1-3. متغیرها 4

1-3-1. متغیرمستقل: راهکارها………………………………………………………………………….. 4

1-3-2. متغیرتابع: طرح‌های همکاری (امانت بین کتابخانه ای،اشتراک منابع) 4

1-4. اهمیت وضرورت تحقیق.. 4

1-5. اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 5

1-5-1. هدف اصلی……………………………………………………………………………………… 5

1-5-2. اهداف فرعی…………………………………………………………………………………….. 5

1-6. استفاده‌ی کاربردی ازتحقیق.. 6

1-7. فرضیه…………………………………………………………………………………………………………. 6

1-8. سؤال اصلی تحقیق…………………………………………………………………………………………. 6

1-8-1. سؤال‌های تحقیق.. 6

1-9. تعاریف مفهومی وعملیاتی……………………………………………………………………………….. 7

1-9-1. تعریف مفهومی…………………………………………………………………………………. 7

1-9-2. تعریف عملیاتی.. 8

فصل دوم مروری بر ادبیات تحقیق و پیشینه‌ی تحقیق

2-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………….. 9

2-2. تعریف همکاری.. 9

2-3. ایجادطرح همکاری بین کتابخانه‌ای.. 10

2-4. روش‌های همکاری…………………………………………………………………………………………. 10

2-4-2. همکاری کتابخانه‌هادردانشگاه وروکلاو……………………………………………………. 12

2-5. شرایط لازم برای کسب موفقیت دربرنامه‌های همکاری بین کتابخانه‌ها 14

2-6. انواع همکاری‌های بین کتابخانه‌ای………………………………………………………………………. 15

ادامه‌ی فهرست مطالب

عنوان                                                                                شماره صفحه

2-7. اهداف همکاری بین کتابخانه‌ها 19

2-8. همکاری بین کتابخانه‌ای؛غنی کردن کتابخانه‌های کوچک…………………………………………… 21

2-9. همکاری بین کتابخانه‌هادرمان نه پیشگیری……………………………………………………………. 22

2-10. امانت بین کتابخانه‌ای…………………………………………………………………………………….. 24

2-10-1. ایجادنظام امانت بین کتابخانه‌ای.. 26

2-10-2. رهنمودهای ایفلادرخصوص اصول اجرای امانت بین کتابخانه‌ای وخدمات تحویل مدرک درسطح بین‌الملل  27

2-10-3. اصول ورهنمودهای اجرایی…………………………………………………………………. 28

2-10-3-1. مزایای همکاری بین کتابخانه‌ها………………………………………………………….. 28

2-10-3-2. مزایای کتابخانه‌های مشترک.. 29

2-10-4. پروتکل امانت بین کتابخانه‌ای: پیشرفت وپروژه‌ها 29

2-11. تأثیرنظام‌های رایانه‌ای برخدمات امانت بین کتابخانه‌ای.. 31

2-12. امانت بین کتابخانه‌ای درایران………………………………………………………………………….. 32

2-13. امانت بین کتابخانه‌ای درسایرکشورها 33

2-13-1. ایالات متحدۀآمریکا 33

2-13-1-1. کدامانت برای ایالات متحده،توسط کمیته امانت بین کتابخانه‌ای.. 34

2-13-1-2. پروژۀامانت بین کتابخانه‌ها وتحویل مدرک درآمریکای شمالی……………………. 35

2-13-1-3. مکزیک……………………………………………………………………………………….. 35

2-13-1-4. انگلستان………………………………………………………………………………………. 35

2-13-1-5. استرالیا………………………………………………………………………………………… 36

2-13-1-6. هندوستان. 36

2-13-1-7. دانمارک………………………………………………………………………………………. 37

2-14. اشتراک منابع……………………………………………………………………………………………….. 37

2-14-1.  نکات اساسی درطرح‌های اشتراک منابع………………………………………………… 39

2-14-2. جایگاه اشتراک منابع درتوسعه خدمات کتابداری واطلاع رسانی……………………. 40

2-14-3. استفاده کنندگان چندگانه ازمنابع اطلاعاتی………………………………………………. 41

ادامه‌ی فهرست مطالب

عنوان                                                                                         شماره صفحه

2-14-4. ضرورت ایجاددستگاه‌های اجرایی مناسب………………………………………………. 42

2-14-5. اشتراک منابع، فراهم‌آوری مشترک………………………………………………………… 43

2-14- 5-1. تحویل مدرک واشتراک منابع. 44

2-14-6. محدودیت‌هایی که دراشتراک منابع پیش می‌آید. 44

2-15. پیشینه‌های تحقیق…………………………………………………………………………………………. 45

2-15-1. مطالعات انجام شده درخارج ازایران……………………………………………………… 45

2-15-1-2. مطالعات انجام شده درداخل ایران………………………………………………………. 50

2-15-1-3. جمع‌بندی پیشینه‌های تحقیق……………………………………………………………… 58

 

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

3-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………….. 61

3-2. روش تحقیق.. 61

3-3. جامعه آماری.. 62

3-4. حجم نمونه…………………………………………………………………………………………………… 62

3-5. روش نمونه‌گیری.. 62

3-6. ابزارگردآوری اطلاعات (روایی،پایایی)……………………………………………………………….. 63

3-6-1. ابزارگردآوری اطلاعات……………………………………………………………………….. 63

3-6-2. روایی……………………………………………………………………………………………… 63

3-6-3. پایایی……………………………………………………………………………………………… 63

3-7. روش تجزیه وتحلیل اطلاعات… 64

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها

4-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………….. 66

4-2. پرسش اساسی شماره 1: ویژگی‌های جمعیت شناختی جامعه موردمطالعه ازچه خصوصیاتی برخورداراست؟      67

4-2-1. تعدادکارمندان وجنسیت آنهادرکتابخانه‌های نهادرهبری………………………………… 67

4-2-2. نوع دانشگاه 68

4-2-3. سال تاسیس دانشگاه 69

ادامه‌ی فهرست مطالب

عنوان                                                                                         شماره صفحه

4-2-4. تعداداعضای کتابخانه‌های نهادرهبری………………………………………………………. 70

4-2-5. رشته تحصیلی مسئولین کتابخانه‌های نهادرهبری.. 71

4-2-6. سطح تحصیلاتی مسئولین کتابخانه‌های نهادرهبری……………………………………… 72

4-3. پرسش اساسی شماره 2: وضعیت کنونی منابع وشیوه تهیه آن درکتابخانه‌های نهادرهبری ازچه ویژگی‌هایی برخورداراست؟ 73

4-3-1. انتخاب منابع کتابخانه به چه صورتی انجام می‌شود؟. 73

4-3-2. خریدمنابع برای کتابخانه به چه صورتی انجام می‌شود؟. 74

4-3-3. چندعنوان کتاب درکتابخانه موجوداست؟. 74

4-3-4. منابع موجوددرکتابخانه به چه نحوی ثبت می‌گردند؟. 75

4-3-5. آیامنابع چاپی والکترونیکی کتابخانه درارتباط بانیازهای آموزشی وپژوهشی دانشکده یادانشگاه می‌باشد؟         75

4-3-6.کدام یک ازمواردزیررابرای استفاده کنندگان کتابخانه مشترک هستید؟………………… 76

4-3-7. چه تعدادازنشریات ادواری راآبونه هستید؟. 77

4-3-8. گرایشات موضوعی کتابخانه رابه ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 7 مشخص نمائید؟. 78

4-4. پرسش اساسی شماره 3: توانایی مالی کتابخانه‌های نهادرهبری درجهت ایجادطرح‌های همکاری تاچه میزان می‌باشد؟     80

4-4-1. آیاکتابخانه دارای بودجه اختصاصی می‌باشد؟. 80

4-4-2. بودجه اختصاص یافته برای تهیه منابع کتابخانه کافی است؟………………………….. 81

4-4-3. تاچه اندازه متمایل به همکاری درجهت مرتفع نمودن واختصاص منابع مالی درایجادطرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای درکتابخانه‌های نهادرهبری می‌باشید؟. 82

4-4-4. تاچه اندازه طرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای رامی‌شناسید؟. 83

4-5. پرسش اساسی شماره 4 : نیروهای انسانی کتابخانه‌های نهادرهبری تاچه میزان نسبت به اصول همکاری وپذیرش آن ازآمادگی لازمه بهره‌مند می‌باشند؟. 84

4-5-1. به نظرشما امانت بین کتابخانه‌ای تاچه اندازه درتأمین نیازهای اطلاعاتی کاربران مؤثراست؟ 84

 

ادامه‌ی فهرست مطالب

عنوان                                                                                         شماره صفحه

4-5-2. چنانچه طرح همکاری بین کتابخانه‌های نهادرهبری ایجادشودبرای حمایت همه جانبه جهت اجرایی شدن آن ازآمادگی لازم برخوردارهستید؟. 85

4-5-3. اگرسازمان نهادرهبری درجهت کمک به بالابردن کیفیت وتوسعه منابع اطلاعاتی به کنسرسیوم‌های اشتراک منابع دانشگاهی بپیوندد، به نظرشمادرجهت اهداف طرح‌های همکاری بین کنابخانه‌ها، طرح مناسبی خواهدبود؟ 86

4-5-4. درچارچوب قوانین ومقررات کتابخانه، شرایطی که برای ایجادطرح همکاری بین کتابخانه‌های نهادرهبری درنظرگرفته می‌شود رامی‌پذیرید؟. 87

4-6. پرسش اساسی شماره 5 : وضعیت امکانات وتجهیزات موجوددرکتابخانه‌های نهادرهبری تاچه میزان مناسب است؟ 89

4-6-1. چه تعداد دستگاه کامپیوتردرکتابخانه موجوداست؟. 89

4-6-2. آیاازنرم افزارکتابخانه‌ای استفاده می‌کنید؟. 90

4-6-3. برای دسترسی اعضاءبه کتابخانه ومنابع آن ازچه امکاناتی بهره‌برداری می‌کنید؟…… 90

4-6-4. آیا از وجودمنابع الکترونیکی (E- books) درکتابخانه برخوردارهستید؟…………. 91

4-6-5. کتابخانه ازکدام امکانات وتجهیزات جانبی ذیل برخورداراست؟. 92

4-6-6. برای به اشتراک گذاری منابع دربین کنابخانه‌های نهادرهبری،ازکدام نوع مواردفناوری اطلاعاتی بهره‌مند هستید؟ 92

4-6-7. تاچه اندازه امکانات وتجهیزات موجود درکتابخانه‌های نهادرهبری را برای پیاده سازی طرح‌های همکاری مناسب ارزیابی می‌کنید؟. 93

4-7. پرسش اساسی شماره 6 : ساختارومقررات سازمانی نهاد رهبری تا چه میزان از ایجادطرح‌های همکاری استقبال وپشتیبانی می‌کند؟………………………………………………………………………………………………………………. 94

4-7-1. برای ایجاد هماهنگی درهمکاری‌های بین کتابخانه‌ای کدامیک ازمواردزیرضروری است؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 5 مشخص نمائید. 94

4-7-2. جهت برقراری همکاری مؤثربین کتابخانه‌هاکدامیک از شرایط واقدامات زیربایدتأمین گردد؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 4 مشخص نمائید. 95

4-7-3. انجمن‌های حرفه‌ای نقش مهم وتعیین کننده‌ای درتوسعه همکاری بین کتابخانه‌‌ای دارند. بانظریه موافق هستید؟  97

ادامه‌ی فهرست مطالب

عنوان                                                                                         شماره صفحه

4-8. پرسش اساسی شماره 7: کدام زمینه‌ها درباب همکاری بین کتابخانه‌ها، از ارزش واولویت بیشتری برخورداراست؟ 98

4-8-1. کدام یک ازموارد زیردراستفاده مشترک ازمنابع مهم‌تراست؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 5 مشخص نمائید. 98

4-8-2. کدام یک ازموارد زیردرمورد فهرست‌نویسی تعاونی ازاهمیت بیشتری برخورداراست؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 4 مشخص نمائید. 99

4-8-3. کدام یک ازموارد زیردرموفقیت اشتراک منابع درکتابخانه‌ها ازاهمیت بیشتری برخورداراست؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 4 مشخص نمائید. 101

4-8-4. همکاری واشتراک منابع رادرخصوص چه نوع منابعی ضروری‌ترومهم‌ترمی‌دانید؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 6 مشخص نمائید………………………………………………………………………………………………….. 102

4-9. پرسش اساسی شماره 8 : چه راهکارهایی درخصوص ایجاد طرح‌های همکاری درکتابخانه‌های نهادرهبری قابل ارائه هستند؟. 103

4-9-1. کدامیک ازراهکارهای ذکرشده درخصوص ایجاد طرح‌های همکاری درکتابخانه‌های نهادرهبری مفید می‌باشد؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 6 مشخص نمائید…………………………………………………………….. 104

4-9-2. باتوجه به ضرورت ایجادطرح‌های همکاری درکتابخانه‌های نهادرهبری،کدام یک ازگزینه‌های زیرراپیشنهاد می‌دهید؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 4 مشخص نمائید. 106

4- 10. سؤال بازتحقیق.. 107

4-11. آزمون فرضیه‌های پژوهش… 108

4- 11-1. آزمون فرضیه اول……………………………………………………………………………. 108

4- 11-2. آزمون فرضیه دوم……………………………………………………………………………. 108

فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات

5-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………….. 112

5-2. یافته‌های تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 112
5-3. بحث ونتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………….. 119

5-5. پیشنهادهای تحقیق…………………………………………………………………………………………. 120

5-5-1. پیشنهادهای اجرایی…………………………………………………………………………….. 120

ادامه‌ی فهرست مطالب

عنوان                                                                                         شماره صفحه

5-5-2. پیشنهادهایی برای آینده……………………………………………………………………………… 120

5-6. محدودیت‌های پژوهش……………………………………………………………………………………….. 121

5-6-1. محدودیت‌های در اختیار محقق……………………………………………………………………. 121

5-6-2. محدودیت‌های خارج از اختیار تحقیق……………………………………………………………. 121

منابع و مأخذ

فهرست منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………………. 124

فهرست منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………………….. 128

پیوست‌

چکیده انگلیسی

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                    شماره صفحه

جدول 4-1: توزیع فراوانی ودرصدتعدادکارمندان کتابخانه‌های مورد بررسی وجنسیت آنها 67

جدول 4-2 توزیع فراوانی ودرصدنوع دانشگاه‌های مورد بررسی به لحاظ کتابخانه‌های نهاد رهبری درغرب کشور 68

جدول 4-3: توزیع فراوانی ودرصد سال تاسیس دانشگاه‌های مورد بررسی به لحاظ کتابخانه‌های نهاد رهبری درغرب کشور 69

جدول 4-4: توزیع فراوانی ودرصدتعداداعضاءکتابخانه‌های نهادرهبری دردانشگاه‌های غرب کشور 70

جدول 4-5: توزیع فراوانی ودرصدرشته تحصیلی مسئولین کتابخانه‌های نهاد رهبری دردانشگاه‌های غرب کشور 71

جدول 4-6: توزیع فراوانی ودرصدسطح تحصیلاتی مسئولین کتابخانه‌های نهاد رهبری دردانشگاه‌های غرب کشور 72

جدول 4-7: توزیع فراوانی ودرصدشیوه انتخاب منابع واطلاعات توسط کتابخانه های نهاد رهبری دردانشگاههای غرب کشور. 73

جدول 4-8:  توزیع فراوانی ودرصدشیوه تهیه وخریدمنابع توسط کتابخانه‌های نهاد رهبری دردانشگاه‌های غرب کشور 74

جدول 4-9: توزیع فراوانی ودرصد تعداد عناوین کتب موجود در کتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور. 74

جدول 4-10 : توزیع فراوانی ودرصدشیوه ثبت منابع موجوددرکتابخانه های نهاد رهبری دانشگاههای غرب کشور. 75

جدول 4-11:توزیع فراوانی ودرصدمیزان ارتباط منابع چاپی والکترونیکی بانیازهای آموزشی وپژوهشی درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 75

جدول 4-12 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه‌ای نتایج بدست آمده ازنظرات درباب ارتباط منابع چاپی والکترونیکی بانیازهای آموزشی وپژوهشی درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور. 76

جدول 4-13:توزیع فراوانی ودرصداشتراک مواد درکتابخانه‌های نهادرهبری غرب کشور 76

جدول 4-14: توزیع فراوانی ودرصدتعدادآبونمان نشریات ادواری درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور. 77

 

ادامه‌ی فهرست جداول

عنوان                                                                                         شماره صفحه

جدول 4-15: توزیع فراوانی ودرصدگرایشات موضوعی منابع درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 78

جدول 4- 16: خروجی آزمون فریدمن جهت سنجش رتبه های میانگین گرایشات موضوعی منابع درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 79

جدول 4-17:  توزیع فراوانی ودرصدبرخوردارای ودارابودن بودجه اختصاصی درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور. 80

جدول 4-18:  توزیع فراوانی ودرصدکفایت بودجه اختصاصی درکتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور. 81

جدول 4-19 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه‌ای نتایج بدست آمده ازنظرات، درباب کفایت بودجه اختصاصی درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور. 81

جدول 4-20:  توزیع فراوانی ودرصدتمایل به همکاری درجهت مرتفع نمودن واختصاص منابع مالی درایجادطرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای درکتابخانه‌های نهاد رهبری . 82

جدول 4-21 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه‌ای نتایج بدست آمده ازنظرات،تمایل به همکاری درجهت مرتفع نمودن واختصاص منابع مالی درایجادطرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای درکتابخانه‌های نهاد رهبری. 82

جدول 4-22:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان شناخت طرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای توسط کارمندان کتابخانه‌های نهاد رهبری. 83

جدول 4-23 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه ای نتایج بدست آمده ازنظرات، درباب میزان شناخت طرح‌های همکاری بین کتابخانه ای توسط کارمندان کتابخانه های نهاد رهبری .. 83

جدول 4-24:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان تاثیرامانت بین کتابخانه‌ای درتأمین نیازهای اطلاعاتی کاربران ازنظرکارمندان کتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 84

جدول 4-25 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه ای نتایج بدست آمده ازمیزان تاثیرامانت بین کتابخانه‌ای درتأمین نیازهای اطلاعاتی کاربران ازنظرکارمندان کتابخانه‌های نهادرهبری غرب کشور 85

جدول 4-26:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان آمادگی برای اجرایی شدن طرح همکاری بین کتابخانه‌های نهاد رهبری درغرب کشور 85

 

ادامه‌ی فهرست جداول

عنوان                                                                                         شماره صفحه

جدول 4-27 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه‌ای نتایج بدست آمده ازمیزان آمادگی برای اجرایی شدن طرح همکاری بین کتابخانه‌های نهاد رهبری درغرب کشور 86

جدول 4-28:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان آمادگی برای پیوستن به کنسرسیوم های اشتراک منابع درکتابخانه‌های نهادرهبری درغرب کشور 86

جدول 4-29 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه ای نتایج بدست آمده ازمیزان آمادگی برای پیوستن به کنسرسیومهای اشتراک منابع درکتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 87

جدول 4-30:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان پذیرش شرایط ایجاد طرحهای همکاری بین کتابخانه ای درچارچوب قوانین ومقررات ازطرف کارمندان کتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 87

جدول 4-31 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه ای نتایج بدست آمده ازمیزان پذیرش شرایط ایجاد طرح‌های همکاری بین کتابخانه ای درچارچوب قوانین ومقررات ازطرف کارمندان کتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 88

جدول 4-32:  توزیع فراوانی ودرصداولویت‌ها درطرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای کتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 88

جدول 4-33: خروجی آزمون فریدمن جهت سنجش اولویت‌ها درطرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای کتابخانه‌های نهادرهبری غرب کشور 89

جدول 4-34:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان تعداد دستگاه کامپیوترموجود درکتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 89

جدول 4-35:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان استفاده ازنرم افزارکتابخانه‌ای درکتابخانه های نهاد رهبری غرب کشور 90

جدول 4-36:  توزیع فراوانی ودرصدامکانات دسترسی اعضاء به کتابخانه ومنابع آن درکتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 90

جدول 4-37:  توزیع فراوانی ودرصدموجودیت منابع الکترونیکی (E- books )درکتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 91

جدول 4-38:  آزمون تی – استیودنت تک نمونه‌ای نتایج بدست آمده ازموجودیت منابع الکترونیکی (E- books )درکتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 91

 

ادامه‌ی فهرست جداول

عنوان                                                                                         شماره صفحه

جدول 4-39:  توزیع فراوانی ودرصد برخورداربودن کتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور از امکانات وتجهیزات جانبی برای کتابخانه 92

جدول 4-40:  توزیع فراوانی ودرصد بهره مند بودن کتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشورازمواردفناوری اطلاعاتی برای به اشتراک گذاری منابع کتابخانه 92

جدول 4-41:  توزیع فراوانی ودرصدارزیابی ازامکانات وتجهیزات موجود درکتابخانه‌های نهاد رهبری برای پیاده سازی طرح‌های همکاری مناسب. 93

جدول 4-42: آزمون تی – استیودنت تک نمونه‌ای نتایج بدست آمده ازامکانات وتجهیزات موجود درکتابخانه‌های نهاد رهبری برای پیاده سازی طرح‌های همکاری مناسب  93

جدول 4-43:  توزیع فراوانی ودرصدایجادهماهنگی درهمکاری بین کتابخانه‌ای درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 94

جدول 4- 44:خروجی آزمون فریدمن جهت ایجادهماهنگی درهمکاری بین کتابخانه‌ای درکتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 95

جدول 4-45:  توزیع فراوانی ودرصدجهت برقراری همکاری مؤثربین کتابخانه‌هادرکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشورکه کدام یک از شرایط واقدامات تأمین شود 95

جدول 4- 46:خروجی آزمون فریدمن جهت برقراری همکاری مؤثربین کتابخانه‌هادرکتابخانه‌های    نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشورکه یکی ازشرایط واقدامات تأمین شود 96

جدول 4-47: توزیع فراوانی ودرصدنقش انجمن‌های حرفه‌ای درتوسعه همکاری بین کتابخانه‌ای، کتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 97

جدول 4-48: آزمون تی – استیودنت تک نمونه ای نتایج بدست آمده ازنقش انجمن‌های حرفه‌ای درتوسعه همکاری بین کتابخانه‌ای، کتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 97

جدول 4-49:  توزیع فراوانی ودرصدمواردمهم دراستفاده مشترک ازمنابع درکتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 98

جدول 4- 50: خروجی آزمون فریدمن جهت مواردمهم دراستفاده مشترک ازمنابع درکتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 99

جدول 4-51:  توزیع فراوانی ودرصدمواردپراهمیت درموردفهرست نویسی تعاونی درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 99

ادامه‌ی فهرست جداول

عنوان                                                                                         شماره صفحه

جدول 4- 52: خروجی آزمون فریدمن جهت درموردفهرست‌نویسی تعاونی درکتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 100

جدول 4-53:  توزیع فراوانی ودرصداولویت هادرمواردپراهمیت موفقیت اشتراک منابع درکتابخانه های نهادرهبری غرب کشور 101

جدول 4-54:خروجی آزمون فریدمن جهت سنجش مواردپراهمیت موفقیت اشتراک منابع درکتابخانه‌های نهادرهبری غرب کشور 101

جدول 4-55:  توزیع فراوانی ودرصدمنابع مهم درهمکاری واشتراک منابع کتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 102

جدول 4- 56:خروجی آزمون فریدمن جهت منابع مهم درهمکاری واشتراک منابع کتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 103

جدول 4-57:  توزیع فراوانی ودرصدراهکارهای موردنظردرایجادطرح‌های همکاری مابین کتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 104

جدول 4- 58 : خروجی آزمون فریدمن جهت راهکارهای موردنظردرایجادطرح‌های همکاری مابین کتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 105

جدول 4-59:  توزیع فراوانی ودرصداولویت‌هادرخصوص پیشنهاد موارد برای ضرورت ایجاد طرح‌های همکاری درکتابخانه‌های نهادرهبری. 106

جدول 4- 60 : خروجی آزمون فریدمن جهت پیشنهاد موارد برای ضرورت ایجاد طرح‌های همکاری درکتابخانه‌های نهاد رهبری. 106

جدول 4- 61: آزمون همبستگی پیرسون بین میزان تحصیلات وشناخت نسبت به طرح‌های همکاری. 108

جدول 4- 62.آزمون تی– استیودنت جهت مقایسه میانگین عوامل مربوط به آمادگی وشناخت نسبت به طرح‌های همکاری. 109

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                         شماره صفحه

نمودار 4-1: توزیع فراوانی ودرصدتعدادکارمندان کتابخانه‌های مورد بررسی وجنسیت آنها درکتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور. 68

نمودار 4-2: توزیع فراوانی ودرصد نوع دانشگاههای مورد بررسی به لحاظ کتابخانه‌های نهاد رهبری درغرب کشور 69

نمودار4-3: توزیع فراوانی ودرصدسال تاسیس دانشگاه‌های موردبررسی به لحاظ کتابخانه‌های نهاد رهبری در غرب کشور 70

نمودار 4-4: توزیع فراوانی ودرصد تعداداعضاءکتابخانه‌های نهاد رهبری دردانشگاه‌های غرب کشور. 71

نمودار 4-5: توزیع فراوانی ودرصدرشته تحصیلی مسئولین کتابخانه‌های نهاد رهبری دردانشگاه‌های غرب کشور 72

نمودار 4-6: توزیع فراوانی ودرصدسطح تحصیلاتی مسئولین کتابخانه‌های نهادرهبری دردانشگاه‌های غرب کشور 73

نمودار 4-7: توزیع فراوانی ودرصداشتراک مواد درکتابخانه های نهاد رهبری غرب کشور. 77

نمودار 4-8: توزیع فراوانی ودرصدگرایشات موضوعی منابع درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 80

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

1-1. مقدمه
گسترش دانش بشری، محدودیت امکانات مالی و فیزیکی کتابخانه­ها و افزایش روزافزون بهای منابع اطلاعاتی، کتابخانه­ها را در زمینه تهیه‌ی منابع اطلاعاتی مورد نیاز کاربران خود با مشکل مواجه ساخته است؛ به گونه­ای که امروزه هیچ کتابخانه­ای نمی­تواند نیازهای اطلاعاتی مراجعان خود را به تنهایی برآورده سازد. و خودکفا بودن کتابخانه­ها، به مفهوم در اختیار داشتن همه‌ی مدارک، نه امکان پذیر و نه مقرون به صرفه است. از این رو سیاست کتابخانه­ها از مالکیت بر منابع، به دسترسی به منابع اطلاعاتی تغییر کرده است. همکاری بین کتابخانه­ای اصطلاحی جامع برای طیف گسترده‌ای از فرآیندهایی است که درجریان آن گروهی از کتابخانه­ها برای بهره­برداری بیشتر از منابع خود در شکل­های گوناگون مانند فهرست نویسی تعاونی، تبادل اطلاعات کتاب‌شناختی، فهرستگان، اشتراک منابع ، امانت بین کتابخانه­ای آی. ال.ال[1] و مانند آن با یکدیگر به همکاری می­پردازند. همکاری بین کتابخانه­ای ممکن است یک منظوره و یا چند منظوره باشد. در همکاری یک منظوره، کتابخانه­های عضو تنها از یک نوع همکاری مانند فهرست نویسی تعاونی و یا امانت بین کتابخانه­ای بهره می­برند. در حالی که در همکاری چند منظوره، این کتابخانه­ها در دو یا چند زمینه با یکدیگر همکاری می­کنند. سابقه همکاری بین کتابخانه­ای در جهان ظاهراً به نخستین کنفرانس کتابداران در 1853 باز می­گردد که در آن پیشنهادی مبنی بر فهرستگان ملی ان، یو، سی[2] مطرح گردید، اما اقدامات اساسی و برنامه­ریزی شده در این زمینه پس از جنگ جهانی دوم آغاز شد. همکاری بین کتابخانه­ای از جنبه­های مختلف قابل تأمل و بررسی است. مهم‌ترین آنها همکاری در سازماندهی منابع و مجموعه‌سازی است (بهمن آبادی، 1389، 1).

به نظر می‌رسد همکاری در بین کتابخانه‌ها در هر نوع و اندازه‌ای که باشد تفاوت ندارد. اگر کتابخانه‌های همکار با هم، هم موضوع باشند یعنی اکثر منابع و اطلاعات موجود در کتابخانه‌ها در یک حوزه‌ی خاص باشد بهتر می‌توانند در طرح‌های همکاری مشارکت داشته باشند و حتی الامکان در به اشتراک گذاری منابع خود نیز راه‌‌هایی در پیش بگیرند. تا ضمن بهره‌مندی از مزایا و امکانات مشارکت در همکاری، به کاربران و استفاده کنندگان خود خدمات بهتر ارائه دهند. در مورد اشتراک منابع، هنگامی که منابع خود را به اشتراک می‌گذارند کاربران هر کتابخانه می‌توانند از منابع و اطلاعات دیگر کتابخانه‌ها نیز استفاده نمایند. از طریق مجموعه‌سازی، خدمات تحویل مدرک، امانت بین کتابخانه‌ای و اشتراک منابع در کتابخانه‌های کوچک، مانند کتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌ها به مجموعه اطلاعات، در رابطه با انتظارات و نیاز جامعه کمک می‌شود. و این پدیده، در بین کتابخانه‌ها سبب می‌شود به شبکه‌ای نمودن آنها نیز در آینده‌ی نزدیک بتوان اندیشید. که از طریق شبکه، اطلاعات و منابع سریع‌تر و قابل دسترس‌تر در اختیار کاربران قرار گیرد. جامعه‌ی استفاده کننده در این کتابخانه‌ها را دانشجویان، اساتید و پژوهشگران تشکیل می‌دهند که با این اقدام کارایی کتابخانه‌ها در جهت تهیه منابع و اطلاعات مورد نیاز آنان به صورت شایسته انجام می‌شود.

1-2. بیان مسئله
همکاری میان کتابخانه­ها عبارت است از: «کار مشترک میان دو یا چند کتابخانه به منظور تهیه و تدارک خدمات بهتر برای مراجعان با استفاده از امکانات و فناوری مناسب» (نشاط، 1382، 7).

همکاری میان کتابخانه­ها ممکن است مربوط به دو کتابخانۀ عمومی در دو شهر کوچک مجاور هم به قصد امانت گرفتن متقابل کتاب برای شهروندان هر دو شهر یا ارتباط و همکاری چند کتابخانه‌ی دانشگاهی در همان مجموعه باشد که با توجه به موافقت­نامه­ای مشترک، اقدام به مجموعه‌سازی می­کنند تا بدین طریق ورود کتاب­های تکراری را کاهش دهند و از بودجۀ خود به نحو مؤثرتر و کارآمدتری استفاده کنند. این همکاری می­تواند به منظور تهیه‌ی کارت­های فهرست‌نویسی برای جامعۀ کتابداری باشد که در سطح وسیع انجام می­گیرد. ایجاد هماهنگی در مجموعه‌سازی و همکاری­های بین کتابخانه­ای در تهیه انواع مختلف منابع یکی دیگر از اقداماتی است که به منظور مقابله با مشکلات رشد سریع اطلاعات و عدم تسهیلات مالی، نیروی انسانی و فضا پیش بینی شده است. البته به رغم مشکلات مذکور نباید خدمات جامع و کامل اطلاع‌رسانی به مراجعان و پژوهشگران در کتابخانه­ها دچار وقفه و اخلال شود (همان، 10).

امانت بین کتابخانه­ای نوع دیگری از همکاری بین کتابخانه­ای است که در حیطه‌ی اشتراک منابع مطرح می‌شود. در نظام امانت بین کتابخانه­ای مراجعان هر کتابخانه می­توانند به شکل غیر مستقیم به منابع اطلاعاتی سایر کتابخانه­ها دسترسی پیدا کنند. هنگامی که کتاب یا مدرک توسط یکی از اعضای کتابخانه به امانت رفته یا به دلایل دیگری دسترسی به آن امکان پذیر نباشد و یا اصولاً کتابخانه فاقد آن مدرک باشد، می­تواند آن را به صورت امانت از کتابخانۀ دیگری درخواست کند. این درخواست به صورت کتبی و یا از طریق تلفن، پست تصویری، پست الکترونیکی، و جزء آن طبق شرایط و ضوابط خاصی صورت می‌گیرد. طرح­های امانت بین کتابخانه­ای معمولاً موفقیت آمیزترین رویکردهای همکاری بین کتابخانه­ای هستند. نظام امانت بین کتابخانه‌ای به شیوه‌ی جدید، با پیشرفت حرفه‌ی کتابداری در آمریکا و در اواخر قرن نوزدهم شکل عملی به خود گرفت (دایره المعارف

فهرست مطالب

    عنوان                                                                                                                                    صفحه

فصل 1-   کلیات تحقیق 1

1-1- مقدمه………………………………….. ………………………………….. 2

1-2- مساله اصلی تحقیق 4

1-3- ضرورت انجام پژوهش: 5

1-4- اهداف تحقیق 6

1-4-1-  هدف اصلی 6

1-4-2-  اهداف فرعی 6

1-5- سوالات تحقیق 7

1-6- فرضیه‎ها 7

1-7- روش تحقیق 10

1-8- قلمرو تحقیق 12

1-8-1-  قلمرو موضوعی 12

1-8-2-  قلمرو زمانی 12

1-8-3-  قلمرو مکانی 12

1-9- فصل‎بندی تحقیق 12

1-10- تعاریف واژگان کلیدی 13

فصل 2-   ادبیات تحقیق 15

2-1- مقدمه………………………………….. ………………………………….. 16

2-2- منشاء برند 18

2-3- تعریف های برند 18

2-4- اهمیت برند 20

2-5- مزیت رقابتی برندهای قدرتمند 21

2-6- تحقیقات پیشین در مورد بسط برند 22

2-7- ارزیابی بسط برند 26

2-7-1-  ارزیابی بسط برند و تعمیم نگرش 28

2-8- مزایای بسط برند 31

2-8-1-  فرایند طبقه‎بندی و معیارهای تناسب 33

2-9- تناسب محصول با طبقه و ارزیابی بسط برند 36

2-10- بسط برند چندگانه و ارزیابی بسط برند 39

2-10-1-  ویژگی های برند مادر و ارزیابی بسط برند 41

2-10-2-  ثبات مفهوم برند و ارزیابی بسط برند 42

2-10-3-  اهمیت نسبی معیارهای تناسب 46

2-10-4-  میزان تناسب و ارزیابی بسط برند 48

2-10-5  متغیرهای تعدیل گر کلیدی و ارزیابی بسط برند 51

2-10-6-  ویژگی‏های مشتریان 51

2-10-7-  قیمت گذاری و ترفیعات قیمتی 54

2-10-8-  تبلیغات…………………………………. …………………………………. 55

2-10-9-  تصویر شرکت 57

2-10-10-  تاثیرات متقابل بسط برندها و برند مادر 58

2-11- نتیجه گیری 62

فصل 3-   روش شناسی پژوهش 65

3-1- مقدمه………………………………….. ………………………………….. 66

3-2- روش تحقیق 67

3-2-1-  هدف تحقیق 67

3-2-2-  دسته بندی تحقیقات بر حسب نحوه گردآوری داده‎ها، (طرح تحقیق) 67

3-3- جامعه آماری 68

3-4- نمونه آماری و روش نمونه گیری 68

3-4-1-  تعیین حجم نمونه و روش نمونه‎گیری 69

3-5- متغیرهای تحقیق 70

3-6- روشها و ابزارهای گردآوری داده‏ها 71

3-6-1-  پرسشنامه‎ها 73

3-7- روایی (قابلیت اعتبار) پرسشنامه 74

3-8- پایایی (قابلیت اعتماد) پرسشنامه 75

3-9- روشهای آماری برای تحلیل داده‎ها 76

فصل 4-  تجزیه و تحلیل داده‏ها 77

4-1- مقدمه………………………………….. ………………………………….. 78

2-4- پیش تست اول 78

4-3- پیش تست دوم 80

4-4- آزمون اولیه 82

4-5- چارچوب تحقیق 82

4-6- متغیرهای مستقل 83

4-6-1-  رقابت 83

4-6-2-  دانش مشتریان در مورد طبقه هدف 83

4-6-3-  غلبه برند………………………………… ………………………………… 84

4-7- متغیرهای  وابسته 85

 

4-8- گردآوری داده‎ها 85

4-9- تحلیل داده‎ها و نتیجه گیری 86

4-9-1-  اطلاعات جمعیت‎شناختی پاسخ‎دهندگان پرسشنامه‎ها 86

4-9-2-  رقابت و ارزیابی بسط برند (H1) 87

4-9-3-  دانش مشتریان از طبقه هدف و ارزیابی بسط برندها (H2) 91

4-9-4-  طبقه محصول با برند غالب و ارزیابی بسط برند (H3) 92

فصل 5-   بحث و نتیجه گیری 96

5-1- تاثیرات رقابتی و ارزیابی بسط برند 98

5-2- دانش مشتریان از طبقه محصولی و ارزیابی بسط برند 100

5-3- برند غالب در یک طبقه و ارزیابی بسط برند 101

5-4- محدودیت‎های تحقیق و پیشنهاد‎هایی برای تحقیقات آتی 104

منابع ومآخذ 108

منابع فارسی…………………………………….         108

منابع لاتین……………………………………..               109

پیوست 1…………………………………….. …………………………………….. 113

پیوست 2: پرسشنامه‎های آزمون های پیش و پس- رقابتی 121

1-1-        مقدمه

در این فصل پیشینه و تعریف بسط برند و همچنین نگاهی کلی به ساختار این تحقیق ارائه می شود.

بسط برند چیست؟ تعاریف متعددی از بسط برند ارائه داده‎اند که هر کدام بر جنبه خاصی از این موضوع تاکید ورزیده‎ است. در حالت کلی برندسازی به عمل تخصیص یک نام، لوگو، مارک(علامت) یا یک اصطلاح به یک محصول گفته می شود. اما انجمن بازاریابی آمریکا[1] برند را اینگونه تعریف می‎کند:

«به نام، اصطلاح، علامت یا طرح و یا ترکیبی از آنها که باعث شناسایی محصولات (کالا) یا خدمات یک فروشنده یا گروهی از فروشندگان از کالا‎ها یا خدمات دیگر فروشندگان رقیب می شود، برند گفته می‎شود(انجمن بازاریابی آمریکا، 2011)».

با توجه به این تعریف، برندها نه تنها به منظور شناسایی کالاها و خدمات از یکدیگر به کار می‎روند، بلکه باعث ایجاد مزیت رقابتی می‎شوند. از سوی دیگر نام برند باعث به وجود آمدن حس کیفیت و استاندارد بودن محصول در مشتریان می شود که این مساله به نوبه خود در فرایند تصمیم گیری به مشتریان کمک شایانی می‎کند. با وجود همه این تعاریف، برند چیزی بسیار بیشتر از تنها یک مارک، سمبل ویا لوگو است و می‎بایست مفهوم کامل‎تری ازآن در دست داشته باشیم. کلر[2](2003) معتقد است که مفهوم برند گستره زیادی را در بر می‎گیرد و به جای محدود کردن آن به یک مارک یا لوگو باید بر اساس اهداف استراتژیک بنگاه به تعریف آن پرداخت (کلر، 2003).

تولید و معرفی محصولات جدید یکی از پر هزینه‎ترین راه‎هایی است که شرکت‎ها برای کسب درآمد بیشتر اتخاذ می‎کنند. در عین حال ضریب شکست آن در بازار، بسیار بالاست. هزینه تخمینی تولید و معرفی یک محصول جدید بسته به نوع محصول متغیر است. کلر (2003) این هزینه را چیزی بین 30 تا 80 میلیون دلار تخمین زده است. این مقدار برای برخی محصولات مصرفی می تواند از این هم بیشتر باشد (کلر، 2003).

علاوه بر هزینه‎های تولید، بازاریابی محصولات جدید مستلزم برنامه‎ریزی‎های دقیق و بسیار هزینه‎بر است. برند‎سازی یکی از مفاهیم کلیدی در مرحله معرفی محصول جدید است که خود میتواند در سه گروه طبقه بندی شود:

ایجاد یک برند کاملا جدید؛
استفاده از همان نام برند موجود؛
ترکیبی از این دو استراتژی (کلر، 2003).
ممکن است یک بنگاه برای به حداقل رساندن ریسک‎های معرفی و بازاریابی محصولات جدید به همان نام برند موجود تکیه کرده و سرمایه‎گذاری خود را بر ارزش ویژه برند موجود متمرکز نماید یا اینکه به منظور گسترش بازار محصولات خود و در عین حال کاستن از خطرات احتمالی تعمیم شکست برند جدید به برند اصلی، به معرفی محصولاتی جدید با نام جدید بپردازد.

به خاطر مزیت‎های مالی و بازاریابی که برندها و بسط آنها داشته‎اند از آنها در صنایع مختلف به عنوان یکی از استراتژی‎های کلیدی رشد بهره جسته‎اند؛ بطوریکه به صورت میانگین 95 درصد کالاهای جدید معرفی شده به بازار، بسط‎های خطی یا غیر خطی برند بوده‎اند (آکر[3]، 1990).

شرکت‎ها برای معرفی محصولات جدید خود معمولا یک سری مطالعات اولیه بازار انجام می‎دهند. در این بررسی‎ها میزان پذیرش محصول جدید مورد ارزیابی مشتریان قرار می‎گیرد. از گذشته مفهوم «تناسب» یکی از مفاهیم کلیدی در ارزیابی موفقیت‎آمیز بسط برندها به شمار می‎رفته است؛ به این معنا که هر چقدر برند جدید از نظر ویژگی‎های محصول به برند مادر نزدیک‎تر باشد، احتمال موفقیت آن در بازار بیشتر تخمین زده می‎شود. با این وجود، برخی شرکت‌ها علی‎رغم انجام آزمون‎های گسترده اولیه و تخمین موفقیت‎آمیز بودن معرفی محصولی خاص، در این زمینه با شکست مواجه شدند. در پژوهش حاضر با مطالعه ادبیات بسط برند، شکست‎های معروف نام‎های تجاری دنیا و همچنین بررسی آزمون‎های انجام گرفته برای معرفی این برندهای جدید، به این نتیجه رسیدیم که علاوه بر تناسب متغیرهای دیگری همچون «رقابت در طبقه محصولی هدف»، «دانش مشتریان» و «غالب بودن یک برند معروف در آن طبقه»، نتایج آزمون‎های اولیه را تحت تاثیر قرار می‎دهند. نادیده گرفتن این متغیرها در تخمین موفقیت محصول جدید و تکیه صرف بر مفاهیمی مثل «تناسب»، می‎تواند‎ باعث تخمین بیش از اندازه موفقیت برند جدید شده و شکست‎های جبران ناپذیری را برای شرکت رقم بزند.

 

1-2-        مساله اصلی تحقیق

امروزه با افزایش رقابت در بازارها، مدیران برند، دائما در جستجوی راه‌هائی برای توسعه پورتفولیوی محصول و همزمان کاهش ریسک‌های بالقوه شکست محصولات جدید هستند. برای رسیدن به این هدف، «بسط برند» یکی از استراتژی‌های معمول پذیرفته‌شده بسیاری از شرکت‌هاست. در این روش، یک برند از یک طبقه محصول، برای عرضه محصولات در طبقات یا گروه‎های محصولی کاملا جدید به‌کار گرفته می‌شود. شرکت‌هایی ازقبیل «هوندا»، «زیمنس»، «میتسوبیشی» و… با به‌کارگیری استراتژی «بسط برند» به موفقیت‎های چشمگیری دست یافتند. اما نتایج تحقیقات نشان داده‌است که استراتژی «بسط برند» خالی از عیب و نقصان نیست واجرای ضعیف آن می‌تواند به شیوه‌های متعدد موجب تضعیف و آسیب‌دیدن نام تجاری گردد(لاکن و رودرجان[4]، 1993). برای مثال زمانی که«کوکا کولا» حق استفاده ازبرند خودرا به شرکت «مورجونی» برای تولید لباس‎های غیر رسمی اعطاء نمود، این بسط، با شکست روبرو گردید. همچنین شرکت معروف «چیکیتا»- تولیدکننده موز- هنگامی که از نام خود در بازار غذاهای بسته‌بندی وآب میوه‌های منجمد استفاده نمود، باشکست مواجه شد. برعکس، بسیاری شرکت ها ازقبیل «هوندا»، «زیمنس» و «میتسوبیشی» و…. با به‌کارگیری استراتژی «بسط برند»، موفقیت‎های در خور توجهی کسب کرده‌اند.

 

1-3-        ضرورت انجام پژوهش:

 با وجود مطالعات انجام شده در حوزه «بسط برند» و پیشرفت‎های نظری صورت گرفته در این زمینه، هنوز ابعاد زیادی از این حوزه ناشناخته مانده است که شناسایی آنها مستلزم انجام تحقیقات بیشتر است. فرایند ارزیابی «بسط برند»، تحت تأثیر چند مؤلفه است که در ادبیات موضوع (آکر و کلر[5]، 1990؛ بیکر و دیگران[6]، 2002) به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

مؤلفه‌های مربوط به عرضه؛
مؤلفه‌های مربوط به تقاضا.
این تقسیم‌بندی باعث بروز تفاوت میان دیدگاه‌های مشتریان و بنگاه‌ها می‌شود. تمرکز اصلی این تحقیق بر قسمت تقاضای محیط رقابتی و تحلیل تاثیر محیط رقابتی بر ارزیابی مشتریان از «بسط برند» است. شرایطی که در آن مشتریان، میزان رقابت یک برند با دیگر برندها را تشخیص می‌دهند، تحت تأثیر دانش و تجربه آنها از برند اصلی و طبقه‌بندی محصول شکل می‌گیرد. این دو خصیصه به مشتریان کمک می‌کند تا میزان و وسعت رقابت یک برند را تشخیص دهند. همانطور که گفته شد با وجود میزان قابل توجه تحقیقات انجام شده بر بسط برند، هنوز ابعاد زیادی وجود دارد که باید مطالعه شود. نقش و تاثیر رقابت بر ارزیابی بسط برند، از زمینه‌هایی است که تحقیقات کمی روی آن صورت گرفته است. بسط برندی که در خلاء رقابتی، کاملاً مثبت ارزیابی شده‌است، ممکن است در حضور مؤلفه‌های رقابتی جوابی کاملاً متفاوت به دست بدهد. در نظر نگرفتن رقابت، می تواند باعث تخمین بیش از حد و غیر واقعی موقعیت محصول در محیط واقعی بازار شود؛ بنابراین لازم است که جذابیت بسط یک برند در تقابل با برندهای تثبیت شده در همان طبقه محصول، تخمین زده شود تا بتوان استراتژی‎‌های بازاریابی موفقیت‎آمیزی را برای بسط آن برند اجرا کرد. در این راستا تحقیق حاضر درصدد است تا تاثیرات رقابت بر ارزیابی بسط برند را با تکیه بر درک مشتری از بسط برند، مطالعه کند.

1-4-        اهداف تحقیق

1-4-1-          هدف اصلی

هدف اصلی انجام این پژوهش «بررسی درک مشتریان از رقابت و تاثیر آن بر ارزیابی بسط برند» است.

1-4-2-          اهداف فرعی

با توجه به هدف اصلی یاد شده، در این پژوهش به دنبال دستیابی به اهداف فرعی زیر هستیم:

1- بررسی تاثیر حضور برند‌های رقیب بر ارزیابی مشتریان از بسط یک برند؛

2- بررسی تاثیر دانش مشتریان بازار هدف، از طبقه محصول و شاخص‌های آن بر ارزیابی آنها از یک برند تازه وارد؛

3-بررسی تاثیر ساختار طبقه محصول، بر ارزیابی مشتریان از بسط برند.

 

1-5-        سوالات تحقیق

سوال 1: عدم حضور برند‌های رقیب در محیط بازار، چه تاثیری بر ارزیابی مشتریان از بسط برند دارد؟

سوال 2: دانش مشتریان از طبقه محصول و برند‌های موجود در آن ، چه تاثیری بر میزان اثر مولفه های رقابتی در ارزیابی بسط برند دارد؟

سوال 3: ساختار طبقه محصول، چه تاثیری بر میزان تاثیر رقابت بر ارزیابی بسط برند جدید در آن طبقه دارد؟

1-6-        فرضیه‎ها

برند‌های تازه‌وارد باعث ایجاد تغییر در جایگاه برند‌های موجود، احتمالات مربوط به انتخاب آنها و ساختار کلی بازار می شوند. تحقیقات  نشان می‌دهند که انتخاب یک برند، مستقل از تاثیر برند‌های رقیب نخواهد بود. چینتاگوانتا[7] (1999) تاثیر معرفی بسط خطی برند را بر ساختار بازار سنجید و مشاهده کرد که معرفی محصول جدید می‌تواند نتایج زیر را در پی داشته باشد:

1-تغییر جایگاه محصولات موجود در فضای ذهنی مصرف‎کنندگان آن طبقه محصول؛

2-تغییر در میزان اهمیت ویژگی‌هایی که برند‎ها بر آن اساس جایگاه‎یابی شده اند؛

3-تغییر در میزان و نوع رقابت میان برند‌ها در یک بازار( چینتاگوانتا، 1999).

فصل اول(کلیات) 2

1-1 مقدمه. 3

1-1- تاریخچه……………………………………………………6

1-2- مشخصات گیاه شناسی سیب …………………………………………7

1-3………….8  

1-4- شرایط آب و هوایی …………………………9

1-5- شرایط خاک ……………………………….10

1-6- تکثیر …………………………10

1-6-1- ازدیاد جنسی …………………….10

1-6-2- پایه های غیر بذری ……………………………..10

1-7- روش های کوتاه کردن پایه ها …………………11

1-7-1- پیوند واسطه ……………………………………………………….11

1-7-2- تعویض قسمتی از پوست ………………………………………..11

1-8- تربیت درختان پا کوتاه …………………………………………………..11

1-9- پایه های سیب ………………………………………………12

1-10- واریته های مختلف سیب ………………………….14

1-10-1- واریته های سیب ایرانی ………………………………………………………………..14

1-10-2- واریته های سیب خارجی ……………………………….14

1-11- آفات و بیماری های سیب ………………………………………………15

1-12- کشت بافت گیاهی …………………………………………16

1-13- کاربرد کشت بافت گیاهی ………………………………………..17

1-14- بیان مسئله (منظور تحقیق) …………………………………………17

1-15- ضرورت انجام این تحقیق …………………………………………………………..18

1-16- اهداف عمده ی این تحقیق …………………………………18

1-17- فرضیه های تحقیق ………………………………………..18

1-18- پرسش اصلی تحقیق ………………………………………………19

فصل دوم بررسی منابع …………………………………………………..20

2-1- ریز ازدیادی …………………………………………………………21

2-2- ریزازدیادی درختان میوه ………………………………………………..21

2-3- زمان تهیه ریز نمونه ها …………… ………………………………………..22

2-4- ضدعفونی سطحی ریزنمونه ……. …………………………………….22

2-5- مواد ضد عفونی کننده سطحی ………………………………………23

2-6- قهوه ای شدن بافت های گیاهی …………………………………………….26

2-7- استقرار ریزنمونه ها ………… ………………………………………….28

2-8- شاخه زایی …………… ……………………………………………………………29

2-9- ریشه زایی …………………………………………………………………………..35

2-10- سازگاری ……………………………………………………………………….37

فصل سوم مواد و روشها ……………………….. ………………………………..39

3-1- محل انجام آزمایش …………………….. ……………………………………………………40

3-2- مواد گیاهی ………………………… ……………………………………………..40

3-3- ضد عفونی ریز نمونه ها …………. …………………………………………………41

3-4- محیط های کشت ………………… ……………………………………………….42

3-5- تهیه محیط کشتQL  ………………………………………………………………….43

3-6- مرحله استقرار ………………… ……………………………………….46

3-6-1- کاربرد 4 محیط کشت پایه به صورت کامل و 2/1 برای بدست آوردن بهترین محیط کشت پایه در مرحله استقرار………..46

3-6-2- کاربرد غلظت های مختلف بنزیل آمینو پورین در ترکیب با ایندول بوتیریک اسید در مرحله استقرار.. ……………….46

3-7- مرحله پرآوری ………..47

3-7-1- اثر 3 نوع محیط پایه مختلف QL, MS, WPM  بر شاخه زایی دو رقم سیب زینتی و مربایی ………………………47

3-7-2- کاربرد غلظت های مختلف بنزیل آمینو پورین در ترکیب با ایندول بوتیریک اسید در مرحله شاخه زایی …………..47

3-7-3- کاربرد غلظت های مختلف زآتین در مرحله شاخه زایی دو رقم سیب بومی مربایی و زینتی ……………………………47

3-7-4- کاربرد غلظت های مختلف جیبرلیک اسید در مرحله شاخه زایی…………………………………………………………………..48

3-7-5- کاربرد 2 هیدرات کربن مختلف در مرحله شاخه زایی…………………………………………..48

3-8- مرحله ریشه زایی …………. …………………………………………………………49

3-8-1- کاربرد تنظیم کننده های رشد ایندول بوتیریک اسید و نفتالین استیک اسید بر ریشه زایی نوشاخه ها …………………49

3-8-2- مقایسه توان ریشه زایی ریزنمونه های با واکشت های مختلف بعد از مرحله اسقرار ……………………………………….49

3-9- انتقال و سازگاری …………….. …………………………………50

3-10- تجزیه آماری ………………… …………………………………50

فصل چهارم نتایج ……………………. ……………………….. ………51

4-1- مرحله استقرار ………………….. ……………………………………52

4-1-1- بررسی اثر کاربرد 4 محیط کشت پایه به صورت کامل و 2/1 در مرحله استقرار ……………………………………………..52

4-1-2- اثر کاربرد غلظت های مختلف بنزیل آمینو پورین در ترکیب با ایندول بوتیریک اسید در   مرحله استقرار……………..57                                                     

4-2- مرحله پرآوری ……….. ………………………………..63

4-2-1- اثر سه نوع محیط پایه (QL, MS, WPM) بر شاخه­زایی دو رقم سیب زینتی و مربایی ………………………………..63

4-2-2- بررسی اثر تیمارهای هورمونی بنزیل آمینو پورین در ترکیب با ایندول بوتیریک اسید در مرحله شاخه­زایی…………68.

4-2-3- اثر کاربرد غلظت های مختلف زآتین در مرحله شاخه زایی ………. ……………………………………………………………….77

4-2-4- اثر کاربرد غلظت های مختلف جیبرلیک اسید در مرحله شاخه زایی ……………………………………………………………..79

4-2-5- اثر کاربرد دو منبع مختلف قند در محیط کشت در مرحله شاخه­زایی………………………………………………………………81

4-3- مرحله ریشه­زایی ……………………. …………83

4-3-1- بررسی اثرغلظت­های مختلف IBA در ترکیب با NAA بر روی ریشه­زایی ………………………………………………….83

4-3-2- مقایسه ریشه­زایی ریزقلمه­های حاصل از چند بار واکشت (ریزنمونه یکساله) و یک بار واکشت (ریزنمونه جدید)90

4-4- انتقال و سازگاری………………………………………………………93

فصل پنجم بحث ………. ………………………………………96

5-1- مرحله استقرار …….. …………………………………..97

5-2- مرحله پرآوری ………. ………………………………100

5-3- مرحله ریشه­زایی ………. ………………………………….104

5-4- انتقال و سازگاری………………………………………………….106

نتیجه گیری …………….. …………………………………..108

پیشنهادات ……………. ……………………………………………………….108

منابع ………………………….. …………………………………..109

 

چکیده

این مطالعه به منظور بهینه سازی روش ریزازدیادی دوپایه بومی پاکوتاه کننده سیب (زینتی و مربایی) و بهبود مرحله استقرار و شاخه زایی آنها انجام شد. ابتدا از سر شاخه های سالم و فعال درختان مادری این پایه ها در طول فصل رشد نمونه گرفته شد. پس از تهیه ریزنمونه‌ها (جوانه های جانبی و انتهای از سرشاخه های سالم، جوان و بالغ) و ضدعفونی سطحی آنها با استفاده ازهیپوکلرید سدیم و توین20، نانوسیلور، روی محیط‌های DKW، QL،  WPMو  MSحاوی مقادیر مختلف سیتوکنین ها و اکسین ها، در شرایط درون شیشه‌ای مستقر شدند. پس از طی مرحله استقرار و انتخاب بهترین محیط کشت پایه، ریز‌شاخه‌ها برای بهینه‌سازی مراحل پرآوری شاخه و سپس ریشه‌زایی مورد استفاده قرار گرفتند. در این تحقیق تأثیر تیمارهای مختلف بر استقرار، پرآوری و ریشه زایی شاخساره ها، تاثیر چهار محیط کشت پایه برای بدست آوردن بهترین محیط کشت پایه در مرحله استقرار دو رقم مربایی و زینتی مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش دیگر اثر سه محیط پایه QL, MS, WPM برای بدست آوردن بهترین محیط کشت پایه در مرحله شاخه زایی و همچنین کاربرد غلظت­های مختلف BAP در ترکیب با IBA در مرحله شاخه­زایی بررسی شد. همچنین دو نوع منبع قندی ساکارز و سوربیتول، اثرغلظت­های مختلف IBA در ترکیب با NAA بر ریشه­زایی ریزنمونه­های چند بار واکشت شده (ریزنمونه یکساله) و ریزنمونه­های بعد از مرحله اسقرار (ریزنمونه جدید) در رقم مربایی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که در مرحله استقرار بهترین پارامترهای رشدی در محیط کشت پایه QL بدست آمد. در مرحله پرآوری بهترین تیپ رشدی و بیشترین طول شاخه برای ریزنمونه­های کشت شده در محیط کشت پایه WPM بدست آمد. بیشترین تعداد شاخه در دو محیط کشت حاوی 5/0 میلی­گرم در لیترBAP  به همراه 1/0 یا 01/0 میلی­گرم در لیتر IBA برای رقم زینتی حاصل شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بیشترین تعداد برگ و بهترین کیفیت ظاهری رشددر محیط کشت حاوی 30 گرم در لیتر ساکارز در مقایسه با سوربیتول برای رقم مربایی بدست آمد. کاربرد 4 میلی­گرم در لیتر IBA به همراه 25/0 میلی­گرم در لیتر NAA بیشترین درصد ریشه­زایی و طول ریشه را برای رقم سیب مربایی به دنبال داشت. بیشترین درصد تشکیل ریشه، بیشترین تعداد ریشه تولید شده در هر ریزنمونه و همچنین بهترین شاخص کیفیت ظاهری رشد ریزنمونه برای ریزنمونه­های چند بار واکشت شده (یکساله) مشاهده گردید.

واژه های کلیدی: سیب (Malus × domestica. Borkh) ریزازدیادی، استقرار، پرآوری شاخه، ریشه زای

مقدمه

بشر از هزاران سال قبل در تلاش برای بدست آوردن غذا و سرپناه بوده و در این مدت برای برای انتخاب بهترین گیاهان مطابق با خواسته های خود تلاش زیادی نمودند است که میوه، سبزی و صیفی نیز بخشی از نیازهای غذای را تشکیل داده است (ایزدپناه، 1380). پیش بینی می شود در سال 2015 میلادی جمعیت دنیا به 8 میلیارد نفر و در پایان نیمه اول قرن حاضر به 10 میلیارد نفر افزون گردد. در صورت تحقق این پیش بینی باید تولید مواد غذایی در سال 2015 میلادی به دو برابر میزان کنونی افزایش یابد (میرمحمدی میبدی، 1382).

تلاش متخصصین کشاورزی در دهه های اخیر، باعث افزایش توانایی بشر در تولید مواد غذایی شده است، به طوری که در دو دهه اخیر آمار و ارقام گویای افزایش تولد مواد غذایی بوده است (میرمحمدی میبدی، 1382). تکنیک های سنتی به نژادی گیاهان، پیشرفت های قابل توجهی را در اصلاح ارقام با پتانسیل بالای تولید به وجود آورده اند ولی این تکنیک ها قادر نیستند میزان تولید میوه ها و سبزی ها را نسبت به افزایش تقاضا برای این محصولات در کشورهای در حال توسعه بالا ببرند. لذا نیاز ضروری به استفاده از بیوتکنولوژی برای سرعت دادن به توسعه برنامه های اجرایی احساس می شود (ایزدپناه، 1380).

بیوتکنولوژی یک جنبه جدیدی از بیولوژی و علوم کشاورزی است که ابزار و راهکار های جدیدی را برای حل مشکلات تولید غذا در دنیا مهیا می سازد. تکنولوژی های جدید حاصله در راستای افزایش کارایی نهاده های تولیدی (نظیر آب، خاک، نیروی انسانی، انرژی، بذر و نهال) بود  و باید در راستای بکارگیری حداقل نهاده ها با بالاترین کارایی تولید استفاده شود( ایزدپناه، 1380).

در سالهای اخیر کشت های متراکم درختان میوه در دنیا توسعه یافته که به جای کاشت چند صد اصل درخت در هکتار، هزران اصله نهال در هکتار را می توان کشت کرد. علاوه بر آن اخیرا باغبانی منازل[1] نیز مورد توجه قرار گرفته و در کشورهای پیشرفته، توسعه یافته است. برای دستیابی به این هدف، استفاده از پایه های کوتاه کننده در درختان میوه در سالیان گذشته مورد توجه قرار گرفته است. امکان احداث باغات یکدست با استفاده از نهال های بذری امکان پذیر نبوده لذا پایه های تولیدی باید به روش های رویشی تکثیر شوند و مورد استفاده قرار گیرند. در واقع مدیریت صحیح باغ باعث افزایش عملکرد در واحد سطح، داشت و برداشت مکانیزه باغ ها می شود. در نهایت استفاده از پایه های مقاوم در باغ به تناسب شرایط اقلیمی و محیطی مستلزم تکثیر پایه های مقاوم، پاکوتاه و رویشی خواهد بود (ایزد پناه، 1380).

به منظور تولید انبوه نهال های مورد نیاز، به کارگیری روش های آزمایشگاهی (کشت بافت) در دنیا رواج یافته است و سالیانه در کشورهای توسعه یافته و بعضی از کشورهای

1-14- کاربردهای نانولوله‌های کربنی……………………………………………………………….16
1-14-1-کابل های برق………………………………………………………………………………..16
1-14-2- حسگرها…………………………………………………………………………………….16
1-14-3-پزشکی……………………………………………………………………………………..17
1-14-4-حافظه­ های ­نانولوله ­ای…………………………………………………………………..17
1-14-5- دیگر کاربردها………………………………………………………………………………..17
فصل دوم مقدمه ای بر شیمی محاسبات
2-1- شیمی محاسباتی……………………………………………………………………………19
2-2- شیمی محاسباتی شامل روشهای مختلف ریاضی در دو مدل تقسیم بندی می شود..19
2-2-1- مدل مکانیک مولکولی……………………………………………………………………..19
2-2-2- مدل مکانیک کوانتومی……………………………………………………………………..20
2-3- تئوری ساختار الکترونی………………………………………………………………………21
2-3-1- روش‌های نیمه تجربی……………………………………………………………………21
2-3-2- روش‌های آغازین (Ab initio)…………………………………………………………21
2-3-3- روشهایی بر پایه نظریه تابعیت چگالی(DFT)………………………………………..21
2-4- مجموعه پایه………………………………………………………………………………….21
2-5- تئوری تابعیت چگالی(DFT)………………………………………………………………….22
2-5-1- قضیه هوهنبرگ – کوهن…………………………………………………………………23
2-5-2- نظریه کوهن – شم………………………………………………………………………..25
2-5-2- تابعیت­های تبادل – همبستگی…………………………………………………………..26
2-6- تقریب های مورد استفاده در محاسباتDFT…………………………………………..
2-6-1- تقریب دانسیته محلی(LDA)……………………………………………………………27
2-6-2- تقریب شیب تعمیم یافته (GGA)……………………………………………………….29
2-6-3- روش پیوستگی آدیاباتیک (ACM)………………………………………………………..30
2-7- پتانسیل مؤثر هسته (ECP)…………………………………………………………………32
فصل سوم اشکال و جداول
3-1- اهمیت نانو لوله های کربنی (CNT)………………………………………………………..35
3-2- برنامه های محاسباتی مورد استفاده…………………………………………………….35
3-3- جزئیات محاسباتی……………………………………………………………………………36
3-4- شکل ساختارهای بهینه شده کمپلکس ها………………………………………………36
3-5- جداول…………………………………………………………………………………………45
فصل چهارم نتایج و بحث
4-1- بررسی نتایج بدست آمده برای کمپلکس [CNT-Ln(H2O)n]……………………………..60
4-1-1- بررسی طول پیوندی و انرژی برهمکنش کمپلکس[CNT-Ln(H2O)n] ………………..60
4-1-2- بررسی هدایت الکتریکی کمپلکس [CNT-Ln(H2O)n]   ………………………………….62
4-1-3- بررسی نتایج بدست آمده از آنالیز QTAIM در کمپلکس [CNT-Ln(H2O)n]………….66
4-1-4- بررسی نتایج بدست آمده از آنالیز NBO در کمپلکس [CNT-Ln(H2O)n]………………68
4-2- بررسی نتایج کمپلکس [CNT-Ln(H2)n]……………………………………………………..70
4-2-1- بررسی طول پیوندی و انرژی برهمکنش برای کمپلکس [CNT-Ln(H2)n]…………….70
4-2-2- بررسی هدایت الکتریکی کمپلکس [ CNT-Ln(H2)n]…………………………………..72
4-2-3- نتایج بدست آمده از آنالیز QTAIM در کمپلکس [CNT-Ln(H2)n]………………………..75
4-2-4- نتایج آنالیز NBO در کمپلکس [CNT-Ln(H2)n]………………………………………………76
4-3- بررسی ناخالصی اتم لانتانیدی در نانولوله های BC3, BC2N…………………………..
4-3-1- بررسی ناخالصی اتم لانتانیدی در هدایت الکتریکی نانولوله BC3…………………..
4-3-2- بررسی ناخالصی اتم لانتانیدی در هدایت الکتریکی نانولوله BC2N……………….
4-4- نتیجه گیری……………………………………………………………………………………..84
4-5- پیشنهادات………………………………………………………………………………………84
منابع…………………………………………………………………………………………………..85
چکیده:
در این پایان نامه، به بررسی نظری اثر حضور ناخالصیهای لانتانیدی بر روی ساختار الکترونی نانولوله­های کربنی(CNT) و نانولوله­های BC3،BC2N پرداخته شده است. همچنین اثر کاتیونهای لانتانیدی (La3+,Eu3+,Lu3+) دکره شده در فرآیند جذب H2O و H2در کمپلکس­های [CNT-Ln(H2O)n] و
[CNT-Ln(H2)n] بررسی گردیده است. محاسبات شیمی کوانتومی در سطح نظریه تابعیت چگالی، برای این کمپلکس­ها با استفاده از روش محاسباتی B3LYP و از مجموعه پایه ECP/7s 6p 5d برای اتمهای لانتانیدی و هم چنین از مجموعه پایه 6-31G* برای سایر اتم­ها انجام شده است. انرژی برهمکنش، آنالیز اتم­ها در مولکولها(AIM) و آنالیز اوربیتال­های طبیعی پیوندی (NBO) در کمپلکس­های [CNT-Ln(H2O)n] و [CNT-Ln(H2)n] مطالعه شده­اند. با جایگزین کردن کاتیون لانتانیوم در کمپلکسهای [BC3-La] و [BC2N-La] نتایج محاسبات نشان داد که شکاف انرژی نسبت به نانولوله اولیه تغییر یافته و به ترتیب باعث کاهش و افزایش رسانایی در این کمپلکس­ها شده است.
فصل اول: نانولوله های کربنی
1-1- مقدمه
شیمی­فیزیک[1] دانشی از علم شیمی است که به بررسی ماهیت شیمیایی سیستم های شیمیایی، از نظر اصول و قوانین نظری فیزیکی می­پردازد. در واقع شیمی فیزیک رابطه میان دو علم شیمی و فیزیک را برقرار می­کند و به دانش فیزیک بسیار نزدیک است. رشته­هایی مانند نانو شیمی، شیمی سطح، شیمی کوانتوم، طیف سنجی مولکولی، ترمودینامیک، شیمی هسته­ای همه بیانگر ارتباط شیمی فیزیک به دانش فیزیک است ]1[.
2-1- نانو چیست؟
قرن بیست و یکم قرن فناوری نانو، پدیده ای بزرگ است که در تمامی گرایش­های علمی راه یافته است. فناوری نانو از کلمه یونانی به معنی “کوتوله” سرچشمه گرفته است. نانو فقط یک مقیاس است، یک میلیاردم یک متر و یا حدود یک صد هزارم ضخامت تار موی انسان است.
در بعد نانو خصوصیات فیزیکی و شیمیایی اتم ها، مولکول ها با خصوصیات توده ماده فرق دارد و همین مشخصات باعث پیدایش دستاوردهای جدیدی در علوم پزشکی و مهندسی شده است ]2[.

فصل اول : کلیات تحقیق

1-مقدمه ……………………………………………………………………………….. 10

1-1-بیان مسأله ………………………………………………………………….. 11

1-2-اهمیت و ضرورت انجام تحقیق……………………………………. 14

1-3-اهداف تحقیق………………………………………………………………….. 16

1-4-سؤال­های تحقیق………………………….. 16

1-5-واژگان تحقیق…………………………… 17

1-5-1-تعاونی تولید کشاورزی………………….. 17

1-5-2-تعاونی کشاورزی……………………….. 17

1-5-3- فناوری پسته ………………………… 17

1-6- محدوده های تحقیق………………………. 17

1-7-محدودیت های تحقیق ……………………… 18

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهشی تحقیق

2-مقدمه ………………………………….. 20

الف) تعاون………………………………… 21

2-1-تعاون…………………………………. 21

2-2-تاریخچه تعاونی…………………………. 22

2-3-تعاونی­های سنتی در ایران ………………… 22

2-4-تاریخچه تعاونی در ایران ………………… 23

2-5-سازمان مركزی تعاون روستایی (تشكیل شركت های تعاونی روستایی)………………………………………….. 27

2-6-وظایف تعاونی ها ……………………….. 34

2-6-1-وظایف فنی……………………………. 34

2-6-2-وظایف اقتصادی………………………… 34

2-6-3-وظایف اجتماعی………………………… 34

2-7-مزیت تعاونی …………………………… 36

 

 

 

عنوان……………………………………. صفحه

2-8-نقش تعاون در توسعه فرهنگی……………….. 38

2-9-ابعاد فرهنگی تعاونی­ها ………………….. 38

2-10-نقش تعاون در توسعه اقتصادی جوامع ……….. 39

2-11-آشنایی با نظام های بهره برداری کشاورزی و تأکید بر شرکت­های تعاونی تولید روستایی………………………………. 43

2-12-نظام بهره برداری شرکت های تعاونی تولید روستایی 44

2-13-تاریخچه شرکت های تعاونی های تولید روستایی… 44

2-14-اهداف شرکت­های تعاونی تولید …………….. 45

2-15-رسالت شرکت­های تعاونی تولید……………… 45

2-16-سازمان کار شرکت­های تعاونی تولید روستایی….. 46

2-17- نقش تعاونیها در مشارکت………………… 47

2-18-ضرورت توسعه تعاونی های تولید در توسعه بخش کشاورزی     47

2-19-اثرات تشکیل شرکت­های تعاونی تولید روستایی…. 48

2-20-تعاونی­ها به عنوان پیشگامان خصوصی سازی……. 49

2-21-مفهوم و اصول تعاون………………………. 50

ب) ترویج تعاون ……………………………. 52

2-22-ترویج تعاون…………………………… 52

2-23- اهداف خاص یا جزئی…………………….. 58

2-24- روش آموزش (شیوه آموزش تعاون)…………… 61

2-25- راهكارها و رویكردهای ویژه در توسعه و تقویت ترویج تعاون ………………………………………….. 62

2-26-توسعه پایدار و ترویج تعاون……………… 66

ج) الگوهای پذیرش و توسعه روش های تعاون ………. 71

2-27- مدل پذیرش و توسعه فناوری………………. 71

2-28-مدل رفتار منطقی………………………… 82

2-29-مدل رفتار برنامه ریزی شده………………… 83

2-30-مدل رفتاری برنامه ریزی شده تجزیه شده……….. 87

2-31-مدل تركیب شده………………………….. 89

 

 

 

عنوان……………………………………. صفحه

2-32-مدل انتشار نوآوری………………………. 89

2-33-تئوری کنش موجه…………………………. 92

2-34-مفهوم نوآوری…………………………… 94

2-35-ویژگی های نوآوری……………………….. 96

2-36-عوامل مؤثر در پذیرش نوآوری ها……………… 98

2-37-ویژگی های فردی مؤثر در پذیرش نوآوری ها………. 99

2-38-ویژگی­های اجتماعی – فرهنگی……………….. 101

د) اهمیت و وضعیت پسته کاری ……………….. 103

2-39-اهمیت پسته و پسته کاری ……………….. 103

 

2-40-سطح زیر کشت پسته ……………………… 105

2-41-تولید پسته در ایران و جهان ……………. 106

2-42-عملکرد پسته ………………………….. 108

2-43-پیشینه تحقیق………………………….. 109

2-44-چارچوب نظری و مدل پیشنهادی تحقیق ………. 123

فصل سوم: روش تحقیق

3-مقدمه…………………………………… 128

3-1-روش و نوع تحقیق………………………… 128

3-2- متغیرهای تحقیق………………………… 128

3-3-فرضیه های تحقیق………………………… 129

3-4-جامعه آماری و حجم نمونه تحقیق ………….. 130

3-5-ابزار تحقیق …………………………… 130

3-6-روش های تجزیه و تحلیل اطلاعات…………….. 131

3-7-روایی و پایایی ابزار اندازه گیری………… 131

 

 

 

 

 

 

فصل چهارم: نتایج تحقیق

4-مقدمه…………………………………… 134

4-1-سن……………………………………. 134

4-2-سطح تحصیلات…………………………….. 135

4-3-رشته تحصیلی …………………………… 135

4-4-میزان زمین زراعی آبی……………………. 137

4-5-سابقه کار کشاورزی………………………. 137

4-6-سابقه عضویت در تعاونی…………………… 138

4-7-میزان زمین زراعی تحت پوشش تعاونی………… 139

4-8-تعداد قطعات زمین……………………….. 139

4-9-درآمد سالیانه از محل کار کشاورزی………… 140

4-10-عضویت در تشکل ها و شرکت ها…………….. 141

4-11-نظام بهره برداری ……………………… 142

4-12-دفعات شرکت در دوره های آموزشی………….. 142

4-13-مالکیت ادوات و ماشین های کشاورزی……….. 143

4-14-اولویت بندی متغیرهای آموزشی – ترویجی …… 144

4-15-اولویت بندی میزان فعالیت ……………… 146

4-16-منابع اطلاعاتی در پسته کاری…………….. 147

4-17-اولویت بندی متغیرهای منابع اطلاعاتی …….. 149

4-18-اولویت بندی راهکارهای توسعه پسته کاری …. 149

4-19-میزان علاقه مندی به توسعه پسته …………. 151

4-20-میزان بهره مندی از فعالیت های ترویج در توسعه کشت پسته  151

4-21-رگرسیون چندمتغیره …………………….. 155

4-22- رگرسیون چندگانه …………………….. 155

 

 

فصل پنجم: خلاصه، نتایج و پیشنهادات

5-1-خلاصه …………………………………. 159

5-2-نتایج ………………………………… 160

5-3-پیشنهادات……………………………… 165

 

فهرست جداول

عنوان……………………………………. صفحه

جدول 2-1. سرمایه گذاری در بخش تعاونی طی سال­های برنامه چهارم 41

جدول 2-2. مدل پذیرش فناوری………………….. 73

جدول 2-3. عوامل مؤثر بر پذیرش آی سی تی………….. 81

جدول 2-4 . برساخته‌های اصلی TPB………………. 86

جدول 2-5. جدول تئوری اشاعه نوآوریها IDT………. 91

جدول2-6 . سطح زیر کشت پسته در جهان ایران و نه کشور عمده تولیدکننده …………………………………………. 106

در سال های 2009-2000

جدول 2-7. میزان تولید پسته در جهان و ده کشور عمده تولیدکننده آن…………………………………………. 107

طی سالهای 2009-2000

جدول 2-8. بررسی میزان تولید پسته در ایران و جهان طی سالهای 2009 – 2000……………………………………. 108

جدول 2-9. عملکرد پسته در جهان و کشورهای عمده تولیدکننده در سال 2009-2000…………………………………. 109

جدول (4-1) . توزیع فراوانی سن افراد مورد مطالعه 134

جدول (4-2). توزیع فراوانی سطح تحصیلات افراد مورد مطالعه 135

جدول (4-3). توزیع فراوانی رشته تحصیلی افراد مورد مطالعه     136

جدول (4-4). توزیع فراوانی میزان زمین آبی افراد مورد مطالعه …………………………………………. 137

جدول (4-5). توزیع فراوانی سابقه کار کشاورزی افراد مورد مطالعه…………………………………………. 138

جدول (4-6). توزیع فراوانی سابقه عضویت در تعاونی افراد مورد مطالعه……………………………………. 138

جدول (4-7). توزیع فراوانی میزان زمین زراعی افراد مورد مطالعه…………………………………………. 139

جدول (4-8). توزیع فراوانی تعداد قطعات زمین افراد مورد مطالعه …………………………………………. 140

جدول (4-9). توزیع فراوانی درآمد سالیانه از محل کار کشاورزی افراد مورد مطالعه ………………………………. 140

جدول (4-10). توزیع فراوانی عضویت در تشکل ها و شرکت ها افراد مورد مطالعه……………………………….. 141

جدول (4-11). توزیع فراوانی نوع نظام بهره برداری افراد مورد مطالعه……………………………………. 142

جدول (4-12). توزیع فراوانی دفعات شرکت در دوره های آموزشی افراد مورد مطالعه ………………………………. 143

جدول (4-13). توزیع فراوانی مالکیت ادوات و ماشین های کشاورزی افراد مورد مطالعه …………………………. 144

جدول (4-14). رتبه بندی متغیرهای آموزشی – ترویجی با استفاده از شاخص ضریب تغییرات (C.V)………………………………. 145

جدول (4-15). رتبه بندی فعالیت با استفاده از شاخص ضریب تغییرات (C.V)……………………………………… 146

جدول (4-16). منابع اطلاعاتی در خصوص پسته کاری در افراد مورد مطالعه…………………………………………. 148

جدول (4-17). رتبه بندی متغیرهای منابع اطلاعاتی با استفاده از شاخص ضریب تغییرات (C.V)………………………………. 149

جدول (4-18). رتبه بندی متغیرهای نگرشی با استفاده از شاخص ضریب تغییرات (C.V)…………………………………… 150

جدول (4-19). توزیع فراوانی میزان علاقه مندی به توسعه پسته    151

جدول (4-20). توزیع فراوانی میزان بهره مندی از فعالیت های ترویج در توسعه کشت پسته………………………….. 152

جدول (4-21) . همبستگی متغیرها با استفاده از ضرایب همبستگی  153

جدول (4-22) . آزمون فریدمن برای بررسی وجود تفاوت بین گویه نگرش کشاورزان………………………………….. 154

جدول (4-23) . خلاصه مدل رگرسیونی ……………. 157

جدول (4-24) رگرسیون گام به گام به منظور تحلیل متغیرهای تأثیرگذار بر متغیر وابسته …………………………… 157

 

 

  

فهرست نمودارها

نمودار 1 . فرایند فعالیت های آموزشی و ترویجی….. 57

نمودار 2. الگوی یک تعاونی پویا………………. 67

نمودار 3. مدل پذیرش فناوری (Cho, 2004)…………. 72

نمودار 4. الگوی اصلی پذیرش فناوری (دیویس، 1989). 74

نمودار 5. الگوی پذیرش فناوری (Lu et al 2009 )……… 75

نمودار 6 . تئوری رفتار منطقی (Hung, Ku, Chang, 2003).. 83

نمودار 7 . الگوی تئوری رفتار برنامه ریزی شده (Donnelley, 2004)  84

نمودار 8 . تئوری رفتار برنامه ریزی شده (Fishbein, Ajzen, 1975)    85

نمودار 9 . الگوی تئوری رفتار………………… 87

نمودار 10 . تئوری رفتار برنامه ریزی شده تجزیه شده(1995( Taylor & Todd,………………………………………….. 88

نمودار 11 . مدل ترکیب شده (Nysveen, Pedersen, Thorbjornsen, 2005) 89

نمودار 12 . مدل انتشار نوآوری (Rogers, 1983)…….. 90

نمودار13 . الگوی تئوری نفوذ نوآوری…………… 91

نمودار 14. تئوری کنش موجه   ………………… 93

نمودار 15 . مدل پیشنهادی تحقیق …………….. 126

 

 

 

چکیده

حمایت از تشکل­های تولیدی یکی از رویکردهای مهم و استراتژیک توسعه کشاورزی است تحقیق حاضر با عنوان بررسی عوامل مؤثر بر توسعه باغات پسته در تعاونی­های کشاورزی شهرستان گرمسار بحث میزان تمایل و گرایش کشاورزان عضو تعاونی­های شهرستان گرمسار را به توسعه پسته کاری مورد بررسی قرار می­دهد.این تحقیق از جنبه جمع آوری اطلاعات از نوع تحقیقات پیمایشی است،تحقیق تعداد زیادی متغیر تأثیرگذار در بحث توسعه پسته کاری توسط کشاورزان عضو تعاونی­های تولید را مورد بررسی قرار می دهد به این لحاظ این تحقیق از نوع توصیفی – همبستگی نیز می­باشد.متغیر وابسته این تحقیق توسعه کشت پسته توسط کشاورزان عضو شرکت های تعاونی کشاورزی است جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کشاورزان عضو تعاونی های کشاورزی شهرستان گرمسار می باشد. در این ارتباط 364 نفر از کشاورزان پسته کار شهرستان گرمسار مورد مطالعه قرار گرفتند برای تعیین حجم نمونه از فرمول كوكران استفاده گردید و روش نمونه گیری تصادفی است .برای تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده در این تحقیق از دو روش آمار توصیفی و تحلیلی استفاده گردید. بر اساس دیدگاه کشاورزان عضو تعاونی های کشاورزی توسعه پسته کاری از طریق تعاونی­ها باعث یکپارچه سازی اراضی ، توسعه پسته­کاری از طریق تعاونی­ها باعث افزایش ارتباط و همکاری متقابل اعضاء و بازرسان شرکت می­گردد ، توسعه پسته کاری از طریق تعاونی­ها باعث افزایش مشارکت در امر برنامه ریزی و انجام کارها بصورت جمعی می­گردد و توسعه پسته­کاری از طریق تعاونی­ها باعث افزایش مالکیت مکانیزاسیون می­گردد ،در اولویت های اول تا چهارم قرار گرفتند. نتیجه بررسی و تجزیه و تحلیل داده نشان می­دهد که بین متغیرهای میزان دریافت تسهیلات بانکی اعضاء تعاونی کشاورزی، میزان دریافت نهاده های کشاورزی توسط اعضاء تعاونی کشاورزی ،میزان شرکت در آموزش­های ترویجی اعضاء تعاونی کشاورزی، میزان ارتباط اعضاء تعاونی کشاورزی با نهادهای ترویجی، میزان ارتباط اعضاء تعاونی کشاورزی با موسسات تحقیقانی، میزان ارتباط اعضاء تعاونی با نهادهای ارائه دهنده خدمات باغی، میزان ارتباط اعضاء تعاونی با شرکت های خصوصی کشاورزی، میزان سابقه عضویت در تعاونی، میزان آگاهی کشاورزان در خصوص پسته کاری میزان مشارکت با نهادهای اجتماعی روستایی، سن اعضاء تعاونی کشاورزی، با متغیر وابسته تحقیق (میزان توسعه کشت پسته توسط کشاورزان شرکت های تعاونی کشاورزی) رابطه معناداری در سطح 99 درصد وجود دارد.نتیجه رگرسیون نشان میدهد که از بین متغیرهای مستقل، متغیرهای عملیات آب و خاک (امور زیر بنایی)، میزان زمین تحت پوشش تعاونی، احداث و لایروبی كانالهای آبرسانی اصلی‌و فرعی، تسطیح و یکپارچگی اراضی، برگزاری بازدیدهای علمی و فنی، سابقه عضویت در تعاونی بیشترین تأثیر را در تمایل کشاورزان عضو تعاونی به توسعه کشت پسته دارند.

 

 

واژگان کلیدی:توسعه ،باغات پسته ،تعاونی های کشاورزی، شهرستان گرمسار

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-مقدمه

دستیابی به تولید بیشتر با توجه به منابع محدود، یكی از مهمترین اهداف اقتصادی و
توسعه­ای هر جامعه محسوب می شود و توجه جدی به قابلیت­ها و ظرفیت­های منطقه ای و سوق سرمایه گذاری­های کشور در جهت توسعه و گسترش فعالیت­های تولیدی از ضروریات توسعه به شمار می آید. حمایت از تشکل های تولیدی یکی از رویکردهای مهم در مسیر توسعه اقتصادی و اجتماعی است. اصولاً تعاون در جوامع مختلف به مفهومی فراگیر و فراتر از زمان و مكان در بردارنده نوعی رابطه متقابل بین فرد با فرد، فرد با گروه، و گروه با گروه می باشد. در واقع تعاون متضمن نوعی بر هم كنش گروهی است كه تأمین كننده منافع و نیازهای اعضا می باشد و وجود مجموعه ای از سازمان های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی در میان جوامع مختلف و در سطح بین المللی