مقدمه 1
اهمیت موضوع 1
اهداف و پرسش های پژوهش 3
فرضیات 4
پیشینه انجام کار 5
فصل اول : کلیات 6
1-1 مفهوم معاونت در جرم 7
1-1-1 مفهوم لغوی معاونت در جرم 7
1-2-1-1 مفهوم فقهی معاونت در جرم 8
2-2-1-1 مفهوم معاونت از دیدگاه حقوقدانان 9
2-1 تمایز معاونت با مشارکت و تسبیب 13
1-2-1 تمایز معاونت با مشارکت 13
1-1-2-1 تعریف و تبیین مشارکت در جرم 13
2-1-2-1- تمایز معاونت با مشارکت در ارتکاب جرم 15
3-1-2-1- تمایز معاونت با مشارکت در ماهیت عمل مجرمانه 15
4-1-2-1تمایز در مجازات ها 16
2-2-1 تمایز معاونت با تسبیب 19
3-1 تحولات تاریخی معاونت در جرم 21
1-3-1 تحولات تاریخی معاونت در جرم در قوانین قبل از انقلاب اسلامی 21
2-3-1 تحولات تاریخی معاونت در جرم در قوانین بعد از انقلاب اسلامی 24
1-2-3-1 تحولات تاریخی معاونت در جرم در قانون راجع به مجازات اسلامی 1361 24
2-2-3-1 تحولات تاریخی معاونت در جرم در قانون قانون مجازات اسلامی 1375 25
فصل دوم : ارکان تشکیل دهنده معاونت درجرم 28
1-2 رکن مادی معاونت در جرم 29
1-1-2 رفتار مرتکب 29
2-1-2 تقدم یا اقتران زمانی 32
3-1-2 تحقق کامل عملی که مصداق معاونت در جرم می باشد 34
4-1-2 مصادیق معاونت در جرم 35
1-4-1-2 ترغیب 36
2-4-1-2 تهدید 37
3-4-1-2 تطمیع 38
4-4-1-2 تحریک 39
5-4-1-2 دسیسه یا فریب 43
6-4-1-2 سوء استفاده از قدرت 44
7-4-1-2 تهیه یا ساختن وسایل ارتکاب جرم 46
8-4-1-2 ارایه طریق ارتکاب جرم 48
9-4-1-2 تسهیل وقوع جرم 49
10-4-1-2-اخفا 50
5-1-2 معاونت در جرایم مختلف بر حسب عنصر مادی 53
1-5-1-2 جرایم آنی و مستمر 53
2-5-1-2 جرایم مطلق و مقید 55
3-5-1-2 جرایم ساده و اعتیادی 58
4-5-1-2 جرایم ساده و مرکب 60
6-1-2 معاونت در معاونت در جرم 62
7-1-2 شروع در معاونت جرم 64
8-1-2-ارتکاب معاونت از سوی اشخاص حقوقی 66
2-2 رکن قانونی معاونت در جرم 67
1-2-2 سیستم مجرمیت عاریه ای 68
1-1-2-2 مجرمیت عاریه ای مطلق 69
2-1-2-2 مجرمیت استعاره ای نسبی 69
3-1-2-2 نتایج و آثار معاونت استعاره ای 70
1-3-1-2-2 جرم اصلی مشمول علل موجهه جرم است 70
2-3-1-2-2 موقعیت معاون در شرایط عفو عمومی 71
3-3-1-2-2 موقعیت معاون در شروع به جرم 72
4-3-1-2-2 موقعیت معاون در صورت نسخ قانون جزا 73
5-3-1-2-2 موقعیت معاون در صورت گذشت مدعی خصوصی 74
2-2-2 سیستم معاونت به عنوان جرم مستقل 75
1-2-2-2 معاونت به عنوان جرم مستقل در قوانین جزایی ایران 76
1-1-2-2-2 جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی 76
2-1-2-2-2 جرایم علیه امنیت اشخاص 77
3-1-2-2-2 جرایم علیه امنیت اموال و مالکیت 78
4-1-2-2-2 جرایم علیه امنیت اخلاق و عفت عمومی 78
5-1-2-2-2 فراری دادن اشخاص توقیف شده یا زندانی 79
6-1-2-2-2- کمک به دایره کردن قمارخانه 80
3-2-2- سیستم معاونت به عنوان کیفیت مشدد 81
نتیجه 81
3-2-رکن روانی معاونت در جرم 82
1-3-2 علم و آگاهی 83
2-3-2 توافق آگاهانه معاون و مباشر برای ارتکاب بزه معین 84
3-3-2 مسئولیت معاون 84
4-3-2 انصراف معاون و آثار آن 87
5-3-2 معاونت در جرایم غیر عمدی 88
فصل سوم : مجازات معاون جرم 94
1-3 مجازات معاونت در قوانین قبل از انقلاب 95
2-3 مجازات معاونت در قوانین بعد از انقلاب 96
1-2-3-مجازات معاونت در قانون مجازات اسلامی 1370 97
2-2-3- مجازات معاونت در قانون مجازات اسلامی 1392 98
1-2-2-3 (مواردی که برای معاون در شرع یا قوانین خاص دیگر مجازات تعیین شده) 99
1-1-2-2-3 امساک در قتل 100
2-1-2-2-3 دیده بان 102
2-3-3- چنانچه در شرع مجازات خاصی برای معاونت در جرم معین نشده ،لیکن در
قانون مجازات خاصی تعیین شده باشد 104
2-2-2-3 مواردی که معاونت به عنوان جرم مستقل قابل مجازات می باشد 104
3-3-3- چنانچه برای معاونت در جرمی مجازات خاصی در شرع یا قانون تعیین نشده
باشد 112
3-2-2-3 تبیین ماده129 قانون مجازات اسلامی 117
نتیجه گیری 119
پیشنهادها 122
فهرست منابع و مأخذ 125
مقدمه :
جرم به عنوان یک عمل ضد اجتمایی از دیرباز و گذشته دور توسط مردمان جوامع مورد نکوهش و سرزنش بوده و به شدت با آن برخورد شده است علت این امر نیز جلوگیری از هرج و مرج در جامعه و بر قراری نظم اجتماعی و اجرای عدالت بوده است . در ارتکاب جرم ممکن است افراد مختلفی دخالت داشته باشند و میزان دخالت این افراد ممکن است متفاوت باشد .
با عنایت به میزان کمیت و کیفیت دخالت افراد در ارتکاب یک جرم ممکن است عناوین شریک جرم یا معاون جرم به آنان منتسب گردد . با عنایت به تفاوت زیادی که بین این دو عنوان حقوقی وجود دارد که در اعمال مجازات نیز موثر می باشد لازم است بتوان تفکیک دقیقی بین عناوین مذکور انجام داد .
اهمیت موضوع:
یکی از مباحث اصلی در رشته حقوق برای عمومی بحث معاونت در جرم است . فردی که به فکر ارتکاب وقوع یک بزه می باشد ممکن است به اندازه کافی جرات و جسارت لازم برای حضور در صحنه جرم و ارتکاب آن بدون واسطه و مستقیم را نداشته باشد و تصمیم بگیرد به صورت غیر مستقیم جرم را انجام دهد و با مباشر جرم همکاری و همفکری داشته باشد تا در اثر این همکاری و هم فکری جرم به وقوع بپیوندد . چنین فردی که بدون دخالت در عنصر مادی جرم در ارتکاب جرم همکاری و مساعدت داشته و به طور غیر مستقیم زمینه وقوع جرم را فراهم می سازد معاون جرم می باشد . به عبارت دیگر کسی که به مجرم اصلی در ارتکاب جرم کمک کند . یا وقوع جرم را تسهیل نماید ، بدون آن که اقدامات وی به گونه ای باشد که جرم را مستند به عمل او سازد معاون نامیده می شود [1].
به طور کلی باید گفت تمامی جرایم در جامعه به دو صورت به وقوع می پیوندد :
الف ) مباشرت : در این فرض تمامی ارکان جرم را یک فرد به صورت انفرادی مرتکب می شود و هیچ شخص دیگری مستقیم یا غیر مستقیم او را در ارتکاب جرم یاری نمی رساند