عمیق و مصاحبه‏ی استانداردیزه است.در سلیمانیه ،تحصیل و در مهاباد ،درآمد مهم ترین عوامل نابرابری اجتماعی به شمار می رود.در کردستان عراق ،در نتیجه‏ی سالها مبارزه‏ی مسلحانه ،زمینه‏ی تحصیل کمتر مهیا شده است.در ایران با تغییر ضوابط دستیابی به مشاغل بالا بعد از انقلاب ،کردها  همانند گذشته از این سمت‏ها محروم شدند.زبان کردی در مهاباد به عنوان گونه‏ی پست ،به طور طبیعی آموخته می شود و درگفتگوهای خودمانی ،در ادبیات مردمی  و مانند آن کاربرد دارد ،در حالی که زبان کردی در سلیمانیه،به عنوان گونه والا در مدرسه آموزش داده شده و برای تولید ادبیات رسمی در ادارات ،سازمانها ،سخن‏رانی‏ها و دانشگاهها به کار می‏رود.اولویت هزینه‏های دانشجویان در سلیمانیه،گردش و تفریح و وسائل نقلیه و در مهاباد ،خرید کتاب و ظواهر شخصی است.میزان مشارکت در انتخابات و رابطه با حکومت در سلیمانیه بیشتر از مهاباد است.

 

اصطلاحات کلیدی : نابرابری اجتماعی،طبقه‏ی اجتماعی،قشربندی اجتماعی،انسداد اجتماعی، سرمایه‏ی فرهنگی،دوزبانگونگی.

 

مقدمه و بیان مسئله
کردها هر زمان در برابر آیینه‏ی تاریخ قرار می‏گیرند، با دو تصویر خوب و بد که متفاوت و متضاد از هم هستند ،روبرو می‏شوند. یک تصویر، کردها را مردمانی رشید، دلاور و مرزدارانی غیور نشان می‏دهد که در راه سربلندی و استقلال ایران از هیچ تلاشی فروگذار نکرده و همیشه آماده‏ی فداکاری و ایثار هستند. از سوی دیگر، گاه همین آیینه از کردها چهره‏ای خشن، نامهربان و یک تهدید برای امنیت ملی به نمایش می‏گذارد. کردها در یک چهره نگهبانان کشور و مرز دارانی دلیر هستند که مرزهای غرب کشور را همچون جان عزیز می‏دارند و در چهره‏ی دیگر آشوب طلب و دست به اسلحه نمایانده می‏شوند. این پارادوکس در به تصویر در آوردن کردها، جایگاه ویژه‏ای به آنها بخشیده است (صوفی مجید پور، 1383: 81).

برای نمونه محمود افشار یزدی در پیوست کتاب «کرد و پیوستگی نژادی و تاریخی او» تألیف رشید یاسمی می‏گوید که کردها از نژاد ایرانی هستند و زبان آنها زبانی ایرانی است. لذا کردها در ایران اصولاً احساس دوگانگی با سایر ایرانیان ندارند. در هر حال، ایران یک کشور بیگانه نیست که کردستان را گرفته و استعمار کرده باشد و هم اکنون کردها بخواهند خود را از آن مستقل نمایند (رشید یاسمی، 1362: 1-250). در مقابل جلائی‏پور مطالبات کردها را تهدید تمامیت و هویت ایرانی می‏داند (جلائی‏ّپور، 1370: 8-137).

لذا می‏بینیم که با وجود ایرانی بودن کردها، جنبش ملی کرد در این کشور نیز همچون سایر کشورهای حاکم بر کردستان به مبارزه علیه حکومت مرکزی اقدام نموده‏اند. «طی سال‏های بسیار مرکز ثقل جنبش ملی کرد مرتباً جابجا شده است. این مرکز ثقل از 1925 تا 1934 کردستان ترکیه بود. سپس از 1943 تا 1945 کردستان عراق بود و پس از آن در 1946 در جریان تأسیس جمهوری مهاباد به کردستان ایران منتقل شد . . . (کندال، 1372: 4-173). در دهه‏های 70 و 80 نیز جنبش ملی کرد در ایران فعال بوده است. دلائل این امر و مطالبات کردها چیست؟

گروهی به تحریکات خارجی اشاره نموده‏اند. بدین معنی که مسئله‏ی کرد را در ایران و سایر کشورهای همسایه از دو جنس متفاوت دانسته‏اند و ادعا نموده‏اند که، برای ایران «مسئله کرد» وجود ندارد، هر چند در اثر تحریکات خارجی، مانند طغیان شیخ عبیدالله در زمان قاجارها و سمیتقو در زمان پهلوی اول (برونسن، 1374: 9-51) و قاضی محمد (یاسمی، 1362: 250 و جلائی‏پور، 1370: 2-141) و اوائل انقلاب اسلامی 1357 گاهی برای ایران مسئله ساخته‏اند. لذا راه حل مسائل کردستان را به عواملی مانند گسترش شبکه ارتباطی، واگذاری پست‏های تصمیم‏گیری در مناطق کردنشین به کردها و گسترش نیروهای نظامی و انتظامی در مناطق کردنشین (جلائی‏پور ،1370 :2-141) دانسته‏اند. آنها بعد سیاسی مسئله را نادیده گرفته‏اند، در حالی که کردها در قالب احزاب سیاسی از شورش سمکو و دهه 1940 تاکنون برقراری نظام فدرال یا خود مختار در کردستان، تشکیل پارلمان محلی، تدریس زبان کردی و . . . (کوچرا، بی تا: 198 و مک داول، 1380: 410) را خواستاراند،آنها خواستار تعدیل نابرابری هستند.

بنابراین آنها به ستم ملی‏ای اشاره می‏کنند که علیه کردها اعمال می‏شود. اکثر شاخص‏های توسعه قبل (مک داول، 1380: 40-439) و بعد از انقلاب اسلامی 57 (صوفی مجیدپور، 1383: 8-81) حکایت از آن دارند که کردستان در تمامی شاخص‏ها عقب‏تر از سایر نقاط ایران می‏باشد و شکافی بین مرکز و کردها پدید آورده است. حتی به نظر می‏رسد که در کشور عراق عربی که کشوری بیگانه برای کردها است، وضعیت کردها به مراتب بهتر از کردها در ایران می‏باشد و این مسئله که کردها تنها در ایران استانی به نام خود دارند و . . . با چالش جدی مواجه شده است.

مسئله‏ی مورد بررسی ما «بررسی مقایسه‏ای نابرابری اجتماعی در کردستان ایران و عراق» با تأکید بر شهرهای مهاباد و سلیمانیه می‏باشد. تأکید بر عنصر اجتماعی، این واقعیت را آشکار می‏سازد که نابرابری ناشی از عوامل طبیعی و زیستی نیز می‏باشد و در این میان صرفاً عوامل اجتماعی مد نظر ما هستند. در عین حال روابط قدرت و پدید آمدن گروه‏های سلطه  و فرمانبر در سطح نهادی و ساختاری حائز اهمیت‏اند نه در سطح فردی. بدین معنی که ساختارها و نهادها در جامعه، موانعی را بر سر راه افراد و گروه‏های «غیر خودی» برای رسیدن به منابع و فرصت‏ها تعبیه و در عوض آنها را در انحصار گروه‏های وابسته به خود قرار می‏دهند: «گروه‏های پایگاهی با تبعیض قائل شدن بر علیه اغیار آزادی عمل بازار را محدود می‏کنند» (کوزر و روززنبرگ، 1378: 344).

همانند اکثر مفاهیم جامعه شناختی، نابرابری نیز مفهومی پیچیده بوده و جامعه شناسان تعاریف متفاوتی از آن ارایه داده‏اند. اکثر آن‏ها جایگاه‏های متفاوت افراد و گروه‏ها را در یک موقعیت خاص مد نظر دارند؛ بدین معنی که کنشگران با توجه به نقشی که در آن موقعیت ایفا می‏کنند، جایگاه متفاوتی می‏یابند: «اگر چه، در اینکه نابرابری به موضوع‏هایی همچون شکاف بین پولدارها و فقرا یا تفاوت میان فرادستان و فرودستان توجه دارد، توافق نظر وجود دارد، با وجود این نابرابری اجتماعی به طورکلی‏تر به تفاوت‏هایی میان افراد اشاره می‏کند، که بر نحوه زندگی آنها، خاصه بر حقوق، فرصتها، پاداش‏ها و امتیازاتی که از آن برخوردارند، تأثیر دارد» (گرب، 1381: 10).

همانطور که اشاره شد، مهم‏ترین تمایزات مورد نظر ما، نابرابری‏های ساختاری‏اند که در کنش اجتماعی افراد پدید می‏آید. بر این اساس ما فرصتها، حقوق و امتیازاتی را که در دسترسی افراد به امکانات، اختلاف به وجود می‏آورند، مد نظر قرار می‏دهیم. در این بررسی با وجود اشتراک زبان، مذهب و فرهنگ مردم شهرهای مهاباد و سلیمانیه به بررسی جایگاه آن‏ها از حیث رابطه با حکومت و انواع بنیان‏های نابرابری (جنسی، حزبی و . . .) مبادرت می‏ورزیم. پیش فرض اولیه در این مورد این است که هر چه رابطه با حکومت بیشتر باشد، بهتر می‏توان از اعتبارات و تسهیلات استفاده کرده و در نتیجه   نابرابری تعدیل خواهد شد.

تذکر این نکته ضروری است که «طبقه» در مباحث مربوط به نابرابری اجتماعی در نظریه‏ی مارکس و نئومارکیست‏ها تبلور یافته است. «آنها نابرابری در مالکیت را مادر همه نابرابری‏های دیگر می‏دانند» (تأمین،1373: 136). علاوه بر مفهوم طبقه، مفهوم دیگر کانونی در بحث نابرابری اجتماعی «قدرت» است که وبر و نئووبری‏ها بدان اشاره نموده‏اند. در مباحث اخیر مربوط به نابرابری اجتماعی نیز جامعه‏شناسانی که بر مفهوم طبقه تأکید دارند، بازگشتی به آرای مارکس و آنهایی که بر مفهوم قدرت تأکید کرده‏اند بازگشتی به آرای وبر داشته‏اند. تأکید بر طبقه در بحث نابرابری‏ اجتماعی بیانگر آن است که ساختار اقتصادی عامل نابرابری‏ بوده و تأکید بر قدرت نشان می‏دهد که ماهیت نابرابری اجتماعی ناشی از ساختار سیاسی یا دولت است. در این بحث نیز تاکید ما بر مفهوم قدرت می باشد.بدین دلیل که قابلیت تقسیم بیشتری را نسبت به مفهوم طبقه داشته و امکان شناخت نابرابری های کثرت گرایانه را فراهم می سازد.مارکسیست ها وجود کثرت گرایی و بنیانهای جداگانه قدرت را به غیر از قدرت طبقاتی نادیده گرفته اند.بدون توجه به این امر و ساختار سیاسی یا دولت در کردستان نمی توان تحلیل درستی از مسائل آن ارایه داد.لذا یکی از دلائل شکست احزاب کمونیست در کردستان نیز غفلت از این عنصر و تاکید بر ساختار اقتصادی می باشد.منظور از قدرت به پیروی از گرب (1381: 224)”توانائی های متفاوت در کنترل منابع”می باشد که موجب پیدایش روابط ساختاری و نامتقارن سلطه و فرمانبرداری کنشگران اجتماعی شده است.قدرت به طور معمول به وسیله سه ابزار کلیدی (کنترل بر منابع مادی ،مردم و عقاید)در نظام های اجتماعی به وجود می آید.

 
ابعاد مسئله‏ مورد بررسی
افراد و گروه‏ها در جامعه وارد روابط متقابل چند سویه‏ای در زندگی روزمره می‏شوند که در چارچوب آن، سعی دارند اراده‏ی خویش را بر دیگران تحمیل نمایند. در این فرایند موازنه‏ی نیروها به چالش کشیده شده و نابرابری پدید می‏آید. این تمایز ناشی از عوامل متعددی از قبیل سن، جنس، مالکیت، تحصیل، شغل، نژاد و قومیت . . . می‏باشد که به صرف بهره‏مندی یا عدم بهره‏مندی از این امکانات و تعلق یا عدم تعلق به گروهی خاص، در طبقه فرادست یا فرو دست جای می‏گیرند. ما در این بررسی به چندین عامل توجه می‏کنیم و اهمیت هر کدام از آنها و نقش شان را در نابرابری اجتماعی مشخص می‏کنیم.

زبان یکی از این عوامل است. ابراهیم یونسی در مقدمه کتاب کردها اثر کندال در این باره می‏نویسد: کمک به شکوفندگی و بالندگی زبان و فرهنگ یک گروه قومی نه مایه جدایی آن گروه از زبان اصلی، که کمک به تحکیم پایه‏های فرهنگ ملی است. کمک به شکوفایی زبان و فرهنگ گروه‏های قومی در معنی کمک به رفع جدایی‏ها و سردی‏‏ها نیز هست، چرا که با درمان این درد در حقیقت زمینه‏ی سردی و جدایی از بین می‏رود و زمینه‏ی جدیدی برای پیوستگی و نزدیکی بیشتر فراهم می‏شود (کندال، 1372: 20-19). بر این اساس جایگاه زبان کردی را در زادگاه اصلی آن یعنی ایران و کشور عراق مشخص می‏کنیم.

شغل نیز یکی از این متغیرها است. با توجه به اهمیت این عامل در سلسله مراتب قشربندی اجتماعی و جایگاه آن در نظریه‏های بوردیو، لنسکی و پارکین، موقعیت کردها را در سلسله مراتب شغلی در مهاباد و سلیمانیه مشخص می‏کنیم. تأکید بر این عامل ناشی از وابستگی شدید درآمد به شغل افراد می‏باشد. «از آنجا که در هر کشور توسعه یافته و در حال توسعه، سوسیالیست یا با اقتصاد بازاری، درآمد هر کس به نوع شغلش بستگی دارد، ساخت شغلی تا حدی ارائه دهنده شاخص توزیع درآمدها است» (کول، 1365: 37). همچنین نقشی که هر کس در جامعه ایفا می‏کند همیشه به صورت یکی از عناصر اساسی و اصلی تمایز طبقاتی بوده و خواهد بود. این نقش به دو صورت قابل تفکیک است:

الف) نقش عمومی، یعنی جایی که هر کس در زندگی عمومی اشغال می‏کند، مهم‏ترین عنصر و حتی تنها عنصر مشخص تمایز طبقاتی در گذشته بوده است. انجام مشاغل سیاسی و نظامی و مذهبی به شاغلین آنها و دسته‏ای که بدان وابسته بودند، جای خاصی در جامعه اعطا می‏کرد. در جامعه‏ی فئودال، برتری اشراف و سینورها بر دهقانان به سبب نقش نظامی آنها بوده است.

ب) نقش اقتصادی افراد همیشه و در تمام تمدن‏ها از نقطه نظر طبقات اجتماعی اهمیت یکسانی نداشته است. در گذشته و حتی در بعضی مواقع در دوران معاصر، «مالکیت زمین» عنصر اساسی وجهه و شخصیت اجتماعی بوده است. اشرافیت گذشته اشرافیت وابسته به زمین بود و هر گاه عناصری از طبقات دیگر به علتی صاحب زمین می‏شدند، به اشرافیت نائل می‏آمدند (لاروک، 1346: 13-12). بر این اساس جایگاه کردها را در شغل‏های مهم حکومتی، کشاورزی، قاچاق و صنعت مشخص خواهیم کرد.

متغیر دیگر مورد توجه در این تحقیق جنسیت می‏باشد. با توجه به جایگاه پایین کردها در سلسله مراتب قشربندی و مبارزه در راه رهایی از این وضع، زنان همواره مورد ستم بیشتری واقع شده‏اند «محرومیت اقتصادی، پرخاشگری را که علیه ضعیف‏ترین عنصر بروز می‏کند، تشدید می‏کند» (بوتول، 1379: 74).

بعلاوه دین اسلام نیز محدودیت‏هایی را بر آنها تحمیل نموده است. «در نامه‏های ایرانی منتسکیو، حجاب زنان نمادی است از سرکوب مردم توسط سلسله مراتب جامعه‏ی سنتی. در مقابل، فقدان حجاب در خیابان‏های پاریس نماد نوع جدیدی از جامعه است که آزادی و برابری بر آن حاکم‏اند» (برمن، 1383: 133). همچنین رژیم بعث نیز در راستای تضعیف جنبش ملی کرد در عراق و تقویت عشیره‏گرایی، زنان را هدف قرار داده و بدین وسیله پارتیزان (پیشمرگ‏های کرد)‏ها را محدود نموده است. «رژیم بعث با برجسته‏سازی فرهنگ عشیره‏ای به ‏ویژه در کردستان ،عملیاتی را دنبال نمود که بر اساس آن می‏توانست جلوی مقاومت جنبش رهایی‏بخش کردها را بگیرد.در فرهنگ عشیره‏ای قبل از هر چیز حیثیت زنان خانواده اهمیت دارد.”حیثیت خانواده“ در درجه‏ی اول اهمیت قرار داشته و ”میهن‏پرستی“ در جایگاه دوم قرار دارد.در این فرهنگ به هنگام مواجهه با پارادوکس”میهن‏پرستی“ و صیانت از”حیثیت خانواده“ بدون شک دومی انتخاب می‏شود و آن عبارت است از جزم‏اندیشی در کنترل جسمی زنان خانواده و عشیره. این امر در راستای نیل به بسیاری از اهداف بعث و به ویژه تضعیف جنبش ملی دمکراتیک کردها موفقیت‏هایی به دست آورد (قره داغی، 2004: 6-1). بر این اساس جایگاه زنان کرد را در سلسله مراتب اجتماعی در هر دو جامعه‏ی مورد بررسی تعیین می‏کنیم.

تمایز سیاسی و حزبی عامل دیگر نابرابری اجتماعی به شمار می‏رود. «گروه‏ها و احزاب همواره نقش اساسی در نشر و گسترش احساس ملی کردها داشته‏اند» (همدی، 1379: 111). تأکید بر این عنصر در تحقیق فوق ناشی از آن است که احزاب تنها در جامعه‏ای گسترش می‏یابند که از سازمان عقلایی برخوردار باشند. همچنین وجود احزاب در پیشبرد سازوکارهای دموکراسی نقشی قاطع دارند که باید به آن توجه نمود، در حالی که هم اکنون هیچ حزب سیاسی رسمی در کردستان ایران که از وزارت کشور مجوز فعالیت گرفته باشد، حضور ندارد. از سویی دیگر یکی از دلائل مسائل کردستان و تهدید تمامیت و هویت ایرانی را وجود احزاب  و خودمختاری کردها[1] دانسته‏اند (جلائی‏پور، 1370:  2-141،51) که مغایر با اصول دموکراسی است. بر این اساس نقش احزاب و گروه‏های سیاسی را در نابرابری اجتماعی مشخص خواهیم کرد.

همچنین به نقش تحصیل (آموزش) نیز در سلسه مراتب قشربندی اجتماعی اشاره می‏کنیم. تحصیلات به ویژه در جوامع مدرن دومین نوع کلیدی تحریم بعد از دارایی (مالکیت) به شمار می‏رود. بر این اساس دسترسی کردها را در دو جامعه‏ی مورد نظر به تحصیل و دارایی و انواع سرمایه‏های فرهنگی و اقتصادی مشخص می‏کنیم.

 

اقشار و لایه‏ های اجتماعی در گذشته‏ کردستان
به زعم کینان (1372: 4-43) سازمان سنتی اجتماعی کرد بر رؤسای دینی و دنیوی و خانواده‏های آنها یعنی شیوخ و اعیان و اشراف روستا و مریدان و روستائیان عادی و کشاورزان و دامداران استوار است.از آغاها که بگذریم ،شیوخ هستند که قدرت و نفوذشان گاه از قدرت و نفوذ آغاها که به هر حال گذرا است به مراتب بیشتر است. پس از جنگ 1964 (عراق) انتقال قدرت از لایه‏های فئودال و رؤسای قبایل به درس خواندگان شهری سخت تسریع شده است.

مارتین وان برویین سن (1378: 275) در کتاب جامعه‏شناسی مردم کرد (آغا،شیخ و دولت) ساختارهای اجتماعی و سیاسی کردستان ،دو طبقه‏ی رعایا و رؤسای اتحادیه‏های قبایل و افراد مسلح‏شان را متمایز می‏کند. «در حوالی سال 1500 کردستان مشتمل بود بر شماری امیرنشین، که درجه‏ی استقلال درونی آنها بسته به قدرت و ضعف امپراتوریهای پیرامون متغیر بود. این امارات از بسیاری لحاظ (سازمان و لایه‏بندی) به کشورهای پیرامونشان شبیه بودند. در اینها دو طبقه‏ی اجتماعی قابل تشخیص بود: رعیت، یعنی طبقه‏ی رعایای مالیات پرداز (مانند کشاورزان، صنعتگران و بازرگانان) و شامل بسیاری عناصر غیرکرد و طبقه‏ای نظامی مشتمل بر افراد قبیله‏ای. گروه دوم در شماری از اتحادیه‏های قبیله‏ای سازمان یافته بود و چنانکه از منابع برمی‏آید اقدام یکدست و یکپارچه در سطح اتحادیه چیزی غیرعادی نبود. دست کم بعضی از امرا عده‏ای افراد مسلح داشتند که احساس سرسپردگی‏شان به میر نیرومندتر از احساس پیوستگی قبیله‏ای بود.

لایه‏های اجتماعی امارت بتلیس نیز بدین شرح است:

1-1- پلی‌اتیلن تجاری………………………………………………………………………………………………………………….. 3

1-1-1- تاریخچة پلی‌اتیلن…………………………………………………………………………………………………… 3

1-1-2- پلی‌اتیلن از دیدگاه اقتصادی…………………………………………………………………………………. 8

1-1-3- مقایسة کاتالیزور فیلیپس با سایر کاتالیزورها…………………………………………………….. 10

1-2- ساختار کاتالیزور فیلیپس و مکانیسم عملکرد آن…………………………………………………………. 13

1-3- توسعة کاتالیزورهای فیلیپس………………………………………………………………………………………….. 14

1-4- روش‌های آنالیز محصولات پلیمری…………………………………………………………………………………. 16

1-4-1- سرعت جریان مذاب……………………………………………………………………………………………. 17

1-4-2- دانسیتة حالت مذاب…………………………………………………………………………………………… 17

1-4-3- دانسیتة توده‌ای…………………………………………………………………………………………………… 18

1-4-4- آنالیز اندازة ذرات………………………………………………………………………………………………… 19

1-5- اهداف کار پژوهشی حاضر………………………………………………………………………………………………. 21

فصل دوم: بخش تجربی – مواد و روش‌ها

2-1- مواد شیمیایی مورد استفاده……………………………………………………………………………………………. 23

2-1-1- هگزان نرمال (n-Hexane)………………………………………………………………………………….. 23

2-1-2- 1- هگزن ((1-Hexene……………………………………………………………………………………… 23

2-1-3- محلول تری n- اکتیل آلومینیم ((TnOA در هگزان نرمال……………………………… 23

2-1-4- کاتالیزور فیلیپس (Phillips Catalyst)……………………………………………………………… 23

2-1-5- اتیلن ((Ethylene……………………………………………………………………………………………….. 24

2-1-6- هیدروژن (H2)…………………………………………………………………………………………………….. 24

2-2- دستگاه‌های مورد استفاده………………………………………………………………………………………………… 24

2-2-1- راکتور تحقیقاتی………………………………………………………………………………………………….. 24

2-2-2- دستگاه تعیین سرعت جریان مذاب………………………………………………………………….. 25

2-2-3- دستگاه تعیین دانسیتة حالت مذاب…………………………………………………………………. 25

2-2-4- دستگاه آنالیز اندازة ذرات…………………………………………………………………………………… 25

2-3- روش‌های تجربی………………………………………………………………………………………………………………. 25

2-3-1- شمای کلی راکتور……………………………………………………………………………………………….. 25

2-3-2- بررسی اثر TnOA………………………………………………………………………………………………. 27

2-3-3- بررسی اثر کومونومر 1- هگزن…………………………………………………………………………… 28

2-3-4- بررسی اثر هیدروژن……………………………………………………………………………………………. 29

2-3-5- کوپلیمریزاسیون اتیلن با 1- هگزن در حضور هیدروژن………………………………….. 29

2-3-6- بررسی اثر جایگزینی حلال………………………………………………………………………………… 30

فصل سوم: بحث و نتیجه‌گیری

3-1- روند کلی واکنش پلیمریزاسیون اتیلن…………………………………………………………………………… 32

3-2- بررسی اثر TnOA……………………………………………………………………………………………………………. 33

3-3- بررسی اثر کومونومر 1- هگزن……………………………………………………………………………………….. 38

3-4- بررسی اثر هیدروژن…………………………………………………………………………………………………………. 43

3-5- بررسی کوپلیمریزاسیون اتیلن با 1- هگزن در حضور هیدروژن…………………………………..   48

3-6- بررسی اثر جایگزینی حلال…………………………………………………………………………………………….. 49

نتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………………………………………………….. 50

فهرست منابع………………………………………………………………………………………………………………………………. 51

فهرست شکل‌ها

شکل (1-1) – ساختار آرایش‌های مولکولی مختلف پلی‌اتیلن………………………………………………….. 9

شکل (1-2) – منحنی توزیع جرم مولکولی محصولات پلیمری تولید شده توسط سیستم‌های مختلف کاتالیستی……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 11

شکل (1-3) – منحنی تغییرات ویسکوزیته در مقابل تغییر سرعت برش…………………………….. 12

شکل (1-4) – مکانیسم احتمالی پلیمریزاسیون اتیلن در حضور کاتالیزور فیلیپس……………. 14

شکل (3-1) – واکنش حذف رطوبت توسط تری‌آلکیل آلومینیم…………………………………………. 32

شکل (3-2) – دیاگرام مربوط به اثر TnOA بر روی قابلیت تولید محصول…………………………. 35

شکل (3-3) – دیاگرام مربوط به اثر TnOA بر روی سرعت جریان مذاب…………………………… 36

شکل (3-4) – دیاگرام مربوط به اثر TnOA بر روی دانسیته……………………………………………….. 36

شکل (3-5) – دیاگرام مربوط به اثر TnOA بر روی دانسیتة توده‌ای………………………………….. 37

شکل (3-6) – دیاگرام مربوط به اثر TnOA بر روی اندازة متوسط ذرات……………………………. 37

شکل (3-7) – هیستوگرام مربوط به توزیع اندازة ذرات در بررسی اثر TnOA…………………… 38

شکل (3-8) – دیاگرام مربوط به اثر کومونومر 1- هگزن بر روی قابلیت تولید محصول…….. 40

شکل (3-9) – دیاگرام مربوط به اثر کومونومر 1- هگزن بر روی سرعت جریان مذاب………. 41

شکل (3-10) – دیاگرام مربوط به اثر کومونومر 1- هگزن بر روی دانسیته………………………… 41

شکل (3-11) – دیاگرام مربوط به اثر کومونومر 1- هگزن بر روی دانسیتة توده‌ای…………… 42

شکل (3-12) – دیاگرام مربوط به اثر کومونومر 1- هگزن بر روی اندازة متوسط ذرات…….. 42

شکل (3-13) – هیستوگرام مربوط به توزیع اندازة ذرات در بررسی اثر کومونومر 1- هگزن 43

شکل (3-14) – واکنش انتقال به هیدروژن در پلیمریزاسیون اتیلن…………………………………….. 43

شکل (3-15) – دیاگرام مربوط به اثر هیدروژن بر روی قابلیت تولید محصول……………………. 45

شکل (3-16) – دیاگرام مربوط به اثر هیدروژن بر روی سرعت جریان مذاب…………………….. 45

شکل (3-17) – دیاگرام مربوط به اثر هیدروژن بر روی دانسیته………………………………………….. 46

شکل (3-18) – دیاگرام مربوط به اثر هیدروژن بر روی دانسیتة توده‌ای…………………………….. 46

شکل (3-19) – دیاگرام مربوط به اثر هیدروژن بر روی اندازة متوسط ذرات……………………… 47

شکل (3-20) – هیستوگرام مربوط به توزیع اندازة ذرات در بررسی اثر هیدروژن……………… 47

فهرست جداول

جدول (3-1) – داده‌های مربوط به بررسی اثر TnOA در پلیمریزاسیون اتیلن با کاتالیست بر پایة کروم   34

جدول (3-2) – درصد توزیع اندازة ذرات در بررسی اثر TnOA…………………………………………… 34

برای تبیین بهتر موضوع، ابتدا به جریان­شناسی سیره­پژوهی در غرب، به خصوص در دوره­ی معاصر پرداخته شد تا به جایگاه وات در این میان بهتر پی ببریم، سپس به مطالعه و تحلیل آثار وات، اعمّ از کتاب­ها و مقالات وی در نشریات و دایرة المعارف­ها، به ویژه آثار سیره و تاریخی وی پرداخته شد تا اولاً روش­شناسی، مبانی، منابع مورد استفاده­ی وات و در یک کلام، رهیافت وات در سیره­پژوهی تبیین و شناسانده شود و ثانیاً آرا و اندیشه­های وی، در صورت لزوم، مورد بررسی و نقد قرار گیرد.

کلیدواژه­ها: سیره­ی پیامبر(ص)، سیره­پژوهی، حدیث، حدیث­پژوهی، ویلیام مُنتگمری وات، خاورشناسان.

 

فهرست مطالب
فهرست مطالب… ‌أ

فصل اول: کلیات… 1

1-1. بیان مسأله. 1

1-2. سؤالات تحقیق.. 2

1-3. فرضیه­های تحقیق.. 2

1-4. ضرورت و اهمیت تحقیق.. 3

1-5. اهداف تحقیق.. 4

1-6. پیشینه­ی تحقیق.. 4

1-7. روش تحقیق.. 7

1-8. مفاهیم و اصطلاحات… 8

1-8-1. «سیره». 8

1-9. معرفی ویلیام مُنتگمری وات… 11

1-9-1. زیستنامه­ی علمی وات… 11

1-9-2. آثار وات… 14

1-10. حوزه­های مورد بررسیِ وات در سیره­ی پیامبر(ص) و تاریخ اسلام. 34

فصل دوم: جریان­شناسی سیره­پژوهی در غرب… 36

2-1. پیشینه­ی پژوهش­های مستشرقان در باب سیره­ی پیامبر(ص) از قرن نهم میلادی تا دوره­ی معاصر 36

2-2. جریان­شناسی سیره­پژوهیِ معاصر در غرب… 48

2-2-1. رویکرد «سنتی یا سنت­گرا» (Traditional) یا «خوش­بین» (Sanguine) 48

2-2-2. رویکرد «تجدیدنظرطلب» (Revisionist) یا «شکّاک» (Sceptic) 76

2-2-3. رویکرد بازگشتی (Recursive) یا انتقادی (Critical) 109

2-3. اهمّ جریان­های خاورشناسی در حوزه­ی حدیث… 127

2-3-1. نقد و بررسی اهمّ دیدگاه­های ایگناتس گلدتسیهر و یوزف شاخت در حوزه­ی حدیث   130

2-4. دیدگاه­های اندیشمندان عرب پیرامون پژوهش­های خاورشناسان درباره­ی سیره­ی پیامبر(ص) 131

جمع­بندی و نتیجه­گیری: 135

فصل سوم: روش­شناسی، مبانی و منابع وات در سیره­پژوهی پیامبر(ص) 139

3-1. مهم­ترین افکار و اندیشه­های وات… 140

3-2. روش­شناسی وات در سیره­پژوهی پیامبر(ص) و مطالعات ادیان.. 149

3-2-1. اثرپذیری از مکتب تجربه­گرایی و اعتقاد به تاریخ­نگاری اثباتی.. 149

3-2-2. تبیین وقایع تاریخی همراه با تحلیل­های ذهنی.. 153

3-2-3. توجه به جوانب مختلف یک مسأله یا موضوع. 153

3-2-4. تحلیل­های روان­شناختی، پدیدارشناسانه و جامعه­شناختی وات از سیره­ی نبوی.. 154

3-2-5. رویکرد تقریب­گرایانه­ی وات نسبت به ادیان الهی.. 159

3-3. مبانی تاریخ­نگاری، سیره­پژوهی و الهیاتی وات… 162

3-3-1. اسطوره­ای بودنِ برخی حقایق تاریخی­نما 162

3-3-2. عدم تاریخی­نگری در گزاره­های وحیانی.. 163

3-3-3. «ثمرات» یک دین به عنوان معیار داوری در مورد آن دین.. 164

3-3-4. پذیرش پلورالیسم دینی از سوی وات… 165

3-3-5. لزوم تمایز میان آموزه­های اساسی و آموزه­های فرعی دین (ذاتی و عرضی دین) 166

3-3-6. کلیت دین ملاک صدق و کذب است، نه تک­تکِ گزاره­ها 167

3-3-7. زبان دین، زبان نمادین و تمثالی.. 169

3-3-8. توجه به نظریات (الگوهای) بدیل در قضاوت در مورد وقایع تاریخی.. 170

3-3-9. دخالت خدا در تاریخ.. 172

3-4. منابع وات در سیره­پژوهی پیامبر(ص) 174

3-4-1. به­کارگیری روش نقد تاریخی از سوی وات در بررسی سیره­ی پیامبر(ص) 178

3-4-2. اعتماد و استناد وات به روایات تاریخی.. 180

جمع­بندی و نتیجه­گیری: 180

فصل چهارم: مهم­ترین دیدگاه­های وات پیرامون وحی، نبوت، سیره و احادیث پیامبر(ص) 183

4-1. سیره­پژوهی وات… 185

4-1-1. وضعیت پیامبر(ص) پیش از اسلام. 185

4-1-2. ظهور پیامبر(ص) و اسلام. 187

4-1-3. وحی از دیدگاه وات… 191

4-1-4. نبوت پیامبر اسلام(ص) از دیدگاه وات… 205

4-1-5. مهم­ترین وقایع دوران مکیِ پیامبر(ص) 220

4-1-6. مهم­ترین وقایع دوران مدنیِ پیامبر(ص) 224

4-2. حدیث­پژوهی وات… 298

4-2-1. دیدگاه وات درباره­ی «حدیث». 298

4-2-2. رابطه­ی فقه و حدیث با سنت پیامبر(ص) 304

4-2-3. مقایسه­ی کتاب مقدس با احادیث اسلامی.. 305

 

جمع­بندی و نتیجه­گیری: 306

فصل پنجم: نقد و بررسی دیدگاه­های وات در سیره­پژوهی پیامبر(ص) 313

5-1. تحلیل و نقد اندیشه­های ویلیام مُنتگمری وات در باب وحی.. 313

5-1-1. تحلیل و نقد جامع.. 314

5-1-2. تحلیل و نقد موردی.. 320

5-2. تحلیل و نقد دیدگاه وات پیرامون داستان «آیات شیطانی» یا افسانه­ی غرانیق.. 347

5-2-1. تحلیل و نقد جامع.. 347

5-2-2. تحلیل و نقد موردی.. 357

5-3. حقیقت جهاد در سیره­ی نبوی.. 360

5-4. فلسفه­ی تعدد زوجات پیامبر(ص) 365

5-4-1. ازدواج پیامبر(ص) با حضرت خدیجه(س) 368

5-4-2. ازدواج پیامبر(ص) با زینب بنت جحش…. 369

5-5. شرایط اجتماعی- فرهنگی حاکم بر محیط عربستان.. 373

5-6. ولادت و دوران کودکی پیامبر(ص) 374

5-7. نقش ورقة بن نوفل در نبوت پیامبر(ص) 375

5-8. اولین مسلمان.. 378

5-9. اسلام حضرت ابوطالب(ع) 379

5-10. مسأله­ی هجرت به حبشه. 381

5-11. جنگ­ها و غزوات پیامبر(ص) 382

5-11-1. نخستین سریه­ها و غزوات پیامبر(ص) 382

5-11-2. غزوه­ی بدر 385

5-11-3. غزوه­ی اُحد. 387

5-11-4. اخراج یهودیان بنی نضیر. 388

5-11-5. غزوه­ی خندق یا احزاب… 388

5-11-6. غزوه­ی خیبر. 389

5-11-7. فتح مکه. 390

5-11-8. غزوه­ی تبوک… 391

5-12. مسأله­ی رحلت پیامبر(ص) و جانشین پس از وی.. 392

5-13. سیاست و پیامبر(ص) 393

5-14. ابعاد جهانی دین اسلام. 394

5-15. مسأله­ی جزیه در اسلام. 395

5-16. امّی بودنِ پیامبر(ص) 396

5-17. قرآن و فرهنگ زمانه. 402

5-18. اسطوره­انگاری برخی حقایق تاریخی و آموزه­های دینی.. 403

5-19. نقد نظریه­ی «پلورالیزم دینی». 411

5-20. نقد نظریه­ی «ذاتی و عرضی دین». 425

5-21. نقد کلی اتهامات و داوری­های ناروای مستشرقان نسبت به پیامبر اسلام(ص) 431

جمع­بندی و نتیجه­گیری: 433

نتایج کل رساله: 439

پیشنهادات: 450

منابع.. 452

الف) کتاب­های فارسی و عربی.. 452

ب) مقالات فارسی و عربی.. 464

ج) کتاب­ها، مقالات و سایت­های انگلیسی.. 471

نمایه­ها 476

آیات… 476
روایات… 485
اصطلاحات… 488
الف) فارسی به انگلیسی.. 488

ب) انگلیسی به فارسی.. 493

اعلام. 500
اماکن.. 510
پیوست… 515

فهرستی از کتب و مقالات خاورشناسان پیرامون اسلام و سیره­ی پیامبر(ص) 515

1-5 فرضیه های پژوهش……………………………………………………………………………………….. 9

1-6 روش تحقیق………………………………………………………………………………………………….. 10

1-7 تعریف واژه‌ها و اصطلاحات کلیدی…………………………………………………………………….. 11

فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش

2-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………. 15

2-2- مبانی نظری………………………………………………………………………………………………….. 15

2-2-1- فیزیولوژی کودک و نوجوان………………………………………………………………………….. 16

2-2-2 سن زیستی یا بیولوژیک……………………………………………………………………………….. 16

2-2-3 اهمیت اندازه و جثه……………………………………………………………………………………… 17

2-2-4 وزن بدن……………………………………………………………………………………………………. 18

2-2-5 قامت………………………………………………………………………………………………………… 18

2-2-6 وزن خالص بدن………………………………………………………………………………………….. 18

2-2-7 بالیدگی یا بلوغ……………………………………………………………………………………………. 20

2-2-8 بلوغ ریختی یا مورفولوژیک……………………………………………………………………………. 21

2-2-9 بلوغ اسکلتی………………………………………………………………………………………………. 22

2-2-10 سن دندانی……………………………………………………………………………………………….. 22

2-2-11 ترکیب بدنی       …………………………………………………………………………………….. 24

2-3 تاثیر فعالیت ورزشی بر کودکان و نوجوانان……………………………………………………………. 25

2-4 تغییرات Vo2max دوره پیش از بالیدگی…………………………………………………………… 28

2-5 آیا Vo2max در افراد نابالغ واقعا همان Vo2max است؟…………………………………….. 29

2-6 تاثیر تمرینات ورزشی درمرحله پیش ازبلوغ…………………………………………………………… 30

2-7 تاثیر تمرینات هوازی دردوره پس از بلوغ……………………………………………………………… 32

2- 8 ارزیابی آمادگی هوازی ……………………………………………………………………………………. 33

2-9 مقیاس آلومتری، رشد و بالیدگی………………………………………………………………………….. 34

2-3-پیشینه پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 41

2-3-1- پیشینه پژوهش در ایران……………………………………………………………………………….. 41

2-3-2- پیشینه پژوهش در خارج از کشور………………………………………………………………….. 43

2-4 جمع بندی…………………………………………………………………………………………………….. 55

فصل سوم: تبیین پژوهش

3-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………. 59

3-2- روش تحقیق………………………………………………………………………………………………… 59

3-3- جامعه آماری………………………………………………………………………………………………… 59

3-4- محدودیت های تحقیق……………………………………………………………………………………. 59

3-5 تجهیزات و ابزار اندازه گیری …………………………………………………………………………….. 60

3-6 روش گردآوری داده­ها……………………………………………………………………………………… 61

3-7 روش اجرای آزمون آزمایشگاهی بروس……………………………………………………………….. 63

3-8 روش­های آماری……………………………………………………………………………………………… 64

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل پژوهش

4-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………. 67

4-2- آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………   67

4-3- آزمون فرضیات…………………………………………………………………………………………….. 72

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………. 83

5-2 خلاصه پژوهش………………………………………………………………………………………………. 83

5-3- بحث و نتیجه­گیری………………………………………………………………………………………… 87

5-4- پیشنهادات پژوهش………………………………………………………………………………………… 89

5-4-2- پیشنهادات برای پژوهش­های آتی…………………………………………………………………… 89

منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………. 93

چکیده:

رشد سنجی (آلومتری) برقراری یک رابطه ریاضی میان شرایط یک مولفه فیزیولوژیک، آناتومیکی یا متابولیک با تغییرات جثه یا اندازه بدن( وزن) به ویژه در فرایند رشد و تکامل را تشریح می کند. هدف از تحقیق حاضر هم سنجی برآورد vo2peak به روش معادلات آلومتری منتخب برای دانش آموزان دختر نوجوان چاق و غیر چاق است. روش اجرا: 44 دانش آموز دختر 10 تا 12 سال مقاطع تحصیلی ابتدایی غیر انتفاعی ناحیه یک شهرستان همدان که بر اساس درصد BMI به دو گروه 22 نفری با ترکیب بدنی نرمال و اضافه وزن + چاق تفکیک شدند. ظرفیت عملی آن ها در یک نوبت فعالیت هوازی درمانده ساز بروس برآورد شد و اعتبار آن با معادلات آلومتری منتخب(بیونن، میلانو و نویل) ارزیابی گردید. نتایج: معادلات آلومتری منتخبی که برای هریک از گروه های چاق و یا نرمال به کار می رود، برای تعیین vo2peak افراد بالیده کاربرد ندارد. این معادلات آلومتری و آزمون شاخص (بروس) در دو گروه تحت مطالعه ما نشان داد در شرایط متفاوت بودن ترکیب بدنی دو گروه (چاق-غیرچاق) با سطح بلوغ یکسان(طبیعی یا بلوغ غیرطبیعی)، مقدار ظرفیت عملی دختران قابل تشخیص خواهد بود ولی در صورت متفاوت بودن ترکیب بدنی (نرمال یا چاق) و تفاوت در سطح بلوغ (بلوغ طبیعی و غیرطبیعی) نمی تواند ظرفیت عملی دختران 10 تا 12 سال را با ملاحظه دو عامل مداخله گر متمایز سازد. به نظر می رسد برای تعیین ظرفیت عملی دختران نوجوان با رعایت عوامل ترکیب بدن و سطح بلوغ نیازمند طراحی فرمول آلومتریک اختصاصی برای جمعیت دانش آموزان دختر 10-12 ساله غیر ورزشکار باشیم.

فصل اول: طرح پژوهش

1-1- مقدمه

اهمیت آمادگی جسمانی و زندگی سالم از موضوعاتی است که پیرامون آن مطالب گوناگون ارایه شده است. میلیون ها نفر در سراسر جهان به روش ها و شکل های مختلف اقدام به ورزش می کنند اما با این وجود، شیوه زندگی آحاد جامعه معمولا به سوی کم تحرکی در جریان است(آریان فر، 1381). برای مثال تاملین و همکاران(2003) در بررسی فعالیت بدنی و وضعیت اجتماعی در دوران نوجوانی با بی تحركی دوران بزرگسالی پرداختند نشان دادند كه، مشاركت منظم نوجوانان در فعالیتهای بدنی با احتمال فعال بودن آنها در بزرگسالی ارتباط دارد(Tammelin,2003). از سوی دیگر، حركت برای طیف سنی كودكان و نوجوان اهمیت ویژه ای دارد ودر این زمینه موضوع فقر حركتی نیز عواقب منفی متعددی را به همراه خواهد داشت. پس میتوان گفت که، فعالیت بدنی منظم در دوران كودكی، علاوه بر تأمین سلامتی آنها (Calfs & Taylor,1994)، برفرایند سلامتی دوراه بزرگسالی آنان مؤثر است (Kari & et al,1994). شناخت مقوله آمادگی جسمانی و راهکارهای توسعه آن از اولویت های پژوهشی در حیطه تربیت بدنی است و محققان در این زمینه به مطالعه پرداخته اند( قیومی، 1380). با توجه به نقش فعالیت بدنی کودکان و نوجوانان، یکی از فاکتورهایی که درآمادگی دستگاه قلبی عروقی آنان اهمیت دارد سطح حداکثر اکسیژن مصرفی[1] است.

حداکثر اکسیژن مصرفی ظرفیت عملکرد قلبی- تنفسی را نشان می دهد و اغلب به عنوان معیار شاخص قلبی- تنفسی و تناسب اندام در نظر گرفته می شود(لاری/ 1369؛ مک آردل و همکاران، 1996). ). ارزیابی توان هوازی به دو روش مستقیم و غیر مستقیم امکان پذیر است. (فاکس وماتیوس، 1380-فیزیولوژی دوران رشد) از آنجایی که روش مستقیم اندازه گیری حداکثر اکسیژن مصرفی، مستلزم تکنیک ها و ابزار خاص تجزیه گازها می باشد و بسیار پرهزینه است (ویان اچ، 1382). از این رو از روش های غیرمستقیم برای برآورد حداکثر اکسیژن مصرفی استفاده می شود. در این میان رایج ترین روش، استفاده از نوارگردان یا چرخ کارسنج[2] می باشد. از جمله بهترین پروتکل ها آزمون بروس می‌باشد که دارای روایی بالایی است(r=0/98) (ویان اچ، 1382). اما از آن جا که استفاده از دستگاه نوارگردان به دلیل گران قیمت بودن و محدودیت جابجایی و عدم تخصص کافی افراد در اجرای پروتکل های مختلف برای همه کس میسر نمی باشد، و تنها راه استفاده از آن حضور در آزمایشگاه واستفاده زیر نظر متخصص است (ویان اچ، 1382). در این پژوهش سعی شد بااستفاده از معادلات آلومتری مختلف که توسط پژوهشگران خارجی بدست آمده جایگزین مناسب و ارزان قیمت و سریع بدست آید، اغلب این معادلات در جامعه های مختلف مورد اعتبار و پایایی می باشد و هدف از این پژوهش این است که بررسی شود آیا معادلات آلومتری منتخب در ایران دارای هم سنجی مناسب قابل قبولی است.

1-2 بیان مساله

یکی از مهم ترین اجزای آمادگی جسمانی استقامت قلبی و تنفسی است. بنابراین هر نوع ارزشیابی آمادگی جسمانی باید شامل ارزشیابی عملکرد قلبی تنفسی هنگام فعالیت ورزشی و استراحت شود(فلاح عمران، 1384). پرداختن به فعالیت های استقامتی، سیستم قلبی عروقی و تنفسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و ضمن افزایش کارایی سیستم قلبی عروقی وتنفسی باعث مصرف چربی بدن، افزایش حداکثر اکسیژن مصرفی و تغییر در ترکیبات بدن می شود(هافمن، 1382). معتبرترین شاخص ظرفیت عملکردی دستگاه قلبی، تنفسی اکسیژن مصرفی بیشینه است (ویان اچ، 1382). از جمله عواملی که بر میزان حداکثر اکسیژن مصرفی در کودکان تاثیر می گذار، د بلوغ[3] است. بلوغ بر گسترش آمادگی هوازی از راه افزایش اندازه ی بدن به ویژه ابعاد قلب، ریه ها، عضلات، و دستگاه گردش خون تاثیر می گذارد. بلوغ بیولوژیک[4],عامل تعیین کننده و مهم هنگام مطالعه پاسخ های فیزیولوژیکی به ورزش و تمرین است. با توجه به تفاوت های بیولوژیکی افراد، اختلافاتی در اندازه بدن و رشد اندام ها (مثل افزایش در اندازه قلب، ریه ها، حجم خون و جرم عضله) پیش می آید (رولاند وهمکاران، 1997) و چون این موارد اهمیت بسیاری درتامین اکسیژن مورد نیاز افراد دارد بنابراین در افرادی – مثل نوجوانان نابالغ- که بدلیل رشد ناکامل اندام هایشان با محدودیت های قلبی عروقی روبه رو هستند و در نتیجه نمی توانند فعالیت ورزشی را تا حد واماندگی ارادی ادامه دهند، اکسیژن مصرفی در شرایط استراحت و هنگام ورزش با وزن بدن نسبت مستقیم نداشته، بلکه با درصدی از وزن بدن رابطه مستقیم دارد(گائینی و دبیدی روشن، 1387). به همین دلیل محققان تلاش کرده اند تارابطه بین رشد اجزای بدن با دیگر و یا کل بدن را دریابند و آن را در قالب معادلات آلومتریکی به نمایش گذارند. آلومتری[5] روشی است از بیان ریاضی مربوط به اینکه چگونه یک متغیر فیزیولوژیکی، آناتومیکی یا حرارتی به واحدی از اندازه بدن که معمولا وزن می باشد، با افزایش اندازه ارتباط پیدا می کند(Rowland,2005). در واقع معادله آلومتری عبارت از رابطه بین مقدار رشد یکی یا اجزای بیشتری از بدن با اجزای دیگر یا کل بدن است(رولند، 1380). برای بیان معادلات آلومتریک از دو شاخص قد و وزن استفاده می شود. با توجه به نوع متغیر فیزیولوژیکی، ارتباط آن با قد یا وزن بیان می شود. برای مثال متغیر فیزیولوژیکی مانند ظرفیت حیاتی بهترین رابطه را با قد دارد اما بسیاری از متغیرهای فیزیولوژیک بویژه اکسیژن مصرفی به وزن بدن وابسته‌اند و به عنوان ابزاری برای مقایسه یافته های خام افراد با اندازه های گوناگون استفاده می‌شوند(رولند، 1380). چند دلیل برای استفاده از این استاندارد نسبی مطرح شده است: نخست اینکه وزن بدن را می توان با دقت و به آسانی اندازه گرفت. دوم، در بیشتر رشته های ورزشی وزن بدن یک سازه­ی هنجارسازی مناسب می باشد و نمایان گر بار کار واقعی ورزش است(رولند، 1380). این معادلات نسبتی از تغییرات وزن بدن را بر حسب هزینه اکسیژن در نظر می گیرند. معادلات آلومتری به شکل زیر بیان می شود:

y=axb                                                                                                                                            

در این معادله   جرم بدن=x،      توان آلومتری=b             y=متغیر فیزیولوژیک(اکسیژن مصرفی).

بنابراین در معادله y=axb اگر b=1باشد، بدین معناست که y نسبت مستقیم با جرم بدن دارد و اگر b=0 باشد، جرم بدن هیچ تاثیری بر متغیر y ندارد و متغیر yمستقل از جرم بدن است. اما اگر با افزایش وزن، y به طور اندکی افزایش یابد، مانند فرایند رشد و تکامل جسمانی، b از صفر بزرگ تر و از 1 کوچک تر خواهد بود. اما چنانچه b بیشتر از 1

در مجموعه های عظیـم و پرجمعیـت نه تنـها برای کشـورهای شـرقی که دارای بافت سنتـی بوده اند که برای سـاکنیـن غـرب نیـز غریب و همراه با مشکلات خاص بوده در نتیجه هدف طراحی مجتمع های مسکونی جدید کاستن از این حس غربت و مشکلات ناشی ازآن بوده است.به دلیل موجود نبودن تعریفی مشخص از مقیاس و اندازه این عملکرد در ایران این واژه به طور عام و وسیع به آپارتمان های چند واحدی تا شهرک های چندین هزار واحـدی ، نسبت داده شده ولی بهتریـن و منطقی ترین راه برای تمیز دادن و شناخت این عملکرد بررسی مجتمع های مسـکونی براسـاس تـاریـخ ساخت آن ها می باشد که روشنگر تغییرات و دگردیسـی های آرام آن بواسطه تغییـر نیـازها و خواستـه های مردم در طول زمان می باشد. شهــرهایـی چون برلین ، لندن ، پاریس نمونه های شاخصی در این بررسی محسوب می گردند.

کلمات کلیدی: شهر، عملکرد، مجموعه، آپارتمان، جمعیت، تراکم،صنعتی سازی

 

 

 

 

فهرست مطالب

عنوان…………………………………………………………………… صفحه

فصل اول:  کلیات

1-1- بیان مسئله…………………………………………………………………………………………………………………………..

1-2- ضرورت و اهمیت موضوع…………………………………………………………………………………………………………………………..

1-3 پیشینه طرحهای معماری مسکن کارگری…………………………………………………………………………………………………………………………..

1-4- اهداف کلی و جزئی…………………………………………………………………………………………………………………………..

1-5- سوالات…………………………………………………………………………………………………………………………..

1-6- فرضیه ها…………………………………………………………………………………………………………………………..

فصل دوم:  مبانی نظری

2-1-تعاریف عمومی مفهومی و عملییاتی متغیرها…………………………………………………………………………………………………………………………..

2-2- نتیجه گیری مطالعات…………………………………………………………………………………………………………………………..

2-3-سیستم های صنعتی ساختمان سازی …………………………………………………………………………………………………………………………..

2-4- سقف های حبابی (bubble ceck)…………………………………………………………………………………………………………………………..

2-5- سقف حبابی به عنوان سقف پیش ساخته …………………………………………………………………………………………………………………………..

2-6- سیستم ساختمانی ترونکو …………………………………………………………………………………………………………………………..

2-7- دیوارهای سه بعدی (3D PANEL)   …………………………………………………………………………………………………………………………..

2-8- سیستم ساختمانی بتن مسلح با عایق ماندگار …………………………………………………………………………………………………………………………..

2-9- ICF در ایران…………………………………………………………………………………………………………………………..

2-10- سیستم پیش ساخته بتنی …………………………………………………………………………………………………………………………..

2-11- سیستم سازه های سبک فلزی(lSF) ) (Lightweight  Steel  Frame  …………………………………………………………………………………………………………………………..

2-12-  بررسی ساختمان از نظر مصالح  …………………………………………………………………………………………………………………………..

2-13- سقف عرشه فولادی …………………………………………………………………………………………………………………………..

2-14- سازه عرشه فولادی  …………………………………………………………………………………………………………………………..

2-15- انواع مسکن…………………………………………………………………………………………………………………………..

2-16- تقسیم بندی فضاهای داخل خانه …………………………………………………………………………………………………………………………..

2-17- تعاریف و شاخص‌های برنامه ریزی همسایگی‌ها و محلات…………………………………………………………………………………………………………………………..

 

2-18- تراکم مسکونی…………………………………………………………………………………………………………………………..

2-19- معضلات مجتمع های مسکونی بزرگ…………………………………………………………………………………………………………………………..

فصل سوم:  نمونه های داخلی و خارجی

3-1- نمونه‌های اجرایی داخلی…………………………………………………………………………………………………………………………..

3-2- مجتمع مسکونی آلبیون…………………………………………………………………………………………………………………………..

3-3- نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………..

فصل چهارم:  ضوابط واستاندارد وبرنامه فیزیکی

4-1- اصول اولیه طراحی فضا های  مسکونی…………………………………………………………………………………………………………………………..

فصل پنجم:  شناخت بستر منطقه طراحی

5-1- روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………..

5-2- مطالعات…………………………………………………………………………………………………………………………..

5-3- اقلیم…………………………………………………………………………………………………………………………..

فصل ششم:  فرایند طراحی

6-1- عوامل تاثیر گذار بر روند طراحی…………………………………………………………………………………………………………………………..

6-2- ورودی…………………………………………………………………………………………………………………………..

6-3- معیارهای عمومی طراحی بلوکها…………………………………………………………………………………………………………………………..

6-4- تناسب و عملکرد فضاها…………………………………………………………………………………………………………………………..

6-5- نما…………………………………………………………………………………………………………………………..

6-6- سیمای شهری …………………………………………………………………………………………………………………………..

6-7- ایده و کانسپت…………………………………………………………………………………………………………………………..

فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………………………………..

فهرست جدول ها

عنوان…………………………………………………………………… صفحه

جدول2-1…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول2-2…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول2-3…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول 2-4…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول 2-5…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول 2-6…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول 2-7…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول 2-8…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول 2-9…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول 3-1……………………………………………………………………………………………………………………………

جدول 4-1…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول 4-2…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول 4-3…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول 4-4…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول 4-5…………………………………………………………………………………………………………………………..

جدول 4-6 …………………………………………………………………………………………………………………………..

فهرست نمودار ها

عنوان…………………………………………………………………… صفحه

نمودار 2-1…………………………………………………………………………………………………………………………..

نمودار 3-1…………………………………………………………………………………………………………………………..

نمودار 5-1…………………………………………………………………………………………………………………………..

نمودار 5-2…………………………………………………………………………………………………………………………..

نمودار 5-3…………………………………………………………………………………………………………………………..

نمودار 5-9…………………………………………………………………………………………………………………………..

نمودار 5-8…………………………………………………………………………………………………………………………..

نمودار 5-4…………………………………………………………………………………………………………………………..

نمودار 5-5…………………………………………………………………………………………………………………………..

نمودار 5-6…………………………………………………………………………………………………………………………..

نمودار 5-7…………………………………………………………………………………………………………………………..

فهرست شکل ها

عنوان…………………………………………………………………… صفحه

شکل 2-1…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-2…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-3…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-4…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-5…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-6…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-7…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-8…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-9…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-10…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-11…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل2-12…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-13…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-14…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-15…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-16…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-17…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-18…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-19…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-20…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-21…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-22…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-23…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-24…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-25…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-26…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-27…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-28…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-29…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-30…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-31…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-32…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-33…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-34…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-35…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-36…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-37…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-38…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-39…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-40…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-41…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-42…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-43…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-44…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-45…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-46…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-47…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-48…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-49…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-50…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-51…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-52…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-53…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-54…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-55…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-56…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-57…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل2-58…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-59…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-60…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-61…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-62…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-63…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-64…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-65…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-66…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 2-67…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 3-1…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 3-2…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 3-3…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 3-4…………………………………………………………………………………………………………………………..

شکل 3-5……………………………………………………………………………………………………………………………

شکل 3-6…………………………………………………………………………………………………………………………..

 

مقدمه

همزمان با صنعتی شدن جوامع بشری و شکل گیری صنایع و کارخانجات در شهرهای جهان تحولاتی بسیار مهم در جوامع صورت گرفته که چهره زندگی شهری را کاملاً دگرگون ساخته و این تاثیرات با سرعت بسیار فراوان در تمام جوانب زندگی بشر ریشه دوانده . معماری و مسکن نیز از جمله جوانب مهم زندگی انسان هستند که از این تاثیرات جان به در نبردند و دست خوش تغییرات بسیار زیادی در قالب تحول در شهرها و اوضاع اجتماعی و اقتصادی و …. شدند .

با رشد روزافزون صنایع و احداث کارخانجات فراوان جهت رفع نیازهای بشر ، روز به روز نیاز به کارگران جهت کار در امر صنایع افزایش یافت به طوری که جمعیت کارگری شهرها پاسخگوی این نیاز بنودند . از طرفی با صنعتی شدن شهرها شرایط زندگی در آنها بهبود یافت که این دو عامل باعث آغاز مهاجرت جمعیت روستایی به شهرها شد .

مهاجرت روز افزون جویندگان کار به شهرها و مراکز صنعتی تمامی جوانب زندگی شهرهی انسانها را تحت تاثیر قرار داد که یکی از مهمترین آنها تامین مسکن برای مهاجران بود . امروزه تهیه مسکن در شهرهایی که دارای صنایع بزرگ می باشند و جمعیت مهاجر شاغل در این صنایع را در خود جای می ذهند یکی از مشکلات و مسائل مهم در این شهرهاست .به رغم این شرایط که در کشور ما نیز حاکم است و تاثیرات بسیار اساسی در ساختار شهرها و جوامع آن دیده می شود توجه چندانی به این امر نشده .

 

 

 

 

فصل اول:

کلیات

 

 

 

 

 

1-1- بیان مسئله

( مجتمع مسکونی کارگران شهرک صنعتی شهید سلیمی ) با توجه به موارد مذکور انتخاب شده است و در این پایان نامه سعی بر آن است که با توجه به اینکه یک مجتمع مسکونی برای قشری خاص با فرهنگ ، اقتصاد و سایر شرایط خاص خود طراحی می گردد .بتوان مطالعاتی جامع در راستای طرح یک مجتمع مسکونی برای کارگران به عنوان پشتیوانه طرح ارائه داد .

بطور قطع مجتمع مسکونی، خاص قرن بیستم نبوده وپیشینه کهن تری را داراست همزمان با صنعتی شدن جوامع بشری و شکل گیری صنایع و کارخانجات در شهرهای جهان، تحولاتی بسیار مهم در جوامع صورت گرفته که چهره زندگی شهری را کاملاً دگرگون کرد و این تاثیرات با سرعت بسیار فراوان در تمام جوانب زندگی بشر ریشه دواند،معماری و مسکن نیز از جمله جوانب مهم زندگی انسان هستند که از این تاثیرات جان به در نبردند و با توجه به تغییـــرات زمــانی دچار تغییــر و تحـول گشته اند.مهاجرت روز افزون جویندگان کاربه شهرها و مراکز صنعتی یکی از این مسائل می باشد که تمام جوانب زندگی شهری را تحت تاثیر قرار داده تهیه مسکن برای شهرهای دارای صنایع بزرگ و جمعیت مهاجر شاغل در این صنایع ،یکی از مسائل و مشکلات اساسی این شهرهاست این مسئله نه تنـها برای کشـورهای شـرقی که دارای بافت سنتـی بوده اند که برای سـاکنیـن غـرب نیـز غریب و همراه با مشکلات خاص بوده است. هدف طراحی مجتمع های مسکونی برای کارگران با رویکرد صنعتی سازی کاستن مشکلات ناشی ازتامین مسکن قشر کارگر به علاوه توسعه صنعتی سازی ساختمان و جایگزین کردن این روش به جای شیوه ساخت سنتی مسکن است. صنعتی‌سازی ساختمان به معنی مصنوعی‌سازی نیست بلکه صنعتی سازی مسکن یک ضرورت ملی در جهت اصلاح الگوی مصرف می باشد.در طراحی مجتمع مسکونی برای قشر کارگرسعی گردیده علاوه بر تسریع در ساخت و ساز به حفظ ایمنی و مقاوم سازی مجنمع در جهت تانین نیازهای قشر کارگر نیز توجه شود.(حسین پور،1387)

با طراحی و ایجاد چنین مجتمعی برای کارگران می توان از جایگاه صنعتی سازی در جامعه حمایت کرد وآن را ارتقاء داد؛ به علاوه در این روش ،ساختمان سازی سریع و ارزانتر بوده وتامین کننده نیاز این قشر آسیب پذیر خواهد بود .

با توجه به توضیحات ذکر شده هدف از طراحی این مجتمع:

افزایش روز افزون جمعیت و  مهاجران جویای کار به تقاضای شدید برای زندگی آسوده تر در محیطی امن و سالم را ایجاب میکند که با صنعتی سازی و تولید انبوه و ارزان می توان قسمی از این مسائل را حل کرد.

امروزه صنعتی سازی یکی از روشهای مرسوم درامر ساخت وساز می‌باشد. با بهره گیری از تکنولوژی روزو استاندارد کردن قطعات، در هنگام وقوع حوادث غیر مترقبه و پدیده های ناگوار طبیعی، ارزش بیش از پیش خود را آشکار می سازد.

با توجه به اینکه سهم صنعتی‌سازی در بخش مسکن هم اکنون۲ درصد است،با  طراحی وتولید این میزان واحد مسکونی برای قشر کارگر )که قشر بزرگی از جامعه را تشکیل می دهند(  نه تنهادر جهت نیل به سوی مسکن ارزان قیمت، مصرف بهینه انرژی… گامی برداشته می شود بلکه سبب معرفی  هرچه بیشتر این ساختمانها به سایر افراد جامعه جهت آگاهی و اﺳﺘﻔﺎده از اﻣﻜﺎﻧﺎت و ﻓﻨﺎورﻳﻬﺎی ﺟﺪﻳﺪ در زﻣﻴﻨــﻪ ﻃﺮاحی و ساخت ﻣﺴـﻜﻦ نیز خواهد شد. چرا که فرهنگسازی عامل گسترش صنعتی سازی است

برای گسترش صنعتی سازی بهترین راه شروع از انبوه سازی ها است چرا که در این صورت شاهد کاهش هزینه ها و افزایش قابلیت اطمینان سازه ها هستیم.

 

با پیشرفت زمان و تکنولوژی باید گام‌ها را بلندتر برداشت تا عقب نمانیم. کشورمان و البته شهر تبریز خوشبختانه از لحاظ همپا بودن با پیشرفت تکنولوژی جایگاه مناسبی را دارد؛ اما در زمینه صنعت ساختمان این اتفاق نیفتاده یا کمتر به آن توجه شده است یا اگر توجهی شده در مقیاس محدودی بوده و عامه مردم طعم ساخت ساختمان به روش مدرن و صنعتی را نچشیده‌اند. بنابراین در یک جمع بندی کلی هدف از طراحی این مجتمع، حرکت به سوی صنعتی شدن ساختمان ها به ویژه مجموعه های مسکونی در راستای تامین نیاز مسکن به صورت انبوه برای کارگران شهرک سلیمی تبریز می باشد.(حاجی جباری،1390)

تحقیق در مورد طراحی “مجتمع مسکونی برای کارگران شهرک شهید سلیمی تبریز با رویکرد صنعتی سازی”  به روش کتابخانه ای و توصیفی- تحلیلی صورت می گیرد سپس با استناد به سوابق مطالعاتی(پایان نامه ها،کتاب ها،مقالات و سایت های علمی معتبر)و تجزیه و تحلیل اطلاعات  به دست آمده تدوین پایان نامه انجام خواهد گرفت

1-2- ضرورت و اهمیت موضوع