3ـ1ضرورت و اهمیت تحقیق 12

4ـ1 اهداف تحقیق 16

5ـ1 فرضیه های تحقیق 17

6ـ1 پیشینه تحقیق 18

7ـ1 قلمرو تحقیق 19

8ـ1 روش تحقیق 20

9ـ1 جامعه آماری 20

10ـ1 نمونه آماری 21

11ـ1 روش نمونه گیری 21

12ـ1 ابزار گردآوری اطلاعات 21

13ـ1 روش آزمون فر ضیات 21

14ـ1 تعاریف عملیاتی متغیرها 22

فهرست منابع و مآخذ فصل اول 25

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق

متغیر اقتصادی 27

تولید 27

وضعیت اقتصادی بوشهر 28

چاههای جذبی در بوشهر 30

روشهای پرداخت حق انشعاب فاضلاب 31

ساختار واحدهای بانکی بوشهر 32

فرهنگ 32

مفهوم فرهنگ 33

فرهنگ، جامعه، فرد 33

ویژگیهای فرهنگ 34

عناصر اساسی فرهنگ 35

4ـ9ـ2 ابعاد فرهنگ 37

ویژگیهای فرهنگی قدیم شهر بوشهر 39

وضعیت فرهنگی کنونی شهر بوشهر 40

بهداشت و درمان 41

رابطه بهداشت و شبکه فاضلاب 42

وضعیت نظام آموزش در بوشهر 43

مسائل شرعی (دینی) جمع آوری فاضلاب 44

مسأله عدم استقبال شهروندان 45

عوامل تأثیر گذار بر استقبال مردم 47

ویژگیهای ساختاری شهر بوشهر 48

ساختار جمعیتی بوشهر 49

دلایل ضرورت ایجاد و توسعه تأسیسات فاضلاب در بوشهر 50

مشخصات استان بوشهر 51

بافت قدیم شهر بوشهر 52

بافت جدید شهر بوشهر 52

سیستم دفع آبهای سطحی و دفع فاضلاب شهر بوشهر 52

نقش و اهمیت تحقیقات بازاریابی 53

آمیخته بازاریابی 55

عوامل موقعیتی 56

پاسخ رفتاری 56

معیارهای عملکرد 56

تعریف تحقیقات بازاریابی 57

نقش تحقیقات بازاریابی 57

تحقیقات در مورد خصوصیات بازار 59

6ـ بررسی وفاداری مصرف کنندگان 62

بازاریابی و وفاداری 62

جایگاه تبلیغات در تصمیم گیری خرید مشتریان 63

مقایسه مفهوم قدیم (فروش) و جدید (بازاریابی) 64

الگول 5 اِم (5 M) در تبلیغات 65

ادراک و اطلاعات 66

ادراک و اهمّیت آن 67

رفتار 69

اهمیت طرز فکر در بازاریابی 72

طبیعت طرز فکر 72

اجزای طرز فکر 72

رابطه بین طرز فکر و رفتار 73

مشکل سنجش طرز فکر 74

رویه های مقیاس گذاری طرز فکر 74

روش های عمومی برای سنجش طرز فکر 74

روش ارتباطات 75

اهداف 75

مفهوم رویکرد سیستمی 75

چارچوب نظری تحقیق 77

رویکرد سیستمی برای تحلیل رفتار مصرف کننده 78

سیستم های رفتاری 80

نظریه سیستم رفتاری مصرف کننده 81

 

اهمیت جمع آوری فاضلاب در جهان امروز 89

تاریخچه جمع آوری فاضلاب 89

تاریخچه تصفیه ی فاضلاب 90

مقدمه ای بر پروژه فاضلاب شهر بوشهر 93

روش های جمع آوری فاضلاب 94

تأسیسات شبکه جمع آوری فاضلاب شهری و وظایف آن 94

فصل سوم: روش و قلمرو تحقیق

1ـ3 مقدمه 98

2ـ3 نوع تحقیق 99

1ـ2ـ3 براساس هدف 99

2ـ2ـ3 براساس مکان 99

3ـ2ـ3 براساس روش 99

3ـ3 روش و ابزار گردآوری 100

1ـ3ـ3 پرسشنامه 101

2ـ3ـ3. مراجعه به اسناد و مدارک 102

3ـ3ـ3  مصاحبه 102

4ـ3ـ3 پژوهش کتابخانه ای 103

4ـ3 جامعه و نمونه آماری 103

5ـ3 هدف نمونه گیری 105

6ـ3 روش نمونه گیری 105

7ـ3 حجم نمونه 106

روش های برآورد . 107

اعتبار و روائی ابزارهای پژوهش 109

روائی ابزار تحقیق 109

پایائی (اعتبار) ابزار تحقیق 110

روشهای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات 112

فهرست منابع و مآخذ فصل سوم 117

فصل چهارم: تحلیل داده ها

مقدمه 119

تحلیل داده های پژوهش 120

داده های اختصاصی 125

الف) متغیر اقتصادی 125

ب) متغیرهای فرهنگی ـ اجتماعی 136

ج) متغیرهای اقتصادی 149

آزمون فرضیات 162

فصل پنجم: یافته های پژوهش و پیشنهادها

مقدمه 170

چکیده 171

تحلیل یافته ها و آزمون فرضیات 174

پیشنهادها 184

فهرست منابع و مآخذ 187

(1) فارسی 187

(2) لاتین Error! Bookmark not defined.

پیوستها 189
فهرست جدولها، شکلها و نمودارها

شکل (1ـ1). مدل پاسخ رفتاری 24

شکل (1ـ2). مدل سیستم بازاریابی 55

شکل (2ـ2). مدل وفاداری کسب وکار 63

شکل (3ـ2). مفهوم قدیم و جدید بازاریابی 64

شکل (4ـ2). الگوی 5 ام (5M) برای تبلیغات خدمات 66

جدول(1ـ2). عوامل تشکیل دهنده شیوه زندگی 71

شکل (5ـ2) رویکرد سیستمی محرک ـ پاسخ 77

شکل(6ـ2). الگوی سیستمهای رفتاری مصرف کننده 80

جدول (2ـ2). مؤلفه های تأثیر گذار بر فرآیند ارتباطات و الگوهای رفتاری 83

شکل (7ـ2).مدل رفتار محرک ها،احساسات و پاسخ ها با هنجارها 85

شکل(8ـ2). الگوی رفتاری فاصله تصمیم گیری 86

شکل (9ـ2). الگوی رفتاری انتظارات، ارزش ها و هنجارها 86

شکل (10ـ2). رویکرد سیستمی الگوی بررسی رفتاری مصرفی مشترکین فاضلاب خانگی (بر مبنای مصرف آب) 87

جدول (1ـ3). چارچوب ویژگی های ادله تحقیق توصیفی 100

جدول (2ـ3). تعداد سوالات مربوط به هر یک از متغیرها 102

شکل(1ـ3). نحوی ارزش گذاری در طیف لیکرت 112

نمودار (1ـ4). توزیع جنس واحدهای آماری 120

نمودار (2ـ4). توزیع سنی واحدهای آماری 121

نمودار (3ـ4). توزیع وضعیت تأهل واحدهای آماری 121

نمودار (4ـ4). توزیع نوع مالکیت واحد مسکونی واحدهای آماری 122

نمودار (5ـ4). توزیع مساحت زیربنای واحد مسکونی 122

نمودار (6ـ4). توزیع تعداد اعضای خانوار در محل سکونت 123

نمودار (7ـ4). توزیع میزان تحصیلات سرپرست خانوار 124

نمودار (8ـ4). توزیع وضع فعالیت سرپرست خانوار 124

جدول (1ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره تسهیلات بانکی برای پرداخت حق انشعاب 126

جدول (2ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره افزایش مصرف آب با افزایش هزینه های دفع 127

جدول (3ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره میزان هزینه تخلیه چاههای جذبی 128

جدول (4ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره پرداخت حق انشعاب بصورت درج در قبوض آب بها 129

جدول (5ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره میزان هزینه های خدمات فاضلاب در مقایسه با سایر هزینه ها 130

جدول(6ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره آگاهی از میزان مبلغ حق انشعاب فاضلاب 131

جدول (7ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره آگاهی از میزان هزینه های نصب انشعاب فاضلاب 132

جدول (8ـ4). توزیع نظرات پاسخ دهندگان درباره میزان کیفیت دفع فاضلاب پس از اتصال به شبکه 133

جدول (9ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره تخریب منازل مسکونی بعلت بالا آمدن آبهای زیرزمینی 134

جدول (10ـ4). خلاصه توزیع فراوانی و میانگین پاسخها نسبت به متغیر اقتصادی 135

جدول (11ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره استقبال عمومی 137

جدول (12ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره ارتقاء بهداشت عمومی 138

جدول (13ـ4) توزیع نظرات پاسخگویان درباره اطمینان شهروندان از شبکه احداث شده 139

جدول (14ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره میزان آگاهی شهروندان از شبکه فاضلاب 140

جدول (15ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره میزان تبلیغات در ترغیب مردم برای خرید اشتراک 141

جدول (16ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره میزان رضایتمندی مردم 142

جدول (17ـ4). میزان علاقمندی شهروندان به اجرای طرح جمع آوری و دفع فاضلاب 143

جدول (18ـ4). توزیع پاسخگویان درباره عوامل شرعی در  جمع آوری فاضلاب 144

جدول (19ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره تخریب معابر عمومی 145

جدول (20ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان در باره طولانی شدن زمان ترمیم 146

جدول (21ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره میزان تسریع در حل مشکلات مشترکین 147

جدول 22ـ4 خلاصه توزیع فراوانی و میانگین پاسخها نسبت به متغیر فرهنگی ـ اجتماعی 148

جدول (23ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره اطلاع رسانی و راهنمایی لازم بصورت شفاف برای درخواست خدمات 149

جدول (24ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره سرعت پاکسازی معابر 150

جدول (25ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره مدت زمان رفع اتفاقات 151

جدول (26ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره سرعت انجام خدمات نصب انشعاب فاضلاب 152

جدول (27ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره کییفیت نصب انشعاب فاضلاب 153

جدول (28ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره رضایت از نحوه اجرای پروژه های فاضلاب 154

جدول (29ـ4). توزیع نظران پاسخگویان درباره ضرورت اجرای طرح فاضلاب 155

جدول (30ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره اطلاع از برنامه های دولت در زمینه بهداشت عمومی 156

جدول(31ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره حفظ محیط زیست و ایجاد محیط سالم 157

جدول (32ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره مرمت مسیرهای حفاری شده 158

جدول (33ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره طولانی شدن زمان اجرای پروژه 159

جدول (34ـ4). توزیع نظرات پاسخگویان درباره پائین رفتن سطح آبهای زیر زمینی 160

جدول (35ـ4). خلاصه توزیع فراوانی و میانگین پاسخها نسبت به متغیر ساختاری 161

جدول (1ـ5). نتیجه گیری در مورد نقش متغیر اقتصادی بر روی استقبال مردم از اخذ اشتراک شبکه فاضلاب 176

جدول (2ـ5). نتیجه گیری در مورد نقش متغیرهای فرهنگی ـ اجتماعی بر روی استقبال مردم از اخذ اشتراک شبکه فاضلاب 177

جدول (3ـ5). نتیجه گیری در مورد نقش متغیرهای ساختاری بر روی استقبال مردم از اخذ اشتراک شکبه فاضلاب 178

جدول (4ـ5). نتیجه گیری در مورد فرضیات تحقیق.. 179

 

فصل اول

طرح تحقیق

 

مقدمه

موضوع تحقیق

تعریف مساله

ضرورت و اهمیت تحقیق

اهداف تحقیق

فرضیه تحقیق

پیشینه تحقیق

قلمرو تحقیق

روش تحقیق

تعاریف عملیاتی متغیرها

 

مقدمه

از آنجا که بشر در ابتدا در جوامع کوچکی می زیسته که در آن کشاورزی و صنعت شاهد رشد زیادی نبوده است، جمع آوری پسابهای حاصل از مصرف آب در این جوامع مشکل عمده ای بشمار نمی رفت. امّا با گذشت زمان، توسعه شهرنشینی و تشکیل اجتماعات و منابع بزرگ انسانها با مشکلات آلودگی محیط زیست و آبهای سالم روبرو شدند. در این هنگام یکی از عوامل مهمی که نقش برجسته ای در این آلودگی ایفا میکند، مسأله آلودگی ناشی از تخلیه پسابهای مایعی (فاضلاب) است که مصرف کنندگان ناچاراً آن را از طریق چاههای جذبی و یا تخلیه در کوچه و خیابانها دفع می کنند، که این امر موجب آلودگی شدید محیط زیست و به مخاطره افتادن بهداشت عمومی می شود. بهترین مثال در این مورد شهر بوشهر می باشد که در گذشته بعلت بالا آمدن سطح آبهای زیر زمینی و ایجاد تأثیرات سوء ناشی از دفع فاضلاب خانگی به روش چاههای جذبی مسئولان را بر آن داشت که بودجه ای را برای احداث جمع آوری فاضلاب و تصفیه خانه، تخصیص دهند. بنابراین عملیات اجرائی این پروژه عملاً از سال 1376 شروع و در سال 1378 اولین مرحله بهره برداری از این پروژه آغاز گردید. امّا در زمان کنونی مصادف با به بهره برداری رسیدن بخشی از این پروژه، مدیران آب و فاضلاب بوشهر با مشکل عدم استقبال شهروندان از این طرح مراجعه شده اند. بنابراین، این پژوهش بدنبال بررسی عواملی است که موجب عدم استقبال مردم بوشهر از این طرح شده است تا با ارائه راهکارها و پیشنهاداتی هر چند کوچک، آنان را در انجام این مهم کمک کند.

1ـ موضوع تحقیق

بررسی عوامل عدم استقبال شهروندان از اخذ اشتراک فاضلاب در شهر بوشهر

2ـ بیان مسئله

عدم استقبال مردم از اخذ اشتراک فاضلاب مهمترین مسئله موجود در بهره برداری از شبکه های اجرا شده فاضلاب در شهر بوشهر می باشد. مسئولان و کارشناسان استان تاکنون نتوانستند با استفاده از رویکرد سیستمی مدل رفتاری، الگوئی مناسب برای حل این معضل بیابند.

امروزه، یکی از اهداف مسئولین نهادینه کردن سیاست «توسعه پایدار کشور» است. بنابراین، نیازهای کنونی جامعه باید بدون فداکردن منابع و محیط زیست انسانی و بدون آسیب رساندن به محیط زیست، تأمین گردد.

جامعیت این رویکرد احداث شبکه های جمع آوری فاضلاب و در نهایت اخذ اشتراک فاضلاب توسط شهروندان می باشد. در این دیدگاه نه تنها به نیاز کنونی جامعه و ضرورت تأمین بهداشت جامعه توجه می شود بلکه نیازهای آتی، چالش های آینده محیط زیست انسانی، تنگناها و فرصت های پیش رو نیز شناخته می شود.

در چند سال گذشته که در کشور اجرای شبکه های جمع آوری از جمله طرحهای مهم محسوب می شود اگر در خصوص وضعیت فروش و استقبال مشترکین جهت اخذ اشتراک فاضلاب چاره جدی صورت نگیرد، در آینده مشکلات حادی پیش روی جامعه ما خواهدبود.

این طرحها لزوم تدوین اجرای برنامه هایی جهت استقبال مردم از سرمایه گذاری هنگفتی که برای احداث شبکه های فاضلاب شده است بیش از پیش مطرح می کند. بنابراین، شناخت الگوهای رفتار مشترکین (شهروندان)، وضع قوانین مناسب و تشویق حمایت از سرمایه گذاری های انجام شده، ایجاد الزامات فنی و مالی و استفاده از تکنولوژی های نوین در روش های اجرا، اجرای تبلیغات و آموزش های مناسب از اهداف برنامه های مزبور است.

برای شرکت آب و فاضلاب استان بوشهر هنوز کسب اطلاع از طرز تفکر مردم نسبت به شبکه جمع آوری فاضلاب میسر نشده است تا بتواند علل ناکامی پروژه فاضلاب در خصوص فروش انشعاب فاضلاب را به صورت علمی بررسی نماید. در این تحقیق که براساس نیاز سازمانی و زمینه های علمی و تجربیات انیجانب تبیین شده است، براساس نگرش سیستمی به پاسخ رفتاری مردم به بررسی مؤلفه های مؤثر در استقبال و عدم استقبال بخش های فکری، شناختی ـ احساسی و رفتاری شناسایی و ارزیابی می شود.

بنابراین می توان اظهار داشت قلمرو نظری این تحقیق به تحقیقات بازاریابی که پُلِ ارتباط شرکت با جامعه است بر می گردد. از این رو در صدد شناخت مؤلفه های محیط اختصاصی تأثیر گذار موفقیت این پروژه می باشیم.

3ـ1ضرورت و اهمیت تحقیق

از نظر تاریخی اولین اجتماعات بشری در نقاطی بوجود آمده که مقادیری آب وجود داشته و اجتماعات کلیه نیازهای خود را از آن تأمین می کردند. با توجه به کوچک بودن اجتماعات و عدم رشد صنعت و کشاورزی، هم مصرف آب ناچیز بوده و هم مسائل آلودگی از طریق تخلیه دور ریزهای مایعی، در اجتماعات مشکلات اساسی بوجود نمی آورد.

ولی به مرور با توسعه شهر نشینی و بزرگتر شدن اجتماعات و احداث صنایع در کنار اجتماعات و توسعه کشاورزی برای تأمین مواد غذایی مورد نیاز روز به روز تهیه و تأمین آب با مشکلات زیادی مواجه گردید.

مخصوصاً تخلیه فاضلاب های جوامع شهری و صنعتی، آبهای سالم و محیط زیست انسانی را با مشکلات زیادتری مواجه نمود.

بدین ترتیب باید اذعان نمود که غم انگیز ترین تغییری که در طبیعت از طریق فعالیت های انسان در زندگی اجتماعی و صنعتی در اکو سیستم بوجود می آید و جنبه ویرانگری دارد و با توسعه شهرها و صنایع روز به روز بر وسعت و عظمت آن افزوده می شود آلودگی محیط زیست است. در بعضی از شهرها به علت قرار گرفتن درمجاورت دریا و بعلت بالا آمدن سطح آبهای زیر زمینی دفع فاضلاب در چاههای جذبی امکان پذیر نمی باشد.

بنابراین در این شهرها مصرف کنندگان ناچاراً فاضلاب های تولیدی را در خیابانها و کوچه ها تخلیه می کنند که این امر باعث آلودگی شدیدمحیط زیست و به مخاطره انداختن بهداشت عمومی می شود. بهترین مثال در این مورد شهر بوشهر در وضعیت موجود است و با احداث تصفیه خانه فاضلاب و شبکه جمع آوری فاضلاب امید آن می رود فاضلاب خانگی شهروندان جمع آوری شده و پس از تصفیه فاضلاب، پساب آن جهت کشاورزی … بکار رود. شاید مهمترین اهمیت بررسی جمع آوری فاضلاب بهره مندی از شهری سالم و با محیطی بهداشتی برای شهروندان باشد که این مهم فقط با استقبال شهروندان امکان پذیر است.

در دنیای پویا و پر از تغییر و تحول امروزی یکی از بارزترین ویژگی های آن تغییر و تحولاتی است که در تفکر ایدئولوژی ارزش های اجتماعی، روشهای انجام کار و بسیاری از پدیده های زندگی به چشم می خورد. همچنین ارائه محصولات با کیفیت برتر و تأمین خدمات به نحو احسن موجب بالابردن فروش و تبع آن سود بیشتر همراه با جلب رضایت مشترکین در شرکت های خدماتی می شود که شرط اصلی بقای آنها محسوب می شود.

این امر باعث شده است که با توجه به سرمایه گذاری عظیمی که در صنعت آب و فاضلاب کشور خصوصاً در شهر بوشهر صورت گرفته است، احداث شبکه جمع آوری فاضلاب به علت بالا بودن سطح آبهای زیر زمینی و ایجاد تأثیرات سوء ناشی از دفع فاضلاب خانگی به روش چاههای جذبی و آلودگی محیط زیست انسانی بسیار ضروری و در اولویت پروژه های مهم کشور قرار گیرد و سریعاً نسبت به جمع آوری فاضلاب خانگی اقدام لازم به عمل آید و در همین راستا عملیات اجرائی شبکه فاضلاب در شهر بوشهر عملاً از سال 1376 شروع گردید و در سال 1378 عملیات نصب و فروش آغاز گردید.

چون اعتبار تخصیص داده شده به شرکت های آب و فاضلاب از طریق دولت به عنوان وام محسوب می شود لذا بایستی بعد از اتمام بخش هائی از پروژه که امکان فروش انشعاب وجود دارد مقداری از حجم سرمایه گذاری توسط فروش اشتراک فاضلاب به شهروندان برگشت داده شود. موضوع یادشده به عنوان تحقیق انتخاب شده است تا عوامل عدم استقبال شهروندان با توجه به فروش اشتراک و همچنین نتایج مثبت آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.

مبانی نظری این پژوهش براساس الگوی «محرک ـ پاسخ» است. این الگو اشاره به مجموعه عوامل درونی و بیرونی دارد که بر رفتار مصرف کننده اثر می گذارد.

برمبنای درونی این الگو، به منظور شناسایی رفتار مشترکین فاضلاب متغیرهایی در زمینه ویژگی پاسخگویان، تعرفه و فاضلاب بها، آگاهی و نگرش مشترکین و عوامل مؤثر بر رفتار مصرفی آنان تعریف و در پرسشنامه آورده شده است.

لذا تحقیق حاضر تلاش دارد تا عواملی را که موجب عدم استقبال مردم بوشهر از اخذ اشتراک فاضلاب می شود را شناسایی و پیشنهاداتی هر چند ناچیز را برای بهره برداری بهینه تر از شبکه فاضلاب شهر بوشهر ارائه دهد. حال در انجام این مهم چقدر موفق بوده ایم آن را بر عهده اساتید و خبرگان محترم قرار می دهیم. امید است توانسته باشیم در حد توان در کاهش موانع پیش روی در شرکت آب و فاضلاب بوشهر موفق بوده باشیم و گامی کوچک در راه اعتلای ارزشهای متعالی مدیریتی و بهبود و بازسازی سازمان خویش که نسبت به اهداف آن مسوول هستیم برداشته باشیم.

 

4ـ1 اهداف تحقیق

هدف اولیه پژوهش بررسی عوامل عدم اخذ اشتراک فاضلاب در شهر بوشهر و در مناطق سیزده گانه ای می باشد که شبکه فاضلاب در آن اجرا شده و یا خواهد شد.

از آنجا که رفتار انسان از بُعد روانشناختی و جامعه شناختی دارای سه مؤلفه: آگاهی، نگرش و رفتار است، در این زمینه مؤلفه آگاهی، حاکی از شناخت میزان اطلاع، درک، توصیف و تحلیلی است که مشترکین از چگونگی نتایج استفاده از شبکه جمع آوری فاضلاب و دفع فاضلاب خانگی دارند و مؤلفه نگرش، احساس، واکنش و ارزش گذاری و