به کوشش
لیلا باجولی
در پژوهش حاضر پتانسیل آنتی اکسیدانی، میزان ترکیبات فنلی و ترکیبات اسانس برگ قسمتهای مختلف شاخه گیاه برگ بو (Laurus nobilis L.) بررسی گردید. همچنین اثرات آللوپاتیک عصاره آبی برگهای شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کلروفیل، کاروتنوئید و فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز برگ گیاهچه های گندم و شاهی مورد مطالعه قرار گرفت. پتانسیل آنتی اکسیدانی با استفاده از روش DPPH(1,1- diphenyl 2-picryl-hydrazyl)، میزان ترکیبات فنلی کل با استفاده از روش Folin-Ciocalteu و ترکیبات اسانس برگها با روش GC/MS ارزیابی گردید. پتانسیل آنتی اکسیدانی برگها بین 856/1 ± 67/40 تا 333/0 ± 67/59 میکرومول ترولکس بر گرم وزن خشک متغیر بود. بیشترین پتانسیل آنتی اکسیدانی در برگهای شاخه غنچه دار برگ بو مشاهده شد. میزان ترکیبات فنلی کل برگها بین 045/0 ± 56/5 تا 139/0 ± 22/12 میلی گرم گالیک اسید بر گرم وزن خشک اندازه گیری شد. بیشترین میزان ترکیبات فنلی کل مربوط به برگهای شاخه بدون میوه و غنچه برگ بو مشاهده شد. اسانس گیری با دستگاه کلونجر نشان داد که برگهای شاخه غنچه دار برگ بو با 53/1% بیشترین بازده را داشته است. در اسانس برگهای قسمتهای مختلف شاخه 3 ترکیب 1,8-Cineole، a-Terpinyl acetate و Sabinene بیشترین درصد را دارا بوده اند. در بررسی اثرات آللوپاتیک عصاره ی آبی برگهای شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر گیاهچه های گندم و شاهی، میزان کلروفیل در اکثر موارد تغییر معنی داری در سطح 05/0 = a نسبت به گیاهچه- های شاهد نداشته است. همچنین میزان کاروتنوئید نیز در اکثر غلظتهای عصاره مشابه گیاهچه-های شاهد بوده است. در رابطه با فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز، عصاره باعث افزایش فعالیت آنزیم در هر دو گیاهچه گردیده است. نتایج نشان دادند که فعالیت آنتی اکسیدانی و میزان ترکیبات فنلی برگهای شاخه های غنچه دار، میوه دار و بدون غنچه و میوه گیاه برگ بو با یکدیگر متفاوت میباشد. همچنین به علت بالا بودن میزان ترکیب 1,8-Cineole در ترکیبات اسانس و اهمیت کاربردی آن، می توان از اسانس برگ بو در سطح صنعتی استفاده نمود.
کلمات کلیدی: برگ بو، پتانسیل آنتی اکسیدانی، ترکیبات فنلی، اسانس، اثرات آللوپاتیک
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: مقدمه
1-1-نقش دفاعی متابولیت های ثانویه در شرایط تنش… 2
1-2-رادیکال های آزاد و اثرات سوء آن بر گیاه 3
1-3-مکانیسم های دفاعی گیاهان در برابر گونه های فعال اکسیژن (ROS)ها 5
1-4-اهمیت آنتی اکسیدان های گیاهی. 6
1-5-ویژگی های آنتی اکسیدانی تركیبات فنلی. 8
1-6-مبحث اسانس… 9
1-6-1-روغن های اسانسی.. 9
1-6-2-مصارف و کاربرد روغن های اسانسی.. 9
1-6-3-روش های استخراج روغن های اسانسی.. 10
1-6-4-روش های جداسازی ترکیبات روغن های اسانسی.. 11
1-6-4-1-روش کروماتوگرافی گازی(GC) 11
1-6-5-بررسی تکنیک کروماتوگرافی گازی-طیف سنج جرمی (GC/MS) 13
1-7-مبحث آللوپاتی. 13
1-8-خصوصیات کلی تیره برگ بو 16
1-9-خصوصیات گیاه شناسی گیاه برگ بو 16
عنوان صفحه
1-10-خصوصیات اکولوژیکی گیاه برگ بو 17
1-11-خواص درمانی گیاه برگ بو 18
1-12-سایرکاربردهای گیاه برگ بو 19
فصل دوم: مروری بر پژوهش های پیشین
2-1-پژوهش های انجام شده در زمینه ی اندازگیری فعالیت آنتی اکسیدانی گیاهان. 21
2-2-پژوهش های انجام شده در زمینه ی اندازه گیری میزان ترکیبات فنلی گیاهان. 23
2-3-پژوهش های انجام شده در زمینه ی شناسایی ترکیبات موجود در اسانس گیاهان. 24
2-4-پژوهش های انجام شده در زمینه ی اندازگیری فعالیت آللوپاتی گیاهان. 26
اهداف پژوهش… 29
فصل سوم: مواد و روش ها
3-1-جمع آوری و آماده سازی برگهای گیاه برگ بو 31
3-2-عصاره گیری. 33
3-2-1-تهیه عصاره متانولی.. 33
3-2-2-تهیه عصاره آبی.. 33
3-3-تعیین پتانسیل آنتی اکسیدانی با استفاده از روش DPPH.. 33
عنوان صفحه
3-3-1-مواد و محلول های مورد نیاز 34
3-3-2-روش آزمایش…. 34
3-3-3-تهیه محلول استاندارد. 35
3-4-اندازه گیری میزان ترکیبات فنلی کل (Total Phenolics) با استفاده از معرف Folin-Ciocalteu. 36
3-4-1-مواد و محلول های مورد نیاز 36
3-4-2-روش آزمایش…. 37
3-4-3-تهیه محلول استاندارد. 38
3-5-بررسی ترکیبات اسانس برگ گیاه برگ بو 39
3-5-1-اسانس گیری.. 39
3-5-2-آزمایش های مربوط به تعیین ترکیبات موجود در اسانس برگ گیاه برگ بو. 39
3-5-2-1-معرفی دستگاه كروماتوگراف گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) 39
3-6-بررسی پتانسیل آللوپاتی عصاره آبی گیاه برگ بو 40
3-6-1-اثر عصاره آبی برگ گیاه برگ بو بر میزان کلروفیل و کاروتنوئید برگ گیاهچه های گندم و شاهی 40
3-6-1-1-مواد و محلول های مورد نیاز 40
عنوان صفحه
3-6-1-2-آماده سازی گیاهان. 41
3-6-1-3-روش آزمایش… 41
3-6-2-اثر عصاره آبی برگ گیاه برگ بو بر میزان فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز استخراج شده از برگ گیاهچه های گندم و شاهی.. 42
3-6-2-1-مواد و محلول های مورد نیاز 42
3-6-2-2-آماده سازی گیاهان. 43
3-6-2-3-استخراج آنزیم گایاكول پراكسیداز 43
3-6-2-4-تعیین فعالیت آنزیم. 43
تجزیه و تحلیل آماری داده ها 45
فصل چهارم: نتایج
4-1-پتانسیل آنتی اکسیدانی برگ قسمت های مختلف شاخه گیاه برگ بو با استفاده از DPPH.. 47
4-2- میزان ترکیبات فنلی کل (Total Phenolics) با استفاده از معرف Folin-Ciocalteu. 51
4-3-مقایسه بازده اسانس برگ قسمت های مختلف شاخه گیاه برگ بو 54
4-4-شناسایی ترکیبات موجود در اسانس برگ گیاه برگ بو 55
عنوان صفحه
4-4-1-شناسایی ترکیبات موجود در اسانس برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو. 55
4-4-2-شناسایی ترکیبات موجود در اسانس برگ های شاخه میوه دار گیاه برگ بو. 55
4-4-3-شناسایی ترکیبات موجود در اسانس برگ های شاخه بدون میوه و غنچه گیاه برگ بو 56
4-4-4-مقایسه بین ترکیبات عمده موجود در اسانس برگ قسمت های مختلف شاخه گیاه برگ بو 62
4-5-پتانسیل آللوپاتی عصاره آبی گیاه برگ بو 63
4-5-1-اثر عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کلروفیل برگ گیاهچه های گندم و شاهی 63
4-5-2-اثر عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کاروتنوئید برگ گیاهچه های گندم و شاهی 64
4-5-3-اثر عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز استخراج شده از برگ گیاهچه های گندم و شاهی.. 67
فصل پنجم: بحث
5-1-پتانسیل آنتی اکسیدانی برگ قسمت های مختلف شاخه گیاه برگ بو با استفاده از روش DPPH.. 70
عنوان صفحه
5-2-میزان ترکیبات فنلی کل (Total Phenolics) با استفاده از معرف Folin-Ciocalteu. 71
5-3-شناسایی ترکیبات موجود در اسانس برگ گیاه برگ بو 71
5-4-بررسی پتانسیل آللوپاتی عصاره آبی گیاه برگ بو 73
5-4-1-اثر عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کلروفیل برگ گیاهچه های گندم و شاهی 73
5-4-2-اثر عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کاروتنوئید برگ گیاهچه های گندم و شاهی 73
5-4-3-اثر عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز استخراج شده از برگ گیاهچه های گندم و شاهی.. 74
نتیجه گیری کلی. 75
پیشنهادات پژوهشی آینده 76
فهرست منابع فارسی. 77
فهرست منابع انگلیسی. 78
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول3-1- مخلوط واكنش جهت سنجش فعالیت آنزیم گایاكول پراكسیداز 44
جدول 4-1 پتانسیل آنتی اکسیدانی بر حسب میکرومول ترولکس بر گرم وزن خشک، مقادیر IC50 بر حسب میلی گرم در میلیلیتر و درصد مهار رادیکال های آزاد DPPH توسط عصاره ی برگ های شاخه. 51
جدول 4-2 میزان ترکیبات فنلی کل عصاره ی متانولی برگ های شاخه بر حسب میلی گرم گالیک اسید بر گرم وزن خشک 54
جدول 4-3- بازده اسانس برگ های قسمت های مختلف شاخه گیاه برگ بو 54
جدول 4-4- ترکیبات تشکیل دهنده اسانس برگ گیاه برگ بو 57
فهرست شکل ها
عنوان صفحه
شکل 3-1-شاخه گیاه برگ بو…………………………………………………………………………………………………32
شکل 3-2-قسمت های مختلف شاخه برگ بو، شاخه غنچه دار(الف)، شاخه میوه دار(ب)، شاخه بدون غنچه و میوه(ج)………………………………………………………………………………………………………………32
شکل 4-1- منحنی استاندارد ترولکس بر حسب میکرومول. 49
شکل 4-2- اثر غلظت های مختلف (mg ml-1 ) عصاره متانولی برگ های شاخه غنچه دار(الف)، برگ های شاخه میوه دار(ب) و برگ های شاخه بدون میوه و غنچه(ج) بر جذب محلول DPPH. 50
شکل 4-3- منحنی استاندارد گالیک اسید برحسب میکروگرم درمیلی لیتر 52
شکل 4-4- میزان جذب معرف Folin-Ciocalteu در غلظت های مختلف(mg ml-1 ) عصاره متانولی برگ های شاخه غنچه دار(الف)، برگ های شاخه میوه دار(ب) و برگ های شاخه بدون میوه و غنچه(ج) 53
شکل 4-5- کروماتوگرام اسانس برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو. 59
شکل 4-6- کروماتوگرام اسانس برگ های شاخه میوه دار گیاه برگ بو. 60
شکل 4-7- کروماتوگرام اسانس برگ های شاخه بدون غنچه و میوه گیاه برگ بو.……………….61
شکل 4-8- مقایسه بین ترکیبات عمده موجود در اسانس برگ قسمت های مختلف شاخه گیاه برگ بو 62
عنوان صفحه
شکل 4-9- اثر غلظت های مختلف عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کلروفیل برگ گیاه تک لپه گندم (الف) و گیاه دولپه شاهی (ب).. 65
شکل 4-10- اثر غلظت های مختلف عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کاروتنوئید برگ گیاه تک لپه گندم (الف) و گیاه دولپه شاهی (ب).. 66
شکل 4-11- اثر غلظت های مختلف عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز از برگ گیاه تک لپه گندم (الف) و گیاه دولپه شاهی (ب).. 68
مقدمه
بشر در طول قرن ها به گیاهان به عنوان منبعی از کربوهیدرات، پروتئین و چربی وابستگی کامل داشته است. عمدتاً یکسری از واکنش های شیمیایی که واسطه آنزیمی دارند،
[پنجشنبه 1398-07-04] [ 07:33:00 ب.ظ ]
|