1-8 روش شناسی پژوهش………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………..10

فصل دوم: معناشناسی

2-1 پیدایش زبان……………………………………………………………….. …………………………………………………………12

2-2 تعریف زبان ……………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………13

2-3 زبان شناسی و نشانه شناسی …………………………………………. …………………………………………………………………………………….13

2-4 معناشناسی………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………14

2-4-1 تاریخچه معناشناسی……………………………………………………. …………………………………………………………………………………..16

2-4-2 معناشناسی در میان مسلمانان………………………………….. ……………………………………………………………………………………..16

2-4-2-1 رویکرد زبان شناسانه…………………………………………… ………………………………………………………………………………………..18

2-4-2-2 رویکرد اصولیان، متکلمان و فیلسوفان……………… ………………………………………………………………………………………….19

2-4-2-3 علمای بلاغت………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………19

2-5 انواع رویکرد ها و نظریه های معناشناسی……………………….. ……………………………………………………………………………………19

2-5-1 معناشناسی تاریخی………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………19

2-5-2 معناشناسی دستوری……………………………………………….. ………………………………………………………………………………………..20

2-5-3 نظریه بافت……………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………22

2-5-4 حوزه معنایی……………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………..22

2-6 اشکال معناشناسی…………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………..23

2-6-1 معناشناسی آوایی / صوتی……………………………….. ………………………………………………………………………………………………..23

2-6-1-1 آواشناسی………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………….25

2-6-1-2 انواع آواها………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………….26

2-6-1-2-1 آواهای واک دار (أصوات مجهوره)……………………. ………………………………………………………………………………………26

2-6-1-2-2 آواهای بی واک (أصوات مهموسه)………………………. …………………………………………………………………………………..27

2-6-1-2-3 آواهای سنگین (أصوات شدیده)………………………………. ………………………………………………………………………………27

2-6-1-2-4 آواهای سبک (أصوات رخوه)…………………………………….. ……………………………………………………………………………..27

2-6-1-2-5 آواهای نرم (اصوات لینه)……………………………………………. …………………………………………………………………………….28

2-6-2 معناشناسی صرفی………………………………………………………………. …………………………………………………………………………….28

   

2-6-3 معناشناسی نحوی………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………….29

2-6-4 معناشناسی واژگانی………………………………………………………………… …………………………………………………………………………30

2-6-4-1 معنای مفردات……………………………………………………………………. …………………………………………………………………………31

2-6-4-2 ترادف(هم معنایی)……………………………………………………………… …………………………………………………………………………31

2-6-4-3 تضاد(تقابل معنایی)…………………………………………………………… ………………………………………………………………………….32

2-6-4-4 شمول معنایی…………………………………………………………………… …………………………………………………………………………..33

فصل سوم: معرفی آیت الله طالقانی و تفسیر پرتوی از قرآن

3-1 زندگی نامه سیّد محمود طالقانی …………………………………………. ………………………………………………………………………………35

3-2 آثار و تألیفات ایشان……………………………………………………………… ……………………………………………………………………………….38

3-3 طالقانی در گذرگاه اندیشه ها………………………………………………….. …………………………………………………………………………….38

3-4 معرفی تفسیر پرتوی از قرآن…………………………………………………… …………………………………………………………………………….40

3-5 روش آیت الله طالقانی در تفسیر …………………………………………… ……………………………………………………………………………..41

3-6 منابع فکری یا تفسیری آیت الله طالقانی………………………………. ………………………………………………………………………………41

3-7 رویکردهای نواندیشانه در تفسیر پرتوی از قرآن…………………… ………………………………………………………………………………42

3-7-1 گرایش اجتماعی………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………….42

3-7-2 تفسر علمی………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………..43

3-7-3 توجه به زبان فارسی………………………………………………………. ………………………………………………………………………………….43

3-7-4 توجه به واژه ها و آواها…………………………………………………… …………………………………………………………………………………44

فصل چهارم: معناشناسی سوره نبأ با محوریت پرتوی از قرآن

4-1 معناشناسی با تکیه بر پرتوی از قرآن………………………………………. ……………………………………………………………………………47

4-2 سوره نباء………………………………………………………………………………… ………………………..47

4-2-1 معناشناسی آیات 1تا 5 سوره……………………………………………. ……………………………………………………………………………..48

4-2-1-1 معناشناسی آوایی ……………………………………………………….. ………………………………………………………………………………49

4-2-1-1-1 آوای مجهور……………………………………………………………. ………………………………………………………………………………..50

4-2-1-2 معناشناسی صرفی…………………………………………………… …………………………………………………………………………………..51

4-2-1-2-1جمله اسمیه و فعلیه………………………………………….. ……………………………………………………………………………………..52

4-2-1-2-2 اسم فاعل………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………52

4-2-1-2-2 حرف……………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………..53

4-2-1-2-3 ابواب فعل(باب تفاعل)…………………………………………. …………………………………………………………………………………..53

4-2-1-3 معناشناسی نحوی………………………………………………… ………………………………………………………………………………………54

4-2-1-3-1حذف…………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….54

4-2-1-3-2 تکرار………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………….55

4-2-1-4 معناشناسی واژگانی…………………………………………….. ………………………………………………………………………………………..57

4-2-1-4-1 معنای مفردات………………………………………………………. ………………………………………………………………………………….57

4-2-1-4-1-1 النبأ……………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………..57

4-2-2 معناشناسی آیات 6 تا 16 سوره………………………………….. …………………………………………………………………………………….58

4-2-2-1 معناشناسی آوایی…………………………………………………… …………………………………………………………………………………….59

4-2-2-1-1 آواهای انفجاری……………………………………………….. ……………………………………………………………………………………….60

4-2-2-1-2 آواهای مجهور………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………60

4-2-2-2 معناشناسی صرفی………………………………………………….. …………………………………………………………………………………….62

4-2-2-2-1 باب إفعال…………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….62

4-2-2-2-2 زمان افعال…………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………63

4-2-2-2-3 مفرد و جمع آوردن کلمات………………………………. ……………………………………………………………………………………..65

4-2-2-3 معناشناسی نحوی……………………………………………….. ………………………………………………………………………………………..66

4-2-2-3-1 حذف……………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………66

4-2-2-3-2 تکرار…………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….66

4-2-2-4 معناشناسی واژگانی………………………………………………. ………………………………………………………………………………………67

4-2-2-4-1 معنای مفردات……………………………………………………. …………………………………………………………………………………….67

4-2-2-4-1-1 ازواج……………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………..67

4-2-2-4-1-2 سراج……………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….69

4-2-2-4-2 الفاظ مترادف……………………………………………………….. …………………………………………………………………………………..69

4-2-3 معناشناسی آیات 17 تا 20 سوره……………………………….. ……………………………………………………………………………………73

4-2-3-1 معناشناسی آوایی…………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………74

4-2-3-1-1 آواهای انفجاری…………………………………………………… ……………………………………………………………………………………74

4-2-3-2 معناشناسی صرفی……………………………………………………. …………………………………………………………………………………..74

4-2-3-2-1 زمان افعال……………………………………………………………. ………………………………………………………………………………….74

4-2-3-3 معناشناسی نحوی…………………………………………………….. ………………………………………………………………………………….77

4-2-3-3-1 حذف……………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………..77

4-2-3-3-2 تکرار……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………79

4-2-3-4 معناشناسی واژگانی…………………………………………………… ………………………………………………………………………………….79

4-2-3-4-1 معنای مفردات………………………………………………………… ………………………………………………………………………………..79

4-2-3-4-1-1 میقات………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………..79

4-2-3-4-1-2 سراب………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………80

4-2-4 معناشناسی آیات 21 تا 30 سوره…………………………………. ………………………………………………………………………………….80

4-2-4-1 معناشناسی آوایی…………………………………………………… ……………………………………………………………………………………..81

4-2-4-1-1 آواهای مجهور……………………………………………………. ……………………………………………………………………………………..81

4-2-4-1-2 آواهای انفجاری………………………………………………….. …………………………………………………………………………………….82

4-2-4-2 معناشناسی صرفی………………………………………………… ………………………………………………………………………………………83

4-2-4-2-1- اسم فاعل………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………83

4-2-4-2-2 مصدر……………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………….84

4-2-4-3 معناشناسی نحوی………………………………………………… ………………………………………………………………………………………84

4-2-4-3-1 تقدیم و تأخیر………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………84

4-2-4-4 معناشناسی واژگانی………………………………………………. ………………………………………………………………………………………85

4-2-4-4-1 معنای مفردات…………………………………………………. ……………………………………………………………………………………….85

4-2-4-4-1-1 جهنم………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………….85

4-2-4-4-1-2 الطاغین…………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………..86

4-2-4-4-1-3 احقاب…………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………….86

4-2-4-4-1-4 غسّاق………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………87

4-2-5 معناشناسی آیات 31 تا 37 سوره…………………………… ………………………………………………………………………………………..88

4-2-5-1 معناشناسی آوایی…………………………………………………. ……………………………………………………………………………………..89

4-2-5-1-1 آواهای انفجاری………………………………………………… ………………………………………………………………………………………89

4-2-5-1-2 آواهای مجهور…………………………………………………….. …………………………………………………………………………………….89

4-2-5-2 معناشناسی صرفی………………………………………………….. …………………………………………………………………………………….90

4-2-5-2-1جمله اسمیه………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………..90

4-2-5-3 معناشناسی نحوی…………………………………………………… ……………………………………………………………………………………91

4-2-5-3-1 تقدیم و تاخیر……………………………………………………… …………………………………………………………………………………..91

4-2-5-4 معناشناسی واژگانی……………………………………………….. ……………………………………………………………………………………..93

4-2-5-4-1 معنای مفردات……………………………………………………… …………………………………………………………………………………..93

4-2-5-4-1-1 متقین…………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………….93

4-2-5-4-1-2 مفاز…………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………….95

4-2-5-4-1-3 کأس…………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………..96

4-2-5-4-2 الفاظ مترادف…………………………………………………………. …………………………………………………………………………………96

4-2-6 معناشناسی آیات 38 تا 40 سوره………………………………… …………………………………………………………………………………100

4-2-6-1 معناشناسی آوایی…………………………………………………….. …………………………………………………………………………………101

4-2-6-1-1 آواهای مجهور…………………………………………………….. ………………………………………………………………………………….101

4-2-6-1-2 آواهای انفجاری…………………………………………………… …………………………………………………………………………………101

4-2-6-2 معناشناسی صرفی……………………………………………………. ………………………………………………………………………………..102

4-2-6-2-1 مفرد و جمع آوردن کلمات…………………………………. …………………………………………………………………………………102

4-2-6-3 معناشناسی نحوی………………………………………………….. …………………………………………………………………………………..103

4-2-6-3-1 ذکر…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………103

4-2-6-3-2 تکرار…………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………104

4-2-6-4 معناشناسی واژگانی………………………………………………. ……………………………………………………………………………………104

4-2-6-4-1 معنای مفردات………………………………………………………. ……………………………………………………………………………….104

4-2-6-4-1 کافر…………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………104

4-2-6-4-2 الفاظ مترادف…………………………………………………………. ………………………………………………………………………………105

4-2-6-4-3 الفاظ متضاد…………………………………………………………. ………………………………………………………………………………..107

4-2-6-4-4 شمول معنایی……………………………………………………… …………………………………………………………………………………109

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1 نتایج……………………………………………………………………………. ……………….111

5-2 پیشنهادات…………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………….114

منابع عربی……………………………………………… ……………………………………………………………………………………….. 115

منابع فارسی…………………………………….. …………………………………………………………………………………………. 118

مقالات……………………………………………………………………………………………………………………………………… 12

چکیده

زبان، مهمترین وسیله ارتباط بشری می باشد که نظامی قراردادی از نشانه‌هایی است که معانی و مفاهیم را از طریق آوا در قالب واژه و جمله آشکار می سازند. بهترین ابزار برای شناخت معانی و مفاهیم، معناشناسی است که از شاخه های مهم زبان شناسی محسوب می شود. در واقع معناشناسی، دانشی است که به شرح و تفسیر واژگان و جمله ها می پردازد. در بحث معناشناسی،  چهار شکل: آوا، صرف، نحو و واژگان، نقش به سزایی در کشف معنا ایفا می کنند. این عناصر مذکور، تأثیر مستقیمی بر مطالعات معناشناسی زبان قرآن دارند. از آنجا که تک تک حروف، کلمات و جملات قرآن از جنبه زیبایی، بی نظیر و در القای معانی، با شکوهند و این زیبایی و شکوه در رساندن معنای آیات کمک شایانی می کند، لذا پژوهشگر در صدد معناشناسی یکی از سوره های قرآن برآمده است. از میان سور مختلف، سوره نبأ به جهت فشردگی آیات که خصیصه سور مکی می باشد، دارای بلاغت و دلالت خاصی در معنا می باشد و به جهت تأثیری که معناشناسی در هر چهار شکل می تواند بر معنای آیات این سوره داشته باشد، مورد تحلیل قرار می گیرد. همچنین به تحلیل دیدگاه های نوین صاحب تفسیر پرتوی از قرآن، پیرامون واژه ها، آواها و ساختار صوری الفاظ و ارتباط آنها با معنای آیات پرداخته شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که هر یك از واژه‏ها در جایگاه مخصوص خود به گونه‏اى ‏قرار گرفته است كه قابل تغییر و تبدیل نخواهد بود. به گونه‏اى كه اگر كلمه‏اى را از جاى خود برداشته، خواسته باشیم‏ كلمه دیگرى را جایگزین آن كنیم كه تمامى ویژگى‏هاى موضع كلمه اصل را ایفا كند، یافت نخواهد شد.

مقدمه

زبان، مهمترین، مؤثرترین، شایع ترین و پردلالت ترین وسیله ارتباط بشری می باشد که نظامی قراردادی از نشانه‌ها است که این نشانه ها معانی و مفاهیم را از طریق آوا در قالب واژه و جمله آشکار می سازند. بهترین ابزار برای شناخت معانی و مفاهیم، معناشناسی است که از شاخه های مهم زبان شناسی محسوب می شود. از جمله اساسی ترین مباحث در تمامی رشته های زبان شناسی، بررسی میزان تعبیر و رسایی درون مایه ها به مخاطب جهت درک و فهم است و از این لحاظ همه رشته های زبان شناسی به گونه ای به معناشناسی مرتبط می باشد. در واقع معناشناسی یا علم الدلالة دانشی است که به شرح و تفسیر واژگان و جمله ها می پردازد و از انواع شیوه های دال بر معنا از نوع زبانی گرفته تا غیر زبانی مانند: حرکات، اشاره ها، حالت ها، رنگ ها، صداهای غیر زبانی و هر اشاره ای که به نوعی موجب ارتباط اجتماعی گردد، بهره می جوید.

در حقیقت در بحث معناشناسی،  چهار شکل: آوا / صوت، صرف، نحو و واژگان نقش به سزایی در کشف معنا ایفا می کنند. این چهار عامل، ساختار معنایی را تشکیل می دهند و

1 ـ 5 ـ فرضیه های تحقیق……………………………………… 9

1 ـ 6 ـ روش شناسی تحقیق……………………………………… 9

1 ـ 7ـ روش تحقیق……………………………………… 9

1 ـ 8 ـ روش ها و ابزار گردآوری اطلاعات………………………… 9

1ـ 8 ـ 1ـ روش کتابخانه ای……………………………………… 9

1 ـ 8 ـ 2ـ روش میدانی……………………………………… 9

1 ـ 8 ـ 2 ـ1 پرسشنامه…………………………………….. 10

1 ـ 8 ـ 2 ـ 2ـ مصاحبه…………………………………….. 10

1 ـ 8 ـ 2 ـ 3 ـ مشاهده…………………………………….. 10

1ـ 9 ـ شاخص های تحقیق……………………………………… 10

1ـ 10 ـ متغیرهای تحقیق……………………………………… 11

1 ـ 10 ـ 1 ـ متغیر مستقل……………………………………… 11

1ـ 10 ـ2ـ متغیر وابسته…………………………………….. 11

1ـ 11 ـ جامعه آماری……………………………………… 11

1 ـ 12 ـ روش نمونه گیری……………………………………… 12

1 ـ 13 ـ روش تجزیه و تحلیل اطلاعات……………………….. 12

1 ـ 13 ـ 1 ـ شیوه تحلیل کیفی……………………………………… 12

1 ـ 13 ـ 2 ـ شیوه تحلیل کمی……………………………………… 12

1 ـ 13 ـ 2 ـ 1 ـ آمار توصیفی……………………………………… 12

1 ـ 13 ـ 2 ـ 2 ـ آمار استنباطی……………………………………… 13

1 ـ 14 ـ موانع تحقیق……………………………………… 13

فصل دوم: مبانی نظری

مقدمه…………………………………….. 16

2 ـ 1 ـ معانی و مفاهیم اشتغال و خود اشتغالی………………….. 16

2 ـ 1 ـ 2 ـ خود اشتغالی……………………………………… 16

2 ـ 1 ـ 3 ـ نقش تحصیلات در توسعه خود اشتغالی……………… 18

2 ـ 2 ـ نظریات و تئوری های مربوط به اشتغال……………………. 19

2 ـ 2 ـ 1 ـ نظریه اقتصاددانان کلاسیک……………………………… 19

2 ـ 2 ـ 2 ـ نظریه کینز…………………………………….. 19

2 ـ 2 ـ 3 ـ نظریه نئوکلاسیک ها……………………………………. 19

2 ـ 2 ـ 4 ـ نظریه مزد کارایی…………………………………….20

2 ـ 2 ـ 5 ـ نظریه داخلی ها ـ خارجی ها …………………………..20

2 ـ 2 ـ 6 ـ نظریه تودارو…………………………………….. 20

2ـ3 ـ معانی و مفاهیم اعتبارات خرد…………………………………….. 20

2-3 ـ 1 ـ اعتبارات خرد و توسعه روستایی……………………………….. 23

2ـ3ـ2 ـ  اعتبارات خرد وکاهش فقر…………………………………….. 25

2 ـ 3 ـ 3 ـ اعتبارات خرد و مهاجرت های روستایی……………………… 28

2 ـ 4 ـ دیدگاههای موجود درباره اعتبارات خرد روستایی……………… 30

2 ـ 4 ـ 1 ـ نظریه توسعه همه جانبه ( یکپارچه ) روستایی……………. 30

2 ـ 4 ـ 2 ـ دیدگاه بازار گرا……………………………………. 31

2 ـ 4 ـ 3 ـ دیدگاه دولت گرا……………………………………. 31

2 ـ 4 ـ 4 ـ دید گاه جامعه گرا……………………………………. 32

2 ـ 4 ـ 5ـ  رویکرد سنتی تأمین مالی روستایی………………… 32

2 ـ4 ـ 6 ـ  رویکرد جدید تأمین مالی روستایی…………………. 33

2 ـ 5 ـ انواع اعتبارات خرد در مناطق روستایی…………………. 33

2 ـ 5 ـ 1 ـ اعتبارات رسمی……………………………………… 34

2 ـ 5 ـ 2 ـ اعتبارات غیر رسمی……………………………………… 35

2 ـ 6 ـ اعتبارات خرد و توانمند سازی روستاییان…………………… 35

2 ـ 6 ـ 1 ـ بنگلادش……………………………………….. 36

2 ـ 6 ـ 2 ـ چین……………………………………… 37

2 ـ 6 ـ 3 ـ پاکستان……………………………………… 37

   

2 ـ 6 ـ 4 ـ اعتبارات خرد در آمریکای لاتین و کانادا………………. 38

2 ـ 7 ـ تاریخچه اعتبارات خرد در ایران…………………….. 39

2 ـ 8 ـ انواع اعتبارات خرد روستایی در ایران……………… 40

2 ـ 9 ـ نتیجه گیری فصل دوم……………………………….. 40

فصل سوم : ویژگیهای جغرافیایی واقتصادی منطقه

3 ـ 1 ـ ویژگی های طبیعی شهرستان لنگرود…………… 45

3 ـ 1 ـ 1 ـ مو قعیت جغرافیایی……………………………. 45

3ـ 1 ـ 2 ـ  زمین شناسی……………………………………… 56

3 ـ 1 ـ 3 ـ زمین شناسی اقتصادی………………………… 56

3 ـ 1 ـ 4 ـ  آب وهوا……………………………………. 57

3 ـ 1 ـ 4 ـ 1 ـ بارندگی……………………………………… 58

3 ـ 1 ـ 4 ـ 2 ـ  درجه حرارت………………………………………. 60

3 ـ 1 ـ 4 ـ 3 ـ  رطوبت نسبی……………………………….. 64

3 ـ 1 ـ4 ـ 4 باد…………………………………….. 66

3 ـ 1ـ 4 ـ 5 ـ تعداد روزهای یخبندان…………………….. 67

3 ـ 1 ـ 5 ـ توپوگرافی……………………………………… 67

3 ـ 1 ـ 5 ـ 2 ـ ناحیه جلگه ای……………………………………… 67

3 ـ 1 ـ 5 ـ 3 ـ  نواحی کوهپایه ای………………………………… 67

3 ـ 1 ـ 5 ـ 4 ـ  نواحی کوهستانی……………………………….. 67

3 ـ 1 ـ 6 ـ خاک شهرستان لنگرود………………………………. 68

3 ـ 1 ـ 7 ـ   پوشش گیاهی……………………………………. 69

3 ـ 1 ـ 8 ـ  جنگل……………………………………… 70

3 ـ 1 ـ 9 ـ  مراتع( چمنزار)…………………………………….. 70

3 ـ 1 ـ 10 ـ  محیط زیست………………………………………. 71

3 ـ 1 ـ 11 ـ  رودخانه ها…………………………………….71

3 ـ 1 ـ 11 ـ 1 ـ رودخانه شلمانرود…………………………………….. 72

3 ـ 1 ـ 11ـ 2 ـ رود خانه بارکیلی رود…………………………………….. 72

3 ـ 1 ـ 11 ـ 3 ـ رودخانه لنگرود رودخان…………………………………… 73

3 ـ 2 ـ ویژگی های انسانی……………………………………… 74

3 ـ 2 ـ 1 ـ جمعیت و سکونتگاه…………………………………….. 74

3 ـ 2 ـ 2 ـ وضعیت برخورداری دهستانهای منطقه از امکانات و خدمات…….79

3 ـ 3ـ بررسی خصوصیات اقتصادی شهرستان……………….. 81

3 ـ 3 ـ 1 ـ صنعت………………………………………. 81

3 ـ 3 ـ 1 ـ 1 ـ اقتصاد صنعت و معدن……………………………… 81

3 ـ 3 ـ 1 ـ 2 ـ تولیدات صنعتی……………………………………… 83

3 ـ 3 ـ 1 ـ 3 ـ معدن……………………………………… 83

3 ـ 3 ـ 1 ـ 4 ـ ناحیه صنعتی اطاقور………………………………… 83

3 ـ 3 ـ 1 ـ 5 ـ شهرک صنعتی لنگرود………………………………. 83

3 ـ3 ـ 2 ـ صنایع روستایی……………………………………… 84

3 ـ 3 ـ 2 ـ 1 ـ صنایع روستایی دهستان چاف………………….. 85

3 ـ 3 ـ 2 ـ 2 ـ صنایع روستایی دهستان دیوشل………………… 85

3 ـ 3 ـ 2 ـ 3 ـ صنایع روستایی دهستان گل سفید……………… 86

3 ـ 3 ـ 2 ـ 4 ـ صنایع روستایی دهستان اطاقور…………………. 86

3 ـ 3 ـ 2 ـ 5 ـ صنایع روستایی دهستان لات و لیل………………. 87

3 ـ 3 ـ 2 ـ 6 ـ صنایع روستایی دهستان دریاسر………………. 88

3 ـ 3 ـ 2 ـ 7 ـ صنایع روستایی دهستان مریدان………………. 88

3ـ 3 ـ 3 ـ  صنایع دستی……………………………………… 89

3 ـ 4 ـ کشاورزی……………………………………… 89

3 ـ 4 ـ 1 ـ کشاورزی دهستان چاف………………………… 90

3 ـ 4 ـ 1 ـ 1 ـ کشاورزی دهستان دیوشل………………….. 91

3 ـ 4 ـ 1 ـ 2 ـ کشاورزی دهستان گل سفید…………………. 91

3 ـ 4ـ 1 ـ 3 ـ کشاورزی دهستان اطاقور………………………. 91

3 ـ 4 ـ 1 ـ 4 ـ کشاورزی دهستان لات و لیل………………….. 91

3 ـ 4 ـ 1 ـ 5 ـ کشاورزی دهستان دریاسر……………………. 92

3 ـ 4 ـ 1 ـ 6 ـ کشاورزی دهستان مریدان…………………….92

3 ـ 4 ـ 2 ـ برنجکاری……………………………………… 95

3 ـ5 ـ دام، طیور و سایر محصولات………………………….. 97

3 ـ 5 ـ 1 ـ صید  و صیادی……………………………………. 98

3 ـ 6 ـ  خطوط ارتباطی……………………………………. 99

3 ـ 7 ـ نتیجه گیری فصل سوم…………………………………….. 99

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها واطلاعات

مقدمه…………………………………….. 102

4 ـ 1 ـ   وام های خود اشتغالی…………………………… 102

4 ـ 1 ـ 2 ـ   ویژگی های فردی………………………………. 104

4 ـ 1 ـ 3 ـ   وضعیت تأهل………………………………………105

4 ـ 1 ـ 5 ـ  سواد…………………………………….105

4 ـ 1 ـ 6 ـ  وضعیت برخورداری از امکانات افراد وام گیردنده………..107

4 ـ 1 ـ 7 ـ وضعیت نوع سند زمین زراعی دریافت کنندگان وام……..107

4 ـ 1 ـ 8 ـ   محصولات کشت شده توسط دریافت کنندگان وام……. 108

4 ـ 1 ـ 9 ـ نوع محصولات دریافت کنندگان وام……………………. 109

4 ـ 1 ـ 10 ـ مساحت باغات دریافت کنندگان وام………………… 110

4 ـ 1 ـ 11 ـ تعداد قطعات زمین  دریافت کنندگان وام…………….. 110

4 ـ 1 ـ 12 ـ تعداد دام نگهداری شده توسط دریافت کننده گان وام……… 111

4 ـ 1 ـ 13 ـ تعداد طیور نگهداری شده توسط دریافت کنندگان وام……… 111

4 ـ 2 ـ سال اخذ وام…………………………………….. 112

4 ـ 2 ـ 1 ـ میزان وام دریافتی……………………………………… 112

4 ـ 2 ـ2 ـ تعداد افرادی که با وام های پرداخت شده شغل ایجاد کردند……… 114

4 ـ 3 ـ اشتغال……………………………………… 115

4 ـ 3 ـ 1 ـ وضعیت اشتغال وام گیرندگان بعد از دریافت وام………… 115

4 ـ 3 ـ 2ـ انواع مشاغل ایجاد شده توسط دریافت کنندگان وام……. 117

4 ـ 3 ـ 3 ـ  افراد وام گیرنده ای  که با دریافت وام شغل گذشته خود را توسعه داده اند…….120

4 ـ 3 ـ 4 ـ میزان توسعه شغل افراد دریافت کننده وام……………..121

4 ـ 4 ـ مراکز پرداخت تسهیلات به وام گیرندگان………………123

4 ـ 5 ـ نظرات دریافت کنندگان وام در مورد میزان سرمایه لازم برای ایجاد شغل……..124

4 ـ 6 ـ افرادی که وام های دریافتی را غیر از اهداف منعقد شده مصرف نموده ائد……….126

4 ـ 7 ـ نظر وام گیرندگان در مورد افزایش کارایی وام ها……………… 126

4 ـ 8 ـ میزان نظارت مسؤلین امر بعد از اعطای اعتبارات……………..127

4 ـ 9 ـ عمده ترین مشکلات وام از نظر دریافت کنندگان وام…………….127

4 ـ 10 ـ  وام های خود اشتغالی و نظر دریافت کنندگان در مورد اثرات آن………..128

4 ـ 11 ـ نقش اعتبارات دریافتی در توانمندسازی اقتصادی وام گیرندگان………131

4 ـ 12 ـ نتیجه گیری فصل چهارم…………………………………….. 133

فصل پنجم : نتیجه گیری و آزمون فرضیات

مقدمه…………………………………….. 136

5 ـ 1 ـ آزمون فرضیات………………………………………. 136

5 ـ 1 ـ 1 ـ فرضیه اول……………………………………… 136

5 ـ 1 ـ 2 ـ فرضیه دوم…………………………………….. 138

5 ـ 1 ـ 3 ـ فرضیه سوم…………………………………….. 139

5 ـ 2 ـ نتیجه گیری نهایی……………………………………… 141

5 ـ 3 ـ مشکلات منطقه مورد مطالعه……………………… 143

5 ـ 4 ـ  پیشنهادات……………………………………… 143

منابع

منابع فارسی……………………………………… 147

منابع لاتین……………………………………… 155

ضمائم…………………………………….. 159

چکیده:

بیکاری و وضعیت نامطلوب اشتغال در کشور، از جمله چالش های جدی اقتصاد ایران به شمار می رود و بین فرصتهای موجود شغلی در کشور و خیل عظیم بیکاران و جویندگان کار هیچ تناسب و توازنی بر قرار نیست، مفهوم بیکاری در مناطق روستایی تا حدودی با بیکاری در مناطق شهری تفاوت دارد؛ زیرا در مناطق روستایی علاوه بر بیکاری در نتیجه رشد جمعیت بالاتر محدودیت ساختارهای اقتصادی و سرمایه، افزون از جوامع شهری است. قبل از اینکه مردم بتوانند کاری را شروع کنند باید دارای سرمایه باشند، وجود سرمایه عامل مهمی است که می تواند ابزاری برای خود اشتغالی باشد. در تحقیق حاضر به بررسی وام های خود اشتغالی در ایجاد فرصتهای شغلی در نواحی روستایی( نمونه روستاهای شهرستان لنگرود) پرداخته شده است، نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی تحلیلی، و جامعه آماری تحقیق تمام روستاهای شهرستان لنگرود می باشد، با توجه به گستردگی منطقه مورد مطالعه، افراد با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک منظم انتخاب شدند. در تحقیق حاضر، روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی ( پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) و روش تجزیه تحلیل اطلاعات هم با استفاده از آمار توصیفی( میانگین و توزیع فراوانی) و آ مار استنباطی ( ضریب همبستگی شامل اسپرمن، آماره t  تک نمونه، خی دو ، وی کرامر، فریدمن استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان می دهد که بین میزان تحصیلات و موفقیت در ایجاد شغل رابطه معناداری وجود دارد و هم چنین نتایج بررسی نشان می دهد که بین میزان مبلغ وام خود اشتغالی و ایجاد مشاغل در مناطق روستایی رابطه مثبتی وجود دارد و نیز از نظر دریافت کنندگان وام تفاوت معناداری بین اثرات وام وجود دارد.

فصل اول: طرح تحقیق

پیشگفتار:

استفاده بهینه از منابع و امکانات موجود به منظور بر آورده ساختن نیازها و خواسته های بشری از جمله افزایش تولید درآمد، اشتغال، رفاه جامعه و. . . جز مهم ترین هدف های توسعه هر کشور محسوب می شود. برای این منظور معمولا سعی می شود تا با به کار گیری سیاست ها و ابزار های اجرایی گوناگون، در برنامه های توسعه بر این هدف دست یافت. دولت ها از طریق سیاست های حمایتی از طریق نرخ های بهره کم، دوره باز پرداخت طولانی، عدم گرفتن وثیقه و . . . سعی در حل این مسأله می نمایند. یکی از استرا تژی هایی که در سال های اخیر مورد توجه صاحب نظران و سیاست گذاران برای از بین بردن فقر و کاهش بیکاری در کشورهای مختلف قرار گرفته است اعتبارات خرد است، اهمیت این شیوه به گونه ای بوده که سازمان ملل متحد سال 2005 را به عنوان سال اعتبارات خرد نام گذاری کرده بود. اعطای وام به روستاییان شهرستان لنگرود توسط نهادهای بانک کشاورزی، صندوق مهر امام رضا (ع)، کمیته امداد امام خمینی (ره)، بهزیستی بوده است.

با توجه به موارد گفته شده، تحقیق حاضر با هدف بررسی اثرات وام های خود اشتغالی، در 5 فصل و به شرح زیر است؛

فصل اول شامل چارچوب کلی تحقیق در ارتباط با وام های خود اشتغالی می باشد. فصل دوم مبانی نظری تحقیق است، در این فصل به بررسی تعاریف و مفاهیم اعتبارات و مکاتب، و سپس به بررسی مفاهیم و تعاریف خود اشتغالی و تجارب کشورهای موفق در این زمینه و همچنین تجارب و انواع اعتبارات روستایی در ایران پرداخته شده است. در فصل سوم به بررسی ویژگی های جغرافیایی منطقه مورد مطالعه در سه بعد طبیعی، انسانی، اقتصادی پرداخته شده است. فصل چهارم، شامل تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده در مطالعات میدانی می باشد، در فصل پنجم هم به آزمون فرضیات تحقیق پرداخته شده است.

1-1- طرح مسئله

بیکاری و وضعیت نامطلوب اشتغال در کشور، از جمله چالش های جدی در اقتصاد ایران به شمار می آید و بین فرصت های موجود شغلی در کشور و خیل عظیم بیکاران و جویندگان کار هیچ تناسب و توازنی بر قرار نیست. آمار به دست آمده حاکی از آن است که روز به روز برخیل بیکاران افزوده شده و دولت را با حجم عظیم تقاضا برای ورود نیروی کار به بازار کار مواجه می سازد. مفهوم بیکاری در مناطق روستایی تا حدودی با بیکاری در مناطق شهری تفاوت دارد؛ زیرا، درمناطق روستایی علاوه بربیکاری طبیعی در نتیجه رشد جمعیت بالاتر محدودیت ساختار های اقتصادی و سرمایه، افزون از جوامع شهری است. عواملی همچون تقاضای ناکافی برای نیروی کار، عدم تعادل بین فرصت های اشتغال و توانایی های افراد، نهاده های نامناسب و نابسامانیهای بازار از جمله علل بیکاری به شمار می آیند (یاسوری ، 1386 :132). استفاده بهینه از منابع و امکانات موجود به منظور بر آورده ساختن نیاز ها و خواسته های بشری از جمله افزایش تولید در آمد، اشتغال رفاه، جامعه و… جز مهم ترین هدف های توسعه هر کشور محسوب می شود. برای این منظور معمولا سعی می شود تا به کار گیری سیاست ها و ابزار های اجرایی گوناگون،  در برنامه های توسعه بر این هدف دست یافت.

دولت ها از طریق سیاست های حمایتی از طریق نرخ های بهره کم، دوره باز پرداخت طولانی، عدم گرفتن وثیقه و… سعی در حل این مسأله می نمایند. یکی از استراتژی هایی که در سال های اخیر مورد توجه صاحب نظران و سیاست گذاران برای از بین بردن فقر وکاهش بیکاری در کشور های مختلف قرار گرفته است، اعتبارات خرد است. اهمیت این شیوه به گونه ایی بوده که سازمان ملل متحد سال 2005 را به عنوان سال اعتبارات خرد نام گذاری کرده بود. یکی از اهداف ضمنی و در حقیقت کلید موفقیت برنامه های مربوط به اعتبارات خرد، ایجاد و توسعه اشتغال است. بدون دسترسی افراد به شغل های مولد و پایدار تحقق اهداف غیر متعالی غیر ممکن می نماید (فعالیت،خارقانی ، 1390  :23). در واقع دریافت وام و اعتبار و انتقال پول از یک فرد به فرد دیگر یا از یک نهاد به نهاد دیگر نقش اساسی در تأمین اعتبار فعالیت های مختلف اقتصادی دارد. اعتبار وام را می توان انتقال موقت قدرت خرید از یک فرد حقیقی و یا حقوقی به فرد دیگر دانست. اعتبارات برای تأمین نهاده های مختلف تولیدی مانند نیروی کار، نهاده های سرمایه ای، فناوری و همپنین خرید مواد اولیه مورد استفاده قرار می گیرد و از این رو اهمیت ویژه ای در رشد و توسعه فعالیت های سرمایه گذاری و تولیدی دارد. طبیعتاً مشاهده می شود که اعتبار و وام به طور مستقیم و غیر مستقیم بر اشتغال واحد های تولیدی و یا فرصت های شغلی جدید تأثیر می گذارد( بختیاری، پاسبان،1383، 76).

برنامه های اعتبارات خرد، با هدف بهبود وضعیت اقتصادی، کاهش بیکاری به وجود آوردن اشتغال به صورت خود اشتغالی و کار آفرینی و کاهش فقر مناطق روستایی و شهری در بازار کار بسیاری از کشور ها اتخاذ شده است.(حسن زاده و همکاران، 1385 : 50 – 49). اعتبارات خرد، به عنوان راهبردی در توسعه اقتصادی با هدف دسترسی زنان و مردان کم درآمد به منابع اعتباری، برای بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی آنهاست (رحیمی،1385 : 336-335). اهـــداف اعتبارات خرد در ایران، توانمند ساختن كلی روستا و ثروت زایی و مشاركت در برنامه ریزی و تصمصم گیری برای توسعه روستاها می باشد، هدف كلی اعتبارات خرد در كشور ما احیای مدیریت توسعه پایدار منابع طبیعی و افزایش در آمد خانوارهای كم درآمد از طریق پرداخت وام های كوچك برای انجام فعالیتهای درآمدزا و ارتقاء خودباوری اهالی روستا و جوامع عشایری به خصوص زنان و كودكان می باشد (مهاجرانی، 1382 :8-4). در صورتی که اقشار کم درآمد روستاها نتوانند درآمد مورد نیازشان را تأمین کنند؛ مهاجرت، تخریب محیط زیست و . . . اجتناب ناپذیر خواهد بود. برای کسب در آمد داشتن شغل ضروری است و برای کسب شغل نیز امکانات ویژه ای لازم است. قبل از اینکه مردم بتوانند کاری را شروع کنند باید دارای سرمایه باشند. وجود سرمایه عامل مهمی است که می تواند عوامل دیگر را نیز تهیه کند.( یعقوبی، 1384، 130). بخشی از معضل بیکاری در همه کشورها دنیا از طریق خود اشتغالی بر طرف می شود. تمایل ذاتی افراد به کارآفرینی، دسترسی به سرمایه های انسانی و مالی، در آمد حاصل از خود اشتغالی و موقعیت اجتماعی خود اشتغالی نسبت به مشاغل مزد بگیری، از جمله عوامل مؤثر در گرایش افراد به خود اشتغالی هستند( عباسی، آریانفر، 1387، 7).

در کشور های در حال توسعه، روستاییان اغلب به منابع اعتباری رسمی دسترسی ندارند، این واقعیت موجب شده که بسیاری از نویسندگان، اعتبار را برای توسعه روستایی حلقه مفقوده و به عنوان پیش نیازی تلقی کنند. از طرف دیگر نبود و کمبود اعتبارات رسمی، موجب گسترش بخش غیر رسمی اعتبارات در نواحی روستایی شده است؛ این امر نابرابری اجتماعی و تخریب محیط زیست را به دنبال دارد ( داوان، 1388، 31). از طرفی دیگر، تمرکز سرمایه در مناطق روستایی اصولاً ناچیز است، دلیل این امر نبود آن دسته از عواملی است که تمرکز سرمایه را موجب می شود، در حقیقت تمرکز سرمایه به پس انداز و بسیج همه جانبه و بنیادی وجوه پس اندازها و سرمایه گذاری این پس اندازها بستگی دارد( یاسوری، 1386، 147). از آنجایی که یکی از عوامل مهم تولید و اشتغال، سرمایه است. در جوامع در حال توسعه که عمده بهره برداران آن خرده پا هستند، پروژه های اعتباری و وام دهی، ابزار مناسبی برای رسیدن به اهداف افزایش بهره وری و افزایش تولید و رفع محرومیت و فقر از جامعه روستایی است( رحمانی،1385، 306). وام های خود اشتغالی  برای برطرف کردن نیاز های مالی آن دسته از گروه های محروم جامعه از جمله زنان سرپرست خانوار، افراد بی بضاعت، کارگران، کشاورزان تعلق می گیرد. علاوه بر این وام گیرندگان این وام ها را صرف کارآفرینی و خود اشتغالی می کنند( Xiali, 2010,3).

اعتبارات خرد یکی از مباحث عمده در اقتصاد نئولیبرال است که پس از تغییرات نظری در تئوری های اقتصادی و دیدگاههای توسعه، به عنوان یک محرکه اقتصادی برای

باید توجه داشت که دو قاعده مشروعیت درآمدزایی ریسک و رابطه مثبت ریسک با درآمد بدون محدودیت نیست. گستره این دو اصل موضوعه، به وسیله نصوص قمار، محدود می شود. بر این اساس، مشروعیت درآمدزایی ریسک و مخاطره، اختصاص به ریسک و مخاطره تجاری دارد و شامل ریسک و مخاطره قماری نمی گردد.

 

واژگان کلیدی:عقد،شانس،احتمال،مخاطره،فقه،حقوق.

 

مقدمه

یکی از چالش های دیرینه در مباحث بازارهای مالی اسلامی، مسئله درآمدزایی «ریسک و مخاطره» و هم جهت بودن ریسک با بازده می باشد. در برخورد با این چالش، دو مسیر متفاوت را پیموده شده است: از نظر مذاهب شافعی و مالکی، استحقاق سود به واسطه ضَمان پذیرش مخاطره پذیرفته نیست . در مقابل، حنفی ها و حنبلی ها معتقدند که استحقاق سود، به واسطه سرمایه، کار، یا ضَمان پذیرش مخاطره است.

در فقه شیعه می توان شواهدی برای رویکرد دوم، یعنی منشا درآمد بودن ریسک یافت. برای نمونه، بیشتر فقهای شیعه، عقد بیمه و ضمانت نامه های بانکی را از طریق عقد ضَمان تجویز می کنند. این امر، می تواند به این مفهوم باشد که از نظر فقهای شیعه «ریسک و مخاطره» می تواند منشاء استحقاق درآمد باشد. وضعیت تاجری که کالا را به صورت عمده می خرد و آنها را با قیمتی بالاتر به تجار جزء می فروشد و امیدوار است که از تجارت خود، سودی عایدش شود، کارش سوداگرایانه است. اگر این تجار، جنسی را به 100 تومان خریده و امیدوار است آن را به 125 تومان فروخته، سود ببرد، این نوع مخاطره، مخاطره سوداگرایانه است؛ چرا که این شخص انتظار سود از عملیات بازرگانی خود دارد. اگر به جای رقمی بالاتر از 100 تومان جنس را به زیر قیمت خرید خود، بفروشد، به جای سود مورد انتظار، زیان خواهد کرد از این رو، این گونه مخاطره ها می توانند سه حالت داشته باشند: سود، عدم سود و زیان. وضعیت مالک در این مورد، ممکن است بهتر از قبل شده، سود ببرد یا تغییر نکرده و یا در نهایت، ممکن است زیان کند.

خسارت و انهدام یک ساختمان، در اثر حادثه آتش سوزی یک ریسک خالص است که در نتیجه آن، فقط دو حالت امکان دارد که این ساختمان یا دچار آتش سوزی می شود و خسارت می بیند، یا اینکه سالم می ماند و آتش سوزی در آن رخ نمی دهد. بنابراین، از خصوصیات این گونه ریسک ها، داشتن دو حالت زیان و عدم زیان است که مالکِ آن در دو وضعیت می تواند قرار گیرد، یا ساختمان سالم می ماند و در وضعیت قبلی تغییری حاصل نمی شود، یا اینکه ساختمان در اثر آتش سوزی منهدم شده، وضعش بدتر از سابق می شود.

در این پایان نامه، به منظور تحلیل دقیق رابطه ریسک و درآمد از نظر فقه امامیه، تلاش شده است تا با استفاده از روش کشفی شهید صدر، با جمع آوری احکام و قواعد فقهی به عنوان روبناهای     ایجابی و سلبی، اقدام به استخراج دو قاعده عام درآمدزا بودن «ریسک و مخاطره» و رابطه مثبت «ریسک و مخاطره» با بازده درآمد، به عنوان اصول موضوعه و زیربنایی بازار مالی، در نظام مالی اسلام شود.

 

فصل اول- کلیات تحقیق

 

1-1- بیان مسأله

در فقه عنوان عقود مخاطره بارها آمده ،اما تعریفی از آن به عمل نیامده دكتر جعفری لنگرودی در كتاب فلسفه اعلی به استقرا عناوین عقود مخاطره را گردآوری كرده است.

از متون مالكیه دانسته می شود كه غرر ومخاطره را باهم خلط كرده اند. پس این بحث سابقه تدوین ندارد.

درعقود مخاطره عاقدین عالما وعامدا از خطر استقبال می كنند مانند عقد راعی و تراز وقباله و صلح و اجاره شیلات و قراردادبیمه كه از همه جدیدتر است. غرردر خارج این ها است،در مورد عقد غرری بناء عاقدین بر گریز از خطر(ریسك) است در حدودی كه متعارف است. بیع مثال معروف این قسم است كه دربیع طرفین، همه چیز را روشن میكنند تا رفع غرر شود وگرنه مشمول نهی از غرر می شوند. طبق این توضیحات قرارداد آبونمان برق و آب و … از عقود مخاطره نیست.

عناصر عقود مخاطره از قرار ذیل است: اول_عقدی است مالی اعم از معوض وغیرمعوض مانند عقدضمان.

برخی عقود مخاطره را همان عقود مسامحه می دانند اما این نیز تصوری اشتباه می باشد، زیرا عقود مسامحه عقودی هستند که بنای متعاقدین بر اعمال اصول موازنه نیست نه بخت و تصادف در آن دخالت دارد و نه استقبال از خطر عقد مساحمه اختصاص به عقود معوض ندارد.

 

1-2-اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

برخی به عقود مخاطره ایراد وارد نموده اند كه صحت این عقود را دچار تردید می نماید زیرا در عقود مخاطره مانند عقد بیمه شبهه غرر و جهل به عوضین وجود دارد كه موجب بطلان عقد است.اكثر فقیهان اهل سنت با توجه به اشكالات یاد شده این عقود را صحیح نمی دانند اما با برشمردن عناصر رحمانیت و آثار این عقود مشخص می شود که این عقود صحیح بوده و جهل و غرر بر آن راه ندارد و از نظراکثر فقهای اهل شیعه این عقود  صحیح می باشد.

1-3- اهداف تحقیق

دراین تحقیق می خواهیم تاثیر عقود مخاطره بر معاملات را بررسی نماییم.این تحقیق مورد استفاده دانشجویان، محققان، وكلا،… قرارگرفته وموجب ارایه ی خطای اسلاف درخلط غرر ومخاطره می باشد.

1-بررسی مفهوم و ارکان عقود شانسی و احتمالی و مخاطره ای

2-کمک به قضات جهت استفاده در محاکم و دانشجویان و اساتید برای مطالعه

3-ارائه راهکارهای مناسب در جهت حل چالش ها و خلا های قانونی مرتبط با بحث

4-بررسی میزان اعتبار و نفوذ این عقود در فقه و حقوق ایران

1-1: مقدمه 3

1-2: بیان مسأله 5

1-3: اهمیت و ضرورت پژوهش: 7

1-4: اهداف پژوهش: 8

1-4-1: هدف کلی: 8

1-4-2: اهداف فرعی: 8

1-5: سؤال‌های پژوهش: 8

1-6: تعاریف مفهومی و عملیاتی 8

1-6-1: تعاریف مفهومی: 8

1-6-2: تعاریف عملیاتی: 9

فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش 10

2-1: مقدمه 11

2-2: پیشینه و مفهوم مصورسازی اطلاعات 11

2-3: طبقه‌بندی مصورسازی و ابعاد آن 13

2-4: ارتباط مصورسازی اطلاعات با سواد دیداری 15

2-5: گرافیک 16

2-6: گرافیک رایانه ای 17

2-7: مصورسازی 18

2-8: ارتباط تصویری 18

2-9: ارزش بصری تصاویر 19

2-10: چگونگی استقرار عناصر بصری 19

2-11: بهره‌گیری از مصورسازی در فعالیت‌های آموزشی 20

2-12: اصول و معیار‌های تصویرگری (مصورسازی) 20

2-12-1: اصل سادگی 20

2-12-2: اصل تأكید 21

2-12-3: اصل تعادل 21

2-12-4: رعایت اصل توازن بین زمینه و موضوع 21

2-12-5: اصل رابطه تصویر با معیارهای اندازه گیری 21

2-12-6: رابطه تصویر با معیارهای كادربندی 22

2-12-7: اصل فاصله ی مطلوب 22

2-12-8: اصل تأثیرات روانی خط ها 22

2-12-9: اصل تأثیر روانی شكل‌ها و رابطه ی آن‌ها با تصویر آموزشی 22

2-12-10: خواص روانی رنگ‌ها و رابطه ی آن‌ها با تصویر 23

2-12-11: پرهیز از تكراری بودن سبك تصویرسازی 24

2-12-12: اصل تصویرگری مبتنی بر تحقیق و پژوهش 24

2-12-13: اصل استفاده به جا از تصویر 24

2-12-14: اصل تطبیق با واقعیات 24

2-12-15: اصل برجسته سازی موضوع 25

2-12-16: رعایت تناسب بین سبك هنری و موضوع آموزشی 25

2-12-17: اصل تفاوت در فرهنگ های منطقه ای 25

2-12-18: اصل به روز بودن تصویر 25

2-12-19: اصل توازن در تصویرگری جنسیت ها 25

2-12-20: توجه به هویت ملی، اعتقادی و اسلامی 26

2-12-21: تحریك حس كنجكاوی و علاقه به كشف 26

2-12-22: توجه به علایق كودكان به رنگها 26

2-13: مدرسه هوشمند چیست؟ 26

2-14: هدف از ایجاد مدارس هوشمند چیست؟ 27

2-15: مأموریت و چشم‌انداز مدرسه هوشمند 28

2-16: راهبرد‌های توسعه مدارس هوشمند 28

2-17: ساختار تشکیلاتی مدرسه هوشمند 29

2-19: مولفه‌های اصلی و ارکان هوشمند‌سازی مدارس 30

   

2-21: تئوری ومبانی نظری 32

2-22: چرا مدرسه هوشمند طراحی کنیم؟ 34

2-23: منظور از مدارس ابتدایی هوشمند چیست؟ 35

2-23: مقایسه وجوه اشتراک و افتراق مصورسازی داده و اطلاعات 36

2-24: طبقه‌بندی مصورسازی انواع داده‌ها 36

2-25: روش‌ها و كاربردهای مصورسازی 40

2-26: پیشینه پژوهش 46

2-26-1: پیشینه داخلی 46

2-26-2: پیشینه خارجی 47

فصل سوم: روش شناسی پژوهش 49

3-1: مقدمه 50

3-2: نوع و روش پژوهش 50

3-3: ابزار و روش اندازه گیری 50

3-4: روایی و پایایی ابزار 51

3-5: جامعه آماری و حجم آن 51

3-6: حجم نمونه نمونه و روش نمونهگیری 52

3-7: متغیر پژوهش 52

3-8: روش و ابزار تجزیه و تحلیل دادهها: 52

خلاصه فصل: 52

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 53

4-1: مقدمه 54

4-2: تحلیل سوالات پژوهش 54

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری 59

5-1: مقدمه 60

5-2: بحث و تفسیر یافته ها 60

5-3: پیشنهادات 62

الف) پیشنهادهای کاربردی: 62

ب) پیشنهاد پژوهشی 62

5-4: محدودیت ها 63

منابع: 64

ضمائم 68

چکیده انگلیسی II

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                             صفحه

جدول 1-4. جدول توزیع فراوانی و درصد مربوط به پاسخ ارزیابان در ارزیابی وب سایت مدارس هوشمند 55

جدول 2-4. نحوه‌‌ توزیع پاسخ ارزیابان به هر یک از گزینه‌های چک لیست 57

 

فهرست شکل ها

عنوان                                                                                                                             صفحه

شکل 2-1.داده‌های یك‌بُعدی 36

شکل 2-2. داده‌های دوبُعدی 37

شکل‌‌ 2-3. داده‌های سه‌بُعدی 38

شکل 2-4. داده‌های چندبُعدی 38

شکل 2-5. داده‌های سلسله‌مراتبی 39

شکل 2-6. داده‌های شبكه‌ای 40

شکل 2-7. مصورسازی ماتریسی 41

شکل 2-8. مصورسازی تشبیه فضایی 41

شکل 2-9. مصورسازی كهكشانی 42

شکل 2-10. مصورسازی كهكشانی 42

شکل 2-11. مصورسازی چشم‌انداز دیواری 43

شکل 2-12. مصورسازی تحلیل پویا 43

شکل 2-13. مصورسازی رودخانه‌ای 44

شکل 2-14. مصورسازی داده‌های فضایی 44

شکل 2-15. مصورسازی حوزه‌ داخلی 45

شکل 2-16. مصورسازی جغرافیایی 45

شکل 2-17. مصورسازی شبه‌رنگ 46

چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی روش‌های مصورسازی گرافیکی در وب سایت مدارس هوشمند می‌باشد. جامعه آماری پژوهش تشکیل شده از کلیه وب سایت‌های مدارس هوشمند استان کرمانشاه که به صورت تصادفی 1 وب سایت برای پژوهش انتخاب شد. ابزار پژوهش حاضر یک چک لیست محقق ساخته جهت اندازه گیری میزان انطباق عناصر بصری وب سایت با اصول مصور سازی می‌باشد، روایی محتوایی ابزار‌‌ توسط چند نفر از اساتید رشته تکنولوژی آموزشی مورد تایید قرار گرفت و پایایی ابزار با روش الفای کرونباخ برابر با 71/0 می‌باشد. پس از تهیه پرسشنامه تعداد 10 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشیبه عنوان‌‌ ارزیاب در مورد روش‌های مصور سازی مورد آموزش قرار گرفتند و پس به ارزیابی از وب سایت مورد نظر پرداختند. پس از ارزیابی داده‌های چک لیست مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که نتایج به دست آمده نشان داد، در کل وضعیت وب سایت مدارس هوشمند در حد پایین‌‌تر از متوسط می‌باشد. نتایج آزمون تی تک نمونه ای موید این یافته بود. به عبارتی نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که میانگین به دست آمده در ارزیابی به طور معناداری پایین‌‌تر از استاندارد یا میانگین ثابت در این پژوهش است.

 

کلید واژه: وب سایت، طراحی گرافیک، جلوه دیداری رسانه، نگاره‌های گرافیکی، مصورسازی.

 فصل یکم: کلیات پژوهش
-1: مقدمه
مصورسازی اطلاعات یكی از روش‌های نوین نمایش و ارائه دیداری اطلاعات است كه با هدف درك و شناخت بهتر داده‌ها و برای استفاده كارآمد در حوزه‌های گوناگون علمی به كار می‌رود. این شیوه مؤثر با بهره‌گیری از راهبردهای دیداری به گسترش دامنه دانش یاری می‌رساند و سبب می‌شود تا انتقال اطلاعات از واحد مبدأ به واحد مقصد به شکل مناسبی انجام پذیرد. هدف اصلی و مهم در استفاده از روش‌های مصورسازی، ارتقا و افزایش شرایط مناسب برای تقویت قدرت تفکر و تحلیل اطلاعات در کاربران است (درودی، 1388؛ ص 105).

توجه به ارائه و نمایش دیداری اطلاعات در قالب روش‌های علمی مصورسازی که یکی از شاخه‌های علوم رایانه است، از حدود دو دهه پیش مورد توجه قرار گفت. این شیوه سودمند با بهره‌گیری از گرافیک رایانه‌ای از رشد بالایی برخوردار شد و با تکیه بر روش‌های علمی به توسعه فنون مصورسازی انجامید. مصورسازی مفاهیم و اطلاعات با شیوه‌های گوناگون آموزشی ارتباط برقرار کرد و در بسیاری از رشته‌های علمی، فنی و تخصصی وارد شد (همان ص106).

طراح گرافیک باید با استفاده از اطلاعات و تجارب تجسمی خود بتواند یادگیرنده را در درک پیام و منظور مؤلف یاری دهد. در کتاب درسی آموزشگاهی، حضور معلم باید محسوس بوده، مواد درسی به طور مستمر یاری دهندۀ دانش‌آموز باشند و انگیزه­ی یادگیری او را پرورش دهند؛ در عین حال، مطالب باید انسجام کافی را داشته باشند و هیچ‌گونه نکتۀ مبهمی در آن‌ها نباشد. گرافیک از واژه یونانی کرافیکوس[1] است و به معنای آنچه است که مربوط می‌شود به طرح زدن[2] و طراحی[3] تعریف دیگری که از آن بیان شده است به این صورت می‌باشد “هر کار و یا شیوه‌‌ی مربوط به کشیدن تصویر از روی یک چیز و یا از انگاره آن است”. بنابراین همه پدیده‌هایی را در بر می‌گیرد که ایجاد شده‌اند: به شکل یک نشانه، علامت، نقشه، طراحی، کشیدن از روی یک چیز و به ویژه طراحی خطی یک پدیده. از زمانی که انسان تصمیم به ارایه یک پیام تصویری گرفت و به زعم خویش از مواد و متریالی که برای همنوعان او مفاهیم مشخص و تا حدودی ثابت داشت استفاده کرد هنر گرافیک آغاز شد و تا کنون نیز با همه پیشرفت‌ها و تغییراتی که داشته است باز هم با همان شیوه به حرکت خود ادامه می‌دهد. صدها نگاره در غار شووه[4] در جنوب فرانسه که در سی هزار سال پیش از میلاد مسیح طراحی شده‌اند، نگاره‌های غار لاسکـو[5] (چهارده هزار سال پیش از میلاد مسیح )، نگـاره‌های شکـارچـیـان در غـار بیمبتکـا[6]در هندوستـان (هفت هزار سال پیش از میلاد مسیح)، نگاره بومیان آفریقا در غار سیاربرگ آفریقای جنوبی (هزار سال پیش از میلاد مسیح) و بسی دیگر از این غار نگارها در دیگر نقاط جهان به همراه تولد خط به آوند زبان نوشته شده در سه یا چهار هزار سال پیش از میلاد، همه نشانه‌هایی بارز از تاریخ گرافیک و رشته‌های وابسته به آن هستند. همزمان با توسعه و پیشرفت‌های پدید آمده در بهره‌گیری از رایانه و محیط شبکه به منظور ارائه و نمایش اطلاعات، یکی از حوزه‌های سودمندی که در دو دهه اخیر مورد توجه قرار گرفته و پژوهش‌های مهمی در آن زمینه انجام پذیرفته است، مبحث مصورسازی اطلاعات است (اشنایدرمن، 1998). مصورسازی به نقوشی باز می‌گردد که انسان‌های اولیه با هدف انتقال اندیشه‌ها و افکار بر دیواره غارها حک می‌کردند (کاناس[7]، 2009)؛ ولی اساس مصورسازی به مفهوم امروزی را باید در دهه 1980 ردیابی کرد، یعنی زمانی که رایانه‌ها کم کم وارد بازار شدند و نرم افزارها و سخت افزار‌ها از فعالیت‌های گرافیکی پشتیبانی می‌کردند (بورکهارد[8]، 2005)، از طرف دیگر درک و دریافت مطالب و یادگیری آنها از طریق حواس پنج گانه صورت می‌گیرد که به ترتیب حدود 75 درصد از یادگیری انسان متعارف با حس بینایی، 13 درصد با حس شنوایی، 6 درصد با حس لامسه، 3 درصد با حس بویایی و 3 درصد نیز با حس چشایی به دست می‌آید (احدیان، 1384، ص 66)

وب سایت، مجموعه ای از صفحات مرتبط به یکدیگر است که انبوهی از اطلاعات را در قالب متن، تصویر، صدا و فیلم در اختیار بیننده قرار می‌دهد. وب سایت مجموعه‌ای از فایلهای حاوی متن، تصویر یا گرافیک و … متصل به هم که غالباٌ شامل یک صفحه اصلی می‌باشد که بر روی یک خدمات دهنده اینترنتی قرار دارند.

با توجه به مطالب بیان شده به نظر می‌سد توجه به اصول و قواعد مصورسازی به لحاظ بعد اشتراکی آن با طراحی وب سایت‌ها در طراحی صفحه‌ها می‌بایستی مورد توجه قرار گیرد که در این امر محقق را به بررسی این موضوع هدایت نمود.

1-2: بیان مسأله
تحقیقات بسیاری در رابطه با کارایی عناصر دیداری، به ویژه گرافیک[9] در فرایند آموزشی انجام شده است که اکثریت قریب به اتفاق آنها به نتایج مثبت دست یافته اند. لی و همکاران[10] (2002) به بررسی پژوهشهای انجـام شده در این زمینه پرداختـه‌اند و با استناد به تحقـیـقات گـلنبرگ و لانگستون[11] (1992)، گلنبرگ و کرولی[12] (1992) و … خاطر نشان می‌سازند که استفاده از تصاویر در آموزش تأثیرات مثبتی بر یادگیری فراگیران داشته است. از طرف دیگر نیز بسیاری از صاحب نظرانی که در زمینه مشکلات یادگیری، تحقیقاتی را انجام داده اند، پیشنهاد کرده‌اند که برای قابل فهم‌‌تر نمودن محتوا بهتر است از عناصر گرافیکی استفاده کرد (کازین[13]، 1989). هرام[14] (1982 به نقل از کازین، 1989) دریافت که استفاده از گرافیک برای عینیت بخشیدن به اطلاعات متنی، یادگیری فراگیران را افزایش داده است. در جایی دیگر نیز استوکز[15] (2001) به مرور تاریخی تاثیر عناصر دیـداری بـر فـراینـد تدریس و تـعلیـم می‌پردازد. وی در این مـرور تاریخـی به نقـل از ارسطـو بیـان می‌کنـد: ” تفکر بدون تصاویر غیر ممکن است”.

پژوهش‌های قبل از دهه 1990 عمدتاً مزایای طراحی گرافیک را مستند نموده‌اند، ولی در فراهم کرده چارچوبی نظری برای تشریح این که چگونه گرافیک برای یادگیرندگان مفید است شکست خورده‌اند (ویکیری[16]، 2002).

پژوهش‌های پس از دهه 1990، بر اهمیت استفاده از نشانه‌ها و تصاویر در جایگزینی و پرمحتوا کردن علایم محدود الفبایی در کتاب‌های درسی تأکید کرده‌اند. پژوهشگران با تأکید بر نظریه‌های مختلف روان‌شناسی نظیر نظریه­ی پردازش اطلاعات[17] (اتیکینسون و شیفرین[18]، 1968)، رمزگردانی دوگانه[19] (پاویو[20]، 1990)، ادراک دیداری[21] (باری و رانیان[22]، 1995) و چندرسانه‌ای‌ها[23] (مایر[24]، 2003) به اهمیت طراحی گرافیک کتاب‌های درسی گواهی داده‌اند.

دولی و همکاران[25] (2005) ضمن تأکید بر نقش تصویر و اهمیت طراحی گرافیک، معتقدند طراحی گرافیک باید تنها یک هدف را دنبال کند و آن عرضه اطلاعات پیچیده به شیوه‌ای قابل فهم و یادگیری است. طراح گرافیك برای القای مطالب با استفاده از توانایی‌ها و مهارت‌هایش و به كمك ارتباط تصویری، با مخاطبان خود، از هر گروه سن، رابطه برقرار می‌كند و با آنان سخن می‌گوید و علاوه بر زیبایی‌های دیداری، حركت آموزشی و انتقال فرهنگ و مطالب را انجام می‌دهد. او می‌تواند د ر ارائه مطالب سنگین و پیچیده درسی نقش مهمی داشته باشد و با فراهم سازی طرح‌های واقعی، ساده و گویا، جزئیات را به تصویر بكشد و فهم و درك مطلب را آسان كند؛ به گونه‌ای نكته های مبهم و سؤال برانگیز را كاهش دهد و به امر آموزش کمک نماید‌‌ (ملک‌افضلی، 1378).

کپس[26] (1368) اعتقاد دارد یک طراح گرافیک خلاق دارای سه وظیفه اصلی است:

یادگیری و به كارگیری قوانین سازمان دهی تجسمی.
2.به حساب آوردن تجربه‌های فضایی معاصر برای آموزش و به كارگیری بازنمایی‌های دیداری وقایع زمانی‌‌ فضایی معاصر.

آزادسازی ذخیره‌های خلاق و سازمان‌دهی آنها در زبان‌های پویا، یعنی رشد دادن به پیكرنگاری پویای معاصر.
وظیفه طراح گرافیك خلاق این است كه افراد را مجبور نماید تا نگاه كنند و بعد آنان را مجبور كند تا بخوانند و بفهمند. او برای این منظور از كلمه ها، تصاویر، رنگها و شكلها استفاده می‌كند.

[1]-‌‌ graphikos

[2]– به فرانسه graphisme است.

[3]– به فرانسه dessin است.

[4]– Chauvet

[5]– Lascaux

[6]– Bhimbetka

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب
عنوان                                                                                                                صفحه                                 

چکیده                                                                                                                                       1

مقدمه                                                                                                                                       3       

فصل اول: کلیات

1-1- اتصال ونفوذ توکسوپلاسما گوندی به سلول……………………………………………………………………….           12

1-2-راه انتقال                                                                                                   13

1-2-1-مصرف مواد انگل آلوده به اووسیست……………………………………………………………………………..           14

1-2-2-مصرف گوشت حاوی کیست نسجی……………………………………………………………………………….           15

1-2-3-انتقال از طریق جفت  …………………………………………………………………………………………………….           15

1-3- همه گیر شناسی عفونت توکسوپلاسمایی………………………………………………………………………….           16

1-3-1-عوامل موثر در همه گیر شناسی توکسوپلاسما گوندی…………………………………………………           18

1-3-1-1-عوامل مربوط به انگل………………………………………………………………………………………………….           18

1-3-1-2-عوامل مربوط به میزبان………………………………………………………………………………………………           18

1-3-1-3-عوامل مربوط به محیط……………………………………………………………………………………………….           19

1-4-آنتی ژنهای توكسوپلاسما گوندی…………………………………………………………………………………………           19

1-5-واکسیناسیون ……………………………………………………………………………………………………………………….   21

1-6-بیماریزایی                                                                                                  22

1-7-توکسوپلاسموزیس مادرزادی………………………………………………………………………………………………..           24

1-8-تظاهرات بالینی …………………………………………………………………………………………………………………….           25

1-9-تشخیص توکسوپلاسموز……………………………………………………………………………………………………….           29

1-9-1- تشخیص مستقیم……………………………………………………………………………………………………………             29

1-9-1-1-تشخیص هیستولوژی (بافت شناسی………………………………………………………………………….             29

1-9-1-2- جداسازی توکسوپلاسما گوندی………………………………………………………………………………..             30

1-9-1-3-تکنیک واکنش زنجیری پلیمراز (PCR1-15-2-تشخیص غیر مستقیم………………             30

1-9-2-تشخیص غیر مستقیم ………………………………………………………………………………………………………            31

   

1-9-2-1- تست رنگی سابین – فلدمن…………………………………………………………………………………….             34

1-9-2-2- سنجش آنتی بادی فلوئورسنت غیر مستقیم…………………………………………………………..             34

1-9-2-3- تست سنجش آگلوتیناسین ایمنوسوربنت……………………………………………………………….             35

1-10-الایزا (ELISA)………………………………………………………………………………………………………………….             35

1-10-1- الایزای مستقیم …………………………………………………………………………………………………………..             36

1-10-2- الایزای غیر مستقیم…………………………………………………………………………………………………….             36

1-10-3- الایزای ساندویچ……………………………………………………………………………………………………………             37

1-10-3-1-الایزای ساندویچ مستقیم…………………………………………………………………………………………             37

1-10-3-2-الایزای ساندویچ غیر مستقیم………………………………………………………………………………….             37

1-10-4- الایزای رقابتی یا مهاری……………………………………………………………………………………………….             37

1-11-کاربرد پروتئین های نوترکیب در تشخیص توکسوپلاسماَ……………………………………………….             38

1-12-تولید پروتئین نوترکیب……………………………………………………………………………………………………..             39

1-13-تشخیص سرولوژی توکسوپلاسموزیس در دوران حاملگی………………………………………………             39

1-14-ارزش تشخیصی ایزوتایپ های مختلف ایمونوگلوبولین

اختصاصی توکسوپلاسما در تشخیص عفونت………………………………………………………………………………..             40

1-15-کاربرد IgGAvidity در افتراق عفونت حاد از مزمن توکسوپلاسموزیس………………………             42

1-16-درمان                                                                                                      44

1-17-پیشگیری                                                                                                  47

1-18- بیان مسئله و اهمیت آن…………………………………………………………………………………………………..             48

1-19- دلایل انتخاب موضوع ………………………………………………………………………………………………………             50

1-20-اهداف و فرضیا ت …………………………………………………………………………………………………………….             51

فصل دوم: مروری بر تحقیقات گذشته                             

2-1- مروری بر تحقیقات گذشته ……………………………………………………………………………………………………………..  53

فصل سوم: مواد و روشها

3-1- تخلیص پروتئین با روش کروماتوگرافی تمایلی ………………………………………………………………..             59

3-1-1-مکانیسم تخلیص پروتئین با روش کروماتوگرافی تمایلی………………………………………………             59

3-1-2- تهیه و تخلیص پروتئین های  نو تركیب rGRA7 (pUET-GRA7) و

rGRA6(PUET-GRA6 ………………………………………………………………………………………………………………             60

3-2- بررسی و تائید پروتئین های تخلیص شده………………………………………………………………………..             62

3-2-1- بررسی و تائید پروتئین های نوترکیب GRA7 و GRA6 بوسیله آنالیز SDS-PAGE             62

3-2-2- تائید هویت پروتئین بیان شده با روش وسترن بلات…………………………………………………..            66

3-3- دیالیز نمونه های تخلیص شده……………………………………………………………………………………………             71

3-4- تعیین غلظت پروتئین…………………………………………………………………………………………………………             71

3-5- سیستم های الایزا(اصول کار) ……………………………………………………………………………………………             71

3-5-1- طراحی سیستم های الایزا……………………………………………………………………………………………..             72

3-5-1-1- نکات تکنیکی در الایزا………………………………………………………………………………………………             72

3-5-1-2- برخی مشکلات در الایزا……………………………………………………………………………………………             74

3-6- بررسی پتانسیل PUET-GRA7 و PUET-GRA6 در تشخیص عفونت حاد و مزمن …

توکسوپلاسموز با روش الایزا…………………………………………………………………………………………………………..             76

3-6-1-برقراری شرایط الایزا………………………………………………………………………………………………………..             76

3-6-2- استفاده از لیزات باکتری در الایزا      …………………………………………………………………………             76

3-7- اندازه گیری میزان آنتی بادی به روش الایزای غیر مستقیم     ……………………………………             77

3-8-تعیین Cut off  در روش الایزا …………………………………………………………………………………………..             80

3-9- اندازه گیری میزان آنتی بادی IgG با کیت تجاری Euroimmun …………………………………             81

3-10- اندازه گیری میزان آنتی بادی IgM با کیت تجاری Euroimmun ………………………………             82

3-11- برقراری شرایط بهینه به منظور محاسبه Avidity Index IgG …………………………………             82

3-12- اندازه گیری IgG Avidity Index  با استفاده از پروتئین های نوترکیب PUET-GRA7 و

PUET-GRA6                                                                                                   83

3-13- اندازه گیری IgG Avidity Index  با استفاده از کیت تجاری EUROIMMUN  …..             83

3-14- اندازه گیری IgG Avidity Index  با استفاده از کیت تجاری Microgen…………………             85

3-15- محاسبه اندکس اویدیته نسبی (RAI) Relative avidity Index ………………………………             88

3-16- کنترل کیفی …………………………………………………………………………………………………………………….             88

3-16-1- حساسیت …………………………………………………………………………………………………………………….             88

3-17-طراحی تحقیق     …………………………………………………………………………………………………………….             88

3-18- تعداد نمونه و روش نمونه گیری  …………………………………………………………………………………..             89

3-18-1- تعداد نمونه ………………………………………………………………………………………………………………….             89

3-18-2- روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………………………………             89

فصل چهارم: نتایج آزمایشات

4-1 :تهیه و تخلیص پروتئین های  نو تركیب rGRA7 (pUET-GRA7 و rGRA6

(PUET-GRA6                                                                                                   92

4-2- تایید هویت پروتئین های تخلیص شده با روش وسترن بلات ………………………………………..             93

4-3- بررسیIgG,IgM,IgG Avidity نمونه های سرمی با کیت استاندارد Euroimmun                 94

4-3-1- نتیجه آزمایشات IgG ELISA  مخصوص توکسوپلاسما سرمهای

ایرانی با کیت Euroimmun…………………………………………………………………………………………………………… .           95

4-3-2- نتیجه آزمایشات IgM ELISA  مخصوص توکسوپلاسما سرمهای با کیت Euroimmun        95

4-3-3-نتیجه آزمایشات IgG Avidity ELISA  مخصوص توکسوپلاسما سرم ها

با کیت Euroimmun  ……………………………………………………………………………………………………………………            96

4-4- برقراری شرایط ELISA  Avidity با پروتئین های نوترکیب  ……………………………………….           100

4-5- نتایج آزمایش Avidity ELISA  با استفاده از پروتئین نوترکیب GRA6 برای تمایز

عفونت حاد ومزمن در سرم های زنان باردار………………………………………………………………………………..           103

4-6- نتایج آزمایش Avidity ELISA  با استفاده از پروتئین نوترکیب GRA7 برای تمایز

عفونت حاد ومزمن در سرم های زنان باردار ایران  ……………………………………………………………………..           103

4-7- بررسی نتایج ناهمخوان بین الایزا اویدیته با پروتئین های GRA6 وGRA7 و کیت

Euroimmun با استفاده از کیت Microgen……………………………………………………………………………….           104

فصل پنجم:بحث، پیشنهادات

منابع                                                                                                                                       121

خلاصه انگلیسی   …………………………………………………………………………………………            127

ضمائم                                                                                                                                      129

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                   صفحه

جدول3-1: جدول ارزیابی اویدیتی در کیت میکروژن………………………………………………………………..            87

جدول 4-1: نتایج آزمایشات Avidity ELISA,IgG,IgM سرم ها با کیت Euroimmon………            97

جدول 4-2: بررسی نتایج ناهم خوان با کیت های Microgen,Euroimmun و پروتئین های

GRA6 وGRA7     …………………………………………………………………………………………………………………….           106

جدول شماره 4-3: نتایج آزمایش IgG وIgG Avidity با پروتئین های GRA6 و GRA7

بر روی سرم های زنان باردار ………………………………………………………………………………………………… ….. 108

فهرست شکل ها

عنوان                                                                                                                   صفحه

شکل1-1- شكل شماتیك یك تاكی زوایت و یك برادی زوایت توكسوپلاسما گوندی …………..              4

شکل1-2- عكس میكروسكوپ الكترونی یك تاكی زوایت، سوش  VEGكه در حال

نفوذ به یك نوتروفیل صفاق موش می باشد………………………………………………………………………………….              7

شکل1-3- عکس میکروسکوپ الکترونی از تاکی زوایت سوش VEG در حال تقسیم

اندودیوژنی داخل ماکروفاژ صفاق موش…………………………………………………………………………………………              8

شکل1-4- یك كیست بافتی توكسوپلاسما كه حاوی بیش از هزار برادی زوایت می باشد…….              9

شکل 1-5- راه های انتقال انگل توکسوپلاسما گوندی در میزبان اصلی و حد واسط………………             16

شکل 1-6- دختری با هیدروانسفالی بعلت توکسوپلاسموز مادرزادی………………………………………..            25

شکل 1-7- شکل شماتیک انواع الایزا………………………………………………………………………………………….             38

شکل3-1:نوارهای کیت میکروژن………………………………………………………………………………………………….             87

شکل 4-1  : تخلیص پروتئین GRA6 به روش کروماتوگرافی تمایلی ……………………………………..             92

شکل 4-2: تخلیص پروتئین GRA7 به روش کروماتوگرافی تمایلی ………………………………………..             93

شکل 4-3: بررسی هویت آنتی ژنیسته پروتئین های GRA6 وGRA7

تخلیص شده باروش وسترن بلات ………………………………………………………………………………………………..             94

شکل 4-4 : تعیین غلظت بهینه اوره برای تفکیک سرمهای فاز حاد از مزمن عفونت توکسوپلاسما

در آویدیته الایزا با استفاده از پروتئین GRA6 …………………………………………………………………………           101

شکل 4-5 :  تعیین زمان بهینه شستشو با محلول اوره به منظور تفکیک سرم های فاز حاد از مزمن

عفونت توکسوپلاسما در آویدیته الایزا با استفاده از پروتئین GRA6……………………………………….           101

شکل 4-6 : تعیین غلظت بهینه اوره برای تفکیک سرمهای فاز حاد از مزمن عفونت توکسوپلاسما

در آویدیته الایزا با استفاده از پروتئین GRA7…………………………………………………………………………..           102

شکل 4-7 :  تعیین زمان بهینه شستشو با محلول اوره به منظور تفکیک سرم های فاز حاد از مزمن

عفونت توکسوپلاسما در آویدیته الایزا با استفاده از پروتئین GRA7………………………………………..           102

شکل4-8: مدلی از بلوغ آنتی بادی های IgG به آنتی ژن های توکسوپلاسمای……………………….           105

شکل 4-9: نتایج کیت میکروژن………………………………………………………………………………………………………………… 106

شکل4-10: مقایسه اجرای تست Avidity با کیت Euroimmun و پروتئین GRA6 برای افتراق

عفونت حاد و مزمن و تحت حاد…………………………………………………………………………………………………..           107

 

چکیده فارسی
توکسوپلاسموزیس که توسط انگل اجباری درون سلولی توکسوپلاسما گوندی، ایجاد می شود. در افرادی که از سیستم ایمنی سالمی برخوردارند، عفونت اولیه معمولاً بدون علائم ویا با عوارض خفیفی همراه است، ولی در نوزادانی که عفونت را به طور مادرزادی دریافت کرده اند، ممکن است منجر به عوارض خطرناکی مثل عقب ماندگی ذهنی، کوری و یا حتی مرگ شود. بنابراین تشخیص صحیح عفونت اخیر (recent) توكسوپلاسما و تمایز آن از عفونت مزمن در زنان باردار، اهمیت حیاتی در مراقبتهای درمانی مادر و جلوگیری از بروز عوارض عصبی- مغزی در جنین دارد. از آنجایی که پاسخ آنتی بادی های IgM در درصد قابل ملاحظه ای از افراد، ماه ها یا حتی سال ها پس از کسب عفونت، مثبت باقی می ماند، تمایز صحیح میان عفونت حاد و مزمن به ویژه در زنان باردار، اهمیت فوق العاده ای دارد. در حال حاضر، بنظر می رسد تركیب دو روش الایزای IgM و الایزای آویدیته IgG بهترین و مطمئن ترین نتایج را برای تشخیص عفونت حاد و تمایز آن از عفونت مزمن می دهند.  شرایط بهینه روش IgG avidity ELISA برای تمایز سرم ها