به پیمانکار وجه پرداخت می‌شود. در بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد رابطه دولت با دستگاه‌های اجرایی شبیه رابطه کارفرما با پیمانکار است (عباسی،1391). بودجه بر مبنای عملکرد یک برنامه سالانه به همراه بودجه سالانه است که رابطه‌ی میان میزان وجوه تخصیص‌یافته به هر برنامه و نتایج به‌دست‌آمده از اجرای آن برنامه را نشان می‌دهد (باباجانی و رسولی،1390). بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد یک برنامه سالانه است که در آن رابطه بین منابع مالی تخصیص‌یافته و نتایج حاصل از اجرای هر برنامه با شاخص‌های کمیت‌پذیر نشان داده می‌شود. در کنفرانس مجالس ایالتی هوور بودجه برمبنای عملکرد چنین تعریف شد: تخصیص منابع برای نیل به اهداف خاصی و نتایج قابل‌اندازه‌گیری هر برنامه. کمیسیون هوور معتقد است بودجه‌های برمبنای عملکرد باید روی ویژگی‌های عملکرد نسبی کاری که باید انجام شود متمرکز باشند نه روی چیزهایی که باید خریداری شود؛ زیرا اشیا خریداری‌شده ابزارهایی برای نیل به یک نتیجه‌اند نه خود نتایج. امروزه بودجه‌ریزی برمبنای عملکرد معروف به بودجه‌ریزی برای نتایج است (عباسی،1392). نظام فعلی بودجه‌ریزی در کشور متأثر از نظام بودجه‌ریزی سنتی است و چنین به نظر می‌رسد که در برآوردن اهداف مصوب ناتوان بوده و نقش چندانی در کاهش بیکاری، تورم و . نداشته است. این پژوهش عوامل مؤثر بر بودجه‌ریزی مانند ساختار، نگرش، عوامل فنی و فرایندی، منابع انسانی، توانایی، اختیار، پذیرش، ویژگی شاخص‌ها و اهداف، عوامل محیطی، ساختاری، زمینه‌ای موردبررسی قرار می‌دهد. پژوهش حاضر در نظر دارد به سؤالاتی از قبیل اینکه اجرای بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد کارایی و اثربخشی مناسب را در به‌کارگیری منابع فراهم می‌آورد؛ امکان پیاده‌سازی بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد با شرایط موجود در دستگاه‌های اجرایی شهر تهران وجود دارد؛ و در کدام زمینه‌ها نیاز به برنامه‌ریزی بیشتر جهت ایجاد بستر مناسب در اجرای بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد وجود دارد، پاسخ دهد. عوامل مؤثر موفقیت در استقرار بودجه برمبنای عملکرد به‌عنوان متغیرهای مستقل و میزان موفقیت استقرار بودجه بر مبنای عملکرد به‌عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته می‌شود.

3-1 اهمیت یا ضرورت تحقیق:یکی از ضرورت‌های ساختار اقتصاد بخش اجرایی سازمان‌ها، اصلاح روش‌های بودجه‌ریزی و توزیع منابع آن است در حال حاضر در بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه همچون کشورمان ایران از روش‌های سنتی و یا افزایشی بودجه‌ریزی استفاده می‌شود (عبدصبور و راوند،1391). در روش فعلی بودجه‌ریزی، مبنای اصلی، بودجه سالانه سازمان است و بی‌اعتنا به افزایش فعالیت یا پرسنل جدید طبق سال قبل تنظیم می‌شود، درواقع تعیین بودجه بر اساس قدرت چانه‌زنی سازمان تشکیل‌شده است (عیدی و همکاران[1]،2011). از مفروضات اصلی بودجه‌ریزی سنتی؛ تجزیه، تفکیک و بخش‌بندی اعضای اعتبار به اجزای داده و توزیع اعتبارات با تخصیص مبالغ جز به ریز داده‌ها می‌باشد. در بودجه‌ریزی سنتی می‌توان به عدم تناسب سطح فعالیت و بودجه تخصیص‌یافته به هر واحد اشاره داشت اما در بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد منابع به‌تناسب حجم فعالیت به عملیات و فرایندها تخصیص می‌یابد (بوی و کوین،2007).[2]

در ایران، به‌رغم جایگاه ممتاز برنامه‌ریزی و اهمیتی که بودجه در تهیه و اجرای برنامه‌های عمرانی دارد، ابزار چندان کارآمدی نیست. تهیه و تصویب بودجه برای هر دوره مالی توان قابل‌توجهی از نیروهای کارشناسی دستگاه‌ها را به خود اختصاص می‌دهد و بحث‌های گسترده‌ای را در میان قوای قانون‌گذار و اجرایی مطرح می‌کند. ازاین‌رو فرایند تهیه و اجرای بودجه در نیم‌قرن گذشته به مسئله پیچیده و دشواری در مدیریت بخش عمومی تبدیل‌شده است که پیامدهای نامطلوب و رو به تزاید خود را به دولت تحمیل می‌کند. ساختار بودجه سازمان‌های دولتی کشور، اکنون به‌گونه‌ای است که به‌راحتی هزینه‌ساز است و منابع واقعی را از منابع غیرواقعی تفکیک نمی‌کند و در بودجه دستگاه‌های دولتی ایران فقط استمرار حیات دستگاه‌ها مطرح است نه ضرورت‌های واقعی جامعه، لذا بررسی موضوعاتی از قبیل اهداف و فلسفه وجودی و توجیهات قانونی ناظر بر تهیه بودجه برمبنای عملکرد برای دستگاه‌های دولتی موردتوجه و بازنگری قرار نمی‌گیرد. این عوامل منجر به انحراف فرایند بودجه‌ریزی در بخش دولتی از مسیر علمی و صحیح آن به مسیر چانه‌زنی و بهره‌گیری از منابع قدرت در پیش‌بینی و تخصیص بودجه شده است و احساس مسئولیت در این رابطه کم شده و نتیجه این روند اختصاص بخش عمده‌ای از بودجه به کارهای غیرضروری و خارج از اولویت شده است (عبدصبور و راوند،1391). حرکت و اقدامات به‌سوی بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد به‌عنوان یکی از محورهای اصلی تحول و توسعه اقتصادی-در کنار سایر محورها چون هدفمندسازی یارانه‌ها، اصلاح نظام بانکی، اصلاح نظام مالیاتی، اشتغال‌زایی و غیره باید در اولویت قرار بگیرد تا سازمان‌های دولتی بتوانند به ایجاد بسترهایی برای  مدیریت و برنامه‌ریزی عملکرد و توسعه توانمندی‌های منابع انسانی و فنی گام بردارد (عبدصبور و راوند،1391). بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد در حال حاضر در هیچ‌یک از دستگاه‌های اجرایی کشور پیاده‌سازی و اجرانشده است و مشکلات شفاف‌سازی و پاسخگویی عمومی دولت در مخارج عمومی وجود دارد. لذا پژوهش حاضر در نظر دارد که شناسایی عوامل موفقیت‌آمیز در استقرار بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد را در دستگاه‌های اجرایی شهر تهران از دیدگاه کارشناسان بودجه ریزی موردبررسی قرار دهد.

4-1 اهداف تحقیق:
شناخت عوامل مؤثر بر اجرای موفقیت‌آمیز بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد در دستگاه‌های اجرایی شهر تهران.
اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر موفقیت بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد در دستگاه‌های اجرایی شهر تهران.
میزان سنجش استقرار بودجه‌ریزی برمبنای عملکرد در دستگاه‌های اجرایی شهر تهران.
 

5-1 سؤال‌های تحقیق:
دو سؤال این تحقیق عبارت‌اند از:

عوامل مؤثر بر اجرای موفقیت‌آمیز بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد در دستگاه‌های اجرایی شهر تهران کدام‌اند؟
ترتیب اولویت/ اهمیت عوامل مؤثر بر اجرای بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد در دستگاه‌های اجرایی شهر تهران چگونه است؟
موفقیت استقرار بودجه برمبنای عملکرد در دستگاه‌های اجرایی شهر تهران تا چه میزان است؟
6-1 قلمرو پژوهش:قلمرو این پژوهش به شرح زیر قابل تبیین است:

قلمرو موضوعی: این پژوهش ازنظر قلمرو موضوعی ناظر بر شناسایی عوامل مؤثر بر استقرار موفقیت‌آمیز بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد در دستگاه‌های اجرایی شهر تهران است.
قلمرو مکانی: قلمرو مکانی این پژوهش در دستگاه‌های اجرایی شهر تهران است.قلمرو زمانی: این پژوهش ازنظر زمانی یک پژوهش تک مقطعی است که بازه زمانی آن سال 1394 است.
7-1 متغیرهای تحقیق:
متغیرهای مستقل

عوامل مؤثر بر استقرار موفقیت‌آمیز بودجه‌ریزی برمبنای عملکرد در مدل مفهومی تحقیق متغیرهای مستقل محسوب می‌شوند

ادامه مطلب

سایت های دیگر :