485) که این تأثیر مثبت،به نوبه خود باعث بهبود عملکرد مالی سازمانهامی شود (Cronin et al . , 2000 ,2)به این دلیل که،چنانچه میزان رضایت ایجاد شده بالا باشد،مصرف کنندگان صرف نظر از سطح درگیری در محصول ،برند خود را کمتر تغییر خواهند داد ( Shukla , 2004,196 )ازطرفی رضایت تأثیر منفی بر تغییر قصد خرید مجدد دارد(Clarke , 2001) دراین میان نکته حائز اهمیت اینست،که تفاوتهایی بین کیفیت استاندارد ( بی عیب و نقص )و کیفیت مشتری پسند ( مورد توجه مشتری ) وجود دارد که قابل چشم پوشی نیست واینکه کیفیت مورد نظر مشتری مخصوصاً در بخش خدمات بسیار مهم است ( Fornell et al . , 1996,15) دراین بخش نیزرضایت مشتری تحت تأثیر کیفیت خدمات ومحصول ، قیمت و عوامل موقعیتی است ( Zeithaml & Bitner , 2002 ) همچنان که  متأثراست از ارزش خدمات و استنباط و ادراک مشتری و ارزش چیزی که مشتری می دهد برای چیزی که می گیرد  ( Zeithaml , 1998,18)بنابراین کیفیت خدمات بر ارزش خدمات و رضایت مشتری تاثیر می گذارد     (Cronin et al . , 2000,199 )اماازبعد دیگر، رضایت بستگی به مواجهه خدمت نیز دارد و این تنها به تعامل بین خریدار و فروشنده ختم نمی شود بلکه سطح ارتباط و محتوای ارتباط نیز امری بسیار ضروری است (Solmon et al . , 1985,102)  مسئله حائز اهمیت اینست که دلیل اصلی انجام هر فعالیت درکسب وکارها، افزایش سودآوری است وسنجش رضایت مشتری وانجام فعالیت های مقتضی در نتایج حاصل از سنجش ،سودآوری را افزایش خواهد داد(Hill & Alexander,2007,11) .در این پژوهش تاثیر متغیرهایی مانند ارزش خدمات، مواجهه خدمت ، درگیری در ارتباط وکیفیت خدمات بر رضایت مشتری بررسی شده است.

حال با توجه به مباحث مطرح شده سوال اصلی تحقیق این است که رضایت مشتری در صنایع خدماتی با استفاده از شبکه عصبی در چه سطحی است ؟

1 – 3- اهمیت و ضرورت

ایجاد ودستیابی به رضایت مشتری هدف اصلی کسب وکارهاست ،زیرا همانطور که پیشتر عنوان گردیدارتباط بین رضایت مشتری وسودآوری بسیار قوی و واضح است (fecikova,2004,57) به علاوه به دلیل اهمیت فزاینده خدمات دراقتصاد،این مهم درسازمانهای خدماتی بیش ازپیش موردتاییداست وطبق تحقیقات گذشته مطالعه رضایت مشتری با آزمایش دلیل بالقوه نارضایتی آغاز می شود  ( Grandinetti , 2001,79).امروزه بدلیل افزایش آگاهی مصرف کنندگان ، احتیاجات آنها از تولید انبوه به سفارشی سازی و کیفیت بالا تبدیل شده است ، ازاین رو به دلیل اهمیت موضوع به خصوص در صنعت خدمات ، ضروری به نظر میرسد که ارائه کنندگان خدمات، خواسته هاونیازهای مشتریان را درک کرده ومورد سنجش قرار دهند تا محصولات و خدماتی که آنها احتیاج دارند را به خوبی فراهم نمایند   (Wen – Bao Lin , 2007,114;Nanjian – fei , XIONG , 2002,23 ;Zhuli – en , 2000,112). بسیاری ازسازمانها معیار داخلی برای سنجش دارند،اما همچنان تحقیقات نشان میدهند که عرضه کنندگان بندرت درک دقیق ودرستی از اولویتهای مشتریان دارند.از آنجا که رضایت مربوط است به” انجام وارائه بهترین چیزی که برای مشتری  با اهمیت است بنابراین ضروری است که”بهترین چیز”سنجیده شود وبهترین راه اینست که خود مشتریان معیار سنجش را تعیین کنند.برای اینکار انجام تحقیقات اکتشافی جهت شناخت مهمترین نیازهای مشتریان، ضرورت دارد (Hill,2003) امابدلیل اینکه رضایت یک دارایی وخاصیت روانی است،وداراییهای روانی اکثرا به عنوان ساختارهای نظری درنظر گرفته می شوند وبرای توصیف وشرح رفتار افرادبکارمی روند،ممکن است   بوسیله تستها وپرسشنامه های روانشناختی سنجیده شوند(Molenaar,2000,;Oosterveld,1996,Schouwstra,2000). در تحقیق حاضر یکی ازابعاد صنعت توریسم یعنی توریست واسکان آنها درهتل های بین المللی،به عنوان یک صنعت خدماتی که دارای محصولات غیر ملموس است مدنظر می باشد.ازاین جهت که به عقیده برخی از نظریه پردازان جهانی، توریسم، صنعت غالب هزاره سوم است . واقعیت آن است که ظرفیتهای بازار مصرف در قبال بسیاری از فرآورده های صنعتی معمولی اشباع شده و شرایط اقلیمی و ذخایر طبیعی کره ی زمین، از این پس توان تضمین دوام و توسعه ی بسیاری از صنایع موجود را ندارد. از اینرو چنین به نظر می رسد که توریسم همچون سایرصنایع خدماتی با همه ی زیر شاخه های خود، قوی ترین ، پایدارترین و بی خطرترین بخشی است که می تواند فرصتهای بی شماری را برای اشتغال و فعالیتهای معنادار، به ساکنان کره ی زمین عرضه نماید و گردش اقتصاد کلان جهان امروز را، در فضایی صلح آمیز و به دور از خطرات زیست محیطی به نحوی استوار و توسعه پذیر، پشتیبانی کند. در حال حاضر،توریستها به جای اقامت های طولانی،اقامتهای کوتاه مدت تری در مقاصد توریستی داشته، اما بر تعداد سفرهای خود افزوده اند آن ها تاکید بیشتری بر محیط زیست مقاصد داشته، ارزش بیشتری را نسبت به هزینه کرد خود انتظار دارند ومتقاضی ارایه خدمات بهتری هستند. در نتیجه برای موفقیت در زمینه توریسم، یک منطقه باید از لحاظ اقتصادی،اجتماعی و زیست محیطی پایداری داشته و به منظور داشتن پایداری،باید به دقت برنامه ریزی و مدیریت شود وعوامل مختلف را در ملاحظات خود مورد توجه قرار دهد(Godfrey & Clarke, 2002) . اما همانگونه که گفته شدیکی از اصلی ترین موضوعات مربوط به توریسم موضوع سکونت توریست ها است. چراکه آنهادر هر حال برای اقامت و برآوردن نیازهای اولیه زیستی می باید در مکان مناسبی مستقر و در آنجا ساکن شوند. از این رو از گذشته های دور در همه جای جهان و در کشورهای مختلف اقامتگاههایی برای توریست ها ساخته و برای پذیرایی از آنان ترتیبات خاصی برقرار شده است(موسوی،1389). در اینجا توجیه اساسی برای اندازه گیری وسنجش، فراهم کردن اطلاعاتی است که مدیران راقادر سازدتا تصمیمات صحیحی را جهت به حداکثر رساندن رضایت مشتریان اتخاذ نمایند ودر نتیجه موجب بهبود روند حفظ مشتریان شوند(Hill & Alexander.,2007,9). تلاش درجهت افزایش رضایت دراین صنعت نیازمند بکارگیری روش های کارآمدی است که به شناخت دقیق وضعیت کنونی وبرنامه ریزی موثر برای بهبود آن منجر شود،به همین دلیل اندازه گیری رضایت مشتری درنمونه انتخابی لازم وضروری به نظر می رسد.

1 – 4- اهداف تحقیق

بررسی چگونگی ارتباط بین مواجهه خدمت و کیفیت خدمات.
بررسی چگونگی ارتباط بین کیفیت خدمات ورضایت مشتری.
بررسی چگونگی ارتباط بین کیفیت خدمات وارزش خدمات.
بررسی چگونگی ارتباط بین ارزش خدمات ورضایت مشتری.
بررسی چگونگی ارتباط بین مواجهه خدمت ودرگیری درارتباط.
بررسی چگونگی ارتباط بین درگیری در ارتباط ورضایت مشتری.
1– 6- فرضیه های تحقیق

1-  بین مواجهه خدمت و کیفیت خدمات ارتباط معناداری وجود دارد .

2-  بین کیفیت خدمات و رضایت مشتری ارتباط معناداری وجود دارد .

3-  بین کیفیت خدمات و ارزش خدمات ارتباط معناداری وجود دارد .

4-  بین ارزش خدمات و رضایت مشتری ارتباط معناداری وجود دارد .

5-  بین مواجهه خدمت و درگیری در ارتباط ، ارتباط معناداری وجود دارد .

6- بین درگیری در ارتباط و رضایت مشتری ارتباط معناداری وجود دارد .

 

1-7- روش تحقیق

تحقیقات را از نظر هدف میتوان به تحقیق بنیادی، کاربردی و اقدام پژوهی طبقه بندی کرد(پاشا شریفی و شریفی، 1383، 85). روش تحقیق حاضر از این جهت که نتایج مورد انتظار آن را می توان در فرآیند ارتقاء بینش مدیران بازاریابی شرکتها در زمینه رضایت مشتری به خدمت گرفت از نوع «کاربردی» میباشد.

تحقیقات را از نظر میزان کنترل محقق بر متغیرهای تحقیق میتوان به آزمایشی و غیر آزمایشی طبقه بندی کرد؛ تحقیق آزمایشی روش نظام دار و منطقی برای پاسخ دادن به پرسش پژوهشی «اگر این کارتحت شرایط کنترل شده ای انجام گیرد چه خواهد شد؟» است که در آن محقق محرک، رفتار یا شرایط محیطی را دستکاری می کند و تاثیر آن را بر تغییر وضعیت، روابط بین متغیرها بررسی می نماید؛ این در حالی است که در تحقیق غیر آزمایشی رابطه بین متغیرهای دستکاری نشده مطالعه میشود و شامل دو نوع تحقیق علی- مقایسه ای یا تحقیق پس رویدادی و نیز تحقیق همبستگی می باشد.در تحقیق همبستگی رابطه بین دو یا چند متغیر مورد مطالعه قرار می گیرد و محقق با استفاده از این روش قادر خواهد بود رابطه بین چند متغیر همزمان را با یک متغیر مورد بررسی قرار دهد و همچنین امکان بررسی رابطه بین متغیرهای مستقل با یکدیگر و همچنین بررسی اثر هر متغیر بر متغیر وابسته با هدف همبستگی آن متغیر مستقل با سایر متغیرهای مستقل را فراهم می سازد. لذا در تحقیقاتی که یک متغیر تابعی از چندین متغیر بوده که به طور مشترک برآن اثر میگذارند روش تحقیق همبستگی بهترین روش محسوب می گردد (پاشا شریفی و شریفی، 1383 ، 100-90). بر همین اساس روش تحقیق حاضر از

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

Abstract

Translation, as a social and linguistic phenomenon, had been investigated from various viewpoints by scholars with different backgrounds. This research aims at investigating the ideological impacts of the process of translation and its consequences on the representation of ideologies and cultures. In pursuing this goal, Critical Discourse Analysis (CDA) was found to be an accommodating tool. The theoretical structure of this research is based upon Fairclough’s framework (1989, 1995) which is employed by Dr. Farahzad in Translation Criticism (2007). The corpus used for analysis in this research consists of two books and their corresponding Persian translations: the first book is Killing Hope: US Military and CIA Interventions since World War ΙΙ by William Blum (2003) translated by Abdorreza Houshang Mahdavi as ” . “سرکوب امید، دخالت­های نظامی آمریکا و سازمان سیا از جنگ جهانی دوم به بعد”  The second book is All the Shah’s Men by Stephen Kinzer (2003) translated by Shahryar Khavvajian and entitled “”همه مردان شاه، کودتای آمریکایی 28 مرداد و ریشه­های ترور در خاور میانه. Examining both texts and their translations from two perspectives of microlevel and macrolevel in chapter 4 illuminated the fact that both translators employed different devices to change the ideological positioning of the source texts and deviate the readers from the route they might have taken through reading the ST toward the one they presumed it was more ideologically efficient regarding the community the books were translated for.

 

  

 

TABLE OF CONTENT

Introduction

General Overview………………………..…………………………1
Statement of the Problem…………..……..……………………….2
Rationale and Theoretical Framework of the Study………………3
Research Questions………………………………………………..4
Research Hypotheses………………………………………………4
Significance of the Study………………………………………….5
Limitations of the study……………………………………………7
Definition of Key Terms…………………………………………..8
Review of the Related Literature

2.1. Introduction……………………………………………………………..10

2.2. The History of Critical Discourse Analysis…………………………12

2.3. Ideology………….………………………………………………….13

2.4. Ideology and Power ……………..………………………………….15

2.5. Translation and Power………………………………………………18

2.6. Impact of Translation on Representation……………………………21

2.7. Robert Hodge and Gunther Kress on CDA….…………………..…23

2.8. Norman Fairclough on CDA………………………………………..28

2.9 Tenn Adrianus Van Dijk on CDA…………………………………..32

2.10. Farzaneh Farahzad on CDA………………………………………36

2.10.1 Microlevel ……………………………………………………37

2.10.1.1 Vocabulary………………………………………………37

2.10.1.2 Grammar…………………………………………………38

2.10.1.3 Multimodal Elements……………………………………40

2.10.1.3.1Multimodal Discourse Analysis……………………40

2.10.2. Macrolevel……….………………………………………………………41

Methodology

3.1. Introduction………………………………………………………………44

3.2. Restatement of Research Questions………………………………..44

3.3. Type of Research …………………….…………………………….45

3.4. Corpus ………………………………………………………………45

3.5. Procedure …………………………………………………………..45

3.5.1. Data Collection ………………..………………………………46

3.5.2. Instrument and Data Analysis……….……………………….47

3.5.2.1Microlevel………………………………………………………..47

3.5.2.1.1. Vocabulary…………………………………………47

3.5.2.1.2. Grammar……………………………………………47

3.5.2.1.3. Analyzing the Cover pages…………………………48

3.6.1.3.1. Method of Analyzing Cover pages………………48

3.5.2.2. Macrolevel………………………………………………48

3.5.2.2.1. Analyzing Translators’ Judgments…………………48

3.5.2.2.2. Translation Strategies………………………………49

3.5.3. Data Sheet……………………………………………………..49

Results and Discussions

4.1 Overview ………………………………………………….52

 

4.2 Microlevel Analysis…………………………………………………52

4.2.1 Vocabulary……………………………………………………..53

4.2.2. Grammar………………………………………………………54

4.2.2.1 Passive Transformation……………………………………57

4.2.3. Cover page Analysis ………………………………………….58

4.2.3.1 Analyzing the Cover Page of “Killing Hope, US Military and CIA Interventions since World War II”…………………………….59

4.2.3.2. Analyzing the Cover Page of  ”سرکوب امید، دخالت­های نظامی آمریکا و سازمان سیا از جنگ جهانی دوم به بعد” …………………………………62

4.2.3.3 Analyzing the cover page of “All the Shah’s Men, An American Coup and the Roots of Middle East Terror”…………………64

4.2.3.3 Analyzing the cover page of ” همه­ی مردان شاه، کودتای آمریکایی 28 مرداد و ریشه­های ترور در خاور میانه”……………………………………..66

4.3. Macrolevel……………………………..……………………………68

4.3.1. Translator’s Judgments…………………………….………….68

4.3.2. Translation strategies………………………………..…………72

4.3.2.1 ”Killing Hope, US military and CIA interventions since World War II”…………………………………………………………………………72

4.3.2.1.1 Omission Strategy……………………………………74

4.3.2.1.2 Substitution/ Alteration strategies…………………..77

4.3.2.1.3 Explicitation…………………………………………84

4.3.2.1.4 Mistranslation Strategy………………………………86

4.3.2.1.5 Addition Strategy……………………………………87

4.3.2.1.6 Undertranslation Strategy……………………………89

4.3.2.2 “All the Shah’s Men, An American Coup and the Roots of Middle East Terror”…………………………………………………..…90

4.3.2.2.1 Omission Strategy……………………………………91

4.3.2.2.2 Substitution/ Alteration Strategies……………….…97

4.3.2.2.3 Explicitation Strategy………………………………107

4.3.2.2.4 Addition Strategy………………………………..…109

4.3.2.2.5 Undertranslation Strategy………………………….113

Conclusion

5.1 Introduction…………………………………………………….….116

5.2 Conclusion…………………………………………………..……..117

5.3 Pedagogical Implications………………………………………..…118

5.4 Suggestion for Further Research…………………………………..119

Bibliograghy………………………………………………….………120

 

 

 

List of Tables and Images

Tables:

Table 3.1 sample of verb tables………………………………………….49

Table 3.2 sample of strategy tables……………………………………..50

Table 3.3 sample of each case’s table………………………………..….51

Table 4.1 verbs, types of verbs, and USA and its related words as agent in “Killing Hope, US military and CIA interventions since World War II” and ” “سرکوب امید، دخالت­های نظامی آمریکا و سازمان سیا از جنگ جهانی دوم به بعد………………………………………………………………………..56

Table 4.2 verbs, types of verbs, and USA and Britain and their related words as agents in “All the Shah’s Men, An American Coup and the Roots of Middle East Terror” and “همه­ی مردان شاه، کودتای آمریکایی 28 مرداد و ریشه­های ترور در خاور میانه…………………………………………………61

Table 4.3  strategies applied in the translation of Killing Hope, ”سرکوب امید، دخالت­های نظامی آمریکا و سازمان سیا از جنگ جهانی دوم به بعد” ……………73

Table4.4 …………………………………………………………………74

Table 4.5…………………………………………………………………74

Table 4.6…………………………………………………………………75

Table 4.7…………………………………………………………………75

Table 4.8…………………………………………………………………75

Table 4.9…………………………………………………………………76

Table 4.10……………………………………………………………….77

Table 4.11……………………………………………………………….77

Table 4.12……………………………………………………………….78

Table 4.13……………………………………………………………….79

Table 4.14……………………………………………………………….79

Table 4.15……………………………………………………………….80

Table 4.16……………………………………………………………….80

Table 4.17……………………………………………………………….81

Table 4.18……………………………………………………………….81

Table 4.19……………………………………………………………….82

Table 4.20……………………………………………………………….82

Table 4.21……………………………………………………………….83

Table 4.22……………………………………………………………….84

Table 4.23……………………………………………………………….84

Table 4.24……………………………………………………………….85

Table 4.25……………………………………………………………….86

Table 4.26……………………………………………………………….86

Table 4.27……………………………………………………………….87

Table 4.28……………………………………………………………….88

Table 4.29……………………………………………………………….88

Table 4.30……………………………………………………………….89

Table 4.31……………………………………………………………….90

Table 4.32……………………………………………………………….91

Table 4.33……………………………………………………………….92

Table 4.34……………………………………………………………….92

Table 4.35……………………………………………………………….93

Table 4.36……………………………………………………………….96

Table 4.37……………………………………………………………….96

Table 4.38……………………………………………………………….97

Table 4.39……………………………………………………………….98

Table 4.40……………………………………………………………….99

Table 4.41……………………………………………………………….99

Table 4.42………………………………………………………………100

Table 4.43………………………………………………………………100

Table 4.44………………………………………………………………101

Table 4.45………………………………………………………………101

Table 4.46………………………………………………………………101

Table 4.47………………………………………………………………102

Table 4.48………………………………………………………………102

Table 4.49………………………………………………………………103

Table 4.50………………………………………………………………103

Table 4.51………………………………………………………………104

Table 4.52………………………………………………………………104

Table 4.53………………………………………………………………105

Table 4.54………………………………………………………………105

Table 4.55………………………………………………………………106

Table 4.56………………………………………………………………106

Table 4.57………………………………………………………………107

Table 4.58………………………………………………………………108

Table 4.59………………………………………………………………108

Table 4.60………………………………………………………………109

Table 4.61………………………………………………………………109

Table 4.62………………………………………………………………110

Table 4.63………………………………………………………………110

Table 4.64………………………………………………………………111

Table 4.65………………………………………………………………111

Table 4.66………………………………………………………………113

Table 4.67………………………………………………………………113

Table 4.68………………………………………………………………114

Table 4.69………………………………………………………………114

Images

Image 4.1 cover page of “Killing Hope”………………………………..59

Image 4.2- Cover Page of “سرکوب امید”………………………………….62

Image 4.3- Cover Page of “All the Shah’s Men”………………………..64

Image 4.4- cover page of ” همه­ی مردان شاه”………………………………66

 

 

 

 

List of Abbreviations:

CDA: Critical Discourse Analysis

CL: Critical Linguistics

ST: Source Text

TS: Translation Studies

TT: Target Text

 

 

 

 

3ـ کنفرانس نروژ……………………………………………………………………………………………………………… 11

4ـ شورای اروپا…………………………………………………………………………………………………………………11

5ـ کمیته یانگر انگلستان……………………………………………………………………………………………………. 11

6ـ کمیته کلکوت انگلستان………………………………………………………………………………………………….. 11

گفتار دوم: مبانی حمایت از حریم خصوصی………………………………………………………………………………. 12

الف ـ مبانی کلی حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………………………… 12

1ـ حمایت حریم خصوصی ناظر به حمایت از شخصیت انسانی……………………………………………………….. 13

2ـ حمایت حریم خصوصی ناظر به حمایت از مالکیت……………………………………………………………………. 14

3ـ حمایت از حریم خصوصی ناظر به حمایت از حیثیت افراد……………………………………………………………. 17

ب ـ مبانی فرعی حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………………………… 18

1ـ مبانی حقوق بشری…………………………………………………………………………………………………….. 18

2ـ مبانی مرتبط با کرامت انسانی………………………………………………………………………………………… 19

3ـ مبانی فطری…………………………………………………………………………………………………………….. 19

مبحث دوم ـ منابع حمایتی حریم خصوصی……………………………………………………………………………… 19

گفتار اول ـ اسناد بین المللی حمایت از حریم خصوصی………………………………………………………………. 20

الف ـ اعلامیه جهانی حقوق بشر………………………………………………………………………………………… 20

ب ـ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی……………………………………………………………………….. 21

ج ـ کنوانسیون اروپایی حقوق بشر………………………………………………………………………………………. 22

د ـ گزارش دبیر کل سازمان ملل متحد در سال 1976…………………………………………………………………. 22

هـ ـ تصویب بیانیه اصول و برنامه اقدام…………………………………………………………………………………… 22

گفتار دوم ـ حقوق اروپایی در حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………….. 23

الف ـ تجربه انگلستان در حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………………. 23

ب ـ قوانین فرانسه در حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………………….. 24

ج ـ قوانین جمهوری فدرال آلمان در حمایت از حریم خصوصی………………………………………………………… 25

د ـ قوانین بلژیک در حمایت از حریم خصوصی………………………………………………………………………….. 26

هـ ـ قوانین سوئیس در حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………………… 27

و ـ قوانین هلند در حمایت از حریم خصوصی…………………………………………………………………………… 27

گفتار سوم ـ حقوق اسلام در حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………… 28

الف ـ ممنوعیت تجسس و تفتیش………………………………………………………………………………………. 28

ب ـ ممنوعیت ورود به منازل بدون اذن………………………………………………………………………………….. 33

ج ـ ممنوعیت استراق بصر……………………………………………………………………………………………….. 36

دـ ممنوعیت استراق سمع………………………………………………………………………………………………. 37

هـ ـ ممنوعیت بدگمانی………………………………………………………………………………………………….. 38

و ـ ممنوعیت غیبت……………………………………………………………………………………………………….. 40

 

ز ـ ممنوعیت اشاعه فحشا و هتک ستر……………………………………………………………………………….. 41

ح ـ ممنوعیت خیانت در امانت…………………………………………………………………………………………… 42

ط ـ ممنوعیت دشنام (سبّ) و هجو و قذف……………………………………………………………………………. 44

ی ـ ممنوعیت سرقت و دزدی…………………………………………………………………………………………… 45

گفتار چهارم: منابع حمایت از حریم خصوصی در حقوق موضوعه ایران…………………………………………….. 46

الف ـ قانون اساسی…………………………………………………………………………………………………….. 46

ب ـ قانون مسوولیت مدنی……………………………………………………………………………………………… 49

ج ـ قانون مجازات اسلامی……………………………………………………………………………………………… 51

د ـ قانون آئین دادرسی کیفری…………………………………………………………………………………………. 54

هـ ـ قانون مطبوعات……………………………………………………………………………………………………… 56

و ـ قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان………………………………………………………………. 57

ز ـ قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی…………………………………………………………………. 57

ح ـ قانون ثبت علائم و اختراعات و طرحهای صنعتی…………………………………………………………………. 58

ط ـ قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیتهای غیرمجاز می نمایند…………………. 58

ی ـ سایر قوانین مرتبط………………………………………………………………………………………………….. 59

1ـ ماده واحده احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی……………………………………………….. 59

2ـ قانون تشکیل شرکت پست جمهوری اسلامی ایران…………………………………………………………….. 60

3ـ قانون وکالت……………………………………………………………………………………………………………. 60

4ـ قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری………………………………………………………………………. 60

5ـ آئین نامه مترجمان رسمی………………………………………………………………………………………….. 60

گفتار پنجم ـ موارد تهدید کننده حریم خصوصی………………………………………………………………………. 61

الف ـ فن آوری……………………………………………………………………………………………………………. 62

1ـ تقویت………………………………………………………………………………………………………………….. 62

2ـ عادی سازی………………………………………………………………………………………………………….. 62

3ـ تصعید………………………………………………………………………………………………………………….. 63

ب ـ دولتها………………………………………………………………………………………………………………….63

ج ـ بخش خصوصی……………………………………………………………………………………………………… 64

فصل دوم ـ موارد نقض حریم خصوصی و شرایط تحقق مسوولیت………………………………………………… 66

مبحث اول ـ موارد نقض حریم خصوصی………………………………………………………………………………. 66

گفتار اول ـ موارد نقض حریم خصوصی جسمانی…………………………………………………………………… 66

الف ـ نقض حریم خصوصی جسمانی از سوی اشخاص خصوصی……………………………………………….. 67

ب ـ نقض حریم خصوصی جسمانی از سوی دولتها………………………………………………………………….68

1ـ تفتیش عقیده……………………………………………………………………………………………………….. 68

2ـ بازداشت و تفتیش افراد…………………………………………………………………………………………….. 70

3ـ بازرسی داخل بدن………………………………………………………………………………………………….. 74

1ـ3ـ آزمایش خون……………………………………………………………………………………………………….. 75

2ـ3ـ معاینه داخلی و جراحی………………………………………………………………………………………….. 75

3ـ3ـ شستشوی معده…………………………………………………………………………………………………. 75

4ـ3ـ بیومتریکس…………………………………………………………………………………………………………. 76

گفتار دوم ـ مواد نقض حریم منزل و خلوت افراد……………………………………………………………………… 77

الف ـ انواع ورود………………………………………………………………………………………………………….. 77

1ـ ورود فیزیکی به منزل و خلوت………………………………………………………………………………………. 78

2ـ ورود غیرفیزیکی به منزل و خلوت…………………………………………………………………………………… 78

ب ـ ورود به حریم منزل و خلوتگاه افراد……………………………………………………………………………….. 79

ج ـ حمایت از حریم منزل و خلوتگاه در نظام حقوقی ایران………………………………………………………….. 81

1ـ ورود افراد غیرحکومتی به منزل و خلوت افراد…………………………………………………………………….. 82

2ـ ورود افراد حکومتی به منزل و خلوت افراد…………………………………………………………………………. 83

گفتار سوم ـ موارد نقض حریم خصوصی اطلاعات…………………………………………………………………… 86

الف ـ حریم اطلاعات شخصی و اصول حاکم بر حمایت از اطلاعات شخصی…………………………………….. 87

اصل اول ـ جمع آوری داده های شخصی…………………………………………………………………………….. 89

اصل دوم ـ استفاده از داده ها و اطلاعات شخصی…………………………………………………………………. 89

اصل سوم ـ به گردش انداختن داده های شخصی…………………………………………………………………. 89

اصل چهارم ـ نگهداری داده ها و اطلاعات…………………………………………………………………………… 90

اصل پنجم ـ دسترسی به داده ها و اطلاعات شخصی و تصحیح داده های نادرست………………………….. 90

1ـ موارد نقض حریم خصوصی پیرامون تکثیر و توزیع عکسها و فیملهای خصوصی و خانوادگی……………….. 91

2ـ موارد نقض حریم خصوصی پیرامون اطلاعات پزشکی…………………………………………………………… 92

3ـ موارد نقض حریم خصوصی پیرامون اسرار و اطلاعات وکالتی………………………………………………….. 94

4ـ موارد نقض حریم خصوصی پیرامون اطلاعات تجاری…………………………………………………………….. 98

ب ـ حریم خصوصی در فعالیتهای رسانه ای……………………………………………………………………….. 100

1ـ آزادی بیان و مطبوعات…………………………………………………………………………………………….. 101

2ـ آزادی بیان و رادیو و تلویزیون……………………………………………………………………………………… 103

3ـ آزادی بیان و شبکه های رایانه ای ملی و بین المللی………………………………………………………… 106

4ـ آزادی بیان و نوارهای صوتی، ویدئویی، سی دی ها و دیسکتهای رایانه ای………………………………. 108

ج ـ حریم خصوصی متقاضیان کار و کارکنان……………………………………………………………………….. 109

گفتار چهارم ـ موارد نقض حریم خصوصی ارتباطات………………………………………………………………. 111

الف ـ ارتباطات دور……………………………………………………………………………………………………. 112

1ـ ارتباط از طریق پست……………………………………………………………………………………………… 112

2ـ ارتباط از طریق تلفن………………………………………………………………………………………………. 115

3ـ ارتباط از طریق تلگراف……………………………………………………………………………………………. 117

4ـ ارتباط از طریق بی سیم…………………………………………………………………………………………. 118

ب ـ ارتباطات نزدیک………………………………………………………………………………………………….. 119

1ـ ارتباطات جنسی………………………………………………………………………………………………….. 119

2ـ ارتباطات کلامی…………………………………………………………………………………………………… 121

3 ـ ارتباطات از طریق ایماء و اشاره………………………………………………………………………………….122

ج ـ ارتباطات الکترونیکی…………………………………………………………………………………………….. 122

1ـ اینترنت…………………………………………………………………………………………………………….. 123

2ـ ایمیل یا پست الکترونیکی………………………………………………………………………………………. 124

مبحث دوم ـ شرایط تحقق مسوولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی…………………………………. 125

گفتار اول ـ مبانی مسؤولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی…………………………………………… 126

الف ـ مفهوم مسوولیت مدنی……………………………………………………………………………………… 126

ب ـ مبانی نظری مسوولیت مدنی……………………………………………………………………………….. 127

1 ـ نظریه تقصیر شخصی………………………………………………………………………………………….. 127

2ـ نظریه تقصیر نوعی………………………………………………………………………………………………. 128

3ـ نظریه خطر……………………………………………………………………………………………………….. 129

4ـ نظریه مختلط…………………………………………………………………………………………………….. 131

5ـ نظریه تضمین حق………………………………………………………………………………………………. 131

6 ـ نظریه استناد عرفی……………………………………………………………………………………………. 132

7 ـ حقوق اسلام……………………………………………………………………………………………………. 133

ج ـ ‌مبانی مسؤولیت مدنی در حقوق موضوعۀ ایران…………………………………………………………… 134

د ـ مبنای مسوولیت مدنی در این تحقیق……………………………………………………………………….. 136

گفتار دوم ـ ارکان مسوولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی…………………………………………… 138

الف ـ فعل زیانبار و تقصیر…………………………………………………………………………………………… 138

1 ـ انجام فعل زیانبار………………………………………………………………………………………………… 139

2ـ نامشروع بودن فعل زیانبار………………………………………………………………………………………. 140

3ـ عنوانهای معاف کننده…………………………………………………………………………………………….141

4 ـ ‌تقصیر……………………………………………………………………………………………………………. 143

ب ـ ورود ضرر مادی یا معنوی……………………………………………………………………………………… 145

1ـ مفهوم ضرر……………………………………………………………………………………………………….. 145

2ـ مفهوم ضرر ناشی از نقض حریم خصوصی…………………………………………………………………… 147

3ـ اقسام ضرر ناشی از نقض حریم خصوصی…………………………………………………………………… 148

1ـ3ـ ضرر مالی یا مادی…………………………………………………………………………………………….. 148

2ـ3 ضرر معنوی……………………………………………………………………………………………………… 150

4ـ شرایط ضرر قابل جبران در نقض حریم خصوصی…………………………………………………………….. 152

1ـ4 ـ مسلم بودن ضرر……………………………………………………………………………………………… 152

2ـ4ـ مستقیم بودن ضرر……………………………………………………………………………………………. 153

3ـ4 ضرر باید جبران نشده باشد……………………………………………………………………………………154

ج ـ رابطه سببیت…………………………………………………………………………………………………… 155

فصل سوم ـ شیوه های جبران ضرر در نقض حریم خصوصی و ارزیابی انواع مختلف ضرر…………………. 156

مبحث اول ـ شیوه های جبران ضرر در نقض حریم خصوصی………………………………………………….. 156

گفتار اول ـ شیوه های جبران ضرر در نقض حریم خصوصی اشخاص حقیقی……………………………….. 156

الف ـ اصل لزوم جبران کامل ضرر…………………………………………………………………………………. 157

ب ـ اصل لزوم مناسب بودن شیوه های جبران با ضرر وارده………………………………………………….. 158

ج ـ اهداف تعیین شیوه های جبران ضرر………………………………………………………………………… 158

گفتار دوم ـ انواع شیوه های جبران ضرر اشخاص حقیقی……………………………………………………. 160

الف ـ شیوه های جبران مالی……………………………………………………………………………………. 160

ب ـ شیوه های جبران غیرمالی………………………………………………………………………………….. 163

1 ـ جمع آوری اثر زیانبار و جلوگیری از نشر و پخش عرضۀ آن………………………………………………… 163

2ـ اعاده وضع به حالت سابق……………………………………………………………………………………. 165

3ـ الزام به عذرخواهی…………………………………………………………………………………………….. 166

4ـ توسل به قوای قضائی و خسارت تنبیهی یا کیفری………………………………………………………… 167

5 ـ درج حکم محکومیت خوانده در مطبوعات…………………………………………………………………… 169

6 ـ خسارت اسمی یا نمادین یا سمبلیک……………………………………………………………………… 170

7 ـ پاسخگویی…………………………………………………………………………………………………….. 171

8ـ اعاده حیثیت……………………………………………………………………………………………………. 174

گفتار سوم: شیوه های جبران ضرر در نقض حریم خصوصی اشخاص حقوقی……………………………. 176

الف ـ اقسام شخص حقوقی…………………………………………………………………………………….. 176

1ـ اشخاص حقوقی موضوع حقوق عمومی……………………………………………………………………. 176

1ـ1ـ دولت داخلی…………………………………………………………………………………………………. 176

2ـ1ـ دولت خارجی………………………………………………………………………………………………… 177

2ـ اشخاص حقوقی موضوع حقوق خصوصی………………………………………………………………….. 178

1ـ 2ـ شرکتهای تجاری…………………………………………………………………………………………… 178

2ـ2ـ مؤسسات غیرتجاری……………………………………………………………………………………….. 179

ب ـ حقوق و تکالیف اشخاص حقوقی………………………………………………………………………….. 179

ج ـ انواع شیوه های جبران ضرر به اشخاص حقوقی…………………………………………………………. 181

1ـ شیوه های جبران مالی ضرر…………………………………………………………………………………. 181

2ـ شیوه های جبران غیرمالی ضرر…………………………………………………………………………….. 184

1ـ2ـ معذرت خواهی کتبی یا شفاهی…………………………………………………………………………. 184

2ـ2ـ اظهار تأسف…………………………………………………………………………………………………. 185

3ـ2ـ تنبیه مرتکب عمل خلاف حقوق…………………………………………………………………………… 185

4ـ2ـ احترام به پرچم و علائم رسمی…………………………………………………………………………… 185

5ـ2ـ شناسایی عمل خلاف……………………………………………………………………………………… 186

6ـ2ـ سایر روشها…………………………………………………………………………………………………..186

مبحث دوم: ارزیابی انواع مختلف ضرر…………………………………………………………………………. 186

گفتار اول ـ ارزیابی ضررهای مالی و معنوی…………………………………………………………………… 187

الف ـ ارزیابی خسارت در نقض حریم خصوصی جسمانی…………………………………………………… 187

ب ـ ارزیابی خسارت در نقض حریم خصوصی اطلاعات و ارتباطات…………………………………………. 191

گفتار دوم ـ اقدامات تأمینی جهت وصول خسارت……………………………………………………………. 195

الف ـ تأمین خواسته…………………………………………………………………………………………….. 195

1ـ تأمین خواسته در امور کیفری……………………………………………………………………………….. 196

2ـ تأمین خواسته در امور مدنی………………………………………………………………………………… 197

ب ـ دستور موقت یا دادرسی فوری……………………………………………………………………………. 199

1ـ اقسام دستور موقت………………………………………………………………………………………….. 200

قسم اول ـ توقیف مال…………………………………………………………………………………………… 200

قسم دوم ـ انجام عمل………………………………………………………………………………………….. 201

قسم سوم ـ منع از امری……………………………………………………………………………………….. 201

2ـ سایر موارد مربوط به دستور موقت………………………………………………………………………….. 202

نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………….. 203

فهرست منابع……………………………………………………………………………………………………. 206

چکیده:

حریم خصوصی از مفاهیم مهم در مسائل حقوقی امروزی است. از این روی حمایت از این حق از ضرورت های جدید حقوقی است که با رشد و توسعه فن آوریهای نوین اهمیّت ویژه ای یافته است. حمایت های مدنی از حریم خصوصی و حمایت از افراد در برابر انواع شیوه های نقض آن، بخش جدایی ناپذیر حمایت از حریم خصوصی است. حمایت از این حق، شرایط لازم برای رشد و تکامل شخصیت افراد را فراهم می آورد و به انسانها اجازه می دهد تا در خلوتهای ذاتی یا قراردادی خود، افکار و اعمال خویش را مورد محاسبه قرار دهند. حریم خصوصی با کرامت انسانی ارتباط تنگاتنگ دارد. به همین دلیل، حق حریم خصوصی یکی از مصادیق مهم حقوق بشر شناخته می شود و در بسیاری از اسناد بین المللی راجع به حقوق بشر، نظیر اعلامیه جهانی حقوق بشر، کنوانسیون اروپایی حمایت از حقوق بشر و آزادی های بنیادین، میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و اعلامیه اسلامی حقوق بشر به غیر قابل تعرض بودن آن تصریح شده است. نظام های حقوقی مختلف جهان به شیوه های گوناگون این حمایتهای مدنی را در قوانین خود اعمال کرده اند. در حقوق ایران علی رغم وجود مبانی جدی و کافی حقوقی برای حمایت از این حق، لیکن تاکنون قانون جامع در این زمینه به تصویب نرسیده است. از این رو حقوق ایران در این رشته از حقوق نیازمند تحول و قانونگذاری است. منابع مسوولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی را میتوان در قرآن و فقه و در برخی قوانین مشاهده کرد، ولی قانونی که به صراحت درباره حریم خصوصی و انواع و موارد نقض و شیوه های جبران آن باشد، وجود ندارد. زیان های وارده ناشی از نقض حریم خصوصی در بعضی موارد مادی و در بیشتر موارد معنوی هستند. این خسارات در نتیجه لطمه به جان و یا عواطف و احساسات و آبروی افراد حاصل می شوند که باید به شیوه های مقتضی جبران شوند. ارزیابی انواع مختلف ضررها متفاوت بوده و اقدامات تأمینی برای دریافت و وصول آن، از مسائل مهم به شمار می روند، تا متضرر از نقض حریم خصوصی، بتواند با تمسک و توسل به آنها خسارات وارده بر خود را جبران کند و ضرر غیرقابل جبران نباشد.

مقدمه

1- تعریف موضوع

اصطلاح مسوولیت مدنی درزبان حقوق کنونی، نمایانگرمجموع قواعدی است که وارد کنندۀ زیان رابه جبران خسارت زیان دیده ملزم می سازد، ازدیدگاه دیگر،درهر مورد که شخص ، ناگزیر ازجبران خسارت دیگری باشد،می گوینددربرابراو«مسوولیت مدنی»دارد.مسوولیت مدنی ناشی ازنقض حریم خصوصی در قلمروعام مسوولیت مدنی مورد مطالعه قرارمی گیرد. درزندگی اجتماعی،باوجود پدیده های نوین که هر روز برشمارآن افزوده می شود،همواره بیم کج روی برخی ازاستفاده کنندگان این پدیده ها وجود دارد.این کج روی و به عبارت دیگر، سوء استفاده از فن آوریهای مدرن همواره باعث بروز خسارات مادی و معنوی بر اشخاص می شود و مبنای اختلاف و درگیری در جوامع را پایه ریزی می کند.

با آنکه مطالعه تاریخی نشان می دهد مسئله حریم خصوصی کم و بیش در همۀ جوامع مطرح بوده است. اما دغدغۀ حمایت از حریم خصوصی از دغدغه های جدی جوامع و اجتماعات امروز و زاییدۀ تحولات مختلف سده اخیر است که در همه جوامع به وقوع پیوسته یا در حال وقوع است.

2- علت انتخاب موضوع

در سالهای اخیر در کشور ما پدیده هایی چون اینترنت، موبایل، دوربینهای کنترل و مدار بسته و دسترسی آسان به اطلاعات و ارتباطات، رواج گسترده یافته است و اشخاصی با دسترسی به اطلاعات دیگران و ذخیره سازی آنها و یا با در اختیار گرفتن فیلمهای خصوصی و خانوادگی و تکثیر و توزیع آنها و یا با نفوذ به حریم جسمانی و خلوت آنان باعث نقض حریم خصوصی افراد اجتماع شده و با این اعمال و رفتار خود، حیثیت، جان، مال و آبروی آنها و حتی خانواده هایشان را مخدوش و ملکوک می نمایند. علی رغم ورود این فن آوریها و استفاده های بسیاری که از آنها در قلمرو علوم مختلف می شود، قوانین ما با پیشرفت این پدیده ها تغییر نکرده است و در بسیاری از مسائل مربوط به نقض حریم خصوصی، یا قانونی وجود ندارد و یا قانون موجود کارآمد نمی باشد. همچنین پیرامون حریم خصوصی و انواع آن و موارد نقص آن، قانون خاصی به تصویب نرسیده است و هنگامیکه مسئله ای از این قبیل به وقوع می پیوندد دستگاه قضائی مجبور است از عمومات برای فیصله موضوع استفاده کند. مسائل و مواردی از این دست اینجانب را مجاب نمود تا به انجام این تحقیق مبادرت نمایم، تا بلکه زنگ خطری برای قانونگذاران و محققان و حقوقدانان که صد البته آن بزرگواران بر این موضوعات وقوف کامل دارند، باشد و منجر به تصویب لوایح و طرحهایی در رابطه با «حریم خصوصی» و مسوولیتهای ناشی از نقص آن شود.

3- سوال ها و فرضیه های تحقیق

در این تحقیق با سؤالات گوناگونی مواجه هستیم، اما پرسشهای کلیدی و محوری در این خصوص به شرح زیر قابل طرح است:

1ـ مبانی حمایت از حریم خصوصی کدام است و دیدگاه حقوق اسلام در این خصوص چیست؟

2ـ مبانی مسوولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی و شیوه های جبران خسارت کدام است؟

فرضیه تحقیق:

در فقه اسلامی نیز به این مهم توجه ویژه ای شده است و مصادیقی از قبیل منع تجسس، ممنوعیت استراق بصر، ممنوعیت استراق سمع، ممنوعیت اشاعه فحشا، ممنوعیت ورود به منازل بدون اذن و حفظ عرض و آبرو و حیثیت مؤمن در متون فقهی آورده شده است و برای ناقضین «حریم خصوصی» مسوولیتهایی در نظر گرفته شده است.

مبنای مسوولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی بر پایه نظریه «تقصیر نوعی» استوار است. قانون گذار ایرانی در قوانین مختلف، از این نظریه پیروی کرده است. شیوه های جبران خسارت در این رشته حقوقی بصورت مالی و غیرمالی است و این شیوه ها برای ورود ضررهای مادی و معنوی به کار می روند.

4- پیشینه تحقیق

در کشور ما، حقوق حریم خصوصی از پیشینه چندانی برخوردار نیست. اما تحقیقات و کتب، مقالات و پایان نامه هایی پیرامون مسائل مربوط به حریم خصوصی به رشته تحریر درآمده است. با تحقیقاتی که اینجانب انجام داده ام در زمینه حریم خصوصی بطور اخص، دو کتاب تاکنون به چاپ رسیده است و این کتابها مربوط به حوزه حقوق حریم خصوصی و مسوولیت مدنی رسانه های همگانی است. در بحث مربوط به پایان نامه ها تا این لحظه 5 الی 4 پایان نامه کارشناسی ارشد با موضوعاتی از قبیل جایگاه حریم خصوصی و حمایت از آن در اسلام و حقوق ایران و تجسس در اسلام و حمایت کیفری از حریم خصوصی در فضای سایبر و بررسی تطبیقی حق حریم خصوصی در اسناد و رویه های بین المللی و نظام حقوقی ایران، مورد نگارش قرار گرفته است. همچنین مقالاتی در مجلات و فصلنامه های حقوقی و دانشگاهی و غیره و محیط مجازی و اینترنت وجود دارد.

هر یک از کتب و پایان نامه ها و مقالات موجود منحصر به یک قسمت از حریم خصوصی بوده و در هیچکدام «مسوولیت مدنی» ناقضین حریم خصوصی و راه های جبران

می‌کنند. زمان تصادفی که یک مشتری در یک دستگاه سپری می‌کند بستگی به تعداد و نوع تراکنشی (مثلاً مانده حساب، دریافت وجه، انتقال وجه و غیره) دارد که او انجام می‌دهد.

سه هدف برای مسأله فوق درنظر گرفته شده‌است که هدف اول، مینیمم کردن متوسط تعداد مشتریان درحال سفر، هدف دوم، مینیمم کردن متوسط تعداد مشتریان در حال انتظار و هدف سوم، ماکزیمم کردن مجموع کارکرد دستگاه‌ها در واحد زمان می‌باشد. باتوجه به اینکه این مسأله، در حالت تک‌هدفه بودن نیز  [2]NP-Hard می‌باشد، حل آن در حالت چندهدفه، بسیار مشکل تر خواهدبود. به‌همین خاطر، چندین روش فراابتکاری برای حل آن ارائه می‌شود. در این تحقیق سعی شده‌است که از سه الگوریتم چندهدفه مبتنی بر الگوریتم ژنتیک و همچنین از سه الگوریتم چندهدفه مبتنی بر سیستم ایمنی مصنوعی استفاده شود. این الگوریتم‌ها با استفاده از روش‌های اندازه گیری عملکرد الگوریتم‌های چندهدفه، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند.

کلمات کلیدی:

مکان‌یابی تسهیلات، سیستم صف، الگوریتم های چندهدفه مبتنی بر الگوریتم ژنتیک ، الگوریتم‌های چندهدفه مبتنی بر سیستم ایمنی مصنوعی

فهرست مطالب

فصل اول: تعریف مسأله                                                                                  1

1-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 2

1-2- مکانیابی تسهیلات………………………………………………………………………………………… 2

1-3- بیان مسأله…………………………………………………………………………………………………… 4

1-4- روش حل………………………………………………………………………………………………….. 7

1-5- اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………………………………………………………. 8

1-6- اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………… 9

1-7- جمع بندی………………………………………………………………………………………………….. 9

فصل دوم: مرور ادبیات                                                                                 11

2-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………… 12

2-2- مکانیابی تسهیلات……………………………………………………………………………………… 12

2-2-1- مرور ادبیات در موضوع مکانیابی تسهیلات………………………………………………. 12

2-2-2- معیارهای دسته بندی مدلهای مکانیابی……………………………………………………… 17

2-2-3- مسائل پوشش…………………………………………………………………………………… 19

2-2-3-1-مسأله پوشش مجموعه………………………………………………………………….. 19

2-2-3-2- مسأله مکانیابی حداکثر پوشش………………………………………………………. 21

2-2-3-3- مسائل p-center……………………………………………………………………… 22

2-2-3-4- مسائل p-median……………………………………………………………………. 23

2-2-4- مسائل دیگر مکانیابی………………………………………………………………………….. 24

2-2-5- مسائل مکانیابی تسهیلات با تقاضای تصادفی و تراکم…………………………………. 25

2-2-5-1- مرور ادبیات مسائل مکانیابی تسهیلات با تقاضای تصادفی و تراکم………… 26

2-2-5-2- مکانیابی تسهیلات با تقاضای تصادفی و تراکم………………………………….. 29

2-3- نظریه صف………………………………………………………………………………………………. 35

2-3-1- مشخصات صف………………………………………………………………………………… 36

2-3-2- قانون لیتِل………………………………………………………………………………………… 38

2-3-3- صف M/M/1…………………………………………………………………………………. 39

2-4- مسائل بهینه سازی چندهدفه………………………………………………………………………….. 40

2-4-1- فرمول بندی مسائل بهینه سازی چندهدفه…………………………………………………. 40

2-4-2- الگوریتم‌های تکاملی برای بهینه سازی مسائل چندهدفه بر مبنای الگوریتم ژنتیک… 41

2-4-2-1- الگوریتم ژنتیک مرتب سازی نامغلوب…………………………………………….. 42

2-4-2-2- الگوریتم NSGA-II محدود شده…………………………………………………. 45

2-4-2-3- الگوریتم ژنتیک رتبه بندی نامغلوب………………………………………………… 46

2-4-3- الگوریتم‌های تکاملی برای بهینه سازی مسائل چندهدفه بر مبنای سیستم ایمنی مصنوعی…….. 49

2-4-3-1- سیستم ایمنی مصنوعی………………………………………………………………… 49

2-4-3-1-1- مفاهیم ایمنی…………………………………………………………………….. 49

2-4-3-1-2- ایمنی ذاتی………………………………………………………………………. 51

2-4-3-1-3- ایمنی اکتسابی…………………………………………………………………… 51

2-4-3-1-4- تئوری شبکه ایمنی…………………………………………………………….. 52

2-4-3-1-5- الگوریتم ایمنی مصنوعی……………………………………………………… 53

2-4-3-1-6- سیستم ایمنی مصنوعی و مسائل بهینه سازی چندهدفه…………………. 54

2-4-3-2- الگوریتم MISA………………………………………………………………………. 56

2-4-3-3- الگوریتم VIS………………………………………………………………………….. 61

2-4-3-4- الگوریتم NNIA………………………………………………………………………. 64

2-5- روش‌های اندازه گیری عملکرد الگوریتم‌های چندهدفه………………………………………… 67

2-5-1- فاصله نسلی……………………………………………………………………………………… 68

2-5-2- درجه توازن در رسیدن همزمان به اهداف…………………………………………………. 69

2-5-3- مساحت زیر خط رگرسیون………………………………………………………………….. 70

2-5-4- تعداد جواب‌های غیرمغلوب نهائی………………………………………………………….. 71

2-5-5- فاصله گذاری……………………………………………………………………………………. 71

2-5-6- گسترش………………………………………………………………………………………….. 72

2-5-7- سرعت همگرائی……………………………………………………………………………….. 73

2-5-8- منطقه زیر پوشش دو مجموعه……………………………………………………………….. 73

2-6- جمع بندی……………………………………………………………………………………………….. 74

 

فصل سوم: مدل سازی مسأله و توسعه الگوریتم‌ها                                                 76

3-1- مسأله موردتحقیق……………………………………………………………………………………….. 77

3-2- طراحی الگوریتم‌ها……………………………………………………………………………………… 81

3-2-1- تطبیق الگوریتم‌ها با مسئله موردبررسی…………………………………………………….. 81

3-2-1-1- ساختار حل‌ها…………………………………………………………………………… 81

3-2-1-2- معیار توقف……………………………………………………………………………… 82

3-2-2- تطبیق الگوریتم NSGA-II برای مسئله موردبررسی………………………………….. 83

3-2-3- تطبیق الگوریتم CNSGA-II برای مسئله موردبررسی……………………………….. 84

3-2-4- تطبیق الگوریتم NRGA برای مسئله موردبررسی……………………………………… 85

3-2-5- تطبیق الگوریتم MISA برای مسئله موردبررسی……………………………………….. 85

3-2-6- تطبیق الگوریتم VIS برای مسئله موردبررسی…………………………………………… 85

3-2-7- تطبیق الگوریتم NNIA برای مسئله موردبررسی……………………………………….. 86

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها                                                                   87

4-1- تولید مسأله نمونه……………………………………………………………………………………….. 88

4-2- اندازه گیری عملکرد الگوریتم‌ها براساس معیارها………………………………………………… 89

4-3- تجزیه و تحلیل نتایج………………………………………………………………………………….. 92

فصل پنجم: نتیجه گیری و مطالعات آتی                                                            100

5-1- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………….. 101

5-2- مطالعات آتی………………………………………………………………………………………….. 102

فهرست منابع و مراجع                                                                                103

پیوست الف: محاسبه معیارهای هشت گانه برای الگوریتم های استفاده شده                  105

پیوست ب: نمودارهای بدست آمده از تجزیه و تحلیل نتایج                                    113

پیوست ج: یک نمونه مسئله حل شده توسط الگوریتم NSGA-II                           118

پیوست د: کد برنامه نویسی الگوریتم NSGA-II در محیط MATLAB                  123

 

 

 

فهرست اشکال

شکل 2-1- مدل پایه‌ای صف………………………………………………………………………………… 36

شکل 2-2- مجموعه حل‌های غیرمغلوب………………………………………………………………….. 41

شکل 2-3- نمایشی از نحوه عملکرد NSGA-II……………………………………………………… 43

شکل2-4- الگوریتم NRGA………………………………………………………………………………. 47

شکل 2-5- سلول B، آنتی ژن، آنتی بادی، اپیتوپ، پاراتوپ و ادیوتوپ…………………………… 50

شکل 2-6- فلوچارت الگوریتم MISA………………………………………………………………….. 57

شکل 2-7- یک شبکه تطبیقی برای رسیدگی به حافظه ثانویه………………………………………… 60

شکل 2-8- فلوچارت الگوریتم VIS……………………………………………………………………… 62

شکل 2-9- تکامل جمعیت NNIA……………………………………………………………………….. 65

شکل 2-10- نمایش حل‌های مناسب……………………………………………………………………… 69

شکل 2-11- مساحت زیر خط رگرسیون………………………………………………………………… 70

شکل 2-12- بیشترین گسترش……………………………………………………………………………… 73

شکل 3-1- مکانیسم عملگر تقاطع…………………………………………………………………………. 83

شکل 4-1- نمودار همگرایی الگوریتم‌ها براساس شاخص MID…………………………………… 90

شکل 4-2- نتیجه بدست آمده از آنالیز واریانس برای معیار تعداد جواب‌های غیرمغلوب………. 94

شکل 4-3- نتیجه بدست آمده از آزمون توکی برای معیار تعداد جواب‌های غیرمغلوب…………. 95

شکل 4-4- نتیجه به دست آمده از آنالیز واریانس برای تعداد جواب‌های غیرمغلوب…………… 97

 

 

 

فهرست جداول

جدول 4-1- مشخصات هر نمونه…………………………………………………………………………… 88

جدول 4-2- گروه بندی الگوریتم‌ها براساس معیار تعداد جواب‌های غیرمغلوب…………………. 96

جدول 4-3- مقایسه الگوریتم‌ها ازنظر معیارهای مختلف و در حالت‌های گوناگون……………… 98

جدول 4-4- متوسط معیارهای الگوریتم‌ها و رتبه بندی الگوریتم‌ها براساس آن      99

 

مقدمه

با رشد روز افزون معاملات تجاری در سطح جهان و در سال‌های اخیر، ظهور پدیده تجارت الکترونیک[1] و بانکداری الکترونیک[2] به عنوان بخش تفکیک ناپذیر از تجارت الکترونیک مطرح شد. بانکداری الکترونیک اوج استفاده از فناوری انفورماتیک و ارتباطات و اطلاعات برای حذف دو قید زمان و مکان از خدمات بانکی است. ضرورت یک نظام بانکی کارامد برای حضور در بازارهای داخلی و خارجی ایجاب می‌کند تا بانکداری الکترونیک نه به عنوان یک انتخاب، بلکه ضرورت مطرح شود. امروزه پایانه فروش، پایانه شعب، دستگاه‌های خودپرداز و … نماد بانکداری الکترونیک است و یافتن مکان بهینه برای این پایانه‌ها و دستگاه‌ها می‌تواند نقش مهمی در حضور یک بانک یا مؤسسه در بازارهای داخلی و خارجی داشته باشد [1].

1-2- مکانیابی تسهیلات[3]

فرض کنید که یک شرکت رسانه‌ای می‌خواهد که ایستگاه‌های روزنامه را در یک شهر ایجاد کند. این شرکت در حال حاضر جایگاه‌هایی را به صورت بالقوه در شهرهای همسایه اش مشخص کرده‌است و هزینه ایجاد و نگهداری یک جایگاه را می‌داند. همچنین فرض کنید که تقاضای روزنامه در هر شهر همسایه مشخص است. اگر این شرکت بخواهد تعدادی از این ایستگاه‌ها را ایجاد کند، باتوجه به مینیمم کردن کل هزینه‌های ایجاد و نگهداری این ایستگاه‌ها و همچنین متوسط مسافت سفر مشتریان، این ایستگاه‌ها در کجا باید واقع شوند؟

جداول      5
فصل پنجم: بحث و نتیجه گبری
بحث و بررسی یافته ها 80
نتیجه گیری نهایی                                         91
 

فهرست منابع فارسی و انگلیسی                              95
پیوست ها
پرسشنامه عوامل دموگرافیک و سبک هویت

چکیده انگلیسی
فهرست جداول­

جدول شماره 1: توزیع فراوانی واحدهای مورد پژوهش برحسب اطلاعات فردی                                        53

جدول شماره 2: توزیع فراوانی واحدهای مورد پژوهش برحسب اطلاعات خانوادگی                                   54

جدول شماره 3: شاخص های پراکندگی صفات کمی واحدهای مورد پژوهش                                            55

جدول شماره 4 : توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب پاسخ سوالات مربوط به سبک هویت اطلاعاتی 56

جدول شماره 5 : توزیع واحد های مورد پژوهش بر حسب انتخاب پاسخ  سوالات مربوط به سبک هویت هنجاری59

جدول شماره6: توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب پاسخ سوالات مربوط به سبک هویت سردرگم-اجتنابی                                                                                                                                 62

جدول شماره7 : توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب پاسخ سوالات مربوط به بعد تعهد                 65

جدول شماره 8: تعیین میانگین نمره سبک هویت( سبک اطلاعاتی- هنجاری- سردرگم/اجتنابی و بعد تعهد) واحدهای مورد پژوهش                                                                                                             68

جدول شماره  9: توزیع فراوانی واحدهای مورد پژوهش برحسب سبک های هویت                                      68

جدول شماره 10: شاخص های پراکندگی معدل کل و شاخص ترکیبی وضعیت تحصیلی                               69

جدول شماره11: تعیین ارتباط سبک هویت و وضعیت تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گیلان             70

جدول شماره12 : مقایسه میانگین و انحراف معیار متغیر های اصلی مورد مطالعه  سبک هویت برحسب مشخصات دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش                                                                                              71

جدول شماره 13: مقایسه میانگین و انحراف معیار متغیر های اصلی مورد مطالعه وضعیت تحصیلی برحسب مشخصات دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش                                                                                 72

جدول شماره 14:  مقایسه میانگین و انحراف معیار متغیر های اصلی مورد مطالعه با مشخصات دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش                                                                                                                         73

جدول شماره  15:  تعیین ارتباط سبک هویت و وضعیت تحصیلی برحسب مشخصات دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش                                                                                                                                74

جدول  شماره 16 : تعیین ارتباط سبک هویت و وضعیت تحصیلی برحسب مشخصات دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش                                                                                                                                75

فهرست جداول

جدول شماره 17 : تعیین ارتباط سبک هویت و وضعیت تحصیلی برحسب مشخصات دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش                                                                                                                                76

جدول شماره 18: برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل پیش بینی کننده  وضعیت تحصیلی بر حسب معدل کل         77

جدول شماره19: برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل پیش بینی کننده وضعیت تحصیلی بر حسب  شاخص ترکیبی پیشرفت تحصیلی                                                                                                                    78

فهرست نمودارها

نمودار شماره 1:  توزیع فراوانی معدل کل واحد های مورد پژوهش                                                     69

فهرست جداول­

جدول شماره 1: توزیع فراوانی واحدهای مورد پژوهش برحسب اطلاعات فردی                                        53

جدول شماره 2: توزیع فراوانی واحدهای مورد پژوهش برحسب اطلاعات خانوادگی                                   54

جدول شماره 3: شاخص های پراکندگی صفات کمی واحدهای مورد پژوهش                                            55

جدول شماره 4 : توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب پاسخ سوالات مربوط به سبک هویت اطلاعاتی 56

جدول شماره 5 : توزیع واحد های مورد پژوهش بر حسب انتخاب پاسخ  سوالات مربوط به سبک هویت هنجاری59

جدول شماره6: توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب پاسخ سوالات مربوط به سبک هویت سردرگم-   اجتنابی                                                                                                                                 62

جدول شماره7 : توزیع واحدهای مورد پژوهش بر حسب انتخاب پاسخ سوالات مربوط به بعد تعهد                 65

جدول شماره 8: تعیین میانگین نمره سبک هویت( سبک اطلاعاتی- هنجاری- سردرگم/اجتنابی و بعد تعهد) واحدهای مورد پژوهش                                                                                                             68

جدول شماره  9: توزیع فراوانی واحدهای مورد پژوهش برحسب سبک های هویت                                      68

جدول شماره 10: شاخص های پراکندگی معدل کل و شاخص ترکیبی وضعیت تحصیلی                               69

جدول شماره11: تعیین ارتباط سبک هویت و وضعیت تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گیلان             70

جدول شماره12 : مقایسه میانگین و انحراف معیار متغیر های اصلی مورد مطالعه  سبک هویت برحسب مشخصات دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش                                                                                              71

جدول شماره 13: مقایسه میانگین و انحراف معیار متغیر های اصلی مورد مطالعه وضعیت تحصیلی برحسب مشخصات دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش                                                                                 72

جدول شماره 14:  مقایسه میانگین و انحراف معیار متغیر های اصلی مورد مطالعه با مشخصات دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش                                                                                                                         73

جدول شماره  15:  تعیین ارتباط سبک هویت و وضعیت تحصیلی برحسب مشخصات دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش                                                                                                                                74

جدول  شماره 16 : تعیین ارتباط سبک هویت و وضعیت تحصیلی برحسب مشخصات دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش                                                                                                                                75

فهرست جداول

جدول شماره 17 : تعیین ارتباط سبک هویت و وضعیت تحصیلی برحسب مشخصات دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش                                                                                                                                76

جدول شماره 18: برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل پیش بینی کننده  وضعیت تحصیلی بر حسب معدل کل         77

جدول شماره19: برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل پیش بینی کننده وضعیت تحصیلی بر حسب  شاخص ترکیبی پیشرفت تحصیلی                                                                                                                    7

فهرست نمودارها

نمودار شماره 1:  توزیع فراوانی معدل کل واحد های مورد پژوهش                                                     69

چکیده

مقدمه: توجه به وضعیت تحصیلی در راس برنامه های توسعه آموزشی یک کشور قرار دارد. هدف موسسات آموزشی، افزایش موفقیت تحصیلی است که یک شاخص واقعی برای اهداف آموزشی است. بررسی مداوم و مستمر وضعیت تحصیلی دانشجویان در طول تحصیل و بررسی مولفه های شناختی اجتماعی موثر بر آن از جمله هویت یکی از ارکان  ضروری و اجتناب ناپذیر بهبود کیفیت آموزشی در دانشگاه ها می باشد.

هدف: در این پژوهش به بتعیین ارتباط بین وضعیت تحصیلی و سبک هویت می باشد.

روش اجرا: این پژوهش مقطعی از نوع توصیفی – تحلیلی است که  بر روی 371 دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی گیلان انجام شده است. نمونه ها با استفاده از روش طبقه ای سیستماتیک انتخاب شدند و ابزار گرد آوری اطلاعات شمل مشخصات دموگرافیک و پرسش نامه استاندارد سبک هویت ( ISI-6G) بود.  به منظور بررسی وضعیت تحصیلی از معدل کل ترم های تحصیلی و شاخص ترکیبی وضعیت تحصیلی دانشجویان استفاده گردید. داده ها با استفاده از آزمون های آماریتوصیفی ( میانیگن و انحراف معیار)  و استنباطی( اسپیرمن، من ویتنی، کروسکال والیس، رگرسیون خطی چندگانه) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

نتایج:  یافته ها نشان داد که سبک هویت هنجاری (03/0 > P) و بعد تعهد (001/0 >P) با معدل کل دانشجویان دارای ارتباط آماری می باشد.  افراد مونث و دانشجویانی که علاقه به تحصیل داشتند؛ از وضعیت تحصیلی مناسب تر ( برحسب معدل کل) برخوردار بودند. عوامل پیشگویی کننده وضعیت تحصیلی( برحسب شاخص ترکیبی وضعیت تحصیلی) دانشجویان، در مورد محل سکونت، دانشجویان بومی میانگین نمره  وضعیت تحصیلی پایین تری نسبت به دانشجویان غیر بومی داشتند  و در نهایت دانشجویانی که علاقه بیشتری نسبت به رشته خود داشتند از وضعیت تحصیلی مناسب تری برخوردار بودند.

نتیجه گیری: یافته های این پژوهش اهمیت توجه به هویت و تحصیل را نشان می دهد.  با توجه جدی تر به مولفه های مربوط به وضعیت تحصیلی و هویت می توان ارتقا کیفیت آموزشی را انتظار داشت.

بیان مسئله:

یکی از ضروریات توسعه همه جانبه کشور، پویائی و توانائی دانشگاه ها در انجام امور مربوط به خود است. از آنجا که دانشگاه، نهادی متفکر، آگاه و نوآور در جامعه محسوب می شود، انتظار می رود که با انجام وظایف و رسالت های خود بتواند گام های موثرتری در تحقق آرمان های جامعه بردارد و همواره کشور را به سمت پیشرفت رهنمون سازد. دانشگاه و به طور کلی نظام آموزش عالی، گران بها ترین منبعی است که هر جامعه ای برای پیشرفت و توسعه در اختیار دارد(1). از این رو در جهان امروز، ضرورت توجه به کیفیت آموزش و دانشگاه ها و بهره وری حاصل از آن اهمیت ویژه ای دارد. کیفیت یکی از موضوعاتی است که همیشه در آموزش عالی مورد توجه بوده، اما شدت و قوت آن متفاوت بوده است. از نظر یونسکو کیفیت در آموزش عالی مفهومی چند بعدی است که به میزان زیادی به زمینه نظام دانشگاهی یا شرایط و استانداردهای رشته دانشگاهی بستگی دارد(2).

جهت ارتقای کیفیت آموزش دانشگاه ها، سنجش و ارزشیابی جزء اساسی ترین الزامات محسوب می شوند. انجام ارزشیابی آموزشی در فواصل زمانی مختلف، به منظور بررسی اثربخشی و کیفیت برنامه های درسی از اهمیت بالایی برخوردار است (3). سنجش و ارزشیابی آخرین حلقه از زنجیره ی فعالیت های آموزشی را تشکیل می دهد(4).

به منظور بررسی یادگیری دانشجویان می توان از وضعیت تحصیلی ( پیشرفت و افت) آنها استفاده کرد. تبیین وضعیت تحصیلی برای برنامه ریزان دانشگاه این امکان را فراهم می کند تا بتوانند برای بهبود کارکردهای دانشگاه راهبرد هایی را پیش بینی کنند(5). عملکرد یا وضعیت تحصیلی به پیشرفت یا افت تحصیلی دانشجویان اطلاق می شود که برای سنجش آن از ابزارهای مختلفی مانند معدل کل، ترم های مشروطی و تعداد واحدهای مردودی یا قبولی استفاده می شود(6).

از دیرباز، مسئله موفقیت در امر تحصیل جزء مهم ترین دغدغه های هر نظام آموزشی بوده و موفقیت تحصیلی در هر جامعه نشان دهنده موفقیت نظام آموزشی در زمینه هدف یابی و توجه به رفع نیازهای فردی است. نظام آموزشی را زمانی می توان کارآمد و موفق دانست که پیشرفت تحصیلی دانشجویان آن در دوره های مختلف دارای بیشترین و بالاترین رقم باشد (7). موفقیت به معنای به دست آوردن نتایج عینی، ملموس و محسوس است (8). پیشرفت تحصیلی به توانایی آموخته شده یا اکتسابی فرد در موضوعات آموزشگاهی اطلاق می شود. به طور کلی این اصطلاح به معنای مقدار یادگیری آموزشگاهی فرد است (9).

نقطه مقابل پیشرفت تحصیلی، افت تحصیلی است که براساس مطالعات متعدد تاثیر بسزایی در سرنوشت فرد داشته و همچنین فشار زیادی به خانواده و جامعه تحمیل می کند (10). هزینه شکست تحصیلی دانشجو متوجه خود دانشجو و متخصصین آموزشی بوده و دارای تبعات اقتصادی نیز می باشد. با شکست تحصیلی و ترک تحصیل، به هر دلیل، تمام افراد درگیر ممکن است دچار عصبانیت، سرخوردگی، و رنجش شوند. هزینه ای که دانشجو می پردازد ممکن است احساس “شکست” ، کاهش اعتماد به نفس و درهم شکستن رویاهایش باشد. شکست تحصیلی می تواند،  با وارد آوردن آسیب دائمی به اعتماد به نفس، کل زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد (11).

دانشجویانی که دچار افت تحصیلی می شوند بیش از دانشجویان دیگر در معرض خطر نزدیک شدن به جرم و جنایت، سوء مصرف مواد، سوء استفاده های جسمی و جنسی و در نهایت اختلالات خانوادگی و روانی قرار می گیرند (12). لازین و نیومن [1] در مطالعه ای با هدف تعیین عوامل پیشگویی کننده افت تحصیلی دانشجویان آمریکا نشان دادند که 6/12 درصد دانشجویان علوم پزشکی دچار افت تحصیلی بوده اند که اغلب به دلیل نارسایی علمی آنها بوده است(13). در انگلستان نیز یک بررسی نشان دهنده افت تحصیلی 8/3 درصد دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی در سال اول بوده است(14). در ایران، این امر از مهم ترین مشکلات کنونی نظام آموزشی است که هرساله ده ها میلیارد ریال از بودجه کشور را هدر می دهد و نیروهای بالقوه و سرمایه های جامعه که همان نیروی انسانی است، بی ثمر می ماند(10). نتایج پژوهش ها حاکی از آن است که در دانشگاه های ایران، سطوح گوناگونی از شیوع عدم موفقیت تحصیلی دیده می شود (8).

به طور کلی حدود 12 درصد دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی کشور در طی تحصیلی خود حداقل برای یک ترم مشروط می شوند. شیوع عدم موفقیت تحصیلی در دانشگاه بیرجند در رشته های مختلف 2/19 درصد گزارش شده است؛ این رقم در دانشگاه علوم پزشکی تبریز در گروه پرستاری و مامائی 6/10 درصد گزارش گردیده است (8). شیوع مشروطی در دانشجویان رشته های رادیولوژی، علوم آزمایشگاهی و هوشبری دانشگاه علوم پزشکی اردبیل به ترتیب 7/7، 19 و 7/2 درصد بدست آمده است  (7). همچنین رئوفی و همکارن در مطالعه ای با هدف تعیین شاخص های افت تحصیلی دانشگاه تبریز را به ترتیب، در داندانپزشکی 9/22 درصد، فیزیوتراپی 5/12 درصد، پرستاری و مامایی 6/10 ، داروسازی 8/9 درصد ، پزشکی 7 درصد، بهداشت و تغذیه 4/6 درصد  پیراپزشکی 7/4 درصد گزارش کردند(15).

وضعیت تحصیلی به عنوان یک متغیر وابسته تحت تاثیر یک عامل نیست. واقعیت آن است که عوامل و متغیر ها چنان در هم تنیده اند و با یکدیگر کنش متقابل دارند که تعیین نقش و سهم هر یک به دشواری، امکان پذیر است. از جمله عوامل فردی موثر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان عزت نفس، هوش هیجانی، انگیزه پیشرفت تحصیلی و غیره می باشند. با این وجود تحقیقات نشان می دهند که در بین این عوامل، عوامل فردی ” با ماهیت شناختی اجتماعی ” بیشترین تاثیر را بر پیشرفت تحصیلی دارند (12). در واقع دانشجویان  برحسب موقعیت ها، نیازها، شایستگی های فردی و شخصیتی، اهداف متفاوتی از پیشرفت تحصیلی دارند که بوسیله ی واسطه هایی مثل الگوی شناختی، اجتماعی و رفتاری تعیین می شود (16-18).

یکی از عوامل فردی با ماهیت شناختی اجتماعی موثر بر وضعیت تحصیلی که امروزه مطرح می باشد؛ فرایند تکاملی هویت[2] و فاکتورهای موثر بر آن است. مطابق نظریه

روابط میان افراد یک خانواده به طور عام و اقارب به طور خاص ، کاملا با روابط میان افراد یک اجتماع، که به هیچ نحو با یکدیگر ارتباطی نداشته و از حمایت‌های مادی و معنوی یکدیگر برخوردار نمی‌باشند، صد البته تفاوت داشته و دارد. و نیازمند این است که از منظر و دیدگاهی دیگر بدان نگریست و در بیان و صدور احکام کلی که از منبع قوانین موجود صادر می‌شود، حتی‌الامکان، وضعیت و موقعیت خاص خانواده و روابط میان اقارب ، مورد مداقه و نظر خاص قرار گیرد تا احکام مربوط بتوانند حتی‌الامکان نیازهای عاطفی، اجتماعی، اقتصادی میان افراد یک خانواده را، به درستی تامین نمایند. موارد فوق، ما را بر آن داشت ، تا به مطالعه و بررسی وضعیت حقوق جزای فعلی کشور، در روابط میان اقارب و خانواده بپردازیم و نقاط ضعف و قوت قوانین موجود را در این زمینه، بیان نمائیم. باشد که حتی‌الامکان بتوانیم گوشه‌هایی از ضرورتهای قانونگذاری فعلی را ترسیم نمائیم، تا در گرداب قوانین کلی جزائی و عواقب آن، بدون توجه به وضعیت خاص خانواده‌ها گرفتار نشویم بررسی قرابت و نقش آن در کلیه متون حقوق جزای ایران از ابتدا تاکنون نیست ، بلکه منظور حقوق جزای فعلی (اعم از ماهوی و شکلی) است که قواعد و مقررات مربوط به آن هم اکنون در نظام جزایی فعلی اعمال می‌گردد. هر چند ممکن است گاهی اوقات برای تشخیص ذهن و استقرار مبانی بحث ، گذری نیز به   قوانین قبل از انقلاب زده و متون مشابه و احکام مربوطه را از آن استخراج نمائیم.

قرابت عبارت از خویشاوندی است که بین دو نفر موجود است.قرابت (خویشاوند) اعم ازنسبی، سببی ورضاعی درپاره ای درجات،مانع برای نکاح است. خویشانی که نکاح باآنها به علت قرابت ممنوع است درفقه وحقوق محارم نامیده میشوند. قرابت پدیده ای است که نه تنهادرحقوق اسلامی بلکه در حقوق همه ای کشورهای متمدن باتفاوت درجزئیات ازموانع نکاح بشمارمی رود. منع ازوداواج باخویشاوندان مبتنی بردلائل است که ذیل بدان پرداخته میشود.[1]

 

فصل اول:

کلیات تحقیق

 

بیان مساله

چون خانواده با قرابت رابطه مستقیم دارد واین دو لازم وملزوم یکدیگرند، بنابراین درفصل اول این پایان نامه قرابت واقسام آن مورد بررسی قرارگرفته است.قرابت به معنی خویشاوندی است ودرقانون مدنی به سه قسم تقسیم شده است:نسبی ورضاعی. باتوجه به قانون حمایت از کودکان بی سرپرست مصوب اسفند 1353 می توان قرابت ناشی از سرپرستی را که نوعی فرزند خواندگی است به آن افزود.قرابت نسبی خویشاوندی خونی، قرابت سببی خویشاوندی ناشی از ازدواج ،قرابت رضاعی رابطه ناشی از شیرخوردن وقرابت ناشی از سرپرستی یا فرزند خواندگی  رابطه این است که به حکم مستقیم قانون ایجاد می شود.در این پایان نامه در فصل اول از قرابت نسبی و در فصل های بعدی به

همه مؤلفه‌های هوش سازمانی (چشم انداز استراتژیک، سرنوشت مشترک، میل به تغییر، اتحاد و توافق، توسعه دانش، فشار عملکرد) به غیر از روحیه بااسترس شغلی رابطه منفی و معنی داری داشته‌اند.

واژه های کلیدی:هوش سازمانی، استرس های شغلی، ادارات ورزش و جوانان

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                                 صفحه
  

فصل اول: طرح پژوهش
1-1.      مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..2
1-2.      بیان مسئله ………………………………………………………………………………………………………………………………………………3
1-3.      ضرورت و اهمیت پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………….5 

1-4.      چهارچوب نظری تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………6
1-5.      اهداف پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………………………8
1-6.      سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………..9 

1-7.      فرضیه‌های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………………..10
1-8.      پیش فرض های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………11 

1-9.      قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………11

1-10.  محدودیت‌های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………11
1-11.  تعریف واژه‌ها و اصطلاحات پژوهش ………………………………………………………………………………………………………..11
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
2-1. مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..15
2-2. تاریخچه هوش سازمانی ………………………………………………………………………………………………………………………………..15 

2-2-3-استرس و فشار عصبی………………………………………………………………………………………………………………………………..37

2-4.پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………66

2-4-1.پژوهش داخلی………………………………………………………………………………………………………………………………………….66

2-4-2.پژوهش خارجی………………………………………………………………………………………………………………………………………..70

2-5.جمع بندی تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………….73
فصل سوم: روش‌شناسی پژوهش
3-1. مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..76
3-2.روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………76
3-3. جامعه و نمونه آماری ……………………………………………………………………………………………………………………………………76 

3-4.روش جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………………………………………….77
3-5 ابزارهای جمع‌آوری اطلاعات …………………………………………………………………………………………………………………………77
3-6. روایی و پایایی…………… ……………………………………………………………………………………………………………………………….78 

3-7.متغییر های تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………….79
3-8.روش  تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………………………………………………..79
/>فصل چهارم: تجزیه و تحلیل آماری
4-1. مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..81
4-2. توصیف یافته های تحقیق……… …………………………………………………………………………………………………………………….. 81
4-3 آزمون فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………… 85
فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری
5-1. مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..96
5-2. خلاصه‌ ی تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………… 96
5-3. یافته های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 97
5-4.بحث و نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………………….101
5-5.محدودیت های تحقیق………………………………………………. ……………………………………………………………………………….104
5-6.پیشنهادهایی مبتنی بر یافته های تحقیق…………………… ……………………………………………………………………………………… 104
  

منابع و پیوست‌ها
منابع و مآخذ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 107
 

 

فهرست شکل‌ها و نمودارها

عنوان                                                                                                                                                 صفحه
 
شکل 1-1…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….6 

شکل1-2……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..7

شکل 2-1. …………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….28
شکل 2-2………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….40
شکل 2-3………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….43
شکل 2-4………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….46
شکل 2-5. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 49
شکل 2-6………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….50
شکل 2-7………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….51
شکل 2-8…………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………59
شکل2-9……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………60
شکل 2-10……………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………..64
 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                                                  صفحه
 
 
جدول 3-1………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..78 

جدول4-1………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….84

جدول4-2………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….85

جدول 4-3…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………86

جدول 4-4…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………87

جدول4-5………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….88

جدول 4-6…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………89

جدول4-7………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….90

جدول4-8………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….91

جدول4-9………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….92

جدول 4-10……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….93

جدول4-11………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..94

جدول5-1………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….98

جدول5-2………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….99
 

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                                                            صفحه
 
 
نمودار4-1………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….82

1-7- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیر ها……………. 9

1-8- قلمرو تحقیق………………………………. 10

 

فصل دوم : ادبیات تحقیق

بخش اول : عملکرد سازمانی……………………….. 12

2-1-1- مقدمه………………………………….. 12

2-1-2- تعاریف و مفهاهیم عملکرد سازمانی…………… 12

2-1-3- معیارهایی برای سنجش عملکرد……………….. 13

2-1-4- عوامل موثر بر عملکرد سازمانی……………… 14

بخش دوم : اقدامات مدیریت منابع انسانی…………………………………………………………………………………….  17

2-2- 1- مقدمه…………………………………. 17

2-2-2- مدیریت…………………………………. 18

2-2-3- منابع انسانی……………………………. 19

2-2-4- مدیریت منابع انسانی……………………… 20

2-2-5- مدیریت منابع انسانی و مدیریت کارکنان………. 21

2-2-6- واکنش ها به مدیریت منابع انسانی…………… 22

2-2-7- رویکردهای مدیریت منابع انسانی…………….. 23

2-2-8- اهداف مدیریت منابع انسانی………………… 24

2-2-9- وظایف مدیریت منابع انسانی………………… 25

2-2-10- ویژگی فعالیت های مدیریت منابع انسانی………. 25

2-2-11- اقدامات مدیریت منابع انسانی………………. 26

2-2-12- اقدامات مدیریت منابع انسانی و عملکرد نوآوری… 28

2-2-13- اهمیت مدیریت منابع انسانی برای سازمان ها…… 30

2-2-14- نقش های مدیریت منابع انسانی………………. 31

بخش سوم : مسئولیت اجتماعی………………………. 34

2-3-1- مقدمه………………………………….. 34

2-3-2- تعاریف، ابعاد و مؤلفه های تشکیل دهنده مسئولیت اجتماعی   36

2-3-3- ابعاد مسئولیت سازمانی و جایگاه مسئولیت اجتماعی 40

2-3-4- اصول مسئولیت اجتماعی   ………………….. 41

2-3-5- دیدگاه های مختلف مسئولیت های جامعه……………………………………………………………………………42

2-3-6- مسئولیت اجتماعی سازمان ها و منافع آن………. 43

2-3-7- تعهد اجتماعی تا پاسخگویی اجتماعی………….. 44

2-3-8- مبانی فلسفی دیدگاه های مسئولیت اجتماعی…….. 45

2-3-9- ایجاد ارزش از طریق مسئولیت اجتماعی (CRS) :…. 45

2-3-10- نقش مدیران ارشد شرکتها در گسترش مسئولیت اجتماعی   48

2-3-11- دیدگاه اسلام به مسئولیت اجتماعی……………. 49

2-3-12- موانع اجرای مسئولیت اجتماعی سازمان………… 59

بخش چهارم: پیشینه تحقیقات انجام شده در داخل و خارج از کشور    53

چارچوب نظری تحقیق……………………………… 56

فصل سوم : روش تحقیق

3-1- مقدمه……………………………………. 59

3-2- روش تحقیق………………………………… 59

3-3- جامعه  و نمونه آماری………………………. 60

3-4- روش ها و ابزار جمع آوری اطلاعات……………… 61

3-5- روایی  و پایایی  ابزار گردآوری اطلاعات……….. 63

3-6- روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها………… 64

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات تحقیق

4-1- مقدمه……………………………………. 66

4-2- توصیف متغیر های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان……. 66

4-3- توصیف متغیرهای تحقیق………………………. 69

4-4- آزمون کلوموگروف – اسمیرنف(آزمون نرمالیته)……. 72

4-5- بررسی مدل تحقیق…………………………… 73

4-6-آزمون فرضیه ها…………………………….. 75

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات تحقیق

5-1- مقدمه……………………………………. 78

5-2- نتایج بررسی توصیفی جمعیت شناختی پاسخ دهندگان…. 78

5-3- توصیف متغیرهای تحقیق………………………. 78

5-4- نتایج آمار استنباطی……………………….. 79

5-5- پیشنهادات بر اساس فرضیه های تحقیق…………… 80

5-6- پیشنهادات برای تحقیقات آینده……………….. 82

5-7- محدودیت های پژوهش…………………………. 82

منابع و مآخذ……………………………………… 84

ضمائم…………………………………………….. 91

چکیده

مدیریت منابع انسانی به عنوان یک عملکرد مدیریتی، می تواند نقش مؤثر در مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها عمل نماید.از نظر اجتماعی، سازمان های مسئول بر این باورند که از کارکنان خود باید بهتر مراقبت نمایند و در جستجوی راهی برای بهبود شرایط کاری و رفاه آنها باشند و این کار باید به صورت مستمر صورت گیرد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیراقدامات مدیریت منابع انسانی از طریق مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها بر عملکرد سازمانی منطقه آزاد تجاری- صنعتی انزلی و   شرکت های محدوده است. متغیر مستقل این پژوهش اقدامات مدیریت منابع انسانی است. مدیریت منابع انسانی معطوف به سیاست‌ها، اقدامات و سیستم‌هایی است که رفتار، طرز فکر و عملکرد کارکنان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. متغیر وابسته این پژوهش عملکرد سازمانی است. عملکرد هم به چگونگی انجام وظایف، فعالیتها و نتایج حاصله از آنها اطلاق می شود. مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها نقش متغیر میانجی در این پژوهش دارد. مسئولیت اجتماعی، مجموعه وظایف و تعهداتی است که سازمان باید در جهت حفظ و کمک به جامعه ای انجام دهد که در آن فعالیت می کند. فرضیات این پژوهش بر اساس تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته با توجه به نقش میانجی است. جامعه آماری پژوهش، شرکت های محدوده منطقه آزاد انزلی با مجموع 300 شرکت است. حداقل حجم نمونه با توجه به فرمول کوکران، جامعه محدود 124 شرکت تخمین زده شده است که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. یافته ها، تمامی فرضیه های اصلی و فرعی پژوهش را تأیید کرده و تأثیر اقدامات مدیریت منابع انسانی از طریق مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها بر عملکرد سازمانی را معنی دار کرده است.

مفاهیم کلیدی : اقدامات مدیریت منابع انسانی، مسئولیت پذیری اجتماعی، عملکرد سازمانی

1-1- مقدمه

با توجه به تغییر و تحولات عصر حاضر و با ورود سازمان ها به اقتصاد دانش محور، امروزه نیروی انسانی به عنوان حیاتی ترین عنصر استراتژیک و اساسی ترین راه برای افزایش اثربخشی و کارایی سازمان محسوب می شود. از این رو، نیروی انسانی متهعد به اهداف و ارزش های سازمان، نه تنها عاملی برای برتری یک سازمان نسبت به سازمان دیگر، بلکه به عنوان یک مزیت رقابتی پایدار برای بسیاری از سازمان ها تلقی می گردد(نایب پور، سعیدی، رئیسی، 1391، ص 136).

در این راستا، بهره مندی و بکارگیری مطلوب منابع انسانی در حیطه وظایف مدیران منابع انسانی سازمان بوده و سرمایه گذاری واقعی در سرمایه انسانی و اجرای اقدامات منابع انسانی ممکن است منجر به افزایش عملکرد و اثربخشی سازمان گردد. اخیراً یافته های مطالعات یاندت[1]، نشان داد که اقدامات منابع انسانی به طور مستقیم بر عملکرد سازمان تاثیر گذار نیست، بلکه این اقدامات به تقویت ویژگی هایی در سرمایه انسانی کمک کرده و نهایتاً منتهی به ایجاد ارزش در سازمان می شود(حاج کریمی، طبرسا، رحیمی، 1387، ص 24).

مسئولیت اجتماعی شرکتها[2] نیز به ارائه روشهایی می پردازد که سازمانها در فضاهای کسب و کار خود به آن عمل می کنند و پاسخگوی توقعات جامعه، انتظارات تجاری، قانونی، اخلاقی و اجتماعی آنان هستند. چرا که سازمانها مسئولیتهای بزرگی در زمینه اجتماعی، اقتصادی و محیطی در قبال کارکنان، سهامداران، مشتریان، دولت، تامین کنندگان و تمامی ذینفعان خود برعهده دارند. بدون شک، چنانچه افراد، گروهها، سازمانها و مؤسسات مختلف جامعه، خود را نسبت به رویدادها، اتفاقات و بحرانهای مختلف مسئول دانسته و هریک در حدود مسئولیت و حیطه کاری خویش در حل بحرانهای فوق تلاش نمایند، بسیاری از مشکلات کاسته شده و جامعه ای سالم و آرام به وجود خواهدآمد. به عبارت دیگر، سازمان به هر نحوی که عمل کند، عملکردش روی

جامعه تاثیرمی گذارد. بنابراین سازمان ها باید به کارهایی دست بزنند که موردقبول جامعه و منطبق با ارزشهای آن باشد. سازمانهایی که نتوانند خود را با این مهم تطبیق دهند، در عرصه عمل موفق نخواهند بود. به عبارت دیگر، سازمانها برای آنکه بتوانند جایگاه خود را در جامعه حفظ نموده یا بهبود بخشند، به نحوی که باعث ادامه بقای آنها و موفقیتشان در کار شود، لازم است که به مسئولیت اجتماعی توجه لازم را داشته باشند(رویایی، مهردوست، 1388، ص 44).

1-2- بیان مسأله

در عرصه اقتصادی کنونی که رقابت و بین المللی شدن فعالیت های اقتصادی فراگیر شده است و مدیران در اجرای یکی از مهم ترین کارکردهای مدیریتی یعنی کنترل و برنامه ریزی تحت فشار قرار دارند، عدم استفاده از ابزارهای ارزیابی عملکرد و برنامه ریزی صحیح و دقیق و عدم ترسیم بهینه آینده شرکت امکان ادامه مدیریت و راهبری را با مشکل رو به رو می کند. رشد و تعالی شرکت، افزایش سودآوری و کارایی و بهره وری و بهبود کیفیت خدمات و بازاریابی کافی و پویا در گرو برنامه ریزی صحیح و کنترل و ارزیابی عملکرد عوامل درون و برون سازمانی است که سازمان در ادامه فعالیت وخدمات رسانی با آن ها در ارتباط است(جزئی؛1388، ص 130).

با وجود پیشرفتهای عظیم اخیر در عرصه های مختلف، انسانها همچنان مهره های اصلی سازمان را تشکیل میدهند که موفقیت سازمانها در جهت تحقق اهداف شان وابسته به نحوه نگرش آنان نسبت به انسان و چگونگی به کارگیری این نیروها است. (هاشمی، امین زاده،1390،ص5).

مسئولیت اجتماعی شرکتها به ارائه روشهایی می پردازد که سازمانها در فضاهای کسب و کار خود به آن عمل می کنند و پاسخگوی توقعات جامعه، انتظارات تجاری، قانونی، اخلاقی و اجتماعی آنان هستند. چرا که سازمانها مسئولیتهای بزرگی در زمینه اجتماعی، اقتصادی و محیطی در قبال کارکنان، سهامداران، مشتریان، دولت، تامین کنندگان و تمامی ذینفعان خود برعهده دارند.بدون شک، چنانچه افراد، گروهها، سازمانها و مؤسسات مختلف جامعه ، خود را نسبت به رویدادها، اتفاقات و بحرانهای مختلف مسئول دانسته و هریک در حدود مسئولیت و حیطه کاری خویش در حل بحرانهای فوق تلاش نمایند، بسیاری ازمشکلات کاسته شده و جامعه ای سالم و آرام به وجود خواهدآمد(رویایی، رمضانعلی، مهردوست، 1388،ص44).

به عقیده کارشناسان مزایای مسئولیت اجتماعی شرکت ها نسبتاً تقسیم بندی شده است.برخی،رابطه چندین سهامدار و تمایل آنها برای سرمایه گذاری در فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت هارا شناسایی نموده اند، در حالیکه برخی دیگر به مسئولیت اجتماعی شرکت به عنوان یک هزینه اضافی نگاه می کنند. این افراد بحث می کنند که ایده CSR ، با منافع افزایش سود سهامداران منافات دارد و با هم در انطباق نمی باشند (Buciuniene &Kazlauskaite,2012,p7)  . مدیریت منابع انسانی[3] به عنوان عملکرد مدیریتی یک سازمان می تواند یک هدف در مسئولیت اجتماعی شرکت ها عمل نماید.از نظر اجتماعی، سازمان های مسئول بر این باورند که از کارکنان خود باید بهتر مراقبت نمایند و در جستجوی راهی برای بهبود شرایط کاری و رفاه آنها باشند و این کار باید به صورت مستمر صورت گیرد. البته از طرف دیگر، این کار از طریق کارکنان سازمان نیز باید صورت گیرد تا مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان بتواند در فعالیت های روزمره خود را آشکار سازد. چنین فعالیت هایی، با مسئولیت اجتماعی سازمان همراه است تا از طریق تعامل روزمره با مشتریان و سایر سهامداران خارجی چه از داخل و چه از خارج از سازمان  ارتباط برقرار نمایند.(shoemaker & et al,2006,p451)

اجرای سیاست های مسئولیت پذیری اجتماعی به شدت به روابط متقابل و همکاری های دو جانبه کارکنان وابسته است و این بر نقش مدیریت منابع انسانی تأکید دارد. برای آسان کردن ارزش هماهنگ، سازمانها باید به انتخاب کارکنان با اصول اخلاقی خاص بپردازند و سیستم های ارتقاء را توسعه دهند که باعث افزایش عملکرد اجتماعی کارکنان می شود و برای ارزش های هماهنگ، به کارکنان پاداش می دهد و آموزش ها و توسعه های لازم را برای آنها فراهم می آورد.(Orlitzky & Swanson,2006)

استفاده از کارکنان در فعالیت های مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان نیاز به توسعه ویژگی های رفتاری و نگرشی مثبت آنها دارد. بنابراین، مدیریت منابع انسانی نقش مهمی را در کسب آن ایفا می کند و این به عنوان یکی از ابزارهای توسعه حمایت و پشتیبانی از کارکنان و ایجاد تعهدات لازم برای اجرای سیاست ها و عملکردهای مسئولیت اجتماعی شرکت ها به شمار می آید (Baptista,2008).

فعالیت های CSR (وابسته به کارکنان) مانند سرمایه گذاری شرکت و دخالت در عملکردهای HRM وابسته به CSR ، سیاست های سازمانی و عملکردها در محیط کار پویای امروزی یعنی جایی که سازمانها بویژه با تعهدات کم کارکنان و عدم حضور زیاد آنها مواجه هستند را ایجاد نموده است. تحقیقات دریاره رابطه عملکرد HRM نشان می دهد که تعهدات سازمانی و سرمایه گذاری می تواند به صورت عملکردهای HRM ظاهر شود که منتهی به چرخش کاری کمتر کارکنان و تعهدات سازمانی بالاتر و غیبت کمتر آنها در سازمانها می شود. همچنین دخالت در CSR بویژه دخالت در عملکردهای HRM که به نوعی به CSR وابسته است دارای تأثیر مثبتی بر تعهدات کارکنان می باشد. این امر با کاهش چرخش کاری و کاهش غیبت از کار در ارتباط است و کارکنان بویژه به صورت مثبت به تعهدات سازمانی پاسخ می گویند. با توجه به روندهای اصلی در بازار کار جاری و تغییر رویکردهای کار و مکان کار، دخالت در عملکردهای HRM که به CSR وابسته است، پیش زمینه اصلی برای توسعه عملکردهای سازمانی فراهم نموده است (Buciuniene &Kazlauskaite,2012,p9)  .

سیاست های رسمی مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان ها دربرگیرنده مسائلی چون : صورت وضعیت های مکتوب و غیر مکتوب، صورت وضعیت متنوع و کد اخلاقی و صورت وضعیت ارزش شرکت می باشد. عملکردهای اقدامات مدیریت منابع انسانی (مربوط به مسئولیت پذیری اجتماعی) عملکردهای زیر را تحت شعاع قرار داده است: برنامه های عملکرد سازمانی شامل استخدام و بکارگیری مسئولانه، آموزش و پیشرفت های شغلی گروهی از افراد بدون مزیت مانند کارگران پیر، اقلیت ها (کارگران 50 سال به بالا)، افراد معلول، زنان و کارگران کم مهارت، کارگران جوان (زیر 25 سال)، مدیریت انعطاف پذیر زمان کاری و تناوب و چرخش شغلی، ارتباطات، به اشتراک گذاشتن سود و طرح مالکیت سهام، سلامت و رفاه کارکنان که باید منطبق با زندگی کاری و خانوادگی باشد. نتایج حاصل از عملکرد شامل غیبت از کار و چرخش کاری (نتایج مربوط به منابع انسانی)، سطح بهره وری، کیفیت خدمات، میزان نوآوری ها، موضوعات محیط زیست (نتایج سازمانی) می باشد (Buciuniene &Kazlauskaite,2012,P 11-12)  .

بیش از 9 سال از تأسیس و راه اندازی منطقه آزاد انزلی می گذرد. در گذر این سال ها با وجود هزینه های انجام شده، این منطقه با مشکلات و چالش هایی روبرو است که این امر سبب شده به بسیاری از اهداف خود نرسد. در این منطقه هنوز زیر ساخت ها و ابنیه لازم برای تعریف یک مدل توسعه و سازمان یافته مطابق با استانداردهای بین المللی در دسترس نیست. برغم ظرفیت ها و توانمندی های بالقوه ای که در این منطقه وجود دارد اما فعالیت های اقتصادی و بازرگانی با دشواری ها و پیچ و خم های زیادی روبرو است که مشکلات زیادی را برای دست اندرکاران این حوزه به وجود می آورد. در بخش صادرات نیز با مشکلات جدی مواجه می باشد؛ بطوریکه این منطقه به پایگاه شمال کشور برای ورود کالا به کشور تبدیل شده است. قسمت اعظم مواد اولیه و قطعات نیمه ساخته شده صنایع مستقر در این منطقه وارداتی است. از سوی دیگر صنایع داخلی نیز دارای ساختاری وابسته می باشد. بدین لحاظ نمی توان خالص صادرات چندانی را از منطقه آزاد انزلی انتظار داشت. مضافاً بر اینکه عملکرد فعلی منطقه ازاد انزلی عمدتاً بر فعالیت های تجاری تکیه دارد. بیشترین فعالیت در این منطقه بخش خدماتی می باشد.

حال سؤالی که در این جا مطرح است این است که چگونه ساختارهای مدیریت منابع انسانی(HRM) و مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان ها(CSR) با هم در رابطه هستند ؟و چه تأثیری بر نتایج عملکردی سازمانی می گذارند؟

 

1-3- ضرورت  و اهمیت پژوهش

«منابع انسانی»[4] را مهم‌ترین رکن و سرمایه هر سازمان دانسته‌اند. شناخت جایگاه این منابع، کشف و استخراج و به‌کارگیری گوهرهای نهفته در آن مهم‌ترین مسئولیت مدیران و رهبران سازمان است. به همین دلیل است که رمز موفقیت یا شکست سازمان را باید در «توسعه منابع انسانی» جست‌وجو کرد. «توسعه منابع انسانی» روح و حقیقتی است که تمامی فعالیت‌های روزمره و اهداف بلند مدت سازمان را در پوشش خود دارد و محصور و محدود کردن آن در یکی از واحدهای سازمان در کنار واحدهای سازمانی دیگر و تلقی بسته و بسیار ناقص از آن به عنوان آموزش رسمی افراد و یا ارتقا از جنبه اداری و نظایر آن حاکی از جهل نسبت به «انسان»، ظرفیت‌ها، استعدادها، منزلت او در اجتماع و سازمان و حتی جهل نسبت به مبانی حقیقی جایگاه، فرآیندها و فعالیت‌های مدیریت و رهبری سازمان است. امروزه مفاهیم و رویکردهای نظیر جذب، استخدام، نگهداری، کار تیمی، تنبیه، موفقیت‌ها و شکست‌های کاری، مشارکت، تفویض اختیار، آموزش و یادگیری، انگیزه‌بخشی و توانا سازی، بهبود مستمر و نظایر آن همگی جنبه‌ها و جلوه‌های گوناگون «توسعه منابع انسانی» است. گذشت دهه‌های متمادی از رویکرد «مدیریت علمی» و توجه صرف به نیروی انسانی به عنوان «عامل کار» و وارد شدن در عصر پرشتاب، مستلزم توجه جدی به نیروی «تفکر» کارکنان و کارهای «دانش‌بر» و «کارکنان فرهیخته» است(بینش، 1392،ص 43 ).در عصری که بنگاه های اقتصادی روز به روز حجیم تر و بزر گ تر می شوند و بر تعدادشان افزوده می شود، به طبع تأثیرشان نیز بر ساختار و نظام اجتماعی افزایش می یابد. به عبارت دیگر ، شرکت ها و بنگاه های اقتصادی در درون یک ساختار و نظام اجتماعی به مثابه یک خرده نظام اجتماعی عمل می کنند و در یک دور نمای گسترده، نوعی وابستگی متقابل به یکدیگر را به نمایش می گذارند. اهمیت این موضوع از آنجا آشکارتر می شود که امروزه از 100 اقتصاد برتر دنیا، 51 عدد آنها را شرکت ها تشکیل می دهند. به عبارت دیگر، تعداد زیادی شرکت و بنگاه ه چند ملیتی وجود دارند که تأثیر آنها بر اقتصاد جهانی از اکثر کشور های در حال توسعه بیشتر است. شرکت هایی چو ن جنرال موتور در رده بیست و سوم اقتصاد جهانی، وال مارت 2 در رده بیست و پنجم جهانی، اکسون مو بیل3 در رده بیست و ششم جهانی و رویال داچشل در رده چهل ششم جهانی و کشور ایران در رده چهل و پنجم جهانی قرار دارند(صالحی امیری،1387، ص11).

«مسئولیت اجتماعی» با «مدیریت منابع انسانی» از آنجاست که می تواند موجب اشتهار و خوشنامی سازمان شود. خوشنامی سازمان و محصولات آن سبب می شود فرآیند های منابع انسانی ازجمله جذب، نگهداری و انگیزش با سهولت بیشتری اجرا شود. به عنوان مثال، خوشنامی شرکت در استخدام افراد شایسته و توانمند بسیار مؤثر است. از اینروست که امروزه واحدهای منابع انسانی را «معمار اخلاقیات و ارزش های سازمانی» می خوانند.یکی از راهکارهای عملی برقراری رابطه میان «مسئولیت اجتماعی» با «مدیریت منابع انسانی»، این است که ازطریق ترویج ارزش ها و تبیین مسئولیت اجتماعی، پیوسته به مدیران و کارکنان اطلاع رسانی شود و در سراسر سازمان از منشور اخلاقی، ارزش ها و مسئولیت اجتماعی پاسداری شود. همچنین ترویج رفتار اخلاقی با کارکنان در نمودهای برون سازمانی باعث ایجاد تصویری مناسب از شرکت می شودOrlitzky & Swanson , 2006) )

فضای سازمانها به سرعت در حال تغییر بوده و بر اثر روند جاری به سوی نشانهای تجاری جهانی به پیش رفته و سازمانهای چند ملیتی با ز زنجیره های تامین جهانی نیز آنرا تشدید می کنند.بسیاری از سازمانها به نحو فزاینده ای از ارزش مستقیم اقتصادی مسئولیت اجتماعی آگاهی یافته و با ادغام آن به منزله سرمایه گذاری راهبردی با راهبرد اصلی کسب و کار و فعالیتهای مدیریتی خود،توانستند تاثیر مثبتی بر جامعه و محیط خود داشته باشند و در ضمن، شهرت و اعتبار خود را نیز تقویت کنند.با پیروی از این روش ،نه تنها برای امروز خود سود تولید می کنند،بلکه موقعیت آینده خود را نیز تثبیت می نمایند(بازار شاهی، 1390).

 

1- 4- اهداف پژوهش

1- بررسی روابط میان مدیریت منابع انسانی، مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها و عملکرد در سازمان منطقه آزاد تجاری- صنعتی انزلی و شرکت های محدوده

2- بررسی مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها و مدیریت منابع انسانی و توسعه آنها در سازمان منطقه آزاد تجاری- صنعتی انزلی و شرکت های محدوده

 

1-5- سؤال تحقیق

سوال اصلی :

آیا اقدامات مدیریت منابع انسانی از طریق مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها بر عملکرد اثر مثبت دارد.

سؤال های فرعی :

1- آیا اقدامات مدیریت منابع انسانی در سازمان بر مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها اثر مثبت دارد؟

2- آیا مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها بر عملکرد اثر مثبت دارد؟

3- آیا اقدامات مدیریت منابع انسانی بر عملکرد اثر مثبت دارد؟

1-6- فرضیه های تحقیق

فرضیه اصلی :

اقدامات مدیریت منابع انسانی از طریق مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها بر عملکرد اثر مثبت دارد.

فرضیه های فرعی :

1- اقدامات مدیریت منابع انسانی در سازمان بر مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها اثر مثبت دارد.

2- مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها بر عملکرد اثر مثبت دارد.

3- اقدامات مدیریت منابع انسانی بر عملکرد اثر مثبت دارد.

1-7- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق

تعاریف مفهومی متغیرها

اقدامات مدیریت منابع انسانی :
مدیریت منابع انسانی معطوف به سیاست ها، اقدامات و سیستم هایی است که رفتار، طرز فکر و عملکرد کارکنان را تحت تأثیر قرار می دهند(هاشمی، پورامین،1390، ص6).

مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت :

بیان مسئله …………………………………….. 2

هدف……………………………………………. 3

اهمیت و ضرورت موضوع مورد مطالعه ………………….. 4

فرضیه های پژوهش ………………………………… 5

متغیرهای پژوهش …………………………………. 6

تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها…………………… 6

فصل دوم

2-1 – مرحله نوجوانی …………………………….. 9

2-2 – اهمیت مطالعه دوران بلوغ…………………….. 9

2-2-1- رشد جسمانی ……………………………… 10

2-2-2 رشد عقلی – ذهنی ………………………….. 12

2-2-3- رشد عاطفی……………………………….. 13

2-2-4- رشد اجتماعی……………………………… 18

2-3- مفهوم هویت………………………………… 20

2-4- تعریف هویت………………………………… 21

2-5- كودك، هویت و نظریه های آن…………………… 21

2-5-1- نظریه روانكاوی…………………………… 22

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                  صفحه

2-5-2- نظریه یادگیری اجتماعی ……………………. 22

2-5-3- نظریه شناختی…………………………….. 23

2-6- نوجوانی و هویت…………………………….. 23

2-7- جنبه های ضمنی و آشكار خودآگاهی………………. 26

2-8- هویت از دیدگاههای مختلف ……………………. 27

2-8-1- اریكسون…………………………………. 27

2-8-2- مارسیا………………………………….. 31

2-8-3- نقد الگوی مارسیا و اریكسون………………… 37

2-8-4- لوینگر………………………………….. 37

2-8-5- رویكرد فرآیند محوری برزونسكی………………. 40

2-8-6- استانلی هال……………………………… 41

2-8-7- اتورانك…………………………………. 41

2-8-8- اشپرانگر………………………………… 42

2-8-9- بلوز……………………………………. 42

2-8-10- والون………………………………….. 43

2-9- شكل گیری هویت……………………………… 43

2-10- عوامل موثر در شكل گیری هویت………………… 47

2-11- عواملی كه بر رشد هویت تاثیر می گذارند. ……… 48

2-12- پایگاههای هویت……………………………. 49

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                  صفحه

2-13- تعدد هویت‌ها ……………………………… 50

2-14- شخصیت و تعلقات اجتماعی ……………………. 50

2-15- تحول هویت در سنین مختلف……………………. 51

2-16- بحران هویت……………………………….. 52

2-17- بحران هویت از دیدگاه اریكسون ………………. 54

2-18- نظر روانشناسان كشور ما درباره تعریف بحران هویت.. 56

2-19- اختلالات مربوط به هویت………………………. 57

2-20- جنس و هویت……………………………….. 58

2-21- پژوهشهای انجام شده مربوط به هویت در خارج از كشور 60

2-22- پژوهشهای انجام شده مربوط به هویت در داخل كشور… 61

2-1- مفهوم شناسی دلبستگی ……………………….. 62

2-2- مؤلفه های اصلی دلبستگی …………………….. 65

2-3- خواستگاه های نظری دلبستگی…………………… 66

2-3-1- مبانی روان پویشی نظریه دلبستگی ……………. 66

2-3-2- نظریه یادگیری …………………………… 67

2-3-3- نظریه تحول شناختی ……………………….. 68

2-3-4- نظریه كردار شناسی ……………………….. 69

2-3-5- نظریه دلبستگی بالبی ……………………… 70

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                  صفحه

2-4- نظریه دلبستگی تئوری بالبی ………………….. 71

2-5- سبك های دلبستگی از دیدگاه های مختلف………….. 76

2-6- انواع سبك های دلبستگی………………………. 79

2-6-1- سبك دلبستگی ایمن…………………………. 79

2-6-2- سبك دلبستگی نا ایمن – اجتنابی……………… 80

2-6-3- سبك دلبستگی نا ایمن – دوسوگرا……………… 82

2-7- مراحل شكل گیری دلبستگی در نوزادان …………… 83

 

2-8- تحول دلبستگی در نوجوانی ……………………. 85

2-9- تداوم دلبستگی از كودكی تا نوجوانی …………… 85

2-10- عوامل موثر بر ثبات دلبستگی از كودكی تا بزرگسالی 87

2-11- دلبستگی و سازمان شخصیت ……………………. 88

2-12- دلبستگی و آسیب شناسی روانی در دوره نوجوانی ….. 91

2-12-1- اختلال رفتارهای ضد اجتماعی ……………….. 91

2-12-2- اختلال بی اشتهایی روانی ………………….. 92

2-12-3- اختلال افسردگی…………………………… 93

2-12-4- الگوهای رفتار مرضی در دوره نوجوانی ……….. 93

2-12-5- اختلال گسستگی …………………………… 94

2-13- پدیده های دلبستگی و گسستگی ………………… 95

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                  صفحه

2-14- ارتباط دلبستگی، گسستگی و تاریخچه خشونت كودكی…. 96

2-15- معیارهای تشخیص دلبستگی ………………………    101

2-16- ارتباط هویت و دلبستگی ……………………….    102

2-17- پژوهشهای انجام شده مربوط به دلبستگی در خارج از كشور                      102

2-18- پژوهشهای انجام شده مربوط به دلبستگی در داخل كشور 104

2-19- پژوهشهای انجام شده مربوط به ارتباط هویت و دلبستگی در خارج از كشور           105

فصل سوم

3-1- طرح پژوهش ……………………………….. 108

3-2- متغیرهای پژوهش …………………………… 108

3-3- تعریف و تعیین جامعه ………………………. 108

3-4- نمونه پژوهش ……………………………… 108

3-5- روش نمونه گیری …………………………… 109

3-6- ابزار اندازه گیری ………………………… 109

3-7- روش اجرای پژوهش…………………………… 114

3-8- روش آماری ……………………………….. 115

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل داده‌ها ……………………….. 117
آمار توصیفی ……………………………….. 119
تجزیه و تحلیل داده‌ها در قالب فرضیه های پژوهش ….. 119
فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                  صفحه

فصل پنجم

بحث و نتیجه گیری …………………………… 125
محدودیت های پژوهش…………………………… 128
پیشنهادات………………………………….. 128
ضمایم و پیوستها
منابع
 

فهرست جداول

عنوان                                              صفحه

4-1- شاخصهای توصیفی متغیرهای سبك های دلبستگی و هویت فردی…. 117

4-2- هیتسوگرام دلبستگی دو سو گرا………………… 117

4-3- هیتسوگرام دلبستگی نا ایمن/ اجتنابی …………. 118

4-4- هیتسوگرام دلبستگی ایمن…………………….. 118

4-5- هیتسوگرام هویت فردی……………………….. 119

4-6- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی ایمن و هویت فردی ………………………………. 120

4-6-1- رگریسون دلبستگی ایمن و هویت فردی………….. 120

4-7- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی دو سو گرا و هویت فردی …………………………….. 121

4-7-1- رگریسون دلبستگی دو سو گرا و هویت فردی …….. 121

4-8- نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای دلبستگی اجتنابی و هویت فردی ……………………………. 122

4-8-1- رگریسون دلبستگی اجتنابی و هویت فردی ………. 122

4-9- ضریب همبستگی بین سبك‌های دلبستگی و هویت فردی …. 123

چكیده:

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سبكهای دلبستگی با هویت فردی در دانشجویان  دختر جوان دانشگاه آزاد  منطقه کرمانشاه انجام شد. نمونه پژوهش از 100 نفر دانشجویان  دانشگاه آزاد  انتخاب شد و پرسشنامه های «بازنگری شده مقیاس دلبستگی بزرگسال كولنیزورید (1990) (RAAS) و هویت فردی دكتر احمدی» بر روی آنها اجرا گردید. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی است و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه‌هایی با سوالات بسته پاسخ است. داده‌های بدست آمده با استفاده از روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگریسون تجزیه و تحلیل گردید و فرضیه های پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها حكایت از آن دارد كه بین سبك دلبستگی ایمن و مشكل هویت رابطه معنادار وجود ندارد (183/0- =r). بین سبك دلبستگی دو سو گرا و مشكل هویت رابطه معنادار مثبت وجود دارد      (278/0 =r). بین سبك دلبستگی اجتنابی و مشكل هویت رابطه معنادار مثبت وجود دارد (396/0 =r).

 

 

1-1- مقدمه:

دلبستگی پیوند عاطفی هیجانی نسبتاً پایداری است كه بین كودك و مادر یا افرادی كه نوزاد در تعامل منظم و دائم با آنهاست، ایجاد می شود. فروید بر این باور بود كه دلبستگی نوزاد به مادر به خاطر تغذیه و رفع نیاز فیزیولوژیكی است.

برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده:
به طور کلی امروزه سیستمهای شناسایی اجزاء جمله به دلیل کاربردهای فراوانی که دارند، بسیار مورد توجه قرار گرفته اند و تعداد زیادی از محققین در این زمینه مشغول به فعالیت می باشند. از جمله این کاربردها می توان کمک به نابینایان، کمک به ناشنوایان، سیستمهای شناسایی اشخاص، آموزش زبان و… را اشاره نمود، حال ممکن است این سئوال مطرح شود که چرا هدف ما در این تحقیق شناسایی واکه هاست. در پاسخ به این پرسش باید گفت که بخش اعظم یک هجا را واکه ها تشکیل داده اند. بنابراین شناسایی واکه ها مهمترین مرحله شناسایی اجزاء جمله می باشد و حصول به این مقصود، راه را بسیار هموار می سازد. این تحقیق بر روی آشکارسازی محل واکه ها تاکید دارد و روشی برای جداسازی واکه ها بر اساس تبدیلات ویولت بیان می کند. در فصل اول کلیاتی راجع به این هدف مشاهده میکنید، در فصل دوم با مفاهیم اولیه این بحث آشنایی پیدا میکنیم سپس در فصل سوم ویولت و روابط آن مورد بررسی قرار می گیرد و در   نهایت در فصل چهارم الگوریتمها وروشهای ارائه شده بررسی میشود.
مقدمه:
از قدیم که انسان زبانهایی را برای گفتار اختراع کرد گفتار مستقیم ترین راه برای انسان برای رساندن اطلاعات به دیگری بوده است. تاکنون ارتباط با استفاده از گفتار معمول ترین روش در شبکه های ارتباطی بوده است. سیگنال گفتار هم اکنون در بین تکنولوژی های واسط همانند تلفن، فیلم رادیو، تلویزیون و اینترنت گسترش یافته است. از اینرو نوشته های بسیاری در زمینه پردازش سیگنال گفتار پیشنهاد شده است و الگوریتمهای زیادی مربوط به آنها ارائه شده است. بهرحال با توجه به طبیعت متغیر با زمان سیستم تولید گفتار انسان، صحت و توانایی سیستم همچنان به عنوان مشکلی در زمینه پردازش سیگنال گفتار باقی مانده است. اخیراً محققان دریافته اند که تبدیلات ویولت پتانسیل زیادی برای پردازش سیگنال گفتار دارند. همچنین بسیاری از گزارشات چاپ شده نشان داده اند که تبدیلات ویولت امکان نزدیک شدن به کاربردهای بسیار گفتار را فراهم می سازد. یکی از انگیزه های این تحقیق کار بر روی پردازش سیگنال گفتار وتبدیل ویولت و بررسی روشها وراهکارهای موجود جهت تعیین محل واکه ها میباشد.
 
تعداد صفحه :78
قیمت : شش هزار تومان

3-1 اهمیت و ضرورت انجام پژوهش…. 9

4-1 اهداف پژوهش…. 10

5-1 هدف اصلی.. 10

6-1 فرضیه پژوهش…. 10

7-1 سوال پژوهش…. 10

8- 1 انواع متغیر ها و تعاریف نظری و عملیاتی.. 10

1-8-1 افسردگی اساسی.. 10

2-8-1 تعداد جلسات: 11

tDSC قشر پیش پیشانی پشتی جانبی.. 11

4-1-8 شدت جریان الکتریکی: 11

5-8-1 دیرش جلسات: 12

فصل دوم. 13

سوابق مطالعاتی و پیشینه پژوهش…. 13

2-1 مقدمه. 14

2-2 افسردگی.. 15

1-2-2 تعریف ودرجات افسردگی.. 15

2-2-2درجات افسردگی.. 15

3-2-2درجات افسردگی شامل.. 16

4-2-2اپیدمیولوژی.. 16

5-2-2نژاد. 17

6-2-2جنس…. 17

7-2-2سن.. 17

8-2-2 ملاحظات اجتماعی و فرهنگی.. 18

9-2-2بیماریهای جسمی.. 18

3-2 اتیولوژی.. 18

1-3-2عوامل ژنتیک…. 18

2-3-2عوامل بیولوژیک…. 19

3-3-2عوامل روانی -اجتماعی.. 19

4-3-2عوامل روان پویایی.. 20

5-3-2 فرضیه های شناختی.. 20

6-3-2 حوادث زندگی  و استرس محیطی.. 20

7-3-2 بیماری های جسمی.. 20

8-3-2 عوامل شخصیتی قبل از بیماری.. 20

4-2 علائم بالینی.. 21

5-2 تشخیص…. 21

6-2 انواع نظریه ها در مورد علل افسردگی.. 22

1-6-2 نظریه زیست شناختی.. 22

2-6-2 نظریه وراثت… 23

3-6-2 نظریه روان پویایی.. 23

4-6-2نظریه یادگیری.. 23

5-6-2 نظریه اصالت وجودی –انسان گرایی.. 24

6-6-2 نظریه ناچاری فرا گرفته شده 24

7-6-2 دیدگاه شناختی.. 25

8-6-2دیدگاه اجتماعی.. 25

9-6-2دیدگاه فرهنگی اجتماعی.. 25

7-2روند بهبودی و درمان در فسردگی.. 26

8-2 روش های تحریک مغزی غیرتهاجمی.. 29

9-2 اثرات فیزیولوژیک tDCS. 33

10-2 ایمنی.. 35

11-2 سابقه استفاده از tDCS در مطالعات مختلف… 36

1-11-2تاثیر رو ی شناخت و خلق.. 36

2-11-2 اثر روی قشر حرکتی.. 37

3-11-2 اثر روی قشر حسی-احشایی.. 38

4-11-2 اثر روی قشر بینایی.. 38

12-2 آثار درمانی.. 39

13-2 خلاصه ای از سابقه کاربرد tDCS  در بیماران.. 40

فصل سوم. 42

روش تحقیق.. 42

1-3 مقدمه. 43

2-3 طرح پژوهش…. 43

3-3 جامعه آماری.. 43

4-3 نمونه و روش نمونه گیری.. 43

5-3 ابزارهای مورد استفاده در پژوهش…. 44

1-5-3 ازمون افسردگی بک…. 44

2-5-3  دستگاه تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه ( tDCS ) 45

6-3 روش اجرای پژوهش…. 45

1-6-3 تعیین نحوه قرارگیری الکترودها جهت تحریک غیرتهاجمی مغزی.. 46

2-6-3 شیوه تعیین قشر پیش پیشانی پشتی جانبی.. 47

7-3 ارزیابی مداخله. 47

8 -3 ملاحظات اخلاقی.. 48

فصل چهارم. 49

 

نتایج.. 49

1-4 مقدمه. 50

2-4 ویژگی های جمعیت شناختی.. 50

آزمون کوواریانس…. 54

فصل پنجم.. 57

نتیجه گیری.. 57

مقدمه. 58

مروری بر یافته ها 58

بحث و تفسیر نتایج.. 58

نتیجه گیری.. 61

محدودیت ها 61

پیشنهادات… 62

منابع انگلیسی.. 64

 

 
 

فهرست تصاویر

تصویر 1-2 تصویر دستگاه TMS به همراه کویل آن.. 30

تصویر 2-2 دستگاه tDCS به همراه الکترود های آند و کاتد. 32

 

 

 

فهرست جداول

جدول 1-2 خلاصه ای از سابقه کاربرد tDCS  در بیماران با آسیب عصب شناختی.. 41

جدول 1-4 فراوانی گروه آزمایش و کنترل.. 50

جدول 2-4 فراوانی از لحاظ سطح تحصیلات گروه آزمایش و کنترل.. 50

جدول3-4 فراوانی از لحاظ تاهل و مجرد بودن گروه ازمایش کنترل.. 51

جدول 4-4 فراوانی تعداد اعضای خانواده 51

جدول5-4 بررسی توصیفی میزان افسردگی در پیش آزمون.. 52

جدول 6-4آزمون طبیعی بودن توزیع نمرات… 52

جدول 7-4آزمون نرمال بودن توزیع نمرات (آزمون شاپیرو – ویلک) 52

جدول  آزمون شاپیروویلک… 52

جدول 8-4همگنی واریانس ها 53

جدول 9-4همگونی شیب رگرسیون.. 53

جدول 10-4نتایج تحلیل کواریانس برای مقیاس افسردگی.. 54

جدول 11-4آزمون طبیعی بودن توزیع نمرات… 54

جدول 12-4آزمون نرمال بودن توزیع نمرات (آزمون شاپیرو – ویلک) 55

جدول  آزمون شاپیروویلک… 55

جدول 13-4همگنی واریانس ها 55

جدول 15-4همگونی شیب رگرسیون.. 56

جدول 16-4نتایج تحلیل کواریانس برای مقیاس افسردگی.. 56

 

چکیده
افسردگی یک اختلال روانی است که با علائم و نشانه هایی همچون خلق افسرده و از دست دادن علاقه و لذت نسبت به فعالیتهای لذت بخش و افکار مربوط به خودکشی  مشخص می شود.تحریک مستقیم الکتریکی مغز یک تکنیک است که برای نواحی مختلف مغز در بیماران نورولوژیکی و روان پزشکی به کار می رود.پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی تحریک مستقیم الکتریکی مغز در ناحیه پیش پیشانی پشتی جانبی ( DLPFC ( بر افسردگی اساسی و دوام اثرات آن به اجرا در آمده است.این پژوهش به صورت نیمه آزمایشی با گروه کنترل است که جامعه آماری آن را کلیه بیماران افسرده شهر یزد در سال1393 تشکیل می دادند. حجم نمونه پژوهش 30 نفر از افراد مراجعه کننده به یکی از مراکز مشاوره و روانشناسی شهر یزد می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل(15نفره)جایگزین شدند. از پرسشنامه افسردگی بک به عنوان ابزار غربالگری استفاده گردید. سپس هر بیمار 10 جلسه تحریک الکتریکی آندی و کاتدی همزمان(2 میلی آمپری 20 دقیقه ای)را به ترتیب در قشر پری فرونتال پشتی جانبی چپ و راست دریافت نمود.پس از پایان مداخله آزمایشی پس آزمون و بعد از دو ماه آزمون پیگیری از هر دو گروه اخذ گردید.نتایج نشان داد که بین میانگین نمره افسردگی دو گروه در مرحله پیش آزمون با میانگین نمرات آزمودنی ها در پس آزمون تفاوت معنی دار وجود دارد ولی در مرحله پیگیری تفاوت معنی داری مشاهده نشد.با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می رسد تحریک الکتریکی مستقیم در قشر پری فرونتال پشتی جانبی باعث بهبود بیماران افسرده می شود و می تواند در برنامه توانبخشی این بیماران مورد استفاده قرار گیرد.

واژگان کلیدی:

تحریک الکتریکی مغز، افسردگی اساسی، قشر پری فرونتال جانبی، ناحیه پیش پیشانی

 

 

 

 

 

 

فصل اول
کلیات وبیان مسئله
 

 

1-1-مقدمه
افسردگی رایج ترین اختلال روانی است. و اخیرا رو به افزایش نهاده است. طبق متن بازنگری شده چاپ چهارم DSM ، اختلال افسردگی بدون سابقه ای از دوره مانیا،مختلط یا هیپومانیا رخ میدهد. دوره افسردگی اساسی حداقل باید دو هفته طول بکشد. بیماری که دچار دوره افسردگی اساسی  تشخیص داده می شود. باید لااقل چهار علامت از فهرس تی شامل تغییرات وزن و اشتها، تغییرات خواب، فعالیت، فقدان انرژی، احساس گناه، مشکل در تفکر و تصمیم گیری و افکار عود کننده مرگ یا خودکشی را داشته باشد. [Gordon.Rasmussen(1998)]

در جمع بندی تعاریف مختلف افسردگی، مفهوم افسردگی را به سه گونه متفاوت در نظر می گیرد.

-به منظور مشخص کردن احساسهای بهنجار، غمگینی، یاس، نا امیدی و … و بروز آنها به عنوان نشانه اختلال

-به منظور توصیف اختصاری یک نشانگان که شامل، نشانه های عاطفی، شناختی، حرکتی، فیزیولوژیکی و غدد مترشحه است.

-برای مشخص کردن اختلال های افسرده وار در چهار چوب اختلال های روانی که دارای پاره ای از علل و گونه ای از تحول هستند. و به پاره ای از درمانگرها پاسخ می دهند.

غم برجسته ترین فراوان ترین نشانه هیجانی در افسردگی است و اغلب با گرایش بیش از حد همراه است. فرد افسرده به صورت کاملا منفی درباره خودش فکر می کند. این افکار منفی نظر او را نسبت به خودش و آینده تحت اشعاع قرار می دهد. از دست دادن اشتها و اختلال خواب در بین افراد افسرده رایج است.[Stuss.Benson(1984)]

نتایج از مطالعات همه گیر شناسی، افسردگی را شایع ترین اختلال روانپزشکی گزارش نموده اند
از سویی به دلیل اینکه تقریبا دو سوم بیماران افسرده به خودکشی می اندیشند و 10 تا 15 درصد انها از این طریق به زندگی خود خاتمه می دهند اهمیت توجه به افسردگی به عنوان یکی از اختلالات مهم روانشناختی اشکار می شود [SadockBJ.SadockAV(1996)]

اهداف پژوهش
در این پژوهش هدف بر این است که بیماران شرکت کننده به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم می شوندو نتایج با یکدیگر مقایسه گردد.

5-1 هدف اصلی
بررسی تاثیر درمان تحریک الکتریکی مغز با استفاده از جریانات مستقیم  بر بهبود بیماران افسردگی اساسی

6-1 فرضیه پژوهش
مداخله آند و کاتد در ناحیه DLPFC چپ وراست باعث بهبود افسردگی اساسی می شود.

مداخله آندو کاتد در ناحیهDLPFC چپ و راست باعث تاثیر پایدار افسردگی اساسی می شود.

7-1 سوال پژوهش
1-آیا تحریک الکتریکی مغز با استفاده از جریانات مستقیم (tDCS)بر بهبود بیماران افسرده تاثیر دارد .

2-آیا تحریک الکتریکی مغز با استفاده از جریانات مستقیم(tDCS)بر بهبود بیماران افسرده تاثیر پایدار دارد.

8- 1 انواع متغیر ها و تعاریف نظری و عملیاتی
بر اساس فرضیه های مطرح شده، مداخله در عملکرد قشر پیش پیشانی پشتی جانبی توسط­(tDCS)،جنسیت، به عنوان متغییر مستقل می باشند. همچنین افسردگی اساسی به عنوان متغییر وابسته می باشد.

 

1-8-1 افسردگی اساسی

1-5-2- روش پراش پرتو X…………………………………………………………………….
1-5-3- روش انحنا ولایه برداری…………………………………………………………31
1-5-4- روش تفرق الکترون…………………………………………………………….31
1-5-5- روش تفرق نوترون………………………………………………………………..32
1-5-6- روش رهاسازی ترک………………………………………………………….32
1-5-7- روش مغناطیسی…………………………………………………………………33
1-5-8- روش ماورا صوتی…………………………………………………………………..33
فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده
2-1- مقدمه……………………………………………………………………………36
2-2- مطالعات انجام شده در زمینه تنش زدایی و تنش های پسماند………… 36
فصل سوم: روش تحقیق
3-1-مقدمه …………………………………………………………………………………….42
3-2- آماده سازی نمونه ها جهت جوشکاری…………………………………………. 42
3-3- فرآیند جوشکاری نمونه ها به روش TIG…………………………………………..
3-4- آماده سازی نمونه ها جهت تنش زدایی………………………………………..45
3-5- عملیات تنش زدایی حرارتی بر روی نمونه A…………………………………
3-6- عملیات تنش زدایی با ضربات آلتراسونیک……………………………….. 48
3-6-1- مکانیزم رفتار دستگاه UIT بر روی جوش……………………………….. 49
3-6-2- معرفی دستگاه UP-500……………………………………………………..
3-6-3- مشخصات دستگاه UP-500………………………………………………..
3-6-4- عملیات تنش زدایی با ضربات آلتراسونیک برروی نمونه B…………..
3-7- نمونه بدون تنش زدایی (نمونه C)………………………………………… 56
3-8- اندازه گیری تنش پسماند به روش سوراخ مرکزی……………………. 56
3-8-1- مشخصات STRAIN GAUGE مورد استفاده………………………….. 57
3-8-2- مراحل نصب STRAIN GAUGE برروی نمونه و ارتباط آن با دستگاه….. 58
3-8-3- ثبت داده ها توسط دستگاه HOLE DRILLING…………………………….
3-9- اندازه گیری تنش پسماند به روش استاندارد پراش اشعه ایکس…………… 63
3-9-1- آماده سازی نمونه ها جهت نصب در دستگاه XRD………………………….
3-9-2- معرفی دستگاه اندازه گیری تنش پسماند به روش استاندارد پراش اشعه ایکس…….64
3-9-3- ثبت داده ها توسط دستگاه XRD……………………………………………..
فصل چهارم : نتایج
4-1- مقدمه…………………………………………………………………………………… 69
4-2- نتایج به دست آمده از روش HOLE DRILLING……………………………….
4-3- بررسی و تحلیل نتایج به دست آمده از روش سوراخ مرکزی……………… 71
4-4- نتایج به دست آمده از روش استاندارد پراش اشعه ایکس………………. 72
4-5- بررسی و تحلیل نتایج به دست آمده از روش استاندارد پراش اشعه ایکس….. 74
4-6- اعتبار بخشی نتایج به دست آمده از روش سوراخ مرکزی با استفاده از روش استاندارد پرا.ش اشعه ایکس…….75
فصل پنجم: جمع بندی و پیشنهادات
5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………. 77
5-2- جمع بندی مطالب…………………………………………………… 77
5-3- پیشنهادات…………………………………………………………………….. 79
چکیده:
یکی از مباحث مهم در زمینه جوشکاری در سازه های مهندسی بحث کاهش تنشهای پسماند در خطوط جوش و بهبود کیفی جوش است. تنشهای پسماند باعث کاهش حد تحمل بار، عمر اتصالات جوشی و تغییر فرم هایی در سازه های جوشکاری شده می گردند. هدف از این تحقیق بررسی تنشهای پسماند، در نمونه های تنش زدایی شده به دو روش حرارتی و آلتراسونیک می­باشد. دراین تحقیق ابتدا دو ورق از جنس کربن استیل پس از آماده سازی و جوشکاری به سه قسمت مساوی تقسیم شده است. نمونه A به روش حرارتی و نمونه B با استفاده از ضربات آلتراسونیک تنش زدایی گردید. در مرحله بعد و پس از تنش زدایی دو نمونه A و B از روش سوراخ مرکزی جهت تعیین تنش پسماند هر یک از نمونه ها استفاده شد. نمونه C نیز نمونه دیگری است که برروی آن هیچ گونه عملیات تنش زدایی صورت نگرفته و مقدار تنش پسماند آن نیز با روش مذکور تعیین می گردد. پس از آن و در جهت اعتبار بخشی نتایج به دست آمده از روش سوراخ مرکزی، نمونه ها به روش پراش پرتو ایکس مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش زدایی با استفاده از ضربات آلتراسونیک نسبت به تنش زدایی به روش حرارتی نتایج مطلوب تر و تنش های باقیمانده در نمونه B نیز کمتر می باشد.
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه
اغلب سازه ها در صنعت، از قطعـــات مختلفی که توسط فرآیند هایی مثل ریخته گـری، آهنگــــری، نورد، ماشینکاری، جوشکاری و…. تولید شده اند، تشکیل شده اند که با کمک فرآیند های گوناگونی به یکدیگر متصل می شوند. روش های مختلف اتصال را میتوان بر اساس   فرآیند های عملی و علمی به گروه های زیر طبقه بندی کرد:
– اتصال های مکـانیکــــی (پیچ، پرچ، میخ، پین و…)
– اتصال های متالوژیکی (جوشکاری، لحیم کاری و…)
– اتصـال های شیمیایــــی (چسب های آلی و معدنی)
هر یک از این اتصالات با توجه به وظایفی که بر عهده دارند در یکی از دسته های زیر قرار می گیرند:
– اتصالات موقت مانندپیچ و مهره، پین و…
– اتصالات نیمه موقت مانند پرچ، لحیم کاری نرم و بعضی از چسب ها
– اتصالات دائمی مانند فرآیند های جوشکاری، لحیم کاری سخت و اغلب چسب ها با واکنش های شیمیایی
فرآیند های جوشکاری به عنوان فرآیند هایی جهت ایجاد پیوستگی مولکولی بین دو یا چند قطعه فلزی که حداقل یکی از آنها در اثر حرارت، ذوب موضعی شده یا به حالت خمیری در آمده باشد، برای هر دو منظورساخت قطعات اولیه و نیز اتصال آنها دارای کاربرد وسیعی در جوامع صنعتی است. صرفه اقتصادی این اتصالات در مقایسه با دیگر اتصالات به لحاظ طول عمر بیشتر و نیز اطمینان خاطری که به دلیل استفاده از مواد مشابه با ماده اصلی ایجاد می کند، برخی از دلایل ارجحیت این فرآیند است]1 [.
از جمله فرایندهایی که پس از انجام جوشکاری و به عبارتی در قطعات جوشکاری شده مد نظر قرار می گیرد تنش های پسماند می باشد که به علت گرم و سرد شدنهای متوالی جوش و مناطق نزدیک آن و عدم امکان جابجایی در بعضی جهات، تنشهای پسماند داخلی در جوش و مناطق مجاور آن بوجود می آید.
تنش پسماند تنشی است که بر اثر انجام عملیات خاص نظیر جوشکاری در جسم باقی می‌ماند و در حالی که جسم تحت هیچ بارگذاری خارجی نیست نیز وجود دارد]19[
تنش زدایی یا تنش گیری که در اصطلاح به آن PWHT یا عملیات پسگرم نیز می‌گویند فرآیندی است، جهت از بین بردن تنش های موجود که در عملیات و فرآیند تولید به وجود آمده است. روشهای مختلفی برای از بین بردن تنش های پسماند در نمونه های جوشکاری شده وجود دارد که از جمله آنها می توان به روش حرارتی و روش آلتراسونیک اشاره نمود.]16[
تکنیکهای متفاوتـی برای اندازه گیـری تنش پسماند وجود دارد که برای اندازه گیـری در هر روش به وسایل خاصی نیاز می باشد.
2-1- فصل بندی مطالب

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                        صفحه

 فصل اول: کلیات تحقیق

1-1مقدمه………………………………………… 2

1-2 بیان مساله ………………………………….. 3

1-3 اهمیت موضوع………………………………….. 5

1-4 اهداف تحقیق………………………………….. 6

1-5 سوالات تحقیق………………………………….. 6

1-6 فرضیه های تحقیق………………………………. 7

1-7 روش شناسی تحقیق………………………………. 7

1-8جامعه آماری و نمونه آماری………………………. 7

1-9 ابزار جمع آوری داده­ها…………………………. 7

1-10 مدل تحقیق…………………………………… 8

1-11 روش تحلیل داده­ها…………………………….. 8

1-12 ساختار تحقیق………………………………… 8

1-13خلاصه فصل…………………………………….. 9

فصل دوم: ادبیات تحقیق

    2-1 مقدمه …………………………………….. 11

2-2 مبانی نظری…………………………………… 12

2-2-1 مدل کارت امتیازی متوازن……………………… 13

2-2-2 مناظر یا دیدگاه­های مدل کارت امتیازی متوازن…….. 16

2-2-2-1 دیدگاه مالی………………………………. 16

2-2-2-2 دیدگاه مشتری……………………………… 16

2-2-2-3 دیدگاه فرآیند داخلی……………………….. 17

2-2-2-4 دیدگاه رشد و یادگیری………………………. 17

2-2-3 نقشه استراتژی و کارت امتیازی متوازن در سازمان­های دولتی و غیر انتفاعی……………………………………………….. 21

2-3 پیشینه تجربی    ……………………………… 22

2-3-1 پیشینه تجربی خارجی………………………….. 22

2-3-2 پیشینه تجربی داخلی………………………….. 26

2-4 خلاصه فصل…………………………………….. 31

فصل سوم: روش تحقیق

3-1 مقدمه……………………………………….. 35

3-2 اهداف تحقیق………………………………….. 35

3-3سوالات تحقیق…………………………………… 35

3-4 تحلیل آماری………………………………….. 35

3-5 روش­شناسی تحقیق……………………………….. 36

3-5-1 روش تحقیق …………………………………. 36

3-5-2 جامعه آماری ……………………………….. 36

3-5-3 نمونه آماری………………………………… 36

3-5-4 ابزار جمع­آوری داده­ها………………………… 37

3-5-4 روایی و پایایی ابزار جمع­آوری داده­ها…………… 39

3-6 روش تجزیه و تحلیل داده­ها………………………. 40

3-7خلاصه فصل……………………………………… 40

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده­ها

4-1 مقدمه……………………………………….. 42

4-2 نتایج حاصل از تحلیل توصیفی داده­های پژوهش………… 42

4-2-1 جنسیت افراد حاضر در نمونه آماری………………. 42

4-2-2 سن افراد حاضر در نمونه آماری…………………. 44

4-2-3 سطح تحصیلات افراد حاضر در نمونه آماری………….. 45

4-2-4 نوع فعالیت گمرکی و نوع شغل افراد حاضر در نمونه آماری     47

4-3 نتایج حاصل از تحلیل استنباطی داده­های پژوهش………. 48

4-3-1 آزمون نرمال بودن داده­ها……………………… 48

4-3-2 تشکیل کارت امتیازی متوازن گمرکات استان آذربایجان شرقی    49

4-3-3 تحلیل­های آماری……………………………… 50

4-3-3-1 تحلیل آماری منظر مالی……………………… 51

4-3-3-2 تحلیل آماری منظر مشتریان…………………… 51

4-3-3-3 تحلیل آماری منظر فرآیندهای داخلی……………. 52

4-3-3-4 تحلیل اماری منظر رشد و یادگیری …………….. 53

4-3-4 مقایسه وضعیت عملکرد گمرکات…………………… 55

4-4 رتبه­بندی گمرکات استان بر حسب میانگین …………… 57

4-5خلاصه فصل……………………………………… 61

 

فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادات

5-1 مقدمه……………………………………….. 64

5-2 یافته­های تحقیق……………………………….. 64

5-3 پیشنهادات کاربردی تحقیق……………………….. 66

5-4 محدودیت­های تحقیق……………………………… 69

5-5 پیشنهادات برای تحقیقات آتی…………………….. 69

منابع و ماخذ…………………………………….. 71

 

ضمائم…………………………………………… 77

1مقدمه

        یکی از مسائل عمده علم اقتصاد که در کنار دستیابی به رشد اقتصادی، سهم عمده­­ای از تلاش­های دانشمندان این علم را به خود اختصاص داده­است، دستیابی به کارآیی وبهره­­وری است. امروزه تمامی مدیران در همه سازمان­ها، خواستار استفاده بهینه از امکانات و ظرفیت­های موجود دربخش­های مختلف می­باشند. بنابراین وجود مدلی به منظور ارایه بازخورد در راستای بهبود عملکرد شعب مختلف سازمان­ها و دستیابی به ابزاری جهت برآوردن این نیاز مدیران، بسیارضروری و منطقی به نظر می­رسد. از سوی دیگر با افزایش رقابت در عرصه تولید و خدمات، سازمان­ها به شاخص­ها و الگوهایی برای بررسی عملکرد خود نیاز پیدا کرده­اند. ضعف معیارهای اندازه­گیری سنتی و تغییر محیط رقابتی، نیاز به طراحی مجدد سیستم­های اندازه­گیر ی عملکرد را در سازمان­ها مطرح کرده­است. ارزیابی عملکرد منابع انسانی و ارائه روش­هایی برای بهبود بهره­وری آنان یکی از مهم­ترین مسائلی است که می­تواند در افزایش کارایی یک سازمان موثر واقع شود.

       هر سازمان به منظور آگاهی از میزان مطلوبیت و مرغوبیت فعالیت­های خود بویژه در محیط­های پیچیده و پویا نیاز مبرم به نظام ارزیابی دارد. یکی از ابزارهای موفق در زمینه پیاده­سازی برنامه­های استراتژیک سازمان به منظور دستیابی به یک سیستم اندازه­گیری عملکرد جدید، سیستم کارت امتیازی متوازن است. درگذشته برای ارزیابی عملکرد سازمان فقط شاخص­های مالی در نظر گرفته می­شد؛ ولی شاخص­های مالی دارای محدودیت­هایی هستند و در نشان دادن سازوکارهای واقعی ارزش­آفرینی در سازمان­های امروزی یعنی دارایی­های نامشهودی نظیر دانش فنی و شبکه ارتباطات ناکافی هستند. لذا آگاهی از عملکرد تمامی جنبه­های یک سازمان برای تصمیم گیری مدیران حیاتی می­باشد. برای دستیابی به این آگاهی بایستی عملکرد­­ها به­درستی اندازه­گیری شده و به صورت قابل درکی بیان شوند. روش کارت امتیازی متوازن برای به وجود آوردن این اندازه­ها و استفاده از نشانگرهایی برای اندازه­گیری عملکرد و سلامت سازمان با در نظر گرفتن نکات عنوان شده توسعه یافته­است.

         1-2 بیان مساله

      در عصر کنونی، تحولات شگرف دانش مدیریت وجود نظام ارزیابی را اجتناب ناپذیر کرده­است؛ به گونه‌ای که فقدان ارزیابی در ابعاد مختلف سازمان اعم از ارزیابی استفاده از منابع و امکانات، کارکنان، اهداف و استراتژی‌ها، یکی از علائم بیماری سازمان قلمداد می‌شود. هر سازمان به منظور آگاهی از میزان مطلوبیت و کیفیت فعالیت‌های خود به ویژه در محیط­‌های پیچیده پویا، نیاز مبرم به نظام ارزیابی دارد. مسئله ارزیابی عملکرد سالیان متمادی است که محققان و کاربران را به چالش واداشته است. سازمان­های تجاری در گذشته تنها از شاخص­های مالی به عنوان ابزار ارزیابی عملکرد استفاده می­کردند؛ تا اینکه کاپلان و نورتون[1] در اوایل دهه 1980 پس از بررسی و ارزیابی سیستم­های حسابداری مدیریت، بسیاری از ناکارآیی­های این اطلاعات را برای ارزیابی عملکرد سازمان­ها نمایان ساختند که این ناکارآیی ناشی از افزایش پیچیدگی سازمان­ها، پویایی محیط و رقابت بازار بود. در میان انواع روش­های ارزیابی عملکرد که اکثرا مبتنی بر معیارهای مالی است، روش کارت امتیازی متوازن که در دهه 1990 توسط کاپلان و نورتون معرفی شده است، علاوه بر تحلیل­های مالی به رضایت مشتریان، نحوه انجام فرایندهای داخلی و رشد و یادگیری مستمر کارکنان نیز توجه دارد.

      در میان انواع سازمان­های موجود، سازمان­های خدماتی جایگاه ویژه­ای در کلیه کشورها و از جمله در کشور ایران دارند. به دلیل ماهیت فناپذیری و ناملموس بودن خدمات در ارزیابی عملکرد این سازمان­ها، نیاز به یک سیستم ارزیابی مختص شرکت­های خدماتی است که در مقایسه با شرکت­های تولیدی پیچیدگی بیشتری دارد. با توجه به لزوم رقابتی شدن و توانمندی این سازمان­ها جهت ارایه خدمات برتر لازم است نظام­های ارزیابی عملکرد متناسب با جایگاه و کارکردهای سازمان­های خدماتی طراحی گردد.

      یکی از مهم­ترین دستگاه­های اجرایی که نقش تاثیر گذاری در تجارت داخلی و خارجی کشور ایفا می­نماید گمرک است. گمرک جمهوری اسلامی ایران اصلی­ترین دستگاه ناظر بر جریان ورود و خروج کالا از محدوده قلمرو گمرکی کشور است. از عمده وظایف گمرک می­توان به تسهیل جریان صادرات، تسهیل جریان واردات، تسهیل ترانزیت، تسهیل جریان ورود و خروج مسافر و نیز افزایش کارایی در پیگیری قضایی پرونده­های قاچاق و … عنوان نمود. با توجه به اینکه موضوع تحقیق ارزیابی عملکرد گمرکات استان آذربایجان شرقی بر اساس مدل کارت امتیازی متوازن می­باشد؛ باید بر اساس بیانیه ماموریت سازمان طبق سند راهبردی آن که در سند مزبور “گمرک ج.ا.ا سازمانی است حاکمیتی، به عنوان مرزبان اقتصادی کشور و حافظ حقوق دولت و جامعه که بر اساس قانون امور گمرکی، کنوانسیون­های بین­المللی گمرکی و سایر مقررات مرتبط، با بهره­مندی از سرمایه­های انسانی متعهد و کارآمد، فناوری­های نوین، مدیریت ریسک و تعامل و هم­گرایی موثر با سازمان­های همجوار منطقه­ای و بین­المللی گمرکی نسبت به ارائه خدمات گمرکی مطلوب اقدام نموده و نقش موثری در تصمیم سازی­های کلان اقتصادی و تجاری کشور ایفا می­نماید”؛ اهداف عملیاتی و شاخص­های مرتبط با هریک از اهداف تعیین و سپس در قالب مناظر چهارگانه کارت امتیازی متوازن طبقه­بندی گردند. در جدول 1-1 طبقه­بندی اهداف عملیاتی گمرک جمهوری اسلامی ایران در قالب مناظر کارت امتیازی متوازن نشان داده شده است.

1-3 اهمیت موضوع

      در سال­های اخیر موضوعی که بیش از پیش، سازمان­ها و ذهن مدیران آنها را سخت درگیر نموده­است تغییر، اصلاح و بهبود وضعیت سازمان­هاست. دلایل آن هم به طور کلی دو دلیل اساسی و بدیهی است: اول اینکه محیط سازمان­ها بطور مستمر و باشتاب دستخوش تغییر و تحول شده و می­شود و سازمان­های سازگار و هماهنگ با الزامات و مقتضیات محیط، قادر به تداوم حیات و بقای خود هستند. دوم اینکه سازمان­ها برای رشد و تکامل خود باید از درون متحول شوند و به سوی تعالی، برتری و بلوغ حرکت کنند و این فلسفه تکامل و ضرورت وجودی مدیران سازمان­ها است تا بیش از آنکه انرژی و وقت و منابع خود را صرف حفظ وضع موجود نمایند، بیشتر صرف بهبود و توسعه و بالندگی سازمان کنند. اما علیرغم این اهمیت و ضرورت، متغیرها و عوامل اثرگذار بر سازمان­ها روز به روز بیشتر و پیچیده­تر می شوند و لذا نه تنها توسعه و تکامل سازمان، که حفظ وضـع مـوجود مناسب نیز سخت­تر می شود و این هم بدلیل تنوع و تعدد عوامل محیطـی و هم بدلیل پیچیدگی روزافزون درون سازمان­ها است؛ لیکن چاره ای جزء شناخت و حل مشکلات، عبور از موانع و گذر از راه ناهموار برای بقاء و رشد نیست. در چنین شرایطی، هدایت و اداره سازمان­ها برای تحقق اهداف از پیش تعیین شده و حضور فعال و اثربخش در جامعه، نیازمند درک درست موقعیت و اتفاقات محیطی، برای آگاهی یافتن بموقع و درست از فرصت­ها و تهدیدها و تشخیص صحیح، بموقع و دقیق نقاط قوت و ضعف سازمان است که این هر دو نیازمند الگو و مدل مناسب جهت ارزیابی عملکرد و کنترل استراتژیک سازمان می‌باشد. در واقع سازمان­ها پی برده­اند که جهت تعیین و تشخیص موقعیت فعلی خود و بقا و پیشرفت در دنیای رقابتی امروز باید به طور مداوم از روش­ها و الگوهایی به منظور ارزیابی و بهبود مستمر عملکرد و فعالیت­های جاری سازمان بهره­گیرند و در این راستا استفاده از نظام­های کنترل سازمانی ضروری است. بهبود مستمر عملکرد سازمان­ها، نیروی عظیم هم­افزایی ایجاد می­کند که این نیروها می­تواند پشتیبان برنامه رشد و توسعه و ایجاد فرصت­های تعالی سازمانی شود. دولت­ها و سازمان­ها و مؤسسات تلاش جلو برنده­ای را در این مورد اعمال می­کنند. بدون بررسی و کسب آگاهی از میزان پیشرفت و دستیابی به اهداف و بدون شناسایی چالش­های پیش روی سازمان و کسب بازخور و اطلاع از میزان اجرای سیاست­های تدوین شده و شناسایی مواردی که به بهبود جدی نیاز دارند، بهبود مستمر عملکرد میسر نخواهد شد.(تولایی، 1386) بدین منظور نیاز به مدل­ها و روش­های ارزیابی عملکردی که بتواند با توجه به وضعیت فعلی سازمان و نیز با در نظر گرفتن آینده سازمان به ارزیابی آن بپردازد، بیش از پیش آشکار می­گردد. در واقع موضوع اصلی در تمام تجزیه و تحلیل­های سازمانی، عملکرد است و بهبود آن مستلزم اندازه­گیری است، از این رو سازمانی بدون سیستم ارزیابی عملکرد قابل تصور نمی­باشد. ارزیابی و اندازه­گیری عملکرد موجب هوشمندی سیستم و برانگیختن افراد در جهت رفتار مطلوب می­شود و بخش اصلی تدوین و اجرای سیاست سازمانی است.

 1-4 اهداف تحقیق

      هدف تحقیق حاضر بررسی و ارزیابی عملکرد گمرکات استان آذربایجان شرقی بر اساس مدل کارت امتیازی متوازن با توجه به اطلاعات سال1391 وبررسی تحقق یا عدم تحقق شاخص­های مرتبط با اهداف عملیاتی و نیز مقایسه و رتبه­بندی گمرکات بر مبنای امتیازات حاصل از ارزیابی می­باشد.

      1-5 سوالات تحقیق

1-5-1 وضعیت عملکرد گمرکات استان با توجه به اطلاعات سال 1391 و براساس مدل کارت امتیازی متوازن به چه صورت می­باشد؟

2-5-1 آیا شاخص­های هریک از مناظر کارت امتیازی متوازن بر اساس اطلاعات سال 1391در گمرکات استان آذربایجان شرقی تحقق یافته است؟

3-5-1 آیا بین امتیازات عملکرد گمرکات استان تفاوت وجود دارد؟

1-3- ماست…………………………………………………………………………………………………………………………   5

1-3-1- تولید ماست…………………………………………………………………………………………………………….   5

1-3-2- مشکلات و معایب ماست و راه حل های اصلاح آن……………………………………………………   6

1-3-2-1- طعم تلخی…………………………………………………………………………………………………………    6

1-3-2-2- طعم ماستی ـ مخمری…………………………………………………………………………………………   6

1-3-2-3-کپک زدگی…………………………………………………………………………………………………………   6

1-3-2-4- ترش شدن ماست………………………………………………………………………………………………..   7

1-4- کشت‌های آغازگر در ماســت……………………………………………………………………………………….   7

1-4-1- کنترل کیفی آغازگرها……………………………………………………………………………………………….. 11

1-4-1-1- آزمایش میکروسکوپی…………………………………………………………………………………………… 11

1-1-1-2- تشخیص آلودگی………………………………………………………………………………………………….. 11

1-4-1-3- تعیین قدرت مایه………………………………………………………………………………………………… 12

1-4-1-4- تشخیص فاژ………………………………………………………………………………………………………   12

1-5 -باکتری‌های الحاقی به کشت‌های آغازگر………………………………………………………………………..   12

1-5-1- جنس لاکتوباسیلوس……………………………………………………………………………………………….   13

1-5-1-1- لاکتوباسیلوس رامنوزوس……………………………………………………………………………………..   14

1-5-1-2- لاکتوباسیلوس پاراکازئی………………………………………………………………………………………..   16

1-5-2- پروپیونی باکتریوم……………………………………………………………………………………………………..   16

1-5-2-1- جنس پروپیونی باکتریوم‌ها…………………………………………………………………………………….   18

1-5-3- باکتری‌های اسیدلاکتیک…………………………………………………………………………………………..   19

1-5-3-1- تأثیر ضدمیکروبی باکتری‌های اسیدلاکتیک……………………………………………………………….   20

1-5-3-2-تأثیر باکتری‌های اسیدلاکتیک در سلامت انسان…………………………………………………………..   21

1-5-3-3-متابولیسم باکتری‌های اسید لاکتیک شیر به عنوان آغازگر…………………………………………….   21

1-5-4-فاکتورهای مؤثر بر فعالیت ضدقارچی باکتری‌های اسید لاکتیک………………………………………   22

1-5-4-1- اثردرجه حرارت و زمان گرمخانه گذاری……………………………………………………………….   22

1-5-4-2- اثرمحیط رشد……………………………………………………………………………………………………..   22

1-5-4-3- اثر فاکتورهای تغذیه ای……………………………………………………………………………………….   22

1-5-4-4- اثر pH………………………………………………………………………………………………………………. 23

1-6- خاصیت ضد میکروبی ماست………………………………………………………………………………………… 23

1-7- استارترهای محافظ……………………………………………………………………………………………………….. 23

1-8- مهمترین محیط‌های کشت ماست………………………………………………………………………………….. 28

1-8-1- مهمترین محیط های کشت باکتری‌های ماست و پروبیوتیک………………………………………..   29

1-8-1-1- MRS agar………………………………………………………………………………………………….     29

1-8-1-2-MRS-bile agar …………………………………………………………………………………………     29

1-8-1-3-St agar …………………………………………………………………………………………………….       29

 

1-8-1-4- M17 agar………………………………………………………………………………………………….     29

1-8-1-5- M17-lactoe agar……………………………………………………………………………………….     29

1-8-1-6-MRS(5.2) ……………………………………………………………………………………………………     29

1-8-1-7- MRS-sorbitol agar ………………………………………………………………………………….   30

1-8-1-8-NA-salicin agar …………………………………………………………………………………………   30

1-9- مخمرساکارومایسس سرویزیه…………………………………………………………………………………..     31

1-10- نگهدارنده (نایسین، ناتامایسین)………………………………………………………………………………     32  

1-11- اهداف……………………………………………………………………………………………………………………   34

1-11-1- اهداف اصلی………………………………………………………………………………………………………   34

1-11-2- اهداف فرعی……………………………………………………………………………………………………….   34

1-11-3- اهداف کاربردی…………………………………………………………………………………………………     34

فصل دوم: مروری بر پژوهش­های انجام شده

2-1- اثر ضدقارچی پروپیونی باکتریوم فرودن ریچی و لاکتوباسیلوس رامنوزوس……………………       36

2-2- اثر ضدباکتریایی پروپیونی باکتریوم فرودن ریچی و لاکتوباسیلوس رامنوزوس…………………       39  

فصل سوم: مواد و روش­ها

3-1- مواد و دستگاه‌ها…………………………………………………………………………………………………..       43

3-1-1- موادمصرفی……………………………………………………………………………………………………..       43

3-1-2-دستگاه‌ها………………………………………………………………………………………………………….       44

3-2- روشهای آزمون…………………………………………………………………………………………………….       44

3-2-1- طرح آزمایش وآماده سازی نمونه ها……………………………………………………………………       44

3-2-2- ارزیابی آماری…………………………………………………………………………………………………..     47

3-2-3- روشهای اندازه گیری شاخص ها…………………………………………………………………………     47      

3-2-3-1- تعیین قابلیت زیستی باکتری های آغازگرماست و مخمر ساکارومایسز سرویزیه……..     47  

3-2-3-2- اندازه گیریpH……………………………………………………………………………………………..     47

3-2-3-3- مدت زمان گرمخانه گذاری……………………………………………………………………………..     48

3-2-3-4-سنجش اسیدیته قابل تیتر………………………………………………………………………………….     48

3-3- متغیرهای آزمایش……………………………………………………………………………………………………   48

فصل چهارم : نتایج ویافته­ها

4-1- اثر گذاری باکتر های محافظ بر رشد مخمر…………………………………………………………………   50

4-1-1- شرایط یخچالی…………………………………………………………………………………………………… 50

4-1-2- شرایط محیطی……………………………………………………………………………………………………. 51  

4-2- مقایسه تعداد مخمردر شرایط نگهداری محیطی و یخچالی……………………………………………. 52

4-2-1- مقایسه تعداد مخمر یخچالی و محیطی در کل آزمایش……………………………………………… 52

4-2-2- مقایسه تعداد مخمر یخچالی و محیطی در تیمار شاهد…………………………………………..   53

4-2-3- مقایسه تعداد مخمر یخچالی و محیطی در تیمار FreshQ2…………………………………….   54

4-2-4- مقایسه تعداد مخمر یخچالی و محیطی در تیمار FreshQ4…………………………………….   54

4-2-5- مقایسه تعداد مخمر یخچالی و محیطی در تیمار HOLDBAC-YMB………………………..   55

4-2-6- مقایسه تعداد مخمر یخچالی و محیطی در تیمار HOLDBAC-YMC……………………….   55

4-3- ارزیابی ظاهری تیمارها در طول دوره نگهداری…………………………………………………………   56

4-4- بررسی رشد باکتری های محافظ در دوره نگهداری……………………………………………………   60

4-4-1- شرایط یخچالی…………………………………………………………………………………………………   60

4-4-2- شرایط محیطی………………………………………………………………………………………………….   61

4-5- بررسی رشد باکتری های لاکتوباسیلوس بولگاریکوس در دوره نگهداری……………………… 62

4-5-1- شرایط یخچالی…………………………………………………………………………………………………. 62

4-5-2- شرایط محیطی…………………………………………………………………………………………………… 63

4-6- بررسی رشد باکتری های استرپتوکوکوس ترموفیلوس در دوره نگهداری……………………….. 64

4-6-1 شرایط یخچالی……………………………………………………………………………………………………… 64

4-6-2- شرایط محیطی…………………………………………………………………………………………………… 65

4-7-5-7- تأثیر فراوانی باکتری محافظ بر فراوانی مخمر در شرایط و زمان های مختلف آزمایش……   66  

4-7-1- شرایط یخچالی………………………………………………………………………………………………….. 67

4-7-2-شرایط محیطی…………………………………………………………………………………………………….. 68

4-8- مدت زمان گرمخانه گذاری………………………………………………………………………………………. 69

5-9- روند تغییرات اسیدیته طی دوره آزمایش…………………………………………………………………….. 69

فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری

5-1- بررسی نتایج مربوط به اثرگذاری باکتری های محافظ بر رشد مخمر ساکارومایسس سرویزیه…. 72

5-2- بررسی نتایج مربوط به مقایسه تعداد مخمرها در شرایط نگهداری محیطی و یخچالی……………   74

5-3- بررسی نتایج حاصل از ارزیابی ظاهری تیمارها درطول دوره نگهداری ……………………………….   75

5-4- بررسی نتایج مربوط به رشد آغازگرهای محافظ در دوره نگهداری……………………………………….   76

5-5- بررسی نتایج مربوط به رشد باکتری لاکتوباسیلوس دلبروکی زیرگونه بولگاریکوس در

دوره نگهداری………………………………………………………………………………………………………………………    77

5-6- بررسی نتایج مربوط به رشد باکتری استرپتوکوکوس ترموفیلوس در دوره نگهداری……………….. 78

5-7- بررسی تأثیر فراوانی باکتری محافظ بر فراوانی مخمر در شرایط و زمان های مختلف آزمایش…… 79

5-8- روند تغییرات اسیدیته طی دوره آزمایش………………………………………………………………………….   79

5-9- نتیجه گیری نهائی………………………………………………………………………………………………………… 80

5-10- پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………….. 80  

فهرست منابع……………………………………………………………………………………………………………………. 81
چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………… 91
چکیده

در این پژوهش اثر آغازگر محافظ YMB HOLDBAC-، HOLDBAC-YMC ،FreshQ2 و FreshQ4 در دمای محیطی (c°25) و دمای یخچالی (c° 4) بر قابلیت زیستی مخمر ساکارومایسس سرویزیه در دوره نگهداری 30 روز مورد بررسی قرار گرفت. شاخص‌های pH، اسیدیته قابل تیتر، تعداد مخمر، آغازگرهای ماست و آغازگرهای محافظ در طول زمان نگهداری اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که در میان آغازگرهای مورد بررسی، FreshQ2 بیشترین قابلیت زیستی را در شرایط نگهداری محیطی و یخچالی دارد در حالی که HOLDBAC-YMB کاهش شدید قابلیت زیستی را در ماست طی دوره ماندگاری نشان می‌دهد. اثر آغازگرهای محافظ بر قابلیت زیستی مخمر در شرایط محیطی و یخچالی مشاهده شد و کاهش تعداد مخمر در تیمارهای دارای آغاز گر محافظ قابل توجه بود. در شرایط یخچالی کمترین شمارش سلولی مخمر در ماست حاوی آغازگرFreshQ2 بود ولی در شرایط نگهداری محیطی تفاوت چندانی بین آغازگرهای محافظ در کاهش قابلیت زیستی مخمر مشاهده نشد. اثر فراوانی آغازگر محافظ بر فراوانی مخمر نشان داد در طول دوره نگهداری محیطی و یخچالی، رابطه خطی معنی‌دار و معکوسی بین فراوانی آغازگر محافظ و فراوانی مخمر وجود دارد. شرایط نگهداری محیطی تاثیر چشمگیری بر قابلیت زیستی مخمر، آغازگرهای ماست(استرپتوکوکوس ترموفیلوس، لاکتوباسیلوس دلبروکی زیرگونه بولگاریکوس) و تمام آغازگرهای محافظ (لاکتو باسیلوس رامنوسوس، پروپیونی باکتریوم فرودنریچی شرمانی زیرگونه شرمانی، لاکتوباسیلوس کازئی)طی دوره ماندگاری داشت و شمارش سلولی در ماست نگهداری شده در شرایط محیطی بیشتر بود. آغازگرهای محافظ باعث افزایش قابلیت زیستی باکتری‌های استرپتوکوکوس ترموفیلوس و لاکتوباسیلوس دلبروکی زیرگونه بولگاریکوس شد به طوری که در شرایط نگهداری یخچالی شمارش سلولی لاکتوباسیلوس دلبروکی زیرگونه بولگاریکوس در ماست حاوی   FreshQ2 وHOLDBAC-YMC و شمارش سلولی استرپتوکوکوس ترموفیلوس در ماست حاوی HOLDBAC-YMB بیشترین بود.

لغات کلیدی: آغازگرهای محافظ، زمان ماندگاری، قابلیت زیستی، ماست، مخمر

 1-1- مقدمه

شیر حدود 87 درصد آب و 13 درصد مواد جامد دارد. مواد جامد شامل پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین های محلول در آب و مواد معدنی است. شیر منبع مهم کلسیم، فسفر، منیزیم، پتاسیم و منبع غنی از ویتامین B2 می‌باشد(گانش،2006).

شیر و فرآورده‌های تخمیری آن با داشتن ویژگی‌های تغذیه‌ای و تکنولوژیکی خاص، به عنوان حاملان باکتر‌ی‌های پروبیوتیک، امروزه هدف تحقیق و توجه بسیار واقع شده‌اند. شیرعلاوه بر ایجاد محیطی مناسب جهت رشد و بقاء باکتری‌های سودمندی موسوم به پروبیوتیک‌ها، با داشتن خواص تغذیه‌ای ویژه خود، فرآورده‌ای با ارزش را به مصرف کننده عرضه می‌کند. از آنجا که شیر و فرآورده‌های تخمیری آن، از زمان های دور به عنوان ناقلین باکتری‌های اسید لاکتیک مورد پذیرش بشر بوده‌اند، کاربرد آن‌ها به عنوان حامل باکتری‌های پروبیوتیک چندان دور از ذهن نبود و قرار گرفتن این باکتری‌ها در این پایه، مقبولیت مصرف آن را برای مصرف کننده بهبود می‌بخشد (خسروی دارانی و کوشکی،1387؛ شاه،2004؛ هارلاک،2002).

1-2- محصولات لبنی تخمیری

طبق تعریف فدراسیون بین المللی شیر و فرآورده‌های آن ([1]IDF)، شیرهای تخمیری فرآورده‌هایی هستند که از تخمیر شیر به وسیله فعالیت میکروارگانیسم‌های خاص، حاصل می‌شوند. این میکروارگانیسم‌ها باید در هنگام عرضه و مصرف به صورت زنده، فعال و در مقادیر نسبتاً زیاد موجود باشند. در ضمن بعد از تخمیر، جدا شدن فاز نباید در فرآورده مشاهده شود (کاناواجا و کورانا،2007؛ خسروی دارانی و کوشکی،1387).

در شیرهای تخمیری مایع، دامنه pH می‌تواند از 2/3 تا 9/4 متغیر باشد. این نکته قابل توجه است که تفاوت شیرهای تخمیری مایع و ماست پروبیوتیک در متفاوت بودن خواص فیزیکوشیمیایی و رئولوژیکی آن‌ها است نه در ترکیب کشت پروبیوتیک(مرتضویان و سهراب وندی،1385).

شیرهای تخمیری نظیر ماست، از این جنبه با پنیر متفاوتند که در تولید آنها آنزیم رنین مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و حالت قوام ایجاد شده در آنها ناشی از اسیدی شدن شیر توسط باکتری‌های اسید لاکتیک است. ماست امروزه رایج‌ترین و پرمصرف‌ترین محصول لبنی تخمیری است (مرتضوی و صادقی ماهونک،1385؛ کاناواجا و کورانا2007؛ کریتندن و همکاران 2005؛ مهدیان و طاهرانی،2007).

بسیاری از محصولات تخمیری شیر، محتوی میکروارگانیسم‌های زنده می‌باشند. شیر اسیدوفیلوس، ماست و کفیر از شیرهای تخمیری محتوی باکتری‌های اسیدلاکتیک به تنهایی یا به همراه مخمرها و دیگر باکتری‌های تولیدکننده اسید لاکتیک و الکل می‌باشند. در آسیا، بسیاری از شیرهای تخمیری با استفاده از قارچ‌هایی نظیر آسپرژیلوس[2]، ریزوپوس[3]، موکور[4]، نوروسپورا[5] و موناسکوس[6] تولید می‌شوند. گزارش شده که در شیرهای تخمیری مقدار اسیدفولیک افزایش و مقدار ویتامین B12 کاهش می‌یابد(بونزار و همکاران،2002).

نژاد میکروارگانیسم به‌کار رفته در شیرهای تخمیری روی ویژگی‌های مختلف این محصولات اثرمی‌گذارد. عده‌ای از محققین اثرات فاکتورهای خاص روی ویژگی‌های رئولوژیکی محصولات شیری تخمیری را ارزیابی کردند. نتایج نشان داد که نوع نژاد کشت‌های آغازگر تجاری اثر معنی‌داری روی سختی[7]، چسبندگی [8]و ویژگی صمغی بودن[9] فرآورده نهایی دارد(محبی و همکاران،2002 ؛ بونزار و همکاران،2008).

طبق گزارشات اولیورا و همکاران(2002) در بسیاری از کشورهای آمریکای شمالی، اروپا و شرق آسیا طیف وسیعی از محصولات شیری تخمیری حاوی حداقل cfu/g 106 از بیفیدوباکتریوم‌ها تولید می‌شود. بررسی‌ها نشان داده که مصرف روزانه محصولات شیری تخمیری به مدت حداقل 6 ماه، مقدار لیپوپروتئین با دانسیته بالا9(HDL) را افزایش و موجب بهبود نسبت HDL به لیپوپروتئین با دانسیته پائین10 (LDL) می‌شود(ابرینگر و همکاران،2008؛ کیسلینگ و همکاران،2002).

از مزایای دیگر شیرهای تخمیری، بهبود هضم لاکتوز، جلوگیری از اسهال، تنظیم سیستم ایمنی بدن، کاهش کلسترول خون و اثرات ضد سرطانی می‌باشد.همچنین مشخص گردیده که باکتری‌های موجود در شیرهای تخمیری اثرات آنتی‌اکسیدانی روی انسان دارند(گانش،2006؛ سونگیسپ و همکاران،2005).

سیتوکین‌ها در واکنش‌های بین باکتری‌های اسید لاکتیک و سیستم ایمنی بدن نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. برخی از گونه‌های پروبیوتیک نظیر لاکتوباسیلوس کازئی، لاکتوباسیلوس رامنوزوس، لاکتوباسیلوس لاکتیس و لاکتوباسیلوس پلنتاروم موجب افزایش سیتوکین‌ها11 می‌شوند(مولر و ورس،2003).

1-3- ماست

ماست یک محصول تخمیر شده لبنی است که از تخمیر شیر به وسیله استرپتوکوکوس ترموفیلوس و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس به‌دست می‌آید(کاراساکوپت و همکاران،2008؛ سایتو،2004).

بر طبق تعریف استاندارد، ماست فرآورده منعقد شده‌ای است که از تخمیر اسید شیر پاستوریزه به وسیله باکتری‌های اختصاصی لاکتیک به میزان معین و در درجه حرارت و زمان مشخص به‌دست می‌آید( بینام ،1377).

ماست با استفاده از افزودن کشت‌های آغازگر لاکتوباسیلوس دلبروکی زیرگونه باکتری‌های بولگاریکوس و استرپتوکوکوس ترموفیلوس به شیر به‌دست می‌آید(تمیم و مارشال،1997).

فعال سازی هضم گلوسیدها و پروتئین‌ها، سنتز گروه‌های ویتامین B و ویتامین K، اسیدهای مختلف و لذا جلوگیری از گسترش فعالیت باکتری‌های بیماری زا1 ، سنتز آنتی بیوتیک‌ها، جلوگیری از انواع سرطان‌ها، توقف رشد دیسانتری، تولید دوباره باکتری‌های فلور روده‌ای در طول و بعد از درمان با آنتی بیوتیک، بهبود اگزمای پوستی، بهبود زخم

1-1- لوبیا

لوبیا از آمریكا منشاء گرفته است. این گیاه قبل از كشت در آمریكا در دنیای قدیم ناشناخته بود، اما بعد تبدیل به یك محصول عمده در اروپا و آمریكا گردید. مدارك باستان شناسی مربوط به آمریكای جنوبی یعنی پرو نشان می‌دهد كه دوره اهلی شدن آن به 5 تا 6 هزار سال قبل از میلاد بر می‌گردد. لوبیا با نام‌های انگلیسی Bean، Common Bean،Dry Bean ، و نام علمی Phaseolus vulgaris دارای 22 = n2 كروموزوم بوده و گیاهی خودگشن است (حاجی آقا بزرگی، 1376). از نظر گیاه‌شناسی نیز گیاهی است یكساله، بالارونده یا بوته‌ای كمی كرك‌دار با ریشة عمودی و جانبی توسعه یافته و گاهی دارای گره‌های كروی است. برگ‌های آن متناوب و سه قسمتی است. شكل غلاف خطی حداكثر به طول 20 سانتی‌متر، راست و گاهی كمی منحنی با منقار برجسته است. غلاف‌ها هنگام رسیدگی تازه، به رنگ سبز یا زرد، گاهی بنفش یا مایل به قرمز یا نواری هستند. دانه‌ها از نظر اندازه و شكل و رنگ بسیار متنوع‌اند. دانه‌های تخم‌مرغی، تقریباً كروی یا قلوه‌ای شكل هستند که دارای پروتئین زیادی است (جدول 1-1 و 1-2). جوانه‌زنی بذر نیز به صورت اپی‌جیل است. دو برگ ابتدایی (اولیه) ساده و متقابل بوده و برگ‌های متناوب و پر برگچه‌ای می باشند. منشاء لوبیا ایران بوده و از جنس و گونه Phaseolus vulgaris ، فر   م بوته رونده و رشد نامحدود و محدود (تیپ 3-1)، متوسط ارتقاع 50-90 سانتی‌متر، دوره رشد و نمو 105 روز که وزن صد دانه آن حدود 34 تا42 گرم است (باقری و همکاران، 1376).

 

جدول 1-1- مقایسه درصد پروتئین موجود در غذاهای گیاهی و حیوانی
غذای گیاهی / درصد پروتئین
غذای حیوانی / درصد پروتئین
برنج
8
گوشت تازه
15 تا 20
لوبیا
26
ماهی
10 تا 15
نخود
25
تخم مرغ
16
سیب زمینی
2
شیر
3/3
هویج
2/1
کره
6/0

  

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                          صفحه

1-1. مقدمه. 1

فصل اول: 2

کلیات وتعاریف… 2

1-2 . شرح وبیان مسئله پژوهشی : 3

1-3. ضرورت واهمیت تحقیق.. 4

1-4. اهداف تحقیق موردنظر: 4

1-4-1. هدف کلی: 4

1-4- 2. اهداف  جزئی: 4

1-5 . كاربردنتایج تحقیق: 5

1-6 . سازمانهای بهره برداراحتمالی: 5

1-7 . پیشینه علمی موضوع تحقیق وپژوهشهای انجام شده : 5

1-8 . سوالهای تحقیق: 6

1-8-1.  سوالات صلی: 6

1-8-2.  سوالات جزئی: 6

1-9.  شرح روش تحقیق: 6

1-10. تعاریف اصطلاحات… 7

1-10- 1. اجاره. 7

1-10-2.  تعریف اجیر. 7

10-2-1. اجیرمشترک(عام): 8

1-10-2-2.  اجیرخاص: 8

1-10-4. مستأجر. 9

1-10-5. قراردادکار. 9

فصل دوم:(ارکان،شرایط وآثاراجاره). 10

2-1. انعقاداجاره. 11

2-1-1.  صیغه : 11

2-2.  شرایط طرفین عقد دراجاره اشخاص: 12

2-2 – 1. عقل.. 12

2–2-2. بلوغ. 13

2-2- 3 . رشد. 14

2-2-4. حرّیت… 15

2-2-5. اختیارو رضایت… 15

2-2-3 . اجیرشدن سفیه. 16

2-3 . آداب اجاره: 17

2-3-1. آسان‌گیرى براجیر: 18

2-3-2. رفتارشایسته: 18

2-3-3. قدرت وامانت: 18

2-4 . جواز یاکراهت ا جیرشدن. 19

2-5 . موضوع اجاره. 21

2-5-1.  شرایط عمل.. 21

2-5-2. لزوم معلوم بودن منفعت… 23

2-5-2-1. تعیین منفعت… 23

2-5-1-2. تعیین منفعت ازطریق زمان. 24

2-5-1-2 -1. تعیین منفعت ازطریق عمل.. 25

2-6. عمل تبرعی اجیر. 27

2-6-1. عمل اجیرخاص…. 28

2-6-2. عمل اجیرمشترک (مطلق) 30

2-7. آثاراجاره. 30

2-7-1. تعهدات مستأجر. 31

2-7-1-1. هزینه اجیر. 31

2-7-1-2. پرداخت اجرت وشرایط پرداخت آن. 33

2-7-1-3. تعیین اجرت… 33

2-7-1-4. شرط تعجیل درپرداخت اجرت… 35

2-7-1-5.  زمان استحقاق ومالكیت براجرت… 36

2-7-1-6. توصیه قرآن درموردتعیین اجرت… 36

2-7-1-7. رعایت انصاف درتعیین.. 37

2-7-1-7 . نحوه تعیین غنی وفقیر. 38

2-8 .تعهدات اجیر. 38

2-8-1. کیفیت اجرای کارمورد تعهد. 38

2-8-2. تسلیم مورداجاره وضمانت اجرای آن. 39

2-8-3. زمان ومکان تسلیم عمل.. 41

2-8-4. نگهداری وحفظ اعیان سپرده شده به اجیر. 42

2-8-5. جوازواگذاری عمل به غیر. 45

2-8-5. انجام عمل توسط غیر. 46

2-9. تفاوت وتشابهات جعاله واجاره : 48

2-9-1. تفاوتهای جعاله واجاره : 48

2-9-2. تشابه جعاله واجاره : 50

جمع بندی.. 51

فصل سوم :(انحلال اجاره). 53

 

3-1. انحلال اجاره. 54

3-1-1. بطلان. 54

3-1-1. نبود قصدورضا 54

3-1-2. فقدان اهلیت طرفین.. 55

3-1-3. مواردی که درآن اجاره جایز نیست… 57

3-1-4. شرط ضمان. 57

3-1-5. اجاره به دواجرت… 59

3-1-5-1. درفرضی که اجاره باطل باشد، آیاعمل اجیربدون اجرت خواهدبود؟. 60

3-1-6. مرگ یکی ازطرفین عقد. 62

3-1-7. تلف شدن مورداجاره. 64

3-1-8 . اجاره بدون مدت… 66

3-2. مستثنیات بطلان اجاره. 67

3-2-1. واجبات نظامیه. 68

3-2-2. اجرت وصی ومرضعه. 68

3-3. فسخ اجاره. 69

3-3-1. قراردادن خیار برای یکی ازطرفین یا هردو. 70

3-3-2. عیب دراجرت… 71

3-3-3. انجام دادن کارتوسط اجیرخاص برای غیر. 71

3-4. انقضاء مدت اجاره. 72

3-5. اختلاف طرفین عقد. 74

3-5-1. نزاع درتلف شدن عین‌ 74

3-5-2. نزاع درنحوه اذن درعمل‌ 75

جمع بندی.. 76

فصل چهارم:(بررسی قراردادکار). 78

4-1. ازاجاره اشخاص تا قراردادکار. 79

4-2. بررسی مبنای قراردادکاردرفقه. 80

4-3. بررسی مبنای قراردادکاردرقانون مدنی ایران. 81

4-4. قراردادکاروامنیت شغلی.. 81

4-5. ارکان وشرایط قراردادکار. 83

4-5-1. اركان رابطه­ی كارگری وكارفرمائی.. 83

4-5-1-1.كارگر. 83

4-5-1-2.كارفرما 83

4-5-1-3 .كارگاه. 84

4-6. شرایط اساسی انعقاد قرارداد: 84

4-6-1. قصدورضایت طرفین قرارداد. 84

4-6-2. اهلیت طرفین قرارداد. 86

4-6-3 . اهلیت کارفرما 86

4-6-4 . اهلیت کارگر. 87

4-6-5 . مشروعیت مورد قرارداد. 88

4-6-6. معین بودن موضوع قرارداد. 89

4-7. تقسیم بندی عقودوجایگاه قراردادکار. 90

4-7-1.  ویژگیهای قراردادکاروتشابه آن باعقداجاره اشخاص…. 90

4-8 . شرایط شکلی قرارداد. 94

4-9. اقسام قراردادکار. 95

4-9-1. قراردادكارمدت موقت… 96

4-9-2 . قراردادكارمدت غیرموقت… 97

4-10. تعلیق قراردادکار. 97

4-10-1.  شرایط تعلیق.. 98

4-10-1-1. اجرای تعهدیکی ازطرفین غیر ممکن باشد. 98

4-10-1-2. عدم اجراءحالت موقت داشته باشد. 98

4-10-1-3. نتایج تعلیق قرارداد. 98

4-11. مواردتعلیق : 99

4-12. پایان وانحلال قرارداد. 99

4-12-1. پایان عادی وطبیعی.. 99

1-4- اهداف تحقیق………………………………. 9

1-4-1- هدف کلی………………………………. 9

1-4-2- هدف‌های ویژه……………………………… 9

1-5- فرضیه‌های تحقیق………………………………. 9

1-6- پیش فرض‌های تحقیق………………………………. 10

1-7- محدودیت‌های تحقیق………………………………. 10

1-7-1- محدودیتهای خارج از کنترل محقق………………………………. 10

1-7-2- محدودیتهای در اختیار محقق……………………………… 10

1-8- تعریف مفهومی واژه‌ها و اصطلاحات……………………………….. 10

فصل 2: مبانی نظری و پیشینه تحقیق……………………………..11

2-1- مبانی نظری………………………………. 13

2-1-1- کیفیت زندگی……………………………… 13

2-1-2- تاریخچه کیفیت زندگی………………………………. 19

2-1-3- تعاریف موجود از کیفیت زندگی………………………………. 21

2-1-4- ارتباط کیفیت زندگی با سلامتی………………………………. 24

2-1-5- ابعاد کیفیت زندگی………………………………. 25

2-1-6- اصول اساسی در ارتباط با کیفیت زندگی………………………………. 29

2-1-7- سنجش کیفیت زندگی………………………………. 30

2-1-8- عوامل موثر بر کیفیت زندگی……………………………… 32

2-1-9- ویژگی‌های کیفیت زندگی………………………………. 32

2-1-10- کیفیت زندگی به عنوان مفهومی نسبی………………………………. 33

2-1-11- هویت و کیفیت زندگی………………………………. 34

2-1-12- رویکردهای مختلف به مفهوم کیفیت زندگی………………………………. 34

2-1-13- مطالعه علمی کیفیت زندگی………………………………. 50

2-1-14- مدیریت کیفیت زندگی………………………………. 52

2-1-15- بهزیستی بدنی/ سلامت جسمانی و کیفیت زندگی……………………………… 55

2-1-16- سلامت روانی………………………………. 59

2-1-17- تعریف سلامت روان………………………………. 60

2-1-18- ویژگیهای سلامت روان………………………………. 62

2-1-19- یازده مولفه کلیدی سلامت……………………………….. 63

2-1-20- بهداشت روان………………………………. 65

2-1-21- اصول بهداشت روانی………………………………. 67

2-1-22- خصوصیات افراد دارای سلامت روانی…………………. 68

2-1-23- عوامل موثر در تامین سلامت روان………………………. 70

2-1-24- نظریات مرتبط با سلامت روانی……………………….. 70

2-1-25- بهزیستی روانشناختی………………………………. 76

2-1-26- هوش هیجانی………………………………. 78

2-1-27- انواع هوش………………………………… 78

2-1-28- هیجان و اجزاء آن………………………………. 79

2-1-29- تعریف هوش هیجانی………………………………. 80

2-1-30- تاریخچه هوش هیجانی………………………………. 84

2-1-31- مولفه های هوش هیجانی………………………………. 87

2-1-32- ویژگی افرادی که هوش هیجانی بالا دارند…………… 89

2-1-33- مدل‌های هوش هیجانی………………………………. 92

2-1-34- ابعاد هوش هیجانی در مدل توانایی……………….. 93

2-1-35- مدل بار – آن………………………………. 94

2-1-36- مدل دانیل گلمن………………………………. 96

2-1-37- هوش هیجانی و هوش شناختی…………………. 98

2-1-38- رهنمودهای لازم برای موفقیت برنامه‌های هوش هیجانی………….. 100

2-1-39- آموزش هوش هیجانی………………………………. 100

2-1-40- کاربرد هوش هیجانی………………………………. 101

2-1-41- آموزش و یادگیری هوش هیجانی در سازمان……………………. 104

2-1-42- عملکرد هوش هیجانی در سازمان………………………………. 106

2-1-43- نقش هوش هیجانی در زندگی………………………………. 107

2-1-44- نمودهای هوش هیجانی در محیط كاری………………… 108

2-1-45- هوش هیجانی و عملكرد اثر بخش……………………….. 109

2-1-46- هوش هیجانی در محیط کار……………………………… 110

2-1-47- سن و هوش هیجانی………………………………. 110

2-1-48- هوش هیجانی در ورزش………………………………… 111

2-2- پیشینه‌ی تحقیق……………………………….113

2-2-1- تحقیقات داخلی………………………………. 113

2-2-2- تحقیقات خارجی………………………………. 124

2-2-3- جمع بندی………………………………. 130

فصل 3: روش شناسی تحقیق……………………………….. 131

3-1- مقدمه……………………………… 132

3-2- روش تحقیق………………………………. 132

3-3- جامعه آماری و روش نمونه گیری و حجم نمونه…………… 132

3-4- متغیرهای تحقیق………………………………. 133

3-5- ابزار جمع آوری اطلاعات……………………………….. 133

3-6- روش‌های تجزیه و تحلیل داده‌ها ……………………………..136

فصل 4: تجزیه و تحلیل داده های تحقیق………………………. 137

 

4-1- مقدمه……………………………… 138

4-2- آمار توصیفی متغیرهای تحقیق………………………………. 139

4-2-1- سن………………………………. 139

4-2-2- وضعیت تأهل………………………………. 140

4-2-3- وضعیت تحصیلی………………………………. 141

4-2-4- سابقه کار……………………………… 142

4-2-5- وضعیت تغذیه……………………………… 143

4-2-6- سابقه بیماری منجر به بستری شدن………………………………. 144

4-2-7- وضعیت ورزشکار بودن نمونه های تحقیق…………………….. 145

4-2-8- آمار توصیفی متغیر کیفیت زندگی………………………………. 146

4-2-9- آمار توصیفی متغیر هوش هیجانی……………………………… 151

4-2-10- آمار توصیفی متغیر سلامت روانی………………………….. 154

4-3- آمار استنباطی و آزمون فرضیه های تحقیق…………………. 157

4-3-1- فرضیه اول………………………………. 160

4-3-2- فرضیه دوم……………………………… 163

4-3-3- فرضیه سوم……………………………… 165

فصل 5: خلاصه، بحث و نتیجه گیری، پیشنهادها…………… 167

5-1- مقدمه……………………………… 168

5-2- خلاصه تحقیق………………………………. 168

5-3- بحث و نتیجه گیری………………………………. 172

5-4- پیشنهادهای برخاسته از تحقیق………………………………. 179

5-5- پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی………………………………. 181

منابع و مآخذ………………………………. 182

پیوست ها و ضمائم………………………………. 194

چکیده:

هدف از این تحقیق مقایسه کیفیت زندگی، هوش هیجانی و سلامت روانی کارکنان پایور ورزشکار و غیر ورزشکار ارتش جمهوری اسلامی ایران بود که با روش تحقیق توصیفی- مقایسه ای به صورت میدانی به اجرا درآمد. جامعه آماری این تحقیق را کلیه کارکنان پایور ارتش جمهوری اسلامی ایران شاغل در ستاد مشترک ارتش تشکیل می دادند. براساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای نمونه گیری و براساس فرمول نمونه گیری کوکران 254 نفر از کارکنان پایور ارتش جمهوری اسلامی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع­آوری اطلاعات از پرسشنامه کیفیت زندگی SF_36، پرسشنامه هوش هیجانی بردبری و گریوز و پرسشنامه سلامت عمومی(GHQ) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون­های استنباطی K-S و آزمون t مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین کیفیت زندگی در کارکنان ورزشکار و غیر ورزشکار وجود دارد (01/0p<). همچنین در بین ابعاد کیفیت زندگی؛ بین کارکنان ورزشکار و غیر ورزشکار در عملکرد فیزیکی، محدودیت نقش ناشی از مشکلات احساسی، احساس حیات، سلامت روانی، سلامتی عمومی، بُعد جسمانی و بُعد روانی، تفاوت معنی­داری وجود دارد(01/0p<)؛ اما در ابعاد محدودیت نقش ناشی از سلامت جسمانی، عملکرد اجتماعی، و درد بدنی بین کارکنان پایور ورزشکار و غیر ورزشکار تفاوت معنی داری مشاهده نمی­شود(05/0p>). تفاوت معناداری بین تمامی ابعاد هوش هیجانی در کارکنان ورزشکار و غیر ورزشکار وجود دارد(01/0p<). در نهایت تفاوت معناداری بین سلامت روانی در کارکنان ورزشکار و غیر ورزشکار وجود دارد(01/0p<). همچنین در بین ابعاد سلامت روانی؛ بین کارکنان ورزشکار و غیر ورزشکار در علائم اجتماعی و افسردگی تفاوت معنی­داری وجود دارد(01/0p<)؛ اما بین کارکنان ورزشکار و غیر ورزشکار در اختلال در عملکرد اجتماعی و اضطراب و بی خوابی تفاوت معنی داری وجود ندارد(05/0p>).

فصل اول: طرح تحقیق

1-1- مقدمه

پیشرفت­های زیادی در زمینه بهداشت در سطح جهانی طی قرن بیستم، حاصل گردید، با این وجود عوامل ابتلاء و مرگ و میر از وضعیت­های حاد و مرگ و میرهای زودرس ناشی از بیماری عفونی به وضعیت­های مزمن و ناتوان کننده تغییر یافته­اند. بیماری­های جدید کیفیت زندگی[1] افراد را به شدت تحت تأثیر قرار می­دهند؛ چرا که اختلالات مزمن اغلب کشنده نیستند؛ بلکه وضعیت سلامت و کیفیت زندگی را کاهش می­دهند(سازمان جهانی بهداشت،2003).در حال حاضر،دیدگاه آدمی نسبت به زندگی تغییرات چشمگیری یافته است، به طوری كه فقط حفظ زندگی به شكل معمول، مطلوب تلقی نمی‌شود؛ بلكه برای ارتقاء جنبه‌های مختلف كیفیت زندگی تلاش بسیار زیادی انجام می‌گیرد(احمدی، سالار و فقیه زاده، 1383). این موضوع به معنای برداشت مشابه افراد و فرهنگ‌های مختلف از كیفیت زندگی نیست؛ با اینکه در مورد مفهوم کیفیت زندگی توافق کلی وجود دارد،ولی در عین حال افراد از كیفیت زندگی برداشت‌های مختلفی می‌نمایند. به همین دلیل، الگوهای متعددی از كیفیت زندگی مطرح شده‌اند كه همپوشی زیادی با هم دارند و تمایزهایی نیزدر بین آنها مشاهده می‌شود. برخی از الگوها بر سازه‌های شخصیتی به عنوان واسطه‌ها تكیه می‌کنند؛اما برخی كارآمدی اجتماعی افراد را مهمتر می‌دانند. باز خوانی مفاهیم متعدد كیفیت زندگی منجر به ارائه تعریفی از سوی گروه كیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی[2] شده است. این تعریف برای درك فرد از موقعیت خود در بافتی از نظام‌های فرهنگی و ارزشی و در ارتباط با هدف‌ها، انتظارات و استانداردها و علاقه مندی آنها ارائه شده است. در این نگاه كیفیت زندگی، مفهومی فراگیر است كه سلامت جسمانی، رشد شخصی، حالات روان شناختی، میزان استقلال، روابط اجتماعی و ارتباط با محیط را در بر می‌گیرد که مبتنی بر ادراك فرد از این ابعاد است. در واقع كیفیت زندگی در برگیرنده ابعاد عینی و ذهنی است كه در تعامل با یكدیگر قرار دارند. از سوی دیگر باید توجه داشت كه كیفیت زندگی مفهومی پویا است؛ چون ممکن است ارزش‌ها، نیازها و نگرش‌های فردی و اجتماعی در طی زمان در واكنش به رویدادها و تجارب زندگی دگرگون شوند، همچنین هر بعد از كیفیت زندگی می‌تواند آثار قابل ملاحظه‌ای بر سایر ابعاد زندگی بگذارد(Newa & Taylor, 1992). با اینکه كیفیت زندگی، مفهومی پیچیده و چندگانه است؛ ولی مورد توجه سازمان‌های خدمات رفاهی و اجتماعی، محققان و اندیشمندان علوم اجتماعی،روان شناسی،بهداشت، پزشکی و تربیت بدنی قرار گرفته است. هر چند؛ ارزشیابی و كمی كردن آن كاری دشوار است، ولی تلاش‌های علمی زیادی در این زمینه انجام می‌گیرد. بنابراین بررسی كیفیت زندگی از چند جنبه بسیار اساسی است. نخست اینكه نشانگر ارزیابی مناسبی از خدمات و برنامه‌هایی است كه به منظور بالا بردن كیفیت زندگی افراد و گروه‌های مختلف اجتماعی تنظیم شده است. از طرف دیگر، اندازه گیری كیفیت زندگی وسیله مهمی برای ارزیابی اثر بخشی سیاست گذاری‌ها و تمهیدات بهداشتی،تفریحی، دارویی و غیره است. علاوه بر کیفیت زندگی، میزان سلامت روانی افراد و نحوه تعاملات آنها که متأثر از هوش هیجانی آن‌هاست، از جمله متغیرهای روانی مهمی هستند که در دهه‌های اخیر مورد توجه محققان قرار گرفته‌اند. سلامت روانی به عنوان وضعیت رفاه و بهبود در وضعیت روانی تعریف شده که طی آن فرد می­تواند توانایی­هایی بالقوه خویش را تحقق بخشد، با استرس‌های معمولی در زندگی مقابله کرده و به شکل سازنده­ای به کار و فعالیت بپردازد و در اجتماعی که به آن تعلق دارد نقش موثرتری ایفا کند(Landers, 2005). سلامت روانی را می‌توان براساس تعریف کلی و وسیع‌تر تندرستی تعریف کرد. طی قرن گذشته ادراک ما از تندرستی به طور گسترده‌ای تغییر یافته است. عمر طولانی‌تر از متوسط، نجات زندگی انسان از ابتلاء به بیماری‌های مهلک با کشف آنتی بیوتیک ها و پیشرفت‌های علمی و تکنیکی در تشخیص و درمان، مفهوم کنونی تندرستی را به دست داده که نه تنها بیانگر نبود بیماری است. بلکه توان دستیابی به سطح بالای تندرستی را نیز معنی می‌دهد. چنین مفهومی نیازمند تعادل در تمام ابعاد زندگی فرد از نظر جسمانی، عقلانی، اجتماعی، شغلی و معنوی است. این ابعاد در رابطه متقابل با یکدیگرند، به طوری که هر فرد از دیگران و از محیط تاثیر می‌گیرد و بر آنها تاثیر می‌گذارد. بنابراین سلامت روانی نه تنها نبود بیماری روانی است، بلکه به سطحی از عملکرد اشاره می‌کند که فرد با خود وسبک زندگی‌اش آسوده و بدون مشکل باشد. علاوه بر سلامت روانی، کنترل و مدیریت هیجانات در شرایط خاص یکی از عوامل تعیین کننده در موفقیت افراد است. این شرایط به ویژه برای افراد نظامی که انتظار می‌رود در شرایط بحرانی از خود واکنش‌های مطلوب نشان دهند، اهمیت دو چندانی می‌یابد. گلمن[3] نیز هوش هیجانی را ظرفیت برای برانگیختن خود، سازمان دادن احساسات خود و دیگران، همچنین مدیریت کردن هیجان­ها در خود و در روابط با دیگران تعریف کرده­اند (قنبری، 1385). بنابراین شناخت عواملی می‌تواند به ارتقاء هوش هیجانی کمک کند، می‌توان برای برنامه ریزی و ساماندهی نیروها بسیار مفید است. از این رو این تحقیق در پی آن است که بررسی کند که بین کیفیت زندگی، سلامت روانی و هوش هیجانی کارکنان پایور ورزشکار و غیر ورزشکار ارتش جمهوری اسلامی تفاوت وجود دارد یا خیر؟

2-1- بیان مسأله

امروزه مسأله ارتقاء سلامت افراد و فعال ماندن آنها در سنین بالا، مسئله جدی تلقی شده و دیگر به عنوان یک مفهوم تجملی مطرح نیست. افزایش طول عمر افراد این توقع را در آنان به وجود آورده است که سال­های بیشتری را در سلامت و فعالیت سپری نمایند، به نحوی که این مسأله، متصدیان را بر آن داشته است تا واژه امید به زندگی را با مفهوم امیدواری به زندگی سالم«نه به مفهوم نبود بیماری بلکه به معنای زندگی بدون محدودیت عملکردی» جایگزین نمایند(تابش، 1385). چالش اصلی بهداشت در قرن بیستم«زنده ماندن» بود و چالش قرن حاضر«زندگی با کیفیت بهتر» می‌باشد. امروزه با توجه به افزایش شاخص طول عمر و امید به زندگی، مسئله مهم­تری تحت عنوان چگونه گذراندن عمر و به عبارتی کیفیت زندگی[1] مطرح شده است، که پرداختن به این موضوع ذهن صاحب­نظران و محققین در امور ورزش و تربیت بدنی را به خود جلب کرده است(احمدی، سالار و فقیه زاده، 1383، Resnick et al, 2008). بازخوانی مفاهیم متعدد كیفیت زندگی منجر به ارائه تعریفی از سوی گروه كیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت[2] شده است. این تعریف برای درك فرد از موقعیت خود در بافتی از نظام­های فرهنگی و ارزشی و در ارتباط با هدف­ها، انتظارات و استانداردها و علاقه­مندی آنها ارائه شده است. در این نگاه كیفیت زندگی مفهومی فراگیر است كه سلامت جسمانی، رشد شخصی، حالات روان شناختی، میزان استقلال، روابط اجتماعی و ارتباط با محیط را در بر می­گیرد که بر ادراک فرد از این ابعاد نیز مبتنی است. در واقع كیفیت زندگی در برگیرنده ابعاد عینی و ذهنی است كه در تعامل با یكدیگر قرار دارند. از سوی دیگر باید توجه داشت كه كیفیت زندگی مفهومی پویا است؛ چون ممکن است ارزش‌ها، نیازها و نگرش‌های فردی و اجتماعی در طی زمان در واکنش به رویدادها و تجارب زندگی دگرگون شوند. همچنین هر بعد از كیفیت زندگی می‌تواند آثار قابل ملاحظه­ای بر سایر ابعاد زندگی بگذارد(Newa & Taylor, 1992). به بیانی دیگر کیفیت زندگی بیانگر اثرات عملکردی عدم سلامتی و بر آینده‌ای آن بر درک فرد از جنبه‌های جسمانی، روانشناختی و اجتماعی زندگی فردی است(موسوی، 1381). لندرز[3](2005) سلامتی روان را به شرح زیر تعریف می‌کنند. سلامت روان شامل توانایی زندگی کردن همراه با شادی، بهره وری و بدون وجود دردسر است. سلامت روان مفهوم انتزاعی و ارزیابی نسبی گری از روابط انسان با خود، جامعه و ارزش‌هایش است و نمی‌توان آن را جدای از سایر پدیده‌های چند عاملی فهمید که فرد را به موازاتی که در جامعه به عمل می‌پردازد، می‌سازند. سلامت روان، شیوه سازگاری آدمی با دنیاست، انسان‌هایی که موثر، شاد و راضی هستند و حالت یکنواختی خلقی رفتار ملاحظه گرانه و گرایش شاد را حفظ می‌کنند. سلامت روان عنوان و برچسبی است که دیدگاه‌ها و موضوعات مختلف مانند عدم وجود علایم احساسات مرتبط با بهزیستی اخلاقی و معنوی و مانند آن را در بر می‌گیرد.

برای ارائه یک تئوری در مورد سلامت روان، موفقیت برون روانی کافی نیست باید سلامت درونی روانی را به حساب آوریم. سلامت روان ظرفیت رشد و نمو شخصی می‌باشد. و یک موضوع مربوط به پختگی است. سلامت روان یعنی هماهنگی بین ارزش‌ها، علایق‌ها و نگرش‌ها در حوزه عمل افراد و در نتیجه برنامه ریزی واقع بینانه برای زندگی و تحقق هدفمند مفاهیم زندگی است. سلامت روان، سلامت جسم نیست بلکه به دیدگاه و سطح روانشناختی ارتباطات فرد، محیط اشاره دارد. بخش مرکزی سلامت، سلامت روان است زیرا تمامی تعاملات مربوط به سلامتی به وسیله روان انجام می‌شود. سلامت روان ظرفیت كامل زندگی كردن به شیوه‌ای است كه ما را قادر به درك ظرفیت‌های طبیعی خود می‌کند و به جای جدا كردن ما از سایر انسان‌هایی كه دنیای ما را می‌سازند، نوعی وحدت بین ما و دیگران به وجود می‌آورد.سلامت روان، توانایی عشق ورزیدن و خلق كردن است، نوعی حس هویت بر تجربه خود به عنوان موضوع و عامل قدرت فرد، كه همراه است با درك واقعیت درون و بیرون از خود و رشد واقع بینی و استدلال(موسوی، 1381). در زمینه ورزش و سلامت روانی[4] قبلاً تصور عموم بر این بود که فعالیت­های ورزشی برای سلامت جسمانی مفید است. امروزه بر این امر توجه شده که ورزش علاوه بر سلامت جسمانی، می‌تواند در ارتقای سلامت روانی نیز موثر باشد. ورزش نقش مهمی در سلامت روانی دارد؛ به طوری که در سال ۲۰۰۲ شعار سازمان بهداشت جهانی «تحرک رمز سلامتی»عنوان شده است(Landers, 2005). براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی سلامت عمومی عبارت است از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی فرد، که بین این سه جنبه تأثیر متقابل و پویا وجود دارد. بنابراین، سلامت روان به عنوان یکی از ملاک‌های تعیین کننده سلامت عمومی افراد در نظر گرفته می‌شود؛ که مفهوم آن عبارت است از احساس خوب بودن و اطمینان از کارآمدی خود، اتکاء به خود، ظرفیت رقابت، تعلق بین نسلی و خود شکوفایی توانایی‌های بالقوه فکری و هیجانی(World health organization, 2001). کرسینی[5](1999) سلامت روانی را حالت ذهنی همراه با سلامت هیجانی نسبتاً رها شده از نشانه­های اضطراب و ناتوانی در برقراری روابط سازنده، مقابله با خواسته‌ها و محرک­های تنش زای زندگی می‌داند. امروزه نمی­توان نقش کنترل هیجان­ها و جهت دهی به آنها را در داشتن سلامت روانی نادیده گرفت. از یک طرف در مطالعه سلامت روانی جوامع؛ همواره به هیجان­ها و عوامل مرتبط به آنها توجهی ویژه می­شود؛ از طرف دیگر کاربرد هیجان­ها در تعلیم و تربیت و برنامه‌های یاد گیری اجتماعی و ورزشی نیز، امری اجتناب ناپذیر است؛ زیرا در قرن حاضر علاوه بر توجه به رشد شناختی و آموزشی و مهارتی؛ می­بایست به رشد هیجانی افراد توجه نمود و آنها را برای همکاری و مشارکت در تصمیم­گیری های مسؤلانه و مقاومت در مقابل فشار گروه همسالان آماده نمود؛ به گونه­ای كه نقش سازنده‌ای در اجتماعی كه روز به روز بر دگرگونی­های آن افزوده می‌گردد، به عهده گیرند(حسن علیان، 1384). هوش هیجانی[6] به عنوان نوعی توانایی، عبارت است از ظرفیت ادراک، ابراز، شناخت، کاربرد و اداره کردن هیجان­های خود و دیگران. انتظار می‌رود افرادی که دارای هوش هیجانی بالاتری هستند سازگاری اجتماعی و مهارت­های جتماعی بهتری را نشان دهند(Mayer & salovery, 1997). در حقیقت هوش هیجانی نوعی استعداد عاطفی است كه تعیین می‌کند از مهارت­های خود چگونه به بهترین نحو ممکن استفاده كنیم و حتی كمك می‌کند خرد را در مسیری درست بكار گیریم. از نظر گلمن[7](1998) هوش هیجانی ظرفیت ما را در شناخت احساساتمان و احساسات دیگران تعیین می‌کند و كمك می‌کند تا ما در خودمان انگیزش ایجاد كرده و هیجانات خودمان را کنترل و اداره كرده و روابط خودمان را با یكدیگر به نظم و حساب درآوریم. در واقع هوش هیجانی شامل توانایی ما در ایجاد مهارت­های كافی در به وجود آوردن روابط سالم با دیگران و حس مسئولیت­پذیری در مقابل وظایف می‌باشد. در پرتو این خصیصه هوش هیجانی علاوه بر افزایش احتمال شناخت صحیح و واقع­بینانه هیجان­ها قدرت پیش بینی و میزان تسلط فرد افزایش می‌یابد و راهبردهای مقابله مؤثری برای مواجهه با موقعیت­های استرس زا از جمله استرس‌های محیط کار و اجتماعی به كار می‌رود و ارزیابی فرد را از وقایع پیش آمده افزایش می‌دهد و باعث بالا بردن عملكرد می­شود. در حالی كه پایین بودن سطوح هوش هیجانی باعث ارزیابی ضعیف و در نتیجه عملكرد پایین فرد می‌شود(Joseph et al, 2005؛ بشارت و همکاران، 1384). هوش هیجانی از طریق خصیصه‌های ادراک هیجانی؛ آسان سازی هیجانی، شناخت هیجانی؛ مدیریت

1-1-8پیشینه نظری و تجربی…………………………………………………………………………… 6

الف) مبانی نظری…………………………………………………………………………………………. 6

ب) چکیده تحقیقات انجام شده در ایران…………………………………………………………….. 6

1-2-1معنای لغوی حقوق……………………………………………………………………………….. 9

1-2-2معنای اصطلاحی حقوق………………………………………………………………………… 9

1-2-3معنای لغوی بیمار ………………………………………………………………………………… 11

1-2-4معنای اصطلاحی بیمار………………………………………………………………………….. 11

1-2-5معنای لغوی فقه ………………………………………………………………………………….. 12

1-2-6معنای اصطلاحی فقه…………………………………………………………………………….. 12

1-2-7معنای لغوی شیعه…………………………………………………………………………………. 13

1-2-8معنای اصطلاحی شیعه…………………………………………………………………………… 14

1-2-9کلید واژگان تحقیق و معادل لاتین آن‌ها…………………………………………………….. 15

1-2-10ساختار تحقیق…………………………………………………………………………………… 15

فصل دوم:حقوق بیماران بر خود……………………………………………………………….. 16

مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 17

2-1حق حیات ……………………………………………………………………………………………. 17

2-2حق کرامت ذاتی انسان……………………………………………………………………………… 19

2-3حق تعیین سرنوشت…………………………………………………………………………………. 22

2-3-1مبانی حقوقی و فقهی……………………………………………………………………………. 22

2-3-1-1حق مالکیت بر خود یا سلطنت بر نفس…………………………………………………… 22

2-3-1-2اذن در  تصرف……………………………………………………………………………….. 23

2-4حق تصمیم گیری آزادانه بیمار…………………………………………………………………… 24

2-4-1قلمرو حق تصمیم گیری بیمار…………………………………………………………………. 26

2-4-1-1موارد ایجابی حق تصمیم گیری بیمار…………………………………………………….. 27

2-4-1-2موارد سلبی حق تصمیم گیری بیمار………………………………………………………. 27

2-5حق آرامش…………………………………………………………………………………………… 28

2-6حق سلامت…………………………………………………………………………………………… 29

2-7حق درمان…………………………………………………………………………………………….. 29

نتیجه………………………………………………………………………………………………………… 31

فصل سوم :حقوق بیماران بر خانواده…………………………………………………………. 32

مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 33

3-1عیادت بیمار………………………………………………………………………………………….. 33

3-1-1آداب عیادت بیمار…………………………………………………………………………….. 35

3-1-1-1کوتاهی زمان عیات………………………………………………………………………… 35

3-1-1-2هدیه بردن……………………………………………………………………………………… 36

3-1-1-3پرسش از حال بیمار………………………………………………………………………….. 37

3-1-1-4توقع  پذیرایی از بیمار نداشتن……………………………………………………………… 37

3-1-1-5دعا کردن برای بیمار………………………………………………………………………… 38

3-2روحیه دادن به بیمار…………………………………………………………………………………. 39

3-3رفتار مناسب با بیمار…………………………………………………………………………………. 40

3-3-1گشاده‌ رویی ……………………………………………………………………………………. 40

3-3-2تواضع و فروتنی………………………………………………………………………………….. 41

3-3-3تحمل و بردباری…………………………………………………………………………………. 42

3-3-4حسن خلق……………………………………………………………………………………….. 43

3-4مراعات حال بیمار…………………………………………………………………………………… 43

نتیجه………………………………………………………………………………………………………… 45

فصل چهارم:حقوق بیماران بر کادر درمانی ……………………………………………….. 46

مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 47

4-1حقوق بیماران بر پزشکان………………………………………………………………………….. 47

4-1-1اصل حفظ اسراربیمار……………………………………………………………………………. 47

4-1-2دقت در تشخیص بیماری……………………………………………………………………….. 49

4-1-3مشورت با دیگر پزشکان در مورد نحوه درمان……………………………………………… 49

4-1-4اصل رضایت آگاهانه بیمار…………………………………………………………………….. 50

4-1-4-1ضمان پزشک در اثر عدم رضایت بیمار………………………………………………… 51

4-1-4-2ضمان پزشک جاهل…………………………………………………………………………. 51

4-1-4-3ضمان پزشک خطاکار………………………………………………………………………. 52

4-1-4-4ضمان پزشک حاذق…………………………………………………………………………. 53

الف)نظر مشهور……………………………………………………………………………………………. 54

ب)نظر غیرمشهور…………………………………………………………………………………………. 55

4-1-5حق مراجعه به پرونده پزشکی…………………………………………………………………. 57

4-2حقوق بیماران بر پرستاران…………………………………………………………………………. 57

4-2-1مواظبت از بیمار…………………………………………………………………………………… 58

4-2-2برقراری ارتباط مناسب با بیمار………………………………………………………………… 59

4-2-3توجه به نیاز بیمار بر اساس اعتقادات او……………………………………………………… 60

4-2-4اخلاق پسندیده با بیمار………………………………………………………………………….. 61

4-2-4-1حلم و بردباری………………………………………………………………………………… 61

4-2-4-2حسن خلق……………………………………………………………………………………… 61

4-2-4-3مدارا با بیمار…………………………………………………………………………………… 62

نتیجه………………………………………………………………………………………………………… 63

فصل پنجم:حقوق بیماران بر دولت…………………………………………………………….. 65

مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 66

 

5-1حق معافیت از جهاد…………………………………………………………………………………. 66

5-1-1 نکات مطرح شده درآیه………………………………………………………………………. 68

الف)سقوط تکلیف جهاد از بیماران……………………………………………………………………. 68

ب)بهشت پاداش بیماران اطاعت پذیر…………………………………………………………………. 68

ج)عذاب الیم برای سوء استفاده کنندگان……………………………………………………………. 69

5-2حق بیمه……………………………………………………………………………………………….. 69

5-2-1تعریف و پیشینه بیمه…………………………………………………………………………….. 69

5-2-2شروط بیمه………………………………………………………………………………………. 71

5-2-3ارکان بیمه……………………………………………………………………………………….. 71

5-2-4مشروعیت بیمه از دیدگاه فقه اسلامی………………………………………………………. 72

5-3بیمه سلامت…………………………………………………………………………………………… 73

5-4بیمه مسئولیت پزشک در برابر بیمار……………………………………………………………… 75

5-5دسترسی به خدمات مطلوب و یکسان……………………………………………………………. 77

5-6تأمین دارو وکیفیت آن……………………………………………………………………………… 78

نتیجه………………………………………………………………………………………………………… 79

نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………… 80

پیشنهادات………………………………………………………………………………………………… 82

منابع……………………………………………………………………………………………………….. 83

 

 

فصل اول

کلیات و مفاهیم

 

در این فصل به بیان کلیاتی از طرح پایان نامه از جمله :مقدمه ،بیان مسأله ،هدف های تحقیق و ضرورت انجام تحقیق و غیره پرداخته شده است.

1-1-1. مقدمه

امروزه در مباحث مربوط به کیفیت خدمات و مراقبت‌های درمانی، توجه به بیماران و جلب رضایت آنان ار اولویت‌های مهم و اصلی است. یکی از عوامل مهم رضایت‌مندی بیماران، توجه به خواسته‌ها و رعایت حقوق آنان و ارائه مراقبت توأم با احترام است که به جلب رضایت آنان منجر خواهد شد. با شناخت بیماران از حقوق خود و مطرح شدن خواسته‌ها و توقعات آنان، باید همه کسانی که به نوعی درگیر ارائه مراقبت به بیماران هستند، نیز از ضوابط و مقررات مربوط به حقوق بیماران آگاه باشند تا بتوانند در جهت تحقق این خواسته‌ها و توقعات و هم‌چنین ارائه مراقبت بهتر همراه با کیفیت زیاد و احترام به بیماران گام بردارند.

بیمار مانند هر انسان دیگری نیازهای حیاتی دارد. او به علت بیماری نمی‌تواند برخی از نیازهای خود‌ را به‌ طور کامل‌ تأمین‌ کند؛ به همین دلیل با آگاهی‌ درباره‌ نیازهای‌ بیماران‌ می‌توان‌ آنان را بهتر شناخت‌ و راه‌های‌ مناسب‌تری‌ برای‌ کمک‌ به‌ این‌ افراد انتخاب‌ کرد. شناخت‌ این‌ نیازها چارچوب‌ مفیدی‌ برای‌ ارائه‌ مراقبت‌های‌ لازم‌ خواهد بود. بنابراین خود بیمار، خانواده، کادر درمانی و… باید درباره‌ نیازهای بیماران و چگونگی‌ ارضای‌ آنان دانش‌ و آگاهی‌ کافی‌ داشته‌ باشند و موقعیت‌هایی‌ را که‌ سبب‌ ارضای‌ این‌ نیازها می‌شود به‌ خوبی‌ بشناسند.

2-1 بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………… 5

3-1 اهمیت موضوع………………………………………………………………………………………………….. 7

4-1 اهداف……………………………………………………………………………………………………………. 10

5-1 فرضیه ها………………………………………………………………………………………………………… 11

6-1 تعاریف …………………………………………………………………………………………………………. 11

فصل دوم : ادبیات و پیشینه پژوهش

1-2 تاریخچه موضوع در جهان و ایران…………………………………………………………………………. 14

2-2 تاریخچه تکنولوژی آموزشی ……………………………………………………………………………….. 19

1-2-2 سه رخداد مهم ……………………………………………………………………………………………… 21

2-2- 2 تاریخچه استفاده از ابزار و وسایل آموزشی در ایران ……………………………………………… 22

3-2 نقش رسانه ها در بهبود وضعیت بهداشت ………………………………………………………………. 24

4-2 برنامه های پزشکی سیما …………………………………………………………………………………….. 26

5-2 نقش رسانه های جمعی در ارتقای بهداشت جامعه ……………………………………………………. 30

6-2  دیدگاه جهانی درباره بهداشت و پزشکی الکترونیکی…………………………………………………. 37

7-2  دیدگاه ملی درباره بهداشت و پزشکی الکترونیک……………………………………………………… 39

8-2 نمودار تحلیلی پژوهش……………………………………………………………………………………….. 46

9-2 پیشینه تحقیق …………………………………………………………………………………………………… 47

1-9-2 پیشینه داخلی ………………………………………………………………………………………………. 47

2-9-2 پیشینه خارج از كشور ……………………………………………………………………………………. 48

فصل سوم : روش پژوهش

1-3 مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………. 51

2-3 روش پژوهش …………………………………………………………………………………………………. 53

3-3 جامعه آماری …………………………………………………………………………………………………… 54

4-3 حجم نمونه …………………………………………………………………………………………………….. 54

5-3 روش نمونه گیری …………………………………………………………………………………………….. 54

6-3 ابزار پژوهش …………………………………………………………………………………………………… 55

7-3 اعتبار و پایایی پژوهش ……………………………………………………………………………………… 56

8-3 نحوه تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………………………………….. 60

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

1-4 مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………. 62

2-4 آمار توصیفی …………………………………………………………………………………………………… 63

3-4 آمار استنباطی ………………………………………………………………………………………………….. 85

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

1-5 بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………… 95

2-5 محدودیت ها و مشکلات پژوهش………………………………………………………………………… 99

3-5 پیشنهادات پژوهش …………………………………………………………………………………………… 99

منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………….. 102

منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………………… 104

 

پیوست

 

فهرست جداول

جدول1-4: توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر حسب اطلاع از پخش برنامه های پزشکی

و بهداشتی از تلویزیون جمهوری اسلامی …………………………………………………………………….. 63

جدول2-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر حسب تماشای برنامه های پزشکی بهداشتی تلویزیون 64

جدول3-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه به تفکیک جنسیت …………………………………………….. 65

جدول4-4: توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس وضعیت زناشویی……………………………………. 66

جدول5-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه به تفکیک مدت اقامت در منطقه 13……………………….. 67

جدول6-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس سطح تحصیلات …………………………………… 68

جدول7-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس فعالیت اقتصادی …………………………………… 69

جدول8-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس تعداد افراد خانوار …………………………………. 70

جدول9-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس علاقه مندی به دیدن برنامه های پزشکی

بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران ……………………………………………………………………….. 71

جدول10-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس کسب آگاهی های پزشکی بهداشتی

از سیمای جمهوری اسلامی ایران ………………………………………………………………………………. 72

جدول11-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس برآورده شدن نیازهای پزشکی بهداشتی

از برنامه های پزشکی بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران ………………………………………….. 73

جدول 12-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس رضایت از تعداد روزهای پخش

برنامه های پزشکی بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران ………………………………………………. 74

جدول 13-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس رضایت از طول مدت برنامه های

پزشکی بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران ……………………………………………………………. 75

جدول 14-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس رضایت از ساعات پخش برنامه های

پزشکی بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران ……………………………………………………………. 76

جدول 15-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد رضایت از فهمیدن و درک برنامه های

پزشکی بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران ……………………………………………………………. 77

جدول 16-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد اهمیت و ضرورت وجود برنامه های

پزشکی بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران ……………………………………………………………. 78

جدول 17-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد نقش برنامه های پزشکی بهداشتی

سیمای جمهوری اسلامی ایران در بهداشت دوران بارداری زنان ………………………………………… 79

جدول 18-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد نقش برنامه های پزشکی بهداشتی

سیمای جمهوری اسلامی ایران در بهبود مراقبت از نوزادان ………………………………………………. 80

جدول 19-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد نقش برنامه های پزشکی بهداشتی

سیمای جمهوری اسلامی ایران در آگاهی رسانی به زنان در جهت تعداد مطلوب فرزند …………… 81

جدول 20-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد نقش برنامه های پزشکی بهداشتی

سیمای جمهوری اسلامی ایران در بهبود گذران دوران سالمندی ………………………………………… 82

جدول 21-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد نقش برنامه های پزشکی بهداشتی

سیمای جمهوری اسلامی ایران در کاهش حوادث حین کار ………………………………………………. 83

جدول 22-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد نقش برنامه های پزشکی بهداشتی

سیمای جمهوری اسلامی ایران در نگهداری از بیماران …………………………………………………….. 84

جدول23-4 : توزیع برآورده شدن نیازهای پزشکی بر اساس میزان تماشای برنامه های

پزشکی بهداشتی سیما……………………………………………………………………………………………… 85

جدول24-4 : توزیع آگاهی های حاصل از برنامه های پزشکی بهداشتی بر اساس جنسیت…………. 86

جدول 25-4 : توزیع آگاهی های حاصل از برنامه های پزشکی بهداشتی بر اساس

ساعت و روز پخش برنامه…………………………………………………………………………………………. 87

جدول 26-4: توزیع آگاهی های حاصل از برنامه های پزشکی بهداشتی بر اساس سطح تحصیلات. 88

جدول27-4 : توزیع آگاهی های حاصل از برنامه های پزشکی بهداشتی بر اساس

مدت زمان پخش برنامه ها………………………………………………………………………………………… 89

جدول28-4 : تأثیر برنامه های پزشکی بهداشتی سیما در مراقبت از افراد نیازمند …………………….. 90

جدول 29-4: توزیع بهداشت دوران بارداری بر حسب آگاهی های حاصل

از برنامه های پزشکی بهداشتی…………………………………………………………………………………… 91

جدول30-4 : توزیع داشتن تعداد فرزند مطلوب بر حسب آگاهی های حاصل

از برنامه های پزشکی بهداشتی……………………………………………………………………………………. 92

جدول31-4 : توزیع کاهش حوادث حین کار بر حسب آگاهی های حاصل

از برنامه های پزشکی بهداشتی…………………………………………………………………………………… 93

 

فهرست نمودار ها

نمودار 1-4: توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر حسب اطلاع از پخش برنامه های پزشکی

و بهداشتی از تلویزیون جمهوری اسلامی……………………………………………………………………….. 63

نمودار 2-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر حسب تماشای برنامه های پزشکی بهداشتی تلویزیون 64

نمودار3-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه به تفکیک جنسیت……………………………………………… 65

نمودار 4-4: توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس وضعیت زناشویی …………………………………. 66

نمودار 5-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه به تفکیک مدت اقامت در منطقه 13………………………. 67

نمودار 6-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس سطح تحصیلات ………………………………….. 68

نمودار 7-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس فعالیت اقتصادی…………………………………… 69

نمودار 8-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه سخ دهندگان بر اساس تعداد افراد خانوار……………….. 70

نمودار9-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس علاقه مندی به دیدن برنامه های

پزشکی بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران ……………………………………………………………… 71

نمودار10-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس کسب آگاهی های

پزشکی بهداشتی از سیمای جمهوری اسلامی ایران…………………………………………………………… 72

نمودار 11-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه سخ دهندگان بر اساس برآورده شدن نیازهای پزشکی بهداشتی از برنامه های پزشکی بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران ……………………………………………………………… 73

نمودار 12-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس رضایت از تعداد روزهای پخش برنامه های پزشکی بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران……………………………………………………………………………………………… 74

نمودار 13-4: توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس رضایت از طول مدت برنامه های پزشکی بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران …………………………………………………………………………………………………………. 75

نمودار 14-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه بر اساس رضایت از ساعات پخش برنامه های پزشکی بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران …………………………………………………………………………………………….. 76

 

نمودار 15-4: توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد رضایت از فهمیدن و درک برنامه های پزشکی

بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران ……………………………………………………………………….. 77

نمودار 16-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد اهمیت و ضرورت وجود برنامه های پزشکی

بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران ……………………………………………………………………….. 78

نمودار 17-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد نقش برنامه های پزشکی

بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران در بهداشت دوران بارداری زنان …………………………….. 79

نمودار 18-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد نقش برنامه های پزشکی

بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران در بهبود مراقبت از نوزادان …………………………………… 80

نمودار 19-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد نقش برنامه های پزشکی

بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران در آگاهی رسانی به زنان در جهت تعداد مطلوب فرزند … 81

نمودار 20-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد نقش برنامه های پزشکی

بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران در بهبود گذران دوران سالمندی………………………………. 82

نمودار 21-4: توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد نقش برنامه های پزشکی بهداشتی

سیمای جمهوری اسلامی ایران در کاهش حوادث حین کار ………………………………………………. 83

نمودار 22-4 : توزیع فراوانی جمعیت نمونه در مورد نقش برنامه های پزشکی

بهداشتی سیمای جمهوری اسلامی ایران در نگهداری از بیماران …………………………………………. 84

 

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی نقش برنامه های پزشکی شبکه های سیمای جمهوری اسلامی ایران در ارتقاء آگاهی های بهداشتی و پزشکی ساکنان منطقه 13 تهران پرداخته است . جامعه آماری پژوهش عبارت است از کلیه ساکنین منطقه سیزده تهران در سال 1391 می باشد که تعداد آن ها تا آخرین سرشماری 242575 نفر می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول یامانی 399 نفر می باشد که برای اطمینان بیشتر حجم نمونه را 400 می گیریم. روش نمونه گیری در این پژوهش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم می باشد. ابزار استفاده شده در این پژوهش استفاده از پرسشنامه که شامل 28 سوال یا گویه است. واز آمارهای توصیفی و استنباطی جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است که یافته های زیر را نشان می دهد :

تماشای برنامه های پزشکی بهداشتی شبکه های سیمای جمهوری اسلامی ایران آگاهی های پزشکی بهداشتی ساکنان را برآورده می سازد.

آگاهی کسب شده از برنامه های پزشکی بهداشتی شبکه های سیمای جمهوری اسلامی بر حسب جنسیت تناسب دارد.

پخش برنامه های پزشکی بهداشتی شبکه های سیمای جمهوری اسلامی از نظر ساعت و روز پخش مناسب نیست .

تفاوت در سطح تحصیلات موجب تفاوت در کسب آگاهی های پزشکی و بهداشتی از برنامه های پزشکی بهداشتی شبکه های شبکه های سیمای جمهوری اسلامی می شود .

مدت زمان پخش برنامه های پزشکی بهداشتی شبکه های سیمای جمهوری اسلامی در ارتقا آگاهی های پزشکی ساکنان منطقه 13 تهران و همچنین برنامه های پزشکی بهداشتی شبکه های سیمای جمهوری اسلامی ایران در مراقبت از افراد نیازمند( نوزادان، زنان باردار و سالمندان) تأثیر دارد.

کسب آگاهی های بدست آمده از برنامه های پزشکی بهداشتی شبکه های سیمای جمهوری اسلامی ایران در بهداشت دوران بارداری و نیز داشتن تعداد مطلوب فرزند تأثیر دارد .

کلید واژه:برنامه­های پزشکی شبکه­های سیمای جمهوری اسلامی ایران- آگاهی­های بهداشتی و پزشکی

 

فصل اول

کلیات پژوهش

  

1-1 مقدمه

بهداشت و سلامت مجموعه دانش و هنر پیشگیری از بیماری و تأمین، حفظ و ارتقای تندرستی و توانمندی بشر با استفاده از تلاش دسته جمعی است که منجر به توسعه جامعه می شود. این مفهوم در حوزه زندگی انسان گسترش یافته و به طریقی ضامن سلامت فرد و جامعه به شمار می رود.

از اینرو از دیدگاه جهانی مطابق تعریف استانداردی که سازمان جهانی بهداشت (WHO)[1] از سلامتی ارائه کرده است، میدان رسالت ها، سیاست ها و وظایف و فعالیت های بهداشت عمومی، جهان شمول گردیده و از فرد به سمت جامعه پیشروی می کند.

از دیدگاه فوق، سلامت عبارتست از تأمین رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی که معنای آن تنها به نبودن بیماری و نقص عضو، محدود نشده بلکه شامل سه محور جسم، روان و جامعه می شود و لذا هرگونه نقض و آسیبی که به هر یک از محورهای سه گانه وارد شود، تعادل فرد را بر هم زده و منجر به نبود سلامت می شود ( کازنو، 1381، ترجمه ساروخانی و محسنی ).

از لحاظ تاریخی، بذر بهداشت که حدود 3900 سال قبل از میلاد مسیح کاشته شد و در 1946 بعد از میلاد به عالی ترین ثمره خود که تصویب اساسنامه سازمان جهانی بهداشت بود دست یافت و بدینوسیله هدف غائی بهداشت، تأمین، حفظ و ارتقای سلامت بشری اعلام شد.

عمده ترین شاهراه تأمین و تضمین توسعه پایدار جوامع بشری برقراری کیفی سلامت افراد جامعه است. لذا رسالت و وظیفه اصلی بهداشت عمومی، استقرار تندرستی جامع و فراگیر و با کیفیت تک تک افراد جامعه است.

ایران با جمعیت تقریباً 75 میلیون نفری یکی از کشورهای پر جمعیت خاورمیانه است. ایران در مواجهه با مشکلات معمول کشورهای از نظر جمعیت شناسی جوان منطقه است که تاکنون همگام با رشد، درخواستهای زیادی برای خدمات عمومی متنوع داشته است.

جمعیت به زودی به سن کافی برای تشکیل خانواده جدید می رسند که سطح رشد جمعیت و بعد از آن نیاز به زیر بنای سلامت عمومی و خدمات را افزایش می دهد.

سازمان بهداشت جهانی در آخرین گزارش خود عملکرد سطح سیستم بهداشتی در ایران را پنجاه و هشتمین سطح بهداشتی و عملکرد کلی سیستم سلامتی در ایران را رتبه 93 در میان دولتهای جهان اعلام کرد ( سازمان جهانی بهداشت، 1384 ).

وضعیت بهداشتی در ایران نسبت به دو دهه قبل بهبود یافته است. ایران به واسطه برپایی شبکه وسیع خدمات بهداشتی اولیه توانست خدمات پیش گیری بهداشت عمومی را عرضه کند , در نتیجه سطح مرگ و میر مادر و کودک به طور قابل توجهی کاهش یافته و جالب اینکه متوسط طول عمر زندگی از زمان تولد افزایش یافته است. مرگ و میر نوزادان و کودکان زیر 5 سال در سال 2000 در مقایسه با سال 1970 که از هر 1000 نوزاد 122 نفر و از 1000 کودک زیر 5 سال 191 نفر می میرند، به ترتیب 6/28 و 6/35 از هزار تولد زنده کاهش یافته است. همچنین امید به زندگی از 70000 درصد در سال 2000 به 14/74 درصد در سال 2010 رسیده است.

شایان ذکر است که یکی از عوامل مؤثر بر بهداشت عمومی، آموزشهایی است که از طریق رسانه ها و به خصوص رسانه ملی داده می شود و سلامت فرد و جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد.

آموزش سلامت آن بخش از مراقبت های بهداشتی است که بر تأثیر عوامل رفتاری بر سلامت تکیه نموده و با مردمی آغاز می شود که سالم بوده و علاقه مند به توسعه معیارهای سلامت فردی و اجتماعی هستند و به آنها در گسترش شیوه های زندگی مؤثر در حفظ و ارتقای سلامت کمک می کند. آموزش سلامت ترکیبی از تجارب یادگیری تسهیل کننده اتخاذ داوطلبانه رفتار سالم است که منجر به تأمین، حفظ و ارتقای سلامت شده و ترکیبی از حمایت های آموزشی، ساختاری، اقتصادی و محیطی برای تعالی رفتار سالم است ( حلم سرشت، 1383 ).

آموزش دهندگان سلامت، پیشگامانی هستند که همیشه طالب درک جدیدی از رفتار انسانی و راه های جدید کاربرد دانش خویش بمنظور حل مشکلات فردی و اجتماعی می باشند. تمام مراقبین سلامت و بیش از آن، تمام فعالان توسعه پایدار، آموزش دهنده سلامت هستند و این افتخاری است که توسعه و تقویت آن نیازمند برنامه ریزی دقیق برای توسعه آموزش سلامت متکی بر شواهد و مبتنی بر جامعه می باشد.

بدون شک تلویزیون رسانه ای گیرا و جذاب است و به آسانی بیننگان را خود جلب می کند و نیازی نیست بیننده حتما با سواد باشد تا پیام آن را درک کند و در مقایسه با رادیو از جهت بعد بصری دارای مزیت مضاعفی است هر چند که هزینه آن بیشتر است ولی از بعد آموزشی و اثر بخشی بسیار قویتر است ( تامپسون[2]، 1383، ترجمه اوحدی ).

تلویزیون ثابت کرده است که وسیله ارتباطی نیرومندی است که با تکیه بر توانمندی های خود تأثیرات فراوانی بر همه جامعه دارد. اگر امروزه تعریف تلویزیون آموزشی را منحصر به آن دسته از برنامه های تلویزیونی کنیم که فقط در قالب نظام آموزشی رسمی می گنجد. ممکن است برنامه ای بصورت آموزش غیر مستقیم باشد و در وضعیتی رسمی پخش شود.

در نهایت می توان مطرح کرد در این روزها که مفاهیمی چون سلامت و بهداشت در عصر آلودگی هوا، فست فودها، کامپیوتر و پشت میز نشینی های اداری رو به افزایش است، وسایل ارتباطی و رسانه ها اگر تنها ابزارهای جلوگیری از معضلات ناشی از این عوامل نباشند قطعاً مهمترین پل های ارتباطی بین متخصصان و مسئولان بهداشتی و مردم برای انتقال صحیح و به موقع پیام های بهداشتی به شکل جذاب و تأثیر گذار هستند. نقش رسانه ها در انتقال صحیح پیام در جامعه بویژه انتشار آگاهی های به موقع، بی دلیل است و رسانه ها در صورت ایفای نقش مناسب در زمان مناسب با نیاز سنجی و آگاهی از فنون صحیح ارتباط با مخاطب می توانند نقش مؤثری را برای آگاهی بخشی به مردم از بیماری های مختلف و نحوه مقابله با آنها ایفا کنند. رسانه ها می توانند مسائلی را که پذیرش آن از نظر مردم قابل قبول تر است به شیوه های مختلف در جامعه به نحوی تأثیرگذار و ماندگار بازگو کنند.

 

2-1 بیان مسئله

افزایش روز افزون جمعیت جهان و تلاش همه جانبه محافل علمی و اجرایی برای ارتقاء شناخت دقیق تر سلامتی و مفاهیم مربوط به موجب برنامه ریزی های گوناگون دربخش

گفتار نخست: دولت، فرهنگ و  تعامل دو سویه. 14

گفتار دوم : ضرورت حضور دولت و وظایف آن در عرصه فرهنگ…. 23

گفتار سوم : محدودیت‌های دولت در عرصه فرهنگ…. 28

مبحث دوم: گونه های دخالت دولت در عرصه ی فرهنگ و سیاست گذاری

فرهنگی.. 31

گفتار نخست : گونه های دخالت دولت در عرصه ی فرهنگ…. 31

بند اول : ایفای نقش حمایتی.. 31

بند دوم : ایفای نقش ترویجی.. 33

بند سوم : ایفای نقش ضمانتی.. 34

بند چهارم : مهندسی فرهنگی.. 35

گفتار دوم : سیاست گذاری و برنامه ریزی دولت در حوزه ی  فرهنگ…. 37

 

فصل سوم: نقش دولت در فرهنگ در نظام های لیبرال دموکراسی ،

توتالیتاریسم و اسلام

مبحث نخست : نقش دولت در فرهنگ در لیبرال دموکراسی.. 45

گفتار اول : مفهوم لیبرال دموکراسی.. 45

گفتار دوم : لیبرالیسم و عدم دخالت دولت در فرهنگ…. 49

مبحث سوم : تعامل دولت و فرهنگ در نظام های جامع القوا (توتالیتر) 58

گفتار نخست : مفهوم نظامهای جامع القوا( توتالیتاریسم) 58

گفتار دوم : توتالیتاریسم و دخالت دولت در فرهنگ…. 60

مبحث سوم : نقش دولت اسلامی در فرهنگ…. 64

گفتار نخست : مفهوم دولت دینی.. 64

گفتار دوم : مبانی دخالت دولت اسلامی در فرهنگ…. 73

گفتار سوم : رسالت دولت اسلامی در عرصه فرهنگ (اهداف و وظایف) 77

بند اول : اهداف دولت اسلامی در عرصه فرهنگ…. 77

بند دوم : وظایف دولت اسلامی در عرصه فرهنگ…. 79

 

فصل چهارم: وظایف فرهنگی دولت جمهوری اسلامی با توجه به نظریه

دولت در قانون اساسی

مبحث اول : نظریه ی دولت جمهوری اسلامی در قانون اساسی.. 88

گفتار اول : ماهیت دینی، فرهنگی نظام جمهوری اسلامی.. 88

گفتار دوم : جایگاه رفیع اخلاق و وظایف فرهنگی دولت در قانون اساسی.. 97

بند اول : جایگاه اخلاق در قانون اساسی.. 97

بند دوم: وظایف فرهنگی دولت در قانون اساسی.. 99

گفتار سوم : دولت اخلاقی در قانون اساسی و عناصر، نهادها و کارویژه های آن.. 101

بند اول: مفهوم نظریه ی دولت اخلاقی.. 101

بند دوم: نظریه دولت اخلاقی امام خمینی.. 103

بند سوم : عناصر ، نهادها و کارویژه های دولت اخلاقی در قانون اساسی.. 107

مبحث دوم : بررسی وظایف فرهنگی دولت جمهوری اسلامی در قانون اساسی.. 114

گفتار اول : بررسی وظایف مصرح در اصل 3 قانون اساسی.. 114

گفتار دوم : امر به معروف و نهی از منکر(اصل 8) 120

گفتار سوم : تحکیم خانواده و حمایت از حقوق زن (اصل 10 و 21) 127

بند اول : خانواده در قانون اساسی.. 127

بند دوم : زن در قانون اساسی.. 129

گفتار چهارم : حقوق فرهنگی در دولت جمهوری اسلامی.. 134

مبحث دوم : دولت جمهوری اسلامی و سیاست گذاری در عرصه ی

فرهنگی.. 138

گفتار اول : سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی و جایگاه دولت در آن.. 138

گفتار دوم : سیاست گذاری فرهنگی در دولت جمهوری اسلامی.. 145

بند اول : جایگاه دین و اخلاق در سیاست گذاری و برنامه ریزی فرهنگی.. 146

بند سوم : نقش مردم در سیاستگذاری فرهنگ…. 156

 

فصل پنجم: بررسی وظایف دستگاه های دولتی و نهادهای انقلابی متولی

فرهنگ در جمهوری اسلامی

مبحث اول : شورای عالی انقلاب فرهنگی.. 162

گفتار اول : شکل گیری شورای عالی انقلاب فرهنگی و جایگاه و رویکردهای آن.. 162

بند اول: شکل گیری شورا و جایگاه آن.. 162

بند دوم: رویکردهای شورای عالی انقلاب فرهنگی.. 168

گفتار دوم: بررسی وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه سیاست گذاری

و تصمیم گیری.. 171

بند اول : سیاست گذاری در حوزه ی ترویج فرهنگ اسلامی.. 171

بند دوم : سیاست گذاری در حوزه علم و فرهنگ…. 172

بند سوم : سیاست گذاری در حوزه هنر. 174

بند چهارم : سیاست گذاری در حوزه زنان و خانواده 175

بند پنجم : سیاست گذاری در حوزه چاپ و نشر کتاب و تعیین

سیاست های رسانه ای.. 176

بند ششم : تدوین نقشه مهندسی فرهنگی کشور 180

گفتار سوم : وظایف شورا در حوزه نظارت و اجرا 181

مبحث دوم : وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.. 184

گفتار اول: اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و راهبردهای

محتوایی آن.. 184

 

بند اول : راهبردهای محتوایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.. 184

بند دوم : اهداف اساسی وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی.. 185

بند سوم : وظایف اساسی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.. 186

گفتار دوم : بررسی وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد در حوزه ی فعالیت های

فرهنگی و هنری.. 189

بند اول : حوزه ی هنرهای نمایشی و تجسمی.. 192

بند دوم : حوزه ی موسیقی.. 194

بند سوم : امور سینمایی،سمعی و بصری.. 195

گفتار سوم : بررسی وظایف  وزارت فرهنگ و ارشاد در حوزه فعالیت‌های

رسانه ای.. 197

بند اول : رسانه های دیجیتال.. 197

بند دوم : رسانه های خارجی.. 199

بند سوم : مطبوعات… 199

بند چهارم : کتاب… 201

مبحث سوم : بررسی وظایف و فعالیت های سازمان های فرهنگی.. 203

گفتار اول : سازمان صدا و سیما 203

گفتار دوم : سازمان فرهنگ و ارتباطات… 215

گفتار سوم : سازمان تبلیغات اسلامی.. 219

مبحث چهارم : حضور مطلوب دولت در عرصه ی فرهنگ…. 222

گفتار اول: آسیب های فراروی فعالیت فرهنگی دولت… 222

گفتار دوم: حضور مطلوب دولت در فرهنگ…. 227

نتیجه گیری.. 234

پیشنهادهایی در راستای سامان دهی فعالیت های فرهنگی.. 240

 منابع.. 24

چکیده و صفحه عنوان به انگلیسی

مقدمه

امروزه وقتی نامی از نظم، اجتماع و زندگی برده می شود، ناخواسته در ذهن مفهوم دولت متصور می شود. علت این تصور آن است که، دولت در همه ی شئونات زندگی انسان دیده می شود و از نظر عملی مشکل بتوان زندگی را بدون دولت تصور کرد. دولت نه تنها مبین وجود مجموعه ای از نهادهاست، بلکه حاکی از وجود نگرش ها و شیوه های اعمال و رفتاری است که مختصراً مدنیت خوانده می شود و به حق جزیی از تمدن به شمار می آیند. 

دولت در زندگی افراد و گروه های اجتماعی نقش متناقضی ایفا می کند. از یک طرف نهادی قهرآمیز است و از طرف دیگر متضمن در اختیار گذاردن امتیازات و حمایت های معینی برای اعضای آن است (مثل دستیابی به حقوق شهروندی، ارائه خدمات اجتماعی و…)، که هیچ نهاد دیگری توان یا خواست تأمین آن ها را ندارد. در حقیقت دولت می تواند به گونه ای زندگی افراد را شکل داده و کنترل کند که هیچ نهاد دیگری نمی تواند. اگرچه امروزه در مورد نقش دولت و توانایی او در اداره جامعه بحث های مختلفی می شود اما در نهایت باید گفت که تقریباً هر پدیده ای در جامعه به وسیله دولت سازمان می یابد. دولت می تواند با قدرت خود پدیده های اجتماعی را در بافت و قالب خاص قرار داده و آن ها را سامان بخشد. اما آنچه مدنظر است آن است که دولت تا چه میزان می تواند در آن ها دخالت داشته باشد؟

فرهنگ یکی از پدیده های اجتماعی است که دولت به پرداختن به آن همت می گمارد. اما تفاوتی که فرهنگ با دیگر پدیده های اجتماعی دارد، آن است که دارای مفهومی مشخص و معین نیست و دارای دو جنبه مادی و معنوی است که سیاستمداران را در برخورد با آن دچار مشکل می کند و دیگر اینکه، امری است که ذاتی انسان هاست و در ارتباط با همه انسان هاست و توانایی دولت در برخورد با ذاتی انسان محدود است.

حوزه فرهنگ اگرچه حوزه ای است که شناخت آن به آسانی میسر نیست ولی عرصه ای است که همه ی عرصه های دیگر اجتماعی با آن ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم دارند. از این رو دولت به عنوان نماینده مردم در نظم و انضباط امور و بزرگ ترین سازمان و نهاد اجتماعی که با گسترده ترین تعداد از افراد جامعه در ارتباط است، نقش به سزایی می تواند در فرهنگ ایفا کند. مبهم بودن مفهوم فرهنگ و ارتباط مستقیم و بلاواسطه آن با انسان باعث می شود که نظریه پردازان از زوایای مختلف به ارتباط دولت و به طور عام حاکمیت با فرهنگ بپردازند و این سؤال مطرح می شود که دولت تا کجا می تواند در فرهنگ دخالت داشته باشد؟ به عبارتی حیطه و حوزه دخالت دولت در فرهنگ تا چه حد باشد؟

نظریه پردازان مختلف به این سؤال پاسخ های گوناگون داده اند. لیبرال ها معتقدند که فضایل اخلاقی را به حکم قانون نمی توان پدید آورد بلکه افراد باید آزاد باشند تا هر آنچه که خود می پسندند و می خواهند انجام دهند، البته با احترام به حقوق و آزادی های دیگران. از این دیدگاه دولت در فرهنگ نقشی ندارد. از طرف دیگر مطابق با نگرش های توتالیتر، دولت باید تمام حوزه های زندگی اعم از خصوصی، عمومی و دولتی را به نظم درآورد. از دیدگاه اسلامی چون دولت اسلامی تشکیل می شود تا احکام و آموزه های اسلامی را در جامعه پیاده کند، پس دولت اسلامی نمی تواند نسبت به فرهنگ و مسائل فرهنگی بی تفاوت باشد.

1-1: طرح موضوع

تشکیل دولت جمهوری اسلامی در کشور بر مبنای دین حنیف اسلام بوده است و دولتی که بر مبنای دین تشکیل می شود بی شک باید دولتی دینی باشد. هنگامی که مبانی ساختاری حکومت، آرمانی، فرهنگی و ارزشی شود بی شک دولت مستقر نمی تواند نسبت به فرهنگ بی تفاوت باشد. حکومت اسلامی مکلف است،ارزش های معنوی و فرهنگی اسلام را در جامعه محقق سازد و این مهم ترین و عالی ترین تکلیف حکومت اسلامی است.دولت اسلامی باید نسبت به اشاعه ی فرهنگ اسلامی و مقابله با فرهنگ ها و خرده فرهنگ های ناسازگار با آن،در جامعه ی اسلامی احساس مسئولیت و اقدام کند.با توجه به اهمیت موضوع،سوال این است که قلمروی صلاحیت فرهنگی دولت جمهوری اسلامی در چارچوب نظریه ی دولت در قانون اساسی ایران،چیست؟

  : پرسش های اصلی و فرعی پژوهش

این پژوهش در صدد پاسخ گویی به پرسش های گوناگونی است و پرسش اصلی آن از این قرار است:

قلمرو صلاحیت دولت جمهوری اسلامی در عرصه ی فرهنگ چیست و شامل کدام یک از حوزه های سیاست گذاری ، تصمیم گیری، و یا نظارت و اجرا می باشد؟آیا صلاحیت فرهنگی دولت ،محدود به اعمال حاکمیت است یا دولت متصدی امور فرهنگی نیز می باشد؟
پرسش های فرعی:

نقش دولت در فرهنگ در نظام های لیبرالیسم،توتالیتاریسم و اسلام چیست؟
نظریه ی دولت جمهوری اسلامی در قانون اساسی چیست و چه وظایف فرهنگی بر عهده ی دولت گذاشته شده است؟
سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی و نقش دولت در آن چیست؟
سازمان ها و نهادهای عهده دار امور فرهنگی در جمهوری اسلامی کدام اند و چه وظایفی بر عهده ی آنها قرار داده شده است؟
1-3: فرضیه پژوهش

   فرضیه این پژوهش را در پاسخ به سوال اصلی این پژوهش اینگونه می توان طرح نمود:

« دولت جمهوری اسلامی ایران به مثابه دولت دینی ،در عرصه فرهنگی ، دولتی مسئول و دارای صلاحیت فعال ، لازم و مؤثر می باشد.این قلمرو صلاحیتی ضمن آنکه مطلق نبوده و تصدی گری انحصاری دولت  در حوزه فرهنگی را به دنبال ندارد ،برای مردم و گروه ها و سازمانهای  مردم نهاد هم سهم و مسئولیت های درخوری قائل بوده  و شامل حوزه های ساست گذاری،تصمیم گیری ونظارت و اجرا می باشد و علاوه بر این، ایفاگر نقش های حمایتی ،ترویجی  و ضمانتی در حیطه های فرهنگی است.»

1-4 : ضرورت و هدف پژوهش

دخالت دولت در عرصه ی فرهنگ و قلمرو صلاحیت های آن در نظام های سیاسی گوناگون،از جمله مباحثی است که محور بحث بسیاری از صاحب نظران و کارشناسان می باشد. از آنجا که دولت جمهوری اسلامی،دولتی دینی است که طبق اصل 3 قانون اساسی موظف به رشد فضایل در جامعه است و هدف دولت دینی تکامل همه جانبه انسانها و رسیدن به کمال و سعادت است ، لذا انجام پژوهشی که در آن ،قلمروی صلاحیت دولت جمهوری اسلامی در فرهنگ مورد بررسی قرار گیرد،ضروری است. در این پژوهش،تلاش بر این خواهد بود تا با بررسی و مداقه در کتب و مقالات منتشر شده،در حدود ممکن و در دسترس،به سوالات اصلی و فرعی پاسخ داده شود.لذا هدف پژوهش این است که با بررسی نظریه ی دولت و وظایف فرهنگی آن در قانون اساسی و بررسی صلاحیت های سازمان ها و نهادهای فرهنگی در سه حوزه ی سیاست گذاری،نظارت و اجرا ،قلمروی صلاحیت دولت بیان شود که آیا دولت جمهوری اسلامی در عرصه ی فرهنگ فقط اعمال حاکمیت می کند یا متصدی امور فرهنگی نیز می باشد؟

: روش پژوهش

روش شناسی پژوهش حاضر مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی می باشد.جمع آوری داده‌های علمی در این پژوهش، با روش اسنادی(کتابخانه ای) صورت می گیرد.همچنین قوانین و مقررات تا آنجایی که مرتبط باشد،بیان خواهد شد.تقسیم بندی نوشتار،به ترتیب اهمیت مباحث،به صورت فصل،مبحث ،گفتار و بند است.

مقدمه ……………………………………………………………………………………………..1

بیان مسئله ………………………………………………………………………………………. 2

هدف…………………………………………………………………………………………….. 5

سوال های تحقیق ……………………………………………………………………………….. 6

فرضیه ……………………………………………………………………………………………7

روش و ابزار تحقیق …………………………………………………………………………… 7

محدودیت ها ……………………………………………………………………………………. 8

روائی مطالعه ………………………………………………………………………………….. 8

پایایی مطالعه …………………………………………………………………………………… 8

فصل دوم : مبانی نظری تحقیق

مقدمه …………………………………………………………………………………………… 9

تعاریف و مفاهیم آب و هوا و عناصر آن …………………………………………………… 10

2-1- آب هوا (اقلیم) ……………………………………………………………………………11

2-2- عناصر آب و هوایی

2- 2-1-  دما …………………………………………………………………………………..14

2-2-2 – تاثیر تابش بر دما ………………………………………………………………….. 15

2-2-2-1- مناطق انرژی تابشی ایران ……………………………………………………… 16

2-2-3- بارش ………………………………………………………………………………… 17

2-2-3-1- نواحی بارشی ایران ……………………………………………………………… 18

2-3 – عوامل آب و هوایی

2-3-1- عرض جغرافیایی و تابش ………………………………………………………….. 20

2-3-2- دوری و نزدیکی به دریا …………………………………………………………… 21

2-3-3- ارتفاع از سطح دریا ……………………………………………………………….. 22

2-3-4 – رطوبت ……………………………………………………………………………..22

2-3-4-1- رطوبت مطلق و رطوبت نسبی ………………………………………………….23

2-3-5 باد ……………………………………………………………………………………. 24

2-4- خشکسالی ……………………………………………………………………………… 26

2-4-1- انواع عمده خشکسالی ……………………………………………………………… 26

2-4-2- خشکسالی در ایران ………………………………………………………………… 28

پدیده ال نینو ………………………………………………………………………………….. 29

2-4-3- انواع خشکسالی ……………………………………………………………………. 31

خشکسالی هواشناسی ………………………………………………………………………… 32

خشکسالی کشاورزی ………………………………………………………………………… 33

خشکسالی هیدرولوژیکی ……………………………………………………………………. 34

2-4-4- آغاز و خاتمه خشکسالی …………………………………………………………… 38

2-4-5- فراوانی خشکسالی …………………………………………………………………. 38

2-4-6- وسعت منطقه ای خشکسالی ……………………………………………………….. 39

2-4-7- دوره تناوبی رخداد خشکسالی …………………………………………………….. 39

2-5- تعاریف و مفاهیم توسعه ………………………………………………………………. 41

2-5-1- شاخص های توسعه ………………………………………………………………… 45

2-6- مفاهیم توسعه پایدار …………………………………………………………………… 47

2-6-1- شاخص های توسعه پایدار …………………………………………………………. 49

2-7-1- تعریف روستا ………………………………………………………………………. 50

2-7-2- توسعه روستایی ……………………………………………………………………. 50

2-8-1- برنامه چیست ؟ …………………………………………………………………….. 52

2-8-2- برنامه ریزی و جایگاه آن در اهداف توسعه ای ………………………………….. 54

فصل سوم : معرفی ناحیه مورد مطالعه  ( شناخت وضعیت موجود ناحیه)

3-1- موقعیت ، وسعت و تقسیمات کشوری ……………………………………………….. 55

3-2- جغرافیای طبیعی

3-2-1 ناهمواری ها ………………………………………………………………………… 58

3-2-2- زمین شناسی ……………………………………………………………………….. 61

3-3 آب و هوا

3-3-1 دما ……………………………………………………………………………………. 63

3-3-2- بارش ……………………………………………………………………………….. 65

3-3-3- رطوبت نسبی ………………………………………………………………………. 67

3-3-4- تبخیر و تعرق ………………………………………………………………………. 68

3-3-5- یخبندان ……………………………………………………………………………… 70

3-3-6- بادها …………………………………………………………………………………. 70

3-4- پوشش گیاهی ………………………………………………………………………….. 71

3-5- ویژگی های جمعیتی

3-5-1- – تعداد جمعیت در سالهای 1375 ، 1385 ، 1390 ……………………………. 73

3-5-2- میزان جمعیت در سال آماری 1385 به تفکیک بخش …………………………… 74

3-5-3- میزان جمعیت در سال آماری 1390 به تفکیک بخش …………………………… 75

3-5-4- نرخ رشد در سه دوره آماری ……………………………………………………… 77

3-5-5-تعداد خانوار …………………………………………………………………………. 78

3-5-6 میزان جمعیت بر اساس سن های و جنسیت سال 1385………………………….. 80

3-5-6- بار تکفل در دوره آماری 1385 ………………………………………………….. 81

3-5-7-تعدادجمعیت باسواد و بی سواد به تفکیک بخش …………………………………… 82

3-5- 8- میزان جمعیت به تفکیک دهستان در سال 1385………………………………… 84

3-5-9- تعداد جمعیت با سواد وبی سواد به تفکیک دهستان و جنسیت …………………… 87

3-6- وضعیت اقتصادی ……………………………………………………………………… 89

 

3-6-1- وضع فعالیت جمعیت 10 ساله و بیشتر به تفکیک جنس …………………………. 89

3-6-2- جمعیت شاغل 10 ساله و بیشتر بر اساس گروههای عمده شغلی ……………….. 91

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل

تجزیه و تحلیل ………………………………………………………………………………… 93

4- 1- شرایط آب و هوایی

4-1-1- بررسی  وضعیت اقلیمی شهرستان ورامین بر اساس مدل های اقلیمی ………….. 94

4-1-2- بررسی وضعیت دما و بارش و عملکرد آن ………………………………………. 99

4-2 – تاثیر شرایط اقلیمی و آب و هوایی بر کشاورزی …………………………………. 100

4-2-1- ساختار توپوگرافی

4-2-1-1 مزایای ساختار توپوگرافی ……………………………………………………… 100

4-2-1-2- معایب ساختار توپوگرافی ……………………………………………………… 101

4-2-2- ساختار هیدرولوژیکی و منابع آبی

4-2-2-1- مزایای ساختار هیدرولوژیکی و منابع آ………………………………………. 101

4-3- خاکشناسی و طبقه بندی اراضی ……………………………………………………. 103

4-3-1- معادن ………………………………………………………………………………. 103

4-3-2- رویش طبیعی ……………………………………………………………………… 103

4-4- کشاورزی …………………………………………………………………………….. 106

4-4-1- منابع آبی کشاورزی شهرستان …………………………………………………… 107

4-4-2- وسعت اراضی  شهرستان ………………………………………………………… 108

4-4-3- نوع مالکیت ……………………………………………………………………….. 114

4-4-4- شیوه کشت …………………………………………………………………………. 114

4-4-5- میزان تولیدات کشاورزی در دو دورآماری 1385 و 1390 ………………….. 116

4-4-6- میزان تولیدات کشاورزی درسال 1385 ………………………………………… 118

4-5- سنجش توسعه یافتگی شهرستان ورامین ……………………………………………. 120

4-5-1-روش موریس ………………………………………………………………………. 121

4-5-1- عملیات موریس در شهرستان ورامین به تفکیک دهستان ………………………. 122

4 -5-2- عملیات تاپسیس

4-5-2-1- چگونگی عملیات تاپسیس ……………………………………………………… 125

4-5-2-2- عملیات تاپسیس در شهرستان ورامین به تفکیک دهستان ……………………. 126

4-5-3- عملیات تاکسونومی

4-5-3-1- چگونگی عملیات تاکسونومی …………………………………………………. 128

4-5-3-2- عملیات تاکسونومی در شهرستان ورامین به تفکیک دهستان ……………….. 131

4-5-4- نتایج حاصل از سه روش ………………………………………………………… 136

4-6- رابطه موجود میان فاصله از مرکز و میزان توسعه یافتگی ………………………. 138

فصل پنجم : نتیجه گیری

5- 1- نتیجه گیری ………………………………………………………………………….. 140

5-2- پیشنهاد ها …………………………………………………………………………….. 146

منابع مآخذ …………………………………………………………………………………… 149

پیوست

 

فهرست جداول

عنوان                                                                               صفحه

جدول 3 – 1 – حداکثر و حداقل و متوسط دمای ماهانه (1391-1381) ………………… 63

جدول 3- 2 – حداکثر و حداقل و متوسط دمای ماهانه (1391-1381) ………………….. 64

جدول 3 -3- میزان و درصد بارش فصلی ( 1391-1381) ……………………………… 66

جدول 3-4- متوسط ماهانه رطوبت نسبی در یک دوره 11 ساله ( 1381-1391)……… 67

جدول 3- 5 – میانگین ماهانه تبخیر (1391-1387) ……………………………………… 69

جدول 3- 6- میزان جمعیت در سه دوره آماری ……………………………………………. 73

جدول 3-7 تعداد و درصد زنان و مردان به تفکیک بخش در سال 1385 ……………….. 75

جدول 3- 8 – تعداد و درصد زنان و مردان به تفکیک بخش در سال 1390 ……………. 76

جدول 3 – 9 – تعداد ودرصد خانوار در سال 1385 ……………………………………… 78

جدول 3 – 10 –  تعداد و در صد جمعیت بر اساس سن و جنسیت ………………………… 80

جدول 3- 11 – میزان جمعیت با سواد و بی سواد به تفکیک بخش ……………………….. 83

جدول 3-12- تعداد کل و جنسیت جمعیت به تفکیک دهستان ……………………………… 85

جدول3-13- تعداد جمعیت با سواد وبی سواد به تفکیک دهستان و جنسیت ………………. 87

جدول 3-14- وضع فعالیت جمعیت 10 ساله و بیشتر  به تفکیک جنس ………………….. 90

جدول 3-15- جمعیت 10 ساله و بیشتر براساس گروههای عمده شغلی ………………….. 91

جدول4-1- خلاصه نتایج اقلیمی ……………………………………………………………… 95

جدول 4-2- اراضی طبیعی در سال 1385 ………………………………………………. 110

جدول 4-3- اراضی طبیعی در سال 1390 ………………………………………………. 111

جدول4-4- تعداد بهره برداران کشاورزی در سالهای مختلف …………………………… 113

جدول 4-5- میزان انواع تولیدات کشاورزی به تن ……………………………………….. 115

جدول 4-6- تولید انواع محصولات کشاورزی به هکتار سال 1390-1385 ……………117

جدول 4 – 7- میزان محصولات کشاورزی سال 1385 به تفکیک دهستان……………. 119

جدول 4-8- شاخص های مورد استفاده در عملیات موریس ……………………………… 123

جدول 4-9 – سنجش توسعه یافتگی در عملیات موریس ………………………………….. 124

جدول 4-10 –  سنجش توسعه یافتگی در عملیات تاپسییس ………………………………. 127

جدول 4-11– شاخص های مورد مطالعه در تاکسونومی ……………………………….. 132

جدول 4-12- وضعیت در حال مناطق همگن  ……………………………………………. 133

جدول 4-13- هدف توسعه در مناطق همگن ……………………………………………… 134

جدول 4-14- نتایج حاصل از سه روش موریس ، تاپسیس و تاکسونومی ………………. 137

جدول 4-15- فاصله دهستان از مرکز شهرستان  ………………………………………… 139

 

فهرست نمودار ها

عنوان                                                                              صفحه

نمودار 3-1- میانگین حداکثر و حداقل دمای ماهانه (1391-1381) …………………….. 64

نمودار 3 -2- میانگین حداکثر و حداقل دمای ماهانه (1391-1381) ……………………. 65

نمودار 3-3- میزان و درصد بارش فصلی (1391-1281) ………………………………. 66

نمودار 3 -4- رطوبت نسبی  ………………………………………………………………… 68

نمودار 3-5- تبخیر ماهانه ……………………………………………………………………. 69

نمودار 3 – 6- جمعیت شهرستان ورامین در سه دوره آماری……………………………… 74

نمودار 3-7 – تفکیک جنسیتی جمعیت سال 1385 ………………………………………… 75

نمودار 3- 8 – تفکیک جنسیتی جمعیت 1390 …………………………………………….. 77

نمودار 3- 9 – نرخ رشد در سه دوره آماری متوالی ……………………………………… 78

نمودار 3- 10 –  تعداد و درصد خانوار به تفکیک بخش………………………………….. 79

نمودار 3 – 11 – تعداد و در صد جمعیت بر اساس سن و جنسیت ………………………… 81

نمودار 3 – 12 – میزان و درصد بار تکفل 1385 ………………………………………… 82

نمودار 3 – 13 – میزان جمعیت با سواد و بی سواد به تفکیک بخش 1385 …………….. 83

نمودار 3- 14 – میزان جمعیت به تفکیک دهستان ………………………………………… 86

نمودار 3- 15 – میزان جمعیت دهستان به تفکیک جنسیت ……………………………….. 86

نمودار 3- 16 – تعداد جمعیت با سواد و بی سواد به تفکیک دهستان …………………….. 88

نمودار 3- 17 – تعداد جمعیت با سواد و بی سواد به تفکیک جنسیت …………………….. 88

نمودار 3- 18 – وضع فعالیت جمعیت 10 ساله و بیشتر به تفکیک جنس ………………… 90

نمودار 3- 19 – میزان جمعیت شاغل در گروههای عمده شغلی ………………………….. 92

نمودار 3- 20 –  درصد جمعیت شاغل در گروههای عمده شغلی ………………………… 92

نمودار4- 1- میزان بارندگی سالیانه در طی دوره آماری 1391-1381 ………………. 107

نمودار 4-2- درصد نرمال بارندگی در سالهای (1391-1381) ………………………. 108

نمودار 4 -3– وسعت اراضی طبیعی 1385……………………………………………… 110

نمودار 4- 4 – وسعت اراضی طبیعی 1390…………………………………………….. 111

نمودار 4 – 5 – تعداد بهره برداران کشاور……………………………………………….. 113

نمودار 4 – 6 – میزان انواع تولیدات کشاورزی به ………………………………………. 115

نمودار 4 -7 – سنجش توسعه یافتگی در عملیات موریس ……………………………….. 124

نمودار 4 – 8- سنجش توسعه یافتگی در عملیات تاپسییس ………………………………. 127

نمودار 4 – 9 – وضعیت حال توسعه مناطق همگن ……………………………………… 135

نمودار 4 – 10– هدف توسعه در مناطق همگن ………………………………………….. 135

نمودار 4 – 11 – نتایج حاصل از سه روش موریس ، تاپسیس و تاکسونومی………….. 138

 

 

 

 

 

فهرست اشکال

3-6-1- تبدیل ویولت پیوسته. 34
3-7- رزولوشن در صفحه زمان فرکانس…. 37
3-8-1- عکس تبدیل ویولت… 41
3-8-2- گسسته سازی تبدیل ویولت پیوسته. 42
3-8-3- تبدیل ویولت گسسته. 44
3-8-4- تبدیل ویولت دو بعدی.. 46
3-9- تبدیل فوریه فراکشنال کسری.. 48
3-9-1- معرفی تبدیل فوریه. 48
3-9-2- تبدیل سریع فوریه. 49
3-9-3- تبدیل فوریه گسسته. 50
3-10- مقایسه تبدیل سریع فوریه و تبدیل فوریه گسسته. 50
3-10-1- تبدیل فوریه کسری.. 51
3-10-2- تبدیل کسری فوریه. 51
فصل چهارم « شبکه‌های عصبی مصنوعی »
4-1- مقدمه. 54
4-2- تاریخچه شبکه‌های عصبی مصنوعی.. 55
4-3- مدل بیولوژیکی شبکه‌های عصبی.. 56
4-4- ساختار کلی شبکه‌های عصبی.. 58
4-4-1- سلول عصبی (نرون) 60
4-4-2- سولل بایاس…. 60
4-4-3- تابع انتقال.. 60
4-5- انواع شبکه‌های عصبی.. 62
4-5-1- شبکه‌های پرسپترون.. 62
4-5-2- شبکه‌های عصبی انتشار متقابل.. 63
4-5-3- شبکه‌های پس انتشار 64
4-5-4- شبکه‌های عصبی پویا 65
4-5-5- شبکه‌های عصبی شعاع مبنا (RBF) 65
4-6- ایده پیدایش شبکه‌های عصبی مصنوعی.. 67
4-7- بررسی سلولهای مغزی افراد. 67
4-8-   تعریف شبکه عصبی.. 68
4-9- توصیف… 68
4-10- شبکه‌های عصبی زیستی.. 68
4-11- تعریف شبکه عصبی مصنوعی.. 69
4-12- تاریخچه شبکه‌های عصبی مصنوعی.. 71
4-13- معرفی شبکه عصبی مصنوعی.. 72
4-13-1- نورون مصنوعی.. 73
4-13-2- از نورون‌های انسان تا نورون مصنوعی.. 73
4-14- چرا از شبکه‌های عصبی استفاده می‌کنیم.. 73
4-15- تقسیم بندی شبکه‌های عصبی.. 75
4-16- کاربرد شبکه‌های عصبی.. 76
4-17- معایب شبکه‌های عصبی.. 77
فصل پنجم « روش تحقیق »
5-1- مقدمه. 80
5-2- روش فیلترینگ و آموزش داده‌ها 81
5-3- شرحی بر روش تحقیق پروژه 82
5-4- نتایج عددی و توضیحات… 96
فصل ششم « نتیجه گیری و پیشنهادات »
6-1- نتیجه گیری.. 110
6-2- مزایای الگوی ارائه شده 111
6-3- پیشنهادات برای تحقیقات آینده 112
مراجع.. 113
فهرست جداول
جدول 4-1 برخی از توابع تحریک پرکابرد. 61
فهرست شکل‌ها
شکل 3-1- دو نمونه سیگنال شامل مخلوطی از فرکانس‌های 5، 10، 20 و 50 هرتز و تبدیل فوریه آنها. 28
شکل 3-2- نمایشگر افیکی نحوه پنجره‌کردن سیگنال غیرایستا به منظور محاسبه تبدیل فوریه زمان-کوتاه. 30
شکل 3-3- نمایش 3 بعدی و کانتور برای تبدیل فوریه زمان- کوتاه سیگنال ایستای نشان داده شده. 32
شکل 3-4- نمایش 3 بعدی و کانتور برای تبدیل فوریه زمان- کوتاه سیگنال ناایستای نشان داده شده 32

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

چکیده

حساسیت و اهمیت صادرات کالا و خدمات برای کشورها موجب شده است تا ابزارها و عوامل مؤثر در آن را شناسایی و در جهت توسعه صادرات تلاش نمایند. خدمات گمرکی از عوامل مؤثر در توسعه صادرات کالا و خدمات می­باشند.

هدف این پژوهش؛ بررسی تأثیر گمرک الکترونیک بر توسعه صادرات از دیدگاه کارشناسان و صادرکنندگان استان آذربایجانغربی می­باشد. پرسشنامه بکارگرفته ­شده در این پژوهش؛ پرسشنامه­ای خودساخته بوده و دربردارنده 20 پرسش می­باشد که به کمک آن، و با کاربرد طیف چندگزینه­ای لیکرت، دانسته ­های نمونه آماری اندازه ­گیری شده­ است.روایی و پایایی پرسشنامه تأئید گردیده ­است. پژوهش حاضر؛ که جامعه آماری آن،کارشناسان و صادرکنندگان استان آذربایجان غربی می­ باشند؛ از حیث هدف، کاربردی، و از روزنِ چگونگی گردآوری داده­ها، توصیفی بوده و سرشتی پیمایشی دارد. نتایج این پژوهش حاکی است که باتوجه به تأئید تمام فرضیات، از حیث رتبه­ بندیِ اثرات گمرک الکترونیک بااستفاده ­از آزم   ون فریدمن، اطلاع ­رسانیِ بموقع به صادرکنندگان بالاترین اولویت را دارا می­باشد، وبا استفاده ­از آزمون رگرسیون شفا ف­سازی فعالیت­ها بیشترین تأثیر را بر توسعه صادرات دارد.

در متن این پایان نامه بعضی از کلمات به هم چسبیده شده اند ولی خواناست

تعداد صفحه :162

قیمت : شش هزار تومان

2-7- نکاتی درباره اعلامیه اصول اساسی رفتار با زندانیان. 19

2-8-جمهوری اسلامی ایران و اعلامیه اصول اساسی رفتار با زندانیان. 20

فصل سوم. 23

نواقض زندانها 23

بخش اول آیا زندانها به اهداف خود که تربیت مددجویان است رسیده اند؟. 24

بخش دوم تغییر تصور ارتکاب جرم و عواقب آن د رزندانیان. 26

بخش سوم مجرمینی كه نبایستی بزندان بروند. 34

فصل چهارم. 40

تأملی بر حقوق خانواده‌های زندانیان در قوانین داخلی و بین‌المللی.. 40

4-1-تأکید نص صریح اصل سی و چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. 41

4-2-تحلیل و ارزیابی:‏ 44

نتیجه. 51

منابع. 52

 

چکیده :

مقدمه
علوم و تکنولوژی پلیمرها طی چند دهه اخیر گسترش و توسعه یافته اسـت. ایـن توسـعه ابتـدا فقـط
محدود به تولید مونومرهای جدید بود، اما با پیشرفت تکنولوژی در زمینههای متفاوت، موارد کاربردی
زیادی حاصل شد بطوریکه پلیمرهای تولید شده هیچکدام به تنهایی قابلیت کاربردی لازم را نداشتند.
همچنین تولید مونومرهای جدید مستلزم کار آزمایشگاهی و تحقیقاتی طـولانی و طراحـی روشهـای
تولید صنعتی جدید میباشد، که فرایندی بسیار وقتگیر و هزینهبر میباشد. روشهای دیگری کـه در
این زمینه مطرح گردید شامل تقویت، کوپلیمریزاسیون و آلیاژسازی میباشد. روش کوپلیمریزاسیون با
موفقیت انجام گرفت، اما از لحاظ مسایل اقتصادی، تولید کوپلیمرهای جدید با مشکل روبرو بـود. لـذا
روش دیگر که برای بهبود خواص مواد پلیمری مورد توجه قرار گرفـت، اخـتلاط دو یـا چنـد پلیمـر و
ساخت آلیاژ پلیمری میباشد. آلیاژسازی شامل اختلاط عمدتاً فیزیکی دو یـا چنـد پلیمـر بـا یکـدیگر
میباشد که در اثر این اختلاط خواص ویژهای از آلیاژ حاصل بهبود مییابد.به عنـوان مثـال مـی تـوان
اختلاطPVCخالص با ذرات لاستیکی را ذکر کرد که در نتیجه آن آلیاژی چقرمه حاصـل مـی گـردد.
امروزه آلیاژهای پلیمری %16 از کل مصرف پلیمرها را تشکیل میدهد. بطـور کلـی مهمتـرین دلایـل
اص   لی آلیاژسازی پلیمرها که جنبه اقتصادی دارند عبارتند از:

2-1 بررسی مفهوم امنیت ملی …………………… … . . ..23

2-1-1 ابعاد و ویژگی های امنیت ملی ……………. … . . ..25

2-1-2 دگرگونی در نظریه های امنیت ملی …………. … . …26

2-1-2-1 رئالیسم و امنیت: بعد نظامی امنیت ………. …. ..21

2-1-2-2 پسا اثباتگرایی: امنیت در عصر نارویدادها … . . .. ..29

2-1-2-3 مکتب کپنهاگ: تفاسیر گسترده امنیت ………. …. ..31

4

2-2 مفعوم رهبری و سبک های آن: تعاریف و برداشت ها .. … ..33

2-2-1 مفهوم رهبری و تعاریف آن ………………… … ..33

2-2-2 نمونه های رهبری ……………………… … ….31

2-2-3 وظایف رهبری ………………………… … …..35

2-2-1 نظریه های رهبری …………………….. … …..36

2-2-1-1 نظریه مردان بزرگ …………………… … ….36

2-2-1-2 نظریه صفات و ویژگی های رهبری ………… … ….31

2-2-5 سبک های رهبری ….. …………………. .. …. . ..31

2-2-5-1 طبقه بندی بر اساس میزان اقتدار ………. … ….39

2-2-5-2 طبقه بندی بر اساس رابطه رهبر با پیروان … … …39

2-2-5-3 طبقه بندی بر اساس سایر ویژگی ها …….. … …..11

2-3 چارچوب نظری پژوهش: با تکیه بر  الگوی سبک های رهبری استفان

کوهن ………………………………….. …. …..15

نتیجه گیری فصل دوم ………………………. …. ….52

فصل سوم:بررسی تاریخی تحولات پرونده هسته ای ایران در پرتو سبک های

رهبری دولتمردان حاکم …………………….. … ….45

مقدمه .. ………………………………… … ….55

3-1 پیشینه مسایل هسته ای در ایران ………….. … …56

3-2 بحران هسته ای در دوران اصلاحات ………… … …..59

3-2-1 فضای بحران هسته ای در دوره اصلاحات ….. … ……61

5

3-2-2 گزینه های پیش روی ایران ……………. … ….62

3-2-3 علل و اهداف همکاری جویی ……………. … ….61

3-2-1 اقدامات دیپلماسی هسته ای در دولت اصلاحات .. … ..65

3-2-1-1 توافق نامه سعدآباد ………………… … ..66

3-2-1-2 توافق نامه بروکسل ………………… … …61

3-2-1-3 توافق نامه پاریس ……………….. … …..61

نتیجه گیری فصل سوم ……………………… … …11

فصل چهارم: بررسی مقایسه ای سبک های رهبری سعید جلیلی و محمد

جواد ظریف در دولت های اصولگرا و اعتدال پیرامون مسئله هسته

ای  ………………………………….. …. …67

مقدمه  ………………………………. … …..77

4-1 سیاست هسته ای ایران: مناظره هامختلف …… … …11

4-2 چگونگی ظهورگفتمان  اصولگرایی عدالت محور .. … ….18

4-2-1 ویژگی های فردی – شخصیتی محمود احمدی نژاد و کارگزاران

دولت اصولگرا …………………………. … …..18

4-2-2 بررسی سیاست خارجی ایران در دوره اصولگرایی عدالت محور:

سیاست خارجی آرمانگرا ………………….. … …..17

4-2-8 اصول رفتاری سیاست خارجی دولت اصولگرای محمود احمدی نژاد

11….. … ……………………… ییارگلوصا 1-8-2-4

12….. … ……………………. یهاوخ تلادع 2-8-2-4

6

4-2-4 الگوهای رفتاری سیاست خارجی دولت اصولگرای محمود احمدی

نژاد: با تاکید بر پرونده هسته ای ………… .. …..14

4-2-4-1 باز تعریف روابط با غرب …………. … ……14

4-2-4-2 سیاست نگاه به شرق ……………. … ……..18

4-2-4-8 سیاست جهان سوم گرایی …………. … ……..17

4-2-4-4 مسئله هسته ای در دولت اصولگرا: با تاکید بر سبک رهبری

سعید جلیلی …………………………. …. .. …..11

4-8 چگونگی ظهور گفتمان اعتدال گرایی …………. ….107

4-8-1 ویژگی های فردی – شخصیتی حسن روحانی و کارگزاران دولت

اعتدال  ……………………………….. . .. ….110

4-8-2 بررسی سیاست خارجی ایران در دوره اعتدال گرایی: سیاست

خارجی توسعه گرا …. ………………………. . ….114

4-8-8 اصول سیاست خارجی دولت حسن روحانی  ………. . ..118

4-8-4 الگوهای رفتاری سیاست خارجی دولت اعتدالگرای روحانی: با

تاکید بر پرونده هسته ای ……………………. . ..117

4-8-4-1 تلاش برای خروج از محور امنیتی شدن

4-8-4-2 مذاکره با آمریکا ………………….. . ….111

4-8-4-8 تلاش برای بهبود روابط با اروپا  ……… . ….111

4-8-4-4 بهبود روابط با کشورهای همسایه ……….. . …120

4-8-4-8 مسئله هسته ای در دولت اعتدال گرا: با تاکید بر سبک

رهبری محمد جواد ظریف  ……. …………….. . …..121

نتیجه گیری فصل چهارم  …………………….. . …127

 

7

فصل پنجم: نتیجه گیری پایانی پژوهش ……………….423

فهرست منابع و ماخذ …………………………….496

8

چکیده پژوهش :نوشتار حاضر به عنوان رساله کارشناسی ارشد علوم

سیاسی به بررسی مقایسه ای سبک های رهبری تصمیم گیرندگان

دو دولت اصولگرا و اعتدال گرا یعنی سعید جلیلی و محمد

جواد ظریف در قبال پرونده هسته ای پرداخته است . این

پژوهش با تکیه بر الگوی نظری » فیلیپ استانفورد کوهن«

درباره تقسیم بندی سبک های رهبری ،بر دو نوع سبک رهبری

یعنی استعلاگرایانه و مدیریتی تمرکز کرده است. بر مبنای

این تمهید نظری،استدلال پژوهش حاضر به عنوان فرضیه آن

است که سبک رهبری سعید جلیلی در قبال پرونده هسته ای

استعلاگرایانه و ایدئالیستی بوده ؛ در حالیکه محمد جواد

ظریف بر سبک رهبری مدیریتی در موضوع هسته ای تمرکز

نموده است. یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که اتخاذ

سبک رهبری استعلاگرای جلیلی مانع از شکل گیری توافق

هسته ای ایران با کشورهای غربی گردیده و حتی در مواقعی

ناامنی های شدیدی را بر کشور تحمیل نمود و ماحصل آن

اعمال تحریم های گسترده علیه ایران بوده است. در حالیکه

سبک رهبری مدیریتی محمد جواد ظریف در قالب گفتمان

اعتدال منجر به حل و فصل منازعه هسته ای ایران با

کشورهای غربی گردیده و تا حد زیادی از فشارهای جامعه

جهانی علیه ایران کاسته شده است.

کلید واژه ها:سبک رهبری- امنیت ملی- اصولگرایی- اعتدال-

پرونده هسته ای- سعید جلیلی- محمد جواد ظریف- کشورهای

غربی- دیپلماسی هسته ای.

9

فصل اول : کلیات پژوهش

10

4-4 طرح مساله

مسئله امنیت ملی یکی از مهم ترین دلمشغولی های بازیگران در

نظام بین الملل مبتنی بر آنارشی است. این مسئله تابعی از عوامل

و متغیرهای مختلفی است که هریک از این عوامل و متغیرها می

توانند نقشی حیاتی در امنیت ملی یک کشور ایفا نمایند. جمهوری

اسلامی ایران نیز به عنوان یک بازیگر در نظام جهانی از این

قاعده مستثنی نیست و رهبران این کشور همواره پیرامون مباحث

امنیت ملی و ابعاد آن حساسیت های ویژه ای داشته اند. در این

میان یکی از مهم ترین موضوعاتی که در بیش از یک دهه گذشته

امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را با مسئله و چالش مواجه ساخته

است، مسئله هسته ای می باشد. مسئله هسته ای ایران بدون شک یکی

از مهم ترین موضوعات سیاست بین الملل در دهه های اخیر بوده

است. اهمیت مسئله هسته ای بیش از آنکه ناشی از افزایش قابلیت

علمی- تکنیکی ایران در تکمیل چرخه سوخت هسته ای باشد، محصول

باز خورد این قابلیت تکنیکی در نظام امنیتی منطقه ای و

بین المللی است. بحران هسته ای ایران و غرب در  اواخر دولت

اصلاحات شکل گرفت. گفتمان اصلاحات که دمکراسی خواهی و توسعه

سیاسی در سیاست داخلی و تنش زدایی و تعامل را در سیاست خارجی

به عنوان مبنای کنش خود تعریف نموده بود، در صدد حل و فصل

بحران هسته ای برآمد . براساس این زمینه گفتمانی، دولت اصلاحات

تلاش نمود کنش ها و واکنش های خود در سطح بین المللی را به

عنوان دولتی مسئولیت پذیر تعریف نماید. اما گفتمان هسته ای

11

دولت اصلاحات به شدت از سوی گفتمان رقیب اصولگرایی مورد انتقاد

قرار می گرفت. براین اساس، پیروزی محمود احمدی نژاد در

انتخابات ریاست جمهوری سال 1311 منجر به چرخش گفتمانی در موضوع

هسته ای گردید. عدالت طلبی و استکبار ستیزی مبنای کنش گفتمان

اصولگرایی در سیاست خارجی به شمار می رفت. از این رو گفتمان

اصولگرایی درصدد برجسته سازی مسئله هسته ای بود. چرا که این

گفتمان با تمرکز بر مسئله هسته ای به دنبال  هژمونیک کردن

گفتمان خود در سیاست خارجی بود. این برجستگی به خوبی در

سخنرانی های انتخاباتی محمود احمدی نژاد و هم چنین موضع گیری

ها و سیاستهای وی در دوران ریاست جمهوری اش قابل مشاهده است.

اما افزایش تحریم های بین المللی و مشکلات اقتصادی ناشی از آن

موجب شد، گفتمانهای رقیب  اصولگرایی، انتخابات ریاست جمهوری

سال 1392 را فرصتی مناسب برای به حاشیه راندن گفتمان هسته ای

اصولگرایان قلمداد کنند. بنابراین انتخابات ریاست جمهوری 1392

به جدالی گفتمانی بر سر موضوع هسته ای بدل گردید. حسن روحانی

و سعید جلیلی به عنوان حاملان اصلی دو گفتمان رقیب، بر سر موضوع

هسته ای در شعارها و مناظرات انتخاباتی ضمن برجسته سازی دال

مرکزی گفتمان هسته ای خود در پی شالوده شکنی از دال مرکزی

گفتمان رقیب و به حاشیه راندن آن بودند. این کشمکش گفتمانی بر

سر موضوع هسته ای در انتخابات ریاست جمهوری با هژمونیک شدن

گفتمان روحانی خاتمه یافت. در چنین فضایی این پژوهش به دنبال

بررسی مقایسه ای سبک های رهبری تیم هسته ای دولت محمود احمدی

12

نژاد با محوریت سعید جلیلی و تیم هسته ای دولت حسن روحانی با

محوریت محمد جواد ظریف در قبال پرونده هسته ای به عنوان یک

موضوع امنیتی است. در واقع شناخت سبک های رهبری این دو گروه

نسبت به مسئله امنیتی پرونده هسته ای مهم ترین مسئله این پژوهش

محسوب می شود.

2-1 پیشینه و ادبیات موضوع

بررسی مبانی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و سیر تطور  آن در

دولتهای مختلف  از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون همواره مورد بحث

و بررسی محققان و دانش پژوهان قرار گرفته است و از این حیث

آثار و منابع گسترده ای در این زمینه وجود دارد. اما موضوع

این پژوهش فاقد ادبیات گسترده ای می باشد. جستجوهای اولیه

محقق پیرامون این موضوع نشانگر آن است که تحقیقات زیادی

پیرامون این مسئله صورت نگرفته است  و لذا محقق در این زمینه

با فقر ادبیات بحث مواجه است و محقق امیدوار است که ارائه

چنین آثاری بتوانند خلاء پژوهشی این حوزه را مرتفع نمایند. در

ذیل به معرفی برخی از این آثار میپردازیم :

13

1-سید جلال دهقانی فیروز آبادی و مهدی عطائی )1818 (،» گفتمان

هسته ای دولت یازدهم« ، فصلنامه مطالعات راهبردی،سال

هفدهم،شماره 1 .

2-قدرت احمدیان و سعیدسادات احمدی )1818 (، » مناقشه هسته ای

ایران: لیبرالیسم نهادگرا در مقابل نئورئالیسم« ، پژوهشنامه

علوم سیاسی،سال نهم،شماره 8 .

8-حسین ولی پور)1818 (، گفتمانهای امنیت ملی در جمهوری اسلامی

ایر ان، تهران:پژوهشکده مطالعات راهبردی.

4- هادی آجیلی و علی اسماعیلی)1812 (،» عدالت و امنیت ملی در

روابط بین الملل: رویکردی اسلامی« فصلنامه مطالعات راهبردی،سال

شانزدهم،شماره 8 .

8-رضا خلیلی )1818 ( ،»  انتخابات ریاست جمهوری یازدهم و چشم

انداز برنامه هسته ای جمهوری  اسلامی ایران« ، فصلنامه مطالعات

راهبردی،سال هفدهم،شماره 1 .

6- سیدجواد طا هایی )1812 (،» نقد نظریه امنیت ملی« ، فصلنامه

روابط خارجی،سال پنجم،شماره 1 .

14

بررسی این آثار نشانگر آن است که موضوع اصلی پژوهش کمتر مورد

توجه نویسندگان قر ار گرفته است و آثار موجود صرفاً به بررسی

امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و مسئله هسته ای بصورت مجزا

پرداخته اند. این در حالی است که نویسنده این پژوهش قصد دارد

با نگاهی ترکیبی مسئله امنیت ملی و نحوه رهبری آن را با مسئله

هسته ای پیوند دهد.

4-9 سوال اصلی پژوهش

مسئله اصلی پژوهش حاضر در این پرسش تجلی یافته است که »

رویکردهای جلیلی و ظریف در دولتهای احمدی نژاد و روحانی در

قبال مسئله هسته ای ایران به عنوان یک موضوع امنیتی، در قالب

کدام الگوهای رهبری امنیت ملی قابل تحلیل هستند؟« .

4-1 فرضیه اصلی پژوهش

در پاسخ به پرسش اصلی این فرضیه ارائه شده است که » رویکرد

جلیلی و سبک رهبری وی در قبال پرونده هسته ای به عنوان یک

موضوع امنیتی، استعلاگرایانه بوده، در حالیکه رویکرد ظریف و

سبک رهبری وی در قبال مسئله هسته ای مدیریتی بوده است«.

15

4-5 تعریف مفاهیم و مبانی نظری پژوهش

مهم ترین مفاهیم این پژوهش عبارتند از: رهبری- امنیت ملی-

سبک  رهبری .

رهبری : موضوع رهبری به شروع زندگی اجتماعی انسان باز می گردد.

وقتی دو یا چند نفر تشکیل یک گروه اجتماعی را می دهند و با

یکدیگر رابطه برقرار می کنند، تأثیری که آنها بر یکدیگر می

گذارند یکسان نیست، بلکه بعضی از افراد نقش فعالتری به عهده

دارند و تأثیر بیشتری بر روی دیگران می گذارند به گونه ای که

بیش تر از دیگران مورد توجه قرار می گیرند. در یک تعریف مشخص،

» رهبری نفوذ در مردم به منظور همراه کردن آن ها برای رسیدن

به یک مقصود مشترک است«. ) کونتز و دیگران ،1810 (.

امنیت ملی: امنیت یکی از مقولاتی است که بشر در طول تاریخ

همواره به دنبال آن بوده است امنیت در لغت به معنی عدم تشویش

و ترس، آسودگی و اطمینان خاطر است )نوید نیا، 1818 : 87 (.

امنیت را می توان دور و مصون بودن از خطرات و تهدیدات دانست.

به اعتقاد لیپمن » ملتی می تواند ادعا و احساس امنیت داشته

باشد که برای دوری از جنگ مجبور نباشد ارزش ها و هنجارهای

16

حیاتی خود را فدا کند و حتی اگر جنگ هم در گرفت با پیروزی در

آن قادر به پاسداری از این ارزش ها باشد )بیلیس،1818 : 872 (.

سبک های رهبری : نحوه و روش اداره و هدایت یک کشور در قالب

الگوهای رهبری مطرح می شود . به طور کلی سبک رهبری عبارت است

از نحوه و روش اجرای برنامه ها که هر یک از این سبک ها با

توجه به عوامل گوناگونی طبقه بندی شده اند .تقسیم بندی های

متعددی از سبک های رهبری صورت گرفته است. اما الگویی از سبک

رهبری، که چارچوب نظری این پژوهش بر پایه آن شکل گرفته است

الگوی چهارگانه استفان کوهن است .کوهن از چهار سبک رهبری به

شرح زیر نام می برد:

الف :رهبری استعلاگر ا که جاه طلبی هایی ورای کشورش دارد.

ب: رهبری قهرمان : جاه طلبی های این رهبر محدود به کشور خود است

و نگاهش به خود بعنوان پدر بنیانگذاری

است که مردم را از حکومت ستم پیشه آزاد کرده است .

ج :رهبری مدیریتی :این نوع رهبری به دنبال پیشبرد امور از طریق

سازش و محافظه کاری ست.

17

د: رهبری اقتصادسالار : گونه ای دیگر از رهبری ، سبک رهبری

اقتصادسالار  است که معمولأ از همکاری بوروکراسی های عمومی مدنی

و گاهأ نظامی تشکیل شده اند .

کوهن همه رهبران را در یکی از این چهار گروه جای

می دهد .از نظر کوهن، رهبر استعلاگرا، در تلاش برای اشاعه ارزش

هایی است که خود آن ها را نیک میپندارد . او خود را مناسبترین

شخص برای رهبری و هدایت تمام دنیا میداند . در مقابل در الگوی

مدیریتی، رهبر یک مدیر به تمام معنا است. او برای حل مشکلات و

کنار زدن موانع دست به برنامه ریزی میزند و تلاش دارد آن ها را

کنترل و مدیریت کند(2006 ,Cohen) .

4-7 اهداف پژوهش

پژوهش  حاضر در راستای مسئله اصلی خود در تلاش است که به صورت

آکادمیک سبک های رهبری امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را در

دولتهای احمدی نژاد و روحانی و با بررسی کنش های رفتاری سعید

جلیلی و محمد جواد ظریف در پرتو مسئله هسته ای بررسی نماید.

اما به طور مشخص می توان اهد اف پژوهش را در موارد زیر بر شمرد:

18

-تبیین تأثیرات نقش افراد در سیاستگذاری خارجی و امنیتی.

-بررسی تأثیرات نقش سیاستگذاران در سرنوشت و زندگی روزمره

مردم.

-شناخت سبک های رهبری در مقوله  مهمی مانند امنیت ملی.

4-6 متغییر های پژوهش

پژوهش حاضر از نوع تحقیقات دو متغییره  می باشد؛ بدین صورت که

سبک های رهبری جلیلی و ظریف به عنوان متغیر مستقل شناخته می

شوند، و پرونده هسته ای ایران به عنوان یک موضوع امنیتی به

عنوان متغیر وابسته مدنظر است. محقق در صدد ارزیابی تأثیرات

سبک رهبری متفاوت جلیلی و ظریف در  مسئله هسته ای و سمت و

سوهای آن است. از این رو می توان گفت که در نتیجه سبک های

رهبری متفاوت این دو دولتمرد، پرونده هسته ای ایران از یک

مسئله کاملاً امنیتی در شور ای امنیت به یک پرونده حل و فصل  شده

تبدیل شده است.

2-8 روش تحقیق

روش تحقیق حاکم بر این پژوهش توصیفی – تحلیلی است، و برای

تحلیل این پژوهش از الگوی سبک های رهبری فیلپ کوهن بهره گرفته

می شود.در این نوشتار ، برای تحلیل فرضیه اصلی سه سطح از یک

19

پژوهش مورد نظر بوده است: در سطح اول منابع مرتبط با موضوع

شاما کتب ، مقالات ، مجلات، پایان نامه ها و دیگر منابع گردآوری

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                 صفحه

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- بیان مسأله. 3

1-2-  ضرورت و اهمیت پژوهش…. 5

1-3- اهداف پژوهش : 7

1-4- پرسش­های پژوهش : 8

1-5- تعریف مفهومی متغیرها 9

1-6- تعریف عملیاتی متغیرها 10

 

فصل دوم: پیشینه پژوهش

2-1- ساختار سازمانی.. 13

2-2- عدالت سازمانی.. 18

2-2-1- ابعاد عدالت سازمانی   19

2-2-1-1- عدالت توزیعی.. 19

2-2-1-2- عدالت رویه‌ای.. 20

2-2-1-3- عدالت مراوده ای.. 22

2-3- خودکارآمدی.. 23

2-3-1-خودکارآمدی حرفه ای.. 26

2-4-1- جمع بندی.. 28

2- 5- پیشینه پژوهشی………28

2- 5- 1- ساختار سازمانی.. 29

2-5-3- خودکارآمدی حرفه ای.. 34

2-6-1-جمع بندی پژوهش های پیشین.. 36

 

فصل سوم: روش شناسی

3-1- طرح تحقیق، بیان متغیرها و نحوه ی تغییر یا کنترل آنها 39

3-2- جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری.. 39

3-3- ابزار پژوهش…. 40

3-3-1- پرسشنامه نوع ساختار سازمانی.. 40

3-3-2- مقیاس عدالت سازمانی.. 41

3-3-3- مقیاس خودکارامدی حرفه ای.. 42

3-4- روش اجرا 42

٣-5- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات… 42

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- یافته‌های پژوهش…. 50

4-2- خلاصه یافته ها….55

 

فصل پنجم: بحث و  نتیجه گیری

5-1- بحث و نتیجه گیری.. 56

5-1- 1- نوع ساختار سازمانی غالب در دانشگاه یاسوج.. 56

5-1-2- بررسی نگرش نسبت به عدالت سازمانی دانشگاه یاسوج.. 57

5-1- 3- بررسی احساس خودکار آمدی حرفهای اساتید دانشگاه یاسوج.. 58

5-1-4-­­ بررسی رابطه بین نوع ساختار سازمانی با احساس خودکارآمدی حرفه ای اساتید دانشگاه یاسوج  59

5-1- 5- بررسی رابطه بین ساختارسازمانی با عدالت سازمانی دانشگاه یاسوج.. 60

5-1-6-بررسی رابطه بین نوع ساختار سازمانی با احساس خودکارآمدی حرفه ای اساتید با واسطه عدالت سازمانی                                                                         60

5-1-1-6- رابطه بین انواع ساختار سازمانی با احساس خودکارآمدی حرفه ای اساتید. 61

5-1-2-6- رابطه بین انواع عدالت سازمانی با احساس خودکارآمدی حرفه ای اساتید. 61

5-2- جمع بندی و نتیجه‌گیری نهایی.. 64

5-3- محدودیت‌های پژوهش…. 66

5-3-1- محدودیت‌های اجرایی.. 66

5-3-2- محدودیت‌های پژوهشی.. 66

5-4- پیشنهادهای پژوهش…. 67

5-4-1- پیشنهادهای کاربردی.. 67

5-4-2- پیشنهادهای پژوهشی.. 75

 

فهرست منابع و مآخذ 

منابع فارسی.. 83

منابع انگلیسی..  88

پیوستها

 مقدمه

جهان امروز عصر سازمان­ها است و گرداننده این گردونه نیروی انسانی است که به کالند سازمان­ها جان می­بخشند و تحقق هدف­ها را میسر می­سازند و بدون آن ها سازمان معنا و مفهومی ندارد. سازمان، نظامی اجتماعی است که حیات و پایداری آن، وابسته به وجود پیوندی قوی میان اجزا و عناصر تشکیل دهنده آن است (الوانی و پورعزت، 1382). یکی از مهمترین عناصر سازمان نیروی انسانی بوده که ادراک او از عدالت، یک اصل اساسی برای کارکرد مؤثر سازمان‌ها و ارتقای کیفیت آن‌   می‌باشد (چالشتری و همکاران، 1388). چرا که بی عدالتی و توزیع غیر منصفانه دستاوردها و ستاده‌های سازمان، نه تنها موجب تضعیف روحیه کارکنان و تنزل روحیه تلاش و فعالیت در آنان می‌شود، بلکه کارایی و اثر بخشی در سازمان نیز کاهش می‌یابد. بنابراین، از جمله وظایف اصلی مدیریت حفظ و توسعه‌ی رفتارهای عادلانه در مدیران و احساس عدالت در کارکنان می­باشد (سید جوادین و همکاران، 1387).

 این مهم در مورد دانشگاه­ها و مراکز آموزش­عالی که به عنوان مهم­ترین نهاد در جهت تأمین نیروی انسانی و رکن اصلی در توسعه­ی همه جانبه­ی هر کشوری محسوب می­شود نیز صدق می­کند (شورای­عالی­انقلاب­فرهنگی، 1383). در واقع، دانشگاه­ها همانند سایر سازمان­ها به منظور به انجام رساندن وظایف، پویایی­ها و ارتقای کیفیت خود، نیازمند نیروی انسانی وفادار، سازگار با اهداف و ارزش­های سازمانی و خودکارامد است تا به منظور دستیابی به اهداف سازمانی تلاش و کوشش کنند (پول[1] و پول، 2007). به علاوه رعایت انصاف، منصفانه برخورد کردن، اقدامات صادقانه و رعایت حقوق افراد به­ عنوان هسته­ی اصلی عدالت سازمانی (گرینبرگ[2]، 1990)، خواسته یا توقعی است که همه کارکنانی که وقت و انرژی خود را در سازمان صرف می‌کنند، از آن انتظار دارند (گرینبرگ، 1983). لذا عدم توجه به آن در محیط سازمانی همچون دانشگاه­ها منجر به حس عدم کارآمدی در افراد و یأس و سرخوردگی آنها خواهد شد (ایران­زاده، 1388).

علاوه بر عدالت سازمانی که به ایجاد بستر مناسب جهت افزایش میزان احساس خودکارامدی اساتید کمک خواهد‌کرد، نوع ساختار سازمانی دانشگاه نیز بر احساس مذکور مؤثر خواهد بود. به عبارت دیگر، نوع ساختار سازمانی تواناساز یا بازدارنده (هوی و سوئیتلند[3]، 2000 و 2001؛ هوی و میسکل[4]، 2008) که از مفاهیم و متغیرهای اساسی در شکل­گیری فضا و عملکرد دانشگاه محسوب می­شود، از طریق ارائه­ی الگوهایی از روابط رسمی و غیررسمی بین افراد در سازمان (دانشگاه) از یک سو، بر کیفیت عدالت سازمانی دانشگاه تأثیر خواهد­گذاشت، و از سوی دیگر بر میزان خلاقیت، نوآوری، توانمندی، تعهد و احساس خودکارامدی افراد نیز مؤثر خواهد بود (پاول[5]، 2002).

با این وصف، نظر به اینکه نوع ساختار سازمانی و نیز کیفیت عدالت سازمانی در احساس خودکارامدی اساتید مؤثر خواهد بود، بررسی رابطه­ی بین این متغیرها می­تواند به اصلاح و بهبود راهبردها و برنامه‌ریزی­های دانشگاه­ها کمک نماید.

1-1- بیان مسأله

    در عصر حاضر دگرگونی ها به گونه ای است که در بسیاری از حوزه ها مسائل متعدد و بحران های بسیاری به وجود آمده و در نتیجه سازمان ها و مدیران آنها ناگزیرند تا به ابزارهای سازمانی مناسب متوسل شوند. یکی از این ابزارها، ساختار سازمانی است. در واقع تغییرات سریع در شرایط محیط ایجاب می کند که سازمان ها ساختار و گردش کار خود را بهبود دهند. ساختار، نحوه ی کارکرد افراد را تعیین می کند و نحوه ی کارکرد  افراد هم تعیین کننده شکل ساختار سازمان است. در واقع اثر بخشی و کارآیی سایر ارکان سازمان در صورت وجود نیروهای انسانی سالم تضمین می گردد (مرادمند و کریمی، 1389).

    وجود ساختار  برای اثر بخش شدن عملکرد سازمان و حمایت از تلاش افراد ضروری اند زیرا ساختار یک چارچوب برای اداره وسازماندهی فراهم می کند و در واقع به وسیله آن است که مقاصد و کار در سازمان انجام می شود .پس مدیران نیازمند درک ضرورت ساختار سازمان و طراحی آن هستند. وظیفه ی ساختار سازمانی فراهم کردن چار چوبی است که با توجه به آن ضوابط و مقررات وضع و از طریق آن تصمیمات به شیوه ی منظمی، شکل گیرند.

پر واضح است که انصاف والاترین ارزش انسانی و گوهری گرانبها در راه تحقق حقوق بشر  و به ­عنوان ارزشی اساسی است (کاتوزیان[6]،2008)، که اغلب در سازمان­ها با عنوان عدالت سازمانی از آن یاد می‌شود (فارمر[7] و همکاران، 2003). عدالت سازمانی مرحله‌ای است که کارکنان احساس می‌کنند، قوانین، رویه‌ها و سیاست‌های سازمانی مربوط به کار آن‌ها، منصفانه است (بیز[8]، 2001). معمولا در تقسیم بندی  عدالت سه مفهوم عدالت توزیعی، رویه‌ای، و مراوده‌ای مطرح می­شوند (سیتر[9]، 2003؛ مک دوول و فلیچر[10]، 2004) که فرایندهای عدالت نقش مهمی در آن ایفا می­کند، لذا چگونگی برخورد با افراد در سازمان­ها ممکن است باورها، نگرش‌ها و احساسات آن‌ها به ­ویژه ادراک افراد (اساتید) را از برابری و چگونگی برخورد منصفانه در حوزه کار را تحت تاثیر قرار ‌دهد (مورمن[11]، 1991؛ حسین زاده، 1385).

در دهه اخیر، توجه بسیاری به عدالت سازمانی به­ عنوان یک ساختار مهم و یک زمینه تحقیقی قابل توجه در روانشناسی صنعتی و سازمانی معطوف شده است. همچنین امروزه با توجه به نقش همه جانبه آموزش عالی و دانشگاهها در زندگی اجتماعی انسان‌ها، نقش عدالت در این سازمان‌ها پیش از پیش آشکارتر شده است. دانشگاه‌ها در حقیقت نمادی از جامعه بوده و تحقق و اجرای عدالت در آن، به منزله تحقق عدالت در سطح جامعه می­باشد. بی­عدالتی و توزیع غیرمنصفانه دستاوردها و ستاده­های سازمان، موجب تضعیف روحیه اساتید و تنزل روحیه تلاش و فعالیت در آنان می­شود، بنابراین رعایت عدالت، رمز بقاء و پایداری جریان توسعه و پیشرفت سازمان و کارکنان آن است (الوانی و پور عزت، 1382). عدالت سازمانی نیز به رفتار منصفانه و اخلاقی افراد درون یک سازمان اشاره می‌کند. رفتار منصفانه چیزی است که کارکنانی که زمان و توانایی­های خود را در یک سازمان صرف می‌کنند، از آن انتظار دارند (گرینبرگ، 1993).

به هر حال عدالت سازمانی مهم است زیرا با فرایند‌های حیاتی سازمانی از قبیل سطح تعهد، رفتار مدنی سازمانی، خشنودی ‌و عملکرد شغلی مرتبط است (کالکیت[12]، نو و جکسون[13]،2002؛ کالکیت، کانلن[14]، وسون[15]، پورتر و نگ[16]،2001؛ گرینبرگ، 1993). به همین دلیل درک اینکه چگونه افراد در مورد عدالت در سازمان­شان قضاوت می‌کنند و چطور به آن‌ پاسخ می‌دهند، از مباحث اساسی، خصوصا برای شناخت رفتار سازمانی است (حسین‌زاده، 1385). افرادی که احساس بی‌عدالتی کنند ممکن است شروع به رفتارهای نابهنجاری مانند انتقام جویی و خرابکاری نموده و حتی ممکن است سازمان را رها کنند (حسین زاده، 1385). عدالت سازمانی با اثری که بر نگرش‌های فرد نسبت به سازمان می گذارد، وی را در بسیاری از حوزه‌ها تحت تأثیر قرار می‌دهد (محی الدین[17]، ابوبکر و سلیما[18]،  2007). در این راستا یکی از حوزه‌هایی که می‌تواند از عدالت متأثر شود، خودکارآمدی افراد می‌باشد.

باور خودکارآمدی به عنوان میزان اطمینانی که هر فرد به توانایی‌های خود در زمینه سازماندهی و اجرای یک رشته امور یا انجام یک تکلیف خاص دارد، نقش کلیدی و مهمی در توسعه حرفه‌ای افراد ایفا می‌کند (باندورا[19]، 2000). زیرا این متغیر به طور مستقیم انتخاب، انگیزش، پشتکار، الگوی ذهنی و آسیب پذیری در برابر استرس و همچنین انتظارات، جاه طلبی و بلند همتی را تحت تأثیر قرار می‌دهد (مگر[20]، 1992). افراد با خودکارآمدی بالا تلاش بیشتری نموده و استقامت و پشتکار بیشتری در انجام وظایف دارند و معمولا نتایج مثبت و موفقیت آمیز به بار می‌آورند و افراد با کارامدی پایین، عملکرد و نتایج منفی در پی خواهند داشت (قلی‌پور، 1386). 

از جمله متغیرهایی که می‌تواند از عدالت سازمانی متاثر شود، احساس خودکارآمدی حرفه‌ای افراد می‌باشد که به­عنوان داوری افراد در مورد کارآمدی‌شان در ارتباط با طیفی از رفتارهای لازم در جهت انتخاب و سازگاری حرفه‌ای تعریف می‌شود. این مفهوم به­ عنوان  اعتقاد در مورد توانایی انتخاب و انجام فعالیت حرفه ای موفق، از عوامل مؤثری مانند انتخاب یک حرفه، عملکرد خوب در یک حرفه و علاقه مند بودن‌ به آن حرفه نشأ‌ت می گیرد کیفیت آن بر عملکرد افراد و نهایتاً بر کارایی و اثربخشی سازمان مؤثر خواهد بود (زلدین[21]، 2000).

  البته علاوه بر عدالت سازمانی، احساس خودکارآمدی اساتید متاثر از نوع ساختار سازمانی تواناسازساز یا بازدارنده دانشگاه نیز می­باشد. نتیجه اکثر تحقیقات نشان میدهد که

فصل اول: کلیات

1-1- مقدمه

در اجتماعات سنتی گذشته، کار و فراغت از یکدیگر تفکیک ناپذیر بودند و چنان با زندگی در هم آمیخته بودند که اعضای آن جوامع اساساً با مسئله‌ای به نام فراغت رو به رو نبوده‌اند. ظهور و پیدایش مفهوم فراغت به شکل علمی و نظام دار را باید در دوره‌ی صنعتی شدن جوامع جستجو کرد (مهدوی و مولایی،1:1381). زیرا قبل از آن کارِ افراد چه به صورت گروهی و چه انفرادی شکل خلاقی داشت و فرد در حین کار احساس فراغت نیز می‌نمود. به طور مثال بررسی‌های جامعه ‌شناسان نشان داده‌اند که از 8760 ساعت عمر انسان در یك سال 6830 ساعت (78 درصد) آن صرف كار و نیازهای ضروری زندگی ازجمله خوابیدن، غذا خوردن، آمد و رفت، استحمام و غیره می‌شود و 1930 ساعت باقی مانده یعنی حدود 80 شبانه روز (22 درصد) كل وقت انسان یك سال را اوقات فراغت تشكیل می‌دهد، كه این رقم در كشور ایران به بیش از 3 ماه می‌رسد (عصاره،120:1373).

دومازیه، در كتاب به سوی یك تمدن اوقات فراغت را چنین تعریف می‌كند، مجموع فعالیت‌هایی كه شخص پس از رهایی از تعهدات و تكالیف شغلی، خانوادگی و اجتماعی با میل و اشتیاق به آن‌ها می‌پردازد و هدف آن استراحت، تفریح یا توسعه‌ی دانش خود یا به كمال رساندن شخصیت خود با ظهور استعدادها، خلاقیت‌ها و بالاخره گسترش مشاركت آزادانه اجتماعی است (کار بخش راوری،261:1381).

اوقات فراغت فرصت‌هایی است كه در آن فرد از هرگونه وظیفه‌ای رهاست و به فعالیت‌هایی می‌پردازد كه دلخواه او است. آنگاه كه ذهن انسان فراغت می‌یابد، امكان خلاقیت فراهم می‌شود.

ویل دورانت در این باره می‌گوید: ‘تمدن، حاصل اوقات فراغت ملت‌هاست. مردمانی كه خور و خواب و شكار و غارت همه‌ی شب و روز آن‌ها را پركرده بود، هیچ تمدنی نیافریدند. معماری ماندگار، شعر زیبا، ماشین‌ها، كتاب‌ها، ارتباطات، اختراعات، اكتشافات و همه‌ی وسایل رفاهی بشر زاییده اوقات فراغت او هستند’.

اوقات فراغت، از یك سو فرصتی مناسب برای خود یابی، خودسازی، خود شکوفایی، خلوت با خود، راز و نیاز با خالق هستی، بازاندیشی و محاسبه و مراقبه‌ی وجودی، رشد استعدادها، بروز خلاقیت‌ها و نوآوری‌ها و نیز آرامش و خشنودی است و از‌سوی دیگر زمینه‌ساز بسیاری از نابهنجاری‌ها و آسیب‌های فردی و اجتماعی به شمارمی‌آید (آقائی،261:1386).

اوقات فراغت را می‌توان مهمترین و دلپذیرترین اوقات بشردانست. این اوقات برای مؤمنان لحظه‌های نیایش با معبود، برای عالمان ساعات توفیق و تفكر و برای هنرمندان زمان ساختن و ابداع است و در عین حال برای عده‌ای این اوقات به جای فراغت، ملال‌آورترین لحظات است (سازمان ملی جوانان،262:1381).

در منشور فراغت که در ماه جولای سال 2000 به تصویب هیئت ‌مدیره‌ی جهانی فراغت رسید، چنین آمده است: ‘تأمین فراغت برای کیفیت زندگی همان قدر اهمیت دارد که تأمین سلامت و آموزش’ (روجک،11:1388).

در واقع ازآنجاکه فراغت به عنوان یک پدیده‌ی فرهنگی اجتماعی هم از ساخت اقتصادی اجتماعی جامعه تأثیر می‌گیرد و هم بر آن تأثیر می‌گذارد و از طرفی هم موضوع مشترک میان تمامی اقشار جامعه است.

بنابراین پژوهش مذکور با هدف بهبود امور اجتماعی و خیر و صلاح عمومی و به مصداق این عبارت جامعه شناس فرانسوی امیل دورکیم که می‌گوید:’اگر معتقد بودم جامعه‌شناسی به درد اصلاح نمی‌خورد، زحمت یک روز تجربه آن را بر خود هموار نمی‌کردم’ انجام می‌گیرد تا شاید قدمی در راه چنین مشکلاتی بر داشته شود زیرا تا زمانی که انسان‌ها مشغول کار و فعالیت‌اند به امور دیگری نمی‌پردازند و زمانی که بیکار می‌شوند، به فکر فرو می‌روند که چه کار کنند و وقت آزادشان را چگونه پُر‌کنند.

2-1- طرح مسأله

گرچه اوقات فراغت[1] پدیده‌ای است كه با تمدن صنعتی[2] پیوند دارد، اما افلاطون و ارسطو، دو فیلسوف بزرگ یونان باستان نیز در آثار خود به این موضوع پرداخته‌اند. اوقات فراغت نیز مانند سایر جنبه‌های زندگی بشر، در طول قرون و اعصار ثابت نمانده و تغییرات عظیمی را در روند تاریخی خود شاهد بوده است. اما مهمترین برهه‌ای که تغییر و تحولی بنیادی در اوقات فراغت پدید آورد، انقلاب صنعتی بود. با پدید آمدن انقلاب صنعتی در قرن هجدهم، در مفهوم اوقات فراغت تغییری ماهوی به وجود آمد. اوقات فراغت به عنوان مفهوم جدیدی که محصول جدایی کار از خانه، پیشرفت‌های فناوری و تقسیم کار اجتماعی است این فرصت را مهیا کرد که انسان از اجبارها و محدودیت‌های نظم اجتماعی مدرن رها شود (كیویستو،80:1380).

بنابراین دیدگاه‌ها و تعاریف متفاوتی پیرامون آن شکل گرفته است که اوقات فراغت را از سه بُعد (زمان، فعالیت و حالتی از بودن) مورد تعریف و مطالعه قرار می‌دهند (تورکیلدسن،31:1382).

چون فرد معمولاً می‌تواند در اوقات فراغت همان چیزی را که می‌پسندد انجام دهد، شخصیت نهایی خود را بازیابد و آن را ابراز کند، بنابراین قابلیت‌های فرد غالباً در عرصه‌ی اوقات فراغت جلوه‌گر می‌شود. از طرف دیگر، فعالیت‌های اوقات فراغت از چنان اهمیتی برخوردار است که از آن به مثابه آیینه‌ی فرهنگ جامعه یاد می‌کنند. در نتیجه چگونگی گذران اوقات فراغت افراد یک جامعه به میزان زیادی معرف خصوصیات فرهنگی آن جامعه است. پی‌پر[3]، اظهار می‌دارد موجودیت و اصالت فرهنگ در هر جامعه‌ای بر مبنای اوقات فراغت افرادی كه در آن جامعه زندگی می‌كنند قرار دارد (سلسله مباحث فرهنگ،25:1383).

ژوفر دومازیه[4]، جامعه‌شناس فرانسوی، معتقد است که حتی در جوامع کشاورزی که دارای کتابت هم بوده‌اند نمی‌توان از فراغت به معنی امروزی آن سخن گفت. بنابراین، در چنین تمدنی، دو شرط لازم برای پیدایش فراغت تحقق یافته است: نخست، كار از شكل اجبار فرهنگی و اجتماعی به در آمده، شكل مسئولیت آزاد فرد را دارد. شرط دوم، جدا شدن کار از فعالیت‌های دیگر انسان است. از نظر دومازیه این دو شرط ضروری، تنها در زندگی اجتماعی تمدن‌های صنعتی و پس از صنعت وجود دارد و نبود آن‌ها در تمدن‌های باستانی سنتی به معنای نبود فراغت است (ساروخانی،764:1370).

بنابراین آنچه که امروز از آن تحت عنوان فراغت یاد می‌شود با کیفیت یاد شده پدیده‌ای مدرن و متأخر است چرا که در دنیای پیشامدرن به دلیل ماهیت در هم تنیده زندگی و کار اساساً فراغت به معنای امروزی آن معنا نداشت. در واقع در دوره جدید است که با جدایی کار از خانه، ظهور پدیده‌ی   ساعت کاری و زمانمند شدن کار و زندگی، اوقات فراغت به عنوان یک بخش از زندگی روزمره بروز یافته و اهمیت پیدا کرده است. جایگاه و اهمیت این پدیده به اندازه‌ای است که چگونگی گذران آن می‌تواند نشانه‌ای از جایگاه طبقاتی افراد دانست و حتی طبقات اجتماعی با مدیریت اوقات فراغت خود تلاش می‌کند خود را از یکدیگر جدا کنند.

اگرچه انحای گذران اوقات فراغت بسته به شرایط اجتماعی و تاریخی متفاوت است، اما در میان جوانان به دلیل خصایص ویژه دوره جوانی معمولاً با آسیب‌های بیشتری همراه است. افزایش سالهای تحصیل، دیررسی ورود انسان به بازار کار و افزایش سن ازدواج، دوران جوانی را طولانی کرده است. انسان جدید از کودکی مستقیماً به بزرگ‌سالی قدم نمی‌گذارد بلکه دوره‌ای در زندگی او وجود دارد که با فقدان یا کمی مسئولیت همراه است از این رو اوقات فراغت در آن سهم بزرگی یافته است. در این دوران گاه رفتارهایی از فرد سر می‌زند که ازسوی جامعه تأیید و تجویز نمی‌شود و گاه انحرافی تلقی می‌شود. انتخاب چگونگی گذران اوقات فراغت تحت تأثیر عواملی مانند سن، جنس، طبقه‌ی اجتماعی و… قرار دارد و بر اساس این عوامل می‌توان رویه‌هایی را در آن مشاهده کرد. این رویه‌ها ما را به الگوهای فراغتی افراد هدایت می‌کند. الگوهای فراغتی نا مناسب به خصوص در قشر جوان می‌تواند آن‌ها را از چارچوب‌های پذیرفته شده در جامعه دور ساخته و آسیب‌هایی را در این گروه اجتماعی موجب شود.

نیاز به اوقات فراغت مربوط به یک قشر خاص نیست اما ازآنجاکه ایران در ردیف کشور‌های جوان قرار دارد، توجه خاص به فراغت و ایجاد امکانات برای گذراندن اوقات فراغت جوانان می‌تواند نقش مؤثری در شکل‌گیری شخصیت آنان و همین طور سازندگی جامعه داشته باشد.

تحقیقات متعدد در این باره نشان می‌دهد کمبود امکانات تفریحی و عدم برنامه ریزی در اجرای صحیح سیاست‌های اجتماعی و اقتصادی جوانان را به سوی فعالیت‌های ناسالم و انواع تفریحات
آسیب زا سوق می‌دهد و ممکن است مبنایی برای بروز کج‌روی در این قشر فراهم آورد (سلگی،39:1382).

مطالعاتی كه در حوزه جامعه‌شناسی اوقات فراغت انجام شده است نشان می‌دهد كه اساساً اوقات فراغت، مسئله آفرین نیست، بعضی از انواع اجرای اوقات فراغت مسئله آفرین است. یكی از الگوهای مسئله آفرین گذران اوقات فراغت، الگوی اوقات فراغت خانه محور، فردی و خصوصی شده است (ابرکرومبی و دیگران،341:2000). این الگو،از جمله الگوهای رایج در بسیاری از کشورها است که باعث بروز مسائل متعددی گردیده است (سعیدی،205:1383). اوقات‌ فراغت‌ خانه محور، فردی و خصوصی شده، بر اعتماد بین شخصی، مشارکت اجتماعی و انسجام اجتماعی تأثیرگذاشته و سرمایه‌ اجتماعی را كاهش‌ می‌دهد (غفاری،90:1379).

چگونگی اوقات فراغت بستگی تام به ویژگی‌های شخصیتی، توانایی، قابلیت و باورهای فرد، امکانات، فرهنگ و ارزش‌های جامعه دارد. ازسوی دیگر تحولات اجتماعی، پیشرفت سریع علوم و تکنولوژی، نقش فعال رسانه‌ها چهره‌ی جدیدی به زندگی بشر داده است. بنابراین اوقات فراغت باید باتوجه به زندگی کنونی انسان‌ها مورد بررسی قرار گیرد (طهماسبیان،5:1379).

با این وجود سهم وسایل ارتباط جمعی در پرکردن زمان فراغت در جامعه‌ی امروز بسیار با اهمیت است، زیرا رسانه‌ها نقش کلیدی و حساس در اطلاع رسانی دارند و از منابع اطلاع رسانی در دسترس و
با‌صرفه‌ای هستند که تمام جزئیات را با کیفیت مطلوبی عرضه می‌کنند و در اختیار عموم
قرار می‌دهند (کانینگهام[5]،2002: 45).

یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد دنیای امروز، وجود ارتباطات وسیع و گسترده‌ی انسانی است، گسترش ارتباطات به ویژه ارتباطات الکترونیک، جامعه‌ی جدید را چنان از جوامع پیشین متمایز ساخته که عصر نو را عصر ارتباطات و جامعه‌ی امروز را جامعه‌ی اطلاعاتی خوانده‌اند. در چنین
جامعه‌ای رسانه‌ها و وسایل ارتباط جمعی به عنوان کلیدی در ارتباطات، نقشی بس مهم ایفا می‌کنند. رسانه‌های جمعی از میان تمام ابزارها و فنون جدید، بیشترین تأثیر فرهنگی را دارند. این رسانه‌ها در پیدایش عادات تازه، تغییر در باورها و خلق و خوی و رفتار انسان‌ها، تکوین فرهنگ جهانی و نزدیک کردن جوامع یکسان نبوده و تابع متغیر رشد فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی هر جامعه است. وسایل ارتباط‌جمعی اصلی عبارتند از: وسایل چاپی (کتاب‌ها، مجلات و روزنامه‌ها)، شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی، ماهواره‌ای و اینترنت که به عنوان وسیله ارتباط‌جمعی به شدت در حال گسترش است. در میان وسایل ارتباط‌جمعی، روزنامه، رادیو، تلویزیون داخلی و شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای بیش از هر رسانه دیگری وقت افراد جامعه را به خود اختصاص می‌دهند و این به خاطر ویژگی‌هایی است که آن‌ها دارا هستند. (دادگران،1370:120).

به هر جهت رسانه‌ها تأثیر بسیار زیادی بر افکار مخاطبان خود دارند (بهار،159:1384). ژودیت لازار[6] معتقد است: ‘‌در جوامع غربی (به نظر ما در تمامی جوامع) رسانه‌ها نسبت

فرضیه­ها ……………………………………………………………………………………………5

پرسش­های تحقیق ………………………………………………………………………………………….5

اهداف …………………………………………………………………………………………………..5

کاربردهای تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………….6

روش انجام تحقیق ……………………………………………………………………………………………6

فصل اول :کلیات و مفاهیم اساسی

1- 1 تاریخچه حقوق زن …………………………………………………………………………..8

    1-1-1 حقوق زنان در جوامع نخستین ………………………………………………..8

    1 -1-2 حقوق زنان در ادیان الهی …………………………………………………………….11

     1-1-3 جایگاه زنان در اعلامیه حقوق بشر ………………………………………………………14

1-2بررسی مفهوم کودک و تاریخچه حقوق کودک ……………………………………………..17

     1-2-1کودک از دیدگاه اسلام و حقوق ایران ……………………………………………17

    1-2-1-1کودکی از‌ دیدگاه‌ فقه اسـلامی ……………………………………………………………18

     1-2-1- 2کودک در قانون مدنی‌ ایران‌ ……………………………………………………………21

     1-2-2 تاریخچه حقوق کودک در ایران وجهان ………………………………………………………24

1-3 مفهوم  تابعیت و جریان شکل گرفتن قاعده های تابعیت در حقوق ایران ……………………………28

     1-3-1 مفهوم و تعریف تابعیت ………………………………………………………28

     1-3-2 تابعیت در ایران پیش از رواج نظام قانونگذاری ……………………………………………29

     1-3-3 تابعیت ایران پس از تصویب قانون اساسی مشروطیت ………………………………….30

     1-3-4 تبیین انواع  تابعیت ………………………………………………………..31

1-4 تحلیل مبانی و نظریه­ها در رابطه با تابعیت زن وکودک ……………………………………………….34

     1-4-1بررسی مبانی تابعیت زن ……………………………………………………………………..34

     1-4-2 بررسی مبانی تعیین تابعیت طفل …………………………………………………….35

فصل دوم: بررسی تابعیت زن وکودک در نظام حقوقی ایران

2-1 بررسی تابعیت زن وکودک …………………………………………………………………………….40

     2-1-1 تابعیت زن در حقوق ایران …………………………………………………………40

     2-1-2 تابعیت کودک در حقوق ایران …………………………………………………………….44

2-2 بررسی تحصیل تابعیت اکتسابی و ترک تابعیت ایران ………………………………………47

     2-2-1 تحصیل تابعیت اکتسابی ………………………………………………………………..47

     2-2-2 شرایط ترک تابعیت در ایران ………………………………………………………..51

     2-2-3 تحلیل آثار تحصیل و ترک تابعیت نسبت به اولاد و زوجه ………………………..56

     2-2-3-1 آثار تحصیل تابعیت …………………………………………………………….56

     2-2-3-2 آثار ترک تابعیت …………………………………………………………………..58

     2-2-4 بازگشت به تابعیت ایران ……………………………………………61

     2-2-4-1بازگشت به تابعیت ایران به علت ترک ارادی تابعیت ……………………………61

     2-2-4-2 بازگشت زن به تابعیت ایران در تحمیل تابعیت بیگانه بر اثر ازدواج …………………61

فصل سوم: تحلیل اصل وحدت تابعیت در خانواده و تأثیر آن بر تابعیت زن و کودک

3-1 بررسی اصل وحدت تابعیت در پرتو قواعد حقوقی ……………………………………………….64

     3-1-1 سیستم وحدت تابعیت …………………………………………..64

     3-1-2 نقد سیستم وحدت تابعیت در خانواده …………………………………………………….66

3-2 بررسی تأثیر ازدواج بر تابعیت زن در ایران ……………………………………………….70

     3-2-1 تحلیل تأثیر ازدواج بین المللی آمیخته ……………………………………..70

          3-2-1-1 ازدواج مرد ایرانی با زن خارجی ………………………………………..70

          3-2-1-2 ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی …………………………………….75

     3-2-2 تأثیر ازدواج موقت در تابعیت ………………………………………………….79

          3-2-2-1 ازدواج موقت مرد ایرانی با زن خارجی ……………………………………..80

          3-2-2-2 ازدواج موقت زن ایرانی با مرد خارجی ………………………………………82

3-2-3 تأثیر ازدواج بر تابعیت زن در انگلیس و فرانسه ………………………………………83

   3-2-3-1 تأثیر ازدواج بر تابعیت زن در انگلیس ……………………………………….83

   3-2-3-1 تأثیر ازدواج بر تابعیت زن در فرانسه ……………………………………85

3-2-4 بررسی آثار انحلال ازدواج در تابعیت …………………………………………..88

  3-2-4-1 تأثیر خاتمه ازدواج در خصوص زن­های ایرانی خارجی شده …………………………88

  3-2-4-2 تأثیر خاتمه ازدواج در تابعیت زنان ایرانی شده ………………………………….89

3-3 بررسی تابعیت کودک متولد در قواعد حقوقی ایران ………………… 91

    3-3-1 تابعیت کودک متولد از پدر ایرانی ………………………………………………………..91

     3-3-2 تابعیت کودک متولد از پدر خارجی …………………………………………..93

     3-3-3 تحلیل تابعیت کودکان  نامشروع …………………………………………………..96

       3-3-3-1 مبانی و شرایط راجع به تمایز مشروع و طفل نامشروع ……………………97

       3-3-3-2 آثار مشروعیت و عدم مشروعیت در قواعد حقوقی ……………………………………99

       3-3-3-3 تابعیت کودک نامشروع ………………………………………………101

3-3-4 بررسی تابعیت کودکان بی هویت ……………………………………………………..103

 

نتیجه و پیشنهادها …………………………………….107

مقدمه

     مفهوم تابعیت و اهمیت اساسی­اش، از زمانی جلوه­ای پررنگ و پراهمیت به خود گرفت که در قرن هفدهم میلادی، خط­کشی­های مرزی و ملیت­گرایی اقوام بشری، مفهوم دولت مستقل را به جهان معرفی کرد. از آن پس بود که دولت­ها در پی آن شدند تا به معرفی اتباع خود این حس حاکمیت را قوت بخشند. در این رابطه، تابعیت مردان به عنوان شهروندان درجه یک و اصلی به عنوان تابعیتی خدشه ناپذیر مطرح گردید؛ در صورتی که حق زنان و کودکان در این زمینه نیز مانند سایر حقوق آن­ها دچار تزلزل شد؛ چرا که مفهوم ازدواج و حمایت از نظریه­ی وحدت کانون خانواده، قانون­گذاران را بر آن داشت تا در تابعیت زن نسبت به تابعیت همسر خود نوعی وابستگی و تبعیت به وجود آورند در پاسخ به مخالفان این امر نیز دلایل گوناگونی ارائه شد، برخی آن را ناشی از سلطه­ی شوهر نسبت به زن و برخی دیگر نیز نتیجه قهری وصف ازدواج دانستند در کنار آن­ها، عده­ای نیز بودند که عقیده داشتند از آن جا که تابعیت اساساً مفهومی سیاسی و به طور کامل در دستان دولت است، نمی­توان آن را به حقوق خصوصی مرتبط ساخت و ناشی از سلطه­ی شوهر دانست؛ بلکه مصالح و منافع سیاسی یک دولت است که این راه را تعیین می­کند.

      بنابراین این که زنان تابعیت خود را به نفع تابعیت همسر و خانواده از دست می­دهند، ناشی از تصمیم طبیعی دولت­هاست. همچنین ورود مجاز و غیرمجاز اتباع بیگانه به ایران اعم از پناهنده، مهاجر و آواره، در سال­های اخیر و ازدواج­­های شرعی ولی غیرقانونی آنان با زنان ایرانی باعث سلب تابعیت زنان ایرانی شده است و به دلیل عدم ارتباط آنان با کشور اولیه، امکان دریافت شناسنامه اعم از ایرانی و خارجی و مدارک دیگر هویتی برای فرزندان ناشی از ازدواج­ها را فراهم نمی­آورد در چند سال اخیر و با بازگشت شوهران این زنان به کشورهای خود، همسران ایرانی آنان در ایران ماندگار شده و کودکان آنان بی­سرپرست و بی­تابعیت و فاقد شناسنامه شدند و وضعیتی پدید آمد که از آن به عنوان کودکان بی­هویت نام برده می­شود.

      همان طور که می­دانیم حرکت کشورهای جهان به سوی برابرسازی قوانین برای زن و مرد و حقوق کودک که بخشی از موضوعات حقوق بشر هستند و نیاز به حمایت جدی از سوی جامعه بین المللی دارند، همواره به یک اندازه نبوده است برخی از کشورها مانند کشورهای اروپای غربی و شمالی و نیز کشورهای امریکای شمالی از پیشرفته­ترین قوانین در این زمینه برخوردارند، در حالی که گروهی از کشورهای جهان سوم و کشورهای اسلامی، هنوز برای این برابرسازی گام­های موثری برنداشته­اند. بنابراین همان­طور که در ادامه این رساله خواهیم دید کشور ایران به عنوان مثال، از این حرکت بین­المللی تا حدود زیادی عقب مانده است؛ در حالی که قوانین کشورهایی هم­چون انگلیس و فرانسه در طول سده­ی اخیر، بارها و بارها مورد تجدیدنظر قرار گرفته­اند تا با مقتضیات کشورشان و دنیای بین­الملل هماهنگ گردند. به نظر می­رسد راه­حل اصلی را باید به قانونگذار واگذار كرد تا با ایجاد تغییراتی در قانون مدنی و حفظ تابعیت ایرانی برای زنان ایرانی در صورت ازدواج با اتباع خارجی و توسعة سیستم خون به مادران ایرانی، مانع از به وجود آمدن كودكان بی­هویت و حفظ حقوق زنان شود.

     لذا در این رساله تلاش بر این است که به تابعیت زن و کودک در قواعد حقوقی ایران پرداخته شود. امیدوارم خداوند منان ما را در نگارش این رساله یاری فرماید که به رفع اندک مشکلات جامعه کنونی قدمی برداشته باشیم.

تعریف و بیان اصلی تحقیق

     بررسی تابعیت زن و کودک از نظر بین المللی حائز اهمیت است، نظام­های مختلف قضایی و اصول متفاوتی که هر دولتی برای اتباع خود قبول و وضع نموده بطور کلی اوضاع و احوال زن و شوهرکه در کشورهای مختلف ازدواج می کنند تحت تاثیر قرار داده، همچنین هنگام انحلال عقد نکاح دگرگونی­هایی بوجود می­آورد که از نظر تعارض قوانین قابل بررسی بوده و ثمرات مختلفی را ببار می­آورد تجزیه و تحلیل این نتایج در خور اهمیت است.

     تابعیت زن براساس دو اصل متضاد استقرار یافته است. اول اصل قدیمی وحدت خانواده و برای آنکه تعارضی بین تابعیت خانواده بوجود نیاید، با پیروی از این اصل پدر و مادر و کودکان همگی باید دارای یک تابعیت باشند دوم اصل آزادی فردی که به موجب آن زن می­تواند بطور ارادی و به میل شخصی تابعیت خود را تعیین کند لذا تابعیت زن مستقل از شوهر است این طریقه براساس استقلال تابعیت زن وضع شده و اخیراً مورد قبول چندین کشور قرار گرفته است. در بعضی کشورها روش مزبور بطور کامل اجرا نشده و ازدواج تاثیری در تابعیت زن ندارد و به همین کیفیت است وقتی تابعیت مرد در زمان ازدواج تغییر یابد و یا عقد نکاح منحل گردد، تنها وسیله تحصیل تابعیت زن و

طرح تحقیق. 16

اهداف تحقیق. 17

نتایج مورد انتظار. 17

فصل اول : کلیات

1-1-مفهوم وعده 20

1-1-1- مفهوم لغوی وعده 20

1-1-2- مفهوم وعده در اصطلاح حقوقی.. 21

1-2- مفهوم وعده انعقاد قرارداد. 21

1-3- مفهوم وعده نکاح. 22

1- 4 – اقسام وعده انعقاد قرارداد. 22

1-4-1- وعده یک جانبه انعقاد قرارداد. 23

1-4- 2- وعده ی دو جانبه انعقاد قرارداد. 23

1-5- اخلاقی یا حقوقی بودن  اصطلاح «وعده» در ترکیب وعده انعقاد قرارداد. 23

1-5-1 نظریه جرم مدنی (تقصیر) 26

1-5-2- حقوق ایران. 29

1-5-2-1- دیدگاه قانونگذار. 29

1-5-2-2- دیدگاه فقهای امامیه. 29

1-5-2-2-1- مفهوم شروط ابتدایی و رابطه آن با وعده انعقاد قرارداد. 29

1-5-2-2-2- اخلاقی یا حقوقی بودن شرایط ابتدایی.. 30

1-5-2-3- دیدگاه حقوقدانان. 31

1-5-3- حقوق انگلیس… 31

1-5-4-حقوق مصر. 32

1-6- مفهوم وعده در ترکیب وعده نکاح. 33

1-6-1- حقوق ایران. 34

1-6-1-1- دیدگاه فقهای امامیه. 34

1-6-1-2- دیدگاه حقوقدانان. 35

1-6-2-حقوق مصر. 36

1-6-3- حقوق انگلیس… 36

1-7- ماهیت حقوقی وعده یک جانبه انعقاد قرارداد. 36

1-7-1- حقوق ایران. 37

1-7-1-1-دیدگاه قانونگذار. 37

1-7-1-2-دیدگاه فقهای امامیه. 37

1-7-1-3- دیدگاه حقوقدانان. 38

1-7-2- حقوق مصر. 39

1-7-3- حقوق انگلیس… 40

1-8- ماهیت حقوقی وعده دوجانبه انعقاد قرارداد. 41

1-8-1-حقوق ایران. 41

1-8-1-1-دیدگاه قانونگذار. 42

1-8-1-2-دیدگاه حقوقدانان. 42

1-8-2- حقوق مصر. 43

1-8-3-حقوق انگلیس… 44

1-9- آثار وعده انعقاد قرارداد. 45

1-9-1- رابطه وعده انعقاد قرارداد با قرارداد اصلی.. 45

1-9-1-1- حقوق ایران. 45

1-9-1-2- حقوق مصر. 46

1-9-1-3- حقوق انگلیس… 46

1-10- حقوق و تکالیف ناشی از وعده انعقاد قرارداد. 46

1-10-1- حقوق ایران. 47

1-10-2- حقوق مصر. 48

1-10-3- حقوق انگلیس… 49

1-11- نحوه وقوع وعده انعقاد قراردادهای تشریفاتی.. 49

1-11-1- حقوق ایران. 50

1-11-2- حقوق مصر. 50

1-11-3-  حقوق انگلیس… 51

فصل دوم : ماهیت حقوقی نامزدی

2-1- اصطلاح شناسی.. 53

2-2- ماهیت حقوقی وعده نکاح. 54

2-2-1- حقوق ایران. 54

2-2-2- حقوق انگلیس… 56

2-2-3- حقوق مصر. 56

2-3- بررسی لزوم یا جواز وعده نکاح. 57

2-3-1- حقوق ایران. 57

2-3-1-1- دیدگاه فقهای اسلام. 61

2-3-2- حقوق انگلیس… 62

2-3-3- حقوق مصر. 62

2-4- آثار وعده نکاح. 63

2-4-1- حقوق ایران. 63

2-4-1-1- دیدگاه فقهای امامیه. 64

2-4-1-2- دیدگاه فقهای اهل تسنن.. 64

2-4-2- حقوق انگلیس… 65

2-4-3- حقوق مصر. 65

 

2-5- رضایی (قصدی) یا تشریفاتی بودن عقد نکاح و تأثیر آن بر نحوه وقوع وعده نکاح. 66

2-5-1- حقوق ایران. 66

2-5-2- حقوق انگلیس… 66

2-5-3- حقوق مصر. 67

2-6-میزان موانع در روابط نامزدی.. 68

2-6-1- میزان روابط جنسی میان نامزدها از دیدگاه فقهای اسلام. 68

2-6-2- حقوق مصر. 69

2-6-3- حقوق انگلیس… 69

فصل سوم : آثار بهم خوردن نامزدی(امکان مطالبه خسارت)

3-1- بر هم خوردن وعده نکاح یا نامزدی.. 71

3-2- آثار به هم خوردن وعده  نکاح (امکان مطالبه خسارت) 72

3-2-1- درحقوق ایران(قبل از حذف ماده1036 قانون مدنی) 72

3-2-2- در حقوق ایران(بعد از حذف ماده1036 قانون مدنی) 74

3-2-3- آثار به خوردن وعده نکاح (امکان مطالبه خسارت) از دیدگاه فقهای اسلام. 76

3-2-3-1- نظر فقیهان معاصر. 79

3-2-3-2- دادگاههای مخالف جبران خسارت.. 80

3-2-3-3- دادگاههای موافق جبران خسارت.. 80

3-2-4- آثار به هم خوردن وعده نکاح (امکان مطالبه خسارت) در حقوق انگلیس… 82

3-2-4-1-اقامه دعاوی (مرهم دل) 83

3-2-4-2-انتقادات وارده بر دعاوی مرحم دل و تصویب قوانین ضد مرحم دل. 85

3-2-5- آثار به هم خوردن وعده نکاح (امکان مطالبه خسارت) در حقوق مصر. 86

3-3-مبانی مطالبه خسارت.. 89

3-3-1- قراردادی یا غیر قراردادی بودن مبنای مسولیت.. 90

3-3-1-1-حقوق  ایران. 90

3-3-1-2- حقوق انگلیس… 90

3-3-1-3- حقوق مصر. 91

3-3-2- قاعده غرور. 92

3-3-2-1- رابطه تسبیب با قاعده غرور. 93

3-3-3-  تعهد غیر قابل انکار. 94

3-3-4- تطبیق قاعده غرور با قاعده تعهد غیرقابل انکار. 97

3-3-5-  تئوری فریب (تدلیس) 97

3-3-5-1- حقوق ایران. 98

3-3-5-2- حقوق انگلیس… 98

3-3-5-3- حقوق مصر. 99

3-3-6- تئوری سوء استفاده از حق. 99

3-3-6-1-حقوق ایران. 100

3-3-6-2- حقوق انگلیس… 100

3-3-6-3- حقوق مصر. 101

3-3-6-4-اثبات تقصیر در دعاوی مطالبه خسارت(بر مبنای تئوری سوء استفاده از حق) 102

فصل چهارم : ماهیت و وضعیت حقوقی هدایا

4-1- ماهیت حقوقی هدایا 105

4-1-1- حقوق ایران. 105

4-1-1-1- دیدگاه قانون گذار. 105

4-1-1-2- دیدگاه های فقهای اسلام. 105

4-1-1-3- دیدگاه حقوقدانان. 108

4-1-2- حقوق انگلیس… 109

4-1-3- حقوق مصر. 109

4-2- امکان استرداد هدایا 109

4-2-1- حقوق ایران. 110

4-2-1-1- دیدگاه فقهای امامیه. 113

4-2-1-1-1- دیدگاه فقهای متقدم. 114

4-2-1-2- نظر فقهای اهل تسنن.. 116

4-2-1-2-1- دیدگاه فقهای مالکی.. 117

4-2-1-2-2- دیدگاه مذهب حنفی در مورد استرداد هدایا 118

4-2-1-2-3-دیدگاه مذهب شافعی  و حنبلی.. 119

4-2-1-2-4- فقه معاصر. 119

4-2-2- حقوق انگلیس… 124

4-2-3- حقوق مصر. 128

4-3- مبانی استرداد هدایای نامزدی.. 131

4-3-1- تئوری انتفای سبب عقد و هدیه. 131

4-3-1-1- حقوق ایران. 132

4-3-1-2- حقوق انگلیس… 132

4-3-1-3- حقوق مصر. 133

4-3-2- تئوری فریب و تدلیس… 134

4-3-2-1- حقوق ایران. 135

4-3-2-2- حقوق انگلیس… 135

4-3-2-3- حقوق مصر. 135

4-3-3 -تئوری دارا شدن ناعادلانه. 135

4-3-3-1- وحدت یا افتراق تئوری دارا شدن نا عادلانه و تئوری دارا شدن بدون سبب.. 136

4-3-3-2- اعمال تئوری دارا شدن نا عادلانه و بدون سبب مبنای استرداد هدایای نامزدی.. 138

4-3-3-2-1- حقوق ایران. 138

4-3-3-2-2- حقوق انگلیس… 138

4-3-3-2-3- حقوق مصر. 139

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب
عنوان صفحه

فصل اول: کلیات… 2

1-1 مقدمه. 3

1-2 اجزای مختلف راکتورهای هسته‏ای.. 4

1-3 راکتورهای هسته ای قدرت… 8

1-4 انواع راکتور های قدرت… 9

1-4-1 راکتورهای آب سبک…. 9

1-4-2 راکتور آب تحت فشار 10

1-4-3 راکتورهای آب جوشان.. 16

1-4-4 راکتور حرارتی گازی.. 20

1-4-5 راکتور های زاینده سریع با فلز مایع(LMFBR/FBR) 26

1-4-6 راکتور های خنک شونده با مواد آلی.. 27

فصل دوم: مجتمع سوخت و المانهای سوخت در راکتورهای هسته‎ای.. 28

2-1 مقدمه. 29

2-2 توصیف مجموعه سوخت… 31

2-3 میله سوخت… 33

2-4 انتقال حرارت در فضای خالی بین سوخت و غلاف… 35

2-5 غلاف… 36

2-6 مواد مورد استفاده در راکتور و غلاف راکتور 37

2-7 مواد مناسب برای غلاف در راکتور 38

2-8 تعریف حالات شکست میله سوخت و محاسبات شکست… 40

2-9 پیشینه. 41

فصل سوم: روش تحقیق.. 43

3-1 تاریخچه MCNP.. 44

3-2 واکنش ها و داده های هسته ای.. 44

3-3 مشخصات چشمه. 46

3-4 تالی و خروجی.. 46

3-5 هندسه درMCNP.. 47

3-6 پارامترهای مهم MCNP.. 47

3-7 صفحات بازتابنده 48

3-7-1 صفحات و مرزهای سفید. 48

3-7-2 مرزهای تناوبی1 49

3-8 چشمه و معیارهای آن.. 49

3-9 رسم نمودار  تالی حین اجرای برنامه. 51

 فصل چهارم: تجزیه و تحلیل.. 53

4-1 مقدمه. 54

4-2 شروع شبیه سازی.. 54

4-3 نمودارهای شار نوترونی و فوتونی ناشی از میله ی سوخت  بدون ترک… 56

4-3-1 تغییرات شار برای ترک به ابعاد ( 1/0 × 8/0 × 1/0 سانتی متر ) 59

4-3-2 تغییرات شار برای ترک به ابعاد ( 3/0 × 8/0 × 1/0 سانتی متر ) 61

4-3-3 تغییرات شار برای ترک به ابعاد ( 5/0 × 8/0 × 1/0 سانتی متر ) 63

4-3-4 تغییرات شار برای ترک به ابعاد ( 7/0 × 8/0 × 1/0 سانتی متر ) 65

4-3-5 تغییرات شار برای ترک به ابعاد ( 8/0 × 8/0 × 1/0 سانتی متر ) 67

4-3-6 تغییرات شار برای ترک به ابعاد ( 1 × 8/0 × 1/0 سانتی متر ) 69

4-4 بحث… 71

4-5 توان.. 71

4-5-1 جدولها و نمودارهای شار بر حسب انرژی.. 73

4-5-2 جدولها و نمودارهای شار بر حسب فاصله. 77

4-6 مشاهدات… 83

 فصل پنجم : نتیجه گیری… 84

5-1 نتیجه گیری.. 85

5-2 محدودیت ها 85

5-3 پیشنهادات… 85

منابع.. 86

 

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول 3-1) پارامترهای مهم MCNP.. 47

جدول 3-2) کارت های چشمه. 50

جدول 3-3) ثابت های مورد MCNP4C… 52

جدول 4-1) ابعاد قرص سوخت شبیه سازی شده 54

جدول 4-5-1-1) شار نوترونی برحسب انرژی فواصل مختلف قرص سوخت بدون ترک فاصله (cm)a. 73

جدول 4-5-1-2) شار نوترونی برحسب انرژی فواصل مختلف قرص سوخت با ترک ( a ×8 /0×1/0 ) 74

جدول 4-5-1-3) شار فوتونی بر حسب انرژی فواصل مختلف برای قرص سوخت بدون ترک… 75

جدول 4-5-1-4) شار فوتونی برحسب انرژی فواصل مختلف قرص سوخت با ترک ( a ×8 /0×1/0 )   76

جدول 4-5-2-1) شار خروجی نوترونی برحسب فاصله با ترک به ابعاد ( a ×8 /0×1/0 ) 77

جدول 4-5-2-2) شار خروجی نوترونی برحسب فاصله با ترک در مجتمع سوخت ( a ×8 /0×1/0 ) 78

جدول 4 -5-2-3) شار خروجی نوترونی برحسب فاصله در مجتمع سوخت ( a ×8 /0×1/0 ) 79

جدول 4 -5-2-4) شار خروجی فوتونی برحسب فاصله با ترک به ابعاد ( a ×8 /0×1/0 ) 80

جدول 4 -5-2-5) شار خروجی فوتونی برحسب فاصله در مجتمع سوخت با ترک ( a ×8 /0×1/0 ) 81

جدول 4 -5-2-6) شار خروجی فوتونی برحسب فاصله در مجتمع سوخت با ترک ( a ×8 /0×1/0 ) 82

فهرست شکل ها

عنوان صفحه

شکل 1-1) اجزای اصلی یک راکتور هسته ای.. 5

شکل 1-2) مقطع قلب راکتور تحت فشار 10

شکل 1-3) مولد بخار راکتور آب تحت فشار 11

شکل 1-4) دستگاه فشار راکتور تحت فشار 13

شکل 1-5) نمایش قسمت های اصلی یک دستگاه تغذیه بخار یک راکتور تحت فشار 14

شکل 1-6) یک مجموعه سوخت راکتور تحت راکتور تحت فشار 15

شکل 1-7) سطح مقطع یک راکتور آب جوشان؛جریان آب با پیکان‏ها مشخص شده است… 18

شکل 1-8) عملکرد راکتور حرارتی گازی.. 19

شکل 1-9) راکتور گازی پیشرفته. 21

شکل 1-10) نمودار راکتور گازی درجه بالا MW 25

شکل 1-11) نمودار دستگاه بخار در یک راکتور اب سنگین 26

شکل 2-1) دیاگرام طرح تولید و سیکل تجزیه فعالیت محصولات شکاف در مدار خنک کننده اولیه 30

شکل 2-2) طرح یک مجتمع سوخت1000- VVER 33

شکل 2-3) حالات شکست و اندازه گیری های شکست توجه آنالیز واکنشی مبنی بر مطالعه SNL 41

شکل 3-1) هندسه کد MCNP4.. 47

شکل 3-2) تعریف مرزهای سفید. 48

شکل 3-3) تعریف مرزهای تناوبی.. 49

شکل 3-4) چشمه‏ی نقطه‏ای با انرژی هیستوگرامی.. 51

شکل 4-1)  میله سوخت شبیه سازی پژوهش…. 55

شکل 4-2) شبیه سازی میله سوخت درون قلب راکتور به کمک کد MCNP.. 56

شکل 4-3) نمایی از بالا ی قرص و ترک وارد برآن.. 56

فهرست نمودارها

عنوان صفحه

نمودار4- 1) شار نوترونی قرص سوخت در فاصله 4/0سانتی متری بدون ترک… 57

نمودار 4-2) شار نوترونی قرص سوخت در فاصله 5 سانتی متری بدون ترک… 57

نمودار4-3) شار فوتونی قرص سوخت در فاصله 4/0 سانتی متری بدون ترک… 58

نمودار4-4) شار فوتونی قرص سوخت در فاصله 5 سانتی متری بدون ترک… 58

نمودار 4-3-1-1) شار نوترونی قرص سوخت در فاصله 4/0 سانتی متری همراه با ترک… 59

نمودار 4-3-1-2) شار نوترونی قرص سوخت در فاصله 5 سانتی متری همراه با ترک… 59

نمودار 4-3-1-3) شار فوتونی قرص سوخت در فاصله 4/0 سانتی متری همراه با ترک… 60

نمودار 4-3-1-4) شار فوتونی قرص سوخت در فاصله 5  سانتی متری همراه با ترک… 60

نمودار 4-3-2-1) شار نوترونی در فاصله 4/0 سانتی متری همراه با  ترک… 61

نمودار 4-3-2-2) شار نوترونی در فاصله 5 سانتی متری همراه با  ترک… 61

نمودار 4-3-2-3) شار فوتونی در فاصله 4/0 سانتی متری همراه با ترک… 62

نمودار 4-3-2-4) شار فوتونی در فاصله 5 سانتی متری همراه با ترک… 62

نمودار 4-3-3-1) شار نوترونی در فاصله 4/0 سانتی متری همراه با ترک… 63

نمودار 4-3-3-2) شار نوترونی در فاصله 5  سانتی متری همراه با ترک… 63

نمودار 4-3-3-3) شار فوتونی در فاصله 4/0  سانتی متری همراه با ترک… 64

نمودار 4-3-3-4) شار فوتونی در فاصله 5  سانتی متری همراه با  ترک… 64

نمودار 4-3-4-1) شار نوترونی در فاصله 4/0 سانتی متری همراه با  ترک… 65

نمودار 4-3-4-2) شار نوترونی در فاصله 5 سانتی متری همراه با ترک… 65

نمودار 4-3-4-3) شار فوتونی در فاصله 4/0  سانتی متری همراه با ترک… 66

نمودار 4-3-4-4) شار فوتونی در فاصله 5  سانتی متری همراه با ترک… 66

نمودار 4-3-5-1) شار نوترونی در فاصله 4/0 سانتی متری همراه با  ترک… 67

نمودار 4-3-5-2) شار نوترونی در فاصله 5  سانتی متری همراه با ترک… 67

نمودار 4-3-5-3) شار فوتونی در فاصله 0.4  سانتی متری همراه با ترک… 68

نمودار 4-3-5-4) شار فوتونی در فاصله 5 سانتی متری همراه با  ترک… 68

نمودار 4-3-6-1) شار نوترونی در فاصله 4/0 سانتی متری همراه با ترک… 69

نمودار 4-3-6-2) شار نوترونی در فاصله 5 سانتی متری همراه با ترک… 69

نمودار 4-3-6-3) شار فوتونی در فاصله 4/0 سانتی متری همراه با ترک… 70

نمودار 4-3-6-4) شار فوتونی در فاصله 5  سانتی متری همراه با ترک… 70

نمودار 4 -5-1-1) شار نوترونی بر حسب انرژی در فواصل مختلف برای قرص سوخت بدون ترک… 73

نمودار 4 -5-1-2) شار نوترونی برحسب انرژی در فواصل مختلف برای قرص سوخت با ترک… 74

نمودار 4-5-1-3) شار فوتونی بر حسب انرژی در فواصل مختلف برای قرص سوخت بدون ترک… 75

نمودار 4-5-1-4) شار فوتونی بر حسب انرژی فواصل مختلف قرص سوخت با ترک ( a ×8 /0×1/0 ) 76

نمودار 4-5-2-1) شار خروجی نوترونی برحسب فاصله با ترک به ابعاد ( a ×8 /0×1/0 ) 77

نمودار 4-5-2-2) شار خروجی نوترونی برحسب فاصله با ترک در مجتمع سوخت ( a ×8 /0×1/0 ) 78

نمودار 4- 5-2-3) شار خروجی نوترونی برحسب فاصله در مجتمع سوخت به ابعاد ( a ×8 /0×1/0 ) 79

نمودار 4-5-2-4) شار خروجی فوتونی برحسب فاصله با ترک به ابعاد ( a ×8 /0×1/0 ) 80

نمودار 4-5-2-5) شار خروجی فوتونی برحسب فاصله در مجتمع سوخت با ترک ( a ×8 /0×1/0 ) 81

نمودار 4-5-2-6) شار خروجی فوتونی برحسب فاصله در مجتمع سوخت با ترک ( a ×8 /0×1/0 ) 82

 

چکیده
در روند حادثه های شدید (Severe Accident) قرص های سوخت دچار تورم شده و سپس باعث وارد کردن آسیب به غلاف سوخت و در نتیجه شکستگی غلاف می گردد. شکستگی غلاف باعث آسیب به میله ی سوخت مجاور و تغییر شار در ناحیه ی مورد نظر و میگردد.

در این تحقیق اثر تورم عناصر سوخت روی شارهای نوترون و گاما با استفاده از کدMCNP4C  مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. برای این منظور ابتدا یک المان سوخت به شکل استوانه ای که حاوی سوخت UO2 با غنای 5% ، طول  4/67 سانتی متر و شعاع 1 سانتی متر  است بعنوان هندسهء مسئله در نظر گرفته شده است. سپس یک ترک که ابعاد آن از محور مرکزی سوخت تا سطح خارجی سوخت گسترش می یابد ، روی قرص ایجاد می شود. پس از کامل کردن هندسهء  شار نوترونی و شارگامایی برای فواصل 

اهداف پژوهش –

سوال های پژوهش –

فرضیه های پژوهش –

– تعریف متغیرهای پژوهش

تعریف عملیاتی متغیرها –

تعریف عملیاتی مهارت مقابله ای –

– تعریف عملیاتی رشداجتماعی

تعریف عملیاتی سازگاری  –

تعریف نطری متغیرها –

– تعریف نظری مهارت مقابله ای

تعریف نظری رشداجتماعی –

تعریف نظری سازگاری –

 

فصل دوم : ادبیات وپیشینه پژوهش

عنوان ………………………………………………………………………………………………………………………….. صفحه

– ادبیات پژوهش

– تعریف مهارت مقابله ای

تاریخچه مهارت مقابله ای  –

– تعریف رشداجتماعی

– تاریخچه رشداجتماعی

– تعریف سازگاری

– تاریخچه سازگاری

– پیشینه پژوهش

– پژوهش های انجام شده در داخل کشور

– پژوهش های انجام شده در خارج از کشور

– خلاصه و جمع بندی

 

 

 

 

 

 

 

فصل سوم : روش شناسی پژوهش

عنوان ………………………………………………………………………………………………………………………….. صفحه

– روش انجام پژوهش

– جامعه آماری

– نمونه اماری

– ابزار پژوهش

– پرسش نامه مهارت مقابله ای

– پرسش نامه رشداجتماعی

– پرسشنامه سازگاری

– اعتبار وروایی

– شیوه اجرا

– شیوه نمره گذاری

– شیوه نمره گداری راهبردمقابله ای

– شیوه نمره گذاری رشداجتماعی

– شیوه نمره گذاری سازگاری

– روش تجزیه تحلیل داده ها

 

 

 

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها  

عنوان ………………………………………………………………………………………………………………………….. صفحه

– مقدمه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

عنوان ………………………………………………………………………………………………………………………….. صفحه

  – فرضیه اصلی

– فرضیه فرعی

– نتیجه گیری نهایی

– محدودیت ها و مشکلات پژوهش

– پیشنهادهای پژوهش

– پیشنهادهای مبتنی بر پژوهش حاضر

– پیشنهادات به پژوهشگران آینده

– خلاصه وجمع بندی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

منابع

عنوان ………………………………………………………………………………………………………………………….. صفحه

– منابع فارسی

– منابع خارجی

پیوست وضمائم

عنوان ………………………………………………………………………………………………………………………….. صفحه

– پرسشنامه راهبردهای مقابله ای

– پرسشنامه رشداجتماعی

– پرسشنامه سازگاری

چکیده

عنوان ………………………………………………………………………………………………………………………….. صفحه

– چکیده به انگلیسی

طرح روی جلد

عنوان ………………………………………………………………………………………………………………………….. صفحه

– طرح روی جلد به انگلیسی

 

 

 

– چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه مهارت های مقابله ای بارشداجتماعی وسازگاری دختران مقطع دوره اول متوسطه منطقه هفت آموزش وپرورش شهر تهران است ، که بدین روش 370 نفر از دانش آموزان دختر مقطع دوره اول متوسطه به روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای دو مدرسه انتخاب و از هرپایه به تصادف 2 کلاس انتخاب شدند و ابزار پژوهش عبارت است از پرسشنامه راهبردهای مقابله ای لازاروس [1]، رشد اجتماعی وایلند[2] و سازگاری بل[3] و نتایج رگرسیون نشان دادکه متغیرملاک رشداجتماعی وسازگاری درمقایسه با متغییر پیش بین مهارت مقابله ای در پایان دوره به شکل معناداری رابطه بیشتری درمتغیرهای رشداجتماعی وسازگاری (خانه ، سلامتی ، عاطفی واجتماعی ) که ازخودنشان داد : مهارت های مقابله ای  قدرت پیش بینی رشد اجتماعی را دارد وهمین طور مهارت های مقابله ای  قدرت پیش بینی سازگاری را دارد ، بین مهارت های مقابله ای ( مسئله مدار، هیجان مدار ) بارشداجتماعی و سازگاری رابطه  مثبت معناداری وجوددارد که با  احتمال % 95 مهارت های مقابله ای سبب افزایش رشداجتماعی وسازگاری نوجوانان شده است . دراینجا می توان نتیجه گرفت که مهارت های مقابله ای با رشداجتماعی وسازگاری رابطه معناداروجوددارد

– مقدمه

نوجوانی دوره ای پرتغییروپرچالش است که میتواند برای نوجوان استرس زاودشواروتمام منابع بالقوه اورا فراخواند.برای نوجوانی که تغییرات زیاددرجنبه های مختلف زندگی روبرو هستندمقابله بسیارمهم است.لذا اگردرمعرض آموزش مهارت های مقابله ای قراربگیرند،زمینه ای برای بروزمشکلات ازبین خواهد رفت،   مشکلات این دوره مانند حلقه های زنجیربه هم پیوسته اندوهریک به دیگری ختم می شودوبی توجهی نسبت به تشخیص باعث می شود تامشکلات این دوره برروی یکدیگر انباشته شوندویامشکلات کوچک به مشکلات بزرگ وبزرگتر تبدیل شوندتاجایی که باعث ایجادمشکل حادشود( بذل ،1393 ) . نوجوانان علاوه بر سلامت روحی، نیازمند داشتن رشد اجتماعی سالم برای روابط آینده و محیط کار خود هستند. شما می‌توانید با یافتن راه‌هایی برای پرورش مهارت‌های اجتماعی نوجوانتان، او را فردی کاملاً متعادل و پرورش‌یافته کنید. کاری که به هیچ عنوان نباید انجام دهید، این است که فرزند نوجوان خود را به دلیل تمایل او به تنها بودن و اینکه به راحتی با کسی دوست نمی‌شود، تحقیر کنید. به جای این، باید به او بگویید که حتی با شخصیت تودارش، می‌تواند مهارت‌های اجتماعی خوب را در خود رشد دهد. انسان سازگار کسی است که از سلامت روانی برخوردار باشد اماتغییراتد را به طور جدی زیر سوال می برد و در نتیجه احتمال تضاد، تعارض، استرس و سردرگمی پدید می آید (بذل ،1393 ).

پژوهش ها نشان می دهد که خانواده، موثرترین عامل محیطی در رشد و تحول شناختی کودک است و بسیاری از مشکلات به طوری که خانواده به عنوان یکی از محیط های موثر در سلامت جسمی و روانی فرد درکودکان از خانواده های آنها ناشی می شود (کامبرینک ،گراهام [4]، 2006 ). [5]در مجموع، ادراک نوجوان از خانواده اش غالبا رابطه ی مستقیم و محکمی با کارکرد روان شناختی او دارد (میلیکیان وهمکاران ،2006 ).

باتوجه به آنچه گفته شد در این پژوهش، به دنبال  بررسی رابطه مهارت های مقابله ای بارشداجتماعی و سازگاری دانش آموزان دختردوره مقطع اول متوسطه منطقه هفت آموزش وپرورش شهرتهران آنها بوده ایم.

 

 

– بیان مسأله

رشد اجتماعی یعنی تغییراتی که در نتیجه تاثیر متقابل با اشخاص، اوضاع و احوال اجتماعی و سازماندهی در فرد پیدا میشوند و به بیانی دیگر سلسله تغییرات و پیشرفتهایی که از هنگام تولد تا مرگ در رفتار اجتماعی احساسات،گرایش ها، ارزش ها و… رخ میدهندمعیارهای اندازه گیری رشد اجتماعی هر کس ،میزان سازگاری او با دیگران است. رشد اجتماعی نه تنها در سازگاری با اطرافیان که هم اکنون با آنها سروکار داریم موثر است، بلکه در موفقیت تحصیلی، پیشرفت شغلی، انتخاب همسر و رضایت مندی از زندگی زناشویی و ارتقاء منزلت اجتماعی مانیز تاثیربسزایی دارد (آمالی ،1390 ).

به آن شکل یادگیری گفته میشودکه به سازگاری با جامعه و (socialization[6]) به بیان دیگر،اجتماعی شدن

محیط فرهنگی بستگی دارد.و رفتار فرد به اعتبار اینکه یک موجود زنده اجتماعی است قدم به قدم با رشد فردیت او تغییر می یابد، و این رشد اجتماعی و فردی، شخصیت فرد را کامل می کند. بدین معنا همان طوری که کودک می تواند با دیگران ارتباط یافته همکاری کند در عین حال، توانایی او بر اظهار و اثبات وجود خود رشد می یابد و می تواند به عنوان یک «فرد مشخص» از مصالح خود دفاع کند. از این رو، ملاحظه می کنیم که کودک میان هشت ماهگی و چهار سالگی تنها به فعالیت های اجتماعی میل ندارد بلکه رفتارهای دیگری از قبیل مقاومت و مخالفت ورزیدن برای تأکید وجود خود از او سر می زنند. همه این اشکال رفتار، مظاهر یکسانی برای رشد اجتماعی کودک بشمار می روند، و شدت وضوح آنها به اختلاف افراد، گوناگون می شود و حتی فرد نیز در مواقع گوناگون اختلاف پیدا می کند ( شعاری نژاد ، 1390 ).

ازنظرکارن هورنای [7]، سازگاری رفتار بهنجار یا ناسازگار ریشه در مناسبات والدین و فرزندان دارد. اگر فرد، گرمی و عشق را تجربه کند، احساس امنیت می کند و به شیوه ای بهنجار رشد می کند. در واقع اگر فردی

واقعاً مورد عشق واقع شود می تواند مشکلات گوناگونی را در آینده تحمل کند.همچنین احساس ناامنی باعث می شود تا فرد متوسل به شیوه هایی شود که ناآرامی درونی خود را تضعیف و به حداقل کاهش دهد (آمالی،1390 ).

ازنظر راجرز[8] اشخاص سازگار می توانند خودشان راهنمای دگرگونی و کمال خویش باشند و زندگی شان را بدون تاثیر رویدادهای گذشته هدایت کنند. دراین نظریه خصیصه چشم پوشی و آسان نگری بر خود نمایان است و همچنین در فراخواندن راجرز به خود بودن و در اکنون بودن، گیرایی خاصی نهفته است. نظر دیگری که راجرز ابراز داشته است، وجود گرایش فطری به سوی رشد و کمال و سلامت روان فرد است، یعنی انگیزش ذاتی در افراد برای سلامت روان وجود دارد که ما را به پیش می راند (آمالی، 1390 ).

مک دونالد [9]در مورد سازگاری و همچنین ناسازگاری معتقد است: فردی سازگار است که پاسخ هایی که او را به تعامل با محیطش قادر می کنند آموخته باشد تا در نتیجه در حالی که به طرق قابل قبول اعضای جامعه خود رفتار می کند، احتیاجاتی که در او هست نیز ارضا شوند. درسالهای اخیر توجه به مهارتهای مقابله ای دررشداجتماعی وسازگاری ، بسیارموردتوجه وبررسی قرارگرفته است ونشان داده شده که بکارگرفتن راهبردهای مقابله ای موثر، نقش مهمی درپیشبرد رشداجتماعی وسازگاری داشته است (شعاری نژاد،1390 ).

منظوراز مهارت‌های مقابله‌ای همان روش‌های برخورد با مسائل است که از طرف فرد به طور آگاهانه طراحی و به اجرا درمی آید و نتیجه آن حل مسئله و یا افزایش ظرفیت روانشناختی فرد برای از سرگذراندن موفقیت آمیز شرایط بحرانی و دور ماندن از آسیب‌های ناشی از بحران‌های روحی پیش آمده است. مقابله‌های ناکارآمد نیز تلاش‌هایی هستند که گرچه برای مقابله با شرایط دشوار به کار گرفته می‌شوند ولی نوعاً به بدتر شدن اوضاع و پیچیده‌تر شدن وضعیت منجر می‌شوند، لذا نمی توان از این دسته مقابله‌ها به مهارت تعبیر کرد. مثلاً فردی که برای کاستن از استرس به مواد مخدر روی می‌آورد، گرچه نوعی مقابله با استرس و هیجان منفی در کوتاه مدت به وقوع می‌پیوندد ولی باید هزینه این لذت‌های کوتاه مدت را به صورت تحمل اعتیاد و عوارض شوم آن بپردازد (ریو ، [10]2006 ، ترجمه سید محمدی ، ۱۳91 ). طبق نظر لازاروس و فولکمن ، مقابله به فرایندمدیریت تقاضاها( بیرونی یا درونی ) که دشوارویافراترازمنابع فردارزیابی شود، اشاره دارد.ازنظرآنان،مقابله دربرگیرنده تلاشهااعم ازکنش محوردرون روانی ، برای اداره وکنترل تقاضاهای محیطی، درونی وکشمکش های میان آنهاست ( لازاروس ، ولانیر [11]، 2007 ) .

روشهای مقابله باتغییرات زندگی وتنش های حاصله ازاین تغییرات درافرادمختلف وبرحسب موقعیتهای گوناگون متفاوت است.راهبردهای مقابله ای مجموعه ای ازتلاش های شناختی ورفتاری فرد است که درجهت تعبیروتفسیرواصلاح یک وضع تنش به کارمی رود  ( غضنفری وقدم پور،1387 ).

مهارت‌های مقابله‌ای همان روش‌های برخورد با مسائل است که از طرف فرد به طور آگاهانه طراحی و به اجرا درمی آید و نتیجه آن حل مسئله و یا افزایش ظرفیت روانشناختی

1-4. جنبه جدید و نوآوری… 7

1-5. اهداف پژوهش…. 7

1-6. قلمرو تحقیق.. 8

1-7. فرضیه‌های پژوهش…. 8

1-8. ملاحظات اخلاقی.. 8

1-9. تعاریف نظری… 9

مدیریت زنجیره تامین سبز. 9

رضایت کارکنان.. 9

بهره‌وری عملیاتی.. 9

بهره‌وری رابطه‌ای.. 9

عملکرد کسب و کار 9

صنعت گرانول پی‌وی‌سی.. 10

فصل دوم. 11

2-1. مقدمه. 12

2-2. نظریه وابستگی منابع. 13

2-2-1. وابستگی‌ به‌ منابع یعنی چه؟ 14

2-2-2. قدرت و وابستگی.. 14

2-2-3. نتیجه‌گیری.. 15

2-3. مدیریت زنجیره تامین.. 15

2-3-1. تعریف مدیریت زنجیره تامین.. 15

2-3-2. تاریخچه مدیریت تولید و زنجیره تامین.. 16

2-3-3. اهمیت مدیریت زنجیره تامین.. 17

2-3-4. ذخیره تامین جهانی.. 18

2-3-5. گستره مدیریت زنجیره تامین.. 18

2-3-6. هماهنگی بین جریان‌ها 18

2-3-7. انواع رویکردها به مدیریت زنجیره تامین.. 19

2-3-8. اهداف مدیریت زنجیره تامین.. 20

2-3-9. بهینه سازی زنجیره تامین.. 20

2-4. محیط زیست… 21

2-4-1. انواع محیط زیست.. 22

2-4-2. سیر تحولات محیط زیست.. 23

2-4-3. اهمیت رعایت مسائل زیست‌محیطی در ایران.. 24

2-4-4. سیستم‌های مدیریت زیست‌محیطی.. 25

2-4-4-1. تاریخچه و سیر تکامل سیستم‌های مدیریت زیست‌محیطی.. 25

2-4-4-2. مزایای استاندارد ایزو 147001. 27

2-4-4-3. برقراری استاندارد زیست‌محیطی ISO 14700.. 28

2-4-4-4. بهره‌وری سبز و ISO 14700.. 28

2-5. مدیریت زنجیره تامین سبز. 29

2-5-1. مقدمه. 29

2-5-2. مدیریت زنجیره تامین و بهره‌وری سبز. 29

2-5-3. سبز کردن زنجیره تامین چیست؟ 30

2-5-2. اهمیت مدیریت زنجیره تامین سبز. 30

2-5-3. مزایای مدیریت زنجیره تامین سبز. 32

2-6. ادبیات تحقیق مرتبط با مدیریت زنجیره تامین سبز. 33

2-6-1. پژوهش‌های انجام شده در داخل کشور 33

2-6-2. پژوهش‌های انجام شده در خارج از کشور 34

2-6-2-1. نظریه وابستگی منابع و عملکرد سازمان.. 35

2-6-2-2. تئوری وابستگی منابع و مدیریت زنجیره تامین.. 36

2-6-2-3. مدیریت زنجیره تامین سبز و تئوری وابستگی منابع. 37

2-6-2-4. مدیریت زنجیره تامین سبز و عملکرد سازمانی.. 38

2-6-2-5. تامین‌کنندگان و مدیریت زنجیره تامین سبز. 38

2-6-2-6. زنجیره تامین سبز، رضایت شغلی کارکنان، بهره‌وری عملیاتی و عملکرد سازمانی.. 39

2-6-2-7. زنجیره تامین سبز، بهره‌وری عملیاتی، بهره‌وری رابطه‌ای و عملکرد سازمانی.. 40

2-6-2-8. زنجیره تامین سبز، بهره‌وری رابطه‌ای، عملکرد سازمانی.. 42

2-7. مدل پیشنهادی تحقیق.. 45

فصل سوم. 46

3-1. مقدمه. 47

3-2. روش تحقیق.. 48

3-3. متغیرهای تحقیق.. 49

3-4. روش‌ها و ابزار گردآوری داده‌ها 49

3-5. روایی و پایایی پرسش‌نامه. 51

3-6. جامعه و نمونه آماری… 51

3-6-1. جامعه آماری.. 51

3-6-2. نمونه آماری و روش محاسبه حجم نمونه. 51

3-7. روش‌های تجزیه و تحلیل اطلاعات… 52

3-8. روش‌شناسی پژوهش…. 52

3-8. معرفی صنعت گرانول پی‌وی‌سی.. 53

فصل چهارم. 55

بخش اول: آمار جمعیت‌شناختی پاسخ‌دهندگان.. 56

4-1. بررسی جمعیت‌شناختی پاسخ‌دهندگان.. 56

 

4-1-1. سن پاسخ دهندگان.. 56

4-1-2. جنسیت پاسخ دهندگان.. 56

4-1-3. سنوات خدمتی پاسخ دهندگان.. 57

4-1-4. سطح تحصیلات پاسخ دهندگان.. 58

4-1-5. پست سازمانی پاسخ دهندگان.. 58

4-1-6. آیا از برنامه های مدیریت زیست محیطی اطلاعی دارید؟ 59

4-1-7. آیا این برنامه ها را در شرکت خود تصویب کرده و به کار بسته اید؟ 60

بخش دوم. 60

4-2.تحلیل فرضیات تحقیق.. 60

4-2-1. فرضیه‌های تحقیق.. 60

4-2-2. مدل مفهومی تحقیق.. 61

4-2-3. سنجش بارهای عاملی.. 61

4-2-4. تحلیل پایایی ابزار سنجش… 63

4-2-5. پایایی ترکیبی.. 64

4-2-6. روایی همگرا 65

4-2-7. روایی واگرا 65

4-2-8. ضرایب معناداری z. 66

4-2-9. معیار R2. 68

4-2-10. معیار Q2. 68

4-2-11. برازش مدل کلی (معیار GoF) 69

4-2-12. 70

آزمودن فرضیه ها 70

فصل پنجم.. 75

5-1. مقدمه. 76

5-2. ویژگی‌های جمعیت‌شناختی.. 76

5-3. بحث و بررسی.. 77

5-3. مدل حاصل از یافته‌های این تحقیق.. 81

5-3. مشکلات و محدودیت‌های تحقیق.. 81

5-4. پیشنهادهای تحقیق.. 83

فهرست منابع فارسی.. 84

فهرست منابع غیر فارسی.. 85

چکیده

در شرایطی که شرکت‌های تولیدی تحت رقابت شدید مشغول فعالیت هستند، به تولید محصولات متنوع می‌پردازند و گاهی اوقات به عوارض زیست‌محیطی استفاده از مواد مختلف توجهی ندارند. این در حالیست که اجرای شیوه‌های مدیریت زیست‌محیطی مانند مدیریت زنجیره تامین سبز (GSCM)[1] می‌تواند علاوه بر حفظ مزیت رقابتی شرکت‌ها، به جلوگیری از آلودگی محیط زیست نیز کمک کند. هدف این پژوهش شرح نتایج اجرای GSCM و رابطه آن با عملکرد سازمانی در صنعت گرانول پی‌وی‌سی می‌باشد. در این مطالعه از یک مدل مفهومی در ارتباط با GSCM و عملکرد کسب‌و‌کار، از طریق سه متغیر سازمانی رضایت شغلی، بهره‌وری عملیاتی و بهره‌وری رابطه‌ای به عنوان واسطه‌ها استفاده شده است.

تحلیل‌های آماری بر اساس داده‌های جمع‌آوری شده از طریق بررسی 92 پرسش‌نامه در صنعت گرانول پی‌وی‌سی صورت گرفته است. پایایی و روایی مدل پژوهش و پرسش‌نامه، مورد آزمون قرار گرفتند و تائید شدند. به منظور آزمون فرضیه‌ها، از تکنیک حداقل مربعات جزئی (PLS)[2] در مدل معدلات ساختاری استفاده شده است.

برخی از یافته‌های قبلی این مطالعه حکایت از یک رابطه مستقیم بین اجرای GSCMو عملکرد کسب‌و‌کار داشته‌ است. اما در این پژوهش رابطه مستقیمی تائید نشده است. این در حالیست که به رابطه‌های معنادار غیرمستقیم بین اجرای GSCM و عملکرد کسب‌و‌کار از طریق متغیرهای واسطه بهره‌وری عملیاتی و رضایت شغلی رسیده‌ایم. این نتیجه نشان داد که عملکرد کسب‌و‌کار زمانی بهبود می‌یابد که GSCM، رضایت شغلی و بهره‌وری عملیاتی را بالا ببرد. بطور کلی یافته‌های این مطالعه با مطالعات قبلی در دیگر نقاط دنیا سازگار است. همچنین تعداد کمی از مطالعات این حوزه، بر اساس تئوری وابستگی منابع انجام شده بود.

1-1. مقدمه

هر روز اخبار جدیدی از رشد و پیشرفت شرکت‌ها و بنگاههای تولیدی در سطح بین المللی شنیده می‌شود. شرکت‌ها بر روی بازارهای بزرگ دست می‌گذارند و در نقاط مختلف دنیا به دنبال مشتری هستند و خوب می‌دانند که باید ارزش‌های مورد نیاز مشتریانشان را تامین کنند و در راستای حفظ این ارزش‌ها بکوشند. باید به نیازهای مشتریان، تامین‌کنندگان وکارکنان پاسخ مناسب بدهند و دغدغه‌های آنها را برطرف کنند. محصولات و خدمات را با کیفیت و تنوع بالاتر تولید کنند تا از گود رقابت موفق بیرون بیایند. بنابراین برای حفظ دوام و بقا در چنین بازار رقابتی، تنها مدیریت داخلی سازمان کافی نیست، بلکه مدیریت زنجیره تامین، این راهبرد عملیاتی جهانی می‌تواند به کسب مزیت رقابتی کمک کند. از طرفی با افزایش نگرانی‌ها در مورد محیط‌زیست، علاوه بر توسعه صنایع، در فرایند عملیاتی زنجیره تامین این الزام ایجاد شده است که به آلودگی‌های زیست محیطی نیز توجه شود، که همه را مجاب میکند تا از تامین‌کنندگان، تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان‌ نیازهایشان بخواهند که در امور خود‌، الزامات زیست محیطی را رعایت کنند و امورشان را در قالب مدیریت زنجیره تامین سبز دنبال کنند تا شاهد نشر کمتر آلودگی‌ها باشیم.

1-2. بیان مسئله

رقابت جهانی در محیطی که مدام در حال تغییر می‌باشد باعث شده تا سازمان‌ها اهمیت انعطاف پذیری را درک کنند و واکنش‌های سنجیده و به موقعی از خود نشان دهند. امروزه سازمان‌ها برای بقای خود نیاز به جهانی­شدن و حضور در این عرصه بزرگ دارند، حتی اگر بخواهند در سطح ملی و یا منطقه‌ای نیز حضور داشته باشند باید جهانی بیاندیشند. حال آنکه جهانی‌شدن و کسب جایگاه مناسب در دنیا و حفظ ارزش‌های بدست آمده نیاز به بهره­گیری از علم روز دنیا و الگوهای صحیح مدیریتی همچون زنجیره تامین دارد. در سال‌های اخیر در دنیا توجه بسیار زیادی به مدیریت زنجیره تأمین شده است. اما باید توجه داشت که از طرفی دیگر، موفقیت و سلامت یک سازمان درگرو سلامت محیط سازمان و افراد در تعامل با سازمان می‌باشد و همچنین سلامت افراد و محیط‌زیست، منوط به این است که سازمانی سالم داشته باشیم اما متأسفانه امروزه با بی‌توجهی‌هایی که به مسایل زیست‌محیطی می شود، شاهد آلودگی‌هایی هستیم که منجر به آلودگی محیط‌زیست می‌شود، باعث بیماری و ضعف انسان‌ها می شود و در نهایت منجر به یک دور باطل می‌شود که فقط انتقال‌دهنده آلودگی از محیط به سازمان، از سازمان به محیط‌زیست، از سازمان به فرد، از سازمان به سازمان دیگر و … می شود و مشخص نیست که چه تأثیراتی بر عملکرد خود سازمان و همچنین چه صدماتی برای آیندگان داشته باشد. طی پژوهش‌هایی که صورت گرفته است با افزودن یک کلمه سه حرفی به مدیریت زنجیره تأمین، بار دیگر بر قابلیت‌های این الگوی صحیح تأکید شده است. ” سبز ” پسوندی ست که این مفهوم را به مدیریت زنجیره تأمین سبز تبدیل کرده است به این معنا که با اجرای سیاست‌های سبز در طول زنجیره تأمین شاهد انتقال پاکیزگی و سلامت از سازمان به محیط و فرد و سازمان دیگر باشیم و نگاهی زیست‌محیطی به زنجیره تأمین داشته باشیم. برای تبیین این مفهوم به تعریف (زو و همکاران ، 2008)[3] از مدیریت زنجیره تأمین سبز پرداخته می‌شود که عبارت است از: “اتخاذ شیوه‌های مدیریت زنجیره تأمین سازگار با محیط‌زیست از جمله: مدیریت زیست محیطی داخلی، خرید سبز، همکاری با مشتریان و طراحی محصولات سازگار با محیط‌زیست در راستای توسعه و استراتژی‌های عملیاتی شرکت برای پایداری محیط پیرامون شرکت”. البته شواهد حکایت از آن دارد که سازمان‌ها برای پاسخگویی به نیاز مشتریان و همچنین فشارهای سازمان‌های بین‌المللی و دولتی حامی مسایل زیست‌محیطی، چند سالی است که واکنش نشان داده‌اند و ضرورت مدیریت زیست‌محیطی راپذیرفته‌اند و جهت رقابت با بازارهای جهانی به اجرای مدیریت زنجیره تأمین سبز پرداخته اند (لی و همکاران ، 2012)[4]. بسیاری از شرکت‌های خریدار تقاضا دارند که تأمین‌کنندگانشان، شیوه‌های مدیریت زنجیره تأمین سبز را اجرا کنند و حتی الزامات زیست‌محیطی اضافی را نیز انجام دهند (جبور و جبور ،2009[5]و لی، 2009[6]) و اهمیت این موضوع در سطح جهانی به اندازه‌ای است که تأمین‌کنندگان برای پیدا‌کردن هر فرصت کسب و کار در فضایی جدید ، بدون تمرین‌ها و شیوه‌های مدیریت زنجیره تأمین سبز، سخت تحت فشار هستند.(نیشیتانی ، 2010)[7]. نگاه زیست محیطی به زنجیره تأمین در هر کشوری، در هر صنعتی و در هر سطحی، موضوعیت پیدا میکند.

یکی از صنایعی که سبز بودن زنجیره تأمین آن از ملزومات داشتن محیط زیستی پاک و سبز است، صنعت پتروشیمی و صنایع تکمیلی و پایین دستی آن می باشد. صنعت پتروشیمی از صنایع مادر و اشتغال­زا است که به عنوان تغذیه­کننده سایر بخشهای صنعت می­تواند به عنوان موتور حرکت اقتصاد کشورهای در حال توسعه نقش اساسی را ایفا نماید.[8] و بخشی از تولیدات پتروشیمی مربوط به صنایع پایین­دستی و تکمیلی پتروشیمی است که از محصولات پتروشیمی و یا تولیدات پالایشگاه‌های نفت به عنوان مواد اولیه استفاده می‌کنند که باید بر هرچه سبزتر شدن زنجیره تامین آنها تاکید شود. در این مطالعه از یک مدل مفهومی در ارتباط با شیوه‌های مدیریت زنجیره تامین سبز و عملکرد کسب و کار ازطریق سه متغیر رضایت شغلی کارکنان، بهره‌وری عملیاتی و بهره‌وری رابطه‌ای به عنوان تعدیل‌کننده استفاده شده است. بنابراین در این پژوهش نیز سعی بر این بوده است که از طریق این سه متغیر به این سوال پاسخ دهیم که آیا اجرای مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت گرانول پی وی سی بر عملکرد کسب‌و‌کار تاثیر دارد؟

1-3. ضرورت و اهمیت انجام پژوهش

فعالیت‌های اقتصادی اعم از فعالیت‌های صنعتی، کشاورزی و خدماتی از یک سو از منابع طبیعی استفاده می‌کنند و به آن‌ها وابستگی دارند و از سوی دیگر، ماهیت فرآیند آن‌ها به گونه‌ای است که به طور بالقوه محیط زیست را آلوده می‌کنند. بنابراین چنانچه به پیامدها و مسائل زیست‌محیطی انجام این گونه فعالیت‌ها توجه نشود، باید هزینه‌های کلانی برای رفع خسارت و ضایعات ناشی از عدم توجه به این موضوع صرف شود. (هوانگ، 2001)[9]. از آنجا که اثرات نامطلوب محیطی در همه مراحل چرخه عمر محصول اتفاق می‌افتد و مدیریت برنامه‌ها و عملیات محیطی به داخل مرزهای سازمان محدود نمی‌شود، دیدگاه مدیریت زنجیره تامین سبز به عنوان دیدگاهی جامع که همه جریانات از تامین‌کنندگان به تولیدکنندگان و در نهایت به مصرف‌کنندگان را در بر می‌گیرد، مورد توجه بسیاری قرار گرفته است (زو و همکاران، 2008)[10].

رعایت ملاحظات زیست‌محیطی در ترکیب با مدیریت زنجیره تامین یک موقعیت برنده- برنده برای سازمان‌ها ایجاد می‌کند و به آن‌ها در به وجود آمدن یک مزیت قوی در بازار جهانی (از طریق کاهش هزینه و بهبود در رقابت) کمک می‌کند (هوآ، 2001)[11] سبز کردن زنجیره تامین هم در سطح فردی و هم ملی برای شرکت‌ها مزایایی دارد. در سطح فردی، برنامه‌های زنجیره تامین سبز باعث مزایای رقابتی معینی می‌شود؛ نظیر هزینه‌های کمتر، محصولات سبزتر و ادغام بهتر با تامین کنندگان. در سطح ملی، زنجیره تامین سبز می‌تواند بازارهایی را برای محصولات سبز ایجاد کند، همچنین باعث تطبیق بهتر تامین‌کنندگان با مسائل محیطی گردد. سبز کردن زنجیره تامین می‌تواند باعث بهبود موقعیت رقابتی شرکت از طریق کاهش هزینه‌ها گردد. علاوه بر کاهش هزینه‌ها، همکاری نزدیک با تامین‌کنندگان می‌تواند به محصولات سبز منجر گردد. شرکت‌ها در مورد محصولاتشان باید تجدید نظر کرده و آن‌ها را با محیط سازگارتر کنند. در این راستا برای موفقیت باید همکاری بیشتر و نزدیک‌تری با تامین‌کنندگان خود داشته باشند (تراوبریج، 2003).[12] طبق گزارش شرکت سرمایه‌گذاری بوعلی از صنعت پتروشیمی(1389) ، علاوه بر این که توسعه طرح‌های پتروشیمی ایران حامل مزایای داخلی و بین‌المللی زیادی برای کشور بوده است، ولی این صنایع نگرانی‌های زیادی را در رابطه با آلودگی‌های خود آفریده‌اند. آلودگی‌های زیست‌محیطی تا حدی است که کشورهای اروپایی بسیاری از کارخانجات تولید محصولات پتروشیمی خود را به کشورهای جهان سوم منتقل نموده و یا دیگر برنامه‌ای برای افزایش ظرفیت ندارند. یکی از محصولاتی که سهم بسیار بزرگی در بازار محصولات پتروشیمی دارد، پلی وینیل کلراید (PVC) است. این ماده، پلاستیکی با موارد استفاده نامحدود است به نحوی که در لحظه، هر شخصی می تواند تعداد بسیار زیادی از مصنوعات ساخته‌شده از این محصول را در اطراف خود ببیند. عطارچی و همکاران (1385) آورده‌اند که کاربرد بسیار زیاد این محصول روز به روز در حال افزایش است و هر روز افراد بیشتری (اعم از کارگر و مصرف کننده) در مواجهه با آن قرار می گیرند و به سلامتی آنها آسیب جدی وارد می شود. علاوه بر مطالب ذکر شده، طی بازدیدهایی که از کارخانجات تولید گرانول PVC [13] به عمل آمده است، برخی از پرسنل خطوط تولید از مجاورت با این مواد، ابراز نگرانی می‌کنند و احساس می‌کنند، سلامتی آنها در خطر است. بنابراین در این پژوهش تاثیرات مدیریت زنجیره تامین سبز بر عملکرد سازمانی در صنعت گرانول PVC بررسی خواهد شد تا گامی جهت سبزتر شدن زنجیره تامین برداشته شود و همچنین به دغدغه‌های افرادی که نگران محیط زیست خود هستند، پاسخی کوچک داده شود.

1-4. جنبه جدید و نوآوری

مدیریت زنجیره تامین سبز از مباحث جدید در حوزه زنجیره تامین است که به اهمیت مسائل زیست‌محیطی در مدیریت زنجیره تامین صنایع می پردازد. با توجه به ضرورت و اهمیت توسعه پایدار و وابستگی شدید صنایع به محیط اطراف خود، اهمیت رعایت مسائل زیست محیطی در برنامه‌ریزی زنجیره‌های تامین اهمیت روزافزونی می یابد. در این تحقیق به بررسی تاثیر رعایت مسائل زیست محیطی بر عملکرد کسب‌و‌کار در زنجیره تامین پرداخته می شود. پرداختن به تاثیر زنجیره تامین سبز بر عملکرد سازمانها، منجر به ترغیب سازمانها در رعایت مسائل زیست محیطی و حفظ محیط زیست خواهد بود. لازم به ذکر است، تا به حال در صنایع تکمیلی و پایین‌دستی پتروشیمی ایران، پژوهشی با این موضوع انجام نشده بود و در پژوهش‌هایی که در حوزه مدیریت زنجیره تامین سبز در صنایع دیگر انجام شده بود، کمتر به تاثیرگذاری آن بر عملکرد کسب‌و‌کار پرداخته بودند. از طرفی مدلی که در این پژوهش به کار گرفته شده است، تا به حال در هیچ کدام از پژوهش‌های داخل کشور مورد استفاده قرار نگرفته است. بنابراین پژوهش انجام شده، هم از حیث موضوع و هم از لحاظ مدل مفهومی صاحب نوآوری به شمار می رود.

1-5. اهداف پژوهش

هدف کلی: بررسی تاثیر مدیریت زنجیره تامین سبز بر عملکرد کسب‌و‌کار در صنعت گرانول پی‌وی‌سی ایران

اهداف جزئی:

بررسی تاثیر مدیریت زنجیره تامین سبز از طریق رضایت شغلی کارکنان بر عملکرد کسب‌و‌کار صنعت
گرانول پی‌وی‌سی ایران

بررسی تاثیر مدیریت زنجیره تامین سبز از طریق بهره‌وری عملیاتی بر عملکرد کسب‌و‌کار صنعت گرانول       پی‌وی سی ایران
بررسی تاثیر مدیریت زنجیره تامین سبز از طریق بهره‌وری رابطه‌ای بر عملکرد کسب‌و‌کار صنعت گرانول پی‌وی‌سی ایران
هدف کاربردی : تعیین این که مدیریت زنجیره تامین سبز در صنعت گرانول پی‌وی‌سی در ایران چه جایگاهی دارد و تاثیر آن بر عملکرد کسب‌و‌کار به چه میزان بوده است.

1-6. قلمرو تحقیق

قلمرو موضوعی این پژوهش حوزه‌ی مدیریت زنجیره تامین سبز و تحلیل عملکرد و بهره‌وری سازمانی است.

قلمرو زمانی این پژوهش از ابتدای سال 1393 تا آذر ماه 1393 می‌باشد.

قلمرو مکانی این پژوهش صنعت گرانول پی‌وی‌سی ایران می‌باشد. شامل تولید‌کنندگان استان قم که نیمی از تولید کشور را بر عهده دارند و همچنین آن دسته از تولیدکنندگان کشور که در بزرگترین رویداد نمایشگاهی صنعت پتروشیمی ایران (نمایشگاه ایران پلاست 2014)[14]، حضور داشتند.

1-7. فرضیه‌های پژوهش

فرضیه1: مدیریت زنجیره تامین سبز بر عملکرد کسب‌و‌کار تاثیرگذار است.

فرضیه2 : مدیریت زنجیره تامین سبز بر رضایت کارکنان تاثیرگذار است.

فرضیه3 : مدیریت زنجیره تامین سبز بر بهره‌وری عملیاتی تاثیرگذار است.

فرضیه4 : مدیریت زنجیره تامین سبز بر بهره‌وری رابطه‌ای تاثیرگذار است.

فرضیه5 : رضایت کارکنان بر عملکرد کسب‌و‌کار تاثیرگذار است.

فرضیه6 : رضایت کارکنان بر بهره‌وری عملیاتی تاثیرگذار است.

فرضیه7 : بهره‌وری عملیاتی بر عملکرد کسب‌و‌کار تاثیرگذار است.

فرضیه8 : بهره‌وری عملیاتی بر بهره‌وری رابطه‌ای تاثیرگذار است.

2 – 4- تلویزیون ونقش آ ن درافکارعمومی.. 15
2 – 5 – پلیس وامنیت… 16
2 -6- بخش اول،ادبیات نظری پژوهش… 17
2-6-1- نظریه‌های اثرات رسانه‌ها 17
2 -6- 1 –1- رسانه وتغییرالگوهایرفتاری.. 18
2 -6- 1 –1– 1 – عوامل موثربرسرمشق گیری.. 22
2 -6- 1 –2 – رسانه وتبلیغات فرهنگی.. 24
2 -6- 1 – 3 – میزان تأثیرتبلیغات فرهنگی برتغییررفتارمخاطبان. 25
2 -6- 1 –4 – حقوق شهروندی.. 26
2 -6- 1 –5- احترام به قانون. 29
2 -6- 1 –5 – 1- بررسی مفهوم قانون. 29
2-6-1-5 – 2- قانون درنظرفلسفه اسلامی.. 30
2 -6- 1 – 5 – 3 – قانون درزبا ن فارسی.. 30
2 – 6- 1 –5 – 4 – قانون گرایی وقانونگریزی.. 33
2 – 6- 1 – 5 – 5 – ابعادقانونگریزی.. 36
2 – 6- 1 – 5 – 6 – علل قانونگریزی.. 37
2 – 6- 1 – 5 – 7 – عوامل موثربرقانونگریزی.. 37
2- 7 – بخش دوم،پیشینه پژوهش… 38
2 – 8- بخش سوم،نتیجه گیری.. 42
2 – 9 –بخش چهارم،مدل پیشنهادیپژوهش… 43
فصل سوم روش شناسی پژوهش… 44
3 – 1- مقدمه. 45
3 – 2- روش پژوهش… 45
3 – 3 – جامعه،نمونه وروش نمونه گیری.. 46
3 – 4- روش گردآوری دادهها 46
3 –5 – ابزارگردآوری دادهها 48
3 –6 – روش تجزیه وتحلیل دادهها 48
فصل چهارم تجزیه وتحلیل دادهها 49
4 – 1- مقدمه. 50
4 – 2- بخش اول،سیمای آماری نمونه ها 51
4 – 3- بخش دوم،سوالهای پژوهش… 56
فصل پنجم بحث ونتیجه گیری.. 64
5– 1- خلاص هپژوهش… 65
5– 2 – بحث ونتیجه گیری.. 66
5– 3 – محدودیتهای پژوهش… 73
5– 4 – پیشنهادات کاربردی.. 73
5–5 – پیشنهادات برای پژوهشهای آتی.. 74
فهرست منابع. 75
پیوستها 80
مقدمه
با پیشرفت ارتباطات، جوامع دستخوش تغییرات بسیاری شده اند. رسانه های همگانی مانند تلویزیون در سطح جامعه جایگاهی را اشغال کرده اند که از آن جایگاه به طور فزاینده چه در سطح ملی و چه بین المللی مطرح شده اند. از آنجا که آموزش و فرهنگ از طریق رسانه های جمعی جریان می یابد، اشکال متفاوت زندگی نیز توسعه پیدا می کنند. در این رابطه می توان گفت رسانه ها بر شیوه های زندگی و سلیقه های عمومی در جامعه تأثیر می گذارند. در حال حاضر به دلیل اهمیت رسانه های جمعی، بیش از هر زمان دیگری این حوزه تحت بررسی و مطالعه دقیق و منظم قرار گرفته است. از چند دهه قبل به موضوع ارتباطات به ویژه ارتباطات جمعی توجه بیشتری شده و به رابطه رسانه ها با جامعه و تأثیرات اجتماعی و تعامل آنها تأکید بیشتری صورت گرفته است. با گسترش ارتباطات و وسایل ارتباطی، بشر هر روز بیش از پیش به اهمیت استفاده از آنها در زندگی انسان ها افزوده می شود. اطلاعات بیشتر یعنی قدرت بیشتر. بنابراین افراد برای ادامه حیات نیاز بیشتری به داشتن اطلاعات گسترده تر دارند. رسانه ها مخصوصاً تلویزیون از وزنی بالا در اوقات فراغت آدمیان برخوردار هستند (خوشنویس، 1389، 2).
رسانه تلویزیون تغییرات مهمی را در سیاست، آموزش، بازاریابی، اخبار، فرهنگ توده، زندگی اجتماعی و خانوادگی ایجاد کرده است. امروزه تماشای تلویزیون جزء انکارناپذیری از زندگی افراد است و به عنوان منبعی از اخبار باور کردنی،   اطلاعات و تعلیمات مهم، آگاهی های دقیق اجتماعی، سرگرمی لذتبخش و همراهی آرامش بخش پذیرفته شده است؛ به همین دلیل اغلب مردم حتی نمی توانند تصور کنند که بدون تلویزیون زندگی چگونه خواهد بود (زنجانی و قرهی، 1390، 42).
در واقع تلویزیون فراگیرترین رسانه پنج دهه اخیر است و در هر کشور رسانه جریان اصلی شمرده می شود و اغلب یا وابسته به دولت ها و یا در اختیار کمپانی های بزرگ قطب های سیاسی و اقتصادی کشورها می باشد. در اکثر کشورهای توسعه یافته، تلویزیون وسیع ترین گستره مخاطبان را در میان تمام رسانه ها به خود اختصاص داده است. در سراسر دنیا افراد بدون توجه به منشأ ملی، نژاد، طبقه اجتماعی، جنسیت یا سن تلویزیون تماشا می کنند و فراوانی تماشاکنندگان زیاد است. تلویزیون از بدو تولد فرد وجود دارد و جزئی از زندگی اوست و با انواع و اقسام برنامه ها از جمله فیلم، سریال و تبلیغات و … افراد جامعه را با مسائل متعددی آشنا می سازد (میرساردو و صداقت، 1386، 30).
از این رو با توجه به اهمیت همه جانبه تلویزیون به عنوان یکی از پرمخاطب ترین رسانه های عصر امروز در فصل حاضر به بیان مسئله، ضرورت و اهمیت، اهداف و سوال ها و در انتها تعاریف متغیرهای پژوهش پرداخته خواهد شد.
1 – 2- بیان مسئله
امروزه وسایل ارتباط جمعی به ویژه تلویزیون، از جمله عوامل مهم و اثرگذار بر شیوه و کیفیت زندگی فردی و گروهی افراد هستند. بر اساس اغلب دیدگاه های نظری و به ویژه طبق نظریه لازارسفلد[1]، سلطه این ابزار به حدی است که خصوصی ترین تجربه های انسانی، از جمله هیجان ها و احساسات عمیق را بر می انگیزند و در جهت دلخواه خود هدایت می کنند و به این ترتیب، واکنش های رفتاری افراد را بر اساس اهداف و سیاست های خود شکل می دهند. رسانه ها در زمینه آموزش های عمومی زندگی اجتماعی و مانند آنها اطلاعات عملی و مفید بسیاری ارائه می کنند (سعدی پور و علی پور، 1386، 111).پوتر[2] (1990، 49) به این مسئله اشاره کرده است که تلویزیون بُعد پرورشی و تربیتی داشته و در زندگی اجتماعی افراد اثرگذار است.
زندگی اجتماعی برای انسان یک ضرورت اجتناب ناپذیر و لازمه زندگی اجتماعی نیز، نظم، امنیت و عدالت است. در این راستا هر چیزی که بتواند زندگی اجتماعی را برای انسان کارآمدتر سازد، باید مورد توجه جدی قرار گیرد. از جمله این پدیده ها قانون است که انسان ها در پرتو آن می توانند علاوه بر بهره مندی از زندگی اجتماعی، از حقوق طبیعی خود نیز برخوردار شوند. بنابراین می توان گفت که لازمه استحکام و انسجام هر جامعه ای، توجه به قانون[3] و رعایت آن است (دانایی فرد و همکاران، 1389، 9).
حاکمیت قانون در جامعه از شاخصه های جوامع توسعه یافته و از اهداف عمده توسعه سیاسی است. از این رو هنگامی که از حاکمیت قانون در جامعه، به معنای کلی آن، سخن

مبحث اول: مفاهیم و تعاریف. 6

گفتار اول: تعریف جرم. 6

گفتار دوم: مفهوم تعدد جرم و انواع آن. 7

بند اول: مفهوم تعدد جرم. 7

بند دوم: انواع تعدد جرم. 8

الف) تعدد واقعی جرم. 8

ب) تعدد اعتباری جرم. 9

گفتار سوم: مفهوم تکرار جرم. 9

مبحث دوم: جایگاه حقوقی تعدد جرم و تکرارجرم    10

مبحث سوم: پیشینه تعدد و تکرار جرم در حقوق جزایی ایران   11

گفتار اول: سیر تحولات تعدد جرم و ابهامات پیرامون آن   12

بند اول: تعدد جرم در قانون مجازات عمومی مصوب 1304   12

بند دوم: تعدد جرم براساس ماده 2 الحاقی قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1312. 14

بند سوم: تعدد جرم درقانون مجازات عمومی سال 1352   15

بند چهارم: تعدد جرم در قانون راجع به مجازات اسلامی 1361   16

بند پنجم: تعدد جرم در قانون مجازات اسلامی1370. 16

گفتار دوم: سیر تحولات تکرار جرم در قوانین موضوعه ایران   18

بند اول: قانون مجازات عمومی مصوب 1304. 18

بند دوم: قانون مجازات عمومی مصوب 1352. 19

بند سوم: قانون راجع به مجازات اسلامی مصوب 1361   19

بند چهارم: قانون مجازات اسلامی مصوب 1370. 20

فصل دوم: تعدد جرم در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

مبحث اول: انواع تعدد و شرایط تحقق آن. 23

گفتار اول: تعدد مادی یا واقعی در جرایم تعزیری و شرایط تحقق آن   23

الف) ارتکاب بیش از یک جرم تعزیری درجه یک تا شش   23

ب) عدم صدور حکم محکومیت قطعی کیفری به جهت ارتکاب یکی از جرایم تعزیری درجه یک تا شش. 27

ج) عدم لزوم عمدی بودن جرایم ارتکابی. 28

گفتار دوم: تعدد واقعی در جرم شامل و شرایط آن   29

گفتار سوم: تعدد واقعی مسبوق به محکومیت قطعی تعزیری مرتکب و شرایط آن. 36

الف) سابقه محکومیت قطعی کیفری به سبب یکی از جرایم تعزیری درجه یک تا شش. 36

ب) ارتکاب دو یا چند جرم مستوجب مجازات تعزیری درجه یک تا شش 37

ج) نحوه عملکرد دادگاه در تعدد واقعی مسبوق به محکومیت قطعی تعزیری……………………………37

گفتار چهارم: تعدد واقعی به اعتبار تعدد نتایج مجرمانه   40

گفتار پنجم:تعدد واقعی در جرایم حدی. 43

الف) ارتکاب بیش از یک جرم حدی. 44

ب) عدم سابقه تحمل مجازات حدی. 44

گفتار ششم: تعدد واقعی در جرایم مستوجب قصاص و دیه   45

الف) تعداد واقعی در جرایم مستوجب قصاص. 45

ب) تعدد واقعی در جرایم موجب دیه. 47

گفتار هفتم: تعدد معنوی یا اعتباری. 48

الف) رویکردهای مختلف در خصوص تعدد معنوی یا عنوانی   48

ب) شرایط تحقق تعدد معنوی موضوع ماده 131 ق. م. ا. مصوب 1392   50

مبحث دوم: واکنش کیفری در قبال تعدد جرم. 53

گفتار اول: مجازات تعدد واقعی در جرایم تعزیری   53

گفتار دوم: مجازات مرتکب در جرم شامل. 57

گفتار سوم: مجازات تعدد واقعی به اعتبار تعدد نتایج مجرمانه   58

گفتار چهارم: مجازات تعدد واقعی در جرایم حدی   59

گفتار پنجم: مجازات تعدد واقعی در جرایم موجب قصاص و دیه   62

گفتار ششم: مجازات تعدد معنوی یا اعتباری. 62

الف) تحمیل مجازات اشد. 63

ب) ضابطه تشخیص مجازات اشد. 63

مبحث سوم: اعمال کیفیات مخففه در تعدد جرم. 65

فصل سوم: تکرار جرم در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

مبحث اول: تکرار جرم و شرایط تحقق آن. 68

گفتار اول: تکرار جرم در حوزه جرایم تعزیری   68

الف) شرایط تحقق تکرار جرم در جرایم تعزیری   69

ب) استثنائات قاعده تکرار جرم. 76

گفتار دوم: تکرار جرم در حدود. 78

گفتار سوم: تکرار جرم در قصاص و دیات. 80

مبحث دوم: واکنش کیفری در قبال تکرار جرم. 81

گفتار اول: مجازات تکرار جرم در حوزه جرایم تعزیری   81

گفتار دوم: مجازات تکرار جرم در جرایم حدی. 82

گفتار سوم: مجازات تکرار جرم در قصاص و دیات   83

مبحث سوم: اعمال کیفیات مخففه در تکرار جرم   83

فصل چهارم: نتیجه گیری و پیشنهادات

نتیجه گیری: ………………………………………………………………………………………………….

پیشنهادات:. 90

فهرست منابع. 92

چکیده انگلیسی. 93

 

چکیده

پیشگیری از وقوع جرم در قالب اعمال و بکارگیری ضمانت اجراهای کیفری همواره یکی از عمده ترین ابزارهای مورد استفاده قانونگذار بوده است و علیرغم ارائه جایگزین های دیگری برای آن، همچنان ضمانت اجراهای کیفری در صدر روش های مبارزه علیه بزهکاری به شمار می آید. با این حال نحوه و چگونگی بکارگیری و اعمال این ضمانت اجراها علیه برهم زنندگان نظم عمومی مطلوب جامعه، نقش و اهمیت بسزایی در میزان موفقیت نظام عدالت کیفری در برخورد با پدیده مجرمانه دارد به نحوی که بسته به موقعیت های متفاوت و با توجه به میزان حالت خطرناک و ظرفیت جنایی افراد بزهکار، نوع واکنش سیستم قضایی نیز باید متفاوت باشد. از همین رو مقنن با وضع مقررات ناظر به دو نهاد تعدد و تکرار جرم و در راستای اصل فردی کردن واکنش کیفری، قائل به برخورد متفاوت با مرتکبین جرایم گردیده است. در مقررات پیش از انقلاب اسلامی با الهام از نظام تقنینی کشورهای پیشرفته، مقررات روشن و کارآمدی در این خصوص پیش بینی گردیده بود به گونه ای که در باب تعدد جرم ما شاهد حکومت نظام وحدت مجازات و ضمانت اجرا هستیم؛ اما پس از انقلاب، همسو با موج اسلامی کردن قوانین موضوعه، مقررات تعدد و تکرار جرم نیز متحول گردید و بطور کلی با الهام از قواعد حاکم بر جرایم حدی، قانونگذار اسلامی در حوزه تعدد جرم، قائل به اعمال قاعده جمع مجازات در جرایم مختلف گردیده بود و در باب تکرار جرم نیز با توجه به ابهامات و نواقص قانونی موجود، عملاً این تأسیس کیفری کاملاً ناکارآمد محسوب می شد. به هر تقدیر پس از بیش از دو دهه آزمون و خطا در وضع قواعد تکرار و تعدد جرم، قانونگذار قانون مجازات اسلامی 1392، ضمن بازگشت به مقررات قانون مجازات عمومی، مجدداً قواعد سابق را احیاء نموده است. هر چند انتظار می رفت پس از گذشت این مدت، مقررات اخیر خالی از اشکال باشد، اما در مواردی همچنان با خلاء و ابهام مواجه هستیم.

واژگان کلیدی: تعدد جرم، تکرار جرم، تشدید مجازات، وحدت مجازات

مقدمه

الف) بیان مسئله

از دیر باز جرم به عنوان یک واقعیت انسانی و اجتماعیِ ناقض ارزش ها و هنجارهای جامعه، واکنش اجتماعی مبنی بر کیفر و سرکوب بزهکار را به دنبال داشته است. در این میان معضل تکرار و تعدد جرم نیز همواره با واکنش کیفری شدیدتری از ناحیه جامعه و قانونگذاران روبرو بوده است. افزایش بی رویه نرخ جرایم به موازات رشد و توسعه جوامع و صنعتی شدن کشورهای جهان، توجه روزافزون اندیشمندان در عرصه های مختلف حقوقی و اجتماعی را به خود معطوف نموده و سبب شده است تا عمده پژوهش های جامعه شناختی- جرم شناختی معاصر بر روی دو پدیده جنایی تعدد و تکرار جرم و چگونگی پیشگیری و مقابله با آن در قالب وضع و تصویب مقررات حقوقی خاص، متمرکز گردد. اهمیت و جایگاه این دو مقوله را می توان در اهتمام کنگره ها و کنفرانس های متعدد و بین المللی که بطور مستقیم یا غیر مستقیم به موضوع تعدد و تکرار پرداخته اند مشاهده نمود.

در واقع از یک سو تکرار جرم پیش از آنکه نشانه عدم اصلاح بزهکار و ناتوانی و قصور وی در باز اجتماعی شدن و انطباق با ارزش های حاکم بر جامعه تلقی شود، می تواند دلیلی بر شکست سیاست جنایی حاکم بر جامعه در زمینه اصلاح و بازپروری مجرمین و عدم نیل به اهداف مترتب بر اعمال مجازات قلمداد کرد و از سوی دیگر پدیده تعدد جرم نیز می تواند بیانگر ظرفیت بالای جنایی و مجرمانه شخص بزهکار و میزان خطر احتمالی وی برای جامعه و ضرورت بکارگیری اقدامات پیشگیرانه مؤثرتر و کارآمدتر تلقی گردد.

در همین راستا، مقررات ناظر به دو تأسیس کیفری تعدد و تکرار جرم، در طی دوران مختلف قانونگذاری و به موازات تحولات مکاتب و رویکردهای حقوقی- جرم شناختی، همواره دستخوش تغییر و دگرگونی بوده است که قانون جدید مجازات اسلامی نیز بعنوان آخرین اراده قانونگذار کیفری، از این امر مستثنی نمانده است. اینکه تحولات علمی جدید در باب رویکردهای جرم شناختی و به همراه آن، تغییر نگرش سیاست کیفری از رویکرد سزادهی به سوی رویکرد ترمیمی تا چه اندازه مقررات جدید ناظر به دو نهاد پیش گفته را تحت تأثیر قرار داده است و اینکه این تغییر رویکرد تا چه اندازه می تواند به سیاست جنایی پیشگیرانه در باب کاهش نرخ جرایم مؤثر باشد موضوعی است که نیازمند بررسی حقوقی و جرم شناختی آن بوده و تا حدود زیادی راهگشا و زمینه ساز اتخاذ و اعمال یک سیاست جنایی سنجیده و معقول خواهد بود.

ب) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

تعدد و تکرار جرم در همه نظام های حقوقی به عنوان یکی از علل عام تشدید مجازات و واکنش اجتماعی همواره مطرح بوده اند؛ از این رو نوعاً در کتب حقوق جزای عمومی و در کنار سایر مباحث این رشته از حقوق کیفری به آن پرداخته شده است. با این حال مقررات قانون جدید مجازات اسلامی، بیانگر تغییر و تحول نگرش قانونگذار ایران در باب قواعد و مقررات مربوط به هر یک از دو نهاد فوق الذکر می باشد که می تواند حکایت از تغییر جهت گیری سیاست جنایی و کیفری ایران در باب مبارزه علیه پدیده مجرمانه داشته باشد. به هر حال با توجه به نو تأسیس بودن مقررات مربوطه، بررسی حقوقی و در عین حال جرم شناختی آن تا حدود بسیار زیادی می تواند چشم انداز سیاست جنایی نظام عدالت کیفری ایران و میزان کارآمدی آن در باب کنترل نرخ بزهکاری و تأمین نظم عمومی مطلوب جامعه را نمایان سازد. مضاف بر این با توجه به تحولات جدید قانونگذاری ایران، خلاء مطالعاتی و پژوهشی در این خصوص کاملاً مشهود می باشد.

ج) سوالات تحقیق

1- آیا معیار جدیدی برای تفکیک تکرار جرم از تعدد جرم در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 نسبت به قانون سابق پیش بینی شده است؟

2- مفهوم دقیق حقوقیِ کیفیت مشدده بودن تعدد و تکرار جرم تا چه اندازه در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 رعایت گردیده است؟

3- آیا سیاست کیفری ایران در تحولات جدید قانونگذاری، در قبال تعدد و تکرار جرم با تشدید واکنش و کیفر همراه است یا خیر؟

د) فرضیه های تحقیق

1- بنظر می رسد در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در مقایسه با قانون قبل از آن، معیار جدیدی برای تفکیک تکرار جرم از تعدد جرم پیش بینی شده است.

2- بنظر می رسد در قانون مجازات اسلامی مصوب 92، تعدد و تکرار جرم در مفهوم صحیحِ کیفیت مشدده، بکار گرفته شده و ایرادات گذشته مرتفع گردیده است.

3- بنظر می رسد سیاست کیفری ایران در خصوص پدیده های تعدد و تکرار جرم با ملایمت همراه است.

و) اهداف تحقیق

بطور کلی اهداف تحقیق پیش روی را می توان در موارد ذیل خلاصه کرد:

1- زمان و نحوه ظهور و پیدایش دو مسئله تعدد و تکرار جرم و وجوه افتراق آن دو بطور وضوح تبیین گردد.

2- تحولات سیاست کیفری ایران در قبال دو مقوله تعدد و تکرار جرم بطور جدی مورد واکاوی قرار گیرد.

3- مشخص گردد که آیا سیاست کیفری ایران در خصوص تعدد و تکرار جرم نسبت به گذشته تا چه اندازه با تغییر و دگرگونی همراه بوده و آیا این تحولات در جهت مثبت صورت گرفته است یا خیر؟

فصل اول: کلیات

در این فصل ابتدا مفهوم واژه هایی که در موضوع پژوهش حاضر جنبه ی کلیدی دارند را مورد بررسی و تحلیل قرار می دهیم و در ادامه، ضمن تعیین جایگاه حقوقی نهادهای تعدد و تکرار جرم، نگاهی گذرا به سیر تحولات نهادهای مذکور در طی قانونگذاری های مختلف خواهیم داشت.

مبحث اول: مفاهیم و تعاریف

بطور کلی در بسیاری از پایان نامه ها و رساله ها و پژوهش های رشته های علوم انسانی، خاصه علم حقوق رایج است که دانشجو یا محقق مباحثی از موضوع تحقیق خود را به تعریف و تفکیک معنای لغوی و اصطلاحی اختصاص می دهد بی آنکه ثمره یا لزوم این تفکیک را مشخص نماید. در این مبحث ما با کمک علم غنی اصول فقه، ضرورت پرداختن به معنای لغوی و اصطلاحی مباحث را نشان می دهیم که چگونه بر اساس «اصل عدم نقل معنا[1]» از لغوی به اصطلاحی، چنانچه معنی اصطلاحی لفظی از معنای لغوی آن جدا و متفاوت باشد باید با دلیل اثبات شود.

گفتار اول: تعریف جرم

جرم در لغت به معنای گناه و بزه[2] دانسته شده و اگرچه در اسلام عبارتست از مخالفت با اوامر و نواهی کتاب و سنت یا ارتکاب عملی که به تباهی فرد یا جامعه بیأنجامد[3] اما دراصطلاح فقط به رفتاری (اعم از فعل یا ترک فعل) گفته می شود که صرفأ ” قانون” آن را شایسته سرزنش می داند و نه جامعه و کتاب و سنت. مستند و دلیل ما در خصوص این نقل معنی جرم از لغوی به معنای اصطلاحی، ماده 2 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 می باشد.

 

گفتار دوم: مفهوم تعدد جرم و انواع آن

بند اول: مفهوم تعدد جرم

تعدد جرم عبارت است از این که شخصی مرتکب چند فقره جرم مجزی ازهم در زمان های مختلف شود بدون آنکه یک محکومیت قطعی فاصل بین آنها باشد. اعم از اینکه مرتکب توانسته با توسل به هرترفندی خود را از تعقیب کیفری مصون بدارد یا آنکه ارتکاب جرائم متعدد در فواصل کوتاهی از یکدیگر، مانع تحت تعقیب قرارگرفتن وی و در نتیجه صدورحکم محکومیت قطعی گردیده باشد. در این صورت  اعمال قاعده تشدید مجازات به سبب ارتکاب جرائم متعدد مستلزم آن است که مجرم برای هیچ یک از جرایم ارتکابی سابق تحت پیگرد قرارنگرفته و حکم محکومیت قطعی درباره ی او صادر نشده باشد.

بنابر این تعریف، برای تحقق عنوان تعدد جرم دو شرط لازم است: اول اینکه مجرم چند جرم یا لااقل دو جرم مرتکب شده باشد. دوم اینکه قبل از آنکه برای جرم اول یا هر یک از جرائم قبلی حکم محکومیت قطعی صادر شده باشد، مجرم دومین یا چندمین جرم خود را مرتکب شود و یا به عبارت دیگر اینکه بین جرائم متعددی که به مجرم نسبت داده می شود محکومیت قطعی حادث نشده باشد.[4]
زیرا چنانکه می دانیم حکم محکومیت قطعی وقتی مانع اجرای قاعده ی تعدد جرم گردیده و مرتکب را مشمول قاعده ی تکرار جرم می نماید که قبل از ارتکاب دومین یا چندمین جرم صادر شده باشد و قید کلمه ی «قبل» مذکور در اول عبارت شرط دوم به منظور روشن کردن این وضعیت است که مثلاً اگر فردی که مرتکب سه فقره جرم گردیده ابتداً به جهت ارتکاب بزه سوم تحت تعقیب قرارگرفته و بدون آنکه در جریان رسیدگی، جرائم قبلی او کشف گردیده باشد به محکومیت قطعی محکوم شود، این سابقه ی محکومیت به هنگام رسیدگی به جرائم ارتکابی قبلی او سابقه ی لازم برای اعمال قاعده ی تکرار محسوب نمی شود، بلکه فقط به عنوان معرف وجود یک سابقه ی ارتکاب جرم دراحتساب جرائم متعدد برای اعمال قاعده تعدد منظور خواهد گردید.

شاید به نظر عده ای چنین باشد که هرگاه شخصی مرتکب جرائم متعدد گردیده باید به جهت ارتکاب هر یک از آن جرائم علیحده مجازات شود ولی در حقوق جزای مدرن این نظریه پذیرفته نیست و تعدد جرم به جز در موارد استثنایی موجب تعدد مجازات نمی شود.

مبنای قبول این قاعده این است که در چنین صورتی جامعه هم بدون تقصیر نبوده، زیرا اگر جامعه به موقع اقدام می کرد و وظیفه ی حراست و ولایت خود را به نحو احسن انجام می داد و مجرم ابتدایی را به مجازات می رساند، شاید با تنبیه یا احتمالاً تنبّه و تربیت او امکان ارتکاب جرائم بعدی را  از او می گرفت و به او فرصت تکرار نقض مقررات اجتماعی و انتظامی را نمی داد و چون جامعه در انجام وظیفه ی خود قصور کرده است، حق ندارد بار تمام گناهان را به گردن او بیاندازد و او را برای تمام جرائم ارتکابی مجازات کند. البته این استدلال چندان قاطع و قانع کننده نیست، زیرا غالباً فاصله ای بین جرائم متعدد وجود ندارد تا جامعه فرصت اعمال تکلیف خود را در این باره داشته و به علت عدم انجام این تکلیف قابل ملامت و سرزنش باشد. وانگهی ضمانت اجراء تأخیر و تعلل جامعه درتعقیب و مجازات بزهکار ضمن قواعد مربوط به مرور زمان تأمین گردیده و نیازی نیست که قاعده عدم جمع مجازاتها را در مقابل تعدد جرم به عنوان ضمانت  اجرای دیگری توجیه کنیم.

بند دوم: انواع تعدد جرم

تعدد جرم به دو صورت ممکن است واقع شود، تعدد واقعی و تعدد اعتباری که گاهی هم به آن تعدد مادی و معنوی گفته شده است.

 الف) تعدد واقعی جرم

تعدد واقعی یا مادی جرم وقتی تحقق پیدا می کند که فردی مرتکب دو یا چند فقره جرم مستقل و مشخص و مجزا شود قبل از آنکه برای جرم اولی یا جرائم قبلی مورد تعقیب قرارگرفته و به حکم قطعی محکوم شده باشد. ارتکاب سرقت در یک زمان، جعل در زمان دیگر و ایراد ضرب در زمان بعد، تعدد واقعی جرم را تشکیل می دهد.

تشخیص جرم مستقل و واحد و تمییز آن از جرائم متعدد برای اعمال قاعده تعدد جرم همیشه ساده و روشن نیست و درعمل مواردی پیش می آید که به جهات مختلف در این تشخیص شبهه ایجاد می شود و درنتیجه ی این شبهه گاهی چند جرم مستقل و مجزا از هم به سبب ارتباط و هم بستگی که بین آنها وجود دارد به نظر جرم واحد و گاهی هم جرم واحد به نظر جرائم متعدد جلوه می کند و شبهه ای که مآلاً از نظر اجرای مقررات قاعده تعدد جرم، اعم از واقعی یا اعتباری، ایجاد اشکال می نماید.

بدواً شبهه اول را در مورد جرائم متعددی که به جهات مختلف یک جرم به نظر می رسند به کمک مثالهایی که آورده می شود مطرح نموده و شبهه دوم را در مبحث تعدد اعتباری جرم مورد رسیدگی قرار خواهیم داد.

1- گاهی جرمی مقدمه جرم دیگر است بدون آنکه مجموع این مقدمه و مؤخره عنوان جرم واحد و خاصی را داشته باشد. مثل تهیه اسلحه ی غیرمجاز برای ارتکاب قتل، ربودن یک زن به منظور تجاوز جنسی، مضروب نمودن کسی به قصد سرقت اموال او، عکس برداری از محل های ممنوعه برای جاسوسی و امثال آن.

2- گاهی همبستگی و رابطه ی نزدیک افعال مجرمانه با یکدیگر با اندازه ای است که جرائم مزبور متعدد نبوده بلکه جرم واحد را تشکیل می دهند.

ب) تعدد معنوی یا اعتباری جرم

گاهی یک جرم با آنکه نتیجه ارتکاب فعل مادی واحد است دارای اوصاف و عناوین جزائی متعددی می باشد و چنین به نظر می رسد که جرائم متعددی واقع شده است. به بیان دیگر در این نوع از تعدد جرم، برخلاف تعدد مادی که نیازمند ارتکاب و وقوع دو یا چند رفتار مادی که هر یک از آنها عنصر مادی جرم مستقلی را تشکیل می دهد، می باشد، رفتار مادی ارتکابی، واحد است، اما بطور همزمان بر دو یا چند عنوان مجرمانه پیش بینی شده در مقررات جزایی منطبق می باشد و از همین رو آنرا تعدد معنوی یا عنوانی و یا اعتباری می نامند.

ماده 46 قانون سابق مجازات اسلامی در باب عنصر قانونی تعدد معنوی مقرر می داشت: «در جرایم قابل تعزیر هرگاه فعل واحد دارای عناوین متعدده جرم باشد مجازات جرمی داده می شود که مجازات آن اشد است».

در شرایط فعلی قانونگذاری، ماده 131 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، با اندک اختلاف در لفظ نسبت به قانون سابق، عنصر قانونی تعدد معنوی را پیش بینی نموده است. ماده مزبور اشعار می دارد: «در جرایم موجب تعزیر هرگاه رفتار واحد، دارای عناوین مجرمانه متعدد باشد، مرتکب به مجازات اشد محکوم می شود».

همانطور که ملاحظه می گردد در تعدد معنوی، آنچه که از تعدد برخوردار است، نه فعل مادی ارتکابی مرتکب، بلکه عناوین مجرمانه قابل انطباق بر عمل وی است و این همان تفاوت اساسی تعدد معنوی با نوع دیگر تعدد، یعنی تعدد مادی و سایر عناوین مشابه از جمله تعدد نتایج مجرمانه ناشی از رفتار واحد است.

 

گفتار سوم: مفهوم تکرار جرم[5]

ماده 48 قانون مجازات اسلامی سابق مقرر می داشت: «هرکس به موجب حکم دادگاه به مجازات تعزیری یا بازدارنده محکوم شود چنانچه بعد از اجرای حکم، مرتکب جرم قابل تعزیر گردد، دادگاه می تواند در صورت لزوم، مجازات تعزیری یا بازدارنده را تشدید نماید». مطابق این ماده، تکرار جرم عبارت بود از «ارتکاب جرم تعزیری پس از تحمل مجازات تعزیری یا بازدارنده سابق».

این ماده برخلاف ماده 24 قانون مجازات عمومی سابق که شرط تحقق تکرار جرم را وجود حکم محکومیت قطعی کیفری می دانست، صراحتاً شرط تحقق تکرار جرم را «اجرای حکم قبلی» می دانست و بر این اساس، اگر شخصی بعد از محکومیت قطعی کیفری و قبل از اجرای مجازات یا حتی در حین اجرای مجازات مرتکب جرمی شود، ارتکاب جرم دوم از باب تکرار نبوده، صرفاً یک جرم ساده خواهد بود.

با وجود این، تبصره این ماده بحث دیگری را مطرح کرده و تردیدهایی را در مورد صحت تعریف فوق از تکرار به وجود آورده بود. مطابق این تبصره: «هرگاه حین صدور حکم، محکومیت های سابق مجرم معلوم نباشد و بعداً معلوم شود، دادستان مراتب را به دادگاه صادر کننده حکم اعلام می کند و در این صورت اگر دادگاه، محکومیت های سابق را محرز دانست می تواند طبق مقررات این ماده اقدام نماید».

تردید از آنجا ناشی می شود که علی رغم آنکه خود ماده 48 صراحتاً تکرار را ارتکاب جرم «بعد از اجرای حکم» می دانست، در عین حال تبصره این ماده صحبت از «محکومیت های سابق مجرم» کرده و منطوقاً اشاره داشت که اگر هنگام صدور حکم، محکومیت سابق مجرم معلوم نبوده و بعداً معلوم گردد، دادگاه مقررات تکرار جرم را در مورد مجرم اعمال خواهد کرد. به عبارت دیگر، این تبصره مفهوماً اشاره دارد که ارتکاب جرم پس از «صدور حکم محکومیت قطعی کیفری» نیز مشمول بحث تکرار است. به عنوان مثال بر اساس این تبصره چنانچه فردی قبلا مرتکب جرمی گردیده و نسبت به آن حکم محکومیت قطعی کیفری صادر گردیده و متعاقب آن (صدور حکم قبلی) مرتکب جرم دیگری شود که هنگام رسیدگی به این جرم دوم، محکومیت قبلی مجرم معلوم نبوده و بعداً معلوم گردد، دادگاه می تواند بر اساس این تبصره، مقررات تکرار جرم، یعنی تشدید مجازات را در مورد جرم جدید او اعمال کند بدون آنکه این امر تاثیری در محکومیت قبلی مجرم داشته باشد؛ و این مطلب خلاف تعریفی است که خود ماده 48 قانون مجازات اسلامی در مورد تکرار پذیرفته است.

بهرحال علیرغم اینکه تعریف تکرار جرم نیز همانند تعدد، همواره ملهم از اراده قانونگذار می باشد با این وجود، آنچه اکثر علمای حقوق کیفری و سیستم حقوقی غالب کشورهای پیشرفته جهان بر آن اجماع دارند آن است که تکرار جرم را ارتکاب مجدد جرم پس از صدور حکم محکومیت قطعی در خصوص جرم سابق می دانند و نه لزوماً اجرای حکم مجازات سابق. از همین رو است که قانونگذار قانون جدید مجازات اسلامی مصوب 1392 نیز در راستای همنوایی با همین دیدگاه، قائل به پذیرش نظر فوق گردیده است.

مبحث دوم: جایگاه حقوقی تعدد و تکرارجرم [6]

در مورد فرق بین تعدد و تکرار جرم می دانیم که اگر کسی مرتکب چند جرم گردد دو حالت برای آن متصور است. یا قبل از ارتکاب بزه دوم یا چندم برای جرم یا جرائم قبلیش تحت تعقیب قرارگرفته و به محکومیت قطعی محکوم شده است یا نه. درصورت اول مرتکب در موقع رسیدگی مشمول قاعده تکرارجرم خواهد گردید و درصورت دوم مشمول قاعده تعدد جرم. با این توضیح که اولاً شمول قاعده تکرار نیز معمولاً موکول به آن است که درفاصله ی زمانی معینی ازتاریخ صدور حکم قطعی، که غالباً زمان مشخص یا مدت لازم برای حصول اعاده حیثیت یا شمول مرور زمان در نظرگرفته می شود، مجرم مرتکب جرم جدیدی بشود و ثانیاً بنا به نظر پاره ای از حقوقدانان و احتمالاً بعضی ازقانونگذاری ها، ضابطه ی شمول یا عدم شمول مقررات تکرارجرم، اجرای واقعی یا عدم اجرای مجازات اعلام شده قبلی است. درقوانین ما تا قبل از وضع قوانین جدید اسلامی، این ضابطه همیشه صدور حکم قطعی بوده ولی در قوانین جزایی پس از انقلاب تا قبل از قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، اجرا یا عدم اجرای مجازات ملاک دانسته شده بود؛ مقرراتی که در نتیجه، دامنه ی شمول قاعده تکرارجرم را تنگ تر و بعکس دامنه شمول مقررات تعدد جرم را وسیع تر می نمود.

از حیث جایگاه و موقعیت حقوقی، هر دو تأسیس تعدد و تکرار جرم از زمره کیفیات مشدده عام محسوب می شوند. بدین معنا که نسبت به کلیه کسانی که مرتکب جرایم متعدد می گردند و یا با تکرار مجدد جرم پس از صدور حکم محکومیت قطعی و یا تحمل مجازات، بر ارتکاب رفتارهای مجرمانه خود اصرار دارند، موجب تشدید مجازات و واکنش کیفری می گردند. در واقع ارتکاب جرایم متعدد و نیز تکرار مجدد جرم، در غالب موارد نشانگر حالت خطرناک مجرم می باشد و علاوه بر این در حالت تکرار جرم، ما با فردی (مجرمی) مواجه هستیم که اقدامات و تدابیر نظام عدالت کیفری در خصوص وی به شکست منتهی گردیده، به نحوی که شیوه برخورد سابق، نتوانسته است مانع از ارتکاب جرایم آتی وی گردد و در نتیجه ضروری است که قانونگذار برخورد متفاوتی با چنین شخصی داشته باشد. تشدید در اعمال ضمانت اجراهای کیفری یکی از اصلی ترین شیوه های برخورد با اشخاص مذکور می باشد.

مبحث سوم: پیشینه تعدد و تکرار جرم در حقوق جزایی ایران

شیوه مواجهه قانونگذار با مرتکبین جرایم متعدد و مکرر در طول قانونگذاری مختلف و با الهام از نظام سیاسی و تقنینی حاکم، همواره دستخوش تغییرات اساسی از این حیث بوده است به نحوی که سیاست کیفری ایران در طی دهه های گذشته، جهت گیری های متفاوتی را تجربه نموده است. لذا در اینجا به مناسبت موضوع بحث، نگاهی گذرا به سیر تحولات دو نهاد حقوقی تعدد و تکرار جرم خواهیم داشت.

گفتار اول: سیر تحولات تعدد جرم و ابهامات پیرامون آن

موقعیت قانونی و قضایی تعدد جرم و مجازات آن در حقوق جزایی ایران از زمان تدوین قانون مجازات عمومی مصوب 1304 تا زمان حاضر پنج دوره ی مشخص را به شرح زیر پشت سرگذاشته است:

1- تعدد جرم و مجازات آن درقانون مجازات عمومی 1304

2- تعدد جرم و مجازات آن درماده 2 ملحقه به قانون آئین دادرسی کیفری مصوب مهرماه 1312

3- تعدد جرم و مجازات آن در قانون مجازات عمومی 1352

4- تعدد جرم و مجازات آن درقوانین مصوب بعد از انقلاب اسلامی 1357.

5- تعدد جرم و مجازات آن در قانون مجازات اسلامی1392.

در اولین قانون مجازات عمومی مصوب 1304 مواد (3، 32، 33 ) آن ناظر به مقررات مربوط به تعدد جرم بود[7]. چون درعمل مقررات موضوعه در این مورد کافی، جامع و مانع به نظر نمی رسید لذا درتاریخ 12/07/1311 سه ماده به قانون آئین دادرسی کیفری افزوده شد که مواد دوم و سوم آن به مقررات مربوط به تعدد جرم اختصاص داشت، هرچند که وضع مقرراتی مربوط به قسمت عمومی و ماهوی حقوق کیفری ضمن الحاق موادی به قانون آئین دادرسی کیفری حاکی از مسامحه ی قانونگذار بوده است. پس از آن درسال 1352 به هنگام تجدید نظر کلی در مواد عمومی قانون کیفری، مقررات جدیدی در این باب وضع گردید که تا زمان انقلاب و تغییرات جدید در قوانین کیفری وجود داشت و به آن عمل می شد.

قانون بعدی قانون راجع به مجازات اسلامی مصوب 21/7/1361 کمیسیون امور قضایی مجلس شورای اسلامی و بالاخره آخرین مقررات ناظر برتعدد جرم درقانون مجازات اسلامی مصوب 7/9/1370 مجمع تشخیص مصلحت نظام پیش بینی گردیده است.

بند اول: تعدد جرم در قانون مجازات عمومی مصوب 1304

درقانون مجازات عمومی سال 1304 مقررات مربوط به تعدد جرم و مجازات آن به این شرح مورد حکم قرارگرفته بود .

ماده 31-  هرگاه فعل واحد دارای عناوین متعدده جرم باشد مجازات جرمی داده می شود که جزای آن اشد است.

1- 2 اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق: 5

1-3 اهداف تحقیق: 5

1-4 چارچوب نظری: 6

1-5-  سؤالات تحقیق: 7

1-6-  فرضیه‏های تحقیق: 8

1-7 روش تحقیق : 8

1-8 قلمرو تحقیق : 9

1-9  محدودیتهای تحقیق : 9

1-10 واژگان کلیدی : 9

 

فصل دوم:ادبیات تحقیق

مقدمه: 12

2-1 تعریف بازاریابی : 12

2-2 ابعاد بازاریابی : 12

2-3 فلسفه های مدیریت بازاریابی: 15

2-3-1 گرایش تولید: 16

2-3-2 گرایش محصول: 16

3-3-3 گرایش فروش: 16

2-3-4 گرایش بازریابی : 16

2-3-5 گرایش بازاریابی اجتماعی.. 18

2-4 ماهیت و اهمیت ترفیعات و تشویقات… 18

2-5 روشهای ترفیع: 18

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                         صفحه

2-6 تعیین ترکیب فعالیت های تشویقی: 19

2-7 عوامل موثر بر ترکیب ترفیع: 19

2-8 اجزای آمیخته ترفیع و تشویق عبارتند از: 20

2-9 انواع بازاریابی.. 21

2-9-1 بازاریابی خود (شخصی) 21

2-9-2 بازاریابی سازمان. 21

2-9-3 بازاریابی مکان. 22

2-9-4 بازاریابی ایده 22

2-9-5 بازاریابی خدماتی.. 22

2-10مفهوم تبلیغات… 23

2-11 طبقه بندی تبلیغات: 24

2-12 انواع تبلیغ تجاری.. 25

2-13عناصر تبلیغ. 27

2-14ویژگی های تبلیغ. 28

2-15 تمهیدات تبلیغ. 28

2-16روش های تبلیغ. 30

2-17زبان تبلیغ. 31

2- 18 تصمیمات عمده در تبلیغ. 32

2-8-1 تعیین هدف: 33

2-8-2 تعیین بودجه تبلیغ. 34

2-8-3 تصمیمات در مورد پیام: 35

2-8-4 تصمیمات در مورد رسانه آگهی: 35

2-8-5 ارزیابی عملیات آگهی: 36

2-19 ده اشتباه رایج در تبلیغات: 36

2-20 اهداف تبلیغات… 40

2-21 اهداف ترغیب مشتریان: 40

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                         صفحه

2-22ویژگی های تبلیغات نوین.. 40

2-22-1 اشکال تبلیغات نوین.. 41

2-23 مخاطب از دیدگاه اندیشمندان مکتب انتقادی فرانکفورت… 44

2-23-1 دسته بندی مخاطبان. 45

2-23-1-1 دسته بندی مخاطبان بر اساس ویژگی های جمعیت شناختی.. 46

2-23-1-2 دسته بندی بر حسب باورها 46

2-23-1-3 دسته بندی بر اساس نگرش ها 46

2-23-1-4 دسته بندی بر مبنای شیوه زندگی.. 47

2-23-1-5 دسته بندی بر اساس اصل دسترسی.. 47

2-23-1-6 دسته بندی بر اساس منابع اقتصادی مخاطبان. 48

2-23-1-7 دسته بندی بر مبنای مراحل فراگرد. 48

2-23-1-8 دسته بندی بر اساس استفاده از رسانه ها 49

2-23-1-9 دسته بندی بر اساس مجرا و پیام. 49

2-23-2 هفت نقش کارگزار تبلیغ در ارتباط با مخاطبان هدف… 49

2-24 رفتار مصرف کننده: 52

2-24-1 مهم بودن مطالعه رفتار مصرف کننده: 52

2-24-2 فرآیندهای مبادله و رفتار مصرف کننده 55

2-24-3عناصر مبادله. 55

2-24-4 شخصیت و رفتار مصرف کننده 58

 

2-25 تصویر محصول: 58

2-25-1 تصویر محصول و باورهای مصرف کننده: 61

2-26 انواع دیدگاهها در مورد تصمیم گیری مصرف کنندگان. 62

2-27 الگوی رفتار مصرف کننده 66

2-28 فرآیند تصمیم گیری خریدار. 67

2-29 تفاوت افراد در مورد محصولات جدید (نوآوری) 72

2-30 رفتارهای گوناگون به هنگام تصمیم گیری برای خرید. 73

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                         صفحه

2-31 عوامل مؤثر در تصمیمات خرید مصرف کنندگان. 75

2-32 مصرف در نمایش… 78

2-32- 1 ایجاد رضایت و نارضایتی پس از اکتساب… 80

2-33 رفتار مصرف کنندگان در برابر آگهی های تبلیغاتی: 82

2-34 پیش بینی رفتار خریداران با استفاده از مدل مازلو. 83

2-35 تاثیر ارتباطات: 86

2-35-1 هرم تأثیرات ارتباطات… 86

2-36 روش داگمار. 88

2-37 تاریخچه تبلیغات بازرگانی در جهان. 90

2-37- 1 تاریخچه  تبلیغات بازرگانی در ایران. 93

2-38 پیشینه تحقیق : 97

 

فصل سوم:روش تحقیق

3-1 مقدمه. 105

3-2 روش تحقیق: 105

3-2-1 قلمرو تحقیق.. 106

3-3 جامعه آماری: 106

3-4 روش نمونه گیری و تعیین حجم. 107

3-5 ابزار گرد آوری داده های پژوهشی.. 108

3-5-1 مطالعات کتابخانهای : 108

3-5-2 پرسشنامه : 108

3-6 مقیاس و طیف ابزار اندازه گیری تحقیق : 109

3-7 روایی ابزار اندازه گیری : 109

3-8 اعتبار پایایی : 110

3-9 روش تجزیه و تحلیل داده ها: 110

 

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                         صفحه

فصل چهارم:جمع آوری و تجزیه وتحلیل اطلاعات

4-1مقدمه: 112

2-4آمار توصیفی متغیر‌های جمعیت شناختی: 113

4-1-1 جنسیت… 113

4-1-2 وضعیت تأهل.. 114

4-1-3سن.. 115

4-1-4  تحصیلات… 116

4-1-5 میزان درآمد. 117

4-2 آمار استنباطی : 118

4-2-1 بررسی توزیع دادههای تحقیق (پیوست 3 ) 118

4-2-2 آزمون فرضیات اصلی.. 121

 

فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهاد

5-1 مقدمه: 128

5-2 نتایج بررسی فرضیه اول: 128

5-3 نتایج بررسی فرضیه دوم: 128

5-4 نتایج بررسی فرضیه سوم : 129

5-5 نتایج بررسی فرضیه چهارم : 129

5-6 نتایج بررسی فرضیه پنجم: 129

5-7 پیشنهادات مستخرج از نتایج تحقیق : 130

5-8 پیشنهادات آیندگان : 131

5-9 محدودیت های تحقیق : 132

 

منابع و ماخذ:

منابع فارسی.. 134

منابع غیر فارسی.. 135

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                         صفحه

ضمائم. 136

چکیده انگلیسی: 140

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                         صفحه

جدول 2-1 علل مطالعه رفتار مصرف کننده 54

جدول 2-2 سه دیدگاه در مورد تصمیم گیری.. 63

جدول 2-3 برخی راهبردهای آمیخته بازاریابی برای محصولاتی که از طریق.. 64

جدول 2-4 انواع نمایش های مصرف کننده 79

جدول 4-1 توزیع فراوانی و درصد پاسخ دهندگان به تفکیک جنسیت… 113

جدول 4-2توزیع فراوانی و در صد پاسخ دهندگان به تفکیک وضعیت تاهل.. 114

جدول 4-3 توزیع فراوانی و درصد پاسخ دهندگان به تفکیک سن.. 115

جدول 4-4 توزیع فراوانی و درصد پاسخ دهندگان به تفکیک میزان تحصیلات… 116

جدول 4-5 توزیع فراوانی و درصد پاسخ دهندگان به تفکیک میزان درآمد ماهیانه. 117

جدول 4-6نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای متغیر تشخیص مساله در فرایند تصمیم خرید. 118

جدول 4-7نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای متغیر جستجوی اطلا عات در فرایند تصمیم      خرید  119

جدول 4-8نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای متغیر ارزیابی.. 119

جدول 4-9 نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای متغیر تصمیم خرید در فرایند تصمیم خرید. 120

جدول 4- 10 نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای متغیر رفتار. 120

 

 فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                         صفحه

نمودار (4-1) جنسیت… 113

نمودار (4-2) وضعیت تأهل.. 114

نمودار (4-3) سن.. 115

نمودار (4-4) تحصیلات… 116

نمودار (4-5) میزان درآمد. 117

 

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                         صفحه

شکل1-1چهارچوب نظری.(کاتلر، آرمسترانگ،235،ص 251) 6

شکل 2-1 مفهوم قدیم (فروش) وجدید بازاریابی (1) 17

شکل 2-2  : جایگاه تبلیغات در بازاریابی و مراحل یک برنامه تبلیغاتی.. 20

شکل2-3 تصمیمات مهم تبلیغ. 33

شکل 2-5 فرآیند مبادله. 56

شکل 2-5 چارچوب سازمانی رفتار مصرف کننده 57

شکل2-6 الگوی رفتار خریدار. 67

شکل2-7 فرآیند تصمیم گیری خریداران. 68

شکل2-8 عوامل موثردر تصمیمات خرید مصرف کنندگان. 76

شکل2-9 محیط مصرف کننده و فرآیند مبادله. 77

شکل2-10 مدلی از فرآیند پس از حصول در مصرف کننده 78

شکل2-11 مدل رضایت / عدم رضایت مصرف کننده 81

شکل2-12  مدل تبدلی / معکوس سازی Levine –  siegel  ziff 82

شکل2-13  هرم اثرات ارتباطات… 87

 

چکیده:
 تحقیق حاضر تحت عنوان بررسی رابطه بین تبلیغات تلویزیونی بر رفتار مصرف کنندگان در فرآیند تصمیم خرید خودرو به انجام رسیده است. اهداف این تحقیق عبارتند از: تجزیه و تحلیل موقعیت ویژه تبلیغات تلویزیونی در امر مدیریت بازاریابی، تجزیه و تحلیل رفتار بررسی رابطه بین تبلیغات تلویزیونی بر رفتار خریداران در هنگام فرآیند تصمیم خرید خودرو بوده است. نوع تحقیق توصیفی و همبستگی از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری پژوهش انتخاب نمونه در شهر تهران وشهروندان تهرانی است ،که به صورت تصادفی می باشد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه وتجزیه و تحلیل داده­های جمع­آوری شده با کمک نرم افزار SPSS 18 انجام شده است. نتایج تحقیق نشان دادند که بین مولفه های تشخیص مساله، جستجوی اطلاعات، ارزیابی راه چاره ها، تصمیم خرید و در نهایت رفتار پس از خرید با متغیر خرید خودرو دارای رابطه معنادار می باشند. فرضیه های پژوهش که به بررسی رابطه تبلیغات تلویزیونی در بازار خودرو وتشخیص مسئله برای این محصولات بوده است که با استفاده از آزمون تی مورد تایید قرار گرفته است. فرضیه دوم پژوهش تبلیغات تلویزیونی در بازار خودرو و جستجوی اطلاعات برای این محصولات بوده است که با استفاده از آزمون تی مورد تایید قرار می گیرد. فرضیه سوم پژوهش تبلیغات تلویزیونی در بازار خودرو و ارزیابی راه چاره ها برای این محصولات بوده است که با استفاده از آزمون تی مورد تایید قرار می گیرد. فرضیه چهارم پژوهش تبلیغات تلویزیونی در بازار خودرو و تصمیم خرید برای این محصولات بوده است که با استفاده از آزمون تی مورد تایید قرار می گیرد. فرضیه پنجم پژوهش تبلیغات تلویزیونی در بازار خودرو و رفتار پس از خرید برای این محصولات بوده است که با استفاده از آزمون تی مورد تایید قرار می گیرد. نتایج داده های هر چهار فرضیه را مورد پذیرش قرار داد .

 

فصل اول:

1-2-تعریف مساله. 2

1-3- اهداف وکاربرد نتایج تحقیق. 3

1-4- فرضیات پژوهشی. 4

1-5-ضرورت و اهمیت تحقیق. 4

1-6- محدودیت‌ها‌ی تحقیق. 7

1-7- فصل بندی تحقیق. 8

1-8- شرح واژه‌ها‌ و اصطلاحات به کار رفته در تحقیق. 8

فصل دوم. 10

مروری بر ادبیات موضوع. 10

2-1-  مقدمه. 11

2-2- ادبیات تحقیق نگهداری وتعمیرات.. 11

   2-2-1- بررسی استراتژ یهای مختلف تعمیرات.. 13

      2-2-1-1- تعمیرات اصلاحی. 13

      2-2-1-2-تعمیرات مبتنی بر زمان. 13

      2-2-1-3-تعمیرات مبتنی بر شرایط 13

      2-2-1-4-تعمیرات پیشگویانه. 14

      2-2-1-5- نگهداری و تعمیرات مبتنی بر وضعیت.. 15

       6-1-2-2مرور مدل‌ها‌ی پیشنهادی. 18

      1-6-1-2-2سیستم کاملا قابل مشاهده 18

      2-6-1-2-2 -سیستم‌ها‌ی قابل مشاهده  جزیی. 20

2-3- نقد ادبیات.. 23

2-4- استراتژی تعمیرات در شرکت فولاد آلیاژی ایران. 26

   2-4-1- استراتژی تعمیرات در طراحی اولیه. 28

2-5- مرور ادبیات تحقیق معیارهای تصمیم گیری. 29

   2-5-1- ایمنی. 29

   2-5-2هزینه. 30

   2-5-3- کیفیت محصول. 31

   2-5-4- درجه اهمیت دستگاه 31

   2-5-5-قابلیت تعمیرپذیری. 32

   2-5-6- قابلیت اطمینان. 32

   2-5-7- قابلیت دسترس.. 33

   -8-5-2ارزش افزوده 33

   -9-5-2توجیه پذیری. 34

2-6- مدل‌ها‌ی تصمیم‌گیری ریاضی. 38

   2-6-1- تکنیک‌ها‌ی تصمیم‌گیری ریاضیMCDM.. 38

   2-6-2- ارزیابی و بررسی مدل‌ها‌ی MADM.. 38

2-7-علم مدیریت فازی: 40

   2-7-1- اعداد فازی و عملیات جبری. 42

   2–72- اعداد فازی نوع LR.. 43

   2-7-3- اعداد فازی ذوزنقه ای ومثلثی. 44

2-8- ادبیات تحقیق  مبانی نظری فرایند تحلیل شبکه‌ای ANP. 45

   2-8-1-  معرفی تکینیک ANP. 45

   2-8-2- تکینکANP فازی. 53

2-9- معرفی تکنیک TOPSIS. 56

   2-9-1- ادبیات تحقیق در مورد   TOPSIS فازی. 57

2-10- جمع بندی. 60

فصل سوم. 61

طراحی چارچوب تحقیق. 61

3-1- مقدمه. 62

3-2- الگوریتم پیشنهادی. 63

   3-2-1- تشکیل تیم خبرگان شرکت.. 63

   3-2-2 – خصوصیات افراد خبره 63

3-3 مشخص نمودن معیارها 67

3-4- محاسبه اوزان هر یک ازمعیارهای تصمیم‌گیری از روش خبرگی. 75

3-5- رتبه بندی تجهیزات.. 80

3-6- تصمیم‌گیری نهایی در خصوص انتخاب تجهیزات.. 80

3-7- روش انجام تحقیق. 80

3-8- روش شناسی پژوهش… 83

   3-8-1- سوالات پژوهشی : 83

   3-8-2- ابزار‌ها‌ی مورد استفاده در گرد آوری اطلاعات.. 83

3-9-  روایی وپایایی پژوهش… 85

3-10- جمع بندی. 86

فصل چهارم. 87

اجرای مدل و تحلیل نتایج. 87

4-1- مقدمه. 88

4-2- نتایج مربوط به مشخصات عمومی مصاحبه شوندگان. 88

   4-2-1- سن مصاحبه شوندگان. 88

   4-2-2- تحصیلات مصاحبه شوندگان. 89

   4-2-3-سابقه کار مصاحبه شوندگان. 90

   4-2-4- نوع استخدامی مصاحبه شوندگان. 91

   4-2-5- پست سازمانی مصاحبه شوندگان: 92

 

4-3- تعیین وزن معیارها با رویکرد ANP  فازی. 93

   4-3-1-محاسبه وزن هریک از مناظر 93

   4-3-2- محاسبه وزن هریک از شاخصهای منظر مالی. 99

   4-3-3-محاسبه وزن هریک از شاخصهای منظر فنی. 103

   4-3-4- محاسبه شاخصهای مربوط به ایمنی. 110

   4-3-5- محاسبه وزن منظر انسانی. 113

4-4- محاسبه وزن نهایی هر یک از شاخص‌ها‌ 113

4-5- اولویت بندی تجهیزات با رویکرد TOPSIS فازی. 115

   4-5-1- تبدیل ماتریس میانگین به ماتریس بی مقیاس.. 134

   4-5-2- تبدیل ماتریس نرمالایز شده به ماتریس موزون. 135

   4-5-3- تعیین راه حل ایده آل مثبت فازی و راه حل ایده آل منفی فازی : 135

   4-5-4- اولویت بندی نهایی گزینه‌ها‌ 136

4-6- اولویت بندی گزینه‌ها‌ از روش دیگر 140

4-7- تصمیم‌گیری نهایی در خصوص انتخاب تجهیزات.. 143

4-8- جمع بندی. 143

فصل پنجم. 144

نتیجه گیری وپیشنهادات.. 144

5-1- مقدمه. 145

5-2-نتایج ویافته‌ها‌ی  تحقیق. 145

5-3- نتایج حاصل از پیاده سازی مدل پیشنهادی. 147

5-4- مزایای الگوریتم پیشنهادی. 149

5-5 – پیشنهاداتی به منظور بهبود کاربرد الگوریتم پیشنهادی در اولویت بندی تجهیزات.. 150

5-6پیشنهاداتی جهت کاربرد نتایج تحقیق. 150

5-7- پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی. 151

5-8-جمع بندی. 152

منابع ومأخذ فارسی. 153

منابع ومأخذ خارجی: 155

ضمائم. 159

[1]Condition Monitoring

[2]Fuzzy Analytic network process

[3] Fuzzy Technique For Order Preference By Similarirty To Ideal Solution 

-مقدمه
 مدیران نگهداری و تعمیرات  شرکتهای مختلف همیشه با این مسئله روبرو هستند که چگونه می توانند معیارهایی را برای تشخیص اولویت قطعات در نگهداری و تعمیرات بدست آورند و چگونه می توانند این قطعات را براساس این معیارها اولویت بندی نمایند در این پروژه سعی شده است تا با استفاده از متدهای تصمیم‌گیری  به روز دنیا و همچنین استفاده از خبرگان شرکت فولاد آلیاژی ایران که بزرگترین شرکت تولید کننده فولاد‌ها‌ی آلیاژی در کشور می باشد معیارهایی برای اولویت بندی تجهیزات این شرکت بدست آمده و سپس این تجهیزات با استفاده از تکنیکهای تصمیم‌گیری اولویت بندی نمود . امید است که این تحقیق بتواند کمک هر چند کوچکی به صنعتگران این مرز وبوم بنماید.

1-2-تعریف مساله
نگهداری و تعمیرات نقش مهمی در حفظ قابلیت اطمینان، در دسترس بودن، کیفیت تولیدات، کاهش ریسک، افزایش بازدهی و امنیت تجهیزات بر عهده دارد. بنگاه‌ها‌ی تولیدی همواره درصدد کاهش هزینه‌ها‌ی تولید هستند. یکی از هزینه‌ها‌ی اساسی این بنگا ه‌ها‌ هزینه تعمیرات است که عمدتاً با توجه به نوع صنعت، 15 تا 75 درصد هزینه‌ها‌ی تولید را تشکیل می‌دهد. سیاست مناسب تعمیرات می تواند نقش بسیار مهمی در دسترس پذیری  و پایایی ، کیفیت تولید، و ایمنی سیستم داشته باشد. اما متأسفانه، در مقایسه با مباحث تولید که بسیار مورد توجه محققان و نویسندگان است ، به نگهداری و تعمیرات چندان اهمیت داده نشده است . همین مسأله یکی از دلایل کارآیی پایین تر بخش نگهداری وتعمیرات نسبت به سایر بخش‌ها‌ست. بعنوان مثال در حدود یک سوم هزینه‌ها‌ی تعمیرات صرف فعالیتهای زائد می‌شود. (Mobley،2002)

همانطور که قبلا ذکر شد یکی از روشهای نگهداری وتعمیرات CMمی باشد که با توجه به استفاده از تجهیزات خاص روش بسیار هزینه‌بری است و شرکتهای مختلف سعی دارند تا تجهیزاتی که واقعا نیاز به پایش مداوم دارند تحتCM  قرار دهند. مشکلی که در اینجا وجود دارداین است که معیار‌ها‌ی کاملا تبیین شده‌ای که بتوان بر اساس آن تجهیزات را انتخاب نمود وجود ندارد وهمچنین اهمیت تجهیزات مختلف در مقایسه با تجهیزات دیگر مشخص نمی‌باشد .و تجهیزات امتیاز خاصی بر اساس اهمیت دارا نیستند.

واین امردر حالی است که در صورت عدم دقت در انتخاب تجهیزات شرکت هزینه اضا فه‌ای را برای CM  به همراه  داشته و این مساله نیزباعث می‌شود که تجهیزاتی که واقعا باید تحتCM  قرار گیرند انتخاب نمی‌گردند ودر حقیقت این کار باعث هم به هدر رفتن سرمایه شرکت شده و هم اینکه در بعضی از مواقع خسارات جبران ناپذیری را به خاطر توقفات ناگهانی تجهیزات به شرکت تحمیل می‌نماید که با توجه به وضعیت تامین قطعات یدکی تجهیزات این لطمه چندین برابر تا ثیر از خود نشان می‌دهد.

1-3- اهداف وکاربرد نتایج تحقیق
هدف از این پروژه  این است که با معیارهای علمی‌ و تکنیکهای تصمیم‌گیری که هم اکنون درجها ن مرسوم است اولویت بندی برای تمام تجهیزات حساس کارخانه انجام گرفته و طبق آن مشخص کنیم که چه تجهیزاتی نیاز به پایش مداوم دارند و چه تجهیزاتی در مرحله بعدی اولویت قرار می‌گیرند.به گونه‌ای که برای تمام تجهیزات حساس امتیاز بندی انجام گردد.لازم بذکر است که این هدف در حقیت لازمه اجرای یک سیستم نگهداری و تعمیرات بر اساس پایش مداوم می باشد زیرا هیچگاه نمی توان تمام تجهیزات حساس یک شرکت را تحت پایش مداوم قرار داد بلکه باید یک اولویت بندی از آنها صورت گیرد تا بتوان بر اساس بودجه و همچنین زیر ساختها تجهیزاتی که دارای بیشترین اولویت هستند انتخاب نمود.

1-3-1- اهداف کلی:

کاهش توقف تجهیزات خط تولید
کاهش هزینه‌ها‌ی نگهداری و تعمیرات
افزایش راندمان تجهیزات)منظور از راندمان قابلیت دسترسی به تجهیزات می باشد )
1-3-2- اهداف جزیی

شناخت شاخصهای مهم نگهداری وتعمیرات
تهیه لیستی از تجهیزات حساس شرکت
اولویت بندی تجهیزات مهم
شناخت خبرگان سطوح مختلف شرکت
1-4- فرضیات پژوهشی
     هدف اصلی این پژوهش اولویت بندی تجهیزاتی است که باید تحت پایش وضعیت گیرند.در همین راستا سه سوال پژوهشی به ترتیب ذیل مطرح می‌شود:

معیارهایی که برا ساس آن می‌ توان تجهیزات را اولویت بندی نمود کدام است ؟
وزن معیارهایی که برای اولویت بندی مشخص می‌ گردد چه مقدار است ؟
اولویت بندی تجهیزاتی که باید تحت CM قرار بگیرند با استفاده از معیارهای وزن داده شده چگونه است؟
1-5-ضرورت و اهمیت تحقیق
در حال حاضر در شرکت فولاد آلیاژی ایران یکی از روشهایی که برایPM[1] از آن استفاده می‌گردد روش CM می‌باشد. این روش که یکی از روشهای پیشرفته درعلم نگهداری و تعمیرات محسوب می‌شود دارای مزیتهای زیادی نسبت به روشهای گذشته نگهداری و تعمیرات که قبلا توضیح داده شد می باشد این روش دارای قابلیت اطمینان بسیار بالایی است. به این معنی که احتمال توقف تجهیزی که تحت این روش نگهداری و تعمیرات قرار گیرد، بسیار پایین می آید و در ضمن باعث افزایش عمر اینگونه تجهیزات نیز می‌گردد البته مطلب حائز اهمیت این است که این روش به هزینه‌ زیاد نیاز دارد و برای اجرای آن می بایست  بر آوردهای اقتصادی لازم صورت پذیرد. اجرای این روش در شرکت فولاد آلیاژی ایران از سال 1383 شروع گردید و به طور کلی به پیمانکار واگذار شد. رو‌شهایی که برایCM  درفولاد آلیاژی ایران انجام می‌گردد شامل موارد ذیل می‌باشد:

آنالیز روغن
آنالیز ارتعاش تجهیزات دوار
حرارت سنجی
ضخامت‌سنجی شبکه سیالات
در شرکت فولاد آلیاژی ایران انتخاب تجهیزاتی که باید تحت CM قرار بگیرند در ابتدا بر عهده واحد بازرسی کارخانه بود وا ین واحد نیز با مشخص نمودن9 معیار زیر از واحدهای مختلف خواستار اعلام لیست تجهیزاتی که با‌ید تحت CM  قرار بگیرند شد که این 9 معیار‌به شرح ذیل می‌باشند :

میزان اهمیت تجهیزوتاثیر توقف تجهیز در خط تولید
توان موتور
میزان کارکرد در شبانه روز
میزان کارکرد در سیکل کاری
میزان خسارت تجهیز در اثر توقف ناگهانی
میزان استعداد تجهیز برای نابالانسی (به عنوان مثال فن‌هااستعداد بالایی برای نابالانسی دارند).
میزان سرمایه‌گذاری یا قیمت تجهیز
محدودیتهای موجود نظیر تعداد تجهیز طرف قرار داد ،نفرات پرسنل پیمانکار ،تعداد دستگاه اندازه گیری ،مبلغ قرارداد
میزان استعداد تجهیز برای ناهم محوری[2]
در واحدهای مختلف برای  انتخاب این تجهیزات از معیار‌ها‌ی فوق الذکر در بالا وسایر معیارها استفاده می شود.

درمورد ضرورت انجام این تحقیق با توجه موارد زیر امر نگهداری وتعمیرات تجهیزات  بسیار مهم  می‌باشد:

وجود فلز مذاب در داخل سیستم‌ها‌ی تولیدی که در صورت خرابی ماشین و سیستم‌ها‌ی انتقال و انجماد فلز در مسیر ،تخلیه فلز منجمد را مستلزم صرف وقت وهزینه زیاد می‌نماید.
وجود مواد با حرارت‌ها‌ی بالا و دارای خواص خورندگی ،چسبندگی ،که روند فرسایش تجهیزات را افزایش می‌دهد.
پیوستگی خط تولید ودرنتیجه رکوددر مراحل تولید در اثر از کار افتادگی یکی اززیر سیستم‌ها‌
وسعت سطح کارگاه‌ها‌ و فواصل زیاد بین کارگاه‌ها‌ که امکان دریافت سریع خدمات اضطراری را کاهش می‌دهد.
کاریکنواخت وشبانه روزی که نیاز به وجود گروه‌ها‌ی آماده به کار نگهداری وتعمیرات وهمچنین دسترسی سریع به خدمات مهندسی وخدمات پشتیبانی نظیر دسترسی به نقشه‌ها‌ و قطعات یدکی که نیاز به برنامه ریزی و مهیا نمودن زیر ساختها دارد.
با توجه به مراتب یاد شده باید اذعان نمود که در شرکت فولاد موقعیت امور نگهداری وتعمیرات حداقل در سطوحی همسان با امور تولید قرار می‌گیرد.

با توجه به استفاده از تجهیزات خاص روشCM بسیار هزینه بر است  و شرکت‌ها‌ی مختلف تجهیزاتی راکه واقعا نیاز به پایش مداوم دارند تحت CM  قرار می دهند مشکلی که در اینجا وجود دارداین است که معیار‌ها‌ی کاملا تبیین شده ای  که بتوان بر اساس آن تجهیزات را انتخاب نمود وجود ندارد وهمچنین اهمیت تجهیزات مختلف در مقایسه با تجهیزات دیگر مشخص نمی‌باشد .و تجهیزات امتیاز خاصی بر اساس اهمیت دارا نیستند.

در حالیکه در صورت عدم دقت در انتخاب تجهیزات شرکت هزینه اضا فه ای را برای CM  متحمل شده واین در حالی است که تجهیزاتی که واقعا باید تحت CM  قرار گیرند انتخاب نمی‌گردند ودر حقیقت این کار باعث هدر رفتن سرمایه شرکت شده و در بعضی از مواقع خسارات جبران ناپذیری را به خاطر توقفات در تجهیزات به شرکت تحمیل می‌نماید که با توجه به وضعیت  تا مین قطعات یدکی تجهیزات این لطمه چندین برابر تا ثیر از خود نشان می‌دهد.

1-6- محدودیت‌ها‌ی تحقیق

1-3-3- جنس Thymus 12

1-3-3-1- گونه‌های جنس Thymus در ایران 13

1-3-3-1-1- گونه‌های موجود در استان‌های شمالی 13

1-3-3-1-2- گونه‌های موجود در غرب ایران 13

1-3-3-1-3- گونه‌های موجود در کوه‌های البرز و اطراف تهران 14

1-3-3-1-4- گونه‌های موجود در جنوب ایران (فارس و کرمان) 15

1-3-3-2- گونه‌های مهم جنس Thymus 15

1-3-3-2-1- .Thymus serpyllum L 15

1-3-3-2-2- T.mastichina 16

1-3-3-2-3- T.hirtus 16

1-3-3-2-4- T. kotschyanus Boiss. & Hohen 16

1-3-3-2-5- T. zygis L. 17

1-3-3-2-6- T. vulgaris 17

1-4- اهمیت گیاه آویشن 18

1-5- ویژگی های فیتوشیمیایی 18

1-5-1- مشخصات فیتوشیمیایی گیاه آویشن 18

فصل دوم مروری بر ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق 20

2-1- بررسی منابع مورفولوژیكی 21

2-2- بررسی منابع سیتوژنتیکی 24

2-3- بررسی منابع فیتوشیمیایی 25

2-3-1- تیپ های شیمیایی آویشن 30

2-3-2- برنامه‌های اصلاحی آویشن 32

2-3-3- اساس ژنتیکی و اکولوژیکی بیوسنتز ترپنهای فنولی کارواکرول و تیمول 33

2-4- كاربرد نشانگرها در تمایز گیاهان 34

2-4-1- نشانگرهای مورفولوژیکی 35

2-4-2- نشانگر های مولکولی DNA 36

2-5- کاربرد نشانگرهای مولکولی در گیاهان دارویی 37

2-5-1- كاربرد نشانگرهای RAPD در بررسی تنوع ژنتیكی گیاهان دارویی 40

2-5-2- كاربرد نشانگرهای AFLP در بررسی تنوع ژنتیكی گیاهان دارویی 43

2-5-3- نشانگرهای ISSR 44

2-5-3-1- PCR آغازگرهای ریزماهواره ای قلاب شده (AMP- PCR) یا تکثیر بین SSR (ISA یا ISSR) یا PCR بین ریزو ماهواره (IM-PCR) 44

2-5-3-2- كاربرد ISSR در بررسی تنوع ژنتیكی گیاهان دارویی 45

2-6- سایر كاربردهای نشانگرهای مولکولی در گیاهان دارویی 47

2-6-1- شناسایی و تایید مواد گیاهی 47

2-6-2- نشانمند کردن ژن ها و انتخاب به کمک نشانگر همراه 50

2-6-3- تعیین مکانیزم گرده افشانی و باروری 51

فصل سوم روش اجرای تحقیق 52

3- 1- بررسی های مورفولوژیكی 53

3-1-1- مواد گیاهی 53

3-1-2- ارزیابی صفات مورفولوژیک 53

3-1-2-1-صفات کمی 53

3-1-2-2- صفات کیفی 54

3- 2- بررسی های فیتوشیمیایی 56

3-2-1- مواد گیاهی 56

3-2-2- استخراج اسانس 57

3-2-3- روشهای تجزیه دستگاهی 57

3-2-3-1- دستگاه کروماتوگرافی گازی 57

3-2-3-2- دستگاه کروماتوگراف گازی متصل به طیفسنج جرمی 57

3-3- بررسی های مولکولی 58

3-3-1- نمونه برداری و استخراج DNA 58

3-3-2- محلول های لازم جهت استخراج DNA 58

3-3-3- مراحل استخراج DNA 59

3-3-4- تعیین غلظت و کیفیت DNA 60

3–3–5- انگشت نگاری DNA با استفاده از تكنیك ISSR 60

3-3-5-1- انتخاب آغازگرها 60

3–3–5-2- آماده سازی مخلوط PCR و تكثیر قطعات DNA 61

3-3-3- محلول های مورد نیاز در الکتروفورز ژل آگاروز 63

3-3-6-1- بافر(10X)TBE 63

3-3-6-2- محلول اتیدیم برماید 63

3-3-6-3- محلول بافر بار گذاری(6X) 63

3-3-6-4- الکتروفورز محصولات PCR 63

3-3-3- تجزیه و تحلیل آماری 63

3-3-7-1- رتبه بندی داده های حاصل از الكتروفورز 63

3-3-7-2- میزان اطلاعات چند شكل(PIC) 64

3-3-7-3- ضریب كوفنتیك 64

3-3-7-4- تجزیه به مولفه های اصلی و محورهای اصلی (PCA) و (PCOA) 64

3-3-7-5- نسبت چند گانه موثر(EMR) و β (درصد باند چند شكل) 65

3-4- تجزیه رگرسیون گام به گام صفات مورفولوژیک، فیتوشیمیایی و داده های مولکولی 65

فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها(یافته ها) 66

 

4-1-1- بررسی صفات كمی 67

4-1-1-1- ضرایب همبستگی 77

4-1-1-2- تجزیه خوشه ای 79

4-1-1-3- تجزیه به مولفه های اصلی 80

4-1-2- بررسی صفات كیفی 84

4-1-2-1- تجزیه خوشه ای 84

4-2-ارزیابی فیتوشیمیایی 87

4-2-1- تجزیه واریانس 87

4-2-2- ترکیبات شیمیایی اسانس 93

4-2-2-1- طبقه بندی ترکیبات شیمیایی جمعیت ها 95

4-2-3- ضرایب همبستگی ترکیبات اسانس 96

4-2-4- تجزیه خوشه ای 100

4-2-5- تجزیه به مولفه های اصلی 100

4-3- نتایج مولكولی (ISSR) 104

4-3-1- مشخصات آغازگرها، باندها تولید شده و مقدار PIC 104

4-3-2- ماتریس ضرایب تشابه 105

4-3-3- تجزیه خوشه ای 106

4-3-4- ضریب کوفننتیک 106

4-3-5- تجزیه به محورهای اصلی (PCOA) 110

4-4- تجزیه رگرسیون صفات مورفولوژیک، فیتوشیمیایی و داده ای مولکولی 111

4-4-1- تجزیه رگرسیون صفات مورفولوژیک و معرفی آلل های آگاهی بخش 111

4-4-2- تجزیه رگرسیون صفات فیتوشیمیایی و معرفی آلل های آگاهی بخش 112

4-5- نتایج مورفولوژیكی، فیتوشیمیایی و مولکولی 115

4-5-1- مقایسه تجزیه خوشه ای مورفولوژیكی، فیتوشیمیایی و مولکولی 115

4-5-2- مقایسه تجزیه به مولفه های اصلی مورفولوژیكی، فیتوشیمیایی و مولکولی 117

فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات 118

5-1- نتیجه گیری كلی 119

5-2- پیشنهادات 121

منابع و مآخذ 126

فهرست منابع فارسی 125

فهرست منابع انگلیسی 130

ضمائم و پیوست ها 142

 

فهرست جداول      

جدول 3- 1- جمعیت ها مورد بررسی با مشخصات جغرافیایی 55

جدول 3-3- اطلاعات مربوط به نحوه ارزیابی صفات کیفی 56

جدول 3-4- توالی آغازگرهای مورد استفاده در این تحقیق 62

جدول 3-5- درجه حرارت و مدت زمان بهینه شده در چرخه PCR 62

جدول 1-4- نتایج تجزیه واریانس صفات کمی در 15 جمعیت آویشن کوهی 74

جدول 4-2- مقایسه میانگین صفات کمی ارزیابی شده در 15 جمعیت آویشن کوهی 75

جدول 4-3- ضرایب همبستگی بین صفات کمی 15 جمعیت آویشن کوهی. 78

جدول4–4- مقادیر واریانس توجیه شده توسط مولفه های اصلی 83

جدول4-5- اطلاعات مربوط به صفات كیفی ارزیابی شده در 15 جمعیت آویشن کوهی 86

جدول4-6- تجزیه واریانس ترکیبات شیمیایی جمعیت های آویشن کوهی را نشان می دهد 91

جدول4-7- آزمون مقایسه میانگین ترکیبات شیمیایی جمعیت های آویشن کوهی را نشان می دهد 92

جدول4- 8- طبقه بندی نوع ترکیب های شیمیایی اسانس در جمعیت های آویشن کوهی 96

جدول4-9- ضرایب همبستگی بین تركیبات شیمیایی جمعیت های آویشن کوهی را نشان می دهد 98

جدول 4-10- واریانس توجیه شده توسط مولفه های اصلی صفات فیتوشیمیایی، در 15 جمعیت آویشن کوهی 102

جدول4 -11- میزان همبستگی بین ترکیبات فیتوشیمیایی و مولفه ها اصلی 103

جدول 4-12- تعداد نشانگر، دمای اتصال، تعداد باند تولیدی هر آغازگر، تعداد باند های چند شكل، PIC (میزان چند شكلی نشانگر)، β(درصد تعداد باند های چند شكل)،EMR (نسبت چندگانه موثر)، حاصل از آغازگرهای ISSR در بررسی 15 جمعیت آویشن کوهی. 107

جدول 4-13- ماتریس تشابه به روش دایس برای 15 جمعیت آویشن کوهی با استفاده از داده های آغازگرهای ISSR. 108

جدول 4-14- مقادیر واریانس توجیه شده توسط مولفه های اصلی با استفاده از داده های نشانگر ISSR. 111

جدول 4- 15- مشخصات آلل های آگاهی بخش و اثرات آن ها (صفات مورفولوژیک) 113

جدول 4- 16- مشخصات آلل های آگاهی بخش و اثرات آن ها (صفات فیتوشیمیایی) 114

فهرست اشکال

شکل2-1- پراگندگی گونه های جنس تیموس در ایران، به تفکیک مناطق و تعداد گونه ها (جم زاد،1373). 9

شکل 2-2- کنترل ژنتیکی مونوتر پن ها در شیمیوتیپ های آویشن T. vulgaris (Vernet, 1986)…………..32

شکل4–1- تجزیه خوشه ای 15 جمعیت آویشن کوهی با استفاده از صفات کمی، بر اساس الگوریتمUPGMA 80

شكل 4-2- پراکنش 15 جمعیت آویشن کوهی بر اساس مولفه اول و دوم صفات کمی. 82

شکل4-3- گروه بندی 15 جمعیت آویشن کوهی بر اساس صفات کیفی با استفاده از الگوریتم UPGMA 87

شکل4-4- گروه بندی 15 جمعیت آویشن کوهی با استفاده از ترکیبات فیتوشیمیایی و بر اساس ضریب شباهت وارد و الگوریتم UPGMA. 100

شكل4-5- پراکنش 15 جمعیت آویشن کوهی بر اساس مولفه اول و دوم صفات فیتوشیمیایی. 102

شكل4-6- الگوی باندی قطعات DNA تكثیر شده با استفاده از آغازگرIS10 ، در 15 جمعیت آویشن کوهی 109

شكل4-7- دندروگرام 15 جمعیت آویشن کوهی با استفاده از داده های مولكولی (ISSR) بر اساس الگوریتم UPGMA و با استفاده از ضریب دایس(نی و لی) 109

شكل4-8- نمودار پراكنش جمعیت های آویشن کوهی بر اساس مولفه های اول و دوم با استفاده از داده های حاصل از نشانگرهایISSR. 111

شکل7 -1- نمایی از گل در جمعیت آویشن7 (زنجان3) 142

شکل7-2- نمایی از رگبرگ های پشت برگ در جمعیت آویشن 23 (کردستان2) 142

شکل 7-3 – نمایی از گل جمعیت آویشن 47 (لرستان) 143

شکل 7-4- نمایی از سطح برگ در جمعیت آویشن 7 (زنجان3) 143

شکل 7-5 – نمایی از گل در جمعیت آویشن 10 (آذربایجانغربی4) 144

شکل 7-6 – نمایی از سطح ساقه در جمعیت آویشن 56 (کرمان) 144

شکل 7-9 – نمایی از ریخت گل در 15 جمعیت آویشن کوهی 145

شکل 7-10- نمایی از شکل برگ در جمعیت ها 146

شکل7-11- نمودار کروماتوگرام GC/MS در جمعیت 7( زنجان3) را نشان می دهد. 147

شکل 7-12- نمودار کروماتوگرام GC زمان خروج پیک ها در جمعیت 7 (زنجان3) نشان می دهد. 148

شکل 7-13- نمودارکروماتوگرامGC، زمان خروج پیک ها در جمعیت 70(آذربایجانغربی3) را نشان می دهد. 149

شكل7- 14- الگوی باندی قطعات DNA تكثیر شده با استفاده از آغازگر826 ، در 15 جمعیت آویشن کوهی 150

شكل7- 15- الگوی باندی قطعات DNA تكثیر شده با استفاده از آغازگر903 ، در 15 جمعیت آویشن کوهی 150

شكل7- 16- الگوی باندی قطعات DNA تكثیر شده با استفاده از آغازگر827 ، در 15 جمعیت آویشن کوهی 151

شكل7- 17- الگوی باندی قطعات DNA تكثیر شده با استفاده از آغازگر840، در 15 جمعیت آویشن کوهی 151

شكل7- 18- الگوی باندی قطعات DNA تكثیر شده با استفاده از آغازگر834، در 15 جمعیت آویشن کوهی 152

شكل7- 19- الگوی باندی قطعات DNA تكثیر شده با استفاده از آغازگر836، در 15 جمعیت آویشن کوهی 152

شكل7- 20- الگوی باندی قطعات DNA تكثیر شده با استفاده از آغازگرIS2 ، در 15 جمعیت آویشن کوهی 153

شكل7- 21- الگوی باندی قطعات DNA تكثیر شده با استفاده از آغازگر 841 ، در 15 جمعیت آویشن کوهی 153

شكل7- 22- الگوی باندی قطعات DNA تكثیر شده با استفاده از آغازگرIS5 ، در 15 جمعیت آویشن کوهی 154

شكل7- 23- الگوی باندی قطعات DNA تكثیر شده با استفاده از آغازگرIS8 ، در 15 جمعیت آویشن کوهی 154

شكل7- 24- الگوی باندی قطعات DNA تكثیر شده با استفاده از آغازگرIS3 ، در 15 جمعیت آویشن کوهی 155

شكل7- 25- الگوی باندی قطعات DNA تكثیر شده با استفاده از آغازگرIS1 ، در 15 جمعیت آویشن کوهی.( 155

 

 

 

 
 

 

 

 

 

 

 

چکیده

آویشن کوهی Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen.)) یکی از گونه های بومی جنس آویشن در ایران است. با توجه به اهمیت اقتصادی گیاه دارویی آویشن، بررسی و مقایسه كارایی نشانگر های مولكولی، بیوشیمیایی و مورفولوژیكی در تفكیك جمعیت های آن اهمیت دارد. در این مطالعه 15 جمعیت‎ آویشن کوهی متعلق به هفت استان کشور(تهران، کرمان، زنجان، قزوین و …)، مورد ارزیابی قرار گرفتند.

نتایج تجزیه واریانس صفات کمی نشان داد كه جمعیت ها از نظر كلیه صفات مورد بررسی تفاوت معنی داری با هم)01/0(p≤، دارند. در این تحقیق 32 صفت مورفولوژیک بررسی شد که، تجزیه خوشه ای صفات كمی(20 صفت) جمعیت های آویشن کوهی را به سه گروه تقسیم بندی کرد. بر اساس صفات کیفی(12 صفت) جمعیت ها در پنج گروه طبقه بندی شدند. ضرایب همبستگی بین صفات كمی نشان داد كه بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار)01/0(p≤، مربوط به وزن تر بوته با وزن خشک بوته (99/0+=r) و طول شاخه گلدار با طول میانگره (66/0+= r) می باشد.

نتایج فیتوشیمیایی نشان داد جمعیت‎های مختلف آویشن کوهی از نظر میزان اسانس دارای تفاوت معنی‎داری در سطح آماری یک درصد هستند. به طوری که بیشترین میزان اسانس (85/0 درصد) مربوط به جمعیت تهران، آذربایجان غربی (1) و آذربایجان غربی (4) و بالاترین درصد اسانس متعلق به جمعیت کردستان (1) به میزان 42/40 درصد بود و نیز بالاترین میزان کارواکرول اسانس به ترتیب در جمعیت کرمان (08/33 %) و زنجان (3) به میزان (49/30 %) یافت شد. به غیر از ترکیب کارواکرول، جمعیت­های آویشن کوهی از نظر سایر ترکیبات مورد مطالعه نیز دارای تفاوت معنی داری )01/0(p≤، بودند، در مجموع 23 ترکیب شیمیایی در اسانس جمعیت­ها شناسایی شد که عمده آن­ها به ترتیب کارواکرول، تیمول، 1و8- سینئول، اورتوسایمن، کارواکرول متیل اتر، زد- کاریوفیلن، کامفر و لینالول بود. تجزیه خوشه ای ترکیبات شیمیایی اسانس، جمعیت های آویشن کوهی را به دو گروه تقسیم بندی كرد.

در بررسی تنوع ژنتیكی بین جمعیت های آویشن کوهی 15 آغازگر ISSR استفاده شد، که در مجموع 132 باند تولید شد که از این تعداد 110 باند چند شكل بودند، كه بیشترین تعداد باند مربوط به آغازگرهایIS8 و 903 با 12 باند و كمترین آن آغازگر IS9 با 6 باند بود. بیشترین تشابه (85/0( بین جمعیت های کردستان(2) و قزوین(2) مشاهده شد. كمترین مقدار PIC (09/0) مربوط به آغازگرIS5 و بیشترین مقدار PIC (358/0) مربوط به آغازگر IS10 بود، متوسط PIC در این تحقیق 253/0 بود. تجزیه خوشه ای داده های مولکولی بر اساس الگوریتم UPGMA، جمعیت های آویشن کوهی را در سطح تشابه 76/0 به پنج گروه تقسیم بندی کرد که جمعیت های قزوین، کردستان و آذربایجان غربی از هم تفکیک شدند. نتایج نشان داد که تنوع در بین جمعیت بالاست ولی هیچ ارتباط معنی داری بین تنوع ژنتیکی و اندازه جمعیت و یا ناحیه پراکنش بدست نیامد.

داده های مولكولی و داده های فیتوشیمیایی در بین 15 جمعیت آویشن کوهی، جمعیت های آذربایجان غربی، کردستان و قزوین را از هم تفکیک کرد. نتایج نشان داد که جمعیت های آذربایجان غربی (1 و4) و تهران بیشترین میزان عملکرد اسانس و در اکثر صفات مورفولوژیک هم بالاترین میانگین را داشتند.

نتایج رگرسیون نشان داد آلل های IS2-02 و IS7-03 با صفت وزن تر بوته و آلل های 826-10 و 827-01 با صفات کامفن و کاریوفیلن اکساید بالاترین همبستگی را دارد. در میان آلل های مربوط به آغازگرهای 903 و IS8، آلل های آگاهی بخش متعددی مشاهده شد که با صفات زیادی همبستگی داشتند بنابراین می توان نتیجه گرفت که این دو آغازگر ISSR در بررسی صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی و نمایش تغییرات آن ها بسیار موثر و مفید است.

با این حال استفاده همزمان از این سه گروه نشانگرها جهت دست یابی به بهترین گروهبندی در جمعیت های آویشن مفید به نظر می رسد، با توجه به اینکه جمعیت­های آویشن کوهی مورد مطالعه در شرایط زراعی یکسان کشت شده بودند از نظر صفات مورفولوژیکی، ترکیبات شیمیایی اسانس و ژنتیکی تفاوت قابل توجهی نشان دادند که این مسئله می­تواند ناشی از عوامل ژنتیکی باشد که در برنامه های اصلاحی کاربرد دارد.

کلمات کلیدی: آویشن کوهی، تنوع ژنتیکی، تنوع مورفولوژیکی، تجزیه خوشه ای، جمعیت، اسانس، تیمول

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول
کلیات تحقیق
 

 

 

 

 

1-1- مقدمه
آویشن از دیر باز به علت داشتن عطر و خواص دارویی در همه جای دنیا مورد استفاده قرار گرفته شده است، در سیر تكاملی این گیاه، تكامل آن از طریق طبیعت و انسان انجام گرفته است. با انجام مطالعات فلورستیكی حدود 250 گونه آویشن در جهان و 18 گونه آویشن در ایران مورد شناسایی قرار گرفته است (جم زاده، 1388) كه از این تعداد، قبلا 14 گونه و زیرگونه توسط رشینگر[1] (1982) گزارش شده بود.

ایران با وجود داشتن 11 اقلیم از 13 اقلیم جهانی، دامنه تغییرات دمایی بالا (50 درجه) شرایط متفاوت اکولوژیکی، زیست محیطی، 300 روز آفتابی در سال و همچنین با وجود آن که 6/22 درصد از 7500 گونه گیاهی فلات بزرگ ایران، دارویی و صنعتی است ولی به دلیل نبود آگاهی کافی مردم و عدم وجود مطالعات کمی و کیفی مناسب حداکثر از 300 گونه استفاده می شود، میزان 7500 گونه تقریباً سه برابر پوشش گیاهی قاره اروپا است(بی نام، 1388).

به طوری که در جهان، به ویژه در کشورهای توسعه یافته با مضرات داروهای شیمیایی شناخت کافی دارند و گرایش به مصرف گیاهان دارویی در حال افزایش است. در ایران پیشرفت چشم گیری در تولید و مصرف آنها دیده نمی شود. بررسی ابعاد اقتصادی– اجتماعی تولید و مصرف گیاهان دارویی موید نکات بسیار مهمی است با وجودی که برآورد می شود حجم تجارت جهانی گیاهان دارویی و فرآورده های آن 100 میلیارد دلار در سال است ولی فقط حدود 07/0 درصد آن سهم ایران است( 60 میلیون دلار) کشوری با بیش از 2300 گونه گیاهی با ظرفیت بالقوه گیاهی بسیار بالا که حدود 800 گونه آنها دارویی است و از این تعداد نیز 100 گونه از اقلام قابل توجه در امر تولید دارو، لوازم آرایشی و … می باشد که چنین وضعیتی قابل قبول نیست (بی نام، 1388).

اسانس آویشن در ردیف 10 اسانس معروف دنیاست که جایگاه اقتصادی خاصی در تجارت جهانی دارد، در بین داروهای تولید شده گیاه آویشن در جهان بعد از نعناع در رتبه دوم قرار دارد (فخرطباطبایی، 1385).

کشور ایران با موقعیت خاص آب و هوایی، گذشته درخشان در زمینه دانش گیاهان دارویی، وجود تنوع گونه ای و ژنتیکی فراوان و وجود 600 گونه گیاه دارویی از خانواده های مختلف در ایران که این رقم بیش از پنج برابر کل گیاهان دارویی تمامی کشورهای قاره ی اروپاست (قاسمی، 1389)، شرایط بسیار مطلوبی برای توسعه دانش گیاهان دارویی در جهان برخوردار است. به رغم این توان بالقوه سطح زیر کشت گیاهان دارویی در سال 1388 حدود 40049 هکتار بوده است، بر اساس این آمار میزان تولید گیاهان دارویی در عرصه ها، 65876 تن می باشد. از نظر تنوع گونه های زیر کشت، این ارقام به حدود 40 گونه محدود می شود( بی نام، 1388).

گیاهان دارویی منبع غنی از مواد مؤثره اصلی برای ساخت بسیاری از داروها می باشند. این مواد اگرچه اساساً با هدایت فرایندهای ژنتیکی ساخته می شوند، ولی ساخت آن ها به طور بارزی تحت تأثیر عوامل محیطی قرار می گیرد. کیفیت و میزان متابولیت های یک گیاه در رویشگاه ها و مناطق مختلف تغییر می یابد که دلیل این امر نوسان فعالیت های متابولیکی گیاه در اثر عوامل مختلف محیطی است. زمانی که برخی عوامل محیطی تغییر یابند، باید موجود زنده به هر نحوی با محیط جدید سازگار شود که این سازگاری بر فرآیندهای بیوشیمیایی و فنوتیپی استوار است (امیدبیگی، 1388). در پی این اصل، همچنان این روند سازگاری ادامه دارد و در شرایط اقلیمی و اکولوژی متفاوت این متابولیت ها در گیاهان مختلف کم و بیش دستخوش تغییر می شوند، لذا گونه های یکسان و متفاوت این گیاهان در شرایط اقلیمی و اکولوژی خاص از نظر کمیت و کیفیت مواد موثره تیپ ها و مونه های متفاوت و متنوعی را تشکیل می دهند، که این تنوع خود منجر به تفاوت در دامنه فعالیت های دارویی و بیولوژیک نیز می شود. انعطاف پذیری ژنتیکی جمعیت های گیاهی بروز این تنوع را امکان پذیر ساخته چنان که به تدریج تحت تاثیر نیروی تکامل، در مناطق جغرافیایی مختلف جمعیت هایی از یک گونه بوجود می آیند که از نظر فعالیت های بیولوژیکی، فیزیولوژیکی، شیمیایی، بوتانیکی و نهایتاً ژنتیکی از یکدیگر متمایزند. زمانی که گیاه در ابتدا با تغییرات محیطی خاص روبرو می شود، تغییراتی در رفتار فیزیولوژیکی آن در جهت سازگاری به محیط جدید ایجاد می شود که این تغییرات معمولاً ناپایدارند ولی اگر اوضاع محیطی مذکور در محل رویش گیاه پایدار شود، نسل های بعدی در جهت سازگاری به محیط جدید انتخاب می شوند و این سازگاری به تدریج به صفات موروثی و قابل انتقال به نتاج تبدیل می شوند. اکثر عوامل محیطی ابتدا روی متابولیسم اولیه گیاه تأثیر می گذارند و متعاقباً متابولیسم ثانوی نیز تحت تأثیر قرار می گیرد که نحوه تأثیر عوامل مختلف می تواند به شکل تغییر در تناسب اندام های گیاهی، عملکرد متابولیت ها در واحد وزن خشک و نسبت اجزای متابولیت های ثانویه در گیاه باشد (برنات[2]، 2008).

لذا همان طور که گفته شد جمعیت های وحشی یک گونه در شرایط اقلیمی و اکولوژی متفاوت از نظر مورفولوژی، تیپ رشدی و شیمیایی ناهمگن هستند. بنابراین برای استفاده اصولی و صنعتی از این گیاهان لازم است که هویت و ماهیت آنان از مناظر مختلف ژنتیکی، شیمیایی و تولیدی بررسی شود. اگر نیاز است یک گونه دارویی بنا به اهمیت اقتصادی و بویژه در معرض خطر قرار گرفتن جمعیت های آن گونه، به سیستم های کشاورزی وارد شود و اهلی گردد، باید در نظر داشت که اولین و مهمترین استراتژی اهلی کردن شامل بررسی دقیق جنبه های شیمیایی، ژنتیکی، اکوفیزیولوژیکی و همچنین پتانسیل تولید جمعیت های گیاهی گونه مورد نظر می باشد. شناسایی جمعیت های مختلف و گزینش افراد برتر از لحاظ خصوصیات رشدی و تیپ شیمیایی در بین جمعیت های طبیعی گیاهان دارویی اولین و مهمترین مرحله در طی اهلی کردن این گیاهان است. در مورد گیاهان دارویی باید اذعان داشت که 75-60 درصد ارقامی که امروزه در کشت و صنعت ها کشت و تولید می شوند از طریق روش های ساده انتخاب در بین جمعیت های وحشی یا توده های بومی بدست آمده اند که البته کارایی انتخاب به وجود و شناخت دقیق تنوع بستگی دارد (برنات، 2002؛ نمت[3]، 2000).

بطور كلی برنامه های اولیه بهنژادی یك رقم، ایجاد یا اطلاع از میزان تنوع موجود در ارقام زراعی و خویشاوندان وحشی گونه می باشد. با توجه به ماهیت صفات ارزشمند، متخصصین بهنژادی استراتژی خود را بر اساس میزان تنوع، ماهیت و وراثت پذیری صفات مورد نظر انتخاب می كنند. خاصیت تركیب پذیری مواد ژنتیكی این فرصت را فراهم می كند تا بهنژادگر بتواند به شناسایی والد برتر در یك تلاقی پی ببرد (اهدایی، 1370 ؛ عبد میشانی و همكاران، 1378).

روش های مختلفی برای برآورد تنوع ژنتیکی[4] در گونه های گیاهی وجود دارد که شامل صفات مورفولوژیکی و در ضمن استفاده از نشانگرهای مولکولی نیز به عنوان ابزاز قوی بسیار مناسب است. با توجه به اینکه روش های مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و مولکولی هر کدام دارای مزایا و معایب خاص خود را دارند. لذا در خصوص كم و كیف استفاده آن ها برای بررسی تنوع ژنتیکی، بین محققین اختلاف نظر وجود دارد. برخی عقیده دارند که اکثر نشانگرهای مولکولی عمده تغییرات ژنومی را در قسمت های غیر رمز کننده ژنوم تعیین می كنند. بنابراین از این نظر ممکن است نتوان ارتباط مستقیم بین تنوع مولکولی و مورفولوژیکی ایجاد کرد (محمدی، 1385 و احمد زاده، 1386). بعضی دیگر معتقد هستند که تعیین تنوع فقط بر اساس صفات مورفولوژیکی اطلاعات كافی در جهت برآورد تشابهات و یا اختلافات بین ژنوتیپ ها و یا جمعیت های مختلف را ممكن است، فراهم نكند اگر چه در جای خود ارزشمند است. با این وجود استفاده داده های مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و مولکولی می تواند توصیف و تفسیر مناسب و جامعی از تنوع بیولوژیکی ارقام، گونه ها و جنس های گیاهی را فراهم نماید (محمدی، 1385).

بر اساس شرایط اكو- جغرافیایی بسیار متنوع ایران، برای بسیاری از گونه های گیاهی تنوع ژنتیكی فراوانی بین ارقام بومی و خویشاوندهای وحشی آن ها وجود دارد. البته این تغییرات برای گونه های كه مركز ژنتیكی آن ها ایران می باشد، اهمیت بیشتری دارد. البته شناسایی صفاتی كه در تنوع گونه هایی مختلف نقش مؤثری دارند، و تعیین ارتباط و همبستگی بین صفات و همچنین تببین ارتباط بین الگوی تنوع و پراكنش جغرافیایی برای بهنژادگران بسیار حائز اهمیت است. بنابراین تعیین روابط خویشاوندی فنتیك[5] و فیلوژنتیك[6] گونه‌های جنس آویشن به منظور ایجاد تلاقی بین گونه‌ای و تهیه گونه های حد واسط به منظور ایجاد ارقام تجاری ارزشمند جدید بسیار اهمیت دارد. در این ارتباط بررسی و مقایسه كارایی نشانگر های مولكولی، بیوشیمیایی و مورفولوژیكی در تفكیك جمعیت های آویشن کوهی و شناسایی صفات مورفولوژیكی، بیوشیمیایی و مولكولی که در تمایز جمعیت ها و اندازه گیری مقدار تشابهات آن ها در مسیر تكاملی این جمعیت ها مورد توجه قرار گرفته و همچنین پیشنهاد خطی مشی مناسب برنامه های بهنژادی برای بهبود تیپ های شیمیایی موجود از اهداف مهم این پژوهش می باشد.

 

1-2- ویژگی های مورفولوژیکی
جنس آویشن[7] (تیموس) به عنوان یکی از جنس های خانواده نعنا و زیر خانواده نپتوایده[8] ، گیاهی چوبی، کوتاه قد، کپه­ای چند ساله با برگ­هایی واجد کناره های صاف و بدون دندانه است. در اکثر گونه­ها سطح برگ، کاسبرگ و گلبرگ­ها پوشیده از کرک­های ترشحی متراکم به رنگ­های قرمز، زرد و گاهی بی رنگ است. مجموعه گل شامل تعداد زیادی گل است که معمولاً در انتهای شاخه­ها به حالت کپه­ای قرار می­گیرند. کاسه گل دارای دو لبه کاملاً مشخص می­باشد که لبه بالایی دارای سه قسمت کوتاه و پهن و لبه پایینی دارای دو لبه کاملاً مشخص است. جنس آویشن از نظر شکل ظاهری، رنگ برگ­، رنگ گل­، روغن اسانس و ترکیبات فیتوشیمیایی بسیار متنوع است (جم­زاد، 1373).

آویشن در نواحی مختلف مدیترانه و برخی نواحی آسیا می­روید و امروزه در مناطق مختلف جهان و از جمله در ایران کشت و تولید می شود (عزیزی، 1383). مبدا پیدایش این جنس دوران سوم زمین شناسی است و در فلور خشکی پسند این دوره آن را یافته اند و به دنبال توسعه مناطق خشک به خصوص در دوره پلیوسن و بعد از آن تا به امروز تکامل این جنس صورت گرفته است (مورالس[9]، 2002). در مورد تعداد گونه های آویشن از نظر علم رده بندی گزارش های متفاوتی وجود دارد، تعداد گونه های آن در بعضی از گزارش ها به 800 گونه می رسد، اما با در نظر گرفتن کمترین مقدار تنوع مورفولوژیکی 215 گونه از این جنس توسط مورالس (2002) گزارش گردیده است.از میان گونه های آویشن 18 گونه از ایران شناسایی شده است که از این تعداد قبلا 14 گونه و زیرگونه توسط پروفسور رشینگر در فلور ایرانیکا گزارش گریده بود (ریشنگر[10]، 1982). گونه­های وحشی موجود در ایران، 10 گونه در استان­های شمالی (گرگان، گیلان، مازندران)، 11 گونه در استان­های غربی (آذربایجان شرقی و غربی، کرمانشاه، همدان، کردستان، لرستان، چهارمحال بختیاری، کهکیلویه و بویراحمد و اصفهان)، هفت گونه در مرکز (تهران، سمنان، قزوین، اراک، یزد)، یک گونه در فارس و دو گونه در کرمان وجود دارد (جم­زاد، 1373؛ شکل 2-1).

 

شکل2-1- پراگندگی گونه­ های جنس تیموس در ایران، به تفکیک مناطق و تعداد گونه­ها (جم زاد،1373).

 

چهار گونه شاملT. carmanicus ، T. daenensis، T. trautvetteri وT. persicus انحصاری کشورمان هستند. آویشن بومی اروپا و آسیا است و به دلایل متعدد شناسایی و تعیین موقعیت تاکسونومیکی گونه­های آن دشوار می­باشد. یکی از این دلایل هیبریداسیون بین گونه­ای در این جنس و تنوع مورفولوژیکی موجود در گونه­هاست.

 

1-3- انواع آویشن ها
دانشمندان و گیاهشناسان مختلف، جنس آویشن را در سه جنس مختلف تقسیم بندی کردند (نوویکو و کاپلو[11]، 1984) که شامل:

1- جنس Zataria

2- جنس Ziziphora

1-4-2- اهداف اختصاصی تحقیق……………………………………………………………………………..7

1-5- فرضیه‌های تحقیق…………………………………………………………………………………………………7

1-6- محدودیت‌های تحقیق……………………………………………………………………………………………8

1-6-1- محدودیت‌های تحت كنترل………………………………………………………………………….8

1-6-2- محدودیت های خارج از كنترل…………………………………………………………………….8

1-7- تعریف واژه‌ها و اصطلاحات…………………………………………………………………………………….8

فصل دوم (مبانی نظری و مرور پیشینه)…………………………………………………………………….11

2-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………..11

2-2- مبانی نظری تحقیق………………………………………………………………………………………………….11

2-2- 1- ابهام نقش…………………………………………………………………………………………………11

2-2-2- مفهوم ابهام نقش در سازمان و ارتباط آن با پرخاشگری……………………………….14

2-2-3- مفهوم ابهام نقش در ورزش……………………………………………………………………….17

2-2-4- ابعاد ابهام نقش………………………………………………………………………………………..18

2-2-5- رابطه‌ی ابهام نقش با عملكرد ورزشی…………………………………………………………20

2-2-6- پرخاشگری………………………………………………………………………………………………21

2-2-7- نظریه‌های پرخاشگری………………………………………………………………………………24

2-2-8- رابطه‌ی پرخاشگری با عملکرد ورزشی………………………………………………………27

2-3- پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………..28

2-3-1- تحقیقات مربوط به ابهام نقش……………………………………………………………………28

2-3-2- تحقیقات مربوط به پرخاشگری…………………………………………………………………35

2-4- جمع‌بندی و نتیجه‌گیری ادبیات تحقیق…………………………………………………………………..37

فصل سوم (روش‌شناسی تحقیق) …………………………………………………………………………..39

3-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………40

3-2- روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………….40

3-3- جامعه‌‌ی آماری………………………………………………………………………………………………………40

3-4- نمونه آماری و روش نمونه‌گیری……………………………………………………………………………….40

3-5-متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………………………………………41

3-5-1- متغیر پیش‌بین………………………………………………………………………………………….41

3-5-2- متغیر ملاك……………………………………………………………………………………………..41

3-6- تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………..41

3-7- ابزار گردآوری اطلاعات………………………………………………………………………………………….42

3-7-1- پرسشنامه ویژگی‌های فردی بازیکنان………………………………………………………..42

3-7-2- مقیاس ادراک نقش………………………………………………………………………………….42

3-7-3- چك‌لیست پرخاشگری……………………………………………………………………………42

3-8- روایی ابزار تحقیق………………………………………………………………………………………………..43

3-9- پایایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………………….43

3-10- نحوه‌ی گردآوری اطلاعات…………………………………………………………………………………….44

3-11- روش‌های آماری……………………………………………………………………………………………………45

فصل چهارم (یافته‌ها)……………………………………………………………………………………………46

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………..47

4-2- بررسی توصیفی یافته‌های تحیق…………………………………………………………………………47

4-2-1- سن و تجربه بازی…………………………………………………………………………………….47

4-2-2- پست بازیکنان……………………………………………………………………………………….48

4-2-3- میزان پرخاشگری بازیکنان در پست‌های مختلف……………………………………..48

4-2-4- میزان پرخاشگری بازیكنان در بازی‌های میزبان و میهمان………………………….49

4-2-5- آمار توصیفی مقیاس ادراك نقش…………………………………………………………….49

4-3- بررسی طبیعی بودن توزیع داده‌ها………………………………………………………………………50

4-4- آزمون فرضیه‌های   تحقیق…………………………………………………………………………………..51

4-4-1- فرضیه اول…………………………………………………………………………………………..51

4-4-2- فرضیه دوم…………………………………………………………………………………………52

4-4-3- فرضیه سوم……………………………………………………………………………………….53

4-4-4- فرضیه چهارم……………………………………………………………………………………..54

فصل پنجم (بحث و نتیجه‌گیری)…………………………………………………………………………..55

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………56

5-2- خلاصه‌ی پژهش……………………………………………………………………………………………….56

5-3- بحث و نتیجه‌گیری…………………………………………………………………………………………..57

5-3-1- ابهام نقش و میزان پرخاشگری……………………………………………………………57

5-3-2- پیش‌بینی پرخاشگری از طریق ابهام نقش…………………………………………..58

5-3-3- تفاوت ابهام نقش بازیكنان باتجربه و كم‌تجربه…………………………………….59

5-3-4- تفاوت پرخاشگری بازیكنان باتجربه و كم‌تجربه…………………………………..62

5-4- نتیجه‌گیری نهایی……………………………………………………………………………………………63

5-5- پیشنهادهای برگرفته از تحقیق……………………………………………………………………….64

5-6- پیشنهادات برای تحقیقات آینده……………………………………………………………………..65

منابع…………………………………………………………………………………………………………………66

منابع داخلی………………………………………………………………………………………………………………. 67

منابع خارجی……………………………………………………………………………………………………………… 69

پیوست‌ها…………………………………………………………………………………………………………..73

پیوست 1.: پرسشنامه اطلاعات و ویژگی‌های فردی بازیکنان………………………………………..74

پیوست 2 : مقیاس ادراک نقش بیوکامپ و همکاران…………………………………………………….75

پیوست3: چک‌لیست ثبت پرخاشگری بازیکنان فوتبال……………………………………………..78

پیوست 4: خطاها و رفتارهای ناشایست……………………………………………………………………..79

چکیده:

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین ابهام نقش و میزان پرخاشگری در بازیكنان فوتبال لیگ برتر ایران انجام شد. با استفاده از تحقیق توصیفی-همبستگی سه تیم (72 بازیكن)، از تیم‌های حاضر در لیگ برتر فوتبال، فصل 92-93 به صورت در دسترس، که حاضر به همکاری با محقق بودند، به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابهام نقش بازیكنان با استفاده از مقیاس ادراك نقش بیوكامپ و همكاران اندازه‌گیری شد. برای ثبت میزان پرخاشگری بازیكنان، فیلم بازی‌های تیم‌های انتخاب شده، در نیم‌فصل اول مشاهده و پرخاشگری آنها در چك‌لیستی محقق‌ساخته با الگو گرفتن از چك‌لیست پرخاشگری رابرتس و همكاران ثبت شد. برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی استفاده شد. به طور كلی یافته‌ها نشان دادند بین ابهام نقش (ادراک نقش) هجومی و میزان پرخاشگری بازیکنان فوتبال ارتباط معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد که ابعاد ابهام نقش (ادراک نقش) هجومی دارای توان پیش‌بین معناداری برای پرخاشگری بازیکنان فوتبال است. در مجموع می‌توان نتیجه گرفت هر چه بازیکنان ادراک نقششان بیشتر باشد و از مسئولیت‌ها، جایگاه و نقش خود در تیم به خوبی آگاه باشند، میزان رفتارهای پرخاشگرانه‌ی آنها به همان نسبت کاهش خواهد یافت.

فصل اول: مقدمه و کلیات

1-1- مقدمه

ورزش به عنوان یک پدیده اجتماعی، در جوامع مدرن امروز جایگاه خاصی در مطالعات اندیشمندان علوم مختلف پیدا کرده است. ابعاد گوناگون این پدیده، آن را از یک امر رقابت‌انگیز صرف خارج ساخته و دامنه آن را به اغلب موضوعات اجتماعی مرتبط کرده است. در میان رشته‌های مختلف ورزشی، رشته فوتبال به لحاظ برخورداری از جذابیت‌ها و هیجانات زیاد توجه آحاد افکار عمومی جوامع را به خود معطوف ساخته و جنبه‌های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی مترتب بر فوتبال، آن را به عنوان یک صنعت مطرح کرده است (حاج‌بیگی، 1385).

امروزه استفاده از علم روانشناسی در ورزش توسط تیم‌ها یک ضرورت به ‌شمار می‌رود. در واقع مربی برای انتخاب یک بازیکن جوان همان‌گونه که به توان و شرایط فیزیکی، تجربی و غیره می‌نگرد، به همان نسبت نیز می‌بایست به آمادگی ذهنی و روانی وی توجه کند. اطمینان از آمادگی ذهنی بازیکنان در تمرین و مسابقات و استفاده از حداکثر توان روانی آنان همانند توان جسمانی و توان تاکتیکی برای مربیان و تیم از اهمیت بالایی برخوردار است (حجت‌پور، 1390). بدون شک موفقیت و پیروزی در ورزش قهرمانی امروز، خواهان انتظارات بالاتری از آنچه پیش‌تر وجود داشته است، می‌باشد. لذا رفع این توقعات و نیازهای خاص، متخصصان ورزشی را بر آن داشته تا بیشتر به جنبه‌های وجودی ورزشکاران توجه کرده و در جهت ارتقاء و افزایش مهارت‌های آنها كوشش نمایند (سلحشوری، 1390).

فوتبال نیز همانند سایر رشته‌های ورزشی به سطح بالایی از تمرکز، توجه، دقت، آمادگی روانی و غیره نیازمند است. یک مسابقه فوتبال 90 دقیقه است، ولی ذهن بازیکنان و مربیان را گاهی چندین هزار دقیقه به خود مشغول نگه داشته و سایر فعالیت‌ها و حوزه‌های زندگی را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد و شکست یا پیروزی، تصمیمات و اشتباهات داوری، اخراج، حذف تیمی، از دست دادن پنالتی، سقوط به دسته پایین‌تر و غیره می‌تواند روزها و حتی هفته‌ها و بلکه سال‌های سال فکر، ذهن و روان بازیكنان را به خود

1-6فرضیات تحقیق.. 8

1-6-1فرضیه اصلی تحقیق.. 8

1-6-2فرضیه های فرعی.. 8

1-7 تعریف متغییرها (ممفهومی و عملیاتی) 8

1-8 قلمرو پژوهش… 10

1-8-1 قلمرو زمانی، مکانی، موضوعی.. 10

1-8 مدل مفهومی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………….11

فصل دوم. 12

ادبیات پژوهش… 12

1-2مقدمه. 13

2-2- بیان مسئله. 15

3-2- ضرورت و اهمیت تحقیق.. 17

4-2- پیشینه تحقیق.. 19

5-2- بررسی عوامل موثر بر ایجاد تمایل به خرید الکترونیکی در فضای مجازی.. 27

6-2- عوامل موثر بر ایجاد تمایل به خرید و خرید الکترونیکی.. 31

1-6-2- حریم خصوصی.. 33

2-6-2- ادراکات از امنیت وب.. 35

3-6-2- درخور بودن محصول. 36

4-6-2- خودکفایتی اینترنتی.. 38

5-6-2- نوآوری شخصی کاربر در بکارگیری فناوری اطلاعات.. 41

7-2- مدل. 43

8-2- جمع بندی.. 44

فصل سوم. 47

روش‌شناسی پژوهش… 47

1-3- مقدمه. 48

2-3 روش پژوهش… 49

3-3 فرایند پژوهش… 50

4-3 جامعه آماری.. 50

5-3حجم نمونه و روش محاسبه. 50

6-3روش نمونه گیری.. 51

7-3 ابزار گردآوری.. 52

1-7-3 مطالعات کتابخانه ای.. 52

2-7-3مصاحبه. 52

3-7-3پژوهش های میدانی.. 53

8-3  روایی و پایایی.. 53

1-8-3  پایایی.. 53

2-8-3روایی ( اعتبار ) 54

فصل چهارم. 55

تجزیه‌وتحلیل دادهها 55

1-4 مقدمه. 56

4-2- آمار توصیفی.. 57

4-2-1- توصیف ویژگی‌های جمعیت شناختی.. 57

4-2-1-1- جنسیت.. 57

4-2-1-2- سن.. 58

4-2-1-3- تحصیلات.. 59

4-2-2- آمار توصیفی متغیرهای پژوهش… 61

4-3- آمار استنباطی.. 62

4-3-1- بررسی نرمال بودن داده‌ها 62

تحلیل جدول 4-5 بر اساس آزمون کلموگروف – اسمیرنوف.. 64

4-3-2- محاسبه همبستگی بین متغیرهای پژوهش… 64

4-3-3- مدل یابی معادلات ساختاری و آزمون فرضیه‌های پژوهش… 67

4-3-3-1- تحلیل عاملی تائیدی.. 67

فصل پنجم. 72

بحث و نتیجه‌گیری.. 72

1-5 مقدمه 73

2-5 تفسیر نتایج حاصل از اطلاعات دموگرافیک نمونه پژوهش… 74

3-5 تفسیر یافته های پژوهش با سایر پژوهش ها 75

4-5 فرضیه فرعی اول. 75

5-5 فرضیه فرعی دوم. 76

6-5 فرضیه فرعی سوم. 76

7-5 فرضیه فرعی چهارم. 77

8-5 فرضیه  فرعی پنجم. 78

5-9- محدودیت های پژوهش… 78

10-5 پیشنهادات.. 78

1-8-5 پیشنهادات پژوهشی.. 78

2-8-5 پیشنهادات اجرایی.. 79

منابع و ماخذ. 81

 چکیده:
اینترنت پدیده ای است که در عصر کنونی جایگاه ویژه ای را  به خود اختصاص داده است و شمار کاربران آن در سطح جهان افزایش چشم گیری داشته است . این رسانه جدید ،   موجب تغییر رفتارهایی شده است که مشتری در هنگام خرید از خود بروز می دهد.  بررسی فرایند خرید و رفتار مصرف کننده در اینترنت، برای شرکت های تجارت الکترونیکی در جهت جذب مشتری، بالابردن فروش و افزایش سودآوری، اهمیت فوق العاده ای دارد .خرید اینترنتی براساس تجربه واقعی از خرید کالا صورت نمی گیرد، بلکه براساس ظواهر  مانند تصویر، شکل، اطلاعات کیفی و تبلیغات از کالا استوار است؛ به همین دلیل جلب اعتماد مشتری برای انجام مبادلات از طریق اینترنت، مورد توجه بسیاری از سازمانها و مشتریان قرار گرفته است. و بنا بر ضرورت این پژوهش که از نوع توصیفی همبستگی (پیمایشی) است با یک فرضیه اصلی و پنج فرضیه فرعی مورد سنجش قرارگرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت دانشگاه آزاد واحد کرمانشاه می باشد. آلفای کرونباخ پرسشنامه پایایی آن و اساتید، خبرگان و مکتوبه­های معتبر روایی آن را تأیید می­کند. پس از جمع­آوری داده­ها از متن پرسشنامه توزیع‌شده و تجزیه‌وتحلیل آن‌ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم‌افزار spss و Amos انجام پذیرفته است. به طور عوامل موثر بر خرید الکترونیکی تاثیر مثبت بر نگرش خرید دانشجویان دارد.

واژگان کلیدی: خرید الکترونیکی، نگرش خرید.

1-1مقدمه:
اینترنت پدیده ای است که در عصر کنونی جایگاه ویژه ای را  به خود اختصاص داده است و شمار کاربران آن در سطح جهان افزایش چشم گیری داشته است.  این رسانه جدید ، موجب تغییر رفتارهایی شده است که مشتری در هنگام خرید از خود بروز می دهد.  بررسی فرایند خرید و رفتار مصرف کننده در اینترنت، برای شرکت های تجارت الکترونیکی در جهت جذب مشتری، بالابردن فروش و افزایش سودآوری، اهمیت فوق العاده ای دارد)عزیزی و نگهداری، 1391 ). مطالعات در ایالات متحده آمریکا نشان می دهد که 81 درصد کسانی که وب سایت ها را برای محصولات و خدمات جست وجو می کنند، به صورت اینترنتی خرید نمی کنند و با وجودی که بسیاری از کاربران وب برای آغاز خرید از وب تحریک شده اند، 75 درصد آنها تراکنش را لغو می کنند. این امر نشان می دهد که کاربران وب، فرصت های جذاب خرید از وب را می شناسند، اما موانع و عواملی موجب می شود که از انجام خرید جلوگیری کنند )سوپرامانین و رابرتسون[1]، 2007 (. پذیرش خرید اینترنتی و انجام آن، تا حد زیادی به ارتباطات مصرف کننده و چگونگی تعامل افراد با رایانه بستگی دارد. برای جذب مشتری باید فعالیت های اینترنتی شرکت برای او سودآور باشد، هم چنین باید خدمات متنوعی به او ارائه شود. بنابراین محتوای وب سایت و خدماتی که در وب سایت ارائه می شوند، باید خواسته ها و علایق شخصی مشتری را در نظر گرفته و حتی امکاناتی برای ایجاد بخش های شخصی او فراهم آورد. مطالعات پیشین زمینه تجارت الکترونیک نشان داده اند که خصوصیات مصرف کنندگان، یکی از مهمترین عوامل در پذیرش خرید اینترنتی از سوی آنان است. البته اکثر مطالعات در این حوزه، روی یک محصول یا محصولات مشابه تمرکز داشته اند و تأثیر تنوع محصولات در پذیرش خرید اینترنتی نادیده گرفته شده است. برای مقابله با چنین محدودیتی، پژوهش پیش رو در نظر دارد تا به بررسی تأثیر انواع مختلفی از محصولات بپردازد.

1-2تشریح و بیان موضوع
با توجه به اینکه 31 درصد ایرانی ها کاربر اینترنت هستند، نرخ خریدهای اینترنتی در کشور نمی تواند در حد قابل قبولی باشد(عابدی، 1388 .( خرید اینترنتی براساس تجربه واقعی از خرید کالا صورت نمی گیرد، بلکه براساس ظواهری مانند تصویر، شکل، اطلاعات کیفی و تبلیغات از کالا استوار است؛ به همین دلیل جلب اعتماد مشتری برای انجام مبادلات از طریق اینترنت، مورد توجه بسیاری از سازمان ها و مشتریان قرار گرفته است )ساجدیفر و دیگران، 1391  .(درواقع تا زمانی که کاربران یک فناوری ازآن استفاده نکنند، هدف از طراحی آن، یعنی تسهیل انجام امور مربوطه و دست یابی به صرفه جویی های زمانی و هزینه ای، محقق نخواهد شد. چِئونگ و همکاران معتقدند که پذیرش فناوری از جانب مصرف کننده، به موفقیت کلی منجر خواهد شد و شرکت های الکترونیکی که در پذیرش اولی موفق بوده اند، می توانند روابط بلندمدتی با مشتریان ایجاد کرده و آن را حفظ کنند(یون[2]،2007 .( فرایند پذیرفته شدن فناوری از سوی کاربران شامل آگاه شدن، ایجاد علاقه، ارزیابی، امتحان کردن و پذیرش است. پذیرش اینترنت برای خرید نیز، در آغاز توسط پذیرش عمومی مصرف کننده از اینترنت، به منزله رسانه جدید ارتباطی و تعاملی متأثر می شود. هم چنین نگرش به محیط خرید برخط، به ادراکات مصرف کننده از فعالیت خرید اینترنتی در مقایسه با خرید در مغازه، بستگی دارد. چارچوب متعارفی که پذیرفته شده است، فرض می کند که قبل از خرید محصولات، مصرف کنندگان منافع و ریسک های ادراک شده از راه های خرید را مقایسه می کنند(وانگ[3] وهمکاران، 2003). با توجه به مشکل عمده محیط مجازی که نمی توان از نزدیک آن ها را لمس کرد و دید تعامل چهره به چهره با کارکنان فروش امکان پذیر نیست و ارزیابی وضعیت و کیفیت محصول مقدور نیست، می توان انتظار داشت که در یک محیط اینترنتی، نسبت به یک محیط فیزیکی، اعتماد کمتر و  احساس خطر بیشتری حاکم باشد) سان مارتین وهمکاران[4]، 2009.( اگر چه رضایت حاصل از برخوردهای گذشته بر اعتماد، تاثیر قابل توجهی دارد، اما فروشندگان برخط، می توانند به واسطه ارائه خدمات با کیفیت، ضمانت محصولات، ایجاد امنیت، حفظ حریم شخصی، پشتیبانی از طراحی مناسب و یک وب سایت جذاب، اعتماد مصرف کنندگان را جلب کنند)همان منبع(. با توجه به توسعه خرید های الکترونیکی و موسسات و فروشگاه هایی که این خدمات را ارائه می دهند افزایش رقابت بین آنها امری اجتناب ناپذیر است . افزایش رقابت بین فروشگاه های الکترونیکی اهمیت پذیرش این تکنولوژی از سوی مشتریان را بیش از پیش برای مدیران این موسسات نمایان ساخته است و اهمیت عواملی را که موجب می شوند که مشتریان تمایل به خرید الکترونیکی داشته باشند را برای آن ها افزایش داده است. در نتیجه بهتر است مشخص شود که به چه دلایلی مشتریان تمایل به خرید الکترونیکی دارند چراکه تمایل و پذیرش مشتریان عامل کلیدی در توسعه ساختار الکترونیکی خدمات است)بیر و لدر[5]، 2001). و در صورت عدم استقبال مشتریان، این گونه خدمات الکترونیکی با شکست مواجه خواهند شد (الادوانی[6] ، 2001).

1-3اهمیت موضوع پژوهش:
در دنیای کسب وکار الکترونیکی، عوامل بسیاری در تصمیم و قصد خرید از اینترنت مؤثر هستند .  خرید از اینترنت، فرایند تصمیم گیری پیچیده ای است که مشتریان با آن روبه رو می شوند. تأثیرات  اجتماعی، سبک زندگی، عادت ها، نگرش ها و باورها، عوامل موقعیتی و ویژگی های فروشنده و  خریدار، از دسته مواردی شمرده می شو ند که در این تصمیم گیری دخیل هستند . از سوی دیگر، نوع محصولات ارائه شده در اینترنت نیز، عاملی اساسی در تعیین میزان گرایش به خرید برخط به شمار می رود. مطالعات نشان می دهد که یکی از عوامل مؤثر در خریداینترنتی، نوع محصول و ویژگی هایی همچون، ارزش و قیمت محصول، میزان تنوع و ملموس یا ناملموس بودن آن است. با توجه به ماهیت کانال های الکترونیکی، تمام کالاها و خدمات برای بازاریابی الکترونیکی مناسب نیستند(لیانگ و هوانگ[7]، 1998). مدل پذیرش تکنولوزی(TAM) یکی ازموثرترین رویکردها جهت پذیرش تکنولوژی های اطلاعاتی جدید ، توسط کاربران است (بیر و استابر[8]،  1998). بر اساس تعریف دیویس (1989 ) مدل پذیرش تکنولوژی درجستجوی توضیح و پیش بینی پذیرش از کاربران فناوری اطلاعات در محیط های کاری ( IT )می باشد. پذیرش خرید اینترنتی و انجام آن، تا حد زیادی به ارتباطات مصرف کننده و چگونگی تعامل افراد با رایانه بستگی دارد . برای جذب مشتری باید فعالیت های اینترنتی شرکت برای او سودآو رباشد، هم چنین باید خدمات متنوعی به او ارائه شود. بنابراین محتوای وب سایت و خدماتی که در وب سایت ارائه می شوند، باید خواسته ها و علایق شخصی مشتری را در نظر گرفته و حتی امکاناتی برای ایجاد بخش های شخصی او فراهم آورد. بخشی از پژوهش های انجام گرفته در این زمینه به بررسی تأثیر خصویات مشتریان بر پذیرش خرید اینترنتی پرداخته اند. بر اساس یافته های لیان و هوآنگ[9]) 1988 (باید دقت کرد که کدام محصولات برای عرضه در بازارهای الکترونیکی مناسب تر است؛ چراکه انواع گوناگون محصولات بر پذیرش خرید اینترنتی تأثیر می گذارد. خرید اینترنتی در کشورهای در حال توسعه،  به دلیل عقب بودن آنها در زمینه تجارت الکترونیک  نسبت به کشورهای توسعه یافته ، یک کاربرد خلاقانه و جدید از فناوری اطلاعات به شمار می رود و طبیعی است که میزان خرید از وب در حد قابل قبول نباشد. با در نظر گرفتن نسبت خرید اینترنتی به حجم استفاده از اینترنت ، استنباط می شود که یکی از چالش های اساسیِ کسب وکار در ایران، تمایل اندک مصرف کنندگان به خرید اینترنتی است. پژوهش حاضر سعی دارد تا با مطالعه عوامل موثر بر ایجاد انگیزه جهت خرید الکترونیکی وبررسی مزایا و مشکلات اهمیت استفاده از این پدیده مهم  ضرورت و پیاده سازی این امر را بررسی نماید.

1-4 روش پژوهش:
تحقیق حاضر بر حسب هدف کاربردی و بر حسب شیوه گردآوری -داده ها توصیفی از نوع همبستگی است. ضمن اینکه برای آزمون فرضیات تحقیق، تاثیر متغیر های مستقل بر متغیرهای وابسته از طریق تحلیل رگرسیون بررسی شده است.

از نظر مکانی در طبقه ی پژوهشهای میدانی و کتابخانه ای قرار می گیرد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است.روش نمونه گیری، تصادفی ساده است و برای تعیین حجم نمونه از فرمول محاسبه ی تعداد نمونه از جامعه ی نامحدود استفاده می شود. برای آنالیز آماری فرضیه ها، پس از تعیین حجم نمونه، با استفاده از شاخص های آمار استنباطی علاوه بر آزمون فرضیه ها، به توصیف و تحلیل آن ها می پردازیم.

1-5 اهداف تحقیق:
1-5-1هدف اصلی تحقیق:
بررسی عوامل موثر بر ایجاد تمایل به خرید الکترونیکی درفضای مجازی توسط کاربران اینترنتی

اهداف ویژه تحقیق:
تعیین نوآوری شخصی کاربر در به کارگیری فناوری اطلاعات ، بر نگرش وی نسبت به خرید اینترنتی
تعیین خودکفایتی کاربر در استفاده از اینترنت، بر نگرش وی نسبت به خرید اینترنتی.
تعیین ادراک شخصی کاربر از امنیت وب، بر نگرش وی نسبت به خرید اینترنتی.
تعیین نگرانی های کاربر در رابطه با حریم خصوصی، بر نگرش وی نسبت به خرید اینترنتی.
تعیین تناسب محصول یا خدمت ارائه شده در وب با نیازها و ارزش های مشتری، بر نگرش وی نسبت به خرید اینترنتی .

 

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                               صفحه

فصل اول – کلیات تحقیق……………………………………………………………………………………..1

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………….. 2
تعریف مسئله …………………………………………………………………………………………….. 3
اهمیت و ضرورت انجام تحقیق …………………………………………………………………….. 6
اهداف تحقیق …………………………………………………………………………………………….. 7   1-4-1- هدف کلی ……………………………………………………………………………………………   7
1-4-2- اهداف اختصاصی ……………………………………………………………………………………  7

فرضیه­های تحقیق ……………………………………………………………………………………….. 8
محدوده تحقیق …………………………………………………………………………………………… 9
1-6-1-  قلمرو موضوعی………………………………………………………………………………………. 9   1-6-2-  قلمرو زمانی…………………………………………………………………………………………… 9 1-6-3-  قلمرو مکانی…………………………………………………………………………………………… 9   1-6-4-  قلمرو جنسیتی…………………………………………………………………………………………  9

محدودیت تحقیق………………………………………………………………………………………..  9
تعریف واژه ها و اصطلاحات ………………………………………………………………………… 9   1-8-1- تعریف نظری واژه ها و اصطلاحات…………………………………………………………….  9  1-8-2- تعریف عملیاتی واژه ها و اصطلاحات………………………………………………………….10
فصل دوم- مبانی نظری و پیشینه تحقیق…………………………………………………………………12

2-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 13

2-2-  مبانی نظری…………………………………………………………………………………………………… 13

2-2-1-  تاریخچه مواد مخدر………………………………………………………………………………  13

2-2-2-  تاریخچه مواد مخدر و تریاک در ایران……………………………………………………….14

2-2-3-  دسته بندی مواد مخدر……………………………………………………………………………. 16

2-2-4-  زیان­های مواد مخدر………………………………………………………………………………. 16

2-2-4-1-  زیان­های بهداشتی………………………………………………………………………….  16

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                         صفحه

2-2-4-2-   زیان­های اقتصادی………………………………………………………………………..  16

2-2-4-3-   زیان­های اجتماعی………………………………………………………………………….. 17

2-2-4-4-  زیان­های سیاسی……………………………………………………………………………… 17

2-2-5-  بررسی اجمالی گرایش به مواد مخدر………………………………………………………..  18

2-2-5-1-  عوامل فردی………………………………………………………………………………..   18

2-2-5-2- عوامل اجتماعی……………………………………………………………………………    18

2-2-5-3-  عوامل جغرافیایی……………………………………………………………………………  19

2-2-6-  آثار و علائم ظاهری فرد معتاد…………………………………………………………………   19

2-2-7-  مهم­ترین  آثار رفتاری اعتیاد ………………………………………………………………….   20

2-2-8-  ترک مواد افیونی…………………………………………………………………………………..  21

2-2-9- علایم ترک مواد افیونی شامل موارد زیر است؛…………………………………………..   21

2-2-10-  فرایند بهبودی.. …………………………………………………………………………………  21

2-2-11-  شیوه های مبارزه  با مواد مخدر……………………………………………………………..   22

2-2-12-  هفت روش درمان اعتیاد در ایران…………………………………………………………… 23

2-2-12-1- درمان نگهدارنده با متادون، بوپره نورفین و شربت تریاک………………………23

2-2-12-2- درمان سم زدایی با متادون یا بوپره نورفین………………………………………… 24

2-2-12-3-  درمان سریع و فوق سریع………………………………………………………………. 24

2-2-12-4-  درمان با بستری طولانی مدت………………………………………………………….24

2-2-12-5-  درمان اقامتی در کمپ……………………………………………………………………25

2-2-12-6-  کنگره 60…………………………………………………………………………………….25

2-2-12-7-  NA یا جمعیت معتادان گمنام…………………………………………………………25

2-2-13-  نتایج قابل حصول در فرایند ترک اعتیاد…………………………………………………….26

2-2-13-1-  موفقیت……………………………………………………………………………………. 26

2-2-13-2-  شکست…………………………………………………………………………………….. 26

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                    صفحه

2-2-14-  نقش روان­ پزشکان، پزشکان عمومی، دارو سازان و متخصصین سایر رشته­ ها….. 27

2-2-15-  شش راه افزایش موفقیت درمان اعتیاد………………………………………………………. 28

 

2-2-16- برخی دلایل برای درمان اعتیاد با ورزش………………………………………………………30

2-2-16-1- ورزش و اعتماد به نفس…………………………………………………………………….30

2-2-16-2- نقش ورزش در ترشح اندروفین­ها……………………………………………………….31

2-2-16-3- ورزش و جامعه پذیری……………………………………………………………………..31

2-2-17-  استفاده از ورزش در جهت کم کردن سوء مصرف مواد در جوانان………………….33

2-2-18-  ارزش و محدودیت­های ورزش…………………………………………………………………34

2-2-19-  نفس ورزش………………………………………………………………………………………….34

2-2-20-  گستره­ی ورزش…………………………………………………………………………………….36

2-2-21-  ورزش­ها در اوقات فراغت……………………………………………………………………….37

2-2-22-  کارکردهای اوقات فراغت ………………………………………………………………………38

2-2-22-1-   استراحت و رفع خستگی جسمانی و روانی………………………………………….38

2-2-22-2-  تفریح…………………………………………………………………………………………..38

2-2-22-3-   کارکرد متعالی و اصلاحی……………………………………………………………….38

2-2-22-4-   شکوفایی خلاقیت………………………………………………………………………….39

2-2-22-5-   بهداشت روانی……………………………………………………………………………..39

2-2-22-6-   اوقات فراغت و توسعه‌ی مهارت‌های شناختی……………………………………..40

2-2-22-7-  اوقات فراغت و مهارت‌های حسی و حرکتی………………………………………. 40

2-3-  پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………. 40

2-3-1-  تحقیقات انجام شده در داخل کشور……………………………………………………………40

2-3-2-  تحقیقات انجام شده در خارج از کشور………………………………………………………  43

 2-3-3-  جمع بندی………………………………………………………………………………………………45

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                      صفحه

فصل سوم- روش شناسی تحقیق………………………………………………………………………….46

3-1-  مقدمه …………………………………………………………………………………………………………..47

3-2-  روش تحقیق ………………………………………………………………………………………………… 47

3-3-  جامعه و نمونه آماری …………………………………………………………………………………….. 47

3-4-  نمونه گیری …………………………………………………………………………………………………..47

3-5-  متغیر­های وارد در تحقیق ………………………………………………………………………………… 48

3-6-  روش و ابزار گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………….48

3-7-  روایی و پایایی پرسشنامه…………………………………………………………………………………..48

3-8-  روش جمع آوری اطلاعات …………………………………………………………………………….. 54

3-9-  روش تجزیه و تحلیل داده ها …………………………………………………………………………… 54

فصل چهارم-تجزیه و تحلیل داده های تحقیق……………………………………………………55

4-1-  مقدمه……………………………………………………………………………………………………………56

4-2-  یافته های توصیفی تحقیق………………………………………………………………………………….56

4-3-  آزمون فرضیه­های تحقیق…………………………………………………………………………………..70

4-3-1-  فرضیه اول تحقیق……………………………………………………………………………………70

4-3-2-  فرضیه دوم تحقیق……………………………………………………………………………………70

4-3-3-   فرضیه سوم تحقیق………………………………………………………………………………….71

4-3-4-  فرضیه چهارم تحقیق………………………………………………………………………………..72

فصل پنچم – بحث و نتیجه گیری………………………………………………………………………..76

5-1-  مقدمه……………………………………………………………………………………………………………77

5-2-  خلاصه تحقیق…………………………………………………………………………………………………77

5-3- بحث و نتیجه گیری………………………………………………………………………………………….80

5-3-1-  بحث و نتیجه­گیری فرضیه اول…………………………………………………………………..80

5-3-2-  بحث و نتیجه­گیری فرضیه دوم…………………………………………………………………..81

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                               صفحه

 

5-3-3-  بحث و نتیجه­گیری فرضیه سوم…………………………………………………………………..82

5-3-4-  بحث و نتیجه­گیری فرضیه چهارم………………………………………………………………..83

5-4-  پیشنهادهای برخاسته از تحقیق……………………………………………………………………………84

5-5-  پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده……………………………………………………………………….85

منابع ………………………………………………………………………………………………………………………86

پیوست­ها­   ………………………………………………………………………………………………………………90

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                             صفحه

جدول شماره3-1 آزمون کیزر – می یر – الکین…………………………………………………………….49

جدول شماره3-2  آزمون بارتلت…………………………………………………………………………………49

جدول شماره3-3  اشتراکات مربوط به سوالات………………………………………………………………50

جدول شماره 3-4 نتایج واریانس­های تشریح شده…………………………………………………………..52

جدول شماره 3-5  بارهای عاملی هریک از گویه­ها در عامل­های باقی­مانده با چرخش…………..53

جدول شماره 4-1 وضعیت سنی …………………………………………………………………………………56

جدول شماره 4-2  توزیع افراد ­براساس تحصیلات………………………………………………………….57

جدول شماره 4-3 توزیع افراد بر اساس بهترین مقام ورزشی فرد را نمایش می­دهد………………..58

جدول شماره 4-4 توصیف رشته­های  ورزشی که افراد در آن­ها دارای مقام قهرمانی هستند…….59

جدول شماره 4-5 وضعیت تأهل………………………………………………………………………………….60

جدول شماره 4-6 توصیف اولین ماده مخدری که افراد استفاده کرده­اند……………………………..60

جدول شماره 4-7 توصیف مدت زمانی که از اولین مصرف  می­گذرد……………………………….61

جدول شماره 4-8 دلیل اصلی گرایش به اعتیاد……………………………………………………………….63

جدول شماره4-9 تعداد اقدام به ترک…………………………………………………………………………. 64

جدول شماره4-10 مدت زمانی که از اولین ترک می­گذرد……………………………………………..65

جدول شماره4-11 وضعیت شغلی افراد مورد مطالعه در قبل و بعد از اعتیاد…………………………65

جدول شماره 4-12 وضعیت درآمد افراد…………………………………………………………………….. 66

جدول شماره 4-13 میزان فعالیت بدنی بعد از ترک اعتیاد در هفته……………………………………..67

جدول شماره 4-14 نوع فعالیت بدنی پس از اعتیاد که فرد انجام می­دهد……………………………..68

جدول شماره 4-15 اولویت های اوقات فراغتی افراد مورد مطالعه………………………………………69

جدول شماره 4-16  نتایج آزمون تی تک نمونه ای…………………………………………………………70

جدول شماره4-17  نتایج آزمون تی تک نمونه­ای…………………………………………………………..70

جدول شماره4-18   نتایج آزمون تی تک نمونه ای…………………………………………………………71

جدول شماره 4-19  نتایج آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر……………………………… 72

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                              صفحه

جدول شماره 4-20  نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی در مورد مشخص کردن محل اختلاف ها…..72

جدول شماره 4-21  نتایج مربوط به رتبه بندی ادراک معتادین از نقش ورزش در موفقیت درمان……………………………………………………………………………………………………………………..73

جدول شماره4-22  رتبه بندی موارد مربوط به ادراک جسمانی……………………………………….. 73

جدول شماره4-23  رتبه بندی موارد مربوط به ادراک روانی…………………………………………….74

جدول شماره4-24  رتبه بندی موارد مربوط به نقش در ادراک نگرشی………………………………75

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                                      صفحه

نمودار شماره 3-1  نمودار اسکری و مقادیر ویژه عامل­های استخراجی……………………………….51

نمودار شماره 4-1 توصیف وضعیت داشتن سابقه قهرمانی در مسابقات ورزشی را نشان می­دهد.57

نمودار شماره 4-2 وجود فرد معتاد دیگری در خانواده را نشان می­دهد………………………………..62

 

 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1) مقدمه
اعتیاد به مواد مخدر، مسمومیت حاد یا مزمنی است که مضر به حال شخص و اجتماع بوده و زاییده مصرف داروی طبیعی یا صنعتی به شمار می­رود(مرتضوی قهی،1382).  در واقع اعتیاد تحت تاثیر عوامل موثری همچون ژنتیک، روانی، جسمی و اجتماعی قرار می­گیرد­(برجانس و همکاران، 1390؛ مرادی،1391). وابستگی به مواد مخدر یک تهدید مهم سلامتی و معضل بزرگ روانی و اجتماعی است(نخعی امرودی،1388). از جمله خصوصیات این حالت، وابستگی روانی و جسمانی به آن است(مرتضوی قهی،1382). فرد معتاد خواسته یا ناخواسته زمانیکه دچار این بیماری خانمان سوز می­شود دیگر تا حد زیادی قدرت تصمیم­گیری صحیح و متناسب با وضعیت­های مختلف در جامعه را به دلیل عدم کنترل حالات روحی و روانی خود از دست می­دهد. امروزه راه­های زیادی برای درمان افراد معتاد وجود دارد، به هر حال آنچه اهمیت دارد این موضوع است که فرد معتاد براساس شرایط و مشخصات خود به برنامه­های مناسب درمانی هدایت شود. برنامه­های درمانی شامل سم­زدایی و درمان­های نگهدارنده می­باشند(مقدس تبریزی،1388). مکری (2002) ذکر می­کند در واقع درمان دارویی سم­زدایی بخش کوچکی از درمان اعتیاد است و بعد از اتمام سم­زدایی در صورت فقدان درمان نگهدارنده، میزان بازگشت اعتیاد بسیار بالاست، در حقیقت با ایجاد تغییر در سبک و شیوه زندگی این افراد وتغییر در نگرش این افراد می­توان به موفقیت در درمان­های دارویی بهبود بخشید(خورجهانی،1385؛ مقدس تبریزی،1388).

امروزه تفریح و چگونگی گذران اوقات فراغت وسیله­ای موثر برای پرورش قوای فکری، جسمی و اخلاقی افراد است و عاملی برای جلوگیری از کج روی­های اجتماعی به شمار می­آید(مرادی،1391). افروز (1382) جمله­ی جالبی را راجع به اوقات فراغت بیان می­کند به این صورت که اوقات فراغت مانند شمشیر دو لبه­ای است که یک لبه­ی آن می­تواند زمینه­ساز خلاقیت و هنرآرایی و لبه­ی دیگر آن عاملی در جهت گرایش به بزهکاری و آسیب اجتماعی باشد(مرادی،1391). پوراصل و همکاران (2007) در مطالعات خود به این نتیجه رسیدند که یکی از راه­های پیشگیری از روی آوردن جوانان به مصرف مواد مخدر، اشاعه تفریحات سالم و شرکت در فعالیت­های ورزشی است که در ایجاد زندگی سالم، ارتقا سلامت و بهداشت افراد از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. ارتقاء سلامت نیاز به انجام رفتارهای سالم متعدد و متنوع دارد(طارمیان،1390؛ مرادی،1391). شرکت در فعالیت­های ورزشی به هنگام اوقات فراغت می­تواند نقش بازدارنده و کنترل شده­ای برای این افراد در درمان و جلوگیری از بازگشت این افراد به مواد مخدر داشته باشد. بطور کلی ورزش و بازی با فعال­سازی سیستم­های مختلف بدن وترشح هورمون­های سروتونین واندروفین باعث ایجاد شادکامی و وابستگی به ورزش می­شود و در نتیجه از روی آوردن فرد به مواد مخدر ممانعت به عمل می­آورد(خورجهانی،1385). به طور کلی درمان اعتیاد روندی طولانی، سخت، پیچیده و توام با عودهای مکرر(مصرف دوباره معتاد بعد از مدتی ترک) است، لذا امروزه ورزش به عنوان یک عامل تسهیل­کننده در جهت کنترل و ترک اعتیاد در بین افراد معتاد استفاده می­شود(مقدس تبریزی،1388). از لحاظ تحقیقاتی که در این زمینه انجام شد اکثر تحقیقات تاثیر ورزش در موفقیت ترک اعتیاد به سیگار را تائید کرده­اند در حالی که در رابطه با تاثیر مثبت ورزش بعنوان فعالیت اوقات فراغتی در ترک اعتیاد به مواد مخدر دیگر نتیجه قطعی منتشر نشده(زچوکه و همکاران[1]، 2012) و یا اگر تاثیر ورزش مورد بررسی قرار گرفته بصورت دوره­ی تمرینی بوده است نه بعنوان فعالیتی اوقات فراغتی که موجب پوشش زمان­های فراغت افراد می­شود(مقدس تبریزی،1388)، بنابراین مطالعه حاضر در پی پاسخ به این سوال است که نظر معتادین پس از گذران دوره سم­زدایی در مورد میزان اثر بخشی ورزش و فعالیت بدنی بعنوان فعالیتی اوقات فراغتی در موفقیت ترک آنان چگونه بوده است؟

 

1-2) تعریف مسئله
معضل اعتیاد به مواد مخدر خاص ایران نیست بلکه بلای بزرگ معاصر است بطوریکه هر یک از کشورهای جهان به نحوی درگیر معضل اعتیاد هستند(عزیزی،1382). باتوجه به اینکه کشور ما دارای جمعیت جوان است و از سوی دیگر با بزرگترین کشور تولید کننده همسایه می­باشد(طارمیان،1390) و مرگ سالانه بیش از چهار هزار نفر در کشور بر اثر اعتیاد و حدود 5/2 تا4 میلیون معتاد در کشور گزارش شده است و از طرفی نتایج نشان می­دهد بطور رسمی یک میلیون و 800 هزار نفر در کشور به صورت تفننی و دائم مواد مخدر مصرف می­کنند(ستاد مبارزه با مواد مخدر). ارزیابی سریع وضعیت سوء مصرف مواد مخدر در ایران مشخص کرده که در سال­های اخیر به طور متوسط میزان رشد سالانه مصرف مواد مخدر 8 درصد است. با مقایسه این نرخ با رشد جمعیت ملاحظه می­شود که میزان رشد مصرف مواد بیش از سه برابر نرخ رشد جمعیت است و همچنین میزان رشد مصرف تزریقی مواد شیب تندتری داشته و بطور متوسط سالی 33 درصد می­باشد(مرادی،1391). برآورد می­شود که ترکیبی از رژیم غذایی نامناسب، فعالیت­بدنی ناکافی و استعمال دخانیات علل اصلی بالغ بر 80% از مرگ و میر­های زودرس ناشی از بیماری­های قلبی _عروقی می­باشند(خورجهانی،1385). چنین روند رو به رشدی حاکی از آن دارد که روش­های معمول پیشگیری، معالجه یا مبارزه تاکنون کارساز نبوده­اند(فاضلی،1382) به همین دلیل است که احتمال بازگشت معتادین به مواد مخدر در حال حاضر بالاست بطوریکه 66% ظرف شش ماه اول ترک مواد مخدر دوباره به سمت اعتیاد باز می­گردند و این تعداد ظرف یکسال به 86 تا 88 درصد می­رسد(عزیزی،1382؛ یحیی­زاده،1380). بنابراین اعتیاد به عنوان خطرناک­ترین معضل جامعه به خصوص برای جوانان این مرز و بوم بوده و این امر لزوم برنامه­های جامع مبارزه با مواد مخدر را بیش از گذشته پر­رنگ می­کند. ضمن آنکه برای اعتیاد به بسیاری از مواد روان­گردان درمان استاندارد و قطعی متکی بر شواهد علمی وجود ندارد(طارمیان،1390).

دیوید هولمز[2] (2012)تحت عنوان چالش، درمان اعتیاد بوسیله داروهای تجویزی را بسیار دشوار عنوان می کند و بازگشت اعتیاد را یک معضل بیان می­دارد. مطالعات نشان می­دهد بلافاصله پس از مرخص شدن از بیمارستان یا مراکز باز­پروری، دوره بسیار حساسی است که افراد تحت درمان، در معرض خطر بسیاربالای برگشت به مصرف مواد مخدر  قرار دارند و اگر بیماران بهبود یافته این دوره را با موفقیت طی کنند می­توان به نتایج درمان امیدوار بود. اما نتایج حاکی از بازگشت این افراد به مواد مخدر می­باشد. متادون در حال حاضر تنها دارویی است که برای درمان وابستگی به موادمخدر بکار برده می­شود که در برخی مواقع عوارض غیر قابل جبرانی نیزدارد(هندرر[3]،2012). مشکل اصلی درمان دارویی اوپیوئیدی، میزان پایین ماندگاری بر درمان است(حسینی و همکاران،1389).

در جهان، صدها فعالیت ورزشی وجود دارند که از الگو­های حرکتی مشخصی پیروی می­نمایند. از ویژگی­های مهم این فعالیت­های بدنی عدم محدودیت سنی و یا جنسیتی می­باشد و افراد جامعه با خصوصیات مختلف می توانند از آن بهره ببرند. یکی از اقشار جامعه، معتادان هستند که می­توانند با انجام فعالیت­های بدنی از نقش احتمالی آن در درمان اعتیاد بهره­مند شوند(حاجی­رسولی،1390). در خصوص فواید ثابت شده فعالیت­های بدنی دیوسالار(1389) اظهار می­دارد که مشارکت منظم و متداوم در فعالیت­های بدنی برای افرادی که با آسیب روان­شناختی جدی روبرو هستند فواید لاینفک افزایش بهزیستی همگانی، افزایش شادابی وطراوت و کاهش اضطراب و استرس را به دنبال خود دارد.  مقدس تبریزی (1388) بر این عقیده است که ورزش و فعالیت­بدنی بر درمان و  بهبود کیفیت زندگی معتادان  تحت درمان با متادون موثر است. بهرام فر(1379) درپژوهش خود رابطه بین مشارکت در فعالیت­های بدنی و سلامت روان­شناختی افراد را مورد بررسی وتحلیل قرار داد که بررسی­ها تاثیر مثبت مشارکت در فعالیت­های بدنی را بر شادابی، طراوت، کسب لذت و هیجان، کاهش افسردگی، افزایش عزت نفس، بهبود خود اثر بخشی نشان داده است تا آنجا که فواید انجام فعالیت­بدنی در افرادی که مشکلات روانی دارند تایید شده است(مرادی،1391). میشل و همکارانش[4] (1999) در مطالعه خود به بررسی و تاثیر برنامه تمرینات ورزشی با سایر برنامه­های درمانی شناختی– رفتاری بر روی زنان سیگاری، به این نتیجه رسیدند که تمرینات ورزشی، اجتناب و پرهیز از استعمال سیگار را پس از برنامه درمانی به مدت 3 تا 12ماه افزایش می­دهد. کرباسی (1364) در مطالعه­ای به شناخت و بررسی ویژگی­های اعتیاد در استان کرمان و بازشناسی عوامل تاثیرگذار برآن پرداخت و به این نتیجه رسید که ورزش و فعالیت­بدنی به صورت منظم و مستمر به عنوان یک ابزار کنترل کننده و تسهیل در ترک مواد مخدر وهمچنین جلوگیری از اعتیاد می­باشد. با توجه به تحقیقات اندکی که در این حوزه صورت گرفته است به میزان تاثیر ورزش بعنوان فعالیت اوقات فراغتی در بین این افراد به وضوح مورد مطالعه قرار نگرفته تا نقش ورزش با دو هدف افزایش سلامت  جسمانی _ روانی و پر کردن اوقات فراغت معتادین با فعالیت­های­بدنی و تفریحی مشخص شود و با توجه به فوایدی که در اثر ورزش منظم بیان می­شود، هاسن­بلاس(2002) بیان می­کند که تاثیرات ورزش برتعادل شرایط روانی و فیزیولوژیکی بدن هنوز ناشناخته باقی مانده و این ابهام وجود دارد که انجام ورزش در چه شرایطی مناسب است (نخعی امرودی،1388). پرسش­های زیادی برای عموم راجع به اعتیاد مطرح است از جمله اینکه چه عواملی می­تواند در کاهش عوارض ناشی از اعتیاد موثر باشد،  با توجه به اهمیت بسیار زیادی که نگرش و ادراک معتادان در موفقیت ترک آنها دارد، از این رو مطالعه حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال است که ادراک معتادین از نقش ورزش دراوقات فراغت بر موفقیت ترک آنها چگونه است؟

 

 

1-3 ) اهمیت و ضرورت اجرای تحقیق
یکی از بلاهای خانمان سوز که آفتی بر پیکر جوامع بشری است، مساله مواد مخدر و اعتیاد است که قدرت تفکر، خلاقیت، توان، کوشش و سازندگی را از انسان­ها گرفته و بنیان خانواده و اعتقاد و باورهای دینی آنها را در معرض نابودی و از هم پاشیدگی قرار داده است و متاسفانه روز به روز رو به گسترش است. کمتر کشوری است که مهم­ترین و یا یکی از عمده مشکلاتش، مساله مواد مخدر و اعتیاد نباشد. همه ساله مبلغ هنگفتی صرف مبارزه با اعتیاد می­گردد، ولی همچنان باندهای قاچاق مواد مخدر و تعداد معتادان در حال افزایش است. سازندگی­ها رو به سوزندگی، توانایی­ها رو به ناتوانی، ثروت­ها رو به انهدام و نابودی و میکده­ی خیالی معتاد نیز به ماتم کده­ای سرد مبدل می­گردد. در سال­های اخیر مصرف مواد مخدر در سراسر جهان افزایش یافته است(سراج خرمی،1382). علاوه بر رشد روزافزون اعتیاد، ایران نیز از جمله بزرگترین مصرف کنندگان هروئین، تریاک و مواد شبه افیونی مصنوعی در جهان است. بگونه­ای که تعداد 5/2 تا 4 میلیون معتاد در کشور داریم که روزانه 10 نفر از آنها در کشور به علت مصرف مواد مخدر می­میرند(نخعی امرودی،1388).

وجود  و وفور مواد مخدر و سهولت دسترسی به آن، ضعف قوانین و مقررات جاری کشور و مشکلات و تنگناهای قانونی برخورد با این پدیده، سود بخش بودن قاچاق مواد مخدر و عدم توجه به همه ابعاد اعتیاد در درمان و وجود درمان­های ناقص و پزشکی و … از جمله عوامل مهم اجتماعی هستند که توجه به آن­ها ضرورت دارد بطوریکه امروزه مبالغه نیست اگر هر نوع پژوهشی در حوزه مصرف مواد که بتواند به ایجاد، ارزیابی و بررسی شیوه­های درمانی و ترک اعتیاد به وسیله فعالیت­بدنی و ورزش که متناسب با زمینه فرهنگی جامعه باشد، ارزش حیاتی و بی­قید و شرطی دارد(امیری،1389؛ مقدس تبریزی،1388). هزینه­های سرسام­آوری که اعتیاد بر خانواده­ها و جوامع تحمیل می­کند و نیز مضرات بسیاری که در جنبه­های جسمانی، روانی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و غیره بر مردم کشور ما وارد می­آورد دلایل موجهی بر لزوم پیدا کردن راه­های مناسب جهت ترک مناسب و موفق معتادین می­باشد.

با توجه به مطالب ذکر شده و نقش اوقات فراغت در زندگی افراد مانند هر نهاد و عامل دیگری، دارای کارکردهای اجتماعی است که از مهم­ترین کارکردهای اوقات فراغت، غنی ساختن کیفیت زندگی، رشد ابعاد مختلف فردی و پیشگیری از استفاده­های ضد اجتماعی و بزهکارانه از وقت آزاد است. باتوجه به شیوع روز افزون اعتیاد به مواد مخدر که شیب تند گسترش آن را در آمارهای منتشره می­توان دید و از سوی دیگر در معرض تهدید قرار گرفتن قشر جوان جامعه و کاهش سن شیوع اعتیاد تا 9 سالگی ضرورت مقابله همه جانبه با این موضوع برای همه روشن می­باشد(برجانس و همکاران،1390).

فصل اول- پیش درآمد.. 2

فصل دوم – پیشینیه مضامین کتاب در قرون وسطی از منظر سعدیا گائون و موسی بن میمون.. 6

2-1- خدا 6

2-2- آفرینش…. 15

2-3-  وحی.. 20

2-4- رستگاری.. 25

فصل سوم- جمع­بندی نهایی.. 38

کتابنامه. 43

بخش دوم. 46

ترجمه بخش دوم کتاب الاهیات یهودی معاصر. 46

تأملات معاصر در باب مضامین سنتی.. 47

بخش الف) خدا 52

 

باور به خدای شخص‌وار: 52

موضع فرا‌طبیعت‌گرایی لیبرال.. 52

در جست‌وجوی خدا 76

از خدا به خداشناسانه: طرحی برای الاهیاتی محمولی.. 92

به سوی بازسازی‌ فمینیستی یهودی توحید.. 106

هایی که دارا هستند با آنچه قبلا” انجام داده اند همیشه پیش بینی کننده های خوبی از عملکرد های بعدی نیستند زیرا باورهایی که افراد درباره توانایی هایشان دارند به طور قدرتمندی بر روش هایی که آنان رفتار خواهند کرد تاثیر می­گذارد. در نتیجه چگونگی رفتار افراد هم تحت تاثیر باورهای آنان در مورد توانایی هایشان است و هم به وسیله این باورها پیش بینی می شود تا نتایج عملکردهای قبلی آنان، این بدین معنی نیست که افراد می توانند تکالیفی فراتر از توانایی هایشان انجام دهند. به دلیل اینکه آنها معتقدند که می توانند بلکه کارکرد شایسته مستلزم هماهنگی بین خودباوری ها از یک طرف و دارا بودن مهارت ها و دانش لازم از طرف دیگر است و چگونگی ادراک فرد از توانایی خویش به کاربرد مهارت هایی که دارد، کمک می کند ( خیر و استوار، 1386).

یكی از مهمترین جنبه­ها و حوزه­هایی كه موفقیت در آن تا حد زیادی منوط به داشتن خودكارآمدی بالا است، حوزه تحصیلی است. الیاس[2](2008) خودكارآمدی تحصیلی را اعتماد دانش­آموز نسبت به توانایی‌اش برای موفقیت در تكالیف مشكل می­داند. بندورا [3](1977) متقاعدسازی را حاصل قضاوت­های كلامی دیگران در مورد شخص می­داند كه می­تواند نقش مهمی در رشد كارآمدی وی داشته باشد. متقاعدسازی كلامی، به متقاعد كردن شخص از طریق یادآوری و برجسته كردن نقاط   مثبت و قابلیت­های موفق شدن در وی مربوط می­شود و معمولاً هم نتیجه بخش است. زیرا موفقیت­های یک شخص بیش از آن كه به توانایی‌های ذاتی وی بستگی داشته باشند، به میزان تلاش وی وابسته است.

بندورا (1997) معتقد است افرادی که اضطراب اجتماعی بالایی دارند، اغلب احساس می کنند که فاقد مهارت های خاص، توانایی ها یا ویژگی های لازم برای رفتار بین فردی و چگونگی واکنش به موقعیت های تهدید کننده هستند و در نتیجه آنان اغلب انتظار پایینی از موفقیت در موقعیت های اجتماعی دارند. به عبارت دیگر، بندورا (1997) معتقد است که سطح و قدرت کارآمدی افراد یا انتظاری که آنها می­توانند بطور موفقیت آمیزی رفتار مورد نیاز برای ایجاد پیامد های مورد نیاز اجرا کنند تعیین می کنند که چگونه مقابله کنند، چه مقدار تلاش کنند و چه مدت این تلاش را در برخورد با موقعیت تهدید کننده ادامه دهند.

اسکلنکر و لیری (1982) معتقدند که معمولا” افراد در موقعیت های اجتماعی تلاش می­کنند که خودشان را به لحاظ اجتماعی به روش­های مطلوبی نشان دهند. برای مثال آنها

بیان مسئله
اهمیت وضرورت انجام تحقیق
سوالات پژوهش
متغیر های پژوهش
چارچوب نظری پژوهش
تعریف واژگان و مفاهیم اختصاص طرح
                  

فصل دوم:ایران هراس

1-2-پیشینه ی پژوهش

2-2-ایران هراسی، ترفند اسرائیل

3-2-ادامه پروژه ایران هراسی با پیش بینی زمان دستیابی ایران به بمب!

4-2-ایران‌هراسی؛ توطئه ‌آمریكا برای غارت خاورمیانه

5-2-ابعاد ایران هراسی درسیاست خارجی آمریكا

5-2-1-تنش زایی در روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران

6-2-عملیات روانی و پروژه ایران هراسی

7-2-بررسی مفهوم و ابعاد یك پروژه «ایران هراسی» عملیات آمریكایی – صهیونیستی

8-2-دلایل و اهداف طراحان ایران هراسی

9-2-تحلیل رخداد

10-2-دورنمای رخداد

11-2-تحرکات ایالات متحده در بخش ایران هراسی

12-2-پروژه های ایران هراسی در کجا و چگونه طراحی می شود؟

12-2-1-بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها و سیاست‌های ضدایرانی

13-2- اقدام کانادا در راستای پروژه ایران هراسی

13-2-1- ادعای توقیف کشتی ایرانی گامی در راستای ایران هراسی

13-2-2-ایران هراسی جنگ رسانه ای آمریکایی-صهیونیستی

14-2-پایان عصر ایران هراسی

14-2-1- سیاست خارجی جمهوری اسلامی در روند ایران هراسی    

14-2-2- لایحه های پنهان جنگ روانی آمریکا علیه ایران

14-2-3-چرائی اتخاذ راهبرد ایران هراسی

14-2-4- محورهای ایران هراسی

فصل سوم: ایران هراسی و ارتباطات

1-3- ارتباطات و رسانه ها

2-3- کارکرد فرهنگی

3-3- کارکرداجتماعی رسانه ها

3-3-1- اطلاع رسانی و هشدار

3-3-2- تأثیر رسانه ها بر سیاست

 

3-3-3- بینشی و معرفتی

3-3-4- رسانه های همگانی

3-3-5- جهانی شدن رسانه ها

3-3-6- تأثیر تلویزیون

3-3-7- اینترنت

3-3-8- سینما

3-3-9- فیلم مصاحبه

10-3-امواج ایران هراسی

10-3-1- موج دوم ایران هراسی

10-3-2- موج سوم ایران هراسی

11-3-فروپاشی دیوار ایران هراسی

فصل چهارم: دفاع

1-4-موضع شورای همکاری خلیج فارس در برابر فعالیت های هسته ای ایران

2-4-پروژه ایران هراسی امریکا با کمک برخی کشورهای عربی

3-4- تلاش امریکا و اعراب منطقه برای استقرار سیستم دفاع موشکی

4-4-اهداف پیدا و پنهان ایران هراسی

5-4- مهار منطقه ای ایران

6-4- منزوی ساختن ایران در عرصه بین المللی

7-4-ایجاد مسابقه تسلیحاتی در منطقه

8-4-توجیه حضور نظامی و اشغالگری آمریکا در منطقه

9-4- تسلط بر منابع نفتی منطقه

10-4-تاکتیک ها و تکنیک های ایران هراسی

11-4-تلاش امریکا و اعراب منطقه برای استقرار سیستم دفاع موشکی

فصل پنجم :بحث و نتیجه گیری

1-5 بحث و نتیجه گیری

2-5 محدودیت های تحقیق    

3-5 پیشنهادهای پژوهش                                                                                    

منابع فارسی                                                                                                    

منابع انگلیسی  

چکیده انگلیسی

اگر چه هرمس واژه ای یونانی است، ولی در فاصلۀ قرنهای اول تا چهارم میلادی، زمینۀ شکل گیری نوشته هایی در فرهنگ غربی فراهم شد که از«سویی با تعالیم و آموزه های انبیای عهد عتیق و از سویی با تعالیم دانایان و اساطیر یونانی، مصری، ایرانی، و بابلی پیوندداشت.»(کلباسی اشتری، 1386 ،8)

این پایان نامه شامل پنج فصل است، که فصل اول کلیات تحقیق و فصل دوم به طور مفصل در مورد هرمس و سنت آن و چگونگی نفوذ آن در اسلام و بهره مندی ابن عربی و پیروان آن، که شیخ محمود شبستری خود یکی از پیروان و تابعان بنام ابن عربی از مکتب هرمسی است و همچنین در مورد شیخ محمود و مبانی عرفان او و اوضاع عرفان تصوف در زمان حیات او. فصل سوم نیز در مورد عرفان و تصوف و خاستگاه آن و تأثیرعرفان بر شعر و ادب است.

فصل چهارم استخراج نگره ها و عقاید و مبانی عرفانی مشترک که در متون هرمس و گلشن راز شیخ محمود شبستری نمود یافته است.

فصل پنجم نتیجه گیری و پاسخ به سئوالات و فرضیه هایی که در کلیات به آنها اشاره شده است.

 

اکنون که این رساله با اتکال بر خداوند متعال به پایان رسیده است بر خود واجب می دانم که از زحمات بزرگان و سروران عرصه سخن و ادب خانم دکتر منصوری که با راهنمایی های گرانقدر خود، طی کردن راه سخت این پژوهش را بر اینجانب هموار نمودند کمال تشکر و قدردانی را به عمل بیاورم و عمری دعاگوی زحمات بی شائبه ایشان باشم.

هم چنین از زحمات ارزنده مشاور آگاه و فرهیخته جناب دکتر مالملی که در این مدت یاریگر بوده اند سپاس گزاری کنم. در پایان امیدوارم تلاش هایی که در زمینۀ پژوهش حاضر انجام پذیرفته توانسته باشد به نتیجه و ثمره نهایی خود رسیده باشد و مورد نظر استادان بزرگوار عرصۀ علم و ادب قرار گیرد.

 1-1 بیان مسأله

مساله اساسی، مطالعات مربوط به هرمس و مکتب هرمسی و کشف و بازشناسی و استخراج بن مایه های عرفانی مشترک  در دیدگاههای شیخ محمود شبستری و هرمس است. اما آنچه به پایان نامه ی ما مربوط می شود یافتن و باز نمودن نگره های هرمسی در گلشن راز شیخ محمود شبستری است.

نگارنده در این رساله قصد دارد که نگره های هرمسی را در گلشن راز شیخ محمود شبستری، که در بردارنده اندیشه های عرفانی کهن فارسی است و در آن بیان مفاهیم صوفیانه با شور و شوق و روانی ویژه ای هموار گردیده است، استخراج کند.

نخستین پرسش در زمینۀ بحث حاضر است که اساساً هرمس کیست و چرا و چگونه منشأ ظهور نوشته ها یا سنتی علمی- فلسفی و عرفانی به همین نام قرار گرفته است. در پاسخی کوتاه      می توان گفت هرمس را معادل افراد گوناگونی در فرهنگ های مختلف دانسته اند و شاید آنچه باعث این تطابق شده است به وجوه مشترک این شخصیت ها باز می گردد.

1- 2  اهداف تحقیق

 

عنوان
صفحه
فصل اول- مقدمه
1-1- پیشگفتار 2
1-2- تاریخچه. 3
1-3- هدف تحقیق.. 7
2-1- مقدمه. 9
فصل دوم- ساختمان دم و مواد سازنده
2-2- معرفی دم هواپیما 10
2-3- وظایف اصلی دم افقی و عمودی.. 10
2-4- اجزای تشکیل دهنده دم. 11
2-4-1- پوسته دم. 11
2-4-2- تیرک­های طولی.. 12
2-4-3- تیغه یا دنده­های عرضی.. 14
2-4-4- اجزاء طولی تقویت کننده 15
2-4-5-  اجزاء تقویت کننده و استحکام بخش…. 15
2-5- پارامترهای هندسی.. 15
2-5-1- نسبت منظری.. 15
2-5-2- نسبت مخروطی.. 15
2-5-3- زاویه دایهدرال یا هفتی.. 16
2-5-4- زاویه­ی عقبگرد: 17
2-6- سطوح کنترلی.. 17
2-7- انواع دم. 19
2-7-1- دم معمولی : 19
2-7-2- دم T شکل : 20
2-7-3- دم صلیبی شکل : 20
2-7-4- دم H شکل : 20
2-7-5- دم V شکل : 20
2-7-6- دم Y شکل معکوس : 21
2-7-7- دم دوگانه : 21
2-7-8- دم متصل به بال توسط سازه لوله­ای و بلند : 21
2-8- مواد سازنده اجزای هواپیما 22
2-8-1- خواص مواد پرکاربرد در هواپیماهای نسل جدید. 23
2-8-2- استانداردهای مواد. 26
فصل سوم- بارگذاری
3-1- مقدمه. 28
3-2- ضریب بار 28
3-2-1- ماکزیمم ضریب بار مانور 29
3-2-2- ضریب بار ناشی از جریان ناگهانی هوا 31
3-3- بارهای حدی و نهایی.. 32
3-4- معیارهای طراحی سازه 32
3-5- خواص جوی.. 33
3-6- دیاگرام  V-n. 34
3-6-1- نیروهای ناشی از تندباد و تلاطم.. 35
3-7- بارگذاری سازه مطابق با استاندارد FAR.. 36
3-7-1- کلیات… 36
3-7-2- بارگذاری.. 36
3-7-3- ضریب اطمینان.. 37
3-7-4- استحکام و تغییر فرم. 37
3-7-5- اثبات کارآیی سازه 37
3-8- بارگذاری سازه مورد مطالعه در این رساله. 38
3-8-1- بارگذاری دم افقی.. 38
3-8-2- بارگذاری دم عمودی.. 39
فصل چهارم- تئوری و روش حل
4-1- تحلیل استاتیکی.. 42
4-2- تعیین فرکانس­های طبیعی و شکل مودها 42
4-2-1- روش اجزای محدود. 43
4-2-2- روش تفاضل محدود. 43
4-2-3- روش المان مرزی.. 43
4-3- تحلیل دینامیکی در نرم افزار اجزای محدود. 44
4-3-1- تحلیل با استفاده از مقادیر ویژه 44
4-3-2- تحلیل پاسخ فرکانسی خطی.. 45
4-3-3- تحلیل پاسخ گذرای خطی.. 47
4-4- مبانی آیروالاستیسیته استاتیکی و دینامیکی.. 48
4-4-1- پدیده­های آیروالاستیک استاتیکی.. 49
4-4-2- پدیده­های آیروالاستیک دینامیکی.. 54
4-4-3- روش حل و تحلیل رفتار دینامیکی.. 66
فصل پنجم- مدل­سازی کامپیوتری
5-1- مقدمه. 70
5-2- مدلسازی دم افقی.. 71
5-3- مدلسازی دم عمودی.. 73
5-4- مونتاژ دم افقی و عمودی.. 75
5-5- تحلیل کامپیوتری.. 75
5-5-1- روش اجزاء محدود. 75
5-5-2- المان­ها در Abaqus 76
5-6- فرمول­بندی.. 79
انتگرال گیری.. 79
روند تحلیل اجزاء محدود. 80
فصل ششم- نتایج
6-1- تحلیل استاتیکی.. 82
6-2- بارگذاری.. 82
6-2-1- بارگذاری دم افقی.. 82
6-2-2- بارگذاری دم عمودی.. 83
6-2-3- المان بندی.. 84
6-3- تحلیل تنش اولیه برای بدست آوردن المان بندی مناسب… 85
6-4- بررسی پارامترهای مختلف بر روی تنش و تغییر مکان عمودی.. 85
6-4-1- تاثیر مواد سازنده مجموعه دم در مقادیر تنش و تغییر مکان عمودی.. 86
6-4-2- تاثیر تغییرات ضریب بار در یک بازه مشخص روی تنش و تغییر مکان: 88
6-4-3- تاثیر تغییرات زاویه نصب دندانه­های عرضی روی تغییر مکان عمودی دم افقی.. 92
6-4-4- تاثیر تغییرات ضخامت پوسته دم افقی بر روی توزیع تنش در ریشه دم و تغییر مکان عمودی نوک دم افقی  93
6-4-5- تحلیل فرکانسی.. 95
6-4-6- تحلیل فرکانسی دم افقی مدل شده 97
6-4-7- تحلیل فرکانسی پوسته دم افقی.. 99
6-4-8- تحلیل فرکانسی دم عمودی مدل شده 101
6-4-9- تحلیل فرکانسی پوسته دم عمودی.. 102
6-4-10- تحلیل فرکانسی مجموعه دم طراحی شده 104
6-5- نتایج آیروالاستیسیته. 105
6-5-1- مدل دم مخروطی با مقطع مستطیلی.. 105
6-5-2- تحلیل فلاتر دم مخروطی با مقطع مستطیلی.. 106
6-5-3- تحلیل فلاتر دم افقی مدلسازی شده 112
فصل هفتم- جمع­بندی و ارائه پیشنهاد
7-1- مقدمه. 119
7-2- نتیجه­گیری.. 119
7-2-1- تحلیل تنش…. 119
7-2-2- ارتعاشات آزاد. 120
7-2-3- تحلیل آیروالاستیک…. 120
7-3- ارائه­ی پیشنهاد. 120
فهرست منابع و مراجع.. 122
 
فهرست شکل‌ها
 

عنوان
صفحه
 
شکل2-1- اجزای بیرونی مجموعه دم هواپیما ]32[ 10
شکل2-2- اجزای سازنده مجموعه دم هواپیما]6 و32[ 11
شکل 2-3- نمونه­هایی از تیرک­های طولی ]32[ 13
شکل 2-4- سطح مقطع دم ]32[ 14
شکل 2-5- نمایش دم با نسبت مخروطی­های مختلف… 16
شکل2-6- زاویه دایهدرال]6[ 16
شکل 2-7- نحوه عملکرد سطوح کنترلی]33[ 18
شکل 2-8- اجزای تشکیل دهنده سطوح کنترلی، الف) بالابرنده ب) سکان عمودی متحرک]6[ 19
شکل 2-9- انواع حالات دم]34[ 21
شکل2-10- کاربرد مواد مختلف در نمونه هواپیمای مسافربری]32[ 26
شکل3-1- تعادل پروازی]35[ 29
شکل3-2- نمونه­ای از بارهای وارده به بال هواپیما بر حسب مسیر پروازی، الف)مکان هواپیما در طول مسیر پروازی و بارهای وارده متناظر در هر نقطه از مسیر ب) بارهای اصلی وارده به بال]6[ 30
شکل3-3- دیاگرام V-n برای هواپیمای مسافربری]36[ 35
شکل3-4. توزیع بیضوی لیفت… 39
شکل3-5- بارگذاری مجموعه دم مدلسازی شده، الف) بارگذاری مجموعه دم ب)سازه مجموعه دم  40
شکل4-1: نمایش پاسخ فرکانسی مختلط… 45
شکل 4-2. مسائل مطرح شده در آیروالاستیسیته]21[ 49
شکل4-3: مدل تیر برای بال یک بعدی.. 51
شکل4-4: بررسی پایداری سیستم از روی پاسخ­های آن]21[ 58
شکل4-5: مدل آیروالاستیک مقطع بال]21[ 60
شکل4-6: نمودار قسمت­های حقیقی و موهومی نسبت به سرعت ]21[ 63
شکل4-7: اثر میرایی سازه­ای در یافتن سرعت فلاتر]21[ 65
شکل 5-1- نقشه مجموعه دم ایرباس 320، الف) دم عمودی ب) دم افقی]39[ 71
شکل 5-2- مکان قرارگیری تیرک­های طولی الف)تیرک جلو ب)تیرک عقب… 72
شکل5-3- دم افقی، الف) سازه داخلی ب) کل سازه دم افقی.. 73
شکل 5-4- مکان قرارگیری تیرک­های طولی الف) تیرک جلو ب) تیرک عقب… 74
شکل5-5- دم عمودی، الف) سازه داخلی ب) کل سازه دم افقی.. 74
شکل 5-6- گردآوری دم افقی، عمودی و سازه مخروطی شکل در کنار هم در محیط مونتاژ 75
شکل5-7- انواع المان­های موجود در نرم افزار المان محدود]40[ 77
شکل 5-8- الف) المان خطی همراه با 8 گره ب) المان سهموی همراه با 20 گره 79
شکل5-9- مراحل تحلیل مدل در نرم افزار Abaqus 80
شکل 6-1-   توزیع بیضوی لیفت… 83
شکل6-2- بارگذاری مجموعه دم مدلسازی شده، بارگذاری مجموعه دم. 84
شکل6-3 المان­بندی اجزای دم، الف) تیرک طولی ب) تیغه عرضی.. 84
شکل6-4- تغییرات تنش در اجزای مجموعه دم از جنس آلومینیوم. 87
شکل6-5- دیاگرام V-n برای هواپیمای مسافربری.. 88
شکل 6-6- تغییرات ماکزیمم تنش در مجموعه دم بر حسب ضریب بار 90
شکل 6-7- تغییرات ماکزیمم تنش در تیرک­های طولی بر حسب ضریب بار 90
شکل 6-8- تغییرات ماکزیمم تنش دردندانه­های عرضی بر حسب ضریب بار 91
شکل 6-9- تغییرات ماکزیمم تغییر مکان عمودی بر حسب ضریب بار 91
شکل 6-10- نمایش قرارگیری دندانه­های عرضی دم افقی با زاویه­های نصب مختلف   92
شکل 6-11- نمودار تغییر مکان عمودی ماکزیمم بر حسب زاویه نصب دندانه­های عرضی  93
شکل 6-12- تغییرات تنش در ریشه دم افقی در چندین ضخامت پوسته. 94
شکل 6-13– تغییرات تغییر مکان عمودی نوک دم افقی بر حسب ضخامت پوسته  95
شکل6-14مدل AGARD WING445.6 Planform.. 96
شکل6-15- مودهای فرکانس طبیعی ارائه شده توسط نرم افزار 97
شکل6-16- مودهای فرکانس طبیعی ارائه شده توسط نرم افزار برای دم افقی  99
شکل6-17- مودهای فرکانس طبیعی ارائه شده توسط نرم افزار 100
شکل6-18- مودهای فرکانس طبیعی ارائه شده توسط نرم افزار 102
شکل6-19-  مودهای فرکانس طبیعی ارائه شده توسط نرم افزار 103
شکل6-20- مودهای فرکانس طبیعی ارائه شده توسط نرم افزار 104
شکل 6-21- محور الاستیک و محور اینرسی یک دم افقی مخروطی یک سر درگیر 105
شکل 6-22- تغییرات سرعت فلاتر بر حسب زاویه عقب گرد برای نسبت­های متفاوت TR  107
شکل 6-23- تغییرات فرکانس فلاتر بر حسب زاویه عقب گرد برای نسبت­های متفاوت TR  107
شکل 6-24- تغییرات سرعت فلاتر بر حسب نسبت مخروطی برای زوایای عقب گرد مختلف   108
شکل6-25- تغییرات فرکانس فلاتر بر حسب نسبت مخروطی به ازای زاویه عقب گردΛ=0  108
شکل 6-26- تغییرات سرعت فلاتر برحسب زاویه عقب­گرد برای نسبت­های متفاوت λ و TR=0  109
شکل 6-27- مقایسه فرکانس فلاتر برحسب زاویه عقب­گرد برای نسبت­های متفاوت λ و TR=0  109
شکل 6-28- تغییرات سرعت فلاتر برحسب زاویه عقب­گرد برای نسبتهای متفاوت λ و TR=0.8  110
شکل 6-29- تغییرات فرکانس فلاتر برحسب زاویه عقب گرد برای نسبت­های متفاوت λ و TR=0.8  110
شکل 6-30- تغییرات سرعت فلاتر برحسب نسبت مخروطی برای نسبت­های متفاوت λ و Λ=0  111
شکل 6-31- تغییرات سرعت فلاتر برحسب نسبت مخروطی برای نسبت­های متفاوت λ و Λ=45  111
شکل 6-32- تغییرات ممان اینرسی دم افقی در طول آن.. 113
شکل6-33- تغییرات ممان اینرسی قطبی دم افقی در طول آن.. 113
شکل6-34- هندسه دم افقی و محل محور الاستیک…. 114
شکل6-35-اثر زاویه عقبگرد بر سرعت فلاتر. 115
شکل6-36- اثر زاویه عقبگرد بر فرکانس فلاتر. 115
شکل 6-37- اثر ارتفاع پرواز بر سرعت فلاتر. 116
شکل6-38-تغییرات سرعت فلاتر با زاویه عقبگرد در چند ارتفاع پروازی مختلف   117
شکل 6-39- تغییرات سرعت فلاتر با تغییر ارتفاع پرواز در زاویه­های عقبگرد مختلف   117
فهرست جدول‌ها
 

عنوان و شماره
صفحه
جدول2-1- وظایف سطوح کنترلی.. 18
جدول2-2- فواید و معایب استفاده از مواد کامپوزیت… 24
جدول2-3- کاربرد مواد مرکب در هواپیماهای پیشرفته. 25
جدول3-1- مقادیر ضریب بار برای هواپیماهای مختلف… 30
جدول3-2- مقادیر نیروها و گشتاورها 38
جدول 3-3- نیروهای وارد بر دم عمودی.. 39

900 درجه سانتی گراد نسبت به مخلوط فاقد لاستیک در همان دما 7/15 درصد می باشد. این کاهش برای نمونه های حاوی خرده لاستیک تا 9 درصد می باشد. کاهش سرعت امواج اولتراسونیک نیز تحت دماهای 300 و 600 و 900 درجه سانتی گراد برای مخلوط های با نسبت آب به مواد پودری 39/0 نسبت به مخلوط حرارت ندیده ، در مقایسه با مخلوط های مشابه اما با نسبت آب به مواد پودری 34/0 به ترتیب 3/1 ، 5/0 و 3/0 درصد بیشتر شد و همچنین جذب آب نمونه های بتنی رشد قابل توجه نشان داد.

کلمات کلیدی:
بتن خودتراکم، درجه حرارت بالا، خرده لاستیک، خواص تازه، خواص سخت شده

 

می‌دهد. سناریوی ج در كوتاه مدت رشد اقتصاد را بیشتر از دو سناریوی دیگر افزایش می‌دهد ولی در بلندمدت اثر كمتری نسبت به دو سناریوی دیگر دارد.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- کلیات تحقیق

1-1-1- تعریف مسأله

مدل سازی در تصمیمات اقتصادی دارای جایگاه ویژه‌ای است و می‌تواند روابط دنیای اطرافمان را بصورت نمادین به ما نشان دهد و قدرت تصمیم گیری صحیح را ارتقا بخشد. هدف از مدل سازی رسیدن به اهدافی خاص است که اگر برنامه فوق بدرستی نتواند شرایط محیطی را بررسی نماید برنامه‌ریز را دچار خطا خواهد كرد و پیشنهاداتی كه از این طریق داده شود به هدف مورد نظر منتهی نخواهد گردید. در كشورهای كمتر توسعه یافته و از جمله ایران به مدل سازی به عنوان ابزاری مطمئن و دقیق نگریسته نمی‌شود و تصمیم گیران اقتصادی به پیشنهادات برنامه‌ریزان توجه اساسی نمی‌كنند. علت این امر را می‌توان در اشتباهات فراوان و عدم جامعیت و پویایی مدل‌های ارائه شده دانست، كه خصوصا در مدل‌های اقتصادی این مشكل مشهود است.

اتخاذ تصمیم‌های سیاستی در سطح كلان اقتصاد انرژی بدون در نظر گرفتن جنبه‌های عرضه و تقاضای انرژی، بصورت پویا و اثرات آنها در بخش‌های مختلف اقتصاد دارای نااطمینانی فراوانی است كه مدل‌های ایستا نمی‌توانند به طور كامل آن را برطرف كنند.مدل‌های پویا كه بصورت سیستمی و همه جانبه به جنبه‌های مختلف موضوع می‌پردازند می‌توانند اطمینان تصمیم گیران اقتصادی در بخش انرژی را به خود جلب نموده و با ارائه نمایی روشن و واضح از عواقب و اثرات تصمیمات سیاستی در سطح كلان اقتصاد، آنها را به سوی اهداف كلان اقتصادی هدایت كنند. این مدل‌ها می‌توانند پیامدهای تصمیماتی از قبیل وضع مالیاتها، تعرفه ‌ها و یارانه‌های مختلف بر بخش انرژی را بیان نموده و اثرات تغییرات متغیرهای كلان اقتصاد را بر این بخش مورد بررسی قرار دهند.

در این تحقیق از نرم‌افزار ithink یاSTELLA  استفاده خواهد شد كه محیطی كارآمد و قابل فهم و انعطاف پذیر برای طراحی مدل‌های اقتصادی در سطح خرد و كلان فراهم می‌سازد و واقعیات جامعه را با استفاده از نمودارها و جدول‌های مناسب و متنوع به مخاطب ارائه می‌كند. این نرم‌افزار این امكان را به سیاست گزار می‌دهد كه علاوه بر روابط خطی كه در مدل‌های سنجی اراده می‌گردد روابط غیر خطی را نیز بصورت پویا بیان نماید و با تحلیل حساسیت در مدل طراحی شده، اثرات این تغیییرات را در سطح كلان اقتصاد مشاهده كرده و بهترین تصمیم را اخذ نماید. در نتیجه پویا سازی مدل بخش برق به انضمام كلان اقتصاد این امكان را به تصمیم گیران انرژی كشور می‌دهد كه عواقب كوتاه مدت و بلند مدت تصمیمات خود در بخش برق از قبیل مالیات‌ها و یارانه‌ها و تغییرات قیمت مشاهده نمایند و بهترین تصمیم را برای كوتاه مدت و بلند مدت اتخاذ كنند.

2-1-1- سوالات اصلی تحقیق

با توجه به توصیف مسأله تحقیق، سؤالات اصلی این تحقیق به قرار زیر است:

– چگونه می‌توان از روش مدل سازی پویا در حل مسایل واقعی همچون برنامه‌ریزی انرژی استفاده نمود؟

– با توجه به متدولوژی مدل سازی پویا، آثار متغیرهای كلان اقتصادی بر بخش انرژی را چگونه می‌توان تحلیل كرد؟

– آثار بخش انرژی بر متغیرهای كلان اقتصادی در بلند مدت چیست؟

– تعدیل قیمت انرژی چه تأثیری بر سرمایه‌گذاریهای بخش انرژی و اقتصاد كلان خواهد گذاشت؟

3-1-1- سابقه و ضرورت انجام تحقیق

استفاده از نرم افزارهای مدل سازی پویا كاری جدید است كه تاكنون انجام نشده است. اما در مورد مدل سازی بخش انرژی و اقتصاد كلان در ایران چند تحقیق انجام شده است كه عبارتند از:

– علی حسینی، مدل سازی بخش انرژی در اقتصاد كلان، پایان نامه كارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی.

– حامد شكوری، مدل سازی پویای اقتصاد كلان، پایان نامه دكتری دانشكده برق دانشگاه امیر كبیر.

– عسگر صدیق، مدل سازی بخش انرژی در اقتصاد كلان، پایان نامه كارشناسی ارشد دانشكده فنی دانشگاه تهران.

– محمودی عالمی، شجاع، برآورد معادلات تقاضای نهاده‏‎‎‏های برق در اقتصاد ایران با استفاده از توابع هزینه ترانزلوگ، به راهنمایی: محمدعلی كفایی.پایان نامه(كارشناسی ارشد)-دانشگاه شهید بهشتی، دانشكده علوم اقتصادی و سیاسی، گروه اقتصاد، 1381.

– نگهبان، محمدحسین، بررسی نقش صنعت برق در اقتصاد ایران با استفاده از جدول داده- ستاند، به راهنمایی: نورالدین شریفی؛ استاد مشاور: احمد جعفری صمیمی. پایان نامه(كارشناسی ارشد)-دانشگاه مازندران، دانشكده علوم انسانی و اجتماعی، 1382. 

– امینی فرد، عباس، برآورد تابع تقاضای برق خانگی در ایران : یك رهیافت هم تجمعی (1378-1347)، به راهنمایی: غلامعلی شرزه ای. پایان نامه(كارشناسی ارشد)-دانشگاه شیراز، دانشكده تحصیلات تكمیلی.

– سیف الهی بارزجانی، الهه، بررسی تطبیقی قیمت تمام شده تولید یك كیلووات ساعت برق در شركت برق منطقه ای تهران، به راهنمایی: صدرا میرمحمدی. پایان نامه(كارشناسی ارشد)-موسسه تحقیقات و آموزش مدیریت(وزارت نیرو)، 1382. 

4-1-1- فرضیه ها

با توجه به سؤالات اصلی این تحقیق فرضیه‌های زیر برای این تحقیق متصور است:

– سیاست‌های پولی و مالی دولت بر اندازه بخش انرژی و سرمایه‌گذاریهای آن تأثیر دارد.

– اندازه بخش انرژی و سرمایه‌گذاریهای آن بر سیاست‌های پولی و مالی دولت تأثیر دارد.

– تعدیل یارانه‌های انرژی بر بخش انرژی مؤثر است.

– تعدیل قیمت انرژی بر سرمایه‌گذاریهای بخش انرژی و اقتصاد كلان مؤثر خواهد بود.

5-1-1- هدف ها

هدف از انجام این تحقیق بررسی آثار متغیرهای كلان اقتصادی و تصمیمات كلان دولت بر بخش انرژی و بالعكس بصورت پویا است. تا بتوان با تحلیل حساسیت در برخی از متغیرها در مدل كلان اقتصادی كه منضم به مدل برق شده است بهترین تصمیم و راه حل را پیش روی تصمیم گیران و دولت قرار داد.

 

6-1-1- روش انجام تحقیق

1-6-1-1- روش و ابزار گردآوری اطلاعات

روش: روش كتابخانه‌ای برای جمع آوری سابقه كارهای انجام شده در این موضوع و بررسی مدلهای كلان و بخش انرژیدر كتابخانه‌های دانشگاهی و سازمان‌های دولتی مربوط به انرژی. در قسمت بعد طراحی برنامه پویای كلان انرژی و تعریف سناریوهای مختلف و ممكن در اقتصاد كلان و بخش انرژی و تحلیل حساسیت متغیرهای تعیین شده در مدل.

ابزار گردآوری اطلاعات: استفاده از اینترنت، برای بررسی كارهای انجام شده در نقاط مختلف دنیا ـ بخش‌های مختلف پژوهشی در وزارتخانه‌های مرتبط و پایان نامه‌های دانشگاههای مختلف كشور جهت بررسی مدل‌های مختلف كلان اقتصاد و كلان انرژی در اقتصاد ایران. سازمان آمار و وزارت نیرو و نفت جهت گرداوری آمار و ارقام مورد نیاز جهت تهیه و تخمین پارامترهای مدل.

7-1-1- قلمرو تحقیق (زمانی، مكانی)

این تحقیق از لحاظ مكانی در حیطه كشور ایران و از لحاظ زمانی دوره 84-1338 را پوشش می‌دهد. و متغیرهای مدل را تا سال ١٤٠٠ مورد پیش بینی قرار می‌دهد.

فصل دوم: آشنایی با تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی

1-2- آشنایی با تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی

تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی در اواسط دهه 1950 توسط فارستر[1]، ارائه شد. فارستر تحصیلات دانشگاهی خود را در زمینه مهندسی برق، در سال 1939 در دانشگاه فوق آغاز کرد. اولین کار تحقیقی وی زیر نظر دکتر گوردن براون[2]، در آزمایشگاه مکانیسم فرمان[3] بود. اعضای این آزمایشگاه مشغول انجام مطالعاتی در زمینه مکانیسم‌های کنترل بازخورد برای تجهیزات ارتش بودند. فارستر در راستای فعالیت‌هایش در آزمایشگاه مکانیسم فرمان در جنگ جهانی دوم، به مطالعه و تحقیق روی راه‌اندازی سیستم کنترل رادار در خارج از موشک پرداخت.

در انتهای جنگ جهانی دوم، فارستر به فکر ایجاد شبیه‌سازهای پرواز موشک برای نیروی دریایی آمریکا افتاد. واضح است که تست و آزمایش تکنولوژی نوظهور در یک محیط کامپیوتری، امکان استفاده بهتر و مفیدتر آن را فراهم می‌کند. بنابراین در سال 1947، آزمایشگاه کامپیوتری دیجیتال، تحت نظارت فارستر تأسیس و شروع به کار کرد. اولین کار تحقیقاتی این آزمایشگاه ایجاد یک محیط کامپیوتری به نام “WHIRL WIND” برای آزمون و بررسی سیستم اطلاعاتی جنگ بود (اساس این پروژه‌ها بر مکانیسم‌های کنترل بازخورد استوار بود). بعد از این پروژه، فارستر مسؤولیت طراحی برنامه‌های کامپیوتری برای سیستم دفاع هوایی آمریکا به نام محیط نیمه اتوماتیک زمین SAGE[4] را بر عهده گرفت.

تجربیات فارستر به عنوان مدیر پروژه‌های آزمایشگاه کامپیوتری دیجیتال، منجر شد تا فارستر به این جمع‌بندی از مشكلات یک سازمان برسد که مشكلاتی که سر راه پیشرفت سازمان‌ها به وجود می‌آید، عمدتاً ناشی از بخش مدیریتی سازمان است نه بخش مهندسی سازمان. به نظر فارستر، شناخت و کنترل سیستم‌های اجتماعی بسیار مشکل‌تر از درک و کنترل سیستم‌های فیزیکی است. بنابراین مشکلات یک سازمان، بیشتر ناشی از بخش مدیریتی یک سازمان است.

در سال 1956، فارستر، تدریس در دانشکده تازه تأسیس مدیریت دانشگاه MIT را بر عهده گرفت. هدف اولیه وی این بود تا از تجربیات مهندسی و تحقیقاتی خود برای کشف دلایل موفقیت و یا شکست یک سازمان استفاده کند. تجربیات مهندسی و مدیریتی فارستر منجر به ارایه تکنیک تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی در اواسط دهه 1950 شد. فارستر با استفاده از ساختار بازخورد و مدل کردن دستی ساختار تصمیم‌گیری یک کارخانه برق نشان داد که مشکلات اصلی این سازمان به دلیل عدم ثبات تدابیر مدیریتی سازمان در اشتغال است و مسایل تجاری خارج از سازمان منجر به عدم پیشرفت سازمان نشده‌اند. این مدل‌سازی دستی، از اولین کارهای انجام شده در زمینه پویایی‌شناسی سیستمی بود.

در اواخر دهه 1950و اوایل دهه 1960، ‌فارستر به همراه یک گروه تحقیقاتی دانشجویی، مدل‌سازی دستی پویایی‌شناسی سیستمی را به مرحله مدل‌سازی کامپیوتری ارتقا داد. ریچارد بنت[5] اولین زبان کامپیوتری مدل‌سازی تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی را تحت عنوان SIMPLE[6]، در بهار 1958 ارایه کرد. در سال 1959، فیلیپس فوکس و الکساندر پوق[7]، نسخه اصلاح شدهSIMPLE را تحت عنوان DYNAMO[8] ارایه کردند. این نرم‌افزار نزدیک به سی سال به عنوان زبان استاندارد تحلیل پویایی شناسی سیستمی مورد استفاده قرار گرفت.فارستر اولین کتاب کلاسیک خود را در زمینه تحلیل پویایی‌شناسی سیستمی با عنوان پویایی صنعتی[9] در سال 1951 منتشر کرد.

از پویایی‌شناسی سیستمی برای شناخت، درک و تجزیه و تحلیل رفتار و حرکات اجزای سیستم استفاده می‌شود. توانایی این علم به حدی است که می‌توان با بهره گیری از آن، مسائل مختلف ساده و پیچده را مدل‌سازی کرد و تغییر ناشی از تعامل متغیرها، رفتارهای آتی آنها را در دوره‌های زمانی مختلف مورد بررسی قرار داد. با شناخت مراحل نظری تدوین مدل در پویایی‌شناسی سیستمی و آشنایی با انواع مدل‌ها، باید مدل‌سازی را در سه مرحله به شرح زیر انجام داد:

الف) نمودار علّی ـ معلولی یا حالت ـ جریان.

ب) نمودار‌های جریان.

ج) معادلات داینامو (ریاضی).

پویایی‌شناسی سیستمی بر ساختار و رفتار سیستم‌هایی متکی است که از حلقه‌های بازخوردی مرتبط تشکیل شده‌اند. نمودار علّی ـ معلولی یا حالت ـ جریان مدل‌سازی پویا شیوه ساده‌ای برای نمایش ساختارهای حلقوی پیش از تدوین معادلات سیستم است. نمودار‌های جریان مشتمل بر متغیرهای نرخ، سطح، کمکی، و عناصر ثابت و یک سری آزمون‌ها، عملیات و دستورالعملها است که برای شبکه‌ای منسجم از مباحث مدیریت، اقتصاد، مالی و صنایع سازماندهی شده است. البته پویایی‌شناسی سیستمی در دیگر رشته‌ها نیز کاربرد دارد. نمودار‌های علّی ـ معلولی به شناسایی حلقه‌های اصلی بازخوردی می‌پردازد و به تمییز بین ماهیت متغیرهای مرتبط کاری ندارد. نمودار‌های علّی ـ معلولی در پویایی‌شناسی سیستمی دو نقش مهم ایفا می‌کنند:

1- در طول تدوین مدل، فرضیه‌های علّی به صورت ساختار مقدماتی به مدل‌سازی کمک می‌کند.

2- تصویر ساده‌ای از مدل ارائه می‌دهند.

تحلیل‌گر با بهره‌گیری از این دو نقش، می‌تواند در میان فرضیه‌های ساختاری مدل سریعاً ارتباط برقرار کند.

معادلات داینامو، در واقع، نوعی معادله ریاضی به حساب می‌آیند که در طول زمان برای تبیین و پیش بینی متغیرهای مدل و شناسایی رفتار آنها با یکدیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

1-1-2- مراحل مختلف نظری تدوین مدل و فرایند مدل‌سازی پویایی‌شناسی سیستمی

خدمات می باشد و نیز یکی از عوامل کیفیت ،تاثیر ارتباطات متقابل و بین فردی فروشنده با مشتری و مشتری با مشتری است(جعفری،1391) با این حال بخش خدمات به عنوان یک چاچوب خاص به رسمیت شناخته شده است که در آن ارتباطات بین فردی می تواند از اهمیت حیاتی برای موفقیت شرکت ها و سازمان های خدمت رسان برخوردار باشد. این موضوع به خصوص زمانی که خدمات پیچیده و یا دارای یک جریان پیوسته از تعاملات باشد همانند صنعت بانکداری و خدمات مالی بیشتر صدق می کند(دیمیترادیس [1]،2010).

اکنون بسیاری از سازمان ها در جستجوی کسب برتری پایدار رقابتی از طریق ایجاد روابط بلند مدت بین مشتری و کارکنان می باشند. محققان و افراد اجرایی مهمترین نتیجه به کار گیری ارتباطات را در بانک ها همانند سایر بخش های خدماتی، رضایت و وفاداری مشتریان می دانند و این پیامد مورد توجه متخصصان بازاریاب بانک ها بوده است(باتل،1390). روابط بین فردی مشتریان و کارکنان ارائه کننده ی خدمات یک نوع ارتباط اجتماعی و حرفه ای است. کیفیت این روابط بین فردی منجر به درک کلی مشتریان از کیفیت خدمات ارائه شده و موجب بروز رضایت و وفاداری می شود(جعفری،1391) بنابراین صنعت بانکداری وارد عرصه جدیدی از عمر خود گشته و با بهره گیری ار استراتژی های مختلف روابط مستحکمی با مشتریان ارزنده خود ایجاد کرده است. یکی از راه های ایجاد رضایت در مشتری وفاداری آنها به شرکت ارائه دهنده ی خدمات است به دنبال تامین انتظارات مشتری، رضایت مشتری پدید می آید و وفاداری مشتری نیز پیامد رضایت مندی مشتری است(قاسمی بنان،1389). در این تحقیق تاثیر ارتباطات بین فردی ارائه دهنده و گیرندگان خدمات بر میزان رضایت و وفاداری مورد مطالعه قرار می گیرد، لذا در این فصل ابتدا به بیان مساله سپس به اهمیت و ضرورت تحقیق، چارچوب نظری، اهداف و فرضیه های تحقیق، تعاریف نظری و عملیاتی متغیرهای تحقیق و قلمرو تحقیق پرداخته شده است.

1-2- بیان مسئله

موسسات مالی و خدماتی به خصوص بانک ها از عوامل تاثیر گذار در توسعه ی اقتصادی هر کشور محسوب می شوند. بانک ها بنگاه های اقتصادی هستند که مانند هر بنگاه اقتصادی دیگر در نهایت باید سود کسب کنند تا بتوانند بقا و توسعه پیدا کنند کسب سود از طریق جذب و نگهداری مشتری حاصل می شود (موسی خانی، حقیقی وترک زاده،1391) با توجه به این که بانک به عنوان یک موسسه مالی و اعتباری که سرمایه اصلی و منابع مالی آن از طریق سپرده گذاری و ارئه خدمات به مشتریان تامین می گردد، رضایت و وفاداری مشتری به عنوان عامل حیاتی در سودآوری بانک ها مورد توجه قرار گرفته است این ویژگی ها زمانی که در سطح بالایی در مشتریان به وجود می آید، باعث تمایل مشتریان به ادامه و توسعه ی روابط خود با بانک ها می شود(برادران ،عباسی و صفرنیا،1390).

رضایت کلی از رضایت (عدم رضایت) مصرف کننده از سازمان بر مبنای تمام مواجهه ها وتجربیات با آن سازمان خاص بیان شده است(بیتنر و هوبرت[2]،1993) و از آن جا که رضایت لازمه وفاداری است و رضایت و وفاداری مشتری از طریق ارائه محصولات با کیفیت بالا تضمین می شود   الیور[3] (1999) وفاداری مشتری را به مفهوم داشتن تعهد عمیق به خریداری مجدد و مشتری مجدد و مستمر یک محصول و یا یک خدمت ترجیح داده شده می داند به صورتی که همان مارک یا محصول علیرغم تأثیرات و تلاش های بازاریابی بالقوه ی رقبا خریداری گردد. وفاداری مشتری شامل دو بعد رفتاری و نگرشی است: بعد رفتاری وفاداری بر رفتار مشتری در تکرار خرید تاکید دارد و بعد نگرشی به میزان گرایش مطلوب و مساعد به سوی یک ارئه دهنده خدمت اشاره دارد(کاتلر[4]،2003) فضای تکنولوژی و آگاهی و دستیابی به اطلاعات از سوی مشتریان و وجود رقابت فشرده بین صاحبان کسب و کارهای گوناگون فضا و حق انتخاب مشتریان را بالا برده است و  با توجه به  پیچیدگی هایی که در علوم رفتاری وجود دارد نقش ارتباطات بین فردی می تواند مشتریان را از شرکت ها و سازمان ها دور کند و یا به آنان نزدیک نماید (قاسمی بنان،1389).

مطالعه و بررسی های جامعه آماری مربوطه نشان داده که علت عدم موفقیت در رضایت و وفاداری مشتریان عدم برقراری ارتباط موثر مشتریان و تاثیر آن بر وفاداری آنان است چون در اغلب موارد مسائل و مشکلات حاکم بر بانک ها از شیوه نادرست ارتباطی و بی توجهی به آن نشات می گیرد (فرهنگی،1378) در این راستا بهترین راه جهت تحقق ارتباط موثر با مشتریان شناخت علائق، نیازها، خواست ها و آگاهی از نظر ها، پیشنهاد ها و انتقادهای آنان است (صمدی و اسکندری،1390). بر اساس مطالعات انجام شده در یک جامعه آماری برخی نارسائی ها در زمینه رضایت و وفاداری مشتریان قابل مشاهده است به عنوان مثال نتایج پژوهشی که در مورد رضایت و وفاداری مشتریان بانکی انجام

اولویت ریسکهای مالی ، زمان بندی و برنامه ریزی ، ریسکهای کلان کشور و ریسکهای ناشی از سوء مدیریت از مهمترین عوامل موثر بر ریسک پروژه های ساخت دهکده سالمندان هستند.

فصل اول: مقدمه

1-1- مقدمه

اولین دغدغه مدیران هر مجموعه، تبدیل مناسب و بهینه منابع سرمایه ای موجود به حداکثر درآمد ممکن از طریق سرمایه گذاری در زمینه زمان ومکان مناسب است. بنابراین در شرایط اقتصادی امروز چگونگی و محل سرمایه گذاری امری پیچیده و مخاطره آمیز خواهد بود [32].

موفقیت اجرا و عملکرد پروژه ها به شکل قابل ملاحظه ای وابسته به مدیریت ریسک های پروژه است. به موازات پیچیده ترشدن محیط و نوع پروژه ها، مدیریت ریسک پروژه ها اهمیتی حیاتی تر پیدا کرده است. شرایط مبهم و حضور دست اندرکاران با دیدگاهها و زمینه های حرفه ای مختلف، کاربرد روشهای نوین و سیستماتیک برای مدیریت ریسک را با گسترش فزاینده ای روبه رو کرده است.

از آنجا که در این تحقیق کاربرد روش تحلیل شکست و اثرات آن (FMEA) در مدیریت ریسک پروژه ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت، در این فصل از تحقیق محقق کوشیده تا به توضیح کلیات تحقیق پیش رو بپردازد.

لذا پس از توضیح بیان مساله و ضرورت انجام تحقیق به بیان سوالات و اهداف تحقیق اشاره خواهد شد. توضیح مختصری راجع به واژگان تخصصی عملیاتی تحقیق پایان بخش مطالب این فصل خواهد بود.

2-1- بیان مسئله

در طول چند دهه گذشته با توجه به کاهش موالید و نرخ افزایش سن، مساله پیر شدن جمعیت و سالمندی یکی از موضوعات مورد توجه در اکثر کشورهای دنیا است. با افزایش جمعیت سالمندان، فارغ از اثرات اجتماعی آن بر بخشهای مختلف جامعه، موضوع نگهداری و تامین شرایط مطلوب برای ادامه زندگی ایشان نیز مورد توجه قرار گرفته است.

سالمندی در ایران نیز، به مانند سایر کشورهای جهان، در نتیجه کاهش میزان موالید، پیشرفت های علوم پزشکی، بهداشت و آموزش و پرورش و در نتیجه افزایش امید به زندگی می باشد. از آنجا که این پدیده در ایران، پدیده نوینی است و می تواند آثار متعددی بر جنبه های مختلف زندگی اجتماعی بگذارد، در نظر گرفتن سیاست های اجتماعی لازم برای مواجهه با این پدیده لازم و ضروری به نظر می رسد.

به طور کلی پنج زمینه اصلی که دولت رفاه قرن بیست و یکم را شامل می شود عبارتند از: 1) حمایت از سالمندان؛ 2) بیمه اجتماعی؛ 3) تامین اجتماعی خانواده؛ 4) زمینه سازی گسترش فرصت های شغلی و 5) مراقبت های پزشکی. بنابراین اصل حمایت از سالمندان یکی از مهمترین زمینه های شکل گیری دولت رفاه در آستانه قرن بیست و یکم بوده است. از سوی دیگر سایر زمینه های رفاه نیز بی ارتباط به مساله سالمندان نیست؛ برای مثال، تامین اجتماعی خانواده؛ خانواده هایی که سالمندان به نوعی عضوی از آن هستند و یا زمینه سازی برای فرصت های اشتغال؛ که این امر به نوعی با اشتغال و بازنشستگی سالمندان در ارتباط باشد و با بازنشسته شدن آنها فرصت های جدید برای گروه های سنی جوان فراهم می شود. در مورد بیمه تامین اجتماعی و مراقبت های پزشکی نیز، سالمندان به گونه ای با آن در ارتباط هستند [1].

لذا در چنین شرایطی نیاز به احداث و تشکیل سازمان ها و یا اماکنی برای نگهداری و مراقبت از این طبقه نسلی ضروری به نظر می رسد. پروژه های ساخت این مراکز و نگهداری و مدیریت آنها، با ریسک و مخاطره های فراوانی همراه خواهد بود. لذا بررسی و تجزیه تحلیل ریسک این پروژه ها می تواند بسیار حائز اهمیت باشد.

ریسک های موجود در این پروژه ها را می توان در دو مقطع مورد بررسی قرار داد؛ اول، در مرحله ساخت و دوم در مرحله بهره برداری و اجرا.

پروژه‌های ساخت به دلیل مواجهه با مسائلی همچون شرایط پیش‌بینی نشده زمین و آب وهوا، حضور افراد درگیر در پروژه با فرهنگ‌های مختلف، بی‌ثباتی‌های سیاسی و امکان تغییر سیاست‌های دولتی، مسائل مالی و اقتصادی و غیره همواره با ریسک‌های فراوان روبه‌رو هستند. تعدد و اهمیت هر یک از این ریسک‌ها به بزرگی پروژه و پیچیدگی آن وابسته است.

پرهیز و ممانعت از وقوع ریسک‌ها در پروژه امری ناممکن است. لذا استفاده از یک سیستم جامع مدیریت ریسک جهت مدیریت تمام انواع ریسک‌ها ضروری به نظر می‌رسد. مدیریت ریسک فرآیندی پیوسته و منظم است که از طریق چرخه حیات یک پروژه و به‌منظور کسب درجه بهینه‌ای از کاهش و تعدیل و کنترل ریسک به تحلیل و پاسخگویی به ریسک‌ها می‌پردازد [18].

تغییرات سریع و پیچیده در محیط پیرامونی پروژه باعث شده است که مدیران پروژه با ریسک های فراوانی مواجه باشند. این ریسک ها باعث می شوند که رسیدن به اهداف پروژه ها همواره با تهدیدات جدی مواجه باشند. ریسک های معطوف به پروژه می بایست شناسایی شده و اندازه گیری و مدیریت شوند.

مدیریت ریسک فرایند مستندسازی تصمیمات نهایی اتخاذ شده و شناسایی و به‌کارگیری معیارهایی است که می‌توان از آنها جهت رساندن ریسک تا سطحی قابل قبول استفاده کرد [24]. مدیریت ریسک با سایر فرآیندهای مدیریت پروژه در ارتباط است. در پروژهای مختلف، ریسک ها ی زیادی وجود دارند که روابط داخلی علت و معلولی میان آنها و سایر فرایندهای مدیریت پروژه برقرار است. در چنین شرایطی مدیریت ریسک مانند یک “رادار جلو بین ” عمل کرده و آینده غیرقطعی را جست و جو می کند تا چیزهایی را که ممکن است سبب خطری مهم شوند، شناسایی و از آن ها اجتناب شو د یا به فرصتی مهم تبدیل شوند. اگر چه ممکن است تشخیص آخرین جزییات هر آینده غیرقطعی شدنی نباشد، ولی فرآیند ریسک افشاکردن محیطهای غیر قطعیِ خاص و تعیین بهترین مسیر برای ادامه کار را هدف قرار می دهد [18].

فرآیند مدیریت ریسک شامل مراحل زیر است:

1- برنامه ریزی مدیریت پروژه

۲-شناسایی ریسک

3.تحلیل کیفی ریسک

4.تحلیل کمی ریسک

5.برنامه ریزی پاسخ به ریسک

6.پایش و کنترل ریسک [15].

 

چنانچه مشخص است مدیریت هر پروژه در طول مراحل مختلف فوق با مسائل مختلف تصمیم گیری در مورد ابعاد مختلف ریسک مواجه است. در هر مساله می بایست متغیر های تاثیرگذار مربوط به ریسک را که بر نتیجه پروژه موثرند را شناسایی نموده و سپس میزان اهمیت هر کدام از این عوامل را مشخص نماید.

همانطور که گفته شد هدف از مدیریت ریسک شناسایی و به‌کارگیری معیارهایی است که ریسک را تا سطحی قابل قبول هدایت کند و این مهم زمانی اثربخش خواهد بود که راهبرد پاسخ به ریسک های بحرانی نیز اثربخش باشد. برای این منظور انتخاب یک راه حل و ابزار و راهبرد مناسب پاسخ به ریسک، الزامی می باشد. از آنجا که مدیران برای دست یابی به نتایج صحیح و واقعی در پروژه باید به بیش از یک معیار برای تصمیم گیری توجه داشته باشند، روشهای نوین پشتیبانی تصمیم گیری ابزاری مهم و مناسب در تجزیه و تحلیل ریسک پروژه به شمار می آید.

از جمله ابزارهایی که تاکنون مورد استفاده قرار گرفته اند می توان به روش های چندفازی، هیستوگرام، نمودار پارتو، نمودار علت و معلول، الگوبرداری، گسترش عملکرد کیفی (QFD) و تحلیل شکست و اثرات آن (FMEA) اشاره نمود [24] .

اساس مدیریت ریسک بر مبنای روش تحلیل شکست و اثرات آن بر این فرض است که برخی عوامل موثر بر ریسک با استفاده از تجربیات و تخصص دست اندرکاران قابل تشخیص هستند و می توان با تشخیص و تعیین اهمیت ریسک و وقوع آن از بروز ریسک های بالقوه جلوگیری نمود و یا اثرات ان را کاهش داد [22].

با توجه به سیر مقالاتی که عنوان شده کاربرد روش تحلیل شکست و اثرات آن بتواند در تجزیه و تحلیل ریسک پروژه مثمر ثمر باشد. در این تحقیق محقق می کوشد به تجزیه و تحلیل ریسک پروژه های ساخت آسایشگاه سالمندان با استفاده از روش FMEA بپردازد.

3-1- بیان اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

در تمام صنایع، مشتریان به کیفیت و پایداری محصولات اهمیت می دهند. از طرفی فرآیندهای پیچیده تولید محصولات و ارائه خدمت حفظ کیفیت و اعتبار را برای تولید کننده و ارائه دهنده بسیار دشوار کرده است. به طور سنتی،‌ اعتبار یک محصول یا خدمت از طریق آزمون های متعدد تائید می شد. این قبیل فنون سنتی در مراحل پایانی توسعه انجام شدند. چالش پیش رو طراحی کیفیت و پایداری در چرخه توسعه است [36].

بهبود کیفیت محصولات و خدمات، عامل اصلی در سنجش میزان رضایت مشتریان هر سیستم محسوب می گردد. کسب رضایت مشتریان از مهمترین دغدغه های سازمان های خدماتی از جمله مراکز خدمات درمانی است. میزان برآورده سازی رضایت مشتریان از طریق میزان کیفیت موجود در خدمات سنجیده می شود. در تحقیقات سال های 1993 تا 2005 تعداد محدودی از ابزارهای کیفی جهت بهبود کیفیت در مراکز خدمات درمانی مشاهده شده است. از جمله ابزارهایی که تاکنون مورد استفاده قرار گرفته اند می توان به هیستوگرام، نمودار پارتو، نمودار علت و معلول، الگوبرداری، گسترش عملکرد کیفی (QFD) و تجزیه و تحلیل اثرات و حالات خطا (FMEA) اشاره نمود [15] .

بررسی مساله ریسک و مقابله با آن، تاثیر بسیاری بر بهبود روند و کیفیت اجرا در پروژه ها خواهد داشت؛ پروژه‌های ساخت به دلیل مواجهه با مسائلی همچون شرایط پیش‌بینی نشده زمین و آب وهوا، حضور افراد درگیر در پروژه با فرهنگ‌های مختلف، بی‌ثباتی‌های سیاسی و امکان تغییر سیاست‌های دولتی، مسائل مالی و اقتصادی و غیره همواره با ریسک‌های فراوان روبه‌رو هستند. تعدد و اهمیت هر یک از این ریسک‌ها به بزرگی پروژه و پیچیدگی آن وابسته است.