1-4- نگاهی به فصول پایان نامه……………………….. 11

1-5- جمع بندی………………………… 12

فصل دوم: پیشینه تحقیقات

2-1- مقدمه……………………….. 14

2-2- روش‌های موجود برای جداسازی و قسمت‌بندی تصاویر دندانپزشکی………. 16

2-2-1 روش سعید و همکاران ………………………. 17

2-2-2- روش انیل جین و هنگ چن ………………………. 26

2-2-3- روش فانگ دین و باک هوای……………………….  28

2-2-4- روش ویجایاکوماری و همکاران………………………. 36

2-3- روش‌های موجود برای بررسی و تشخیص ضایعات دندانی………….. 40

2-3-1- روش‌های بررسی ودرمان تحلیل ریشه دندان ………………………. 40

2-3-2 روش‌های بررسی و تشخیص ضایعات دندانی اطراف انتهای ریشه………41

2-3-2-1 روش مول و ون………………………… 41

2-3-2-2 روش جانگ و لی………………………… 44

2-4- جمع بندی………………………… 46

فصل سوم: روش تحقیق

3-1- مقدمه……………………….. 48

3-2- پیش پردازش و بهبود کیفیت تصاویر……………………….. 49

3-2-1-فیلتر همریختی……………………………….  52

3-3- بخش بندی و جداسازی دندان‌ها ……………………….52

3-3-1- هیستوگرام نگاشت انباره‌ای……………………….  53

3-3-2- تخمین زاویه چرخش:………………………. 55

3-4- تشخیص انتهای ریشه دندان: ……………………….61

3-5- تشخیص ضایعات استخوانی اطراف ریشه دندان:……….. 64

3-6- جمع بندی………………………… 65

فصل چهارم: آزمایش‌ها و نتایج

4-1- مقدمه……………………….. 67

4-2- بررسی نتایج مرحله پیش پردازش………………………….. 68

4-3- بررسی نتایج حاصل در مرحله بخش بندی دندان‌ها………….. 73

4-3-1- نتایج و آزمایشات مرحله بخش بندی دندان‌ها……………… 73

4-3-2- ارزیابی مراحل بخش بندی دندان‌ها………………………. 76

4-4- نتایج الگوریتم تشخیص انتهای ریشه دندان: ……………………….82

4-5- ارزیابی تشخیص ضایعات استخوانی انتهای ریشه دندان…….. 84

4-6- جمع بندی………………………… 86

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- نتیجه گیری و پیشنهادات برای کارهای آینده ……………………….88

فهرست منابع………………………… 90

چکیده:

تکنیک های مختلف پردازش تصویر کاربرد گسترده‌ای در حوزه دندانپزشکی دارد. از جمله این کاربردها می‌توان به تشخیص هویت بر مبنای تصاویر دندانپزشکی، تشخیص پوسیدگی های دندانی و همچنین شناسایی و بررسی ضایعات دندانی اشاره کرد که عمدتا در اطراف انتهای ریشه دندان اتفاق می‌افتد. همچنین با استفاده از تکنیک های پردازش تصویر می‌توان به دندانپزشک در تشخیص ضایعات دندانی کمک کرد که روند درمان با کیفیت و دقت بیشتری انجام شود. عدم درمان این ضایعات، ممکن است منجر به آسیب های جدی به بافت لثه و دندان و کاهش توده استخوانی دندان شود. در این رساله، یک روش جدید بر مبنای ویژگی های تصویری دندان های تحت درمان ریشه، برای قسمت بندی و جداسازی دندانها از یکدیگر، همچنین تعیین موقعیت انتهای ریشه و در نهایت مشخص کردن ضایعات دندانی ارائه شده است. نتایج تجربی حاصل از آزمایش الگوریتم پیشنهادی روی تصاویر موجود نشان می‌دهد که علی رغم کیفیت پایین تصاویر، الگوریتم ارائه شده کارایی موثر در جداسازی دندانها از یکدیگر و تعیین محل انتهای ریشه و تشخیص ناحیه دچار ضایعات استخوانی دارد.

فصل اول

1- مقدمه

1-1- کلیات

دندان مرکب از یک ساختمان سختی است که بافت نرم زنده‌ای را احاطه کرده است. شکل1-1 ساختمان دندان را نشان می‌دهد. قسمت نرم مرکزی دندان ، پالپ و دراصطلاح عامیانه، عصب نام دارد که شامل سلولها، عروق خونی و اعصاب می‌باشد. قسمت اعظم ساختمان دندان را عاج تشکیل می‌دهد، درون عاج فضایی وجود دارد که شامل عصب و شبکه مویرگی است که اصطلاحاً به آن پالپ گفته می‌شود. پالپ از شاخه‌های اصلی اعصاب و عروق در انتهای ریشه منشعب می‌شود و از درون کانالهایی که در ریشه وجود دارد به این فضا می‌رسد. حس، تغذیه، عاج سازی و دفاع میکروبی از اعمال پالپ بشمار می‌آیند. این بافت نرم ممکن است تحت تأثیر میکرب‌ها عفونی شده و عفونت را در مسیر ذکر شده به استخوان اطراف ریشه منتقل کند. در چنین مواردی تمام این بافت توسط دندانپزشک برداشته شده، محفظه پالپ و کانالها تمیز و به نحو مطلوبی پر می‌شود. در صورت عدم معالجه ریشه دندان سیر بیماری نهایتاً منجر به کشیدن و یا از دست دادن دندان خواهد شد. عوارض عدم درمان شامل آبسه، درد، عفونت شدید و نهایتاً از دست دادن دندان خواهد بود. اگر پالپی که آلوده شده و ملتهب و دردناک است خارج نشود و به عبارتی معالجه انجام نگردد، معمولاً درد آن بیشتر شده و بیمار را اذیت می‌کند.سرایت عفونت به استخوان انتهای ریشه باعث ایجاد کیست و یا آبسه در انتهای ریشه می‌گردد.[1]