صفحه
فهرست جداول
  

عنوان
 
 
 
37
گروه بندی عوامل مؤثر در زمین لغزش به روش آنبالگان
جدول 3-1
39
عوامل ناپایداری های دامنه ای و امتیازدهی آنها به روش آنبالاگان (Anbalagan 1992)
جدول3-2
39
معیار پهنه بندی خطر خطر ناپایداری دامنه ای براساس امتیاز کل در روش آنبالاگان
جدول3-3
37
تقسیمات كشوری شهرستان املش
جدول4-1
45
مشخصات ایستگاه‌های هواشناسی پیرامون شهرستان املش
جدول 4-2
48
متوسط درجه حرارت ماهانه و سالانه ایستگاههای مورد استفاده بر حسب سانتی گراد
جدول 4-3
49
شاخص حرارتی ماهانه و سالانه طی دوره آماری بر حسب سانتی گراد
جدول 4-4
50
رژیم فصلی و درصد فصلی درجه حرارت لاهیجان
جدول 4-5
52
میانگین بارش ماهیانه بر حسب میلی متر
جدول 4-6
54
توزیع فصلی و درصدهای مربوط به بارندگی
جدول4-7
56
مقادیر حداکثر رطوبت نسبی ماهانه و سالانه طی دوره آماری موجود ( درصد)
جدول 4-8
57
مقادیر حداقل رطوبت نسبی ماهانه و سالانه سالانه طی دوره آماری موجود (درصد)
جدول  4-9
58
میانگین ماهانه رطوبت نسبی در ایستگاه لاهیجان ( درصد)
جدول 4-10
59
مقادیر سرعت باد ماهانه ایستگاه لاهیجان طی دوره آماری 92-1387
جدول4-11
61
طبقه بندی اقلیم محدوده مورد مطالعه  براساس طبقه بندی دمارتن
جدول4-12
62
ضریب رطوبت آمبرژه برای ایستگاه لاهیجان
جدول4-13
95
تحولات جمعیت شهرستان املش و روستای پیلدره در سالهای 90-1375
جدول 4-14
96
توزیع تعداد خانوار، جمعیت و بعدخانوار  روستای پیلدره طی سال های 90-1375
جدول 3-15
98
ترکیب و نسبت جنسی جمعیت در روستای پیلدره در سال90-1375
جدول4-16
99
امتیاز بندی مناطق از لحاظ سنگ شناسی
جدول 4-17
99
امتیاز بندی مناطق از لحاظ ساختار
جدول 4-18
100
امتیاز بندی مناطق از لحاظ مرفولوژی شیب
جدول 4-19
100
امتیاز بندی مناطق از لحاظ اختلاف ارتفاع
جدول 4-20
101
امتیاز بندی مناطق از لحاظ کاربری و پوشش گیاهی
جدول 4-21
101
امتیاز بندی مناطق از لحاظ منابع آبی
جدول 4-22
101
امتیاز بندی مناطق از لحاظ مجموع عوامل مؤثر در زمین لغزش
جدول 4-23
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

صفحه
فهرست اشکال
  

عنوان
 
 
 
9
نقشه جایگاه محدوده مورد مطالعه در تقسیمات سیاسی شهرستان ، استان و کشور
شکل 1-1
18
انواع حرکات دامنه ای
شکل 2-1
21
مرفولوژی زمین لغزش
شکل 2-2
32
مسیر تحقیق از مطالعات تا تهیه ی نقشه ی پهنه بندی نهائی
شکل 3-1
34
نقشه  منطقه بندی محدوده مورد مطالعه
شکل3-2
42
نقشه کاربری اراضی وضع موجود روستای پیلدره
شکل 4-1
43
عکس ورودی روستای پیلدره
شکل 4-2
48
نمودار متوسط درجه حرارت ماهانه در ماههای مختلف سال بر حسب درجه سانتی گراد
شکل 4-3
50
نمودار میانگین حداکثر و حداقل و متوسط درجه حرارت ماهانه در ماههای مختلف سال بر حسب درجه سانتی گراد
شکل4-4
51
نمودار درصد فصلی دما
شکل  4-5
52
نمودار توزیع بارش ماهانه در ایستگاه لاهیجان
شکل 4-6
53
نقشه هم بارش محدوده مورد مطالعه
شکل 4-7
55
نمودار توزیع فصلی بارندگی
شکل 4-8
55
نمودار منحنی آمبروترمیک ایستگاه لاهیجان در سالهای 92-1378
شکل  4-9
57
نمودار میانگین حداکثر و حداقل رطوبت نسبی
شکل  4-10
58
نمودار میانگین رطوبت نسبی
شکل  4-11
60
نمودار میانگین درجه سرعت وزش باد در منطقه
شکل  4-12
63
اقلیم نمای آمبرژه
شکل 4-13
65
نقشه  زمین شناسی محدوده مورد مطالعه
شکل 4-14
72
نقشه پهنه زلزله و گسلهای محدوده مورد مطالعه
شکل 4-15
80
نقشه تیپ اراضی در محدوده مورد مطالعه
شکل 4-16
83
نقشه توپوگرافی در محدوده مورد مطالعه
شکل 4-17
84
نقشه شیب در محدوده مورد مطالعه
شکل 4-18
85
نقشه جهت  شیب در محدوده مورد مطالعه
شکل 4-19
86
نقشه طبقات ارتفاعی در محدوده مورد مطالعه
شکل 4-20
/>87
نمایی از اراضی شیبدار در روستای پیلدره
شکل 4-21
88
نقشه  شبکه آبراهه­ها در محدوده مورد مطالعه
شکل4-22
89
عکس نمایی از رودخانه شیشارستان
شکل 4-23
94
نقشه  کاربری اراضی در محدوده مورد مطالعه
شکل 4-24
96
نمودار تعدادجمعیت شهری و روستایی شهرستان املش در سال های 85 و 90
شکل 4-25
97
نمودار توزیع تعدادخانوار، جمعیت­ و­ بعدخانوار روستای پیلدره طی­ سال­های     90-1375
شکل 4-26
98
نمودار توزیع نسبت جنسی روستای پیلدره در سال 1390
شکل 4-27
102
نقشه  پهنه بندی خطر زمین لغزش  محدوده مورد مطالعه
شکل 4-28
109
نمایی از دخالت انسان در تشدید پدیده زمین لغزش در روستای پیلدره
شکل5-1
109
نمایی از زمین­لغزش در باغات چای روستای پیلدره
شکل5-2
112
نمایی از آسیب منازل مسکونی در اثر وقوع زمین لغزش در روستای پیلدره
شکل5-3
116
نمایی از جلوگیری از پیشرفت زمین لغزش در روستای پیلدره
شکل 5-4
 

 

 

چکیده

لغزش، حرکت یکپارچه و ناگهانی حجمی از خاک و موادّ سطح دامنه­هاست که به پایین دست دامنه­ها منتقل می شود. در سال های اخیر وقوع زمین لغزش­ها در مناطق شمالی کشور بدلیل تغییر کاربری اراضی تخریب جنگل و احداث جاده افزایش یافته است.

زمین لغزش و ریزشهای سنگی نمونه‌هایی از حرکات توده ای زمین هستند، زمین لغزه در جاده‌های­جنگلی از جنبه‌های مختلفی باعث بروز خسارتهای مستقیم­وغیرمستقیم می‌شود و خسارتهایی­شامل ایجاد محدودیت در مدیریت و بهره برداری از جنگل، نابودی و تخریب رویشگاه‌ها را در پی دارد. همچنین علاوه بر تلفات جانی زمین­لغزش خسارات مالی عمده، تلف شدن دام روستائیان و تخریب زیرساختها و زمینهای كشاورزی را به همراه دارد. بنابراین با شناخت از زمین­لغزشها می­توان از بروز آنها جلوگیری كرد و زمین­لغزش را تثبیت كرد. برای این کار در این پژوهش با توجه به نقشه زمین شناسی، گسل­ها و توپوگرافی و شیب و جهت شیب منطقه مورد مطالعه و بررسی­های میدانی با تهیه نقشه پهنه­بندی می­توان مناطق مستعد وقوع زمین لغزش را شناسایی و از وقوع زمین لغزشهای احتمالی جلوگیری كرد. منطقه مورد مطالعه یعنی شرق گیلان از نظر حساسیت و وقوع زمین لغزش بسیار مستعد و برای پیشگیری یا دوری جستن نیاز به پهنه­بندی و مطالعات عمیق دارد.

لذا با توجه به اینکه در این پژوهش محدوده مورد مطالعه روستای پیلدره شهرستان املش در شرق گیلان می باشد که با استفاده از روش آنبالگان و با توجه به عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش روستای مورد مطالعه به تحلیل و پهنه بندی شهرستان و همچنین بررسی نقاط پرخطر و کم خطر آن و واقع شدن روستا در کدام پهنه پرداخته شده است.

 

واژگان کلیدی : حرکات دامنه ای- شرق گیلان – روش آنبالگان

مقدمه

زمین لغزش پدیده ای است که در بعضی از کشورها حتی بیشتر از زلزله خسارات جانی و مالی داشته است بطوریکه در دهه 1990 تا 2000 میلادی توسط سازمان یونسکو بعنوان دهه مقابله با بلایای طبیعی مطرح شده و در آن زمین لغزش بعنوان یکی از اشکال بلایای طبیعی مطرح است و مطالعه همه جانبه پدیده زمین لغزش یکی از اهداف عمده در برنامه یونسکو که 14درصد از کل خسارات و تلفات وارده بر اثر وقوع مخاطرات طبیعی را در بر می گیرد در طی برنامه توسعه اقتصادی- اجتماعی در ایران بیش از 16/1 میلیارد دلار خسارت گزارش شده است. ایران به دلیل شرایط خاص زمین شناسی، توپوگرافی و آب و هوایی از جمله مناطق مهم لغزه خیز به شمار  می آید و سالانه خسارت های قابل توجهی بر اثر وقوع زمین لغزش گزارش می شود. اثرات مخرب و جدی این پدیده­ی مهم زمین­شناسی، در مناطق فعال تکتونیکی لرزه خیز، سیل­خیز و دارای سازندهای رسوبی و تبخیری حساس به فرسایش به وضوح قابل مشاهده است. عوامل متعددی در تحریک و فعالیت حرکات دامنه­ا ی تأثیر می گذارند که به عنوان مثال می توان از عواملی مانند تغییر شرایط زمین شناسی، جنس سنگ، خصوصیات مورفولوژی، کاربری زمین، گسترش مناطق مسکونی، احداث راه ها و غیره نام برد. تخریب سازه های

انسان تنها موجودی است كه با همنوعان خودبه تبادل نظر می پردازد وبرای شناخت وحل مشكلات خود با آنان مشورت وازراهنمایی آنان استفاده می كند .راهنمایی ومشورت درطول زندگی آدمیان مطرح بوده وآنان باكسانی كه مورد قبول واعتمادشان بوده مشورت می كرده اند .باتوسعه علوم انسانی ورشدعلوم رفتاری به راهنمایی ومشاوره به عنوان شاخه ای مستقل ازعلوم رفتاری توجه شد. امروزه راهنمایی ومشاوره به صورت حرفه ای یاورانه برای كمك به افرادی است كه دررشد،سازگاری ،تصمیم گیری،روابط خانوادگی،مهارتهای اجتماعی وشیوه زندگی مشكلاتی دارند ومشاوره به این افراد كمك می كند تاراه حل مناسبی برای مشكلات بیابند. مدرسه و محیطهای آموزشی کانون توجه صاحبنظران سلامت روان هستند. از این رو که این محیط با گروههای سنی که به عنوان گروههای حساس شناخته می شوند سروکار دارند. علاوه بر اینکه سنین دبستان و راهنمایی و دبیرستان به عنوان سنینی شناخته می شوند که پایه ریزی شخصیت افراد در بزرگسالی در این سنین روی می دهد.

مساله قابل توجه این است که این دسته از گروههای سنی بیشتر اوقات خود را در این مدارس و محیطها می گذرانند و روشن است که فضای این موقعیتها تاثیرات مهمی بر سلامت افراد در بزرگسالی دارد. بر این اساس صاحبنظران مسائل روانی در کنار توصیه به خانواده ها در جهت شناخت عوامل موثر در بهداشت روانی و تامین آن ، مراکز آموزشی و مدارس توجه خود قرار می دهند و ایجاد آشنایی و رعایت این عوامل را در مدارس اکیدا توصیه می کنند. رسیدن به اهداف آموزشی که مدارس به عنوان اهداف اساسی خود به آنها توجه دارند مستلزم تامین بهداشت روانی دانش آموزان است. تحقیقات متعدد نشان می دهد که سلامت روانی دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی آنها رابطه دارد. و دانش آموزانی که به نحوی از مشکلات روانی یا از فقدان بهداشت روانی مناسب رنج می برند اغلب با افت تحصیلی مواجه هستند. بنابراین ضروری به نظر می رسد جهت تامین شرایط مناسب برای نیل به اهداف آموزشی ، تربیتی و تضمین سلامت افراد در جامعه در سنین مختلف اعمال شیوه های مناسب جهت تامین بهداشت روانی در مدارس مدنظر قرار گیرد.

اهمیت مشاوره و مشورت در دین مقدس اسلام كراراً مورد توجه ائمه ی اطهار و بزرگان دین قرار گرفته است .

بشر امروز در یك دوره ی پیچیده زندگی می كند ، یكی از مشخصات این دوره ، تخصصی شدن مسائل و وابستگی افراد به یكدیگر جهت استفاده از تخصص آنها برای تداوم یك زندگی متعادل است . لذت بردن از زندگی شخصی و رشد و تعالی شخصیت ، شكوفا نمودن استعدادها و ارضای نیازها ، اعم از نیازهای اولیه ی جسمانی ، نیاز به امنیت و آرامش ، نیاز به تعلق نیاز به دوست داشتن و دوست داشته شدن ، نیاز به احترام و نیاز به شكوفایی در دنیای امروز فرایند ساده ای نیست ، در تمام این مراحل به مشاور و مشاوره نیازاست .

وظیفه نهاد آموزش و پرورش ، در آماده كردن دانش آموزانی كه نیروی انسانی فردا تلقی می شوند ، برای مواجهه و سازگاری با مقتضیات قرن بیست و یكم كه از حساسیت ویژه ای برخوردار است   بسیار حساس و سنگین است . اضطراب ، افسردگی ، سوء مصرف مواد مخدر ، رفتارهای نابهنجار ، مشكلات تحصیلی ، گرایش ارتباط با جنس مخالف از عمده ترین مشكلات روانی اجتماعی دانش آموزان است ، اهداف آموزش وپرورش زمانی تحقق خواهند یافت كه برنامه ها و محتوای آموزشی با توجه به نیازها وامكانات دانش آموزان تهیه و اجرا گردند.ازطریق « خدمات راهنمایی ومشاوره »می توان تواناییها ونیز محدودیت های دانش آموزان راشناخت واز امكانات موجود حداكثر استفاده را به عمل آورد.مشاور تحصیلی با شناخت دانش آموزان در زمینه های گوناگون می تواند آنان را به رشته های تحصیلی مناسب راهنمایی كندوآنان را در حل مشكلات یاری دهد.گرچه آشنایی معلم با فنون راهنمایی تدریس و عملكرد او را مؤثر وپربار می سازد،ولی معلم به تنهایی نه می تواند ونه فرصت داردبه تمام مسائل و مشكلات روانی وخانوادگی وتحصیلی دانش آموزان رسیدگی كندوبرای هر كدام راه حل ارائه دهد.ازاین رو،مشاور تحصیلی با همكاری معلم وخانواده و مسئولان مدرسه می توانددانش آموزان را در جهت رفع مشكلات تحصیلی و خانوادگی و روانی وتأمینثبات عاطفی یاری دهدونهایتاً نیل به اهداف آموزش وپرورش را ممكن سازد.

 

بیان مسأله :

انسان تنها موجودی است که با همنوعان خودبه تبادل نظر می پردازد وبرای شناخت وحل مشکلات خود با آنان مشورت وازراهنمایی آنان استفاده می کند.راهنمایی ومشورت درطول زندگی آدمیان مطرح بوده وآنان باکسانی که مورد قبول واعتمادشان بوده مشورت می کرده اند.باتوسعه ی علوم انسانی ورشدعلوم رفتاری به راهنمایی ومشاوره به

کلید واژه: حقوق مدنی، حقوق مدنی زوجه، محدوده ریاست زوج، شروط ضمن عقد، قاعده الاهم­فالاهم

عنوان                                    صفحه

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….1

فصل اول: تبیین مفاهیم و قلمرو ریاست زوج………………………………………………………8

 مبحث اول: تبیین مفاهیم……………………………………………………………………………………10

  گفتار اول: حقوق مدنی………………………………………………………………………………………………………….10

   الف) مفهوم لغوی…………………………………………………………………………………………………………………10

   ب) مفهوم اصطلاحی……………………………………………………………………………………………………………11

    1- حقوق در مفهوم ذاتی……………………………………………………………………………………………………..12

    2- حقوق در مفهوم شخصی………………………………………………………………………………………………..12

  گفتار دوم: واژگان مرتبط………………………………………………………………………………………………………..19

   الف) حقوق فردی………………………………………………………………………………………………………………..19

   ب) حقوق اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………..21

   ج) قیمومت…………………………………………………………………………………………………………………………23

 مبحث دوم: قلمرو ریاست و اختیارات زوج……………………………………………………….27

  گفتار اول: ریاست مرد و اداره زندگی مشترک…………………………………………………………………………..29

   الف) تعیین مسکن و اقامتگاه…………………………………………………………………………………………………31

   ب) تاثیر در کسب تابعیت……………………………………………………………………………………………………..32

   ج) ولایت بر فرزندان و تربیت آنها ………………………………………………………………………………………..32

   د) تامین معاش خانواده…………………………………………………………………………………………………………33

  گفتار دوم) ریاست مرد و تحدید آزادی های اعضا خانواده…………………………………………………………36

   الف) ریاست مرد و تحدید آزادی های زوجه…………………………………………………………………………..37

تمکین زوجه………………………………………………………………………………………………………………37
نظارت بر رفت و آمد و معاشرت زوجه…………………………………………………………………………38
2-1) سرپرستی زوج……………………………………………………………………………………………………39

2-2) حق استمتاع زوج………………………………………………………………………………………………..40

   ب) ریاست مرد و تحدید آزادی های فرزندان………………………………………………………………………….41

فصل دوم) تعیین حقوق مدنی زوجه و موارد تزاحم آن با اختیارات زوج…………..44

 مبحث اول) حقوق مدنی زوجه………………………………………………………………………….47

  گفتار اول) حقوق فردی…………………………………………………………………………………………………………49

   الف) آزادی انتخاب شغل………………………………………………………………………………………………………49

   ب) آزادی انتخاب محل اقامت………………………………………………………………………………………………50

   ج) حق تابعیت، تحصیل و ترک تابعیت…………………………………………………………………………………..51

   د) حضانت فرزند…………………………………………………………………………………………………………………51

   ه) حق استفاده از نام خانوادگی زوج……………………………………………………………………………………….52

   و) حق ادامه تحصیل…………………………………………………………………………………………………………….52

   ز) استقلال مالی زوجه………………………………………………………………………………………………………….53

    1) اصل عدم ولایت…………………………………………………………………………………………………………….54

    2) آیه 32 سوره نساء…………………………………………………………………………………………………………..55

    3) قاعده « الناس مسلطون علی اموالهم   »………………………………………………………………………………..56

   ح) مهریه……………………………………………………………………………………………………………………………57

   ط) نفقه………………………………………………………………………………………………………………………………58

  گفتار دوم) حقوق اجتماعی…………………………………………………………………………………………………….61

   الف) حق فعالیت های سیاسی و اجتماعی……………………………………………………………………………….62

   ب) پذیرش سمت قیمومت……………………………………………………………………………………………………64

 مبحث دوم) شناسایی مصادیق تزاحم………………………………………………………………66

  گفتار اول) جلوه های تزاحم در ارتباط با حقوق فردی زوجه……………………………………………………..67

   الف) حق اشتغال………………………………………………………………………………………………………………….67

   ب) آزادی انتخاب محل اقامت………………………………………………………………………………………………69

   ج) اجازه شوهر برای خروج از کشور……………………………………………………………………………………..71

  گفتار دوم) جلوه های تزاحم در حقوق اجتماعی زوجه………………………………………………………………74

   الف) حقوق اجتماعی و سیاسی……………………………………………………………………………………………..74

   ب) پذیرش سمت قیمومت توسط زوجه…………………………………………………………………………………77

فصل سوم: ارائه راهکارهای حل تزاحم……………………………………………………………..79

 مبحث اول: حل تزاحم از طریق شرط ضمن عقد……………………………………………….83

  گفتار اول: احکام کلی شرط ضمن عقد…………………………………………………………………………………….84

   الف ـ تعریف شرط و اقسام آن………………………………………………………………………………………………84

  ب ـ شروط فاسده…………………………………………………………………………………………………………………85

 گفتار دوم: شروط ضمن عقد نکاح و جایگاه آن در حل تزاحم…………………………………………………….91

   الف ـ خصوصیات شرائط ضمن عقد نکاح……………………………………………………………………………..91

    ب) شروط پیشنهادی…………………………………………………………………………………………………………..95

    ج)  ضمانت اجرائی شروط ضمن عقد نکاح…………………………………………………………………………..97

 مبحث دوم: شناسایی مرجحات در جهت حل تزاحم………………………………………..100

  گفتار اول: احکام و مبانی قاعده الاهم فالاهم…………………………………………………………………………..101

   الف) ادلّه قاعده الاهمّ فالاهمّ……………………………………………………………………………………………….101

ادله لفظی………………………………………………………………………………………………………………….102
ادله غیر لفظی(لبی)…………………………………………………………………………………………………….104
  گفتار دوم: قاعده الاهم فالاهم و حل تزاحم…………………………………………………………………………….106

نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………….114

فهرست منابع……………………………………………………………………………………………..117

مقدمه:

درک موقعیت و شأن حقوق زن، متوقف بر بررسی بی طرفانه ای است که مبتنی بر مبانی واقعی باشد. بی خبری جوامع بشری از مواهب فطری روحی زن قرنها است که زن را در برزخی از قضاوت های نادرست قرار داده و شخصیت کاذبی را به وی تحمیل کرده بود. از این رو بشر متمدن در اظهار نظر پیرامون شخصیت زن دچار سردرگمی شده است. عدم شناخت طبیعت زن و مواهب روحی او بزرگترین عامل رکود تکامل بشر است؛ زیرا نیمی از زندگی آدمی بسته به وجود زن است و سعادت نیم دیگر زندگی مرد هم بر مواهب وجودی زن شایسته استوار است. لذا برای حفظ نظام جامعه و برقرار شدن عدالت اجتماعی لزوم پرداختن به حقوق زن به صورت چشمگیری ضروری به نظر می رسد. سیر تکاملی ابعاد مختلف شخصیت زن و اهمیت نقش وی در روند ساختار تاریخ نمایانگر آن است که از اعصار قدیم تاکنون در هر جامعه ای که فضیلت و اخلاق و دانش حاکم بوده است، زن آزادتر می زیسته است و هر اندازه که جهل و خرافات بر جوامع حکمفرما بوده زن تنها در معرض تمایلات مردان قرار می گرفت.

بدون تردید درطول تاریخ بشریت، با بررسی شرایط مختلف حقوق زنان، این نتیجه حاصل می‌شود که در تمدن ‌ها و جوامع مختلف حسب مقتضیات و یا پیشینه فرهنگی و اجتماعی اعصار مختلف، حقوق زن فراز و نشیب های فراوانی را دیده و در قرون متمادی، حقوق زن مورد بی‌مهری واقع شده است. با رشد آگاهی‌های بشری، خصوصاً با ورود مکتب حیات‌بخش اسلام جایگاه زن تغییر اساسی پیدا کرده و مفاهیم عمیق اسلامی، شأن و منزلت زن را دگرگون ساخت. هر چند برخی کج‌اندیشی‌ها، تفسیری متفاوت از وجهه‌ی زن نشان داده است؛ ولی این به معنای هویت واقعی زن نبوده، بلکه تفاسیر حقیقی و واقعی، خصوصاً از منظر اسلامی، نشان از تحول حقوق زن و جایگاه ممتاز آن در دگرگونی تحولات و فرایند فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جوامع دارد. اگر سیستم‌های حکومتی استثماری ستم‌ مدارانه انسان‌ها در قرون متمادی از زن، صرفاً به عنوان ابزاری برای رسیدن به آمال و آرزوهای واهی استفاده نموده‌اند، اما مبانی تفکر اسلامی، شخصیت واقعی زن را در جهت تحکیم بنیان خانواده ذکر می‌نماید و او را با فضایل اخلاقی و ارزش‌های والای انسانی معرفی و ملاک برتری را صرف جنسیت نمی‌داند؛ لذا رشد تکامل شخصیت او نیز به تبع جنسیت نیست. این مهم تا جایی اهمیت می‌یابد که غضب و رضایت او خشم و خشنودی خداوند را در پی دارد.

به نظر می‌رسد آنچه که در ادوار مختلف و جوامع، تعرض به حقوق زن را سبب شده است، کج فهمی و تفسیر به رأی اشخاص بنا به سلیقه‌های شخصی از موقعیت مردان در خانواده و جامعه می باشد.

بیان مسئله:
تشکیل زندگی مشترک زن و مرد ریشه در حکمت خالق هستی دارد. با نگاهی به آفرینش انسان نیازهاو غرایز طبیعی او می توان پی به حکمت باری تعالی برد. تمایل زن و مرد به یکدیگر که خداوند آنها را مایه آرامش و انس همدیگر میداند موجب توالد و تناسل این شاهکار آفرینش می باشد. انسان نیز با تدبیری که خداوند در وجود وی نهاده است خانواده را بهترین قالب برای نیل به این هدف برگزیده است. دین مبین اسلام که برای همه ابعاد زندگی انسان برنامه ریزی دقیق دارد به نهاد خانواده نیز توجه ویژه ای داشته است. ازدواج امری مقدس در شرع اسلام شمرده میشود. در روایات این سنت پیامبر اعظم(ص) به عنوان معیاری که پیروان ایشان را از غیر تمییز می دهد شناخته شده است. حقوق ایران که برگرفته از فقه امامیه است به تاثیر از آن اهتمامی جدی در امر ازدواج داشته است و قواعد فراوانی را وضع کرده است. از خواستگاری، نامزدی، شرایط و موانع نکاح گرفته، تا آثار این امر مقدس و موارد مختلف انحلال این عقد به تفکیک در حقوق ایرن بررسی شده است. از جمله آثاری قانونی که در پی انعقاد نکاح و پیدایش نهاد خانواده به منصه ظهور میرسد استقرار ریاست زوج بر خانواده و به طریق اولی بر زوجه است. زیرا خانواده به عنوان مهمترین عضو جامعه بشری مانند همه جوامع خرد و کلان ساخته انسان نیازمند سرپرست و رئیسی است که امور آنرا سامان بخشد و در مواقع گوناگون با تصمیم گیری صحیح مشکلاتش را حل کند.در ایران این وظیفه بر عهده مرد نهاده شده است(قانون مدنی،ماده1105). البته برداشتهای متفاوتی از مفهوم ریاست زوج بر زوجه به عمل آمده است.برخی دامنه این ریاست را به همه شئون زندگی زوجه تسری می دهند و تا آنجا پیش میروند که مرد را قیم زن تلقی می کنند. البته این برداشت های افراطی از احکام اسلام و قوانین موضوعه طرافداران چندانی ندارد و مورد نقد فقها و حقوقدانان نیز قرار گرفته است؛ به عنوان مثال آیت ا… جوادی آملی در راستای تحدید و نقد نظر کسانی که رابطه زوج و زوجه را از نوع قیمومت می دانند، می فرمایند: قیمومت مرد بر زن مربوط به آنجایی است که زن در مقابل شوهر و شوهر در مقابل زن باشد(جوادی آملی، 1369: 363).

چرا که زوجه قبل از آنکه تحت ریاست زوج قرار بگیرد به عنوان یک انسان حقوق خاص خود را دارد. با مطالعه متون اسلام و بویژه قرآن کریم به خوبی روشن میشود که از نگاه اسلام نیز که مبنا و زیر بنای قوانین ما را تشکیل می دهد، زن انسانیست همچون مرد با تمام ویژگیها و لوازم انسانیت. زن قبل از این که وارد خانواده شود و نقش همسری داشته باشد به عنوان یک فرد از جامعه، جدای از زن یا مرد بودنش از حقوقی که جامعه برای او در نظرگرفته برخوردار است. زن با ازدواج و وارد شدن به کانون خانواده تغییر ماهیت نمی دهد که بحث محروم شدن از حقوق وی مطرح باشد. بلکه وی به عنوان یک زن عهده دار یک نقش در نهاد خانواده می شود که این مسولیت پذیری طبیعتا برای وی امتیازات و البته محدودیت هایی دارد. البته این محدودیت ها ماهیتی قراردادی دارد. چرا که زن آگاهانه و با اراده خود عهده دار این نقش می شود. یعنی زن وقتی می خواهد وارد کانون خانواده شود به عنوان مثال می داند که ریاست خانواده ازآن شوهر است و از نتایج این امر آگاهی دارد. البته این محدودیت ها نیز در جهت کیان و بقای نهادی است که زن با همکاری شوهر خود خواهان تشکیل آن است. اگر بنا باشد اراده زن و شوهر در تنظیم امور خانواده ارزش برابر داشته باشد معلوم نیست اختلاف سلیقه را در کجا باید حل کرد(کاتوزیان، 1389: 164). بنابراین تا اینجا مشکلی وجود ندارد. ولی اختلاف زمانی حادث می شود که زن درک درستی از حقوق و نیز محدودیت هایی که در نتیجه وارد شدنش در نهاد خانواده بر وی بار مشود و ظاهرا با رضایت خود عهده دار آنها شده است نداشته باشد و در طرف مقابل نیز مرد از این تکلیفی (ریاست خانواده) که برعهده وی گذاشته شده در جهت تحکیم پایه های خانواده استفاده نکرده و در صدد سوءاستفاده از آن برآید؛ که این خود نتیجه عدم اطلاع دقیق از علت اعطای این مسولیت به وی و نیز دامنه این مسولیت است. بنابراین نیاز است که زن و مرد اطلاعی جامع ودقیق از حقوق و تکالیف خانوادگی خود و نیز حدود آن داشته باشند.یعنی زن وقتی می خواهد در خانواده نقش زوجه را بر عهده بگیرد باید بداند که با پذیرش این نقش چه محدودیت هایی را قبول می کند و البته در کنار این محدودیت ها چه حقوقی دارد و مرد نیز باید بداند که این ریاست یک ریاست مطلق و بی چون و چرا نیست و بیشتر شبیه یک وظیفه اجتماعی است تا اجرای یک حق شخصی.

بنابراین امید است که با در نظر گرفتن ریاست مرد بر خانواده از یک طرف و حقوقی که زن به عنوان عضوی از جامعه از آنها برخوردار است به این پرسش که چه تزاحماتی ممکن است بین این حقوق حادث شود پاسخی شایسته داده شود. واین که آیا می توان از راه مطالعه دقیق محدوده ریاست مرد بر خانواده و نیز شناسایی حقوق مدنی زوجه از راه مطالعه قوانین، راهکارهایی را در جهت حل این تزاحمات ارائه نمود؟

سوالاتی که این پژوهش در راستای پاسخگویی به آن تدوین گردیده اند عبارتند از:
مهمترین مصادیق تزاحم میان حقوق مدنی زوجه و ریاست زوج چیست؟
قلمرو ریاست زوج بر کانون خانواده تا چه محدوده ای است؟
مهمترین حقوق مدنی زوجه بر اساس قوانین چیست؟
راهکارهای حل تزاحم میان حقوق زوجه و ریاست زوج کدام است؟
 

اهمیت و ضرورت پژوهش:
حقوق خانواده به ویژه حقوق زن اهمیت قابل ملاحظه ای دارد. از آنجا که در نظام حقوقی خانواده در اسلام گهگاه تقاوت هایی بین زن و مرد وجود دارد برخی ناآگاهان آنرا بر تبعیض های ناروا حمل نموده و از این جهت اسلام را مورد سوال یا حمله قرار می دهند. با توجه به اینکه مقررات اسلام در قوانین موضوعه ایران نیز انعکاس یافته چنین ایرادهایی را بر قوانین حاکم بر حقوق زن در ایران نیز می گیرند. بنابراین برای روشن شدن حقیقت امر می بایست مطالعه جامعی بر روی حقوق زوجه صورت بگیرد تا معلوم شود که این ایرادها واقعا ریشه منطقی دارند و یا خیر ناشی از ناآگاهی نسبت به قوانین می باشند، یا اینکه ناشی از برداشت ناصحیح از علت چنین تفاوت هایی می باشد. با توجه به اینکه اکثر مطالبی که مورد نگارش نویسندگان واقع شده بیشتر در زمینه حقوق زن در جامعه می باشد و کمتر نویسنده ای بوده که حقوق زن در جامعه را از حقوق وی در خانواده تفکیک کند، نیاز است که پزوهشی جامع در این زمینه صورت بگیرد. علاوه بر این در خصوص علت اعطای ریاست خانواده به مرد و نیز محدوده این ریاست بیشتر در کتب فقهی بحث شده است و آنچه در کتب حقوقی مورد بحث واقع شده جنبه سطحی دارد و در خلال بحث در مورد حقوق خانواده مطرح شده است. فلذا نیاز است که با مطالعه دقیق بر روی فلسفه و محدوده اعطای این حق و البته تکلیف بر مرد بتوان تصویری روشن از این امر ارائه نمود.

زن در جامعه ما از همه حقوقی که برای یک فرد می­توان در نظر گرفت برخوردار است و تا زمانی که وارد خانواده نشده و وظیفه  همسری را در خانواده بر عهده نگرفته هیچ محدودیتی در استیفای این حقوق پیش روی خود نمی بیند. ولی وقتی وارد کانون خانواده می شود با یک سری از محدودیتها رو به رو می شود. بنابراین لازم است که اولا حقوق خود را به عنوان یک زوجه در خانواده بداند و نیز آمادگی لازم جهت قبول محدودیتهایی که در نتیجه پذیرش این نقش بر وی تحمیل می شود را داشته باشد. زوج نیز بایستی بداند که حقوق اعطایی به وی در راستای حفظ و تحکیم این نهاد مقدس می باشد و نباید در اعمال آنها در مقام سوء استفاده برآید. واین میسر نیست جز از طریق آشنایی دقیق آنها با حقوق و تکالیف خودشان.

با توجه به مطالبی که بیان شد انجام پژوهشی در این زمینه ضروری می نماید؛ چرا که یکی از عوامل طلاق در جامعه ما درک نادرست زن و شوهر از حقوق و تکالیف خود و طرف دیگر می باشد.

اهداف پژوهش:
شناسایی مصادیق تزاحم میان حقوق مدنی زوجه و ریاست زوج.
تعیین قلمرو ریاست زوج بر کانون خانواده.
تعیین حقوق مدنی زوجه بر اساس قوانین.
تبیین راهکارهای حل تزاحم میان حقوق زوجه و ریاست زوج.
پیشینه پژوهش:
در زمینه حقوق زنان در ایران کتابهای متعددی نوشته شده که حقوق زنان را به طور کلی مورد بررسی قرار داده اند.از جمله این کتابها میتوان به کتاب «بیم ها و امیدها،درآمدی بر جایگاه و حقوق زنان در قوانین جمهوری اسلامی ایران» از شهیندخت مولاوردی اشاره کرد یا کتاب «حقوق زن در ایران واسناد بین المللی» از سیدعباس حسینی که هر دو کتاب اشاره ای کلی به حقوق زنان داشته و فقط در مقام بیان این حقوق بوده اند بدون اینکه تحلیلی در این زمینه ارائه دهند. در میان حقوقدانان نیز کسانی بوده اند که در این زمینه اقدام به تالیف کتاب هایی نموده اند؛ از میان آنها می توان به «حقوق مدنی(حقوق خانواده)» اثر دکتر کاتوزیان، «حقوق خانواده» از اسدالله امامی و سید حسین صفایی اشاره کرد.

در میان فقها نیز می توان از امام خمینی (ره)، آیت الله جوادی آملی، شهید دکتر بهشتی و… نام برد که از منظر مباحث فقهی به مطالعه و تشریح حقوق زن در جامعه و خانواده پرداخته اند.

در این زمینه مقالاتی هم به نگارش درآمده است از جمله مقاله« فعالیتهای اجتماعی زن و تزاحم آن با حقوق زوج با تاکید بر اندیشه های امام خمینی (ره)» به نوشته دکتر عبدالعلی توجهی و زهرا حق محمدی فرد می باشد که بیشتر به بحث اشتغال زوجه و تزاحم آن با وظایف خانوادگی او پرداخته شده است.

در این پژوهش تلاش می شود  که به طور اختصاصی و به شکل یک پارچه و منظم حقوق مدنی زوجه را مورد بررسی قرار گیرد و مواردی که این حقوق با تکالیف وی در قالب خانواده و در تقابل با ریاست زوج دچار تزاحم می شوند را مورد شناسایی قرار بگیرد و با بهره گیری از قوانین موضوعه و نیز اصول و قواعد کلی حقوقی و فقهی راهکارهایی جهت جلوگیری از ایجاد تزاحم و یا حل آن ارائه داده شود.

روش انجام پژوهش:
در این پژوهش از روش تحلیلی، توصیفی و اسنادی استفاده شده است.

ساختار پژوهش:
ساختار اصلی این پژوهش براساس سوالاتی که در این پژوهش مطرح شده، طراحی شده است. فصل نخست به بررسی مفاهیم، فصل دوم، حقوق مدنی زوجه و فصل سوم به ارائه راهکارهای حل تزاحم می پردازد.

از آنجا که برای به انجام رسیدن مطالعه ای کامل و نتیجه بخش، توجه به برخی مباحث تمهیدی و مقدماتی ضروری می باشد، فصل اول با عنوان تبیین مفاهیم و قلمرو ریاست زوج در دو مبحث تنظیم گردید. در مبحث اول به تببین مفاهیم موضوعات مرتبط با موضوع پرداخته شده است و در مبحث دوم نیز به قلمرو ریاست زوج در خانواده اشاره شده است. در فصل دوم از حقوق مدنی زوجه بحث شده است که در مبحث اول حقوق مدنی زوجه و در مبحث دوم مهم ترین مواردی که این حقوق با ریاست مرد در تزاحم قرار می گیرند، مورد شناسایی قرار گرفته اند. اما در فصل سوم طی دو مبحث به ارائه راهکار هایی در جهت حل این تزاحم تلاش شده است.

   فصل اول

تبیین مفاهیم و قلمرو ریاست زوج

     2-1-2- ریخت شناسی…………………………………………………………………………………………. ……. 8

     2-1-3- ارقام مختلف لیسیانتوس……………………………………………………………………………… ……..9

2-2- اهمیت ریزازدیادی در صنایع دارویی و زینتی…………………………………………………………… ……..9

     2-2-1- تاریخچه ریزازدیادی لیسیانتوس……………………………………………………………………. ……..9

     2-2-2- اهمیت ریزازدیادی لیسیانتوس………………………………………………………………………. ……10

     2-2-3- روش­های ریزازدیادی لیسیانتوس………………………………………………………………….. ……12

2-3- نقش تنظیم کننده­های رشد گیاهی………………………………………………………………………… ……12

     2-3-1- تاثیر تنظیم کننده­های رشد گیاهی در ریزازدیادی لیسیانتوس………………………………… ……13

2-4- اثر نوع ریزنمونه………………………………………………………………………………………………. ……14

     2-4-1- ریزنمونه ساقه………………………………………………………………………………………….. ……14

     2-4-2- ریزنمونه برگ………………………………………………………………………………………… ……14

     2-4-3- ریزنمونه پروتوپلاست……………………………………………………………………………….. ……16

   2-4-4- ریزنمونه میانگره……………………………………………………………………………………….. ……17

     2-4-5- ریزنمونه نوک شاخساره…………………………………………………………………………….. ……17

     2-4-6- ریزنمونه جوانه نابجا…………………………………………………………………………………. ……17

     2-4-7- ریزنمونه جوانه جانبی و انتهایی……………………………………………………………………. ……18

     2-4-8- ریزنمونه ریشه…………………………………………………………………………………………. ……18

2-5- اثر نوع رقم…………………………………………………………………………………………………….. ……19

2-6- اثر تنظیم کننده­های رشد گیاهی بر سایر گیاهان………………………………………………………………………..21

فصل سوم: مواد و روش­ها

3-1- مواد گیاهی…………………………………………………………………………………………………….. ……23

3-2- انتقال نمونه­ها از شرایط برون شیشه­ای به شرایط درون شیشه­ای……………………………………… ……23

     3-2-1- گندزدایی ریزنمونه­ها……………………………………………………………………………….. ……23

     3-2-2- محیط کشت (در محیط جامد، مایع و دولایه)…………………………………………………… ……24

     3-2-3- کشت ریزنمونه­ها……………………………………………………………………………………… ……24

3-3- نگهداری ریزنمونه­ها…………………………………………………………………………………………. ……25

3-4- باززایی و ایجاد گیاهچه از ریزنمونه­های کشت شده…………………………………………………… ……25

3-5- سازگاری گیاهچه­ها با محیط طبیعی………………………………………………………………………. ……26

3-6- تجزیه و تحلیل آماری……………………………………………………………………………………….. ……26

فصل چهارم: نتایج

4-1- ضد­عفونی ریزنمونه…………………………………………………………………………………………… ……28

     4-1-1- تشخیص نوع آلودگی……………………………………………………………………………….. ……28

4-2- اثر تیمارهای مختلف بر صفات اندازه­گیری شده در محیط جامد…………………………………… ……28

     4-2-1- اثر متقابل غلظتهای مختلف 2,4-D و BAPبر صفات اندازه­گیری شده در محیط جامد……. ……35

         4-2-1-1- اثر متقابل 2,4-D و BAPبر طول شاخساره………………………………………….. ……35

         4-2-1-2- اثر متقابل 2,4-D و BAPبر تعداد شاخساره…………………………………………. ……37

         4-2-1-3- اثر متقابل 2,4-D و BAPبر تعداد گره……………………………………………….. ……   37

         4-2-1-4- اثر متقابل 2,4-D و BAPبرطول میانگره……………………………………………… ……37

        4-2-1-5- اثر متقابل 2,4-D و BAPبر طول تکثیر            …………………………………………………………….38

         4-2-1-6- اثر متقابل 2,4-D و BAPبر تعداد ریشه………………………………………………. ……38

         4-2-1-7- اثر متقابل 2,4-D و BAPبر طول ریشه……………………………………………….. ……38

         4-2-1-8- اثر متقابل 2,4-D و BAPبر وزن تر…………………………………………………… ……39

         4-2-1-9-اثر متقابل 2,4-D و BAPبر وزن خشک………………………………………………. ……39

         4-2-1-10- اثر متقابل 2,4-D و BAPبرسبزینگی……………………………………………….. ……39

         4-2-1-11- اثر متقابل 2,4-D و BAPبرکالوس زایی…………………………………………… ……39

     4-2-2- اثر تیمارهای مختلف بر صفات اندازه­گیری شده در محیط دولایه………………………….. ……44

   4-2-3- اثر تیمارهای مختلف بر صفات اندازه­گیری شده در محیط مایع……………………………… ……50

   4-2-4- نتایج صفات کمی مشاهده شده در مرحله استقرار ریزنمونه…………………………………… ……54

     4-2-5- الگوی رشد…………………………………………………………………………………………….. ……54

     4-2-6- سازگاری………………………………………………………………………………………………. ……54

فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری

بحث…………………………………………………………………………………………………………………….. ……58

نتیجه­گیری­کلی ………………………………………………………………………………………………………………………….66

پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………….. ……67

فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………………… ……69

چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………………….. ……72

چکیده

     فنون کشت بافت برای ریزازدیادی و تولید گیاهان عاری از عوامل بیماری­زا مورد استفاده قرار می­گیرد. ریزازدیادی ابزار مؤثری در تکثیر گیاهان زینتی در مقیاس وسیع است. غلظت تنظیم کننده­های رشد گیاهی از عوامل بسیار مهم ریزازدیادی گیاهان در شرایط درون شیشه­ای است. لیسیانتوس یک گیاه زینتی است که رویکرد سنتی تکثیر آن با بذر می­باشد؛ اما تکثیر آن در مقیاس وسیع به علت وجود آلودگی این روش، توصیه نمی­گردد. به منظور ریزازدیادی لیسیانتوس، از جوانه­های رأسی و جانبی عاری از بیماری استفاده شد. آزمایش­ها در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار روی محیط­های کشت موراشیک و اسکوگ (MS) با غلظت­های مختلف 2و4- دی کلرو فنوکسی استیک ­اسید (2،4- D) در چهار سطح (0، 01/0، 1/0 و 1 میلی­گرم در لیتر) و 6- بنزیل آمینوپورین (BAP) در چهار سطح (0، 5/0، 2 و 5 میلی­گرم در لیتر) کشت شدند. در مرحله استقرار ریزنمونه، بیشترین طول شاخساره و سبزینگی از محیط کشت دارای 1/0 میلی گرم درلیتر2,4-D (فاقد BAP) حاصل شد. بیشترین تعداد شاخساره در محیط کشت دارای 1/0 میلی­گرم در لیتر 2,4-D همراه با 5 میلی­گرم در لیتر BAP تولید شد. بیشترین تعداد گره در محیط کشت دارای1/0 میلی­گرم در لیتر 2,4-D (فاقدBAP) و 01/0 میلی­گرم در لیتر 2,4-D همراه با 5/0 میلی­گرم در لیتر BAPتولید شد. بیشترین طول میانگره در محیط کشت دارای 1/0 میلی­گرم در لیتر 2,4-D همراه با 5/0 میلی­گرم در لیتر BAP و 1/0 میلی­گرم در لیتر 2,4-D (فاقدBAP) و 01/0 میلی­گرم در لیتر 2,4-D همراه با 5/0 میلی­گرم در لیتر BAP تولید شد. بیشترین میزان تکثیر و پرآوری در محیط دارای 1/0 میلی­گرم در لیتر 2,4-D همراه با 5 میلی­گرم در لیتر BAP و2 میلی­گرم در لیتر BAP (فاقد2,4-D) حاصل شد. بیشترین تعداد، طول ریشه و وزن خشک در محیط کشت فاقد هورمون بدست آمد. بیشترین وزن تر، در محیط کشت دارای 1/0 میلی­گرم در لیتر 2,4-D همراه با 5 میلی­گرم در لیترBAP حاصل شد و بیشترین کالوس زایی در محیط­کشت دارای 1 میلی­گرم در لیتر 2,4-D همراه با 5/0 میلی­گرم در لیترBAP مشاهده گردید.

کلمات کلیدی: لیسیانتوس، کشت بافت، 2و4- دی کلرو فنوکسی استیک­اسید(2،4- D) و 6- بنزیل آمینوپورین (BAP).

 1-1- مقدمه

     اصطلاح ریزافزایی[1](ریزازدیادی)، به تکثیر رویشی گیاهان در شرایط درون ­شیشه­ای و گندزدایی شده با استفاده از بخش­های کوچک گیاه اطلاق می­شود (خوشخوی، 1378؛ چیری[2]، 2002). ریزازدیادی بزرگترین پیشرفت تکنولوژی کشت بافت گیاهی می­باشد که در آن انبوهی از گیاهان با ساختار ژنتیکی یکسان بدست می­آید. در ریزازدیادی مقدار

1-5. سؤالات پژوهش… 13

1-6 فرضیه های پژوهش… 13

1-7. تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش… 14

1-7-1. تعاریف مفهومی.. 14

1-7-2. تعاریف عملیاتی.. 17

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

2-1. مقدمه. 20

 2-2. قسمت اول: سلامت سازمانی..………………………………………………………………………..21

2-2-1. مفهوم سلامت سازمانی.. 21

2-2-2. پیشینه مفهوم سلامت سازمانی.. 22

2-2-3. تعاریف سلامت سازمانی.. 23

2-2-4. ابعاد سلامت سازمانی از دیدگاه لاین و کلینگل.. 24

2-2-5. ابعاد سلامت سازمانی.. 26

2-2-6. عوامل افزایش دهنده سلامت سازمانی.. 30

2-2-7. ویژگیهای سازمانهای سالم. 32

2-3. قسمت دوم: یگانگی فرد – سازمان………………………………………………………………………………………………….34

2-3-1. یگانگی فرد – سازمان. 34

2-3-2. یگانگی فرد و سازمان، انتظارات و جاذبه سازمانی.. 36

2-3-3. تعریف یگانگی فرد – سازمان. 38

2-3-4. تناسب فرد – سازمان  و پیامدهای رفتاری آن. 40

الف) سازگاری ارزشها 41

ب) سازگاری اهداف… 42

ج) سازگاری شخصیت… 42

د) سازگاری محیط کاری.. 43

و) سازگاری الزامات (نیازمندی های) سازمان و KSAS.. 43

2-3-5. مدل مفهوم سازی تناسب فرد سازمان کریستف(1996) 44

2-3-6. تناسب فرد  – سازمان. 46

2-3-7. مبانی نظری یگانگی فرد- سازمان. 48

الف:  چهارچوب جذب، انتخاب و افت اشنایدر. 48

ب:  مدل جذب – تشابه بایرن(1971) 49

ج: نظریه هویت اجتماعی تجفل و ترنر(1985) 49

د:  نظریه سازگاری کار دیویس و لوفگوئیست (1984) 50

2-3-8. یگانگی فرد – سازمان در مقابل سایر انواع یگانگی.. 50

2-3-9. مفاهیم یگانگی فرد – سازمان 54

الف: یگانگی تکمیلی  .. 54

ب: یگانگی مکمل.. 55

ج: یگانگی عرضه و نیاز. 56

د: یگانگی توانایی وتقاضا 57

2-3-10. معیارهای ارزیابی یگانگی فرد- سازمان. 57

2-3-10-1. ارزشها 57

2-3-10-2. شخصیت… 58

2-3-10-3. اهداف… 59

2-3-10-4. دانش، مهارت ها وتوانایی ها 59

2-3-11. اندازه گیری یگانگی فرد- سازمان. 61

2-3-2. تأملی کوتاه بر سنجش و اندازه گیری یگانگی ذهنی فرد- سازمان  64

2-3-13. مروری بر روشهای سنجش موجود یگانگی ذهنی فرد- سازمان  64

2-4. قسمت سوم: اخلاق حرفه ای …..…………………………………………………………………………………………65

2-4-1. مقدمه. 66

2-4-2. اخلاق حرفه ای.. 66

2-4-3. اخلاق.. 67

2-4-4.  تعریف اخلاقیات… 68

2-4-5.  تاریخچه. 69

2-4-6.  حرفه. 70

2-4-7.  رویکرد تحلیل مفهومی به حرفه. 71

2-4-8.  تحلیل فرایندی حرفه. 71

2-4-9.  اخلاق حرفه ای.. 75

2-4-10.  اخلاق حرفه ای آموزش و تدریس… 78

2-4-11.  الزامات اخلاق حرفه ای معلمی از منظر تعالیم اسلامی.. 79

2-4-12. مؤلفه های اخلاق حرفه ای.. 82

الف: . شایستگی حرفه ای: 82

ب:  شایستگی تربیتی : 82

ج:. نحوه برخوردبا موضوعات حساس: 82

د: احترام به همکاران: 83

و:  احترام نهادن به مؤسسه وسازمان: 83

ح:  احترام به دانش آموزان : 83

2-4-13.  نقش راهبردی اخلاق حرفه ای در موفقیت سازمان. 90

2-4-14.  نقش اخلاق حرفه ای در نظام مشارکت… 90

2-4-15. آثار فرا سازمانی اخلاق حرفه ای.. 93

 

2-5. رابطه بین متغیرها…………………………………………………………………………………………………..94

2-6. پیشینه ی پژوهشی موضوع تحقیق.. …………….94

2-6-1 تحقیقات انجام شده درداخل کشور. 95

2-6-2 تحقیقات انجام شده در خارج از کشور. 103

2-7. جمع بندی مبانی نظری و پیشینه پژوهش.. 107

فصل سوم: روش پژوهش

3-1. مقدمه. 113

2-3. روش تحقیق.. 114

3-3. جامعه آماری تحقیق.. 114

4-3. حجم نمونه تحقیق 115

5-3. روش و ابزار گردآوری داده ها 116

6-3. روایی و پایایی پرسشنامه ها 119

روایی پرسشنامه ها 119

پایایی پرسشنامه ها 119

7-3 روش های آماری تجزیه و تحلیل داده های پژوهش… 120

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش

1-4. مقدمه. 123

2-4. یافته های توصیفی.. 123

3-4. تجزیه و تحلیل سؤال های پژوهش: 130

4-4. تجزیه و تحلیل فرضیه های پژوهش: 139

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها                                                                       

1-5. مقدمه. 146

2-5. خلاصه پژوهش… 146

3-5. نتیجه گیری.. 147

4-5. سوالات پژوهش… 147

5-5. فرضیه های پژوهش… 152

6-5. پیشنهادها 154

1-6-5. پیشنهاد های کاربردی.. 154

2-6-5. پیشنهادهای اجرایی برای تحقیقات آتی.. 158

7-5. محدودیت های پژوهش… 158

1-7-5. محدودیتهای تحت کنترل محقق.. 158

2-7-5. محدودیتهای خارج از کنترل محقق.. 159

 

 

عناوین                                       فهرست نمودارها و اشکال                              صفحه

 

شکل (1-1) مدل مفهومی تحقیق …………………………………………………………………………………………….. 8

شکل (1-2) هفت صفت اخلاق حرفه ای …………………………………………………………………………………73

نمودار (1-4) درصد فراوانی نمونه مورد مطالعه به تفکیک جنسیت …………………………………………… 124

نمودار (2-4) درصد فراوانی نمونه مورد مطالعه بر حسب سن ………………………………………………. 125

نمودار (3-4) درصد فراوانی نمونه مورد مطالعه بر حسب میزان تحصیلات ………………………………. 126

نمودار( 4-4) درصد فراوانی نمونه مورد مطالعه بر حسب رشته تحصیلی ……………………………………127

نمودار (5-4) درصد فراوانی نمونه مورد مطالعه بر حسب سابقه ………………………………………………..128

نمودار( 6-4) توزیع نرمال سلامت سازمانی ……………………………………………………………………………132

نمودار( 7-4) توزیع نرمال یگانگی فرد-سازمان …………………………………………………………………….. 134

نمودار (8-4) توزیع نرمال اخلاق حرفه ای……………………………………………………………………………. 137

 

عناوین                                       فهرست جداول                                           صفحه

جدول (1-2) اصول اخلاق حرفه ای و مصادیق نقض آن ………………………………………………… 83

جدول (1-3) توزیع جامعه آماری پژوهش به تفکیک جنسیت ………………………………………………… 115

جدول (2-3) نمونه مورد مطالعه به تفکیک جنسیت ………………………………………………………………. 116

جدول (3-3) توزیع گویه های پرسشنامه سلامت سازمانی ………………………………………………………………… 117

جدول( 4-3) توزیع گویه های پرسشنامه یگانگی فرد-سازمان به تفکیک معیارهای فردی و

معیارهای سازمانی…………………………………………………………………………………………………………………… 118

جدول (5-3) توزیع گویه های پرسشنامه اخلاق حرفه ای ……………………………………………………………….. 119

جدول( 6-3) اطلاعات مربوط به پایایی پرسشنامه سلامت سازمانی و یگانگی فرد –سازمان

و اخلاق حرفه ای ……………………………………………………………………………………………………………120

جدول(1-4) فراوانی و درصد فراوانی نمونه مورد مطالعه به تفکیک جنس ………………………………………… 123

جدول( 2-4) فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری مورد مطالعه به لحاظ سن ………………………………….. 124

جدول( 3-4) فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری مورد مطالعه به لحاظ میزان تحصیلات…………………..125

جدول( 4-4). فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری مورد مطالعه به لحاظ رشته تحصیلی……………………126

جدول( 5-4) فراوانی و درصد فراوانی نمونه اعضای هیأت علمی به لحاظ سابقه خدمت………………….. 127

جدول( 6-4) نتیجه آزمون کالوموگروف – اسمیرونوف برای نرمال بودن داده ها ………………………………128

جدول (7-4) وضعیت سلامت سازمانی، براساس آزمونt تک گروهی …………………………………………….130

جدول(8-4) وضعیت یگانگی فرد – سازمان، براساس آزمونt تک گروهی……………………………………….132

جدول(9-4) ) وضعیت اخلاق حرفه ای، براساس آزمونt تک گروهی…………………………………………….135

جدول( 10-4) نتایج تحلیل رگرسیون چندمتعیره تأثیر ابعاد سلامت سازمانی بر اخلاق حرفه ای

دبیران مدارس راهنمای شهر همدان…………………………………………………………………………………….. 137

جدول( 11-4.) نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره ابعاد یگانگی فرد-سازمان بر اخلاق حرفه ای

دبیران مدارس راهنمایی شهر همدان…………………………………………………………………………………….138

جدول( 12-4) ضریب همبستگی بین سلامت سازمانی و اخلاق حرفه ای دبیران مقطع راهنمایی

شهر همدان با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون………………………………………………………………. 140

جدول (13-4) بررسی رابطه بین سلامت سازمانی و اخلاق حرفه ای دبیران مدارس مقطع

راهنمایی شهر همدان با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون………………………………………………… 140

جدول (14-4) بررسی رابطه بین یگانگی فرد-سازمان و اخلاق حرفه ای از دیدگاه دبیران مقطع

راهنمایی شهر همدان …………………………………………………………………………………………………….. 143

جدول (15-4) ضریب همبستگی بین سلامت سازمانی و یگانگی فرد-سازمان از دیدگاه دبیران

مقطع راهنمایی شهر همدان ………………………………………………………………………………………………….. 146

 

 

 

 

 

فصل اول

کلیات پژوهش

 

1-1. مقدمه

امروزه سازمان ها شاهد تغییرات سریع و غیر قابل پیش بینی زیادی در محیط پیرامون خود هستند. محیطی که در آن، رقابت فزاینده جهانی، توسعه و گسترش تکنولوژی اطلاعات و تغییرات در ویژگی‌های جمعیت شناختی نیروی انسانی و مشتریان در قلب تغییرات قرار دارند (موغلی و همکاران، 1388). آموزش و پرورش یکی از سازمان هایی است که به عنوان اساس و زیربنای توسعه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی هر جامعه تلقی می شود. در جهان رقابتی امروز که همواره سازمانها در حال تغییرو تحول هستند، رسیدن به اهداف مورد نظر و هدایت آموزش و پرورش در مسیر توسعه مطلوب و مورد نظر به سازمانی سالم، سازمانی که در آن یگانگی فرد – سازمان و نیروی انسانی با ویژگیهای اخلاق حرفه ای وجود داشته باشد نیاز دارد. به نظرمی رسد این سه متغیر مهم در مسائل مدیریت آموزشی در آموزش و پرورش کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. بنابراین این پژوهش قصد بررسی این سه مسأله را در آموزش و پرورش دارد.

 

الف: سلامت سازمانی

امروزه سازمان‌ها سراسر زندگی بشر و جوامع را در برگرفته اند و پیشرفت هر جامعه ای منوط به پیشرفت سازمانهای آن جامعه می باشد، همچنین در کلیه دیدگاهها، مکاتب و الگوهای توسعه اجتماعی از دانشگاه و آموزش و پرورش به عنوان یک عامل کلیدی و اثرگذار یاد می شود. دانشگاه و مدرسه از یکسو می تواند به عنوان یک ملاک فرآیندی نشان دهنده وضعیت و سطح رشد و توسعه جامعه به حساب آید و از سوی دیگر به عنوان یک شاخص پیش بینی کننده امکان و زمینه رشد و توسعه جامعه در آینده نیز تلقی گردد. بر همین اساس مطالعه و پژوهش درباره دانشگاه و آموزش و پرورش و بهبود شرایط و وضعیت آن مورد توجه جدی برنامه ریزان و مسئولان اجتماعی بوده است. بدیهی است در این میان بهبود وضعیت مدیریت و اصلاح ساختارهای سازمانی به خاطر اثرات مستقیم و غیرمستقیم که بر کمیت و کیفیت فعالیتهای دانشگاهی و آموزشی دارند از اولویت و ضرورت بیشتری برخوردار می‌باشند. در این راستا برنامه ریزی برای بهبود وضعیت سلامت سازمانی دانشگاهها و مدارس توجه بسیاری از صاحبنظران و کارشناسان این حوزه را به خود معطوف ساخته است (قهرمانی و همکاران، 1391).

 

ب: یگانگی فرد – سازمان

از طرف دیگر، همه سازمان‌ها دارای منابع بی شماری هستند که به کمک آن منابع به اهداف خود می‌رسند، یکی از مهمترین منابع سازمان ها نیروی انسانی موجود در سازمان ها می باشد که پیشرفت هر سازمانی وابسته به استفاده مناسب و بهینه از منابع انسانی آن است. نیروی انسانی که دارای توانائیهای تخصصی و همچنین خصوصیات شخصیتی و علایق و نیازهای باشد که با شغل انتخاب شده خود دارای تناسب باشد انتخاب درست افراد برای استفاده بهینه از نیروی انسانی موضوعی است که به یگانگی فرد- سازمان برمی گردد. تحقیق عملی برروی یگانگی فرد- حرفه بطور کلی این نظریه را تأیید کرده است و حاکی از آن است که سازگاری بین فرد و شغلش نتایج مثبت کاری را به بار خواهد آورد از قبیل: رضایت شغلی بالا، ثبات شغلی و موفقیت شغلی (آسولین و میر[1]، 1987، دونوهو[2]، 2006، فیجی و همکاران[3] 1999؛ میر و همکاران[4]، 1994؛ اسپوکن[5]، 1985، به نقل ازاردلان،1391).

ج: اخلاق حرفه ای

یکی از مهمترین فعالیتهای نیروی انسانی شاغل در آموزش و پرورش فرایند تدریس می باشد. اثربخشی فرایند تدریس و آموزش به عنوان یک حوزه مهم حرفه ای به مجموع های از عوامل فردی، حرفه ای و سازمانی بستگی دارد. در این میان برخورداری معلمان از قابلیتها و صلاحیت های حرفه ای و الزام آنان به رعایت مجموعه ای از اصول و استاندارد های حرفه ای در فرایند تدریس نقش تعیین‌کننده در افزایش اثربخشی فعالیت های آموزشی دارد. در واقع رعایت استانداردهای اخلاق حرفه‌ای در تدریس به منزله یک منشور اخلاقی حرفه ای تلقی می گردد که اهتمام معلمان به آنها در تعامل با دانش آموزان، همکاران و مجموعه سازمانی گروه آموزشی و مدرسه می تواند علاوه بر افزایش کارآمدی در بازده تدریس، به سطح بالایی از رضامندی ذینفعان چنین فرایندی علی الخصوص دانش آموزان بینجامد.

استاندارد های اخلاق حرفه ای به مجموعه ای از اصول اطلاق می شوند که در صورت پیروی از آن، ارزش هایی چون اعتماد، رفتار مناسب کاری، انصاف و مهربانی ارتقا می یابند. چنین استانداردهایی در حوزه آموزش به مفهوم پاسخگویی متقابل و پاسخگویی افرادی که متولی نیل به یک آموزش کیفی هستند، می باشد. هدف کلی این استانداردها بهبود تعهد، تلاش و کارایی در خدمات افراد درگیر در حرفه معلمی و ارائه راهنمایی های حرفه ای به آنان از طریق تدوین هنجارهای رفتار حرفه ای می‌باشد (مؤسسه بین المللی برنامه ریزی آموزشی، 2009 به نقل از عزیزی، 1388). بررسی جایگاه و وضعیت استاندارد های اخلاق حرفه ای در نظام دانشگاهی و آموزشی کشور می تواند به سیاستگذاران، مدیران و برنامه ریزان آموزش و پرورش و آموزش عالی کشور در اتخاذ راهبر دهای مناسب برای کاهش شکاف بین وضع موجود و مطلوب در این زمینه و ارتقای وضعیت چنین استانداردهایی مدد رساند (عزیزی، 1388).

در این پژوهش تلاش شده است تا به بررسی سلامت سازمانی و یگانگی فرد- سازمان و رابطه آنها با اخلاق حرفه ای از دیدگاه دبیران مقطع راهنمایی (متوسطه اول) شهر همدان پرداخته شود تا ضمن تشریح و توضیح سلامت سازمانی و یگانگی فرد- سازمان و اخلاق حرفه ای، به بررسی اثر و ارتباط این دو متغیر بر اخلاق حرفه ای و شناسایی این مهم که کدام مؤلفه ها پیش بینی کننده بهتری برای اخلاق حرفه ای هستند، بپردازد تا از طریق نتایج یافته ها به شناخت نقاط قوت و ضعف و راهکارهای مناسب برای از بین