فصل دوم. 7

مرور ادبیات و بررسی پیشینه ی تحقیق. 7

2-1- مقدمه. 8

2-2- تعاریف کارایی. 8

2-3- روش های اندازه گیری کارایی فنی. 9

2-3-1- روش های پارامتری.. 9

2-3-2- روش های نا پارامتری.. 9

2-4- مقایسۀ رگرسیون وتحلیل پوششی داده ها 9

2-5- مفاهیم کارایی. 10

2-6- استفاده ازنسبت دراندازه گیری کارایی. 11

2-7- انواع مدل های پایه ای (کلاسیک) تحلیل پوششی داده ها : 11

2-7-1- مدل CCR : 12

2-7-2- مدل BCC. 17

2-7-3- مدل جمعی ( SBM= Slack Based Model ) 20

2-8- رتبه بندی واحد های کارا 21

2-9- روش اندرسون – پیترسون 21

2-10- شبکه های عصبی مصنوعی ( ANNs ) 22

2-10-1- مقدمه. 23

2-10-2- شبکه عصبی. 23

2-10-3- معرفی شبکه عصبی مصنوعی. 24

2-10-4- تاریخچه شبکه‌های عصبی مصنوعی. 24

2-10-5- چرا از شبکه‌های عصبی استفاده می‌کنیم؟ 25

2-10-7- ساختار شبکه‌های عصبی. 26

2-10-8- تقسیم بندی شبکه‌های عصبی. 27

2-10-9- کاربرد شبکه‌های عصبی. 28

2-10-10- معایب شبکه‌های عصبی. 28

2-10-11- مسائل مناسب برای یادگیری شبکه های عصبی. 28

2-11- یادگیری یک پرسپترون. 29

2-11-1- آموزش پرسپترون. 31

2-11-2- الگوریتم یادگیری پرسپترون. 31

2-12- مقایسه آموزش یکجا و افزایشی. 32

2-13- شبکه های چند لایه. 32

2-14- الگوریتم   Back propagation. 33

2-15- شبکه های عصبی چند لایه پیش خور 37

2-16- انواع شبکه های عصبی : 38

2-16-1-  شبکه عصبی پرسپترون. 39

2-16-2- شبکه همینگ.. 40

2-16-3- شبکه هاپفیلد. 41

2-16-4- شبکه عصبی خود سازمانده مدل کوهنن. 42

2-16-5- شبکه عصبی تأ خیر زمانی. 42

2-17- مدل ترکیبی شبکه های عصبی مصنوعی و تحلیل پوششی داده ها (NEURO/DEA ) 43

2-17-1- مقدمه. 44

2-17-2- الگوریتم تحلیل کارایی. 46

2-17-3- نرمال سازی داده ها 46

2-18- مفاهیم کارایی ، بهره وری و اثربخشی. 49

2-19- مروری بر مطالعات انجام شده 50

فصل سوم. 62

روش تحقیق.. 62

3-1- مقدمه. 63

3-2- روش تحقیق. 63

3-3- جامعه آماری.. 64

3-4- شیوه گردآوری اطلاعات.. 64

3-5- مراحل انجام تحقیق. 64

3-6- شیوه نرمال سازی.. 65

3-7- ارزیابی و تحلیل کارایی فنی پالایشگاه های گاز کشور با رویکرد تحلیل پوششی داده ها (DEA ) 65

3-7-1- مدل سازی ریاضی. 66

3-7-2- مدل مضربی CCR ورودی محور 66

3-7-3- روش اندرسون – پیترسون بر ای رتبه بندی واحدهای کارا 67

3-8- دلایل استفاده از مدل مضربی CCR ورودی محور در مقایسه با مدل BCC. 67

3-9- روش تحقیق مورد استفاده در تحلیل کارایی با مدل های ترکیبی Neuro/DEA. 68

3-9-1- مدل مورد استفاده در تحقیق. 69

3-9-2- روش به کار گرفته شده در مدل های ترکیبی Neuro/DEA1 و Neuro/DEA2 جهت ارزیابی واحد ها 70

فصل چهارم. 71

نتایج و تفسیر آن ها 71

4-1- مقدمه. 72

4-2- نرمالیز کردن داده ها 73

4-3- الگوریتم پس انتشار 77

4-4- شبکه پیش سو 78

 

4-5- جمع آوری داده ها : Neuro – DEA. 78

4-6- نرمال سازی داده ها Neuro /DEA. 79

4-7- داده های آموزش.. 80

4-8- داده های تست.. 80

4-9- عملیات آموزش.. 82

4-10- نمایش نمودارها 84

فصل پنجم. 87

نتیجه گیری و پیشنهادات.. 87

5-1- محدودیت های انجام تحقیق. 88

5-2- نتیجه گیری.. 88

5-3- تحقیقات آتی. 89

منابع و مراجع. 90

منابع فارسی. 91

منابع انگلیسی. 93

 

فهرست اشکال

شکل 1-1-  مقایسه رگرسیون و DEA …………………………………………………………………………………………..9

شکل 2-1- پرسپترون تک لایه ……………………………………………………………………………………………………29

شکل 2-2- پرسپترون ………………………………………………………………………………………………………………..30

شکل 2-3- توابعی که پرسپترون قادر به یادگیری آن ها می باشد …………………………………………………..30

شکل 2-4- مقایسه آموزش افزایشی و یکجا …………………………………………………………………………………..32

شکل 2-5- منحنی یادگیری …………………………………………………………………………………………………………35

شکل 2-6- نمودار خطا …………………………………………………………………………………………………………………36

شکل 2-7- شرط پایان الگوریتم BP …………………………………………………………………………………………….36

شکل 2-8- پرسپترون تک لایه ……………………………………………………………………………………………………39

شکل 2-9- پرسپترون تک لایه …………………………………………………………………………………………………..39

شکل 2-10- شبکه همینگ ………………………………………………………………………………………………………..40

شکل 2-11- شبکه هاپفیلد …………………………………………………………………………………………………………41

شکل 2-12- شبکه کوهنن……………………………………………………………………………………………………………42

شکل 2-13- ساختار نرون در شبکه TDNN ………………………………………………………………………………….43

شکل 2-14- الگوریتم تحلیل کارایی ……………………………………………………………………………………………..48

شکل 2-15- شبکه پرسپترون سه لایه ………………………………………………………………………………………….70

شکل 3-1- ورودی و خروجی های پالایشگاه ها ……………………………………………………………………………….78

شکل 4-1- تابع سیگموئیدی …………………………………………………………………………………………………………84

شکل 4-2- مقایسه خروجی های شبیه سازی شده …………………………………………………………………………..85

شکل 4-3- مقایسه خروجی ها با داده های تست ……………………………………………………………………………..86

شکل 4-4- مقایسه کارایی مدل DEA و ANN ………………………………………………………………………………..86

فهرست جدول

جدول 2-1- مدل جمعی ……………………………………………………………………………………………………….20

جدول 3-1- معرفی پالایشگاه ها ……………………………………………………………………………………………..65

جدول 3-2- مشخصه های متغیرهای تصمیم ……………………………………………………………………………..66

جدول 3-3- مشخصه های متغیرهای تصمیم …………………………………………………………………………….66

جدول 3-4- مشخصه های متغیرهای تصمیم …………………………………………………………………………….66

جدول 4-1- اطلاعات ورودی و خروجی سال 93 ……………………………………………………………………….72

جدول 4-2- اطلاعات ورودی و خروجی  سال 92………………………………………………………………………..73

جدول 4-3- داده های نرمال شده سال 93 ………………………………………………………………………………..74

جدول 4-4- داده های نرمال شده سال 92 ………………………………………………………………………………..74

جدول 4-5- کارایی واحدها در سال 92 و 93 …………………………………………………………………………….75

جدول 4-6- کارایی AP در سال 92…………………………………………………………………………………………….75

جدول 4-7- کارایی AP در سال 93…………………………………………………………………………………………….75

جدول4-8- ورودی ANN در سال 92…………………………………………………………………………………………..79

جدول4-9- ورودی ANN در سال 93…………………………………………………………………………………………..79

جدول 4-10- نرمال سازی داده ها ………………………………………………………………………………………………79

جدول 4-11- داده های نرمال شده ………………………………………………………………………………………………80

جدول 4-12- اندیس های مربوط به آموزش ………………………………………………………………………………….81

جدول 4-13- اندیس های مربوط به تست …………………………………………………………………………………….81

جدول 4-14- داده های ورودی و خروجی آموزش ………………………………………………………………………….81

جدول 4-15- داده های ورودی و خروجی تست ……………………………………………………………………………..82

جدول 4-16- ارزیابی شبکه آموزش دیده ……………………………………………………………………………………..82

جدول 4-17- صحت فرایند آموزش ………………………………………………………………………………………83

جدول 4-18- خروجی شبیه سازی شده و واقعی برای تست …………………………………………………….83

جدول 4-19- میانگین مربعات خطا ……………………………………………………………………………………..83

جدول 4-20- میانگین مقایسه کارایی خروجی ANN و DEA سال 92 …………………………………….85

جدول 4-21- میانگین مقایسه کارایی خروجی ANN و DEA سال 93 …………………………………….85

چکیده :

کارایی و رتبه بندی زیرمجموعه های یک صنعت کاری ضروری است ، و لازم است حداقل سالی یکبار عملکرد آنها را برپایه اصول علمی مورد ارزیابی قرار داد.

صنعت نفت و گاز به عنوان یکی از اساسی ترین صنایع ایران از حساس ترین و مهمترین منابع درآمد دولت به شمار میرود .بدیهی است وجود کارایی در این صنعت عایدات دولت را چندین  برابر مینماید و این مهم جز با ارزیابی دقیق و صحیح واحدها ی تحت پوشش میسر نمیشود .

از آنجایی که تحلیل پوششی داده ها کارایی متفاوتی در طول زمان ارائه میدهد و به هیچ پیش فرض اولیه ای درباره مرز کارایی نیاز ندارد لذا در میان تمام روشهای ارزیابی عملکرد ، DEA در سازماندهی و تحلیل داده ها بهترین روش است .بنابراین با جمع آوری اطلاعات ورودی و خروجی 6 پالایشگاه کشور کارایی آن ها را محاسبه کرده و واحدهای کارا و ناکارا شناسایی شدند.. اما DEA قادر به تفکیک کارایی همه ی پالایشگاه ها ازیکدیگرنیست . دلیل این موضوع کمبود تعداد واحدهای تصمیم گیرنده (6 پالایشگاه ) نسبت به تعداد ورودی و خروجی ها( 4 ورودی و 4 خروجی ). لذا DEA قادر به رتبه بندی کامل واحدها نیست، بنابراین از تلفیق تحلیل پوششی داده ها و شبکه عصبی مصنوعی به منظور اندازه گیری عملکرد واحدها ی تصمیم گیرنده استفاده شده است به نحوی که مشکل مذکور برطرف گردد. و در آخر مقایسه ای بین نتایج حاصل از این دو روش صورت گرفته است .

مقدمه
اندازه گیری کارایی[1] به خاطر اهمیت آن در ارزیابی عملکرد[2] یک شرکت یا سازمان همواره مورد توجه محققین قرار داشته است . در سال 1957 فارل با استفاده از روشی مانند اندازه گیری کارایی در مباحث مهندسی اقدام به اندازه گیری کارایی برای یک واحد تولیدی نمود .موردی که فارل برای اندازه گیری کارایی مد نظر قرار داده بود شامل یک ورودی و یک خروجی بود . مطالعه فارل شامل اندازه گیری “کارایی های فنی ” و ” تخصیصی ” و ” مشتق تابع تولید کارا ” بود . فارل مدل خود را برای تخمین کارایی بخش کشاورزی آمریکا نسبت به سایر کشورها مورد استفاده قرار داد. با این وجود او در ارائه روشی که در برگیرنده ورودی ها و خروجی های متعدد باشد ، موفق نبود .]1[

“چارنز[3]  ” ، ” کوپر[4] ” ، ” رودز[5] ” دیدگاه فارل را توسعه داده و مدلی را ارائه کردند که توانایی اندازه گیری کارایی با چندین ورودی  و چندین خروجی را داشت . این مدل تحت عنوان ” تحلیل پوششی داده ها [6] ” نام گرفت و ایتدا در رساله دکتری ” ادوارد رودز ” و به راهنمایی ” کوپر ” تحت عنوان ” ارزیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدارس ملی آمریکا ” در سال 1976 در دانشگاه کارنگی مورد استفاده قرار گرفت و در سال 1978 در مقاله ای تحت عنوان ” اندازه گیری کارایی واحدهای تصمیم گیرنده [7] ”

غذاهای حیوانی معمولاً کمتر از میزان پروتئین در منابع گیاهی است ولی پروتئین های موجود در غذاهای حیوانی به علت داشتن تعداد اسید آمینه های بیشتر و مقدار بیشتر اسید آمینه، باارزش تر از پروتئین های گیاهی هستند (مجنون حسینی، 1375). با ترکیب پروتئین های گیاهی و حیوانی می توان کمبود اسیدهای آمینه را برطرف کرد، بنابراین در مواردی که پروتئین غلات و حبوبات با هم مصرف شوند توازن اسیدهای آمینه و مخلوط پروتئین از نظر کیفیت بهتر از حالتی است که هر کدام به تنهایی مصرف می شوند (کوچکی، 1368). هم چنین این گیاهان به عنوان گیاهان جایگزین، باارزش هستند اما در شیوه های زراعی و تحقیقات کشاورزی کمتر مورد توجه واقع شده اند (احمدی، 1387). دانه های خشک و خوراکی لگوم ها را حبوبات می گویند.

زراعت حبوبات سریع ترین راه افزایش تولید پروتئین در کشورهای در حال توسعه آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین است. پتانسیل عملکرد حبوبات بالا و به 3000 – 2500 کیلوگرم در هکتار می رسد ولی بنا به دلایلی از جمله عوامل بوم شناختی، فقدان فرصت و موقعیت برای تولید حبوبات، ضعف در فناوری پس از برداشت، کمبود تحقیقات بنیادی، محدودیت اقتصادی – اجتماعی، فقدان مدیریت زراعی مناسب و عدم دسترسی کافی به بذور اصلاح شده و باکتری های ریزوبیوم میزان عملکرد آن ها در اکثر کشورها پایین است. حبوبات در حاصل خیزی خاک مؤثر بوده و علاوه بر عدم نیاز چندان به نیتروژن، هر ساله مقادیری نیتروژن از طریق فرآیند تثبیت به خاک می افزایند. این گیاهان به دلیل کوتاهی فصل رشد و لطافت بقایای گیاهی بر جای گذاشته، گیاهان مناسبی برای قرار گرفتن قبل از محصولات پاییزه و پس از محصولات وجینی و دیررس هستند (باقری و همکاران، 1376). شاخص برداشت پایین در این گیاهان باعث شده مواد تولیدی کمتری از بخش های رویشی به غلاف ها منتقل شوند هم چنین رشد نامحدود و ریزش گل ها و غلاف ها سبب کاهش عملکرد می گردد.

ماش (Vigna radiate (L.) Wilczek) یكی از گونه‌های خانواده بقولات می‌باشد كه دانه آن به واسطه داشتن 27-24 درصد پروتئین و حدود 340 كالری انرژی كه از مصرف 100 گرم دانه خشك آن حاصل می‌شود از منابع مهم تأمین‌كننده پروتئین گیاهی برای انسان به شمار می‌رود (كوچكی و بنایان اول، 1372).

ماش از معمول‌ترین گیاهانی است كه در اكثر مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری ایران بعد از برداشت گندم كشت شده و قبل از شروع كشت پائیزه برداشت می‌شود. ماش به علت دوره رشد و نمو كوتاه، قابلیت تثبیت نیتروژن هوا، تقویت زمین و جلوگیری از فرسایش خاك بر سایر گیاهان به منظور كشت دوم برتری دارد. این گیاه می‌تواند در بعضی مناطق به شرطی كه توجیه اقتصادی داشته باشد به صورت كود سبز در تناوب‌های زراعی جهت نیل به كشاورزی پایدار به كار گرفته شود. (مجنون حسینی، 1387).

1-2- فرضیه های تحقیق

1- کود زیستی ازتوباکتر تأثیر مثبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد و خصوصیات ریخت شناسی و صفات کیفی ماش دارد.

 

2- ماش به مقادیر مختلف بیوسوپر جاذب عکس العمل نشان می دهد.

3- اثرات متقابل کود زیستی ازتوباکتر و بیوسوپر جاذب بر روی عملکرد و اجزای عملکرد و خصوصیات ریخت شناسی گیاه ماش مؤثر است.

1-3- اهداف تحقیق

الف- مقایسه تأثیر کود زیستی ازتوباکتر و بیو سوپر جاذب بر عملکرد گیاه ماش

ب- مطالعه تأثیر کود زیستی ازتوباکتر بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه ماش

ج- کاهش و یا حذف مصرف کودهای شیمیایی در راستای کشاورزی پایدار

د- افزایش تولید و عملکرد در واحد سطح و تأمین نیازهای غذایی انسان و سایر موجودات زنده.

1-4- گیاه ماش

ماش از حبوبات با ارزش بوده و سرشار از فسفر (326 میلی‌گرم در هر گرم دانه) است. دانه آن به صورت كامل، لپه و یا آرد شده مورد استفاده قرار می‌گیرد. دانه ماش حدود 25-24 درصد پروتئین و مقادیر متنابهی كربوهیدرات (7/56 درصد)، مواد معدنی (1/4 درصد) و ویتامین (كاروتن، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین و غیره) دارد. پروتئین ماش تمام اسید آمینه‌های ضروری را دارد. در مقایسه با انواع لوبیاها، ماش بسیار قابل هضم، خوش طعم و خوشمزه‌تر است. دانه‌های رسیده آن به صورت پخته در تهیه سوپ و خورشت، دانه‌های سبز آن در تهیه كنسرو و جوانه‌های سبز شده ماش سرشار از ویتامین ث و مقدار زیادی تیامین و ریبوفلاوین هستند كه در تهیه انواع غذا و سالاد در كشورهای آمریكا و چین هواداران بسیار دارد. افزودن 30 درصد آرد ماش به رشته فرنگی، بدون ایجاد تغییرات ساختار در ماكارونی، در بهبود فقر غذایی مردم هندوستان موثر گزارش شده است.

واویلوف ماش را از جنس فازلوس (با نام علمی Phaseohus aureus) معرفی كرد، در حالی كه ویلسزك آن را تحت جنس ویگنا (Vigna) طبقه‌بندی نمود . در جنس فازلوس لوله مادگی (خامه) خمیده، كرك دار و در زیر كلاله قرار دارد در حالی كه، در جنس ویگنا خامه كم و بیش راست می‌باشد و طویل و دورتر از كلاله قرار دارد. جنس ویگنا را ساوی كشف كرد. ماش سبز از هندوستان و آسیای مركزی منشاء یافته و به احتمال قوی اولین منطقه اهلی شدن ماش سبز هندوستان است، زیرا تنوع زیادی از فرمهای زراعی و وحشی این گیاه در آنجا یافت شده است. (مجنون حسینی ،1388). همچنین فرمهای وحشی ماش سبز در سطح وسیعی از مناطق گرمسیری جنوب، جنوب شرقی، شرق آسیا و شمال استرالیا پراكنده هستند. گونه وحشی vigna radiata var. sublobatus كه در هندوستان و اندونزی می‌روید، به احتمال زیاد به عنوان جد ماش سبز و سیاه شناخته شده است. جنس ویگنا در مناطق گرمسیری انتشار دارد و مشتمل بر حدود 150 گونه است كه اكثر آنها در آسیا و آفریقا هستند. فاریس به نقل از مجنون حسینی (1388) گزارش نموده است كه فقط هفت گونه این جنس زراعی هستند، دو گونه منشاء آفریقایی (vigna radiata, vigna subterranean) و 5 گونه منشاء آسیایی (V. umbellate, (V.mungo ,V. unguicilata, V. aconitifolia, V. anaularis) هستند جنس vigna radiate دارای سه زیر گونه است:

V.indicus-واریته‌هایی دیررس با وزن هزار دانه 30-15 گرم هستند.

V.iranicus–واریته‌هایی متوسط‌رس با وزن هزار دانه 40-35 گرم دارد.

V.chinensis-واریته‌هایی زودرس با وزن هزار دانه 80-60 گرم دارد.

كاه و كلش ماش در تغذیه دام‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و تولید سنگینی و یا چاقی در دام نمی‌كند. كاشت ماش به عنوان كود سبز به منظور تقویت زمین معمول است و

شبکه‌های مجازی به این دلیل دارای اهمیت هستند که تمامی کارکردهای ارتباطی دنیای مجازی را در خود جا داده‌اند؛ ولی هدف از تشکیل هر شبکه‌ی اجتماعی با شبکه‌ی دیگر متفاوت است. بعضی از این شبکه‌ها دنبال مرتبط کردن متخصصان هر رشته با یکدیگر هستند و به این افراد امکان می‌دهند که به مبادله‌ی اطلاعات علمی با هم بپردازند. برخی دیگر، به دنبال ایجاد فرصت‌های شغلی برای افراد هستند و این مهم، از طریق مرتبط کردن افراد با هم میسر می‌شود. خلاصه‌ی کلام اینکه هدف ایجاد هر شبکه با شبکه‌ی دیگر متفاوت است، اما آنچه که مهم است این است که وجه اشتراک تمام این شبکه‌ها، مرتبط کردن افراد با هم‌دیگر است. افراد با عضو شدن در شبکه‌های اجتماعی می‌توانند با آشنایان و غریبه‌ها ارتباط برقرار کنند. کاربران امکان برقراری ارتباط با افراد گوناگون را پیدا می‌کنند.

با همه‌گیر شدن عضویت و فعالیت در شبکه‌های اجتماعی، این نگرانی وجود دارد که شبکه‌های اجتماعی موجب شوند کاربران به همان ارتباطات مجازی اکتفا کنند و به مرور از ارتباطات فضای واقعی دور شوند و روابط آن‌ها با افراد نزدیک‌شان، از جمله خانواده، تحت تاثیر روابط مجازی‌شان قرار بگیرد. توجه به پیامدهای منفی عضویت و فعالیت در شبکه‌های اجتماعی مجازی بر روابط همسران، و رابطه‌ی بین این فعالیت و روابط متقابل همسران، دست‌مایه‌ی اصلی تحقیق حاضر است.

1-2- بیان مسئله

تشکیل خانواده با ایجاد رابطه و پیوند بین دو جنس مخالف آغاز شده و عمدتا به تولید مثل می‌انجامد. سلامت خانواده و کمال آن، بستگی مستقیم به چگونگی روابط بین زن و شوهر دارد. ارتباط زناشویی را فرایندی است که در آن زن و شوهر به صورت کلامی و غیرکلامی  مثل گوش دادن، حالات چهره، و ژست‌های مختلف با همدیگر به تبادل احساسات و افکار می‌پردازند (فاتحی‌زاده، احمدی، 1384: 111). خانواده پناهگاه انسان اجتماعی است و مامنی است که به دلخواه برگزیده می‌شود تا جایی برای آرامش باشد. وجوه منفی پدیدآمده از درون این نهاد، آثار مخرب زیادی دارد و ناهنجاری‌های اجتماعی بسیاری را ایجاد می‌کند. با وجود این متاسفانه نرخ از هم‌پاشیدگی خانواده‌ها افزایش بیش از انتظاری داشته است. شواهد موجود گویای این حقیقت است که همسران در عصر حاضر در برقراری ارتباط و داشتن زندگی زناشویی رضایت‌مند با مشکلات و ناهماهنگی‌های متعددی روبه‌رو هستند. احساس امنیت، آرامش و روابط صمیمانه به سستی گراییده است و کانون خانواده دستخوش فرآیندهای ناخوشایند شده است (برنشتاین، برنشتاین، 1382: 23). محققان بر این باورند وقتی کارکردهای خانواده از قبیل کارکردهای زیستی، اجتماعی، شناختی و عاطفی، یکی پس از دیگری آسیب ببیند، اعضای آن به تدریج احساس رضایت‌مندی خود را از دست می دهند. کاهش تدریجی رضایت‌مندی اعضای خانواده، ابتدا موجب گسست روانی و عاطفی و سپس اجتماعی و در نهایت منجر به واقعه‌ی حقوقی‌ای می شود که طلاق نام دارد.

در دوره‌ی حاضر، عوامل متعددی باعث سردی روابط زن و شوهر و پایین آمدن کیفیت زندگی زناشویی آن‌ها می‌شود. پژوهش حاضر در تلاش است به مسئله‌‌ی «فعالیت در شبکه‌های اجتماعی مجازی» به‌عنوان یکی از عواملی که می‌تواند بر روی روابط همسران تاثیرگذار باشد، بپردازد.

گزارش‌ها نشان می‌دهد که روابط اینترنتی می‌تواند به اعتماد میان همسران آسیب جدی وارد کرده و موجب اختلافات زناشویی شود (کوپر، 1997: 13). بنا به گفته‌ی زوج‌هایی که به خاطر مشکل چنین روابطی به درمان‌گران و مشاوران مراجعه کرده‌اند، این نوع روابط نیز همانند روابط عاشقانه و صمیمانه در دنیای واقعی، برای آن‌ها مهم و قابل توجه بوده است (آندروود، 2005: 7).

کامل‌ترین نوع روابط اینترنتی در شبکه‌های اجتماعی صورت می‌پذیرد. شبکه‌های اجتماعی نسل جدیدی از پایگاه‌هایی هستند که این روزها در کانون توجه کاربران شبکه‌های جهانی اینترنت قرار گرفته‌اند. هرکدام از این پایگاه‌ها، دسته‌ای از کاربران اینترنتی با ویژگی‌هایی خاص را گرد هم می‌آورند. شبکه‌های اجتماعی را گونه‌ای از رسانه‌های اجتماعی می‌دانند که امکان دستیابی به شکل جدیدی از برقراری ارتباط و به اشتراک‌گذاری محتوا در اینترنت را فراهم آورده‌اند (سلیمانی‌پور، 1389: 14).

شبکه‌های اجتماعی به افراد این امکان را می‌دهند تا یک پروفایل (صفحه) عمومی یا نیمه‌عمومی در اختیار داشته باشند تا از این طریق یکی از اعضای سایت باشند. افراد به مرور شروع به یافتن دوست می‌کنند تا از این طریق با آن‌ها ارتباط برقرار کنند و اطلاعات خود را با آنها به اشتراک بگذارند (الیسون و بوید، 2008: 211)

شبکه‌های اجتماعی مجازی به کاربران خود این امکان را می‌دهند که بدون نیاز به ارائه‌ی اطلاعات واقعی درباره‌ی خود، به عضویت آن‌ها درآیند. این گمنامی برای افراد آزادی عمل فراوانی به دنبال دارد؛ از جمله اینکه کاربران در این شبکه‌ها به خوداظهاری روی می‌آورند، به این معنا که خود واقعی‌شان را افشا می‌کنند و مطالب مربوط به امیال و  آرزوها، طرز تفکر و زندگی خصوصی خود را به اشتراک می‌گذارند. همچنین افراد در فضای مجازی این امکان را دارند که خودهای جدید ساخته و آن‌ها را به دیگران معرفی کنند؛ خودهایی که ساخته و پرداخته‌ی ذهن شخص هستند و شباهتی با خود واقعی او ندارند. ناشناخته بودن به افراد کمک می‌کند تا اعتماد بیشتری به هم پیدا کنند. افراد با به اشتراک گذاشتن علایق و سلایق خود، می‌توانند دوستان جدیدی بیابند، ضمن اینکه ارتباط با دوستان گذشته‌شان را حفظ و یا تقویت کنند. همچنین افراد در این شبکه‌ها سعی می‌کنند خود را بهتر از آنچه که هستند جلوه دهند. 

با توجه به جذابیت‌های ذکر شده برای شبکه‌های اجتماعی، و با در نظر گرفتن گستردگی روزبه‌روز شبکه‌های اجتماعی و سهولت دسترسی به آن‌ها، این شبکه‌ها مخاطبان جوان بسیاری را به خود جذب کرده‌اند. بر طبق آمار سایت اینترنت‌وورلداستتس در تاریخ 31 دسامبر 2013، جمعیت جهان بیش از هفت میلیارد و صد و هفتاد میلیون نفر است؛ دو میلیارد و هشتصد میلیون نفر در دنیا، یعنی 39 درصد جمعیت جهان کاربر اینترنت هستند. ضریب نفوذ استفاده از اینترنت در جهان به 32.7 درصد رسیده است. سایت استتیستا آمار کاربران فعال شبکه‌های اجتماعی پرطرفدار جهان را تا ژوئن 2014 به این ترتیب گزارش می‌کند: فیس‌بوک یک میلیارد و دویست و هشتادهزار نفر، گوگل پلاس 343 میلیون نفر، لینکدین 300 میلیون نفر و توییتر 255 میلیون نفر.

بنا به اعلام سایت اینترنت‌وورلداستتس، در منطقه‌ی خاورمیانه، تا تاریخ 31 دسامبر 2013، 103 میلیون نفر کاربر اینترنت وجود داشته که 45 میلیون از این تعداد، کاربران ایرانی هستند. ایران با داشتن این تعداد کاربر اینترنت، رتبه‌ی نخست را در خاورمیانه دارد و عربستان سعودی با داشتن 16 میلیون کاربر، با اختلاف بسیار زیاد از ایران، در رتبه‌ی دوم قرار دارد. به دلیل فیلتر بودن فیس‌بوک در ایران و اقدام متقابل فیس‌بوک در حذف نام ایران از لیست کشورهایی که به آن‌ها خدمات می‌دهد، امکان یافتن آمار دقیق کاربران ایرانی این شبکه‌ی اجتماعی امکان‌پذیر نیست، اما آمارهای غیررسمی از وجود بیش از 2 میلیون کاربر فعال و حرفه‌ای فیس‌بوک در ایران، و 12 تا 17 میلیون کاربر ‌نیمه‌فعال   حکایت دارد.

حضور مستمر کاربر در شبکه‌های اجتماعی، باعث تقویت روابط او با دوستان مجازی و کاهش روابط در دنیای حقیقی می‌شود. این افراد، وقت گذراندن در فضای مجازی را جایگزین زمانی که باید با دوستان و خانواده‌ی خود بگذرانند می‌کنند. گاهی فرد آن‌چنان به فعالیت در شبکه‌ی اجتماعی و ارتباط با دوستان مجازی خو می‌کند که ترجیح می‌دهد بیشتر در فضای مجازی و با دوستان مجازی ارتباط داشته باشد تا با افرادی که از نظر فیزیکی به او نزدیک هستند، مثل همسر و اعضای خانواده.

نکته‌ی مهم دیگر این است که تفاوت کیفیت روابط در جهان مجازی و جهان حقیقی، باعث شده ارتباط گرفتن با جنس مخالف در فضای مجازی عادی‌تر و البته آسان‌تر باشد. تغییر سبک رابطه با جنس مخالف در فضای مجازی، این نوع رابطه را ساده‌تر و مخفیانه‌تر کرده است. ارتباط با جنس مخالف در فضای مجازی، امری است که به نسبت ارتباط با جنس مخالف در فضای واقعی، ساده‌تر، پیش پاافتاده‌تر، معمول‌تر و حتی اجتناب ناپذیرتر می‌نماید. به سختی می‌توان فردی را یافت که در شبکه‌ی اجتماعی اینترنتی فعالیت کند و دوستانش همه هم‌جنس او باشند. حتی فردی که در فضای حقیقی، تنها با دوستان همجنس خود معاشرت دارد نیز چنین نکته‌ای را به ندرت در فضای مجازی رعایت می‌کند؛ یعنی کمتر به رابطه‌ی صرف با هم‌جنسانش پایبند است. به گفته‌ی محمدصادق افراسیابی، 45.2 درصد از زنان و 25.2 درصد از مردان معتقدند عضویت در شبکه‌ی اجتماعی کلوب این امکان را برای اعضا فراهم ساخته که در شرایط راحت‌تری نسبت به فضای واقعی با جنس مخالف ارتباط دوستانه برقرار کنند (افراسیابی، 1392: 3).

جذابیت شبکه‌های اجتماعی از یک سو و سهولت فعالیت در این شبکه‌ها از سوی دیگر، سبب می‌شود تا بررسی رابطه بین عضویت و فعالیت در این شبکه‌ها و تغییرات مربوط به زندگی خانوادگی جوانان عضو، به عنوان یک پرسش جدی برای پژوهشگران حوزه‌ی جامعه‌شناسی و ارتباطات مطرح شود. محمدصادق افراسیابی، می‌گوید بیشتر شرکت‌کنندگان در پژوهش او اذعان کرده‌اند که برای استفاده‌ی بیش از حد از اینترنت برای فعالیت در شبکه‌های اجتماعی، مورد اعتراض سایر اعضای خانواده قرار گرفته‌اند (افراسیابی، 1392: 3).

هر چیزی که موجب عدم توجه یک طرف به طرف دیگر بشود، می تواند محبت را میان آن دو بکشد یا در محبت رخوت ایجاد کند. حضور مستمر در شبکه‌های اجتماعی و داشتن ارتباط دائمی با دوستان مجازی هم می‌تواند به عنوان یکی از عوامل کم‌توجهی همسران به هم‌دیگر تلقی شود. بیشتر کاربران معتقدند چون ارتباط رودررویی در این فضا وجود ندارد و آن‌ها احتمالا هرگز دوستان خود را ملاقات نمی‌کنند، ارتباط با افراد دیگر، به‌خصوص دوستانی از جنس مخالف، خالی از اشکال است. در حالی که ارتباط با افراد ناهمجنس، و احتمالا شکل گرفتن روابط صمیمی و یا عاطفی توسط یکی از همسران در شبکه‌های اجتماعی، اتفاقی است که در شبکه‌های اجتماعی عادی است و می‌تواند برای زندگی مشترک فرد خطرآفرین باشد. رابطه‌ی فرد با دوستان در شبکه‌های اجتماعی مجازی، هرچند رودررو نیست اما مضر است، زیرا با فراهم کردن امکان ارتباط آسان کاربر با دوستان ناهمجنس، فرد را در یک فضای هیجانی قرار می‌دهد و موجب می‌شود به جای آن‌که هیجان و عواطف خود را صرف ارتباط با همسر خود بکند، این هیجانات را صرف افراد دیگر کرده و در خارج از دایره‌ی زندگی زناشویی سرمایه‌گذاری کند. نتیجه این فرآیند، تحت تاثیر قرار گرفتن زندگی زناشویی خواهد بود.

به دلیل مجازی بودن رابطه‌ها در شبکه‌های اجتماعی، این روابط، حساسیت‌برانگیزتر از روابط حقیقی هستند. افراد نسبت به این نوع روابط همسرانشان حساسیت بیشتری نشان می‌دهند. نتایج پژوهش گراهال نشان می‌دهد میان زمان سپری شده در فیس بوک و ایجاد حس حسادت در روابط افراد، رابطه‌ای مستقیم وجود دارد. ممکن است پیام زننده‌ای که فردی روی صفحه‌ی شما ثبت کرده است، سبب رنجش و حسادت همسرتان شود؛ این می‌تواند آغاز جدایی باشد (گراهال، 2008). بر اساس پیمایش آکادمی آمریکایی وکلای ازدواج در آمریکا، از هر پنج مورد طلاق، یک مورد به خاطر فیس‌بوک صورت گرفته است. همچنین بر اساس این پژوهش، در موارد منجر به طلاق، 80 درصد وکلا برای گردآوری شواهدشان از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. هر پیام زننده، عکس یا اطلاعات شخصی که فرد در فیس بوک ثبت کرده باشد می‌تواند سند خیانت او تلقی شده و علیه او استفاده شود. امروزه فیس بوک به دلیل فراهم آوردن فضایی برای دیدار پنهانی عاشقان پیشین ، سبب افزایش آمار طلاق شده است (داس، 1991: 127). مارلین ماهو، نیز معتقد است خیانت در دنیای مجازی وقتی رخ می‌دهد که فردی با وجود داشتن همسر، از اینترنت یا رایانه به عنوان وسیله‌ای برای زیر پا گذاشتن پیمان‌ها، به ویژه تعهدات جنسی استفاده کند (ماهو، 2002).

باومن با مطرح کردن پدیده «عشق سیال» مدعی شده است دوستی‌های اینترنتی بین زنان و مردان بسیار متفاوت از دوستی‌هایی است که به واسطه‌ی سایر رسانه‌ها انجام می‌شود. به نظر او این دوستی‌ها به‌دلیل ماهیت مجازی و دروغین آن‌ها به شدت زندگی بشریت را تهدید می‌کنند. او از اینکه مفهوم سنتی وفاداری و عشق واقعی تضعیف شده‌ است ابراز نگرانی می‌کند.

مسئله‌ی تحقیق حاضر، بررسی این نکته است که با توجه به افزایش میزان ارتباطات مجازی افراد، و همچنین با در نظر گرفتن ویژگی‌های خاص روابط مجازی، این نوع از روابط چه تاثیری بر روابط متقابل همسران داشته‌اند. تعداد بالای کاربران اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در ایران که اکثرا جوان هستند، بررسی این تاثیر را ضروری کرده است. فعالیت در شبکه‌های اجتماعی، برای قشر جوان جذابیت بیشتری دارد، و باعث گسترش ارتباطات دوستانه‌ی آن‌ها و برقراری روابط با طیف وسیعی از افراد مختلف می‌شود. اکثر جوانان این روزها حداقل در یک شبکه‌ی اجتماعی عضو هستند و فعالیت دارند و حضور در این شبکه‌ها، در کشور ما به یکی از ویژگی‌های اصلی نسل جوان تبدیل شده است. به دلیل مجازی بودن ماهیت روابط در شبکه‌های اجتماعی، کاربران حساسیت کمتری روی انتخاب دوستان‌شان دارند و معمولا تعداد زیادی دوست از هر دو جنس، در میان فهرست دوستان‌شان دیده می‌شود. قشر دانشجو، به ویژه دانشجویان مقطع تحصیلات تکمیلی که به خاطر انجام فعالیت‌های پژوهشی دسترسی دائمی به اینترنت دارند، و معمولا جوان هستند و اینترنت برای آن‌ها جذاب نیز هست، از اعضای مهم و فعال شبکه‌های اجتماعی تلقی می‌شوند. این افراد در سن تاهل قرار دارند و عموما متاهل و در سال‌های ابتدایی زندگی مشترک هستند؛ یعنی دورانی که زندگی مشترک هنوز نوپا و در معرض خطر است و حساسیت همسران روی هم‌دیگر، و همچنین روی افرادی که همسر با آن‌ها ارتباط دارد بیشتر است. بنابراین مسئله‌ی یاد شده در بین این قشر محسوس‌تر و تبعات احتمالی آن بیشتر است.  

برخی از شبکه‌های اجتماعی مانند فیس‌بوک، گوگل‌پلاس و اینستاگرام، به نسبت شبکه‌های اجتماعی دیگر، در حال حاضر طرفداران بیشتری دارند و افراد زیادی در آن‌ها عضو بوده و فعالیت می‌کنند. رشد روزافزون شبکه‌های اجتماعی در اینترنت و عضویت و فعالیت در این شبکه‌ها، سبک زندگی افراد عضو را تحت تاثیر قرار می‌دهد و به نظر می‌رسد این تغییر سبک زندگی می‌تواند باعث شود زندگی‌های خانوادگی نیز تحت تاثیر روابط مجازی افراد قرار گیرد. وجود این تاثیرپذیری در صورتی که تایید شود، قابل تامل و مستلزم سیاست‌گذاری است. در مطالعات جدید در مورد وضعیت خانواده‌ها، به تاثیر فعالیت در شبکه‌های اجتماعی بر روابط همسران کمتر پرداخته شده است و این توجه، ضروری به نظر می‌رسد. مسئله‌ی اصلی تحقیق حاضر نیز بررسی این است که آیا فعالیت در شبکه‌های اجتماعی تاثیری بر روابط همسران گذاشته است یا خیر.

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق

بر اساس آمارهای ارائه شده در طرح مسئله و همچنین شواهد تجربی، می‌توان این نتیجه را گرفت که تعداد کاربران اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مجازی در جهان به طور روزانه قابل افزایش است. بنابر یافته‌های تحقیق شرکت کانویو، 58 درصد از پاسخگویان گفته‌اند که از شبکه‌ی اجتماعی فیس‌بوک، 37 درصد از گوگل پلاس، 14 درصد از کلوب (شبکه‌ی اجتماعی داخلی در ایران)، 12 درصد از توییتر و 12 از لینکدین استفاده می‌کنند. حدود یک‌سوم افراد مزبور هم گفته‌اند که روزانه دست کم یک ساعت از وقت خود را صرف رسانه‌های اجتماعی اینترنتی می کنند. بر اساس اظهارات عضو هیئت مدیره‌ی این شرکت، ایرانیان بالاترین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان محتوا در منطقه هستند. یک‌سوم از پاسخ‌گویان این تحقیق اذعان کرده‌اند فناوری‌هایی مانند رسانه‌های اجتماعی موجب کم‌رنگ شدن ارتباط میان اعضای خانواده‌ها شده است؛ چرا که افراد، وقت خود را به طور روزافزون صرف فعالیت‌های آنلاین و مجازی می‌کنند.

آمار و نتایج ارائه شده حاکی از آن است که افزایش تعداد کاربران فیس‌بوک و گذران وقت فراوان توسط جوانان در این فضا، در رابطه با ایرانیان هم صدق می‌کند. بر اساس یافته‌های طرح ایران و اینترنت، حدود 32 درصد از کاربران جوان اینترنت عضو فیس‌بوک هستند که این مورد بیان‌گر اقبال جوانان به این شبکه‌ی اجتماعی مجازی است (باستانی و همکاران، 1390).   

هر فردی نزدیک‌ترین رابطه را با اعضای خانواده‌اش دارد و معمولا اوقات فراغت خود، یعنی اوقاتی که به کار یا درس مشغول نیست را با اعضای خانواده‌اش می‌گذراند. بنابراین اعضای خانواده‌ی یک فرد، بیشترین آسیب را از فعالیت او در شبکه‌های اجتماعی می‌بینند و احتمالا بیشترین واکنش را نیز خواهند داشت. این استفاده‌ی زیاد تا جایی پیش می‌رود که می تواند روابط خانوادگی فرد را تحت تاثیر قرار داده و دچار تزلزل کند: افرادی که به میزان زیادی از اینترنت استفاده کرده‌اند، خود اظهار داشته‌اند که روابط خانوادگی‌شان دچار آفت و اختلال شده؛ اما روابط دوستانه‌ی آنها، بهتر و گسترده‌تر شده است (فیضی، 1384: 22).

یافته‌ها و نتایج تحقیقات کراوت و همکارانش نیز گواهی بر این نگرانی‌هاست. کراوت مدعی شد که استفاده از اینترنت موجب کاهش ارتباط فرد با خانواده‌اش و کوچک شدن حلقه‌ی اجتماعی پیرامون او و افزایش احساس تنهایی و افسردگی می‌شود (کراوت و همکاران، 1998: 374).

الیزابت بات، از نظریه‌پردازان مشهور نظریه‌ی شبکه است. بر اساس تحقیق خانم بات مشخص شد که چگونگی روابط همسران در خانواده، به رابطه‌ی زوج‌ها با محیط اجتماعی و حمایت‌هایی که از گروه‌های اجتماعی دریافت می‌کنند، بستگی دارد. اگر آن‌ها از پشتیبانی گروه‌های دیگر برخوردار باشـند، نیاز کمتـری بـه روابـط زناشـویی خواهند داشت. اگر این کمک‌ها و پشتیبانی‌ها نباشد، زن و شوهر به یکـدیگر وابسـتگی متقابـل می‌یابند (بات، 1373: 69).

در دسترس بودن سخت‌افزارهای اینترنتی مانند گوشی‌های موبایل، رایانه‌های کوچک قابل حمل و تبلت‌ها، و همچنین گسترش زیرساخت‌های شبکه‌ی جهانی اینترنت در کشور ما، باعث شده که شمار کاربران اینترنت روز‌به‌روز افزایش پیدا کند. در این میان، فعالیت‌ در شبکه‌های اجتماعی، سهم بزرگی از وقت کاربران اینترنت را به خود اختصاص می‌دهد. کاربران نه فقط در مدت‌زمانی که در خانه یا محل کار حضور دارند، بلکه در زمان تردد در مسیر بین خانه و محل کار و حتی در سفر، به راحتی می‌توانند از اینترنت استفاده کرده و حساب‌های کاربری خود را در شبکه‌های اجتماعی چک کنند. عاملی معتقد است شبکه‌ای شدن جامعه‌ی امروز، معنای همه‌چیز و هرچیزی را مورد بازاندیشی قرار داده و مفاهیم تازه‌ای نیز ایجاد کرده‌ است: اقتصاد، فرهنگ، اجتماع و حتی مفاهیم عام‌تری همچون مکان و زمان نیز در این فرآیند دگرگون شده یا همچنان در حال دگرگونی هستند (عاملی، 1388: 4).

افراد در فضای مجازی، روابطی متفاوت با روابط در فضای حقیقی را تجربه می‌کنند. شبکه‌های اجتماعی اینترنتی به دلیل مجازی بودنشان و اینکه افراد را رو در روی هم قرار نمی‌دهند، اقتضائات خاص خودشان را دارند. روابط در این فضاها صمیمی‌تر، دوستانه‌تر و بی‌پرده‌تر است. افراسیابی در این باره می‌گوید میان عضویت در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی، با مقوله‌هایی نظیر چگونگی ارتباط با جنس مخالف و شیوه‌ی محاورات اعضا در محیط بیرونی ارتباط وجود دارد. بنابراین می‌توان گفت میان عضویت در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و سبک زندگی جوانان، ارتباط وجود دارد (افراسیابی، 1392: 7).

گوشی‌ها و سیم‌کارت‌های موجود در بازار، این روزها امکان استفاده از اینترنت را در هرجا و هر زمان برای کاربران فراهم کرده‌اند. بسیاری از جوانان هنگامی که در خانه و در کنار اعضای خانواده‌شان قرار دارند، همزمان در شبکه‌های اجتماعی نیز فعالیت می‌کنند و دوستان‌ مجازی‌شان را در جریان مسائل مختلف زندگی‌شان و گاه حتی مسائلی که در خانه و در حریم خصوصی‌شان می‌گذرد، قرار می‌دهند.

این در حالی است که داشتن منافع، دل‌مشغولی، و حتـی سـرگرمی‌هـای مشـترک، ارتقـای میزان یکـدلی و هم‌فکری را به همراه خواهد داشت. تقویت این امر در میان زن و شوهر موجب افزایش رضـایت از زندگی مشترک می‌شود و بی‌توجهی به آن، جز هدایت امـواج بیگـانگی و سـردی بـه کـانون خانواده، نتیجه‌ای نخواهد داشت (فسائی، ملکی‌پور، 1392: 8).

اصل اساسی در ازدواج، مودت و گرمی روابط و وجود محبت است که به وسیله ایجاد ارتباط و سخنان مهرآمیز محقق می شود و ابزاری مثل اینترنت که توجه زن و مرد را از

1-1-3- چارچوبی برای تجزیه و تحلیل تصمیم گیری چندمعیاره مکانی      7

1-1-3-1- تعریف مسئله…………………………….. 9

1-1-3-2- معیارهای ارزیابی……………………….. 10

1-1-3-3-گزینه ها……………………………….. 10

1-1-3-4- وزن های معیار………………………….. 11

1-1-3-5- قواعد تصمیم گیری………………………….     11

1-1-3-6-تجزیه و تحلیل حساسیت…………………….. 11

1-1-3-7-……………………………………. پیشنهادها    12

1-2-فرایند تحلیل سلسله مراتبی………………… 14

1-2-1- اصول فرایند تحلیل سلسله مراتبی…………….. 15

1-2-2- مزایای فرایند تحلیل سلسله مراتبی…………… 16

1-3- وضع مدیریت مواد زائد جامد در شهرکرج………. 16

1-3-1-مولفه های مدیریت مواد زائد جامد شهری             16

1-3-2-مدیریت مواد زائد جامد شهری در شهر کرج            18

1-4-انتخاب روش دفع مواد زائد جامد…………….. 18

1-5- دفن بهداشتی……………………………. 20

1-5-1-روش های مهندسی دفن بهداشتی…………………. 22

1-6-مرور چند روش مکان یابی محل دفن مواد زائد جامد. 25

1-6-1- روش دراستیک……………………………… 25

1-6-2- روش MPCA ………………………………. 26

1-6-3- روش الک کردن منطقه ای و محلی………………. 27

1-6-4- نتیجه گیری از بررسی روش ها………………… 27

1-7-دستورالعمل ها و ضوابط در مورد مکان یابی محل دفن مواد زائد جامد………………………………………….. 28

      1-7-1- سازمان حفاظت محیط زیست ایالات متحده آمریکا   28

1-7-2- معیارها و ضوابط ایالت بریتیش کلمبیا در کشور کانادا    29

1-7-3- معیارها و ضوابط ارائه شده توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور 29

1-7-4- دستورالعمل ارائه شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست ایران     30

8-1-تعاریف قانونی و قوانین مربوط به مکان یابی محل دفن پسماند 31

فصل دوم

–پیشینه تحقیق……………………………………. 34

2-1- سوابق داخلی……………………………….. 34

2-2- منابع خارجی:………………………………. 40

 فصل سوم

3-1-معرفی منطقه مورد مطالعه 46

3-1-1- موقعیت شهرستان کرج 46

3-1-2- وضعیت آب و هوایی شهرستان کرج 46

‌3-1-3- ویژگی های جمعیتی شهرستان کرج 46

3-1-4- تعیین منطقه مورد مطالعه 47

3-2-مواد تحقیق 47

3-2-1- سخت افزار 49

3-2-2- نرم افزار 49

3-2-3- داده 50

3-2-3-1- کاربری اراضی و پوشش زمین 50

3-2-3-2- نقشه های رقومی توپوگرافی 1:50000 50

3-2-3-3- نقشه زمین شناسی 51

3-2-3-4- داده های هواشناسی 51

3-2-3-5- مراکز تاریخی و گردشگری 52

3-2-3-6- عمق آب زیرزمینی 52

3-2-3-7- نقشه خاکشناسی 52

3-2-3-8- مدل رقومی زمین( ده متری) 53

3-2-3-9- تصویر ماهواره ای IRS 53

3-2-3-10- زیستگاه های حساس 53

3-3- استانداردسازی فازی 53

3-3-1- استانداردسازی نقشه معیارها ( مشخصه ها) 53

3-3-2- استانداردسازی مشخصه ها با منطق فازی 54

3-4- مکان یابی محل دفن توسط فرایند تحلیل سلسله مراتبی 55

3-4-1- چارچوب مفهومی فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) 55

3-4-2- ایجاد یک ساختار سلسله مراتب 55

3-4-3- مقایسه عناصر تصمیم گیری به صورت مقایسه زوجی 55

3-4-4- محاسبه وزن های اهمیت نسبی معیارها 56

3-4-5- بررسی سازگاری در قضاوت ها 57

3-4-7- روش مقایسه زوجی 58

3-5- وزندهی افزودنی ساده 62

3-6- تعیین حداقل مساحت مورد نیاز برای محل دفن مواد زائد جامد 64

3-6-1- میزان رشد جمعیت 64

3-6-2- تولید سالیانه مواد زائد جامد 64

3-6-3- ارتفاع و شکل محل دفن 65

فصل چهارم

1-4- تدوین معیارها 67

4-1-1- زیستگاه های حساس 67

 

4-1-2- کاربری و پوشش زمین 67

4-1-3- فاصله از فرودگاه 68

4-1-4- فاصله از قنات ها، چاه ها و چشمه ها 68

4-1-5- فاصله از منابع آب سطحی 68

4-1-6- فاصله از سطح آب زیرزمینی 69

4-1-7- فاصله از شبکه راه ها و راه آهن 69

4-1-8- فاصله از سکونتگاه ها 70

4-1-9- فاصله از خطوط انتقال نیرو 70

4-1-10- فاصله از صنایع و معادن 70

4-1-11- فاصله از مراکز تاریخی و گردشگری 71

4-1-12- فاصله گسل ها 71

4-1-13- آب و هوا 71

4-1-14- سیل خیزی با دوره بازگشت یکصد ساله 72

4-1-15- ویژگی های خاک 72

4-1-16- شیب زمین 73

4-1-17- قابلیت دید 74

4-1-18- جمع بندی معیارها در مکان یابی محل دفن بهداشتی برای شهر کرج 74

4-2- ساختار سلسله مراتبی 100

4-3- نتایج فرایند مکان یابی محل دفن مواد زائد جامد شهری کرج 101

4-3-1- استانداردسازی 101

4-3-2- وزن نسبی هر یک از مشخصه ها 102

4-3-4- تعیین حداقل مساحت مورد نیاز برای محل دفن مواد زائد جامد 105

4-3-5-نقشه مناسبیت و اولویت بندی محل های دفن 106

فصل پنجم

5-1- تدوین معیارهای در مکان یابی محل دفن بهداشتی برای شهر کرج 110

5-2- مکان یابی و تصمیم گیری چندمعیاره 110

5-2-1- استانداردسازی فازی و سامانه اطلاعات جغرافیایی 111

5-2-2- فرایند تحلیل سلسله مراتبی 112

5-3- مدیریت مواد زائد و دفن بهداشتی 112

5-4- خطاهای احتمالی و منابع آن 114

5-5- نتیجه گیری 115

5-6- پیشنهادها 116

منابع مورد استفاده 118

ضمیمه 123

فهرست جدول ها

جدول 1-1- تفاوت های بین تصمیم گیر ی چند هدفی با تصمیم گیری چندشاخصه 6

جدول 1-2-جدول مقایسه مراحل روش مبتنی بر مقدار و روش مبتنی بر گزینه 9

جدول1-3- مشخصات مرکز دفن باغستان 24

جدول 1-4- مشخصات مرکز دفن حلقه دره 24

جدول 1-5- وزن هر کدام از هفت معیار در روش دراستیک. 26

جدول 2-1 معیارهای به کار رفته در تحقیقات و بررسی های انجام شده 44

جدول 3-1-  حالات مختلف برای مقایسه زوجی و مقادیر عددی آن 57

جدول 3-2- ماتریس مقایسه زوجی 59

جدول 3-3- انجام مراحل سه گانه برای دست آوردن وزن نسبی برای مثال ذکر شده 60

جدول 3-4- محاسبات مربوط به مرحله اول و دوم برای محاسبه نرخ سازگاری 60

جدول 3-5- رابطه بین تعداد معیارها و شاخص تصادفی بودن 61

جدول 4-1- درصد فراوانی باد در ایستگاه های هواشناسی کرج و کشاورزی کرج 86

جدول 4-2- استاندارد سازی زیر معیارهای فاصله و حریم ها 101

جدول 4-3- استاندارد سازی معیارهای ویژگی های فیزیکی سرزمین، کاربری اراضی، قابلیت دید و زیستگاه های حساس 102

جدول 4-4- وزن نسبی معیارهای اصلی و نرخ سازگاری مقایسه زوجی برای مکان یابی محل دفن پسماند 103

جدول 4-5- وزن نسبی زیر معیارهای ویژگیهای فیزیکی سرزمین و نرخ سازگاری مقایسه زوجی 103

جدول 4-6- وزن نسبی زیر معیارهای قابلیت دید 103

جدول 4-7- وزن نسبی زیر معیارهای فاصله و حریم ها و نرخ سازگاری مقایسه دوطرفه 104

جدول 4-8- وزن نسبی کاربری ها و نرخ سازگاری مقایسه زوجی 104

جدول 4-9- مساحت و امتیاز کسب شده توسط هر یک از مکان های حاصل از فرایند تحلیل سلسله مراتب 106

فهرست شکل ها

شکل 1-1- ورودی و خروجی در تجزیه و تحلیل تصمیم گیری چند معیاره مکانی 8

شکل 1-2 – چارچوب تجزیه و تحلیل تصمیم گیری چندمعیاره مکانی. 9

شکل1-3- سلسله مراتب مربوط به نمونه ای از مکان یابی 13

شکل 1-4- سلسله مراتب مولفه های مدیریت مواد زائد جامد 17

شکل 1-5- روش دفن سطحی 22

شکل1-6- روش دفن سراشیبی 23

شکل1-7- روش دفن ترانشه ای 23

شکل 3-1- موقعیت منطقه مورد مطالعه 48

شکل4-1- نقشه کاربری های موجود و پوشش زمین در محدوده مورد مطالعه 75

شکل 4-2- نقشه دشت های سیلابی در محدوده مورد مطالعه 76

شکل 4-3- نقشه فرودگاه، راه ها و سکونتگاه ها در محدوده مورد مطالعه 77

شکل 4-4- نقشه پراکنش قنات ها، چاه ها و چشمه ها در محدوده مورد مطالعه 78

شکل 4-5- نقشه منابع آب های سطحی در محدوده مورد مطالعه 79

شکل 4-6- نقشه خطوط انتقال نیرو در محدوده مورد مطالعه 80

شکل 4-7- نقشه پراکنش صنایع و معادن در محدوده مورد مطالعه 81

شکل 4-8- نقشه موقعیت گسلهای اصلی و فرعی در محدوده مورد مطالعه 82

شکل 4-9- نقشه دمای حداقل در سردترین ماه های سال در محدوده مورد مطالعه 83

شکل 4-10- نقشه بارندگی در محدوده مورد مطالعه 84

شکل 4-11- گلباد سالانه ایستگاه هواشناسی کرج 85

شکل 4-12- گلباد سالانه ایستگاه هواشناسی کشاورزی کرج 85

شکل 4-13- نقشه جهت شیب زمین در محدوده مورد مطالعه 87

شکل 4-14- نقشه شایستگی برای شیب زمین جهت مکان یابی محل دفن مواد زائد جامد شهر کرج 88

شکل 4-15- نقشه پراکنش مکان های تاریخی و گردشگری در محدوده مورد مطالعه 89

شکل 4-16- نقشه عمق آب زیرزمینی در محدوده مورد مطالعه 90

شکل 4-17- نقشه خاکشناسی در محدوده مورد مطالعه 91

شکل 4-18- نقشه شایستگی نفوذپذیری خاک برای مکان یابی محل دفن مواد زائد جامد شهر کرج 92

شکل 4-19- نقشه شایستگی عمق خاک برای مکان یابی محل دفن مواد زائد جامد شهر کرج 93

شکل 4-20- نقشه شیب زمین در محدوده مورد مطالعه 94

شکل4-21- قابلیت دید از راه ها در محدوده مورد مطالعه 95

شکل 4-22- قابلیت دید از مناطق مسکونی در محدوده مورد مطالعه 96

شکل 4-23- موقعیت منطقه مورد مطالعه بروی تصویر ماهواره ای 97

شکل 4-24- موقعیت منطقه حفاظت شده البرز مرکزی در محدوده مورد مطالعه 98

شکل 4-25- ساختار سلسله مراتبی بکار رفته  در مکان یابی محل دفن مواد زائد جامد شهر کرج 100

شکل 4-26- نقشه شایستگی نهایی در محدوده مورد مطالعه 106

شکل 4-27- نقشه اولویت بندی مناطق مناسب دارای حداقل مساحت برای محل دفن بهداشتی مواد زائد جامد شهر کرج 108

فصل اول: مقدمه و هدف ……………………………………………………………………………………………………………………………..1

1-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………1

1-2- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………………..2

فصل دوم: کلیات و مروری بر تحقیقات انجام‌شده ………………………………………………………………….3

2-1- پایش و اهداف آن………………………………………………………………………………………………………………………………….3

2-2- روش‌های نگهداری و تعمیر…………………………………………………………………………………………………………………….3

الف- تعمیر واکنشی یا اضطراری (حرکت تا خرابی)………………………………………………………………………………………..4

ب- تعمیر اصلاحی……………………………………………………………………………………………………………………………………………4

ج- تعمیر از کارافتادگی…………………………………………………………………………………………………………………………………….4

د- نگهداری و تعمیر پیشگیرانه………………………………………………………………………………………………………………………..5

ه- نگهداری و تعمیر پیش اقدامانه……………………………………………………………………………………………………………………6

و- نگهداری و تعمیر بر اساس قابلیت اطمینان…………………………………………………………………………………………………6

ی- نگهدارى و تعمیر پیشبینانه بر اساس پایش وضعیت ……………………………………………………………………………….6

2-3- هدف از نگهدارى و تعمیر بر اساس پایش وضعیت………………………………………………………………………………..7

2-4- روش‌های اجرای نگهدارى و تعمیر پیشبینانه بر اساس پایش وضعیت ……………………………………………….8

2-4-1- تحلیل روغن ……………………………………………………………………………………………………………………………………..8

2-4-2- تحلیل صوت ……………………………………………………………………………………………………………………………………..9

2-4-2-1-کمیت‌های اندازه‌گیری صوت……………………………………………………………………………………………………….10

الف-کمیت­های فیزیکی………………………………………………………………………………………………………………………………….10

ب-کمیت­های لگاریتمی صدا………………………………………………………………………………………………………………………….10

2-4-2-2- وسایل اندازه‌گیری صوت (ترازسنج صوت) ………………………………………………………………………………..11

2-4-2-3- روش‌های پایش وضعیت با استفاده از تحلیل صدا……………………………………………………………………..11

الف-پایش وضعیت به‌وسیله صدا به‌صورت پیوسته (لحظه‌ای) ……………………………………………………………………..11

ب-پایش وضعیت به‌وسیله صدا به‌صورت دوره‌ای………………………………………………………………………………………….11

2-4-3- تحلیل ارتعاشات……………………………………………………………………………………………………………………………….11

2-4-3-1- مشخصه‏های اصلی امواج ارتعاشی………………………………………………………………………………………………12

2-4-3-2- کمیت‌های اندازه‌گیری ارتعاش……………………………………………………………………………………………………13

الف-کمیت های فیزیکی ……………………………………………………………………………………………………………………………….13

ب-کمیت های لگاریتمی ارتعاش………………………………………………………………………………………………………………….13

2-4-3-3- دلایل استفاده از سیگنال‌های ارتعاشی در پایش وضعیت در ماشین‏آلات…………………………………13

2-4-3-4- ‌شناسایی عیوب  از طریق تحلیل   ارتعاشات………………………………………………………………………………..14

2-4-3-5- امکانات موردنیاز برای اجرای تحلیل ارتعاشات…………………………………………………………………………14

2-4-3-6- روش‌های پایش وضعیت به کمک تحلیل ارتعاش………………………………………………………………………14

الف- پایش وضعیت ارتعاش ماشین‌آلات به‌صورت مانیتورینگ……………………………………………………………………..14

ب- پایش وضعیت ارتعاش ماشین‌آلات به‌صورت دوره‌ای………………………………………………………………………………14

2-4-4- تحلیل حرارت…………………………………………………………………………………………………………………………………..15

2-4-4-1- روش‌های پایش وضعیت ماشین‌آلات با استفاده از تحلیل حرارت…………………………………………….15

الف- پایش وضعیت ماشین‌آلات به‌وسیله حرارت به‌صورت لحظه‌ای و پیوسته……………………………………………15

ب- پایش وضعیت حرارت ماشین‌آلات به‌صورت دوره‌ای با استفاده از دمانگاری فروسرخ ………………………….15

2-5- پایش وضعیت تسمه به کمک تحلیل حرارت………………………………………………………………………………………15

2-6- پایش وضعیت تسمه با استفاده تحلیل ارتعاش و صدا…………………………………………………………………………16

2-7- مروری بر تحقیقات انجام‌شده………………………………………………………………………………………………………………17

فصل سوم (مواد و روش‌ها)……………………………………………………………………………………………………………………….44

3-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..44

3-2- مواد تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………….44

3-2-1- میز آزمون پایش تسمه…………………………………………………………………………………………………………………..44

3-2-2- موتور الکتریکی………………………………………………………………………………………………………………………………..46

3-2-3- یاتاقان………………………………………………………………………………………………………………………………………………46

3-2-4- محور محرک سامانه تسمه‌ای…………………………………………………………………………………………………………47

3-2-5- تسمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………….47

3-2-6- پولی (چرخ تسمه) …………………………………………………………………………………………………………………………48

3-2-7- ارتعاش­سنج……………………………………………………………………………………………………………………………………..48

3-2-8- صوت­سنج………………………………………………………………………………………………………………………………………..49

3-2-9- میز محل نصب دستگاه­ها……………………………………………………………………………………………………………….51

3-3- روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………….51

فصل چهارم (نتایج، بحث و پیشنهادها )…………………………………………………………………………….55  4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………..55

4-2- طیف ارتعاشی تسمه‌ها………………………………………………………………………………………………………………………….55

4-3- داده‌های ارتعاشی………………………………………………………………………………………………………………………………….57

4-4- تجزیه واریانس داده‌های ارتعاشی…………………………………………………………………………………………………………57

4-5- مقایسه­ی داده‌های ارتعاشی تسمه‌ها……………………………………………………………………………………………………59

4-6- طیف صوتی تسمه‌ها……………………………………………………………………………………………………………………………..60

4-7- داده‌های صوتی تسمه­ها………………………………………………………………………………………………………………………..61

4-8- تجزیه واریانس داده‌های صوتی……………………………………………………………………………………………………………62

4-9- مقایسه نمودارهای داده‌های صوتی تسمه‌ها………………………………………………………………………………………..64

4-10- تغییرات ارتعاش و صدا در تسمه نو…………………………………………………………………………………………………..65

4-11- تغییرات ارتعاش و صدا در تسمه کهنه………………………………………………………………………………………………65

4-12- تغییرات ارتعاش و صدا در تسمه فرسوده………………………………………………………………………………………….66

4-13- نتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………………………………………………………..67

4-14- پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………………………………………..69

فهرست منابع…………………………………………………………………..……………………………………………….70

پیوست­ها…………………………………………………………………………………..……………………………………..79

 

فهرست جدول‌ها

عنوان                                                                                                                                 صفحه
 

جدول4-1: مقادیر داده‌های ارتعاشی تسمه‌ها برحسب (m/s2)……………………………………………………………………57

جدول4-2: تجزیه واریانس تاثیر نوع تسمه بر میزان ارتعاش (m/s2)……………………………………………………….. 58

جدول4-3: نتایج آزمون دانکن برای مقایسه میانگین اثر نوع تسمه بر میزان ارتعاش (m/s2)…………………..58

جدول4-4: مقادیر داده‌های صوتی تسمه‌ها برحسب (db)…………………………………………………………………………..61

جدول4-5: تجزیه واریانس تاثیر نوع تسمه بر میزان صوت (db)…………………………………………………………………62

جدول4-6: نتایج آزمون دانکن برای مقایسه میانگین اثر نوع تسمه بر میزان صوت (db)…………………………..63

پیوست 1: مشخصات فنی الکتروموتور سه فاز تیپ  90LA……………………………………………………………………….79

پیوست 2: مشخصات فنی کلی ارتعاش­سنج مدل (VB-8203)……………………………………………………………..80

پیوست 3: مشخصات الکتریکی ارتعاش­سنج…………………………………………………………………………………………..81

پیوست 4: مشخصات الکتریکی ارتعاش­سنج…………………………………………………………………………………………..82

پیوست 5: مشخصات صوت­سنج…………………………………………………………………………………………………………………83

پیوست 6: مقادیر داده‌های ارتعاشی……………………………………………………………………………………..84

پیوست 7: نتایج تجزیه واریانس اثر نوع تسمه بر میزان ارتعاش………………………………………………………………….84

پیوست 8: نتایج آزمون دانکن برای مقایسه میانگین اثر نوع تسمه بر میزان ارتعاش…………………………………84

پیوست 9: مقادیر داده‌های صوتی………………………………………………………………………………………………………………..85

پیوست 10: نتایج تجزیه واریانس اثر نوع تسمه بر میزان ارتعاش……………………………………………………………….85

پیوست 11: نتایج آزمون دانکن برای مقایسه میانگین اثر نوع تسمه بر میزان ارتعاش………………………………85

پیوست 12: مقادیر اندازه­گیری شده جرم و طول تسمه­ها…………………………………………………………………………..86

 

فهرست شکل‌ها

عنوان                                                                                                                                  صفحه
 

شکل2-1: منحنی وان حمام یا بستر رودخانه…………………………………………………………………………………………………5

شکل2-2: امواج ارتعاشات مکانیکی……………………………………………………………………………………………………………….12

شکل2-3: موتور و ابزارهای مورد استفاده جهت تعیین ضربه ……………………………………………………………………..23

شکل2-4: دستگاه جداسازی پسته با استفاده از انعکاس صدا………………………………………………………………………24

شکل2-5: موقعیت میکروفون‌های اطراف انژکتور………………………………………………………………………………………….29

شکل2-6: میز آزمون جهت تحصیل داده‌های ارتعاشی………………………………………………………………………………..30

شکل2-7: آزمون ارتعاشات پیچشی میل‌لنگ خودرو……………………………………………………………………………………34

شکل2-8: موتور آزمون برای تشخیص عیب شمع………………………………………………………………………………………..38

شکل2-9: (الف) محل نصب ارتعاش­سنج‌ها  (ب) موتور ……………………………………………………………………………40

شکل2-10: عیب‌یابی سوپاپ‌ها با روش انتشار صدا………………………………………………………………………………………43

شکل3-1: (الف) میز آزمون  (ب) میز آزمون و میز دستگاه‌ها  ………………………………………………………………….45

شکل3-2: میز آزمون …………………………………………………………………………………………………………………………………….46

شکل3-3: الکتروموتور …………………………………………………………………………………………………………………………………..46

شکل3-4: (الف) یاتاقان   (ب) محل یاتاقان………………………………………………………………………………………………..47

شکل3-5: محور محرک تسمه‌ای…………………………………………………………………………………………………………………..47

شکل3-6: تسمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………….47

شکل3-7: (الف)پولی دینام  (ب) مدل سیستم محرک تسمه‌ای ……………………………………………………………….48

شکل3-8: (الف) ارتعاش­سنج  (ب) ارتعاش­سنج به همراه پراب آن ……………………………………………………………49

شکل3-9: صوت­سنج و پراب آن ………………………………………………………………………………………………………………….50

شکل3-10: میز دستگاه­ها………………………………………………………………………………………………………………………………51

شکل3-11: اندازه‌گیری همزمان ارتعاش و صدا…………………………………………………………………………………………….53

شکل 3-12: محیط نرم افزار ارتعاش­سنج …………………………………………………………………………………………………….53

شکل 3-13: محیط نرم‌افزار صوت­سنج ………………………………………………………………………………………………………..54

شکل4-1: نمودار طیف ارتعاشی تسمه‌ها……………………………………………………………………………………………………….56

شکل 4-2: نمودار مقادیر میانگین ارتعاش تسمه­ها……………………………………………………………………………………….59