واژگان کلیدی: تهذیب و تزکیه نفس، قرآن، نهج البلاغه

 

 

فهرست مطالب

 

مقدمه. 1

2- بیان مسئله. 1

3- سؤالات تحقیق.. 1

4- فرضیه­های تحقیق.. 2

5- پیشینه تحقیق      2

6- ساختار تحقیق.. 2

فصل اول: کلیات تحقیق.. 3

1-1-تهذیب 4

1-2-تزکیه  4

1-3-تفاوت تهذیب و تزکیه نفس          5

1-4-اخلاق عملی و اخلاق نظری…………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………….. 6

 -5-1تهذیب و تزکیه نفس در قرآن………….      7

1-6- دلایل اهمیت تهذیب نفس….. 9

1-7- زمان آغاز تهذیب نفس…………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………….. 10

1-8- مراحل تهذیب نفس..                                                                                                                                                                                           11

1-7-1- خودشناسی.. 12

1-7-2- عزم بر حرکت.. 13

1-7-3- امید به رحمت الهی.. 14

1-7-4-تفکر. 14

1-7-5- تخلیه. 15

1-7-6- تحلیه. 16

1-7-7- تجلیه. 16

1-7-8- مرابطه. 17

1-7-8-1- مشارطه. 18

1-7-8-2- مراقبه. 20

1-7-8-3- محاسبه. 22

1-7-8-4- معاتبه (توبیخ نفس) 23

1-8- چگونگی تهذیب نفس… 24

1-9- مقدمات تهذیب نفس… 26

1-10- عوامل و اسباب مؤثر در تهذیب نفس… 26

1-10-1- توفیق الهی.. 26

1-10-2- رهبران الهی.. 27

1-10-3- قرآن کریم. 28

1-10-4- ایمان و عمل صالح. 28

1-10-5- تقوا 28

1-10-6- خوف خداوند. 29

1-11- موانع تهذیب نفس… 31

1-11-1- تداوم گناه 31

1-11-2- تعلقات دنیایی.. 31

1-11-3- پرخوری.. 31

1-11-4- حبّ ذات.. 32

 

1-12- آثار تهذیب نفس… 33

1-12-1- رستگاری.. 33

1-12-2- رضایت الهی.. 33

1-12-3- درک حقایق قرآن. 34

1-12-4- زمینه جلب محبت خداوند. 34

فصل دوم: راهکارهای عملی تهذیب نفس در قرآن.. 35

مقدمه. 36

2-1- یقظه. 37

2-2- توبه. 40

2-2-1- توبه از حرام­ها 41

2-2-2- توبه از رذایل اوصاف و اخلاق. 42

2-2-2-1- حجاب اوصاف رذیله. 43

2-2-3- توبه نصوح. 44

2-3- تقوی.. 45

2-4- صبر و استقامت.. 48

2-4-1-  اقسام صبر. 50

2-5- توکل در کارها 51

2-6- توجه به نوافل. 53

2-7- زهد. 54

2-8- نماز 56

2-9- روزه 57

2-10- ریاضت نفس… 58

2-11- تذکر. 60

2-12- رفیق و همنشین خوب.. 62

2-13- شب زنده داری.. 63

2-14- تمسک به قرآن. 64

2-15- ذکر مداوم. 65

2-16- سعه  صدر 67

فصل سوم: راهکارهای عملی تهذیب نفس در نهج البلاغه. 69

مقدمه. 70

3-1- اهمیت تهذیب از دیدگاه امام علی(ع) 70

3-2- راهکارهای تهذیب نفس در نهج البلاغه. 71

3-2-1- تقوی.. 71

3-2-2- زهد. 77

3-2-3-  نماز 78

3-2-4- انجام واجبات و ترک محرمات.. 79