1-5-2 فرضیه‌های فرعی…………………………… 7

1-6 تعریف واژه‌ها و متغیرها…………………….. 7

1-6-1 تعاریف مفهومی…………………………… 7

1-6-2 تعاریف عملیاتی………………………….. 8

 

فصل دوم: مروری بر پیشینه پژوهش

2-1 مقدمه……………………………………. 9

2-2 نقص بینایی……………………………….. 9

2-2-1 اهمیت حس بینایی…………………………. 9

2-2-2 تعریف و طبقه‌بندی نقص بینایی………………. 10

2-2-3 علل نقص بینایی…………………………… 12

2-2-4 نحوه برخورد فرد نابینا با نقص بینایی………. 13

2-2-5 نکات ضروری در آموزش نابینایان…………….. 14

2-3 تعریف مفهوم سازگاری اجتماعی………………… 15

2-4 نگرش صمیمانه……………………………… 16

2-4-1 تعریف نگرش……………………………… 16

2-4-2 ویژگی‌های نگرش…………………………… 17

2-4-3 تفاوت نگرش با ارزش، عقیده و علاقه………….. 18

2-4-4 شرایط عمده شکل‌گیری و تکوین نگرش‌ها…………. 18

2-4-5 تعریف صمیمیت……………………………. 19

2-5 مهارتهای اجتماعی………………………….. 20

2-5-1 فرآیند ارتباط اجتماعی…………………….. 20

2-5-2 مفهوم مهارتهای اجتماعی…………………… 20

2-5-3 تعریف مهارت‌های اجتماعی…………………… 22

2-5-4 ویژگی‌های مهارتهای اجتماعی………………… 24

2-5-5 شش ویژگی عمده مهارتهای اجتماعی……………. 25

2-5-6 طبقه‌بندی مهارتهای اجتماعی از نظر کارکرد……. 26

2-5-7 فرایند‌های عاطفی و شناختی در مهارت اجتماعی….. 27

2-5-7-1 مهارت‌های اجتماعی مربوط به عواطف…………. 28

2-5-7-2 مهارت‌های مربوط به شناخت اجتماعی…………. 28

2-5-8 پیامد‌های مهارتهای اجتماعی………………… 29

2-6 مهارت‌های اجتماعی نابینایان…………………. 30

2-6-1 رشد اجتماعی در نابینایان…………………. 30

2-6-2 ویژگی‌های و محدودیت‌های روانشناختی کودکان نابینا 31

2-6-3 تأثیر اختلال بینایی در فرآیند‌های تحول روانی…. 35

2-6-4 خصوصیات افراد با ناتوانی اجتماعی………….. 38

2-6-5 سازگاری اجتماعی افراد دارای نقص بینایی و عوامل موثر بر آن    40

2-6-6 عوامل مؤثر در سازگاری نابینایان…………… 43

2-6-7 اهمیت مهارت‌های افراد آسیب دیده بینایی……… 45

2-7 شیوه‌های آموزش مهارتهای اجتماعی……………… 46

2-8 پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق……………….. 49

2-8-1 تحقیقات انجام شده پیرامون در خارج از کشور….. 49

2-8-2 تحقیقات انجام شده در ایران……………….. 51

 

فصل سوم: روش پژوهش

3-1 مقدمه……………………………………. 54

3-2 طرح کلی پژوهش…………………………….. 54

3-3 جامعه آماری………………………………. 55

3-4 نمونه، حجم نمونه و روش نمونه‌گیری……………. 55

3-5 ابزار اندازه‌گیری………………………….. 55

3-5-1 پرسشنامه سازگاری اجتماعی كالیفرنیا (فرم تجدبد نظر شده، 1953) 55

 

3-5-2 پرسشنامه نگرش صمیمانه امیدون و همكاران (فرم تجدید نظر شده، 1983)  56

3-6 نحوه اجرا………………………………… 57

3-7 ابزار تجزیه و تحلیل……………………….. 57

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها

4-1 مقدمه……………………………………. 58

4-2 تحلیل توصیفی داده‌های پژوهش…………………. 59

4-2-1 پیش فرض نرمال بودن توزیع نمرات……………. 60

4-3 آمار استنباطی…………………………….. 61

4-3-1 پیش فرض تساوی واریانس‌ها………………….. 61

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

5-1 مقدمه……………………………………. 63

5-2 تبیین یافته‌های پژوهشی……………………… 63

5-3 محدودیت‌های پژوهش………………………….. 66

5-4 پیشنهادهای پژوهش………………………….. 66

5-5 پیشنهادات كاربردی…………………………. 67

پیوست 1- پرسشنامه سازگاری اجتماعی كالیفرنیا (فرم تجدید نظر شده، 1953)   68

پیوست 2- پرسشنامه اندازه‌گیری نگرش صمیمانه امیدون و همكاران (فرم تجدیدنظر شده، 1983)…………………………………… 73

پیوست 3- بسته آموزشی مهارتهای اجتماعی ………….. 76

منابع و مآخذ…………………………………. 80

فهرست جدول‌ها

جدول (4-1): میانگین و انحراف استاندارد نمرات آزمودنی‌ها در پیش‌آزمون و پس آزمون، خرده مقیاس‌های پرسشنامه سازگاری اجتماعی گروه‌های آزمایش و كنترل……………………………………………. 59

جدول (4-2): میانگین و انحراف استاندارد نمرات آزمودنی‌ها در پیش‌آزمون و پس‌آزمون پرسشنامه نگرش صمیمانه گروههای آزمایش و كنترل 60

جدول (4-3): نتایج آزمون شاپیرو -ویلك در مورد پیش فرض نرمال بودن نمرات سازگاری اجتماعی در مددجویان دختر با نقص بینایی…… 60

جدول (4-4): نتایج آزمون شاپیرویلك در مورد پیش فرض نرمال بودن نمرات نگرش صمیمانه در مددجویان دختر با نقص بینایی………….. 61

جدول (4-5): نتایج آزمون لوین در پیش فرض تساوی واریانس نمرات خرده مقیاس‌های سازگاری اجتماعی………………………. 61

جدول (4-6): نتایج آزمون لوین در پیش فرض تساوی واریانس نمرات نگرش صمیمانه در گروه‌های
آزمایش و كنترل………………………………. 61

جدول (4-7): نتایج تحلیل مانوا تأثیر عضویت گروهی بر سازگاری اجتماعی گروه آزمایش و كنترل درجه آزادی……………………… 62

جدول (4-8): نتایج تحلیل كوواریانس تأثیر عضویت گروهی بر نگرش صمیمانه گروه آزمایش………………………………….. 62

 

چكیده

هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر سازگاری اجتماعی و نگرش صمیمانه دختران با نقص بینایی اصفهان بود. در این پژوهش طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه كنترل و نمونه گیری در دسترس استفاده شد و تعداد 26 نفر از مددجویان دختر مركز فاطمه الزهرای اصفهان كه در سازگاری اجتماعی و نگرش صمیمانه نمره پایین كسب كرده بودند، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و كنترل قرار داده شدند. سپس گروه آزمایشی طی ده جلسه تحت آموزش مهارتهای اجتماعی به

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
ناپایداری الاستیک (کمانش)، تغییر شکل الاستیک وسیع (سفت شدن)، تغییر شکل پلاستیک بزرگ(تسلیم)، ناپایداری کششی (باریک شدگی) و شکست انواع ریزش می باشند. بررسی شکست به عنوان اصلی ترین عامل ریزش در مقیاس میکروسکوپی می تواند به عنوان اولین راه کار در پروژه ها محسوب شود. روش المان مرزی به علت سادگی و انعطاف بیشتر در مواجه با عوامل شکست امروزه مورد توجه ویژه قرار گرفته است. یکی از روش های المان مرزی غیر مستقیم روش جابجایی ناپیوستگی بوده که توسط کراوچ و همکاران ارائه شد. در این روش با تشکیل معادلات تنش و جابجایی بر روی هر المان این مرز و با در نظر گرفتن اثر المان ها بر روی المان دیگر در کنار اثر المان بر روی خود می توان تنش ها و جابجایی های هر المان را محاسبه نمود. به منظور میل به داده های دقیق تر و افزایش دقت این روش برای تحلیل میدان های تنش در نوک ترک ها و در ادامه تحقیقات انجام گرفته، روش جابجایی ناپیوستگی مراتب بالاتر (خطی[1]، مرتبه دوم[2] و سوم[3]) نیز ارائه شد. ترک های ثانویه به عنوان عوامل گسترش ترک می توانند نقش مهمی در تشکیل بلوک های سنگی با اندازه های متفاوت داشته باشند. ترک های باله ای و برشی می توانند از نوک ترک موجود در توده سنگی تحت کشش یا فشار گسترش یابند. از این رو پدیده کینک در این ترک ها توسط برنامه TDDCKCR (روش جابجایی ناپیوستگی مرتبه سوم برای ترک های کینک) مدل سازی شده تا بتوان با استفاده از معیار تنش مماسی بیشینه و معیار بیشترین نرخ رهایی انرژی کرنشی به ترتیب زاویه شروع ترک و نرخ رهایی انرژی کرنشی مربوط به آن را محاسبه نمود. همچنین با اعمال شرایط مرزی مناسب برای حالات گوناگون ترک می توان تنش نرمال و برشی، جابجایی نرمال و برشی بر روی مرزها یا در خارج نقاط ترک را محاسبه نمود. ضریب تمرکز تنش به عنوان یک پارامتر اساسی در تحلیل شروع ترک می تواند بسته به انواع مد شکست با مقدار بحرانی خود برای تخمین شروع ترک مقایسه شود. با حل چندین مسئله به منظور تایید دقت برنامه TDDCKCR و همچنین مقایسه آن با برنامه TDDKCR (روش جابجایی ناپیوستگی مرتبه دوم برای ترک کینک) می توان نتیجه گرفت که داده های بدست آمده از مرتبه سوم مطابقت بهتری با داده های تحلیلی دارند اما این داده ها اختلاف چندانی با خروجی های برنامه TDDKCR نداشته و هر دو برنامه تحلیل مناسبی از مدل رفتاری ترک های دارای پدیده کینک خواهند داشت.

فهرست مطالب
فصل اول: مقدمه و ضرورت تحقیق
1-1- مقدمه. 2
1-2- شروع ریزش ناشی از شکست ها. 3
1-2-کاربرد روش های عددی در تحلیل ترک ها. 4
1-2-1-روش المان محدود و المان مرزی. 4
1-2-2-روند تحلیل ترک. 5
1-3-هدف پایان نامه. 6
1-4- مروری بر فصول پایان نامه. 7
فصل دوم: کینک و پیدایش ترک های ثانویه
2-1- مفاهیم اولیه مکانیک شکست در تحلیل ترک ها. 10
2-1-1- ضریب شدت تنش …. 10
2-1-2-نرخ آزادی انرژی کرنش .. 10
2-1-3-چقرمگی شکست ….. 11
2-1-4-مقاومت ترک .. 13
2-2-مدهای شکست ناشی از بار وارده و جابجایی های حاصل از آن 14
2-3-مکانیک شکست الاستیک خطی. 15
2-4-تنش الاستیک خطی نوک ترک و جایجایی ناشی از آن. 16
2-4-1- تابع تنش وسترگارد. 16
2-4-2- اصول ترکیب میدان های الاستیک خطی. 18
2-5- معیارهای شکست بنیادی. 20
2-5-1- معیار تنش مماسی ماکزیمم-معیار . 20
2-5-2- نکاتی در مورد معیار تنش مماسی بیشینه. 21
2-5-3- معیار بیشترین نرخ رهایی انرژی- معیار .. 22
2-5-4- معیار کمترین چگالی انرژی کرنشی یا معیار . 23
2-6-ترک و پدیده کینک. 24
2-6-1-ترک های اولیه. 24
2-6-2-ترک های ثانویه. 24
2-6-3-پیشرفت های اخیر در بررسی ترک های ثانویه. 26
2-6-4-پدیده کینک. 27
2-4-5-پیشرفت های اخیر در تحلیل تنش در نوک ترک های کینک 28
فصل سوم: کاربرد روش های عددی در مدل سازی ترک ها
3-1-المان مرزی. 31
3-2- راه حل های تحلیلی و عددی. 31
3-3- مسائل درونی/ بیرونی. 31
3-4- روش های المان مرزی مستقیم و غیر مستقیم. 32
3-5-روش های المان مرزی غیرمستقیم. 33
3-5-1-روش جابجایی- ناپیوستگی. 33
3-5-2-روش جابجایی ناپیوستگی در یک جامد نامحدود. 33
3-5-3-راه حل عددی مسئله ترک تحت فشار. 39
3-5-4- تبدیلات مختصات. 42
3-5-5-ضرایب تاثیر. 45
3-5-6- مسائل بیرونی و درونی در روش جابجایی- ناپیوستگی 48
3-5-7-شرایط تقارن. 49
فصل چهارم: مدل سازی ترک کینک با روش جابجایی ناپیوستگی مرتبه سوم
4-1- مقدمه. 53
4-2- روند تحلیل ترک کینک با استفاده از روش جابجایی ناپیوستگی مرتبه سوم. 54
4-2-1- المان ساده ترک. 54
4-2-2- المان ترک کینک. 57
4-2-3- راه حل نوک ترک. 61
4-3- آنالیز عددی ترک های کینک. 64
4-4-صحت سنجی برنامه.   66
4-4-1- ترک خطی مرکزی. 66
4-4-2- ترک تحت فشار در یک جسم نامحدود. 69
4-4-3- ترک خمیده. 72
4-4-4- گسترش ترک ثانویه در یک ترک خطی شیب دار مرکزی 74


فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- بحث و نتیجه گیری. 81
5-2- پیشنهادات. 83
منابع و مراجع. 84






فهرست اشکال
شکل- -11-الف) المان های محدود، ب)المان های مرزی 4
شکل 1-2- فلوچارت روند کلی تحلیل یک ترک توسط روش المان مرزی 6
شکل 2-1- نمونه های آزمایش الف) تنش فشاری، ب) خمش 3 نقطه ای. 10
شکل 2-2-الف) تاثیر ضخامت نمونه، ب) تاثیر دما 11
شکل 2-3-حالات مختلف مد شکست. 14
شکل 2-4-ترک در یک توده نامحدود تحت بارگذاری مد ترکیبی و الف) شکل بارگذاری، ب) بارگذاری ترک و اجزای تنش مرتبط با آن.. 21
شکل 2-5- الگوی ترک ها در نمونه از پیش ترک خورده تحت مقاومت فشاری تک محوره 25
شکل 2-6-شروع ترک های ثانویه-الف) نمونه شبه هم صفحه، ب)نمونه اریب 26
شکل 2-7-ترک خطی با کینک منفرد 27
شکل3-1-کنتور و کنتور کمکی . 31
شکل 3-2- ترک در یک جامد نامحدود 33
شکل 3-3-اجزای جابجایی ناپیوستگی 34
شکل 3-4- تنش های وارده به سطوح ترک 37
شکل 3-5- ترک با جابجایی ناپیوستگی در المان 38
شکل 3-6-کنتور بسته 41
شکل 3-7- جابجایی ناپیوستگی در راستای دلخواهی از خط سگمنت 42
شکل 3-8- جلوگیری از حرکت جسم سخت برای مسائل بیرونی 49
شکل 3-9-شرایط تقارن برای حالت . 51
شکل 3-10- شرایط تقارن برای محور 52
شکل 3-11-شرایط تقارن برای هر دو محور و 53
شکل 4-1-تغییرات جابجایی ناپیوستگی درجه سوم در راستای ترکی که طول دارد 58
شکل 4-2- هندسه ترک کینک و المان نوک ترک 59
شکل 4-3- مجزا نمودن مرز کینک نزدیک نوک ترک 59
شکل 4-4- جابجا شدن 60
شکل 4-5- قیاس نمودن 61
شکل 4-6- متوسط گیری 61
شکل 4-7- هندسه المان نوک ترک 63
شکل 4-8- تقسیم بندی المان خاص نوک ترک توسط به کارگیری 4 گره در روش جابجایی ناپیوستگی مرتبه سوم 64
شکل 4-9- فلوچارت الگوریتم محاسبه ترک کینک توسط برنامه 67
شکل 4-10-ترک خطی مرکزی با درجه تحت نیروی کششی 68
شکل 4-11-ضریب تمرکز تنش نرمال شده مد شکست یک براساس تعداد متفاوت گره ها(ترک خطی 30 درجه) 69
شکل 4-12-ضریب تمرکز تنش نرمال شده مد شکست یک براساس تعداد متفاوت گره ها (ترک خطی 45 درجه) 70
شکل 4-13-ترک خطی تحت فشار از جداره داخلی 71
شکل 4-14-جابجایی ناپیوستگی نرمال در راستای صفحات ترک تحت فشار برای نسبت 73
شکل 4-15-توزیع تنش نرمال وارده در خارج از نوک ترک براساس فاصله از نوک ترک 74
شکل 4-16- ترک منحنی با زاویه 45 درجه 75
شکل 4-17-نرخ رهایی انرژی کرنشی ترک خمیده 45 درجه برای 0.5 درجه المان نوک ترک در تعداد متفاوت گره ها 77
شکل 4-18-زاویه شروع ترک خمیده 45 درجه برای المان نوک ترک 0.5 درجه با تعداد متفاوت گره 78
شکل 4-19- جهات قراردادی مربوط به گسترش ترک ثانویه از دو طرف ترک پیش حضور داشته در سنگ 75
شکل 4-20- گسترش ترک ثانویه در نوک های ترک خطی مرکزی با زاویه 45 درجه 76
شکل 4-21-نمای جزیی ترک ثانویه منتشر شده از نوک چپ ترک 76
شکل 4-22-نمای جزیی ترک ثانویه منتشر شده از نوک راست ترک 77





فهرست جداول
جدول 2-1- شروع ترک های باله ای و برشی تحت تنش فشاری تک محوره 27
جدول 4-1- مقادیر ضریب تمرکز تنش نرمال شده مد شکست یک برای ترک خطی 30 و 45 درجه 65
جدول 4-2- جابجایی ناپیوستگی نرمال در راستای صفحات ترک 68
جدول 4-3-تنش نرمال وارده در خارج از نوک ترک براساس فاصله از نوک ترک 69
جدول 4-4-نرخ رهایی انرژی کرنشی برای ترک خمیده با زاویه 45 درجه 72
جدول 4-5-زاویه شروع ترک برای ترک خمیده با زاویه 45 درجه 72
جدول 4-6- راستای گسترش ترک های ثانویه از دو سر یک ترک خطی مرکزی با زاویه 45 درجه 74
جدول4-7-ضرایب شدت تنش مد شکست I و II دو طرف ترک خطی مرکزی با زاویه 45درجه…………………………………………………………………………………………………………………………………………..75

واریانس تعهد سازمانی را پیش بینی نمایند. 4- ابعاد سازگاری، برون گرایی و وظیفه شناسی شخصیت پیش بینی کننده ی مثبت و معنادار دلبستگی شغلی کارکنان می باشند و قادرند 11 درصد از واریانس دلبستگی شغلی را پیش بینی نمایند.

1- با توجه به نتایج به دست آمده، پیشنهاد می شود كه سازمان ها به منظور در خدمت گرفتن نیروهای متعهد و دلبسته، قبل از استخدام از آن ها آزمون های شخصیتی بگیرند.

2- پیشنهاد می گردد که کار گروهی با عنوان راهکارهای افزایش تعهد و دلبستگی شغلی تشکیل تا با آسیب شناسی، نقاط ضعف را به قوت و تهدیدات به فرصت تبدیل گردد.

3- توجه بیشتر به خصوصیات شخصیتی از جمله ابعاد سازگاری، برون گرایی و وظیفه شناسی در زمینه انتصاب کارکنان.

کلمات کلیدی: ویژگی های شخصیتی، تعهد سازمانی، دلبستگی شغلی

فصل نخست

کلیات پژوهش

  مقدمه:

 

1ـ5ـ1. هدف اصلی. 7

1ـ5ـ2. اهداف فرعی. 7

1ـ6. روش‌شناسی تحقیق. 7

1ـ6ـ1. روش تحقیق. 7

1ـ6ـ2. روش گردآوری داده‌ها 8

1ـ6ـ3. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 8

1ـ6ـ4. جامعه آماری و حجم نمونه. 8

1ـ7. محدودیت‌های تحقیق. 9

1ـ8. تعریف نظری واژگان تحقیق. 9

1ـ9. تعریف عملیاتی واژگان تحقیق. 10

1ـ10. قلمرو تحقیق. 11

1ـ10ـ1. قلمرو مکانی تحقیق. 11

1ـ10ـ2. قلمرو زمانی تحقیق. 11

فصل دوم

مقدمه. 13

بخش اول: سیستم‌های اطلاعات مدیریت (MIS) 14

2ـ1ـ1. عصر اطلاعات. 14

2ـ1ـ2. سیستم‌های اطلاعات مدیریت و سیستم‌های اطلاعاتی. 15

2ـ1ـ3. روند تکامل MIS. 18

2ـ1ـ4. نقش تفکر سیستمی در سیستم‌های اطلاعات مدیریت. 20

2ـ1ـ5. داده‌‌ 21

2ـ1ـ6. اطلاعات. 21

2ـ1ـ7. دانش.. 22

2ـ1ـ8. فرآیند تبدیل داده به دانش.. 23

2ـ1ـ9. نقش اطلاعات در سازمان. 24

2ـ1ـ10. انواع اطلاعات با توجه به سطوح مدیریت. 24

2ـ1ـ10ـ1. اطلاعات برنامه‌های راهبردی. 24

2ـ1ـ10ـ2. اطلاعات برنامه‌های راهکاری. 25

2ـ1ـ10ـ3. اطلاعات برنامه‌های عملیاتی. 25

2ـ1ـ11. انواع اصلی اطلاعات کسب و کار. 26

2ـ1ـ12. نقش سیستم‌های اطلاعات مدیریت در تصمیم‌گیری. 27

2ـ1ـ13. جایگاه ساختاری سیستم‌های اطلاعاتی در سازمان. 29

2ـ1ـ14. طبقه‌بندی سیستم‌های اطلاعاتی از نظر کاربرد 30

2ـ1ـ14ـ1. سیستم‌های اطلاعات مدیریتی (MIS) 30

2ـ1ـ14ـ2. سیستم‌های اطلاعات تولید گزارش (RIS) 30

2ـ1ـ14ـ3. سیستم‌های اطلاعات مدیران ارشد (EIS) 31

2ـ1ـ14ـ4. سیستم‌های اطلاعات راهبردی (SIS) 32

2ـ1ـ14ـ5. سیستم‌های اطلاعات پشتیبان تصمیم (DSS) 32

2ـ1ـ14ـ5ـ1. اهمیت DSS. 33

2ـ1ـ14ـ5ـ2. ویژگی DSS‌ها 33

2ـ1ـ14ـ5ـ3. ابزارها و کاربردهای DSSها 34

2ـ1ـ14ـ6. سیستم‌های پردازش تبادلات یا تراکنش‌ها (TPS) 35

2ـ1ـ14ـ7. سیستم‌های اطلاعات اداری (OIS) 36

2ـ1ـ14ـ8. سیستم‌های مدیریت منابع انسانی (HRS) 37

2ـ1ـ14ـ9. سیستم‌های اطلاعات حسابداری (AIS) 37

2ـ1ـ14ـ10. سیستم‌های اطلاعات تجاری (BIS) 38

2ـ1ـ14ـ11. سیستم‌های اطلاعات تولید (PIS) 39

2ـ1ـ14ـ12. سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) 40

2ـ1ـ14ـ13. سیستم‌های اطلاعات اسنادی (DIS) 40

2ـ1ـ15. فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) 41

2ـ1ـ16. مزایا و محدودیت‌های استفاده از سیستم‌های اطلاعات مدیریت در سازمان. 41

2ـ1ـ16ـ1. فواید و مزایا 42

2ـ1ـ16ـ2. محدودیت‌ها 42

2ـ2ـ1. تصمیم‌گیری. 44

2ـ2ـ2. نقش تصمیم‌گیری در مدیریت. 45

2ـ2ـ3. انواع تصمیم‌گیری‌ها 46

2ـ2ـ4. مدل‌های تصمیم‌گیری. 48

2ـ2ـ4ـ1. مدل کلاسیک/عقلایی تصمیم‌گیری. 49

2ـ2ـ4ـ2. مدل رفتاری تصمیم‌گیری (عقلانیت محدود) 51

2ـ2ـ4ـ2ـ1. نتایج حاصل از عقلانیت محدود 52

2ـ2ـ5. اطلاعات و تصمیم‌گیری. 55

2ـ2ـ5ـ1. نقش اطلاعات در تصمیم‌گیری. 55

2ـ2ـ5ـ2. شرایط محیطی. 57

2ـ2ـ5ـ3. حجم اطلاعات مورد نیاز برای تصمیم‌گیری. 57

2ـ2ـ5ـ4. آزمون‌های اطلاعات. 57

2ـ2ـ6. تصمیم‌گیری فردی. 58

2ـ2ـ7. تصمیم‌گیری گروهی. 60

2ـ2ـ7ـ1. روش‌های تصمیم‌گیری گروهی. 60

2ـ2ـ7ـ1ـ1. روش طوفان مغزی. 60

2ـ2ـ7ـ1ـ2. روش گروه اسمی یا گروه کاغذی. 61

2ـ2ـ7ـ1ـ3. روش دلفی. 61

 

2ـ2ـ8. مقایسه تصمیم‌گیری فردی و گروهی. 61

2ـ2ـ8ـ1. مزیت‌های تصمیم‌گیری گروهی. 62

2ـ2ـ8ـ2. معایب تصمیم‌گیری گروهی. 62

2ـ2ـ9. مشکلات و تنگناهای تصمیم‌گیری. 63

بخش سوم: آشنایی با حوزه علمیه  قم )دفترتبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم) 67

2ـ3ـ1. معاونت آموزش و دانشگاه باقرالعلوم(ع) 67

2ـ3ـ2. معاونت پژوهشی و موسسه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. 67

2ـ3ـ3. معاونت فرهنگی و تبلیغی. 68

2ـ3ـ4. موسسه بوستان کتاب. 68

2ـ3ـ5. موسسه فرهنگی فردوس وسف.. 69

2ـ3ـ6. صندوق قرض الحسنه دفترتبلیغات اسلامی. 70

2ـ3ـ7. مرکز امور بین الملل. 71

2ـ3ـ8. مرکز ملی پاسخ گویی به سوالات دینی. 72

فصل سوم

3ـ1. مقدمه. 74

3ـ2. هدف تحقیق. 74

3ـ3. روش تحقیق. 75

3ـ4. فرضیات تحقیق. 75

3ـ5. متغیرهای تحقیق. 76

3ـ5ـ1. متغیر مستقل. 76

3ـ5ـ2. متغیر وابسته. 76

3ـ6. جامعه آماری. 76

3ـ7. روش نمونه‌گیری و تعیین حجم نمونه. 78

3ـ8. روش گردآوری داده‌ها 80

3ـ9. ابزار جمع‌آوری داده‌ها 80

3ـ9ـ1. اجزای پرسش‌نامه. 80

3ـ9ـ2. مقیاس لیکرت. 81

3ـ9ـ3. روایی (اعتبار) پرسش‌نامه. 82

3ـ9ـ4. پایایی پرسش‌نامه. 83

3ـ10. روش‌های آماری مورد استفاده 83

3ـ10ـ1. آزمون t تک‌نمونه‌ای. 83

3ـ10ـ2. آزمون رتبه‌بندی فریدمن. 84

3ـ10ـ3. استفاده از آزمون‌های تکمیلی. 86

3ـ10ـ4. آزمون ویلکاکسون. 87

3ـ10ـ5. ضریب همبستگی رتبه‌ای (اسپیرمن) 88

فصل چهارم

مقدمه. 91

بخش اول:‌ بررسی ویژگی‌های جمعیتی پاسخ‌دهندگان. 92

نمودار 4ـ1ـ1. نمودار درصد پاسخ‌دهندگان برحسب دانشگاه محل خدمت. 93

4ـ1ـ2. میزان تحصیلات پاسخ‌دهندگان. 93

4ـ1ـ3. وضعیت سنی پاسخ‌دهندگان. 94

4ـ1ـ4. سابقه خدمت پاسخ‌دهندگان. 96

4ـ1ـ5. سمت شغلی پاسخ‌دهندگان. 97

بخش دوم: بررسی فرضیات تحقیق. 99

4ـ2ـ1. بررسی ارتباط «به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت» و «تصمیم‌گیری». 99

4ـ2ـ2. ضریب همبستگی اسپیرمن. 99

4ـ2ـ9. خلاصه نتایج آزمون‌های صورت‌گرفته. 107

بخش سوم: مقایسه و رتبه‌بندی مؤلفه‌های «تصمیم‌گیری». 110

4ـ3ـ1. آزمون فریدمن. 110

4ـ3ـ2. مقایسه مؤلفه‌های «تصمیم‌گیری». 110

فصل پنجم

5ـ1. مقدمه. 115

5ـ2. مرور فرضیات و نتایج آماری فرضیات. 115

5ـ3. تحلیل نتایج فرضیات. 116

5ـ4. پیشنهادات. 117

منابع

منابع و مآخذ 120

منابع فارسی. 120

منابع انگلیسی. 121

سایت‌های اینترنتی. 122

 چکیده تحقیق

 امروزه، سیستم‌های اطلاعات مدیریت نقش بسزایی در سازمان‌ها به‌طور کلی در حوزه علمیه قم و واحدهای تابعه اعم از موسسات و سازمان‌های آموزشی و پژوهشی به‌طور خاص دارند. بررسی جایگاه و وضعیت این سیستم‌ها در محیط‌های آموزشی و تأثیرگذاری آنها بر فعالیت‌های مدیران این سازمان‌ها، با توجه به نقش آموزش و یادگیری در جوامع، اهمیت بسزایی دارد. از این‌رو ، مسئله اصلی در پژوهش ، تأثیر به ‌کارگیری سیستم‌ اطلاعات مدیریت بر تصمیمات مالی مدیران حوزه علمیه استان قم می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی است و از نظر روش، پیمایشی ـ میدانی به شمار می‌آید. روایی و پایایی پرسش‌نامه‌های مورد استفاده که یکی مربوط به سیستم‌های اطلاعات مدیریت و دیگری مربوط به تصمیم‌گیری است، مورد تأیید قرار گرفته‌ است ؛ به‌طوری که روایی آنها از سوی استاد راهنما و افراد متخصص تأیید شد و پایایی (آلفای کرونباخ) آنها نیز، با استفاده از 14 پرسش‌نامه اولیه که به‌طور آزمایشی میان مدیران مربوطه توزیع شده بود، به‌ترتیب 951/0 و 983/0 به دست آمد که بیانگر پایایی بسیار بالای پرسش‌نامه‌ها می‌باشد. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها توسط نرم‌افزار  SPSS ، بیانگر تأیید فرضیات فرعی و فرضیه اصلی تحقیق می باشد که به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت بر تصمیمات مالی مدیران حوزه علمیه قم مورد بررسی قرار گرفت . نتایج این پژوهش، یافته‌های اُبی، فابونمی و آدِبایو را در مورد تأثیرگذاری استفاده از سیستم‌های اطلاعاتی بر تصمیم‌گیری در سازمان ها و موسسات آموزشی، تأیید می‌کنند.

واژه‌های کلیدی:

اطلاعات ، سیستم‌های اطلاعات مدیریت، تصمیمات ، شناسایی مسئله ، شناسایی و ارزیابی راه‌حل‌ها ، انتخاب راه‌حل ، اجرای راه‌حل ، ارزیابی نتایج ، مدیران

 مقدمه

یکی از مهم‌ترین وظایف مدیران ، تصمیم‌گیری است. نوبل[1] و هربرت سایمون[2] (1960) معتقدند که فرآیند تصمیم‌گیری مترادف با مدیریت است ، به‌طوری که تصمیم‌گیری هسته و شالوده تمام وظایف مدیریتی است و تصمیم‌گیری قطعاً برای دستیابی و حفظ مزیت رقابتی شرکت یا سازمان ضروری است (سلی،[3] 1998: 1؛ به نقل از: سرلک و فراتی، 1387: 126ـ127). به گفته بارنارد،[4] تصمیم‌گیری، اصل و اساس وظایف مدیر را تشکیل می‌دهد و مهارت مدیر در تصمیم‌گیری خود را در کارایی وظایف و در کیفیت خدماتی که او ارائه می‌دهد ، نمایان می‌سازد (سعادت، 1372: 4).

دلایل متعددی برای پشتیبانی سیستم‌های اطلاعات مدیریت (MIS)[5] از تصمیم‌گیری وجود دارد که برخی از متداول‌ترین آنها شامل فایق آمدن بر محدودیت‌های فکری انسان در پردازش و ذخیره‌سازی اطلاعات ، تسهیل ارتباطات و تبادل دانش ، کاهش هزینه ، پشتیبانی فنی و حمایت از کیفیت تصمیم‌ها در سازمان‌ می‌باشد (برگرفته از: سرلک و فراتی، 1387: 133ـ134).

به‌طور کلی رابطه اتخاذ تصمیمات و سیستم‌های اطلاعاتی عبارت‌اند از:

فراهم آوردن اطلاعات لازم جهت اخذ تصمیمات مهم و حل مشکلات؛
فراهم آوردن اطلاعات لازم جهت اخذ تصمیمات تکراری و مقایسه‌ای (مؤمنی، 1372: 528؛ به نقل از: سرلک و فراتی، 1387: 134).
خوانندگان در این فصل با عناصر و اجزای تحقیق حاضر، به‌طور کلی، آشنا می‌شوند؛ به‌طوری که مطالعه این فصل، آنها را قادر می‌سازد یک دید جامع و فراگیر از این پژوهش به دست آورند و این می‌تواند آنها را به مطالعه فصل‌های بعدی ترغیب کند. مطالب این فصل شامل بیان مسئله؛ ضرورت انجام تحقیق؛ فرضیات ، اهداف و روش‌شناسی تحقیق؛ محدودیت‌های تحقیق؛ تعریف نظری و عملیاتی واژگان و قلمرو تحقیق است.

 

1ـ2. بیان مسئله

بررسی و تحلیل نقش سیستم‌های اطلاعات مدیریت (MIS) در سازمان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چراکه چگونگی جمع‌آوری ، ذخیره ، پردازش ، انتشار و استفاده از اطلاعات در جهت رسیدن به اهداف سازمانی، امری حیاتی به شمار می‌آید. دانشگاه‌ و مراکز آموزشی و پژوهشی نیز از این امر مستثنا نیستند و هر گونه تحقیق و پژوهش در رابطه با چگونگی‌ به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعاتی در آنها، می‌تواند گام مؤثری در جهت بهره‌برداری هر چه بیشتر از این سیستم‌ها بردارد.

با توجه به اینکه در دفترتبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مشکلات و نواقصی در به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت وجود دارد، پژوهش حاضر می‌کوشد با ارزیابی جایگاه و نقش سیستم‌های اطلاعاتی در این سازمان‌ و تأثیرات آنها بر تصمیمات مدیران مربوطه ، اشکالات موجود را ارزیابی کرده و پیشنهاداتی در جهت رفع و یا کاهش آنها ارائه کند. عمده مسائل و مشکلات موجود در واحدهایی که در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم است عبارت‌اند از:

فقدان روش‌ها و رویه‌های مشخص در فراهم‌سازی و تأمین اطلاعات؛
گردآوری اطلاعات با محتوا‌ها و شکل‌بندی‌ (فرمت)‌های مختلف در قالب یک نوع طبقه‌بندی؛
عدم سازوکار مشخص در ثبت و ذخیره اطلاعات؛
نامرتب و پراکنده بودن اطلاعات بایگانی‌شده از لحاظ شکل‌بندی و محل قرارگیری؛
تأخیر در بازیابی اطلاعات ذخیره‌شده؛
الگوها و قالب‌های ثابت و همیشگی در چگونگی نمایش اطلاعات‌ ارزیابی‌شده؛
خطا و اشتباه در تجزیه و تحلیل اطلاعات؛
عدم وجود رسانه رسمی واحد برای انتقال اطلاعات به افراد ذی‌ربط و به دنبال آن، بروز پدیده شایعه‌پراکنی؛
اِهمال و سستی در ارائه اطلاعات جدید؛
عدم وجود خط‌مشی‌ها و سیاست‌های مشخص در استفاده از اطلاعات در فرآیندهای سازمانی؛
فقدان فرآیندهای رسمی جهت به‌کارگیری بازخورد اطلاعاتی از افراد؛
کیفیت پایین مدیریت و تصمیم‌گیری‌های سازمانی به دلیل نبودِ اطلاعات مناسب (درست، به‌‌هنگام و…).
بنابراین، مسئله اصلی تحقیق حاضر را می‌توان این‌گونه بیان کرد: آیا تأثیرات به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت بر تصمیمات مالی مدیران حوزه علمیه قم چگونه است ؟ گفتنی است در پژوهش حاضر، تأثیرات این سیستم‌ها بر کل فرآیند تصمیم‌گیری، شامل شناسایی مسئله، شناسایی و ارزیابی راه‌حل‌ها، انتخاب راه‌حل، اجرای راه‌حل و ارزیابی نتایج مد نظر قرار گرفته است.

 

1ـ3. ضرورت انجام تحقیق

امروزه هر سازمانی اعم از انتفاعی و غیرانتفاعی، از وجود بی‌ثباتی، ناشناخته‌های متغیرهای چرخه‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در وحشت است، به‌طوری که مدیران همواره با جستجو و کاوش درباره عوامل و پدیده‌های آن می‌کوشند تا درصدد مقابله با این عوامل برآیند و تأثیرپذیری سازمان را از تلاطم امواج و نوسانات این ناملایمات کاهش دهند (مؤمنی، 1380: 331ـ332). در چنین شرایطی، بخش اعظمی از موفقیت در تصمیم‌گیری که اساس فرآیند مدیریتی است، به اطلاعاتِ در دسترس بستگی دارد و بخشی، وابسته به کارکردهایی است که اجزای فرآیند به شمار می‌روند (آجایی[6] و فادکمی اف.،[7] 2007: 110). بنابراین، مدیران و تصمیم‌گیرندگان می‌توانند با به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت که وظایف جمع‌آوری، پردازش، ذخیره و انتشار اطلاعات در سازمان را بر عهده دارند، بر محیط متغیر و پیچیده امروز فایق آیند.

تاکنون تحقیقات و پژوهش‌های زیادی پیرامون سیستم‌های اطلاعات مدیریت به‌طور عام، و رابطه آن با تصمیم‌گیری در سازمان‌ها به‌طور خاص، انجام گرفته، اما می‌توان گفت بستر مطالعاتی بیشتر آنها، محیط‌های غیر حوزوی (غیر دانشگاهی و غیرآموزشی) بوده است. تفاوت پارامتر‌های اطلاعاتی و تصمیم‌گیری در یک سازمان دانشگاهی و آموزشی با دیگر مؤسسات و شرکت‌ها، لزوم توجه بیشتر را به محیط‌های دانشگاهی و آموزشی نشان می‌دهد. پرواضح است که جایگاه سیستم‌های اطلاعاتی در این محیط‌ها و نقش آنها در ارائه اطلاعات جهت تصمیم‌گیری مدیران، اهمیت بالاتری نسبت به دیگر سازمان‌ها دارد؛ چراکه مأموریت اصلی سازمان‌های پژوهشی و دانشگاهی که تولید علم و بالندگی افراد است، در میان همه جوامع از ارزش بیشتری برخوردار است و این امر، مدیران این سازمان‌ها را وامی‌دارد تا در انجام فعالیت‌های مدیریتی‌شان که زیربنای همه آنها تصمیم‌گیری است، دقت و توجه بیشتری داشته باشند. همچنین، ارزیابی و بررسی ‌تأثیرات به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت بر تصمیم‌گیری مدیران حوزه علمیه، می‌تواند نگرش و دید تازه‌ای را پیش‌روی توسعه‌دهندگان و کاربران سیستم‌های اطلاعاتی قرار دهد و آنها را با منافع و مزایا، و حتی مشکالات به‌کارگیری این سیستم‌ها در چنین سازمان‌هایی آشنا سازد.

گفتنی است عدم توجه یا کم‌توجهی به انجام چنین پژوهش‌هایی می‌تواند باعث عقب‌ماندگی سازمان‌های آموزشی و پژوهشی از دیگر سازمان‌ها و شرکت‌ها شود، به‌طوری که هر روزه شاهد افت کیفیت در تمام جنبه‌ها و وظایف این سازمان‌ها خواهیم بود؛ به عبارت دیگر، اگر تحقیقات و بررسی‌های اندکی در مورد سیستم‌های اطلاعات مدیریت و تأثیرات آنها در محیط‌های دانشگاهی و پژوهشی انجام گیرد، ممکن است مدیران و همه کسانی که در این سازمان‌ها فعالیت می‌کنند و به‌نوعی با سیستم‌های اطلاعاتی سروکار دارند، با تمام منافع و مزایا، و حتی محدودیت‌های به‌کارگیری این سیستم‌ها آشنا نشوند و به همین دلیل نتوانند به‌خوبی از عهده وظایف مدیریتی و اطلاعاتی خود برآیند.

بنابراین، پژوهش حاضر با در نظر گرفتن ضرورتِ توجه به این موضوع، بر آن است تا نقش سیستم‌های اطلاعات مدیریت در تصمیم‌گیری مدیران حوزه علمیه قم را بررسی و تحلیل کند.

 1ـ4. فرضیات تحقیق

این پژوهش شامل یک فرضیه اصلی است که آن را می‌توان بر اساس مدل عقلایی فرآیند تصمیم‌گیری (برگرفته از: هَچ،[8] 1385: 2/438) به پنج فرضیه فرعی بسط داد:

 1ـ4ـ1. فرضیه اصلی

بین به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت و تصمیمات مالی مدیران حوزه علمیه قم رابطه معنی‌داری وجود دارد.

1ـ4ـ2. فرضیات فرعی

ـ بین به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت و شناسایی مسئله رابطه معنی‌داری وجود دارد؛

ـ بین به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت و شناسایی و ارزیابی راه‌حل‌ها رابطه معنی‌داری وجود دارد؛

ـ بین به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت و انتخاب راه‌حل رابطه معنی‌داری وجود دارد؛

ـ بین به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت و اجرای راه‌حل رابطه معنی‌داری وجود دارد؛

ـ بین به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت و ارزیابی نتایج رابطه معنی‌داری وجود دارد.

 1ـ5. اهداف تحقیق

این تحقیق به منظور تحقق اهداف زیر انجام می‌شود:

 1ـ5ـ1. هدف اصلی

افزایش شناخت مدیران از تأثیرات به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعات مدیریت بر تصمیمات مالی در محیط‌های علمی و فرهنگی  و بهره‌مندی از نتایج آن.

1ـ5ـ2. اهداف فرعی

ـ شناخت بهتر سیستم‌های اطلاعات مدیریت و تأثیرات حاصل از به‌کارگیری آنها؛

ـ آشنایی با مشکلات سیستم‌های اطلاعات مدیریت و چگونگی رفع و یا کاهش آنها؛

ـ آشنایی با فرآیند تصمیم‌گیری و مدل‌های اتخاذ تصمیم در سازمان؛

ـ شناسایی نقش سیستم‌های اطلاعات مدیریت در هر کدام از مراحل فرآیند تصمیم‌گیری.

 1ـ6. روش‌شناسی تحقیق

1ـ6ـ1. روش تحقیق

پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی است و از نظر روش، پیمایشی ـ میدانی به شمار می‌آید. به عبارت دیگر، موضوع این تحقیق، بررسی شرایط موجود سیستم‌های اطلاعات مدیریت و رابطه آن با تصمیم‌گیری مالی مدیران در حوزه علمیه (دانشگاه‌ها و مؤسسات) می‌باشد و داده‌ها از طریق توزیع پرسش‌نامه در میان تعدادی از مدیران مربوطه جمع‌آوری شده‌‌اند.

 1ـ6ـ2. روش گردآوری داده‌ها

در این تحقیق از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شده است. در روش کتابخانه‌ای با مطالعه کتب و مقالات، مطالب مربوط به ادبیات موضوع جمع‌آوری شده و در روش میدانی، با تجزیه و تحلیل پرسش‌نامه‌های توزیع‌شده، داده‌ها گردآوری شده‌اند.

 1ـ6ـ3. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها

در پژوهش حاضر برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS[9] و از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی، شامل آزمون t تک‌نمونه‌ای، آزمون فریدمن[10] و ضریب همبستگی اسپیرمن[11] استفاده شده است.

 1ـ6ـ4. جامعه آماری و حجم نمونه

جامعه آماری این تحقیق، مدیران حوزه علمیه قم، به تعداد 155 نفر و در سمت‌های شغلی ریاست، قائم‌مقام، معاون، مدیر و سرپرست می‌باشند که با استفاده از فرمول   ، 78 نفر از این مدیران به عنوان حجم نمونه انتخاب شده‌اند.

 1ـ7. محدودیت‌های تحقیق

طبیعتاً هر پژوهشی در حین انجام با یک‌سری محدودیت‌ها و موانع مواجه می‌شود. این تحقیق نیز از این امر مستثنا نبوده و با محدودیت‌هایی به شرح زیر روبه‌رو بوده است:

عدم همکاری مسئولان بعضی از واحدها با پژوهشگر در جهت ارائه اطلاعات؛
نبود چارت سازمانی بعضی از واحدها در وب‌سایت رسمی آنها؛
وجود تفاوت بین چارت سازمانی با آنچه که رسماً در عمل وجود دارد در بعضی از واحدها؛
عدم مشارکت برخی از مدیران در تکمیل پرسش‌نامه‌ها.
1ـ8. تعریف نظری واژگان تحقیق

اطلاعات: داده‌های مربوط و هدفدار هستند که از پردازش، سازمان‌دهی و ترکیب داده‌ها ایجاد می‌شوند تا آگاهی بیشتری را به فرد منتقل کنند (هویدا و بهنامی‌راد، 1387).

سیستم‌‌های اطلاعات مدیریت: سیستمی یکپارچه و مبتنی بر رایانه است که اطلاعات لازم برای حمایت از عملیات و تصمیم‌گیری را فراهم می‌کند. عناصر اصلی این سیستم عبارتند از: 1. سیستمی یکپارچه برای خدمت به تعداد زیادی کاربر، 2. سیستمی رایانه‌ای که نرم‌افزارهای اطلاعاتی را از طریق پایگاه اطلاعات به هم مرتبط می‌کند، 3. رابط بین کاربر ـ ماشین که به جستجوهای فوری و موقتی پاسخ می‌دهد، 4. ارائه اطلاعات به تمام سطوح مدیریتی و 5. پشتیبانی از عملیات و تصمیم‌گیری (آواد،[12] 1988: 5؛ به نقل از: سرلک و فراتی، 1387: 22).

تصمیم‌گیری: تصمیم‌گیری را می‌توان به عنوان فرآیندی تعریف کرد که شامل تعریف مسئله، ارزیابی راه‌حل‌ها، اتخاذ تصمیم (انتخاب راه‌حل‌ها)، اجرای تصمیم و ارزیابی نتیجه است (بووی،[13] 1993: 172؛ به نقل از: فیضی، 1384: 68).

شناسایی مسئله: مسئله عبارت است از چیزی که از توان سازمان برای رسیدن به هدف می‌کاهد؛ به دیگر سخن، مسئله بر وضعیتی دلالت دارد که سازمان را از کسب اهدافش

2-1 مقدمه……………….. 8

2-2 سیستم مدیریت دانش……………….. … 8

2-2-1 مفهوم دانش………………. …. 8

2-2-2 مفهوم مدیریت دانش……………….. … 9

2-2-3 استراتژیهای مدیریت دانش……………….. … 10

2-2-4 لزوم مدیریت دانش……………….. … 13

2-2-5 ساختار سازمانی برای مدیریت دانش……………..

2-2-6 سیستم مدیریت دانش چیست؟……………….. 14

2-3 هوش تجاری………………. .. 23

2-3-1 مفهوم هوش تجاری………………. .. 24

2-3-2 هدف هوش تجاری……………….. . 26

2-3-3 اجزای سیستم­های هوش تجاری……………….. . 27

2-3-4 فواید هوش تجاری………………. .. 31

2-3-5 فازهای پیاده­سازی هوش تجاری……………….. . 31

2-3-6 فاکتورهای اصلی موفقیت پروژه­های هوش تجاری…….. 34

2-3-7 چالش­های هوش تجاری……………….. . 35

2-3-8 کاربرد هوش تجاری در سیستم مدیریت دانش………….. 35

2-4 متن کاوی و داده­کاوی………………. 38

2-4-1 خوشه‌بندی……………….. 42

2-4-2 دسته‌بندی………………… 43

2-4-3 کاربرد متن­کاوی در طراحی سیستم مدیریت دانش……… 44

2-5 جمع­ بندی………………… 45

فصل سوم روش شناسی تحقیق…………………. 46

3-1 مقدمه………………. . 47

3-2 متدولوژی CRISP……………….. 

3-1-1 شناخت کسب‌وکار و جمع ­آوری داده………………. 48

3-1-2 آماده ­سازی داده ­ها ………………. 50

3-1-3 مدل­سازی……………….. . 50

3-1-4 مرحله چهارم، ارزیابی………………. .. 51

3-1-5 توسعه………………. . 51

3-2 متدولوژی حلزونی…………… 52

3-3 جمع­ بندی………………… 55

فصل چهارم اجرای تحقیق…………………. 56

4-1 مقدمه……………….. 57

4-2 نرم­افزار و محیط پیاده­ سازی……………… 57

4-3 پیاده‌سازی چارچوب اجرای پروژه ………………. 58

4-3-1 پیاده­ سازی مرحله اول، شناخت کسب‌وکار و جمع ­آوری داده……. 58

4-3-2 پیاده­ سازی مرحله دوم، آماده ­سازی داده­ ها ………………. 58

4-3-3 پیاده­سازی مرحله سوم، مدل­سازی………………… 59

4-3-4 پیاده­سازی مرحله چهارم، ارزیابی………………… 61

4-3-5 مرحله پنجم، توسعه……………….. 61

4-4 جمع­ بندی………………… 63

فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهاد برای تحقیقات آتی……… 64

5-1 مقدمه……………….. 65

5-2 خلاصه تحقیق………………. 65

5-3 نتایج کاربردی تحقیق………………… 66

5-4 نوآوری‌های تحقیق………………… 57

5-5 محدودیت­های تحقیق………………… 67

5-6 پیشنهاد برای تحقیقات آتی………………… 67

فهرست مراجع………………… 68

چکیده:

 

امروزه یکی از سرمایه های بنیادی و اساسی هر سازمانی نیروی انسانی موجود در آن سازمان می­باشد که نقش عمده­ای را در ایجاد ارزش برای سازمان به عهده دارند. بنا به دلایل متعددی هر سازمانی در طول حیات خود تعداد زیادی از نیروی انسانی خود را از دست می­دهد که در نتیجه نیروی انسانی جدیدی به جای این افراد وارد سازمان می­شوند. آنچه که در این بین باید مورد توجه قرار گیرد اینست که نیروی انسانی قبلی دانش گرانبهایی را در طول سال­ها فعالیت در سازمان بدست آورده است که با خود از سازمان خارج می کند. در این پروژه با رویکرد هوش تجاری نرم افزاری کاربردی برای مدیریت دانش کارکنان ارایه شده است. با استفاده از الگوریتم متن­کاوی ابتکاری ارائه شده در این نرم­افزار می­توان هر لحظه دانش نیروی انسانی شاغل در سازمان را ذخیره کرده و دانش مفیدی را از آن استنباط کرد. با استفاده از نمودار نگاشت موجود در این نرم­افزار نیز در هر لحظه می­توان یک وضعیت از نحوه ارائه خدمت کارمندان را به مشتریان مشاهده نمود.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

اهمیت مقوله دانش در دهه­های اخیر رشد روزافزونی داشته است که این امر ناشی از تمرکز بر دانش به عنوان یکی از منابع استراتژیک سازمان می­باشد. امروزه سازمان­ها یکی از راه­های تمایز خود از سازمان­های دیگر را در افزایش میزان دانش بنیانی سازمانی خود جستجو می­کنند تا بتوانند از طریق آن به سطوح بالاتری از کارایی و نوآوری دست یابند. توانایی سازمان­ها در یکپارچه سازی و هماهنگ نمودن دانش به عنوان یکی از راه­های دستیابی و حفظ مزیت­های رقابتی تلقی می­گردد. در این پروژه با بهره گیری از تکنیک­های هوش تجاری از قبیل متن کاوی دانش سازمانی در مرحله اول ذخیره شده و سپس با استفاده از الگوریتم ژنتیک دانش جدیدی را به پایگاه داده افزوده ایم. در نهایت کل پروژه را در قالب یک نرم افزار کامپیوتری که قابل نصب بر روی تمام سیستم­های کامپیوتری است، ارائه می­دهیم.

2-1- اهداف تحقیق

حفظ و نگهداری کارمندان با تجربه در هر سازمانی یکی از چالش­های اساسی در واحد نیروی انسانی به شمار می­رود که با توجه به سابقه آنها و میزان کارایی­شان با مشکلاتی همراه است. آنچه که در این میان بیشتر نمود پیدا می­کند دانش و تجربه­ای است که هر کارمند هنگام خروج از سازمان با خود از سازمان خارج می­کند. این تحقیق در راستای ایجاد سیستمی برای ثبت و بهره­گیری از این دانش در تمام قسمتهای یک سازمان خدماتی یا تولیدی قدم بر می­دارد. ایجاد دانش جدید از دانش موجود یک ایده محوری می­باشد که این تحقیق در پی رسیدن به آن است.

3-1- اهمیت و ضرورت تحقیق

ضرورت این تحقیق با پیشرفت سریع رقابت بین سازمان­ها مرتبط است. دانش در سازمان­های امروزی به عنوان یکی از عوامل کلیدی موفقیت[1] سازمان­ها تلقی می­گردد. به همین جهت مدیریت دانش در سازمان­ها از اهمیتی ویژه برخوردار گردیده است. سازمان­ها در دنیای رقابتی امروز تلاش می­کنند از بهترین متخصصان و کارمندان برای انجام پروژه­های خود بهره جویند. ارزش افرینی برای هر سازمان توسط متخصصان آن شرکت یا سازمان انجام می­گیرد. که در این میان نیاز به روش یا سیستمی هست که بتواند تجربیات ارزشمند آنها را در حین کار یا در زمان رویارویی با مشتری ثبت کرده و در کل سازمان برای دیگر کارمندان نیز به اشتراک بگذارد.

توانایی پاسخ سریع و موثر به تغییرات نیازهای مشتریان، نیازمند اتخاذ تصمیمات سریع مدیریتی است که بدون بررسی و تحلیل دقیق داده­ها و اطلاعات رخ نخواهد داد، از طرفی بررسی همه­ی داده­ها وقت­گیر است و با پاسخ سریع به نیازها مغایرت دارد؛ پس باید از هوش تجاری برای اتخاذ سریع تصمیمات مدیریتی با تحلیل داده­های مفید استفاده نمود.

4-1- فرضیات تحقیق

– برای ارائه یک نرم­افزار مدیریت دانش در سازمان نیاز به یک ابزار برنامه نویسی قدرتمند می­باشد که ما در اینجا از جاوا [2](نسخه 1.8) استفاده کرده ایم.

– با ورود هر دانش جدید به سیتم، کل دانش به روز رسانی می­شود.

– با الگوریتمی مثل الگوریتم ژنتیک [3]می­توان دانش جدید را از دانش و اطلاعات موجود استخراج نمود.