واژگان کلیدی: فرصت­های آینده، فرصت، تشخیص فرصت، دانشگاه کارآفرین، محیط

 فهرست مطالب

1-  فصل اول : معرفی طرح و کلیات تحقیق 1

1-1- مقدمه 2

1-2- شرح و بیان مسئله 2

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق 4

1-4- اهداف تحقیق 6

1-4-1- هدف اصلی 6

1-4-2- اهداف فرعی 6

1-5- فرضیه­ها  یا سؤال­های تحقیق 6

1-5-1- سوال اصلی 6

1-5-2- سوالات فرعی 6

1-6- قلمرو تحقیق 7

1-6-1- جامعه آماری پژوهش 7

1-6-2- نمونه تحقیق 7

1-6-3- ابزارهای تحقیق : 7

1-6-4- شیوه ی انجام تحقیق 8

1-6-5- قلمرو پژوهش 8

1-6-6- دوره های زمانی انجام پژوهش 8

1-6-7- مکان پژوهش 8

1-7- شیوه تحلیل داده ها 8

1-8- تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی مدل 9

1-9- تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق 10

1-10- خلاصه فصل اول 14

2- فصل دوم: مروری بر مبانی نظری و ادبیات موضوع 15

2-1- مقدمه 16

2-2- مفهوم شناسی فرصت 16

2-3- ماهیت فرصت ها 17

2-4- ماهیت فرصت با توجه به مقایسه‌ی کشف تصادفی و جستجوی اصولی 22

2-5- ماهیت فرصت با توجه به شبکه های اجتماعی 23

2-6- ماهیت فرصت با توجه به نوع فرصت 24

2-7- منابع فرصت 34

2-8- عوامل موثر در کشف فرصت ها 34

2-9- نقش سرمایه انسانی در شناسائی فرصت 35

2-10- نظریه های مرتبط تشخیص و ایجاد فرصت 39

2-10-1- طبقه بندی چاندلر 39

2-10-2- طبقه بندی آلسوس و همکاران 40

2-10-3- طبقه بندی ونکاترامن و ساراسواتی 42

2-10-4- نظریه کارآفرینی کرزنر 43

2-10-5- جایگاه فرصت کارآفرینانه در مدل تیمونز 44

2-10-6- فرصت کارآفرینانه در مدل شین 46

2-10-7- مدل مفهومی اوزگون و بارون 49

2-10-8- مدل واقلی و ژولین، تشخیص یا ساخت فرصت 50

2-10-9- تقسیم بندی بهاو از انواع شناخت فرصت 57

2-10—10- مدل فرایندی شناخت فرصت ها از نظر لانگ و مک مولان 60

2-10-11- مدل جامع هیلز و همکاران 60

2-10-12- مدل شین و ونکاتارامان 62

2-10-13- فرایندی برای یادگیری و کشف فرصت­ها، کربت 63

2-10-14- مدل روبرت بارون 64

2-10-15- مدل شناسایی و تشخیص فرصت پرندیک و هیل 66

2-10-16- فرایند تشخیص فرصت پرندیک و هیل: 68

 

2-10-17- مدل فرایند جستجو و کشف فرصتهای کارآفرینانه چلی 69

2-10-18- مدل فرصتهای کارآفرینانه سینگ 70

2-10-19- مدل استیونسون و همکاران 71

2-10-20- انواع فرصتها از دیدگاه آردیچویلی و همکاران 73

2-10-21- الگوی فرایند کارآفرینانه فایول 74

2-11- دانشگاه 75

2-11-1- مدل مفهومی گوررو و اوربانو 75

2-12- محیط 78

2-13- فرصتهای آینده 79

2-14- خلاصه فصل دوم 85

3- فصل سوم: روش­شناسی 86

3-1- مقدمه 87

3-2- نوع و روش تحقیق 87

3-3- جامعه آماری 88

3-4- نمونه آماری(حجم نمونه) روش نمونه گیری 88

3-5- روش های گردآوری اطلاعات 89

3-6- ابزارهای گردآوری اطلاعات 94

3-7- روایی وپایایی ابزار سنجش 96

3-8- روش تجزیه وتحلیل داد ه ها 100

3-8-1- تحلیل عامل تاییدی 102

3-8-2- تحلیل عامل تاییدی 104

3-9- معرفی سازمان مورد مطالعه 107

3-10- خلاصه فصل سوم 109

4- فصل چهارم: یافته های پژوهش 110

4-1- مقدمه 111

4-2- توصیف ویژگی های جمعیت شناختی اعضای نمونه 112

4-2-1- جنسیت 112

4-2-2- سن 114

4-2-3- علاقه مندی شما به حوزه ی کارآفرینی 117

4-2-4- مطالعه شما در حوزهی کارآفرینی 119

4-2-5- در حوزه ی فعالیت کارآفرینی 120

4-3- آمار استنباطی 121

4-3-1- آزمون نرمال بودن متغیرهای پژوهش 121

4-3-2- ارزیابی بخش اندازه گیری مدل 123

4-3-2-1- تحلیل عاملی تاییدی  متغیر دانشگاه 124

4-3-2-2- تحلیل عاملی تاییدی  متغیر محیط 126

4-3-2-3- تحلیل عاملی تاییدی  متغیر فرصت 128

4-3-2-4- تحلیل عاملی تاییدی  متغیر فرصت های آینده 130

4-3-2-5- بررسی سوالات تحقیق 132

4-4- خلاصه فصل چهارم 155

5- فصل پنجم: خلاصه و نتیجه گیری و پیشنهادها 156

5-1- مقدمه 157

5-2- نتایج پژوهش 157

5-3- سوالات پژوهش 160

5-3-1- سوال اصلی 160

5-3-2- سوالات فرعی 160

5-4- محدودیت های پژوهش 162

5-5- پیشنهاد ها 163

5-5-1- پیشنهادهایی برای مدیران سازمان 163

5-5-2- پیشنهادهای برای پژوهشگران 164

5-6- خلاصه فصل پنجم 165

6- منابع 166

7- ضمائم 170

الف- پرسشنامه پایان نامه 170

 

 

فهرست شکل­ها

شکل ‏2‑1: چهار معیار ضروری فرصت؛ بارینگر و آیرلند،2006. 21

شکل ‏2‑2:انواع فرصت؛ آردیچولی و همکاران، 2003. 25

شکل ‏2‑3:  مدل  و مجموعه های برای تشخیص فرصت و تئوری پیشرفت؛ آردیچولی ، 2003. 29

شکل ‏2‑4: آکباساران2، 2001. 33

شکل ‏2‑5: طبقه بندی آلسوس و همکاران، 2004. 42

شکل ‏2‑6: مدل تیمونز، 1999. 46

شکل ‏2‑7: فرصت های کارآفرینانه؛  شین ، 2003. 48

شکل ‏2‑8: شین، 2003. 49

شکل ‏2‑9: مدل کشف فرصت؛ اوزگان و بارون، 2007. 50

شکل ‏2‑10: فرایند پنج مرحله ای تشخیص فرصت بر اساس مدل خلاقانه تشخیص فرصت ؛ واقلی  و ؤولین، 2008. 53

شکل ‏2‑11: فرایند تشخیص فرصت بهاو،2004. 58

شکل ‏2‑12: مدل فرایندی لانگ و مک مولان برای شناخت فرصت، 1984. 60

شکل ‏2‑13: لامپکین و همکاران، 2004. 61

شکل ‏2‑14: تعداد فرصت های تشخیص داده شده؛ کربت، 2007. 64

شکل ‏2‑15: مدل تشخیص فرصت روبرت بارون، 2007. 65

شکل ‏2‑16: مشاهده گرایشات شناسایی و تشخیص فرصت؛ پرندیک و هیل، 2008. 68

شکل ‏2‑17: حل سوالات شناسایی و تشخیص فرصت؛ پرندیک وهیل، 2008. 69

شکل ‏2‑18: مدل فرایند تولید فرصت کارآفرینانه، چلی، 2005. 70

شکل ‏2‑19: فرصت کارافرینانه سینگ ، 2000. 71

شکل ‏2‑20: نقش کارامدی و علاقه مندی تصور شده در به نمایش درآوردن فرصت های محیطی؛ استیونسون و همکاران2003. 72

شکل ‏2‑21: انواع فرصت ها از دیدگاه ؛ انواع فرصتها از دیدگاه آردیچویلی و همکاران،                 2004. 74

شکل ‏2‑23: مدل دانشگاه کارآفرین؛ :گوررو و اوربانو، 2010. 77

شکل ‏2‑24: مدل تشخیص فرصت های کارافرینانهی دانشگاهی.. 84

شکل ‏4‑1: نمودارمیله ای مربوط به فراوانی جنسیت پاسخ دهندگان. 113

شکل ‏4‑2: توزیع فراوانی مربوط به سن.. 115

شکل ‏4‑3: نمودارمیله ای مربوط به فراوانی تحصیلات پاسخ دهندگان. 117

شکل ‏4‑4: نمودارمیله ای مربوط به علاقهمندی پاسخ دهندگان. 118

شکل ‏4‑5: نمودارمیله ای مربوط به مطالعه پاسخ دهندگان. 120

شکل ‏4‑6: نمودارمیله ای مربوط به فعالیت پاسخ دهندگان. 121

شکل ‏4‑7: مدل تحلیل عاملی تاییدی دانشگاه کارآفرین (تخمین استاندارد) 124

شکل ‏4‑8: مدل تحلیل عاملی تاییدی دانشگاه کارآفرین (معناداری ضرایب) 125

شکل ‏4‑9: مدل تحلیل عاملی تاییدی محیط (تخمین استاندارد) 126

شکل ‏4‑10: مدل تحلیل عاملی تاییدی شایستگی های محیط (معناداری ضرایب) 127

شکل ‏4‑11: مدل تحلیل عاملی تاییدی فرصت (تخمین استاندارد) 128

شکل ‏4‑12: مدل تحلیل عاملی تاییدی فرصت (معناداری ضرایب) 129

شکل ‏4‑13: مدل تحلیل عاملی تاییدی فرصت های آینده (تخمین استاندارد) 130

شکل ‏4‑14: مدل تحلیل عاملی تاییدی فرصت های آینده (معناداری ضرایب) 131

شکل ‏4‑15: تحلیل مسیر مدل مفهومی تحقیق (تخمین استاندارد) 145

شکل ‏4‑16: تحلیل مسیر مدل مفهومی تحقیق (معناداری ضرایب) 146

شکل ‏4‑17: تحلیل مسیر مدل مفهومی تحقیق (تخمین استاندارد) 152

شکل ‏4‑18: تحلیل مسیر مدل مفهومی تحقیق (معناداری ضرایب) 152

 

 

فهرست جدول­ها

جدول ‏2‑1: طبقه بندی مدل های کشف فرصت؛ چندلر و همکاران 2004. 40

جدول ‏3‑1: پرسشنامه ی تایید خبرگان. 90

جدول ‏3‑2: بررسی کفایت عوامل پرسشنامه. 98

جدول ‏3‑3: ارزیابی پایابی پرسشنامه. 100

جدول ‏4‑1: توزیع فراوانی مربوط به جنسیت.. 112

جدول ‏4‑2: توزیع فراوانی مربوط به سن.. 113

جدول ‏4‑3: توزیع فراوانی مربوط به تحصیلات پاسخ دهندگان. 116

جدول ‏4‑4: توزیع فراوانی مربوط به علاقهمندی پاسخ دهندگان. 117

جدول ‏4‑5: توزیع فراوانی مربوط به مطالعه پاسخ دهندگان. 119

جدول ‏4‑6: توزیع فراوانی مربوط به فعالیت پاسخ دهندگان. 120

جدول ‏4‑7: آزمون کولموگروف- اسمیرنوف برای متغیرهای تحقیق. 122

جدول ‏4‑8: خلاصه نتایج آماری مربوط به دانشگاه 133

جدول ‏4‑9: نتایج آزمون تی تک نمونه ای دانشگاه کارافرین.. 134

جدول ‏4‑10: خلاصه نتایج آماری مربوط به سنجش محیط.. 136

جدول ‏4‑11: نتایج آزمون تی تک نمونه ای سنجش محیط.. 137

جدول ‏4‑12: خلاصه نتایج آماری مربوط به فرصت.. 138

جدول ‏4‑13: نتایج آزمون تی تک نمونه ای فرصت.. 139

جدول ‏4‑14: خلاصه نتایج آماری مربوط به فرصت های آینده 140

جدول ‏4‑15: نتایج آزمون تی تک نمونه ای فرصت های آینده 141

جدول ‏4‑16: ضرایب مسیر، آمارهی t و ضریب تعیین (متغیر وابسته: فرصت) 146

جدول ‏4‑17: ضرایب مسیر، آمارهی t و ضریب تعیین (متغیر وابسته: فرصت های آینده) 147

جدول ‏4‑18: ضرایب مسیر، آمارهی t و ضریب تعیین (متغیر وابسته: دانشگاه کارآفرین) 148

جدول ‏4‑19: شاخص های برازش مدل. 151

جدول ‏4‑20: ضرایب مسیر، آمارهی t و ضریب تعیین (متغیر وابسته: محیط) 153

 

 

 

1        فصل اول : معرفی طرح و کلیات تحقیق
 

بیان موضوع و ابعاد و قلمرو مورد مطالعه، مسئله تحقیق،

 فرضیه­ها و تعاریف اساسی

 

 

 

 

 

 

 

1-1        مقدمه
این مطالعه برای طراحی مدل تشخیص فرصت­های دانشگاهی و برازش آن مدل در دانشگاه شاهد به انجام رسیده است. در این فصل موضوع تحقیق و مسئله­ای که بررسی خواهد شد بیان گردیده است و ابعاد، و دامنه آن معرفی می­شود. پرسش­های تحقیق و چگونگی یافتن پاسخ آنها به همراه اهمیت و ضرورت این پژوهش نیز طرح گردیده است. هدف این فصل تعریف اهداف تحقیق، پدیده اصلی آن و حوزه تحقیق و مطالعه است.

1-2       شرح و بیان مساله
اهمیت روزافزون بهینه شدن سازمان ها در دنیای جدید کسب و کار، سازمان­ها را واداشته است تمام توان خود را برا ی تشخیص فرصت­های که می­توانند استفاده نمایند بکار گیرند. در دنیای که هرروز با شیوه های جدیدی برای رسیدن به این مهم مواجه هستیم به ناچار باید از تمام توان سازمان برای تشخیص این فرصت ها استفاده نمود، تشخیص فرصت­های کارآفرینانه هر سازمان از جمله اقدامات اساسی آن سازمان محسوب می­شود که سازمان را به سمت تعالی سوق  می­دهد. کارآفرینی فرایندی است که در سازمان، در هر نوع و اندازه ای اتفاق بیفتد; و این فرایند عبارت است از: ” ایجاد ارزش با ترکیب بی نظیر منابع برای کشف فرصت” `

کارآفرینی در بخش دولتی راه حل استراتژیک برای رفع مشکلاتی از قبیل تخصیص نامناسب، فقدان اولویت بندی نامناسب و عدم شناخت رفتار شهروندان می­باشد، در کشور ایران، دولتی بودن اکثریت فعالیت­های اقتصادی و اجتماعی از یک طرف، و عدم امکان خصوصی سازی در سطح وسیع از طرف دیگر، مسئله تحول و سنجش وضع موجود سازمان­ها و تعیین عوامل موثر بر کارآفرینی را اجتناب ناپذیر می­کند، زیرا به نظر می رسد که تنها راه درمان بوروکراسی و افزایش کارایی و بهبود سازمان­های دولتی کارآفرینی است(جهانگیری،90).

از طرفی شناسایی و انتخاب فرصت­های درست برای سازمان­ها یکی از مهمترین توانایی­های سازمان­ها می باشد. درنتیجه شرح کشف و توسعه فرصت­ها یک بخش کلیدی تحقیقات کارآفرینی محسوب می­شود. مدل­های گوناگون شناخت یا توسعه در سال­های اخیر ارائه گردیده­اند. این مدل­ها براساس فرضیات مختلف وگاهی اوقات متضاد برگرفته شده از رشته­های گوناگون می­باشد.در حالی که این تلاش­ها کمک زیادی به درک ما از شناسایی فرصت نموده­اند، اما آنها در ارائه درک جامع از فرایند به دو دلیل اصلی ناتوان بوده­اند. اولا هر کدام از این دیدگاهها اساسا تمرکز بر فقط یکی از جنبه­های گوناگون فرایند می­نمایند. برای مثال، سیگریست[1](1999) نگاه به فرایند شناخت، که در شناسایی فرصت وجود دارد می­پردازد. هیلز و همکاران[2](1997) به مطالعه محتوای شبکه اجتماعی موضوع می­پردازرند، در حالی که  شین[3] (1999) بر دانش قبلی و تجربه لازم برای شناخت موفق تمرکز دارد. با این وجود، تمرکز بر فاکتورهای معین منجر به مطالعه عمیق فاکتورهای فردی و اختصاصی با هزینه نادیده گرفتن فاکتورهای مهم دیگر در همان مطالعه می­گردد. همچنین توافقی بین محققان کارآفرینی برای مفاهیم اصلی استفاده شده برای تعریف و عملیاتی کردن فرایند مورد پرسش وجود ندارد. بطور خلاصه ما هنوز از توسعه یک تئوری جامعه شناسایی و توسعه فرصت دور هستیم. مفهوم شناسایی فرصت تاحد زیادی پیچیده می­باشد و مطالعات موجود در این موضوع  نوار وسیعی بین مدیریت، تئوری سازمان، بازاریابی و کارآفرینی می­باشد.

بنابراین برای آنکه بتوان در هر صنعت و سازمانی به درستی فرصت­های بالقوه و بالفعل را تشخیص داد نیاز است از مدلی استفاده شود که در حد امکان  تمام جوانب آن سازمان را در نظر بگیرد. با توجه به گذار دانشگاه­ها از آموزش محور به پژوهش محور و از پژوهش محور به دانشگاه­های کارآفرین و همچنین حرکت دانشگاه­ها به سمت خودکفا شدن اهمیت تشخیص فرصت­های کارآفرینانه­ی دانشگاهی بیشتر  و بیشتر شده است. در این پژوهش برآنیم با مطالعه و تلفیق مدل های موجود تشخیص فرصت های کارآفرینی و همچنین استفاده از نظر خبرگان مدلی را طراحی نمائیم که با استفاده از آن بتوان فرصت­های کارآفرینانه در دانشگاه را به درستی تشخیص داد تا با بهره­برداری از این فرصت­ها به حرکت دانشگاه به سمت دانشگاه کارآفرین کمکی کرده باشیم. این مدل شامل چه موجودیت های خواهد بود و هرکدام از این موجودیت ها شامل چه خصیصه­های می باشند و چه ارتباطی بین قسمت های آن وجود خواهد داشت و در نهایت این مدل چگونه عمل خواهد کرد؟

1-3       اهمیت و ضرورت تحقیق
اهمیت و ضرورت تحقیق به دو بخش نظری و کاربردی تقسیم می­شود که دربخش نظری این پژوهش، به مرور تعاریف، نظریه ها و مدل های موجود تشخیص فرصت می پردازیم، هر کدام با رویکردی خاص و یا برای سازمان یا صنعتی خاص در نظر گرفته شده­اند. نتایج این مرور رسیدن به موجودیت های خواهد بود که در مدل مورد نظر از آن استفاده