1- بیان مساله —————————————————————— 3

2- سابقه تحقیق —————————————————————- 4

3- ضرورت و نوآوری تحقیق —————————————————— 4

4- سوالات تحقیق————————————————————— 5

5- فرضیات تحقیق————————————————————– 5

6- هدف ها و کاربرد های تحقیق—————————————————– 5

7- روش انجام تحقیق ———————————————————— 6

8- ساماندهی (طرح) تحقیق ——————————————————– 6

فصل اول- تبیین قرار و انواع آن—————————————————— 7

بخش اول- تبیین قرار————————————————————- 7

بخش دوم – انواع قرار———————————————————— 9

بخش سوم- پیشینه قابلیت اعتراض به آراء——————————————— 13

فصل دوم- بررسی قرارهای مقدماتی یا اعدادی—————————————— 17

بخش اول- قرار اناطه———————————————————— 17

گفتار اول – تبیین قرار اناطه——————————————————– 18

گفتار دوم – قابلیت اعتراض به قرار اناطه———————————————- 24

بخش دوم- قرار تامین خواسته—————————————————– 29

گفتار اول- قرار تامین خواسته در امور حقوقی——————————————- 29

گفتار دوم- تامین خواسته در امور کیفری———————————————– 33

گفتار سوم -اعتراض به قرار تامین خواسته———————————————- 37

بخش سوم- قرارهای معاینه و تحقیقات محلی——————————————- 37

گفتار اول- تبیین قرارهای معاینه و تحقیقات محلی————————————— 38

گفتار دوم- اعتراض به قرارهای معاینه و تحقیقات محلی———————————– 41

بخش چهارم- قرار کارشناسی ( قرار رجوع به کارشناس)———————————– 43

گفتار اول – تبیین قرار کارشناسی—————————————————- 43

گفتار دوم- اعتراض به قرار کارشناسی———————————————— 45

بخش پنجم – قرارهای تامین کیفری————————————————– 45

گفتار اول-  قرار التزام به حضور با قول شرف——————————————- 51

1- تبیین قرار التزام به حضور با قول شرف——————————————— 51

2- اعتراض به قرار التزام به حضور با قول شرف—————————————– 52

گفتار دوم- قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام————————————— 53

1 – تبیین قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام—————————————- 53

2 – اعتراض به قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام———————————— 55

گفتار سوم – قرار کفالت———————————————————- 56

1 – تبیین قرار کفالت———————————————————— 56

2-  اعتراض به قرار کفالت——————————————————– 61

گفتار چهارم – قرار وثیقه——————————————————— 61

1 – تبیین قرار وثیقه————————————————————- 61

2-  اعتراض به قرار وثیقه——————————————————— 64

گفتار پنجم-  قرار بازداشت موقت————————————————— 66

1- تبیین قرار بازداشت موقت—————————————————— 66

2- اعتراض به قرار بازداشت موقت————————————————– 72

گفتار ششم- قرار عدم خروج از کشور———————————————— 76

1- تبیین قرار عدم خروج از کشور————————————————— 76

2- اعتراض به قرار عدم خروج از کشور———————————————– 78

گفتار هفتم- قرار تبدیل تامین کیفری(تخفیف و تشدید تامین)——————————– 80

1- تبیین قرار تبدیل تامین کیفری—————————————————- 80

2-اعتراض به قرار تبدیل تامین کیفری———————————————— 83

فصل سوم- بررسی قرارهای شبه قاطع دعوا——————————————– 85

بخش اول- قرار عدم صلاحیت—————————————————- 85

   

گفتار اول- تبیین صلاحیت و انواع آن ———————————————— 86

گفتار دوم- تعارض صلاحیت وصدور قرار عدم صلاحیت———————————- 89

گفتار سوم- اعتراض به قرار عدم صلاحیت——————————————— 92

بخش دوم- قرار امتناع از رسیدگی و قرار رد دادرس————————————– 93

گفتار اول – تبیین قرارهای امتناع از رسیدگی و رد دادرس———————————– 93

گفتار دوم- اعتراض به قرار های امتناع از رسیدگی و رد دادرس—————————— 96

فصل چهارم- بررسی قرارهای نهایی————————————————- 99

بخش اول- قرار موقوفی تعقیب————————————————— 100

گفتار اول- موارد صدور قرار موقوفی تعقیب—————————————— 101

1-  فوت متهم یا محکوم علیه در مجازات های شخصی———————————– 101

2-گذشت شاکی در جرائم قابل گذشت———————————————- 102

3- مشمولان عفو————————————————————– 103

4-  نسخ مجازات قانونی——————————————————– 104

5-اعتبار امر مختوم———————————————————— 105

6- مرورزمان در مجازات های بازدارنده———————————————- 106

7- جنون——————————————————————- 107

گفتار دوم- قابلیت اعتراض به قرار موقوفی تعقیب————————————– 109

بخش دوم-  قرار منع تعقیب—————————————————— 111

گفتار اول- تبیین قرار منع تعقیب————————————————— 111

گفتار دوم- اعتراض به قرار منع تعقیب———————————————- 113

بخش سوم – قرار ترک تعقیب—————————————————- 115

گفتار اول- تبیین قرار ترک تعقیب————————————————– 115

گفتار دوم – اعتراض به قرار ترک تعقیب——————————————— 118

بخش چهارم – قرار مجرمیت—————————————————– 119

گفتار اول- تبیین قرار مجرمیت—————————————————- 119

گفتار دوم- اعتراض به قرار مجرمیت———————————————— 120

فصل پنجم- قرارهای تعلیقی—————————————————– 121

بخش اول- قرار تعلیق تعقیب—————————————————– 121

گفتار اول- تبیین قرار تعلیق تعقیب————————————————- 121

گفتار دوم- اعتراض به قرار تعلیق تعقیب——————————————- 126

بخش دوم- قرار تعلیق اجرای مجازات———————————————- 127

گفتار اول- شرایط صدور قرار تعلیق اجرای مجازات————————————- 127

1- تعزیری یا بازدارنده بودن جرم————————————————– 128

2- نداشتن پیشینه کیفری موثر—————————————————– 128

3- داشتن ظرفیت های بازپرورانه————————————————– 129

گفتار دوم- صدور قرار تعلیق اجرای مجازات—————————————— 129

گفتار سوم- اعتراض به قرار تعلیق اجرای مجازات————————————— 131

نتیجه گیری —————————————————————– 133

پیشنهادها —————————————————————— 137

فهرست منابع —————————————————————- 138

ABSTRACT ————————————————————— 14

مقدمه:

 جرم پدیده ای ضد اجتماعی است بنابر این  با توجه به  تئوری عدالت کیفری سنتی قبل از آنکه  به خسارت و صدمه وارده بر قربانی خصوصی جرم اندیشیده شود  باید به  ضرر وارده بر جامعه فکر کرد  از این رو لازم است برای جبران خسارت ها راهی را برگزید  که با سرعت مارا به نتیجه برساند، حتی المقدور  هیچ بزهکاری  از تعقیب و مجازات در امان نباشد  و بی گناهی  هم مجازات نشود . این راه را آئین دادرسی کیفری به مانشان می دهد و پیداست که راهی دقیق و با اهمیت  است  که هم وضع مقررات  و هم اجرای آن نیازمند دقت فراوان است.

آئین دادرسی کیفری یکی از رشته های حقوق عمومی داخلی است که از منابع  مختلفی همچون قانون ،عرف، شرع و دکترین حقوقدانان  بهره می برد . بخاطر اهمیت آئین دادرسی  کیفری معمولاً مقنن در اولین  ماده قانونی آئین دادرسی کیفری اقدام به تعریف آئین دارسی کیفری می کند.

طبق ماده 1 قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری  آئین دادرسی کیفری عبارت است از  مجموعه اصول و مقرراتی که برای کشف و تحقیق جرائم و تعقیب مجرمان و نحوه رسیدگی و صدور رای و تجدید نظر و اجرای احکام و تعیین وظایف و اختیارات مقامات قضایی وضع شده است.

 در سیستم های دادرسی ضرورت  وجود قوانین شکلی به منظور حفظ نظم و رعایت حقوق فردی و اجتماعی و اجرای عدالت کیفری به عنوان یک اصل موضوعی مورد توجه قرار گرفته است و اهمیت  آن بر کسی پوشیده نیست و تئوری های جدید حقوقی که توسط مکاتب مختلف  ارائه می گردد  و همچنین دکترین و نظریات علما و اساتید حقوق همه و همه در راستای اهداف فوق الذکر سیر می نماید.(معاونت آموزش قوه قضاییه،1387، 106،     گزیده ای از پایان نامه های علمی در زمینه آیین دادرسی کیفری(جلد اول))

 قابلیت اعتراض و تجدید نظرخواهی  وسیله نظارت بر حسن اجرای قوانین در محاکم است . تجدید نظرخواهی حق فرد و جامعه است، حق تجدید نظر خواهی محکوم به عنوان حق دفاعی وی و در راستای هدف تامین حقوق و منافع متهم است . در مقابل آن نیز حق شکایت جامعه نسبت به برائت متهم یا کمی مجازات وی  در راستای هدف تامین منافع جامعه تاسیس شده است که توسط مقام تعقیب قابل اعمال  است در نتیجه احترام به حق فرد و جامعه به صورت مساوی رعایت می شود.

 یکی از حساس ترین  مراحل دادرسی کیفری مرحله صدور قرار های کیفری  است. در مرحله تحقیقاتی و همچنین پس از انجام تحقیقات  مقدماتی به طور کلی  در تمام مراحل دادرسی، صدور  این قرارها، ظرافت و دقت خاصی را طلب می نماید. در مرحله ی  تحقیقات مقدماتی  و هنگامی که قاضی نیاز به معاینه و تحقیق محلی را لازم می بیند  و قرار معاینه و تحقیق محلی  را صادر می کند  و یا هنگامی که اتخاذ تصمیم او منوط به رسیدگی  به امری است که در صلاحیت  دادگاه دیگری است  و قرار اناطه صادر می کند یا زمانی که  که کار کارشناسی را لازم می داند و قرار ارجاع امر به کارشناس را صادر می کند . همه اینها حکایت از دقت و ظرافت یک قاضی در رسیدگی به پرونده را دارد . همچنین  در مرحله ی اخذ تامین  و صدور قرارهای  تامینی نیز قاضی  باید دقت نظر بسیار بالایی داشته باشد. (معاونت آموزش قوه قضاییه،1387، 156، گزیده ای از پایان نامه های علمی در زمینه آیین دارسی کیفری(جلد سوم))

به بیان دیگر  در جریان دادرسی لازم است که مرجع دادرسی تصمیماتی را برای پیشبرد روند  تحقیقات اخذ نماید و یا در پایان تحقیقات در مورد کافی بودن دلایل توجه اتهام به متهم یا عدم  کفایت آن و نهایتاً لزوم ارسال پرونده  به دادگاه اظهار نظر کند . این تصمیمات که گاه شکلی و گاه ماهوی است  قرار نامیده می شود .(خالقی،1390، 185) البته  لازم به ذکر است که قرار مختص مرجع تحقیق(دادسرا)  نیست و دادگاه نیز در موارد لزوم قرار صادر می نماید.

همانطور که بیان شد  یکی از حساس ترین  مراحل دادرسی مرحله صدور قرار است که مبحث  قابل اعتراض یا قطعی بودن این قرارها بعنوان موضوع محوری این تحقیق مد نظر می باشد . از این رو در تحقیق پیش رو  ابتدا  با توضیح قرار و تبیین انواع آن، به بررسی قابل اعتراض  بودن یا غیرقابل اعتراض بودن آنان می پردازیم.‍‍

1- بیان مساله

یکی از مهمترین و اساسی ترین قوانین کشور، قانون آیین دادرسی کیفری است. نظم عمومی، امنیت داخلی، اجرای قوانین، احترام به آزادی و حقوق افراد، مصونیت اشخاص ار تعرض، اجرای عدالت، رعایت حیثیت و آبروی اعضاء جامعه تا حد زیادی به آن بستگی دارد.آیین دادرسی کیفری که تا قبل از جنگ جهانی دوم در کشور ما به نام اصول محاکمات جزایی نامیده می شد، مبنای استقرار عدالت کیفری و حقوق بشر است. اگر قوانین ماهوی کیفری قوانین مترقی  و متناسب با مقتضیات زمان وضع شوند ولی آیین دادرسی کیفری ناقص باشد یا اختیارات بیش از حد به مراجع قضایی و انتظامی بدهند و یا حقوق و تکالیف متهمین مشخص نباشد عدالت کیفری به مخاطره می افتد.

 دادسرا یک نهاد قضایی است بدون آنکه حق دادرسی داشته باشد و وظیفه اصلی اش آماده سازی کیفرخواست عمومی و تسهیل رسیدگی  دادگاه است و معمولاً در اکثر کشورها دادسرا در معیت دادگاه ها انجام وظیفه می کنند. (آشوری،1385،101) آرائی که در محاکم قضایی صادر می شوند به دو دسته تقسیم می شوند : حکم و قرار . قرار ها مانند احکام رای محسوب شده و قسمت عمده تصمیمات محاکم را تشکیل می دهد که در محاکم از شروع دادرسی تا پایان آن معمولاً قرارهای متنوع و متعددی صادر می شود. (شمس،1387، 228)هر چند که در ماده 154 قانون آیین دادرسی مدنی در تقسیم بندی حکم و قرار چنین آمده است که رای دادگاه اگر در ماهیت دعوا و قاطع آن کلاً یا جزئاً باشد حکم و الا قرار نامیده می شود ولی این تقسیم بندی  ارتباط زیادی با قرارهای کیفری ندارد، زیرا قرارهای دادسرا خود  می تواند ماهوی و شکلی باشد.(آخوندی،1384، 27) قرارها را می توان از جهات مختلفی تقسیم بندی نمود مثلاً از حیث قابلیت اعتراض بودن یا غیرقابل اعتراض بودن به قرارهای قطعی و قرارهای قابل اعتراض و از جهت قابلیت فرجام به قرارهای نهایی و غیرنهایی تقسیم بندی کرد. (شمس،1387، 229) برخی از قرارها ممکن است فقط مختص دادگاه باشد و برخی دیگر مختص دادسرا و در این بین برخی از قرارها مشترک بین دادسرا و دادگاه می باشد. موضوع مطالعه در این تحقیق تحلیل رویکرد قانونگذار جمهوری اسلامی ایران در مواجه با قابل اعتراض بودن و

1-5- فرضیه و سوالات.. 3

1-6- روش تحقیق. 3

2- فصل دوم (پیشینه تحقیق) 4

2-1- رابطه انسان و طبیعت.. 4

2-1-1- چهار دوره ی ارتباط انسان با طبیعت: 4

2-2- تاریخچه حضور طبیعت در معماری.. 5

2-3-                                                                                                     شکلگیری تئوری بایوفیلیا 6

2-4-                                                                                                     بایوفیلیا در گستره ی علم. 6

2-5-                                                                                              ورود بایوفیلیا به حوزه طراحی: 6

3- فصل سوم (طبیعتدوستی) 7

3-1- واژه ی بایوفیلیا 7

3-2- طبیعت دوستی (بایوفیلیا) 7

3-3- علم عصب شناسی و طبیعت انسان. 8

3-3-1- معماری برخواسته از طبیعت انسان. 9

3-3-2- انسان بیولوژیک و نظریه الگوها 10

3-3-3- انسان متعالی و سرشت نظم. 12

3-4- سرشت نظم. 14

3-4-1- پدیده حیات: 14

3-4-2- نظریه ی مراکز: 15

3-4-3- پانزده خصلت بنیادی: 16

4- طراحی طبیعت دوست(بیوفیلیک) 22

4-1- رابطه ی گرایش پایداری و گرایش بایوفیلیک… 24

4-2- معرفی عناصر طراحی طبیعت دوست: 25

4-2-1- ویژگی های محیطی. 26

4-2-2- اشکال و فرم های طبیعی.. 29

4-2-3- الگوها و فرایندهای طبیعی: 31

4-2-4- نور و فضا: 33

4-2-5- روابط مکان مند: 34

4-2-6- روابط تکاملی انسان و طبیعت: 37

4-3-  جدول هیرواگین. 39

5- شهر طبیعت دوست: 41

5-1- شهرهای بایوفیلیک کدامند: 42

5-1-1- شاخصه های یک شهر بیوفیلیک: 43

5-1-2- توصیف شهرهای بایوفیلیک: 45

5-2- استراتژی های زیست تقلیدی برای شهرها: 46

5-3- فرم و شکل کلی در شهر طبیعت دوست.. 48

5-3-1- شبکه های سبز: 48

5-3-2- تراکم: 49

5-3-3- معابر پیاده و سواره: 51

5-3-4- خودرو: 51

5-3-5- سیمای شب: 52

5-4- معرفی عناصر موجود در شهر طبیعت دوست.. 53

5-5- شکل دهی به الگوهای زنده ی رفتاری و اجتماعی.. 56

5-5-1- تدوین یک زبان: 57

5-5-2- معرفی الگوهای مناسب.. 58

5-6- نمونه های موردی در زمینه ی شهر طبیعت دوست: 62

5-6-1- اوا لنکسمیر، کولنبرگ، هلند. 62

6- خانه طبیعت دوست.. 72

   

6-1- نظم پیچیده: 72

6-2- چشم انداز و سر پناه: 72

6-3- وسوسه. 73

6-4- مخاطره:peril 74

6-5- الگوهای الکساندر: 74

7- فصل هفتم (شناخت سایت) 77

7-1- جغرافیا و اقلیم شیراز. 77

7-1-1- توپوگرافی و شیب منطقه. 78

7-1-2- لرزه خیزی.. 79

7-1-3- سیل. 80

7-1-4- آب های سطحی. 81

7-1-5- آب های زیر زمینی. 82

7-1-6- بارندگی. 83

7-1-7- دما 83

7-1-8- رطوبت نسبی. 84

7-1-9- جریان باد 84

7-2- قنات ها و آب های جاری شیراز: 85

7-2-1- باغ های شیراز: 86

7-2-2- پارک ها و باغ های معاصر. 89

8- انتخاب سایت.. 90

8-1- ویژگی های طبیعی: 90

8-2- ویژگی های عملکردی: 90

8-3- ویژگی های حمایتی: 91

8-4- موقعیت قرارگیری.. 91

8-4-1- موقعیت شهری.. 91

8-4-2- موقعیت جغرافیایی.. 93

8-4-3- عناصر شاخص سایت.. 94

9- فصل نهم (طراحی) 99

9-1- برنامه ریزی.. 99

9-1-1- بافت مسکونی. 99

9-1-2- واحدهای تجاری.. 99

9-1-3- جمعیت معیار. 100

9-2- شکل دهی به یک زبان الگو. 100

9-2-1- انتخاب الگوها 101

9-3- طراحی کلی (مستر پلان) 123

9-3-2- زون بندی.. 124

9-3-2-1- وضعیت فعلی.. 124

9-3-3- معیارهای بیوفیلیک… 126

9-3-4- شکل نهایی.. 129

9-4- واحد همسایگی.. 131

9-5- خانه. 132

منابع و مآخذ: 135

­ فصل اول (طرح تحقیق)

بیان مساله
رابطه ی انسان با طبیعت موضوعی جذاب و مورد توجه در امر طراحی و معماری است که میزان این رابطه دائماً در نوسان بوده است. پس از دور شدن از طبیعت در جریان انقلاب صنعتی و بعد از آن جریان های معماری و شهرسازی مدرن، امروزه این حقیقت بر هیچ کس پوشیده نیست که انسان چه از نظر روحی(و معنوی) و چه از نظر جسمی(و مادی) نیازمند طبیعت است. نیازی که همواره با خلقت انسان در پیوند بوده است. اما دغدغه پاسخگویی به این نیاز منجر به پیدایش گرایشاتی در حوزه ی طراحی گشته است. گرایشاتی نظیر طراحی ارگانیک، طراحی پایدار، طراحی سبز و طراحی اکوتک. اما در این میان گرایشی با عنوان طراحی طبیعت دوست “biophilic design” شکل گرفته که در پی دستیابی به راهکارهایی است که طی آن حضور انسان در بستر طبیعت کمترین خدشه را به کیفیت بکر بودن طبیعت وارد نماید یا طبیعت بکر را به همراه تمامی قواعدش وارد محدوده محیط های انسان ساخت نماید و در نهایت ساختمان را به عضو زنده ای از طبیعت مبدل نماید.

بیشترین رابطه ی انسان با فضای مصنوع در حوزه فضاهای مسکونی است یا به عبارتی دیگر هر انسان بیش از هر مکان دیگری عمر خود را در محدوده ی مسکونی سپری می کند. در نتیجه ضرورت طراحی فضاهای طبیعت دوست در محدوده­ی مسکونی بیش از هر محدوده دیگری احساس می شود.

این پژوهش با هدف لحاظ نمودن همه جانبه­ی طبیعت در معماری امروز، طراحی خانه­ای را دنبال می­کند که فرآیند­ها و سیستم­های طبیعی را شبیه سازی نموده و با طبیعت هماهنگ باشد و نهاتا قابلیت شکل گرفتن محله ای مسکونی را مطابق با معیارهای طراحی طبیعت دوست میسر سازد.

1-4  عناب………………………………………………………………………………………. 6

1-4-1  معرفی عناب و خواص آن………………………………………………………………. 6

1-5  مشخصات تیره عناب……………………………………………………………………… 8

1-6  مشخصات گیاه شناسی عناب……………………………………………………………….. 9

1-7 كشت گیاه عناب…………………………………………………………………………… 10

1-8  شناسایی ارقام مختلف عناب……………………………………………………………… 11

1-9 گونه های مختلف  عناب………………………………………………………………….. 12

1-10  اهمیت شناسایی ژنومهای مختلف عناب…………………………………………………. 14

1-11تاسیس ژرم پلاسم و جمع آوری ژنوم درخت عناب………………………………………. 14

1-12 روش های تكثیر گیاه عناب………………………………………………………………. 15

1-12-1فواصل كاشت…………………………………………………………………………. 16

1-12-2كودمورد نیاز…………………………………………………………………………… 17

1-13 آفت های درخت عناب………………………………………………………………….. 17

1-14 پرورش درخت عناب برای تولید چوب………………………………………………….. 17

1-15 پراكندگی جغرافیایی گیاه عناب در جهان…………………………………………………. 18

1-15-1مشخصات مناطق  پراكنش عناب در ایران……………………………………………… 19

1-16 عملكرد عناب…………………………………………………………………………….. 22

1-17تركیبات شیمیایی عناب……………………………………………………………………. 22

1-18مصارف خوراكی عناب……………………………………………………………………. 24

1-18-1 میوه خشك شده عناب………………………………………………………………… 25

1-19 خواص دارویی عناب……………………………………………………………………. 25

1-20 عناب در طب سنتی………………………………………………………………………. 28

1-21مضرات عناب…………………………………………………………………………….. 28

1-22 عصاره گیری از عناب…………………………………………………………………….. 29

1-22-1عصاره آبی عناب……………………………………………………………………… 29

1-23شربت عناب………………………………………………………………………………. 29

1-24تهیه جوشانده عناب……………………………………………………………………….. 30

1-24-1جوشانده عناب…………………………………………………………………………. 31

1-24-2 جوشانده نوع دیگری از عناب…………………………………………………………. 31

1-25  خیس كرده عناب……………………………………………………………………….. 31

1-26 خواص آنتی اكسیدانی و ضد التهابی عناب……………………………………………….. 32

1-26- 1 آنتی اكسیدان………………………………………………………………………….. 32

1-26- 2  متداول ترین آنتی اكسیدان های طبیعی داخل میوه عناب…………………………….. 33

1-26-3كاروتنوئیدها :…………………………………………………………………………… 33

1-26-4ویتامین: A…………………………………………………………………………….. 33

1-26-5ویتامین: C ……………………………………………………………………………. 33

1-26-6ویتامین: E…………………………………………………………………………….. 34

1-26-7توكوفرول ها :………………………………………………………………………….. 34

1-26-8فنول ها :……………………………………………………………………………….. 34

1-26-9 فلاوونوئیدها :…………………………………………………………………………. 35

1-27 اسیدهای چرب شناسایی شده در میوه عناب :…………………………………………….. 36

1-27-1 نقش اسیدهای چرب موجود در عناب………………………………………………………….. 36

1-28 عوامل موثر در اكسیداسیون چربیها و روغنها :…………………………………………….. 36

1-28-1 تركیب اسید چرب :…………………………………………………………………… 36

1-28-2 حرارت:……………………………………………………………………………….. 36

1-28-3 اكسیژن :……………………………………………………………………………….. 37

1-28-4 رطوبت :………………………………………………………………………………. 37

1-28-5 كاتالیزورها :…………………………………………………………………………… 37

1-28-6 نور :…………………………………………………………………………………… 37

1-28-7 آنزیم ها :………………………………………………………………………………. 37

   

1-29 اهمیت چربیها :…………………………………………………………………………… 37

1-29-1 ویژگی های فیزیكی چربیها :………………………………………………………….. 38

1-29-2 مراحل كریستالیزاسیون :……………………………………………………………….. 39

1-29-3 هسته گذاری :…………………………………………………………………………. 39

1-29-4 سه شكل پلی مورفیكی مهم توسط سیستم های چربی :………………………………… 40

1-29-5 بافت چربیها :………………………………………………………………………….. 41

1-29-6 دو روش قدیمی برای تعیین میزان چربی جامد :………………………………………. 41

1-29-7 امولسیون های غذایی :…………………………………………………………………. 42

1-29-8 تقسیم بندی امولسیفایرها :…………………………………………………………….. 43

1-29-9 نحوه تشكیل امولسیونها :………………………………………………………………. 44

1-29-10 نیروهای موثر در تشكیل و پایداری امولسیونها :……………………………………… 44

1-29-10-1 نیروهای الكتروستاتیك حد فاصل دو لایه :……………………………………….. 44

1-29-10-2 نیروهای واندروالس :……………………………………………………………… 44

1-29-10-3 واكنش های ناشی از حضور پلیمرها :……………………………………………… 44

1-29-10-4 واكنش های هیدروفوبیك :………………………………………………………… 45

1-29-10-5 نیروهای دافعه حاصل از هیدراته شدن :…………………………………………… 45

1-29-11 مكانیسم های مربوط به ثبات و پایداری امولسیونها :………………………………….. 45

1-29-11-1 پایداری الكترواستاتیكی :………………………………………………………….. 45

1-29-11-2 پایداری توسط ماكرومولكولها :……………………………………………………. 45

1-29-11-3 پایداری امولسیونها به وسیله ذرات جامد :…………………………………………. 45

1-29-11-4 پایداری از طریق افزایش ویسكوزیته :…………………………………………….. 45

1-29-12 نقش های امولسیفایرها :……………………………………………………………… 46

1-30 روغن :…………………………………………………………………………………… 46

1-30-1 وضعیت تغذیه ای روغن ها :………………………………………………………….. 46

1-30-2 روغن های خوراكی :………………………………………………………………….. 47

1-30-3 روغن های نباتی :…………………………………………………………………….. 48

1-30-4 منبع روغن نباتی :……………………………………………………………………… 48

1-30-5 دانه های روغنی :……………………………………………………………………… 48

1-30-6 اجزا موجود در روغن ها :…………………………………………………………….. 48

1-30-6-1 فسفولیپیدها :……………………………………………………………………….. 48

1-30-6-2 تركیبات غیر صابونی شونده :……………………………………………………….. 49

1-30-6-3 استرول ها :…………………………………………………………………………. 49

1-30-6-4 توكوفرول ها :………………………………………………………………………. 49

1-30-7 فرآیند استخراج روغن :……………………………………………………………….. 49

1-30-7-1 روش های استخراج روغن از دانه ها و میوه های روغنی :………………………….. 51

1-30-8 پالایش روغن ها و چربی ها :…………………………………………………………. 53

1-30-8-1مراحل پالایش روغن خام :………………………………………………………….. 53

1-30-8-2 صمغ  گیری :………………………………………………………………………. 53

1-30-8-3 تصفیه فیزیكی :…………………………………………………………………….. 53

1-30-8-4 تصفیه قلیایی :………………………………………………………………………. 53

1-30-8-5 خنثی سازی :……………………………………………………………………….. 53

1-30-8-6 بی رنگ كردن :…………………………………………………………………….. 53

1-30-9 روش های نوین استخراج روغن :…………………………………………………….. 54

1-30-10 دستگاه سانتریفیوژ و دكانتور :………………………………………………………… 54

1-30-11 روش سینولا :………………………………………………………………………… 56

1-30-12 توضیح نحوه استخراج روغن :……………………………………………………….. 57

1-30-12-1 استخراج روغن از دانه های آماده شده روغنی به سه طریق :………………………. 57

1-30-12-2استخراج روغن با حلال :………………………………………………………….. 58

1-30-12-3 متغیرهای قابل كنترل در استخراج :………………………………………………… 58

1-30-12-4 روش های استحصال روغن توسط حلال :………………………………………… 58

1-30-13 روشی دیگر برای روغن كشی از میوه ها :……………………………………………. 59

1-30-13-1 روغن كشی به روش پرس سرد – استخراج سرد :………………………………… 61

1-30-13-2 تاثیرات كلان اقتصادی روش های روغن كشی متداول قدیمی:……………………. 62

1-30-13-3 روش سرد در مقایسه با روش های موجود گرم :………………………………….. 63

1-30-14 روش پرس های گرم و استخراج مانده روغن با حلال :……………………………… 63

1-30-15 روش cold – pressing :…………………………………………………………. 65

1-30-15-1 كاربردها :…………………………………………………………………………. 66

1-30-15-2 تهیه روغن های گیاهی به روش كلد پرس :……………………………………….. 67

1-30-16 سوكسله چیست ؟……………………………………………………………………. 68

1-30-16-1 استخراج مداوم به وسیله سوكسله :………………………………………………… 69

1-30-16-2 تئوری آزمایش :…………………………………………………………………… 70

1-30-16-3 مراحل آزمایش :…………………………………………………………………… 70

فصل دوم :مروری بر مطالعات پیشین

فصل سوم :موادو روشها

3-1 آماده سازی مواداولیه :……………………………………………………………………… 89

3-2 موادشیمیایی :………………………………………………………………………………. 89

3-3 وسایل و تجهیزات :……………………………………………………………………….. 90

3-4 استخراج روغن:……………………………………………………………………………. 91

3-5 تجزیه شیمیایی هسته عناب :……………………………………………………………….. 91

3-5-1 اندازه گیری رطوبت و ماده خشك :…………………………………………………….. 92

3-5-2 اندازه گیری خاكستر :…………………………………………………………………… 92

3-5-3 اندازه گیری درصد پروتئین :……………………………………………………………. 92

3-5-4 اندازه گیری درصد فیبرخام :…………………………………………………………….. 92

3-6 تعین میزان وتركیب اسیدهای چرب :………………………………………………………. 93

3-7تعیین  اندیس پراكسید :…………………………………………………………………….. 93

3-7-1 معرف ها وحلال :………………………………………………………………………. 94

3-7-2 روش كار :……………………………………………………………………………… 94

3-8 تعیین اندیس یدی :………………………………………………………………………… 95

3-8-1 روش اجرای آزمون :……………………………………………………………………. 96

3-9 زمان پایداری روغن در برابر اكسیداسیون :…………………………………………………. 96

3-9-1 آزمون تندی روغن ها (رنسیدیتی ):…………………………………………………….. 97

3-10تعیین  اندیس اسیدی :…………………………………………………………………….. 97

3-11تعیین  رنگ :……………………………………………………………………………… 98

3-12 تعیین میزان فسفر و فسفو لیپیدها :……………………………………………………….. 98

3-13 تعیین میزان تركیبات غیر صابونی شونده :…………………………………………………. 98

3-13-1 تعیین مواد غیر قابل صابونی شدن روغن ها :………………………………………….. 99

3-13-2 روش كار :…………………………………………………………………………….. 99

3-14 تعیین میزان كل استرول ها و توكوفرول ها :………………………………………………. 99

3-15 تعیین میزان مس و آهن :…………………………………………………………………. 99

3-15-1 عملكرد مس :…………………………………………………………………………. 99

3-16 اندازه گیری ضریب شكست :…………………………………………………………… 100

3-17 استخراج روغن از هسته عناب :…………………………………………………………. 100

3-17-1 مراحل آزمایش :……………………………………………………………………… 101

3-17-2 تعیین راندمان درصد استخراج روغن هسته عناب :…………………………………… 103

3-18جداسازی و شناسایی اجزای روغن :…………………………………………………….. 103

3-18-1 مشخصات و برنامه دمای دستگاهGC………………………………………………… 104

3-18-2 دماهای ستون و برنامه دمایی :………………………………………………………… 104

3-18-3 مشخصات دستگاهی :………………………………………………………………… 105

3-19 تجزیه و تحلیل آماری :…………………………………………………………………. 107

فصل چهارم : نتایج و بحث

4-1 مقایسه میزان درصد بازده استخراج روغن هسته عناب در سه تكرار :…………………….. 109

4-2 مقایسه میزان اسیدهای چرب:…………………………………………………………….. 109

4-3 مقایسه میزان اندیس یدی:………………………………………………………………… 114

4-4 بررسی ضریب شكست روغن:…………………………………………………………… 115

4-5 بررسی پایداری اكسیداسیون چربی توسط دستگاه رنسیمت :……………………………… 116

4-6 مقایسه رنگ های بدست آمده توسط دستگاه لاویباند از روغن هسته عناب :……………… 118

4-7 مقایسه اندیس اسیدی:…………………………………………………………………….. 121

4-8 مقایسه اندیس پراكسید:…………………………………………………………………… 122

4-9 مقایسه مواد غیر صابونی شونده:…………………………………………………………… 123

4-10 مقایسه میزان كل استرول:……………………………………………………………….. 124

4-11 مقایسه میزان توكوفرول:…………………………………………………………………. 125

4-12  مقایسه میزان آهن:……………………………………………………………………… 126

4-13 بررسی میزان مس:………………………………………………………………………. 127

4-14 مقایسه  اندازه گیری میزان  فسفولیپید:…………………………………………………… 128

4-15 آزمون های شیمیایی هسته عناب :……………………………………………………….. 129

4-15-1 آزمون اندازه گیری میزان خاكستر :……………………………………………………. 129

4-15-2 آزمون اندازه گیری میزان پروتئین هسته :……………………………………………… 129

4-15-3 آزمون اندازه گیری میزان فیبرخام :……………………………………………………. 129

4-15-4 آزمون اندازه گیری میزانرطوبت :……………………………………………………… 129

4-15-5 اندازه گیری میزان درصد ماده خشك :……………………………………………….. 130

فصل پنجم : نتیجه گیری

نتیجه گیری :…………………………………………………………………………………… 132

پیشنهادات :……………………………………………………………………………………. 132

منابع فارسی :………………………………………………………………………………….. 133

منابع غیر فارسی :……………………………………………………………………………… 135

چكیده لاتین :………………………………………………………………………………….. 139

فهرست جدول ها

جدول 1-1 آمار سطح زیر کشت عناب در استان خراسان جنوبی…………………………… 20

جدول 3-1 شناسایی وسایل و تجهیزات……………………………………………………. 90

جدول 3-2 شناسایی درصد تركیبات اسیدهای چرب روغن هسته عناب…………………… 107

جدول 4-1 مقایسه میزان درصد بازده روغن هسته عناب درسه تكرار……………………… 109

جول 4-2 شناسایی میزان درصد  پروفایل اسیدهای چرب حاصل از روغن عناب…………. 113

جدول 4-3 مقایسه میزان اندیس یدی……………………………………………………… 115

جدول 4-4 مقایسه میزان ضریب شكست…………………………………………………. 116

جدول 4-5 مقایسه میزان پایداری اكسیداسیون روغن……………………………………… 117

جدول 4-6 مقایسه میزان رنگهای بدست آمده از روغن هسته عناب……………………….. 119

جدول 4-7 مقایسه میزان اندیس اسیدی…………………………………………………… 122

جدول 4-8 مقایسه میزان اندیس پراكسید………………………………………………….. 123

جدول 4-9 مقایسه میزان مواد غیر صابونی شونده…………………………………………. 124

جدول 4-10 مقایسه میزان كل استرولها در روغن هسته عناب…………………………….. 125

جدول 4-11 مقایسه میزان توكوفرولها  در روغن هسته عناب……………………………… 126

جدول 4-12 مقایسه میزان آهن……………………………………………………………. 127

جدول 4-13 مقایسه میزان مس……………………………………………………………. 127

جدول 4-14 مقایسه میزان فسفولیپید………………………………………………………. 128

جدول 4-15 آنالیز شیمیایی هسته عناب…………………………………………………… 13

فهرست نمودارها

نمودار 3-1 نتیجه حاصل از دستگاه كروماتوگرافی گازی………………………………………. 106

نمودار 4-1 درصد روغن هسته عناب………………………………………………………….. 109

نمودار 4-2 پروفایل اسیدهای چرب…………………………………………………………… 114

نمودار 4-3 مقادیر ضریب شكست……………………………………………………………. 116

نمودار 4-4 پایداری اكسیداسیون روغن………………………………………………………… 118

نمودار 4-5 شناسایی رنگ زرد………………………………………………………………… 119

نمودار 4-6 شناسایی رنگ قرمز……………………………………………………………….. 120

نمودار 4-6 شناسایی رنگ آبی………………………………………………………………… 121

نمودار 4-7 شناسایی اندیس اسیدی……………………………………………………………. 122

نمودار 4-8 شناسایی اندیس پراكسید………………………………………………………….. 123

نمودار 4-9 شناسایی موادغیر صابونی شونده…………………………………………………… 124

نمودار 4-10 شناسایی كل استرول……………………………………………………………… 125

نمودار 4-11 توكوفرول ها…………………………………………………………………….. 126

نمودار 4-12 شناسایی آهن در روغن هسته عناب……………………………………………… 127

نمودار 4-13 شناسایی مس در روغن هسته عناب…………………………………………….. 128

نمودار 4-14شناسایی فسفولیپیدها……………………………………………………………… 129

فهرست شكل ها

شكل 1-2 میوه عناب وهسته عناب…………………………………………………………… 7

شكل 1-3تیره عناب………………………………………………………………………….. 7

شكل 1-4 گیاه عناب…………………………………………………………………………. 8

شكل 1-5 گیاه عناب…………………………………………………………………………. 9

شكل 1-6 باغات عناب…………………………………………………………………….. 10

شكل 1-7 درختان عناب……………………………………………………………………. 20

شكل 1-8 مصرف خوراكی میوه عناب………………………………………………………. 24

شكل 1-9 مربای عناب……………………………………………………………………… 25

شكل 1-10 چای عناب…………………………………………………………………….. 25

شكل 1-11 آبنبات عناب……………………………………………………………………. 25

شكل 1-12 چای عناب در چین……………………………………………………………. 25

شكل 1-13 عناب خشك شده………………………………………………………………. 25

شكل 1-14 روغن كشی به روش سرد……………………………………………………… 62

شكل 1-15 تصویر شماتیك از روش استخراج سرد………………………………………… 65

شكل 1-16 روغن دارویی………………………………………………………………….. 66

شكل 1-17 روغن………………………………………………………………………….. 67

شكل 1-18 قسمتهای مختلف سوكسله……………………………………………………… 69

شكل 1-19 سوكسله………………………………………………………………………… 69

شكل 3-1 دستگاه رفركتومتر………………………………………………………………… 90

شكل 3-2 ترازودیجیتال 210 گرم با دقت0001/0 گرم……………………………………… 90

شكل 3-3 آون تحت خلا…………………………………………………………………… 91

شكل 3-4 دستگاه كروماتوگرافی گازی……………………………………………………… 91

شكل 3-5 دستگاه اسپكتوفتومتر……………………………………………………………… 91

شكل 3-6 دستگاه لاویباند………………………………………………………………….. 98

شكل 3- 7 دستگاه اسپكتوفتومتر…………………………………………………………….. 98

شكل 3-8 دستگاه رفراكتومتر………………………………………………………………. 100

شكل 3-9  مراحل روغن كشی از هسته عناب بوسیله سوكسله در آزمایشگاه………………. 101

شكل 3-10 روغن بدست آمده از هسته عناب…………………………………………….. 101

شكل 3-11 اجزای دستگاه كروماتوگرافی گازی…………………………………………… 104

شكل 3-12 دستگاه كروماتوگرافی گازی…………………………………………………… 104

فهرست نقشه ها

1-3-سوال پژوهش. 7

1-4-فرضیه تحقیق. 7

1-5-پیشینه تحقیق. 7

1-7-اهداف تحقیق. 12

1-8-روش تحقیق. 12

1-9-سازماندهی تحقیق. 13

فصل دوم: تخفیف و عفو مجازات‌ها. 14

2-1-تخفیف مجازاتها. 15

2-1-1- اصول کلی تخفیف مجازات. 15

2-1-2-ضرورت های کلی حاکم برتخفیف مجازات. 20

2-1-2-1-ضرورت اعمال كیفیت مخففه. 20

2-1-2-2-تفاوت كیفیات مخففه قضائی با كیفیات مخففه قانونی. 21

2-1-2-3-فردی بودن اعمال كیفیات مخففه قضائی. 22

2-1-2-4-اختیاری بودن اعمال كیفیات مخففه قضائی. 24

2-1-2-5-دادگاه مرجع صالح استناد به كیفیات مخففه. 25

2-1-2-6-ضرورت ذكر جهات تخفیف در حكم. 26

2-1-3-جهات تخفیف مجازات. 26

2-1-3-1-معاذیر قانونی. 28

2-1-3-2-معاذیر قانونی معاف كننده از مجازات. 28

2-1-3-3-وجوه تمایز علل رافع مسوولیت از معاذیر معاف كننده. 32

2-1-3-4-معاذیر قانونی تخفیف دهنده مجازات. 33

2-2-عفو مجازات‌ها. 34

2-2-1-مفهوم و جایگاه حقوقی عفو. 34

2-2-2-ارکان عفو. 36

2-2-2-1-صیغه. 36

2-2-2-2-عفو کننده(عافی). 37

2-2-2-3-عفو شونده (معفو عنه). 38

2-2-2-4-موضوع عفو. 39

2-2-3-اقسام عفو. 39

2-2-3-1-عفو عمومی. 39

2-2-3-1-1-مبنا و ماهیّت عفو عمومی. 39

2-2-3-1-2-ارکان عفو عمومی. 43

2-2-3-1-3- انواع عفو عمومی. 44

2-2-3-1-3-1- عفو عمومی مطلق. 44

2-2-3-1-3-2- عفو عمومی مقیّد. 45

2-2-3-1-3-3- عفو عمومی واقعی. 45

2-2-3-1-3-4- عفو عمومی شخصی. 46

2-2-3-1-3-5- عفو عمومی خاص. 46

2-2-3-1-4-آثار عفو عمومی. 47

2-2-3-1-4-1-تعقیب. 49

2-2-3-1-4-2-محکومیت کیفری. 49

2-2-3-2-عفو خصوصی. 50

2-2-3-2-1-مبنای حقوقی عفو خصوصی. 51

2-2-3-2-2- عفو خصوصی در حقوق موضوعه ایران. 53

2-2-3-2-2-1- عفو خصوصی در قوانین جزایی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی. 54

2-2-3-2-2-2-عفو خصوصی در قوانین جزایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی. 56

2-2-3-2-3- شرایط اعطای عفو خصوصی. 56

2-2-3-2-4- تشریفات اعطای عفو خصوصی. 57

2-2-3-2-5- ویژگیهای عفو خصوصی. 59

2-2-3-2-6- آثار عفو خصوصی. 59

2-2-4- وجه تمایز عفو عمومی از عفو خصوصی. 60

   

فصل سوم: تخفیف مجازات‌ مجرمین موادمخدر در حقوق ایران و انگلستان. 62

3-1-نهاد تخفیف مجازات در حقوق موضوعه ایران. 62

3-1-1-تخفیف مجازات در قانون مجازات عمومی. 63

3-1-2-تخفیف مجازات‌ در‌ قانون راجع به مجازات‌ اسلامی. 67

3-1-3-تخفیف مجازات در قانون مجازات اسلامی‌1370. 68

3-1-4-تخفیف مجازات در قانون مجازات اسلامی‌1392. 70

3-1-4-1عذرهای تخفیف دهنده. 70

3-1-4-1-1-عذرهمکاری. 70

3-1-4-1-2-عذر ترک جرم. 71

3-1-4-1-3-عذر خانوادگی. 71

3-1-4-1-4-عذر اعانت. 71

3-1-4-2-کیفیات مخفف. 72

3-1-4-3-کیفیات مخفف موثر در میزان مجازات. 75

3-1-4-3-1-گذشت شاکی یا مدعی خصوصی. 75

3-1-4-3-2-همکاری موثر متهم. 75

3-1-4-3-3-حالت برانگیختگی و انگیزه شرافتمندانه متهم. 75

3-1-4-3-4-اعلام و اقرار متهم. 76

3-1-4-3-5-ندامت، حسن سابقه و یا وضع خاص متهم. 76

3-1-4-3-6-کوشش متهم پس از جرم. 76

3-1-4-3-7-خفیف بودن زیان وارده شده به بزه دیده یا نتایج زیانبار جرم  77

3-1-4-3-8-مداخله ضعیف شریک یا معاون در وقوع جرم. 77

3-2-تخفیف مجازات مجرمین مواد مخدر در ایران و انگلستان. 78

3-2-1-تخفیف مجازات مجرمین در حقوق ایران. 78

3-2-2-نهاد تخفیف در حقوق انگلستان. 83

فصل چهارم: عفو مجازات مجرمین مواد مخدر در حقوق ایران و انگلستان. 85

4-1-عفو مجازات در حقوق موضوعه ایران. 86

4-1-1- ادلّه عفو محکومان در حقوق موضوعه. 86

4-1-1-1-قانون اساسی. 86

4-1-2-2- قوانین عادی. 90

4-1-2-حدود اختیارات رهبری و قوه مقنّنه در عفو محکومین. 93

4-1-2-1- عفو محکومین در حدود. 93

4-1-2-2- تبیین عفو محکومین در قصاص و دیات. 94

4-1-2-3- عفو محکومین در مجازاتهای تعزیری. 99

4-2-1- انواع مجازات  و عفو محکومین در حقوق انگلستان. 104

4-2-1-1-صدور احکام آزادی. 105

4-2-1-2-صدور دستور آزادی مطلق. 106

4-2-1-3-صدور دستور آزادی مشروط. 106

4-2-1-4-مجازات های اجتماعی یا جایگزین حبس. 106

4-2-1-5-احکام توقیفی. 108

4-2-1-6- مجازات حبس بزهکاران بزرگسال. 109

4-2-1-7-مجازات حبس مجرمان جوان. 111

4-2-1-8-جریمه نقدی. 112

4-3-تخفیف کیفر حبس در حقوق انگلیس. 115

4-3-1-مقررة کار مجانی. 117

4-3-2-مقرره فعالیت. 117

4-3-3-مقرره برنامه. 118

4-3-4-مقررة محدودیت رفت و آمد در ساعت معین. 119

4-3-5-مقررة ممنوعیت ورود به برخی اماکن. 119

4-3-6-مقررة جواز اقامت. 119

4-3-7-مقررة درمانی سلامت روانی. 120

4-3-8-مقررة بازسازی بزهکار از مواد افیونی. 120

4-3-9-مقررة درمان معتادان به مصرف مشروبات الکلی. 121

4-3-10-مقررة سرپرستی. 122

نتیجه گیری. 123

منابع و مآخذ:. 128

 

چکیده

سیاست جنایی ایران برخلاف سیاست جنایی انگلستان در قبال جرایم مواد مخدر سیاستی خیلی شدید و عمدتا سرکوبگرانه است. آثار و نشانه های این سیاست جنایی سرکوبگرانه را می‌توان در تعیین مجازات اعدام برای بسیاری از جرایم مواد مخدر، تعیین حبس ابد و حبس‌های طویل المدت، مجازات بدنی شلاق و جزای نقدی در مقیاس وسیع‌تر مشاهده نمود. از جهت آئین دادرسی کیفری نیز حقوق ایران در قبال جرائم مواد مخدر یک سیاست جنایی افتراقی(متفاوت از سیاست جنایی اتخاذ شده در مورد سایر جرائم) است. آثار و نشانه‌های این نوع سیاست را می‌توان در لزوم رسیدگی به این جرائم در دادگاه انقلاب، عدم پذیرش حق تجدیدنظر خواهی برای متهم و الزامی بودن صدور قرار بازداشت موقت در مورد بسیاری از جرائم مواد مخدر مشاهده نمود. در حالی که در حقوق انگلستان تنها در موارد استثنائی مجازات حبس ابد اعمال می‌شود و مجازات بدنی نیز در حقوق مواد مخدر این کشور وجود ندارد. اما در آخرین اصلاحاتی که در سال 1389 در قانون مبارزه با مواد مخدر صورت گرفت با تغییر رویکرد در خصوص اعتیاد و بیمار پنداشتن معتاد و بیماری بودن اعتیاد و تکلیف به درمان اجباری سعی در کاهش اعتیاد به مواد مخدر از طریق واکنش غیرکیفری را پی گرفته است. مساله اعطای عفو و تخفیف به ویژه از آن جهت كه با قطعیت و حتمیت مجازاتها منافات دارد، در سیاستگذاری جنایی دارای موافقان و مخالفانی است. در ایران از نهادهای عفو و تخفیف به وفور استفاده می‌شود، خواه جهت كاهش جمعیت كیفری زندان و یا به منظور تشویق زندانیان به اصلاح خویش یا كاستن از آثار زیانبار حبس باشد. این پژوهش به صورت کتابخانه ای و با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی نهاد تخفیف و عفو مجازات محکومین مواد مخدر در دو کشور ایران و انگلستان پرداخته است.

واژگان کلیدی: مجرمین، مواد مخدر، تخفیف مجازات، اعطای عفو، مطالعه تطبیقی

 

فصل اول: کلیات پژوهش

 

 

1-1-مقدمه

از اعصار گذشته تاکنون، کشور ایران همانند سایر کشورهای جهان، با پدیده‌ای مخرب و زیان‌بار به نام موادمخدر روبه‌رو بوده است. در زمان‌های گذشته مردم صرفاً با شاهدانه و کشت کردن و مصرف محدود، غالباً به ‌عنوان گیاه دارویی درجهت تسکین آلام از این مواد استفاده می‌کردند، اما با گذشت و استحصال مواد دیگری از شاهدانه و خشخاش و تولید تریاک، مصرف تریاک از استعمال دارویی به سوی مصرف تفننی و دستیابی به سرخوشی و خماری حاصل از آن رو به تزاید گذاشته شد تا جایی‌که مبتلایان به آن قدرت دوری از مصرف و ترک را از خود نداشته و به منجلاب اعتیاد گرفتار گردیدند. در ایران مانند سایر کشورها در برهه‌ای از زمان که کشت و تولید تریاک محدود یا ممنوع شد، موادمخدر به صورت قاچاق وارد کشور شد و به‌تدریج میان مردم، امرای دولتی و لشکریان رواج یافت(رحمدل:1385، 149).

در بعضی حکومت‌های گذشته کشت و تولید و توزیع تریاک با دید تجاری و به جهت درآمد حاصل از آن رواج یافت و دولت خود متصدی امر و در صادرات آن انحصار داشت. در برخی حکومت‌ها نیز به‌لحاظ مسائل سیاسی، اقتصادی کشت خشخاش و تولید تریاک و سپس توزیع آن تا پایین‌ترین رده از قشر جامعه و زارعان تنزل یافت. با این اوصاف انگیزه‌ای برای مبارزه جدی با موادمخدر و تصویب مقررات مدون وجود نداشت و معدود مقررات محدودکننده‌ای بود که شامل اوامر و دستورات شاهانه بود. با رواج سریع و گسترده موادمخدر خاصاً تریاک و اعتیاد عده کثیری از مردم و حصول نتایج و آثار زیان بار اعتیاد بر پیکره خانواده، جامعه و کشور و نیز اقدامات سایر کشورها در امر مبارزه با موادمخدر، در ایران نیز اقداماتی درخصوص مبارزه و محدود کردن کشت، تهیه و توزیع و مصرف موادمخدر صورت گرفت( پیشین).

مقررات بازدارنده از ارتکاب جرایم در هر اجتماع ، در راستای تأمین نظم در جامعه و امنیت اجتماعی، با هدف پیشگیری از تکرار جرم به وسیله ی مجرم و ارتکاب جرم توسط افراد دیگر، توسط مراجع صلاحیتدار وضع می شود. نظر به این که ارزش‌های اجتماعی امور واقعی است، می‌تواند آزادی های افراد را تحت تأثیر قرار دهد، آنها را محدود کند و مبنای برقراری مجازات های بازدارنده قانونی در سیاست جنایی گردد. در حقیقت، جرایم، همان ناهنجاری های اجتماعی است که باید با رویکرد روان شناختی و آسیب شناختی اجتماعی، مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد، همین رویکرد است که امتیاز اجرای عدالت ترمیمی را بر عدالت کلاسیک، توجیه می کند. روسو و بکاریا می گویند: نظام کیفری برای حفظ و حراست قرارداد اجتماعی ضرورت دارد، ولی کیفر بایستی حالت پیشگیرانه داشته باشد تا کسی از مرتکب تقلید نکند و اجرای مجازات باعث توقف ارتکاب جرم ، چه

فرضیه‏های پزوهش:

 

فصل دوم

پیشینه پژوهش

1-2- بازی درمانی

1-1-2- تاریخچه بازی درمانی

2-1-2- انواع بازی درمانی

1-2-1-2- بازی درمانی فعال

2-2-1-2- بازی درمانی غیرفعال

3-2-1-2- بازی درمانی گروهی

4-2-1-2- اتاق بازی درمانی

3-1-2- مفاهیم و نظریه های بازی درقرن بیستم

4-1-2- تحول نظریه های بازی درمانی

1-4-1-2- بازی درمانی روان پویایی

2-4-1-2- بازی درمانی تخلیه ای

3-4-1-2- بازی درمانی رابطه ای

4-4-1-2- بازی درمانی غیر مستقیم

5-4-1-2- بازی درمانی رفتاری – شناختی

2-2- خودپنداره

1-2-2- نظریه های خودپنداره

2-2-2- مفهوم خود

3-2-2- خود در دیدگاه های مختلف روان شناختی

1-3-2-2- دیدگاه اجتماعی

2-3-2-2- دیدگاه شناختی

3-3-2-2- خود در دیدگاه شناختی – اجتماعی

4-3-2-2- مفهوم خود از دیدگاه راجرز :

5-3-2-2- ثبات و هماهنگی خویشتن :

6-3-2-2- مفهوم خود از نظر سالیوان

7-3-2-2- خودپنداری از نظر اریکسون

8-3-2-2-خود در نظر یونگ :

9-3-2-2- خود در نظریه نوام :

10-3-2-2- خود در نظریه هارتز :

11-3-2-2- تغییر در محتوای مفهوم خود :

4-2-2- خوانگاره در نظریۀ هورنایی :

5-2-2- عوامل موثر بر خودپنداره :

6-2-2- خودپنداری و خوش بینی :

3-2- قلدری چیست؟

1-3-2- آیا قلدری پدیده ای طبیعی است؟

2-3-1- چرا کودکان دست به قلدری و آزار دیگران می زنند؟

3-3-2- آیا قلدری موضوع مهمی است؟

4-3-2- پرخاشگری

5-3-2- تعریف خشم

1-6-3-2- دیدگاه رشدی :

6-3-2- دیدگاههای مختلف درباره خشم

2-6-3-2- دیدگاه ذاتی بودن پرخاشگری

3-6-3-2-دیدگاه روان تحلیلگری

4-6-3-2-دیدگاه رفتاری و یادگیری اجتماعی

5-6-3-2-دیدگاه ساختار گرایی اجتماعی

6-6-3-2-دیدگاه شناختی

7-6-3-2-دیدگاه فرهنگی

8-6-3-2-دیدگاه اقتصادی

   

4-2- مروری بر تحقیقات انجام شده

1-4-2- تحقیقات داخلی

2-4-2- تحقیقات خارجی

فصل سوم

روش پژوهش

– جامعه و نمونه مورد مطالعه:

–ابزارپزوهش(اعتبار وروایی):

روش گردآوری داده ها:

جلسات گروه ها:

طرح کلی درمان و محتوای برنامه مداخله ای:

1)- جلسه اول:

موضوع فعالیتها: مکالمه( مهارت بیانی)

2)- جلسه دوم:

موضوع فعالیتها: ورود به گروه

3)- جلسه سوم:

موضوع فعالیتها: لبخند زدن و لذت بردن

موضوع فعالیتها: جسارت یا قاطعیت

4)- جلسه چهارم:

5)- جلسه پنجم:

موضوع فعالیتها: حل مسأله های اجتماعی

6)- جلسه ششم:

موضوع فعالیتها:  مشارکت

7)- جلسه هفتم:

موضوع فعالیتها: تحسین

8)-جلسه هشتم :

موضوع فعالیتها : آگاهی از احساسات

9)- جلسه نهم :

موضوع فعالیتها : روحیه ورزشی خوب

10)-جلسه دهم :

موضوع فعالیتها : خاتمه

روش‌ تحلیل داده‏ها:

فهرست منابع

 

فصل یکم

مقدمه و بیان مساله

 

 

مقدمه:

بازی ابزاری برای ابراز نیازها، احساسات و افکار در کودکان می باشد ،کودکان و نوجوانان به دلیل پایین بودن سطح تفکر انتزاعی ،قادر به بیان هیجانات و احساسات خود نیستند ، سرکوبی و عدم مهارت در بیان احساسات به ویژه ازنوع منفی آن بهداشت روانی کودک ونوجوان را به مخاطره می اندازد.از این رو پیداکردن راهی که نوجوان را قادر نماید به شیوه ای غیر از بیان کلامی هیجانات خودرا بروز نماید کاملا ضروری می نماید و برای هر کودکی جدا از نژاد، زبان و ملیت وسیله مناسبی جهت تخلیه هیجانات و ابراز خود می باشد. شركت در بازیهای گروهی مرحله‌ی مهمی از رشد اجتماعی برای كودكان است. دربازی جمعی، برای كودكان فرصتهایی فراهم می آید كه دركنار همسالان خود، دربازی مشترك و مورد علاقه شركت جویند و درانجام بازی شركت فعال داشته باشند و احساسات خود را درفعالیتهای مبتنی برهدف، بروز دهند و به اهمیت كارگروهی و رعایت قواعد و قوانین جمعی پی ببرند (احمدوند ص 82).

قلدری در مدرسه 1ازرفتارهای مشکل سازدوره ی نو جوانی ویکنوعخشونت سطح پایین به شمار می آید

که اخیرا توجه پژوهشگران و صاحب نظران روان شناسی تربیتی رادرسه دهه ی اخیر به خود معطوف ساخته است وموضوع محوری مطالعات بسیاری بوده است .(پاتچین وهیندوجا2،2011)

بسیاری از نوجوانان سعی می کنند از طریق قلدری هیجانات درونی خود را ابراز کنند به این نحو که یا به شکل  قلدری سنتی3وعمدتا در محیط مدرسه یا درمسیر رفت وآمد به مدرسه این نوع قلدری اتفاق می افتد در حالی  که قلدری غیر سنتی4 عموما با استفاده از تجهیزات الکترونیکی و تکنولوژی های جدید صورت می گیرد و عمده  ترین خصیصه ی آن عدم وابستگی به ارتباط چهره به چهره بین قلدر و قربانی است .افراد قلدردر قرن21 برای آزاررساندن وزورگویی نسبت به همسالانشان از شیوه های جدید تری چون مزاحمت های تلفنی یا نشر تصاویر یا  مطالب واقعی وغیرواقعی درباره ی آنها درمحیط وب می پردازند این نوع اخیر قلدری ،تحت عنوان قلدری سایبری5 نیز مصطلح است. (پاتچین وهیندوجا،2011) وبه معنای اعمال یکسری رفتارهای عمدی6 و تکرارشونده ی آزار دهنده از طریق کامپیوتر ، تلفن و دیگر وسایل الکترونیکی تعریف می شود این تعریف نشان دهنده ی وجوه مشترک غیر سنتی با نوع سنتی آن است؛ شامل تعمدی بودن،تکراری بودن وآسیب رساندن و آزار دهنده بودن آن.

یكی از اهداف بشری پیشرفت فردی و اجتماعی است هر فردی گرایش فطری به خود شكوفایی دارد.

 

1-bullying in school

2-Patchin, Hinduja

3- traditional bullying

4- nontraditional bullying

5-cyber bullying

6-willful

 

شكوفایی

استعدادهای فردی ، پیشرفتهای فردی و اجتماعی را به دنبال خواهد داشت . انسان موجودی است كه از آغاززندگی اجتماعی در شكوفا كردن استعدادهای خود كوشش كرده است اما به نظر می رسد به دلیل  فرهنگی آنچنان كه شایسته است نتوانسته به وظیفه ی خطیرش د راین زمنیه عمل نماید.در جامعه ی امروزی خانواده  مدرسه ، همسالان، رسانه های جمعی در اجتماعی كردن افراد نقش دارند. ودر شناساندن استعدادهای درونی  به افراد تلاش می كنند ولی آنچنان كه مطلوب است  دراین زمینه به شیوه درستی عمل نمی شود.  به نظر می رسد پرداختن به چنین موضوعاتی می تواند زمینه را برای خود شكوفایی افراد مهیا نماید. خود پنداری یكی از جنبه های مهم انسانی است كه به شناسایی ویژگی های خود انسان پرداخته و نكات قوت وضعف انسان را مشخص می نماید.«با توجه به نظر یه ی تعامل گرایی، هر فردی خود را در آیینه ی دیگران می بیند و می شناسد.  علاوه بر ویژگی های ارثی و زیستی كه به صورت ژنتیكی  به افراد منتقل می شود از طریق محیط ودر ارتباط با دیگران به ویژگی های خود پی می برد. .» (رجب زاده 1380)ولی در بیشتر مواقع، دیگران به دلیل عدم آگاهی لازم ،درشناخت فرد از ویژگیهای خود تأثیر مطلوبی از خود بر جای نمی گذارند .

« از نظر راجرز هر شخصی گرایش فطری به شکوفا کردن استعداد منحصر به فرد دارد. این کار مستلزم پرورش توانایی های فرد به شیوه هایی است که به بهبود وحفظ ارگانیسم خدمت می کنند خود شکوفایی یک نیروی رشد و بخشی از طبیعت ژنتیکی انسان است.» لاندین ، (1378)

با توجه به نظریه خود دوستی، انسانهاخود دوست هستند . واعمال ورفتار خود را بر اساس این نیرو سازمان می دهند محیط وشرایط اجتماعی، نیروی خود دوستی انسان را در مسیر های متفاوتی هدایت می کند برخی نیروی خود دوستی خود را از دست داده و به خود کم بینی دچار می شوند. وبه خاطر خود کم بینی حتی نسبت به  خود نیز نگرش منفی پیدا می  کنند. بر عکس عده ای از خود دوستی منحرف شده، دچار خود پرستی می شوند بنابر این انسان ازتعادل خارج می شود. درهر دو حالت نگرش انسان به خود دچار اختلال شده وموجب انحراف می گردد. برای مثال در افراد خود کم بین افسردگی واضطراب، احساس حقارت وضعف اعتماد به نفس پدید می آید وبر عکس عد ه ای که دچار خود پرستی شده اند آنان نیز دچار حسادت ، غرور، تکبر واضطراب می شوند بنابر این شیوه آموزشی وتربیتی باید به گونه ای باشد که خودپنداری انسان نسبت به خود از حالت تعادل ومیانه روی خارج نگردد….خود پنداری یکی از جنبه های مهم انسانی است که به شناسایی ویژگی های خود انسان پرداخته و نکات قوت وضعف انسان را مشخص می نماید.دانش آموزانی که دارای خودپنداره مثبتی هستندوتواناییها ونقاط ضعف خودرابه خوبی می شناسند،اهدافشان رابه درستی انتخاب می کنند،بی جهت خودرابادیگران مقایسه نمی کنندوهیچ چیزآنهاراازرسیدن به اهدافشان بازنمی دارد.دانش آموزانی که خودپنداره منفی دارند، برعکس،به علت اینکه تواناییهای خودراچنان که هست قبول ندارند،راحت ترهمرنگ جماعت می شوند و زودتحت تأثیردیگران قرار می گیرند هرفردبراساس ارتباط وفاصله ای که بین خودواقعی وخودآرمانی اش وجودداردبرای خویش حرمت و عزت قائل است.ویلیام جیمزمعتقدبود سطح خواسته ها، نقش اساسی درتعیین اینکه ماخودرامطلوب تلقی می کنیم یا نه، بازی می کند. .برای بسیاری ازنظریه پردازان شخصیت، نظیرکارل راجرز،خودپنداره جنبه ی بسیارمهم شخصیت کلی فرداست.افرادی باخودپنداره ی مثبت،بیشترازدیگران به خودشان توجه می کنند.تجارب مثبت،عزت نفس وارزشیابی مثبت ازخودرادردانش آموزان افزایش می دهدوتجارب منفی آن راکمترمی نماید.افرادی که نسبت به خوداحساس مثبتی دارند،بطورغیرمنتظره ای قادرنددربرابرحوادث منفی ایستادگی کنندودرعین حال،دیدمثبت نسبت به خودرانیزحفظ می کنند.دانش آموزانی که عزت نفس کمی دارند،نسبت به شکست وبازخوردهای منفی،بطورنامناسب وبدی واکنش نشان می دهند.این فرآیند پیشرونده، بسیاری ازمشکلات مبتنی برکاهش انگیزه ی فعالیت دردانش آموزان راایجادمی کند وباید بطورجدی باآن مقابله کرد.وابستگی نوجوانان به دیگران(چه درخانه وچه درمدرسه)وهمچنین موفقیت مداری جوامع وخانواده ها که برمبنای آن برای توفیق وبرتری ارزش قائل می شوند وبچه هارابا یکدیگرمقایسه می کنند ومزیت هارامی شمارند،درتشکیل نحوه ی نگرش فردنسبت به خوددرایجادشکست ویاموفقیت کودکان ونوجوانان تأثیردارد.به نظرمیرسددانش آموزانی که درفرآیندیادگیری خودتنظیم ترند، بیش ازدیگران ارزشهای خودراشناخته وتواناییهایشان راباوردارند.آنها کمترخودرابادیگران مقایسه کرده  بلکه باارجاع به توانمندیهاومعیارهای  خودبه داوریدرموردیادگیری هایشان می پردازند،به عبارتی استانداردهای عملکردی درونی دارند.لذاخودکم بینی ایشان کمتربوده وبه خودپنداره مثبت تری دست  می یابند.بنابراین هدف از این نوشتارمعرفی تکنیک های مختلف بازی درمانی از جمله گروهی در کاهش قلدری و افزایشخود پنداره ی می باشد.

 

 

 

بیان مسأله:

اختلالات رفتاری معمولاً نخستین بار در سال های آغازین دوره ی ابتدایی مشاهده می شوند.اختلال رفتاری به رفتار فردی اطلاق می شود که بدون پائین بودن بهره هوشی،تعادل روانی و رفتاری از اندازه ی عمومی اجتماع دور و دارای شدت،تکرار و مداومت در زمان ها و مکان های متعدد باشد.به طوریکه در عملکردهای تحصیلی_رفتاری دچار درماندگی و یا کاهش میزان کارایی فرد گردد.اختلال های درونی سازی شده و اختلال های برونی سازی شده دو دسته ی کلی از الگوی جدید طبقه بندی اختلال های دوران کودکی هستند. در این میان،نشانگان افسردگی/اضطراب، کناره گیری/افسردگی و شکایات جسمی در دسته ی مشکلات درونی سازی شده قرار می گیرند که معمولاً فرد را آزار می دهند و مشکلات مربوط به قانون شکنی و پرخاشگری که بیشتر با آزار و اذیت دیگران در ارتباط هستند،در طبقه مشکلات برونی سازی شده قرار می گیرند.از جمله این اختلالات رفتاری دوران کودکی،اختلال کاستی توجه/بیش فعالی، اختلال نافرمانی مقابله ای،قلدری و اختلال سلوک می باشد.شیوع این اختلالات در میان دانش آموزان ازجمله مشکلاتی است که خانواده ها، مدارس و جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد.این اختلالات نه تنها کودک و خانواده وی را در زمان حال درگیر می کند،بلکه آینده ناخوشایندی را برای کودکان و اطرافیان آن ها در پی دارند.

قلدری[1]،رفتار آزاردهنده ای است که یک فرد یا یک گروه از افراد عمداً در یک دوره ی زمانی به صورت مکرر اعمال می کنند و شامل عدم توازن قدرت است و نوعی خشونت سطح پائین در مدرسه است که اخیراً مورد توجه روانشناسان مدرسه قرار گرفته است ( نانسل، اورپک، پیل، ران[2]، و همکاران ،2001؛ به نقل از منصور بیرامی و پروانه علائی،1391).

قلدری ممکن است در محیط های مختلف اتفاق بیفتد،اما آنچه که بیشتر مورد توجه پژوهشگران تعلیم و تربیت قرار گرفته،قلدری در محیط مدرسه است که با خشونت مدرسه ای[3] قرابت معنایی داشته و شکل خفیف تری از آن به شمار می آید(بن بینیستی وآستر،2005 و آستر، بن بینیستی،پینتر و زیرا[4]، 2004؛ به نقل از بیرامی ، 1391).

الوپوس به عنوان پیشگام قلدری در مدرسه ، آن را زیر مجموعه ای از رفتارهای پرخاشگرانه تعریف می کند.(به نقل از یورتال و آرتوت[5]،2010؛ به نقل از بیرامی،1391) که در قالب رفتارهای جسمانی کلامی و ارتباطی بروز

می یابد.(به نقل از لی 1،2010؛ نقل از بیرامی ،1391) و در بر گیرنده سه جزء است :

1)- نوعی رفتار منفی هدفمند    2)- تکرار در گذر زمان

3)- همراه با عدم موازنه ی قدرت (به نقل از نیوگنت، بهرند، لانس بری، هیگنس و لو2،2010؛ به نقل از بیرامی و علائی،1391)

اگرچه عمده تحقیقات انجام یافته ی مرتبط، به چگونگی پیشگیری از وقوع قلدری دربین دانش آموزان پرداخته اند، اما مطالعات محدودی به بررسی متغیر های  همبسته با آن اختصاص یافته اند که اساس ارائه ی یک رویکرد پیشگیرانه و مداخله ای مؤثر است به ویژه آنکه شکل بروز قلدری و ماهیت آن در سالهای اخیر تغییر یافته است. اکثر محققان و روانشناسان رشدی توافق دارند که قلدری  در مدرسه شکلی از آزار و اذیت های جسمی ، جنسی و روانشناختی یک یا چند دانش آموز بر علیه دانش آموز دیگری به صورت مکرر در یک دوره زمانی است( فارینگتون، 1993؛ اسمیت، 2000؛ به نقل از وانگ، لاک، لو و ما3، 2008؛ به نقل از بیرامی و همکاران، 1392) .کسانی که مرتکب قلدری می شوند، دید مثبتی نسبت به پرخاشگری دارند و در مقایسه با سایر دانش اموزان بیشتر درگیر رفتارهای پرخاشگرانه می شوند.از دیگر ویژگی های مهم آن ها برانگیختگی و احساس نیاز شدید در تسلط بر دیگران است. افراد قلدر حس همدلی بسیار کمی با قربانیان خود دارند و اغلب نگرش مثبتی نسبت به خود دارند.مرتکبان قلدری احتمالاً نسبت به قربانیان خود از نظر جسمی قوی تر هستند.برخی از محققان اعتقاد دارند که افراد قلدر الگوهای رفتاری فزون مضطرب و نا ایمن را از خود بروز می دهند.

قربانیان قلدری بسیار مضطرب و ناامن تر از دانش آموزان معمولی هستند به وسیله سایر دانش آموزان مورد حمله قرار می گیرند و واکنششان در برابر آزار و اذیت دیگران گریه کردن و انزوا طلبی4است.قربانیان از عزت نفس پائین رنج می برند و نسبت به خود و موقعیت ها نگرش منفی دارند.آن ها احساس احمق بودن ، خجالت زدگی و عدم جذابیت دارند و در محیط مدرسه تنها و طرد شده هستند.(گلیو، فان، کاتون و ریورا5، 2008؛ به نقل از رضا چالمه،1392).

قلدری کردن هم اثرات کوتاه مدت و هم اثرات بلندمدتی بر افراد دارد.رفتارهای قلدر مآبانه بر سلامت جسمی افراد تأثیر دارد. اثرات کوتاه مدت شامل نشانه های بدنی و روانشناختی بوده اند. پژوهش ها بیانگر این است که هم افراد قلدر و هم افراد قربانی نشانه های بدنی از قبیل سردرد ، ناراحتی های گوارشی و کمردرد را گزارش کرده اند ( دیو1 و همکاران، 2005؛به نقل از چا لمه ، 1392).

نشانه های روانشناختی از قبیل افسردگی ، خلق و خوی بد  عصبانیت ، نا امیدی  و احساس تنهایی و بی کسی بوده است (پشکین، تور تورلو، مارکهام، ادی و همکاران2، 2007؛ به نقل از چالمه، 1392) اثرات بلند مدت در الگوهای رفتاری از قبیل پرخاشگری، خشونت، سوء مصرف مواد و میگساری خود را نشان داده اند (کالیتالا-هینو، ریمپلا، رانتانه و ریمپلا3، 2000؛به نقل از چالمه، 1392).

رفتارهای قلدر مآبانه دارای دو شکل متفاوت است : قلدری فیزیکی ( ضرب و شتم ، هل دادن ، لگد زدن و سد راه کسی شدن) و کلامی ( مسخره کردن فرد تهدید کردن ، طعنه زدن ، بد دهنی ، شایعه پراکنی و اسم گذاشتن روی دیگران ) (کوهن و کانتر4،2003؛به نقل از چالمه، 1392).

در دانش آموزان دبیرستانی بیشتر قلدری کلامی و سپس قلدری فیزیکی رواج دارد در حالی که در دانش آموزان سنین پائین تر بیش تر قلدری مشاهده شده از نوع فیزیکی است. (ویلیامز وگیارا5 ، 2007 ؛به نقل از چالمه ،1392) به لحاظ تفاوت های جنسیتی ، در پسران بیش تر قلدری فیزیکی  و در دختران بیش تر قلدری کلامی رواج دارد (اسمیت وگروس6 ، 2006)

نتیجه تازه ترین تحقیقات زمینه یابی ، میزان شیوع قلدری را در بین دانش آموزان کشورهای مختلف نزدیک به 50 درصد گزارش می کند (وانگ، لاک، لو و ما و همکاران[6]،2008؛ به نقل از بیرامی ،1391).

 

 

تاکنون در جامعه ما درباره ی قلدری در مدارس و تأثیر آن بر افراد و عملکرد آن ها بررسی چندانی صورت نگرفته است.فقدان ابزار مناسب برای ارزیابی رفتارهای قلدرمآبانه دانش آموزان و استفاده از آن در فعالیت های پژوهشی ، درمانی ، مشاوره ای و آموزشی به شدت به چشم می خورد. از این رو با توجه به شیوع روزافزون قلدری دربین نوجوانان و کودکان به عنوان پیش زمینه ای برای بروز خشونت های مدرسه ایشدید تر و افت کیفیت زندگی بزرگسالی آنان ، لازم است تا صاحبنظران عرصه ی تعلیم و تربیت ، به ویژه روانشناسان در صدد یافتن راهکارهای مداخله ای و پیشگیرانه با در نظر گرفتن ویژگی های زندگی نوجوانان قرن 21 و استفاده فزاینده آنان از تجهیزات الکترونیکی باشد. در سایر کشورها قلدری در مدارس و دیگر حوزه های اجتماعی ( خانواده ، محیط کار ، و. . .) به طور کارآمدی بررسی شده است و مؤسساتی ایجاد شده اند که به مردم خدمات مقابله با قلدری یا متوقف کردن قلدری ارائه می دهند.

بنابه یافته های موجود روش بازی درمانی،سبب کاهش نشانه های  اختلال های برون سازی شده از جمله ( اختلال نافرمانی مقابله ای ، قلدری) در کودکان مبتلا به این اختلال ها می شود ومی توان از آن به عنوان یک روش مداخله ای سود جست.

بازی کارکردی مناسب با سن است. تلاشی که همزمان در یک فرایند بدنی و اجتماعی اتفاق می افتد.بازی عموماً نقطه ی مقابل کار است. یک فعالیت سرگرم کننده که فارغ از اجبار و غیر منطقی بودن فرصت مناسبی را جهت بیان احساسات به فرد می دهد.

پژوهشگران عمده ترین ویژگی بازی را لذت بخش بودن آن می دانند.بازی یک فعالیت کاملاً ذاتی است که به وقایع  یا افراد پیرامون ما وابسته نیست (کسیکسزنتمیهالی، دالینو ،بیشاپ، هات1و همکاران ،1976؛بهنقل از نادره سهرابی شگفتی، 1390).

بازی درمانی2تکنیکی است که به وسیله آن طبیعت کودکان به صورت بیانی معنی می شود و روشی است برای مقابله با استرس های هیجانی و هم چنین برای کودکانی که دچار آشفتگی های ناشی از مشکلات خانوادگی هستند به کار می رود. درمانگراتی که کار بازی درمانی را انجام می دهند ، معتقدند که این تکنیک به کودکان اجازه [7]

می دهد مسائلی را که نمی توانند در محیط روزانه شان مطرح کنند در قالب بازی ارائه دهند و با هدایت درمانگر هیجانات مخفی خود را نمایان کنند. در بازی درمانی ، درمانگر رفتار کودکان را بدون قید و شرط می پذیرد بدون اینکه آن ها را غافلگیر کند ، با ان ها بحث کند و یا نادرستی کار آن ها را به آن ها گوشزد کند.تحقیقات انجام شده در سال های اخیر تأکید پژوهشگران را بر بازی درمانی نشان می دهد و آن را به عنوان تکنیکی که مشکلات هیجانی و اجتماعی را کاهش می دهد مطرح می کند. (براتون ، رای ، رهاین و جونز1، 2005؛بهنقل از سهرابی شگفتی، 1390)پژوهش ها نشان داده اند بازی درمانگری یکی از مؤثرترین شیوه های درمانی در مورد کودکانی است که مورد آزار و سوء استفاده قرارگرفته اند ( نورکامب، وودینگ، مارینگتون2، 2000؛به نقل از زهرا برزگر1392) پژوهشگران توانستند با استفاده از روش بازی درمانگری فردی و گروهیحرمت – خود آسیب دیده این کودکان را بهبود بخشند و حتی تسلط برخورد را در آنان تقویت کنند.

ری3 (2005)؛ از بازی درمانگری برای کاهش رفتارهای اغتشاش آمیز در مدرسه بهره گرفت (نقل از برزگر،1392).

پری4 (1988)  در مطالعه ای توانست الگوهای رفتار برونی سازی شده را در کودکانی که در مدرسه دچار مشکلات سازشی بوده اند ، اصلاح کند ( نقل از برزگر،1392).

دوگرا ، پراراگاران،(1994) نیز دریافتند که بازی درمانگری می تواند پرخاشگری را تاحد زیادی تخفیف دهد ( به نقل از براتون، ری ، راین و جونز، 2005).

لوئیس و کاچر5 (2002) دریافتند بازی درمانگری توانسته از شدت رفتارهای ضد اجتماعی و پرخاشگری کودکان بکاهد (نقل از برزگر،1392).گیل 6(2003) در پژوهشی به تأثیر بازی درمانی در درمان کودکان مبتلا به آزار جنسی پرداخت. نتایج پژوهش او نشان داد که بازی درمانی باعث سازماندهی ذهن ، احساس امنیت و ایجاد احساس امنیت در کودک می شود .

بیش از 5 دهه است که از بازی درمانی به عنوان روش مناسب در درمان کودکان استفاده می شود.از دلایل موفقیت

 

 

 

 

Rhine & jones،Ray ،1- Bratton

2- Nurcombe،Wooding، Marrington

3-Ray

4-Perry

5-Lewis &karcher

6-Gil

این روش در درمان کودکان، عدم نیاز به تفکر انتزاعی و مهارت های کلامی در ابراز رفتار است.برای کودکان اسباب بازی بیانگر زبان آنهاست و بازی کردن گفتگوی ان ها محسوب می شود. می توان بازی درمانی را فرایندی

بین فردی تعریف نمود که درمانگر طی آن تلاش می کند به صورتی منظم با استفاده از بازی به کودکانی که دارای مشکلات روانشناختی هستند کمک نماید یا از بروز مشکلات هیجانی در آن ها جلوگیری کند.در این تکنیک ، به وسیله توسعه روان با بازی کردن نقش های مختلف و مراوده و برقراری ارتباط می توان فرصت پیشگیری را فراهم نمود.

کودکان از طریق بازی ارتباط برقرار می کنند،مشکلات کودکان در جریان بازی اغلب توأم است با عدم توانایی بزرگسالان برای درک و پاسخگویی به آنچه که کودکان احساس می کنند و یا تلاشی که آن ها برای ایجاد ارتباط می نمایند (هیوز1 ، 1387).

اکثر بزرگسالان از کودکان انتظار دارند با آن ها از همان طرف که با بزرگسالان خود راحت تر هستند ایجاد ارتباط نمایند، یعنی ارتباط کلامی و آن ها به جای این که با کودک درحد کودکانه رفتار نمایند ، از او انتظار دارند که خود را به حد یک بزرگسال برساند.اکثر بزرگسالان قادرند احساسات ( درماندگی و اضطراب ) و مشکلات خود را درقالب کلام اظهار دارند.درحالی که محدود نمودن کودکان به بیان خود از طریق کلامی سبب محدودیتهای غیر لازم و غیر واقعی در ارتباطی که باید بین کودک و مشاور به وجود آید ، می گردد (هیوز ، 1387).

ارتقای سطح سلامت فردی یک موضوع جهانی است که نسبت به سلامت اجتماعی و شغلی از اهمیت بالاتری برخوردار است ( روسو، دومیترسکو، دانیلا وزنو2، 2013؛به نقل از سید احسان افشاری زاده و همکاران، 1392). هنگامی که فرد بتواند سلامت روانی شخصی خود را با ارائه برداشت های منطقی از خود فراهم نماید ، بالطبع جامعه نیز در حیطه سلامت روانی ارتقا خواهد یافت. یکی از عوامل مهمی که مطرح می شود « خود3 » و بررسی کیفیت « خود » میان افراد است. ( کیامنش و پور اصغر ، 1385؛ به نقل از افشاری زاده ، 1392). خودپنداره4، نظام پویایی است که با اعتقادات5، ارزش ها6، رغبت ها7، استعدادها8، و تواناییهای فرد ارتباط دارد. این عوامل از

 

 

1-Hughes

2-Zetu ، Danila،Dumitrescu،Rosu

3-Self

4- Self concept

5- beliefs

6- values

7- sen timents

8-talents

تعیین کننده های مسیر زندگی فرد هستند. خودپنداره، ارزیابی کلی فرد از خودش است. این ارزیابی ناشی از ارزیابی های ذهنی فرد از ویژگی های خود است که ممکن است مثبت یا منفی باشد خودپنداره مثبت1، نشان دهنده ی این است که فرد خودش را در مقام شخصی با نقاط قوت و ضعف می پذیرد و این امر موجب بالا رفتن اعتماد به نفس او در روابط اجتماعی می شود. خودپنداره منفی2، منعکس کننده احساس بی ارزشی و بی لیاقتی و نیز ناتوانی خود است.( بونگ و اسکالویک3،2003، به نقل از مهوش رقیبی و غلامرضا میناخانی؛ 1390)

کودکان نسبت به بزرگسالان، خودپنداره ساده ای دارند، تغییر جزئی مثبت در آن می تواند کارکرد زیادی خصوصاً در افزایش عزت نفس و مقابله با مشکلات پدید آورد. قصه و نمایش در بیانی نمادین و جذاب به گونه ای غیر مستقیم تصور کودکان را در مقابله با توانایی های خود بازسازی می کند و خود پنداره آن ها را بالا می برد.(به نقل از فرح نادری و زینب انصاری اصل؛ 1390). کودکان با ایجاد ارتباط با دیگران خود را می شناسند. نظرات و عقاید آن ها درباره خودشان بسیار تحت تأثیر نظرات اطرافیان آن هاست، به واسطه نظر دیگران است که می فهمند فرد خوبی هستند یا نه، آیا دوست داشتنی هستند یا نه، با هوش اند یا کودن، کودکانی که احساس خوبی دارند، خود پنداره مثبتی را در درون خود پرورش داده اند و نسبت به دیگر کودکان ارتباط بهتری را با بقیه برقرار می کنند. انتظارات والدین از کودکان تأثیر بسزایی در خودپنداره کودکان می گذارد. اگر انتظارات والدین از کودکان بیش از اندازه باشد در آن ها ایجاد سرخوردگی می کند و دست از تلاش بر می دارند، در واقع انتظارات والدین باید متناسب با توانایی کودک و معقولانه باشد تا کودک آسیب نبیند. (گلپسی ادواردز4، 2002؛ به نقل از فرح نادری و زینب انصاری اصل؛ 1390).

خود پنداره دارای سه سطح است : سطح اول ، خودپنداره فردی است که به صفت و توانایی های فردی اشاره دارد. سطح دوم ، خود پنداره ارتباطی است که خود را بر اساس نوع ارتباط با دیگران داوری می کند ، و سطح سوم ، خودپنداره جمعی است که به مقدار عضویت در گروه باز می گردد (سرور خاکسار و همکاران، 1386؛ به نقل از افشاری زاده ،1392).

راجرز معتقد است که خودپنداره از راه روابط اجتماعی به دست می آید و در واقع شخص خود را بر اساس آنچه از سایرین تصور می کند میبیند نه بر اساس آنچه خودش درک می کند. طبق الگوی شناختی اجتماعی پکران، از

 

 

1- positive self-  concept

2-negative self-  concept

3- Bong & skaalvik

4- Gilles pie Edwards

لحاظ نظری، میان هیجانات مثبت و منفی و خود پنداره رابطه ای قابل تعیین است که بر اساس گفته ی هنسفورد و هاتی(1982) رابطه ی مثبتی بین خودپنداره عمومی و پیشرفت تحصیلی (مارش1و سیفون، 2012، به نقل از افشاری زاده و همکاران؛ 1392) وجود دارد.

بیلس (1950) ، نخستین کسی بود که بر اثر بخشی بازی درمانی در کودکان مبتلا به مشکلات یادگیری پرداخت او توانست با بازی درمانگری مهارت های خواندن را در کودکانی که در تحول خواندن با تأخیر مواجه بودند ارتقا دهد. بدین ترتیب بازی درمانی گری فردی و گروهی ، افزایش سطح خودپنداشت و بهبود توانایی خواندن را در برداشت.

پورتر و لیلی (2003) ، نیز به این نتیجه رسیدند که بازی درمانی می تواند سطح خودپنداشت کودکان را افزایش دهد و به بهبود مهارت های اجتماعی منجر شود. بازتاب رفتارهای قلدر مآبانه خودپنداره کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد.

بازی درمانی روش مناسبی در اصلاح رفتار ، توسعه خودپنداره و ارتقا مهارت های اجتماعی مناسب می باشد. در واقع درمانگر در جریان بازی درمانی با ایجاد یک شبکه ی ارتباطی پویا با کودک ، فرصت کشف ، ابراز و درک بهتر افکار و احساسات  را برای آن ها مهیا می کند.دریافت چنین خدماتی از سوی کودکان اغلب برای والدین هزینه بر می باشد. به همین دلیل شاید بتوان مدرسه را محلی مناسب برای ارائه خدمات بازی درمانی پیشنهاد نمود.این پیشنهاد به این دلیل قابل طرح است که تمام کودکان در ارتباط با مدرسه می باشند. مدرسه محیطی امن برای خانواده و کودک به شمار می آید و مسئولان و معلمان اولین افرادی هستند که بلا واسطه با کودک در ارتباط هستند.  و اولین افرادی هستند که با مشکل کودک مواجهه و به آن به شکلی پی می برند.به این ترتیب ارائه خدمات بازی درمانی در مدارس فرصت استفاده از این خدمات را برای تمام کودکان مهیا می سازد و از سوی دیگر مدرسه را در انجام امور خود ( آموزشی و یادگیری مؤثر) موفق می سازد.

مثمر ثمر بودن خدمات بازی درمانی در مدارس را می توان بر اساس موارد ذیل تبیین نمود :

بازی درمانی باعث بهبود نوع رابطه کودکان با مسئولان می گرددو
از طریق بازی درمانی مشکلات هیجانی، رفتاری و اجتماعی در سر راه آموزش و پرورش و یا دیگری کاهش می یابد.
بازی درمانی باعث ارتقا سطح انطباق کودک با کلاس می گردد.
بازی درمانی موجب ارتقا مهارت های ارتباطی و اجتماعی در دانش آموزان می گردد.
1-Marsh

نیاز کودکان دارای مشکل و در مخاطره در جریان بازی درمانی برای مسئولان مدرسه می گردد و از طریق بازی درمانی مسئولان و معلمان مورد حمایت قرار می گیرند.
با توجه به ماهیت موضوع این پژوهش متغیر مستقل بازی درمانی گروهی و متغیر های وابسته قلدری و خود پنداره می باشد که پژوهش حاضر در پی آن است تا اثر متغیر مستقل را بر وابسته مشخص و تعیین نماید. از این رو مسأله مورد پژوهش آن است که آیا بازی درمانی در کاهش قلدری و افزایش خودپنداره دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی شهرستان کنگاور اثر بخش است؟