فهرست نمودارها                                                                                                                              ز

فهرست شکل ها                                                                                                                               س

چکیده                                                                                                                                            ص

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه                                                                                                                                                          1

فصل دوم : ادبیات و پیشینه پژوهش

2-1)حشره آفت                                                                                                                                     3

2-1-1) مناطق انتشار                                                                                                                              3

2-1-2)اهمیت اقتصادی                                                                                                                             3

2-1-3) شکل شناسی                                                                                                                               4

2-1-4)زیست شناسی                                                                                                                              6

2-1-5)نحوه خسارت                                                                                                                               8

2-1-6)مقایسه مگس مینوز و پروانه مینوز گوجه فرنگی                                                                                     12

2-1-7 )کنترل                                                                                                                                     13

2-1-7-1)روش های فیزیکی                                                                                                                   13

2-1-7-2) روش های زراعی                                                                                                                  13

2-1-7-3)کنترل بیولوژیک                                                                                                                       13

2-1-7-4) تله های فرمونی                                                                                                                    14

2-1-7-5) کنترل شیمیایی                                                                                                                       15

2-2- قارچهای پاتوژن حشرات                                                                                                                16

2-2-1)تاریخچه استفاده از قارچ ها برای کنترل حشرات زیان آور                                                                       16

2-2-2)قارچ های بیمارگر حشرات                                                                                                              17

2-2-2-1) قارچ Beauveria bassiana                                                                                                   18

الف)قدمت و اهمیت                                                                                                                              18

ب)برخی از جدایه های گونه B.bassiana در ایران                                                                                       20

ج) شکل شناسی و زیست شناسی                                                                                                               20

د)هاگ زایی قارچ                                                                                                                                  21

ه)طیف میزبانی                                                                                                                                     22

2-2-2-2) قارچ Metarhizium anisopliae                                                                                            22

الف) قدمت واهمیت                                                                                                                               22

ب) شکل شناسی                                                                                                                                  23

2-2-3) نیاز های زندگی قارچ های بیماری زای   حشرات                                                                                   24

2-2-3-1) نیازهای غذایی                                                                                                                      24

2-2-3-2) نیازهای محیطی                                                                                                                       25

2-2-3-3) سایر عوامل محیطی موثر بر قارچ                                                                                                 27

2-2-4) مراحل ایجاد بیماری                                                                                                                    27

2-2-5) مسیرهای ایجاد آلودگی                                                                                                                 27

2-2-6)استقرار اسپور در سطح بدن حشره                                                                                                    28

2-2-7) انباشته شدن قارچ در حفره عمومی بدن                                                                                             28

2-2-8) علائم بیماری و تاثیر عوامل محیطی                                                                                                29

2-3)استفاده از باکتری به منظور کنترل میکروبی آفت                                                                                       29

2-3-1)باکتری Bacillus thuringensis                                                                                                    30

2-3-1-1) تاریخچه Bacillus thuringensis                                                                                             31

2-3-1-2)Bacillus thuringensis چگونه کار می کند؟                                                                               32

2-3-1-3)Bacillus thuringensis پناهگاهی برای محصولات                                                                         33

2-3-1-4)کریستال های Bacillus thuringensis                                                                                       33

2-3-1-5) گیاهان تراریخته  Bacillus thuringensis                                                                                 33

2-3-1-6) ریسک های بالقوه ناشی از کاربرد Bacillus thuringensis                                                               34

2-3-1-7) مشخصات باکتری و توکسین آن                                                                                                  34

2-3-1-8)طرز تهیه B. thuringensis                                                                                                     34

2-3-1-9) موارد مصرفی باکتری در کنترل میکروبی                                                                                        35

2-3-1-10)مزایا و معایب استفاده از B. thuringensis                                                                                   35

 

فصل سوم : فرآیند پژوهش

3-1) حشره میزبان(جمع آوری و پرورش آزمایشگاهی)                                                                                    37

3-2)قارچ های بیمارگر                                                                                                                           39

3-2-1) جمع آوری و شناسایی قارچ                                                                                                          39

3-2-2) کشت و نگهداری جدایه ها                                                                                                           39

3-2-3)تهیه سوسپانسیون هاگ                                                                                                                   40

3-2-4) آزمایش زنده مانی                                                                                                                      42

3-3) روش زیست سنجی                                                                                                                       42

3-4)روش تجزیه و تحلیل داده ها                                                                                                            43

3-5) آزمایشات اولیه تعیین غلظت های محدوده LD50                                                                                   44

فصل چهارم : یافته های پژوهش

1-4)ارزیابی اثر قارچ M.anisopilae بر روی لارو سن 1 پروانه مینوز گوجه فرنگی                                                45

2-4)ارزیابی اثر قارچ M.anisopilae بر روی لارو سن 3 پروانه مینوز گوجه فرنگی                                                48

3-4)ارزیابی اثر قارچ B.bassiana بر روی لارو سن 1 پروانه مینوز گوجه فرنگی                                                  51

4-4)ارزیابی اثر قارچ B.bassiana بر روی لارو سن 3 پروانه مینوز گوجه فرنگی                                                    53

5-4)ارزیابی اثر باکتری B.t بر روی لارو سن 1 پروانه مینوز گوجه فرنگی                                                          56

6-4)ارزیابی اثر باکتریB .t بر روی لارو سن 3 پروانه مینوز گوجه فرنگی                                                            59

فصل پنجم : بحث ونتایج

نتیجه گیری کلی                                                                                                                                  62

پیشنهادات                                                                                                                                          66

پیوست­ها

داده های تحقیق                                                                                                                                     67

منابع

فارسی                                                                                                                                                73

لاتین                                                                                                                                                 74

چکیده انگلیسی                                                                                                                                    85

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                            صفحه

جدول 1-3) تیمارهای قارچی و باکتریایی بکار رفته در آزمایشات اولیه                                                                 44

جدول 1-4) میانگین درصد مرگ و میر لاروهای سن 1 مینوز گوچه فرنگی                                                            45

جدول 2-4) مقدار غلظت های قارچ M.a برای لارو سن 1 پروانه مینوز گوجه فرنگی                                               45

جدول 3-4)پروبیت نتایج اولیه برای تعیین LC50.روی لارو سن 1 پروانه مینوز گوجه فرنگی با قارچ M.a                     47

جدول4-4) میانگین درصد مرگ و میر لاروهای سن 3 مینوز گوچه فرنگی(M.a)                                                     48

جدول 5-4) مقدار غلظت های قارچ M.a برای لارو سن 3 پروانه مینوز گوجه فرنگی                                              48

جدول 6-4) پروبیت نتایج اولیه برای تعیین LC50.روی لارو سن 1 پروانه مینوز گوجه فرنگی با قارچ M.a                   50

جدول 7-4) میانگین درصد مرگ و میر لاروهای سن 1 مینوز گوچه فرنگی(B.b)                                                    51

جدول 8-5) مقدار غلظت های قارچ B.b برای لارو سن 1 پروانه مینوز گوجه فرنگی                                                51

جدول 9-4) پروبیت نتایج اولیه برای تعیین LC50.روی لارو سن 1 پروانه مینوز گوجه فرنگی با قارچ B.b                     52

جدول 10-4) میانگین درصد مرگ و میر لاروهای سن 3 مینوز گوچه فرنگی(B.b)                                                    53

جدول 11-4) مقدار غلظت های قارچ B.b برای لارو سن 3 پروانه مینوز گوجه فرنگی 55

جدول 12-4) پروبیت نتایج اولیه برای تعیین LC50.روی لارو سن 3 پروانه مینوز گوجه فرنگی با قارچ B.b                  56

جدول 13-4)میانگین درصد مرگ و میر لاروهای سن 1 مینوز گوچه فرنگی(Bt)                                                       56

جدول14-4) مقدار غلظت های باکتری B.t برای لارو سن 1 پروانه مینوز گوجه فرنگی                                              56

جدول15-4 ) پروبیت نتایج اولیه برای تعیین LC50.روی لارو سن 1 پروانه مینوز گوجه فرنگی با باکتری Bt                   57

جدول16-4) میانگین درصد مرگ و میر لاروهای سن 3 مینوز گوچه فرنگی(Bt)                                                     58

جدول 17-4) مقدار غلظت های باکتری Bt برای لارو سن 3 پروانه مینوز گوجه فرنگی                                             59

جدول18-4 ) پروبیت نتایج اولیه برای تعیین LC50.روی لارو سن 3 پروانه مینوز گوجه فرنگی با باکتری Bt                   60

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                                               صفحه

نمودار1-4) مقایسه درصد مرگ ومیراصلاح شده لارو های سن 1 پروانه مینوز گوجه فرنگی در اثر قارچ M.a                                              46

نمودار 2-4) مقایسه درصد مرگ ومیراصلاح شده لارو های سن 3 پروانه مینوز گوجه فرنگی در اثر قارچ M.a                                               49

نمودار3-4) مقایسه درصد مرگ ومیراصلاح شده لارو های سن 1 پروانه مینوز گوجه فرنگی در اثر قارچ B.b                                 51

نمودار 4-4) مقایسه درصد مرگ ومیراصلاح شده لارو های سن 3 پروانه مینوز گوجه فرنگی در اثر قارچ B.b                                 54

نمودار 5-4) مقایسه درصد مرگ ومیراصلاح شده لارو های سن 1 پروانه مینوز گوجه فرنگی در اثر باکتری Bt                              56

نمودار6-4) مقایسه درصد مرگ ومیراصلاح شده لارو های سن 3 پروانه مینوز گوجه فرنگی در اثرباکتری Bt                                 60

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شکل ها

عنوان                                                                                                                              صفحه

شکل 2-1) نقشه پراکنش و مهاجرت شب پره مینوز برگ گوجه فرنگی آز امریکای لاتین به مدیترانه و خاورمیانه                 3

شکل 2- 2)حشره کامل مینوزگوجه فرنگی                                                                                                    4

شکل 2-3) تخم مینوز برگ گوجه فرنگی روی برگ                                                                                          5

شکل 2-4) لارو مینوز برگ گوجه فرنگی                                                                                                      5

شکل 2-5) شفیره مینوز برگ گوجه فرنگی                                                                                                     6

شکل 2-6) مراحل رشدی پروانه مینوز گوجه فرنگی                                                                                         6

شکل2-7) نحوه تغذیه آفت در هر مرحله رشدی                                                                                               7

شکل2-8) لارومینوزبرگ گوجه فرنگی درحال خروج از دالان مادری                                                                     8

شکل9-2) آثارخسارت لارو (تونل لاروی درداخل مزوفیل)                                                                                 9

شکل10-2)برگ خسارت دیده دراثرتغذیه لارو مینوز برگ گوجه فرنگی                                                                11

شکل11-2)بوته های آلوده به مینوز گوجه فرنگی                                                                                            11

شکل12- 2)مقایسه مگس مینوز با پروانه مینوز گوجه فرنگی                                                                               12

شکل 13-2) زنبور P. dignusپارازیتوئید لارو مینوز برگ گوجه فرنگی                                                                14

شکل14-2) زنیورT. pretiosumپارازیتوئید تخم مینوز برگ گوجه فرنگی                                                           14

شکل 15-2) تله قیفی                                                                                                                            15

شکل16-2)تله نوری                                                                                                                               15

شکل17-2)تله نوری شکل                                                                                                                    15

شکل 18-2)تل دلتا                                                                                                                                15

شکل19-2) نمونه کشت شده از قارچ B.bassiana                                                                                         18

شکل20-2) ایزوله از قارچM.anisopilae                                                                                                     21

شکل21-2)شکل شماتیک قارچ M.anisopilae(اقتباس از www.invasive.org)                                                       23

شکل 22-2) شکل ایزوله از قارچ M.anisopilae                                                                                            23

شکل 1-3) تغذیه لارو از برگ (عکس اصلی)                                                                                                 38

شکل 2-3) نحوه انجام آزمایش و شمارش لاروهای مرده در پتری دیش(عکس اصلی)                                            38

شکل 3-3) جدا سازی لارو از بوته های آلوده جمع آوری شده(عکس اصلی)                                                         38

شکل4-3) قارچ B.bassiana(سمت چپ)، قارچ M.anisopilae (سمت راست)                                                39

شکل 5-3) نحوه تقسیم بندی یک لام هموسیتو متر                                                                                         41

شکل 6-3 ) نحوه استفاده از لام هموسیتومتر                                                                                                41

شکل 7-3)   نحوه تهیه سوسپانسیون قارچ B.bassiana(سمت راست)، قارچ M.anisopilae(سمت چپ)                   42

 

 

 

 

 

 

چکیده

در سال های اخیر استفاده از عوامل میکروبی ،قارچ های بیماری زای حشرات و باکتری ها به عنوان جایگیزین سموم شیمیایی در کنترل آفات بسیار مورد توجه قرار رفته است.این ترکیبات جانشین مناسبی برای آفت کش های شیمیایی می باشند و رشد جمعیت حشره را تحت تاثیر میگذارند.در این بررسی ها سه عامل میکروبی از جمله قارچ های بیمارگر B.bassiana و M.anisopliae و باکتری Bt روی لارو سن 1و3 پروانه مینوز گوجه فرنگی مطالعه گردید.آزمایش در شرایط دمایی 27±1 و رطوبت نسبی 5±65٪در انکوباتور در5 غلظت انجام شد.. باکتری Bt بصورت فرم تجاری و قارچ B.bassiana از دانشکده کشاورزی دانشگاه رشت و M.anisopliae از موسسه گیاهپزشکی کشور تهیه و پس از شناسایی ،کشت و تهیه سوسپانسیون ،غلطت های مورد نیاز بدست آمد.در هر یک از ظروف آزمایش 20عدد لارو سن1 وسن 3 که حاوی چند برگ گوجه فرنگی قرار داده شد.بررسی ها در آزمایشات اولیه با استفاده از جدول پروبیت مقدار LC50 هر عامل ،برای هر مرحله لاروی نشان داد. میزان LC50 قارچ B.bassiana  برای لارو سن 1، 5.7*108     اسپور در میلیلیتر و لارو سن 3، 108*9.4 اسپور در میلیلیتر ،قارچ M.anisopliae ،لارو سن1، 107*5.8 اسپور در میلیلیتر ،لارو سن3، 108*4.27 اسپور در میلی لیتر و باکتری Bt ،لارو سن 1، 1.5لیتر در هزار ، لارو سن3، 2 لیتر در هزار بدست آمد. بر اساس این مقادیر غلظت ها برای آزمایش نهایی محاسبه شد.بررسی ها آزمایش نهایی نشان داد، بیشترین درصد مرگ و میر لارو سن 1 مربوط به قارچ M.anisopliae با غلظت   4.3*1014 اسپور در میلیلیتر و برای لارو سن 3 ، مربوط به       قارچ M.anisopliae با غلظت 1.6*1028 اسپور در میلیمتر، 4 روز بعد از تیمار بوده است.

 

واژه کلیدی: عوامل میکروبی ، پروانه مینوز گوجه فرنگی،Metarhizium anisopliae ،Beavueria bassiana ، باکتری B.t ، اثر حشره کشی.

 

 

 

 

 

مقدمه

گوجه ‌فرنگی گیاهی است با نام علمی‌  Ycopersiscom esculentum از خانواده سیب زمینی (solanaceae) که به نام عمومی‌Tomato در جهان مشهور است‌. میوه این گیاه که قسمت اصلی آن است به صورت خام یا پخته در سالاد، انواع سس‌ها، سوپ و انواع مواد غذایی به طور وسیع در جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد‌. مهمترین ترکیبات گوجه‌فرنگی شامل حدود 90 درصد و یا کمی ‌بیشتر آب می‌باشد و بقیه آن را پروتئین، چربی، قندهای مختلف از جمله گلوکز و فروکتوز، ویتامین‌های آ، ث، کا، تیامین، ریبوفلاوین، پانتوتنیک اسید، اسید فولیک، ‌ویتامین ای، اسید آمینه‌های ضروری، املاح معدنی از جمله کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، منیزیم، مس، منگنز، کبالت، روی و آرسنیک می‌باشد و به تازگی وجود ید نیز در گوجه‌فرنگی گزارش شده است‌. طبق آمار منتشر شده از سوی اداره کل آمار و اطلاعات کشور در سال زراعی 1385-86 گوجه فرنگی در سطحی معادل 147462 هکتار ، که 146837 هکتار آن مربوط به کشت آبی میباشد. متوسط عملکرد هکتاری آن 34.3 تن بوده و محصول سالانه آن بالغ بر 5 میلیون تن می باشد.

مینوز برگ گوجه فرنگی یا بید گوجه فرنگی(Tuta absoluta) از جدی ترین و مهم ترین آفات گوجه فرنگی و سیب زمینی در دنیا  محسوب می شود كه از نظر اقتصادی دارای اهمیت بالایی می باشد.
خسارت این حشره روی محصول گوجه فرنگی بین 50 تا 100 درصد می رسد. تولید مثل بالا (تا 12 نسل در سال) مینوز گوجه فرنگی را تبدیل به حشره خطرناكی كرده است.
این آفت بومی آمریكای جنوبی  بوده و اخیرا از تعدادی از استان های غرب، جنوب غرب و جنوبی كشور گزارش گردیده است و می تواند تهدید جدی برای تولید گوجه فرنگی و صنایع وابسته به آن باشد. به دلیل تعداد نسل بالا در سال و تغذیه لاروها از برگ ومیوه ، استفاده از شره کش های شیمیایی تاثیر چندانی در کنترل این آفت ندارد، لذا مطالعه و تحقیق بر روی دیگر عوامل کنترل کننده آفت به لحاظ ملاحظات زیست محیطی و سلامت مصرف کنندگان از اهمیت خاصی برخوردار می باشد (بهداد،1381).

طبق آمار سازمان ملل متحد در سال 2000 ، جمعیت جهان تا سال 2050 بیش از 70٪ افزایش خواهد داشت.در این بین یکی از مشکلاتی که بروز خواهد نمود سوء تغذیه در کشورهای در حال توسعه است(بنایی و همکاران،1374). کنترل آفات بیشتر با استفاده آفت کش های شیمیایی صورت می گیرد. استفاده های مکرر از این مواد طی دهه های متوالی باعث از بین رفتن دشمنان طبیعی ، اختلال در کنترل بیولوژیکی ، اثر روی موجودات غیر هدف آلودگی محیط زیست در خطر قرار گرفتن سلامت انسان، طغیان آفات و بروز مقاومت در آفات هدف گردیده است.با توجه به خسارت های ناشی از حشرات آفت و اثرهای سوء سموم شیمیایی ، تحقیق برای دسترسی به روش ها و ترکیب های کم خطر جهت کنترل آفات اجتناب نا پذیر می باشد (Talukder,Champ & Dyte,1976). در اثر این عوامل و از طرفی دیگر با بالا رفتن سطح آگاهی عموم ، تحقیقات گسترده و مستقیمی برای توسعه استراتژی های جایگزین برای کنترل آفات از جمله مبارزه بیولوژیک در حال انجام میباشد(Brower et al,1995)

هدف از این پژوهش استخراج قارچ های بیمارگر حشرات و بررسی اثر بیماری زایی آنها و نیز بررسی باکتری دارای خاصیت حشره کشی به عنوان جایگزین سموم شیمیایی و انتخاب کشنده ترین و موثرترین دز که بتوان در برنامه های مبارزه تلفیقی با پروانه مینوز گوجه فرنگی بکار برد.

اگر چه ایران به عنوان منطقه خشک محسوب میشود و در نگاه اول استفاده از قارچ ها به عنوان عامل کنترل بیولوژیکی تحت شرایط محتمل به نظر نمی رسد ولی مطالعات نشان داده است که کشور ما از نظر فلور قارچ های بیمار گر بندپایان ، روی حشرات غنی می باشد. پتانسیل فزاینده کنترل بیولوژیک حشرات آفت طی 50 سال اخیر بیشتر در نتیجه شناسایی و توسعه گونه های جدید بیمارگر حشرات بوده است. تعدادی از این شناسایی ها اتفاقی بوده ولی اغلب آنها نتیجه بررسی های منظم و گسترده می باشند. علی رغم موفقیت های گذشته ، اگر بخواهیم که نیازهای افزایش محصولات کشاورزی و کاهش پیوسته در استفاده از سموم شیمیایی را داشته باشیم باید بطور مستمر به شناسایی و توسعه عوامل بیمارگر حشرات بپردازیم. کشاورزی پایدار در قرن بیست و یکم بطور فزاینده ای مبتنی بر کنترل بیولوژیک و سایر روش های مدیریت آفات سازگار با محیط زیست خواهد بودو

امید است نتایج حاصله راهگشای سایر پژوهشگران جهت بکارگیری این باکتری و قارچ ها در برنامه های کنترل تلفیقی آفت پروانه مینوز گوجه فرنگی باشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2-1)حشره آفت

پروانه مینوز گوجه فرنگیTuta absoluta

1-6 تعاریف عملیاتی متغیرها 14

     1-6-1 تعریف عملیاتی ادارک دیداری – حرکتی. 14

     1-6-2 تعریف عملیاتی حافظه فعال. 14

      1-6-3 تعریف عملیاتی اختلال دیکته. 14

فصل دوم: پیشینه پژوهش… 15

2- الف: مبانی نظری.. 16

2-الف-1 تاریخچه ناتوانی های یادگیری.. 16

2-الف-1-1 تعریف دولت فدرال. 17

2-الف-1-2 تعریف انجمن مشترک ملی برای ناتوانی های یادگیری.. 18

2-الف-1-3 تعریف و طبقه بندی.. 19

2-الف-1-4 شیوع. 21

2-الف-1-5 سبب شناسی. 23

2-الف-2 نوشتن و کارکرد آن. 25

2-الف -2-1 ا ختلال در نوشتن. 26

2-الف-2 -2 رابطه  ژنتیک و فعالیت مغز با اختلال املا. 27

2-الف- 2- 3 نظریه های املا. 31

     2-الف-2-3-1 نظریه ی رشدی.. 31

     2-الف-2-3-2 نظریه یادگیری شناختی. 32

     2-الف-2-3-3 نظریه ی زبان شناختی. 32

     2-الف-2-3-4 نظریه فراوانی واژه 33

2 -الف-2-4 انواع خطا های املایی. 33

2-الف-2-5 میزان شیوع اختلال املا. 36

2-الف-3 ادراک… 37

2-الف-3-1 ادراک بینایی و اهمیت آن در یادگیری.. 38

2-الف-3-2 نظریه های ادراکی – دیداری.. 40

2-الف-3-3 مشکلات ادراکی ـ حرکتی. 41

     2-الف-3-3-1 مشکلات ادراک بینایی. 41

      2-الف-3-3-2 مشکلات ادراک شنیداری.. 41

     2-الف-3-3-3 مشکلات ادراک لامسه ای ـ حرکتی. 41

    2 -الف-3-3-4 مشکلات حرکتی. 41

2-الف-4  تاریخچه حافظه فعال. 42

2-الف-4-1 تعریف… 43

2-الف-4-2 طبقه بندی حافظه بر اساس مدت زمان نگه داری اطلاعات.. 43

     2-الف-4-2-1 حافظه ی حسی. 43

     2-الف-4-2-2 حافظه کوتاه مدت.. 44

     2-الف-4-2-3 حافظه  فعال. 44

     2-الف-4-2-4 حافظه بلند مدت.. 45

2-الف-4-3 ساختار. 45

      2-الف-4-3-1 حلقه ی آواشناختی. 45

     2-الف-4-3-2 صفحه ی دیداری فضایی. 46

      2-الف-4-3-3 عامل اجرایی مرکزی.. 47

     2-الف-4-3-4 انباره موقت رویدادی (بافراپیزودیک ) 48

2-الف-4-4 پایه های نوروآناتومیک حافظه ی فعال. 48

2-الف-4-5کارکرد حافظه فعال. 49

2-الف-4-6 مولفه های کارکرد های اجرایی. 51

       2-الف-4-6-1 اولویت.. 51

     2-الف-4-6-2 سازماندهی. 51

     2-الف-4-6-3 حرکت.. 52

2-الف-4-7 مداخله وافزایش کارایی حافظه فعال. 52

2-ب: پیشینه پژوهش… 54

2-ب-1 پژوهش های داخل کشور. 54

2-ب-2 پژوهش های خارج کشور. 57

2-ب-3 جمع بندی.. 61

فصل سوم: روش پژوهش… 62

3-1 روش پژوهش… 63

3-2 متغیرهای پژوهش… 63

3-3 جامعه آماری.. 63

3-4 نمونه و روش نمونه گیری.. 63

3-5 ابزار جمع آوری داده ها 64

3-6 مقیاس هوش تجدید نظر شده هوشی و کسلر برای کودکان( ویسک – آر ) : 64

3-7 آزمون ادراک دیداری – حرکتی بندر – گشتالت : 65

3-8 آزمون حافظه فعال. 66

     3-8-1خرده مقیاس حافظه فعال غیرکلامی. 67

     3-8-2 خرده مقیاس حافظه فعال کلامی. 67

3-9 آزمون دیکته. 67

3-10 روش اجرای پژوهش… 70

3-11 مداخله آموزشی ادارک دیداری حرکتی و حافظه فعال. 70

      3 -11-1 جلسه اول. 71

     3-11-2 جلسه دوم. 71

     3-11-3 جلسه سوم. 71

     3-11-4 جلسه چهارم. 72

 

     3-11-5 جلسه پنجم. 72

     3-11-6 جلسه ششم. 72

     3-11-7 جلسه هفتم. 73

     3-11-8 جلسه هشتم. 73

     3-11-9جلسه نهم. 73

      3 -11-10 جلسه دهم. 74

      3-11-11 جلسه یازدهم. 74

      3-11-12 جلسه دوازدهم. 74

 3-12 تجزیه و تحلیل داده ها 74

فصل چهارم: یافته های پژوهش… 75

4-1- یافته های توصیفی. 76

4-2- یافته های مرتبط با فرضیه ها 78

فصل پنجم:بحث و نتیجه گیری.. 85

5-1- بحث و نتیجه گیری.. 86

5-2 محدودیت های پژوهش… 94

5-3 پیشنهادهای پژوهش… 94

     5-3-1 پیشنهادهای کاربردی.. 94

     5-3-2پیشنهادپژوهشی. 95

منابع  و ماخذ  96

چکیده:

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش ادراک دیداری- حرکتی و حافظه فعال بر بهبود عملکرد نوشتن دیکته دانش آموزان پایه دوم و سوم ابتدایی دارای اختلال یادگیری دیکته  شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 92-93 انجام گرفت. روش پژوهش، طرح آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه این پژوهش شامل 30 نفر از دانش آموزان با اختلال یادگیری دیکته بود که به صورت همتا شده به دو گروه آزمایشی و کنترل هر کدام 15 نفر انتخاب شده و در طول 12 جلسه ی یک ساعته ادراک دیداری – حرکتی و حافظه فعال گروه آزمایشی تقویت شد. به منظور انجام پژوهش، برای انتخاب افراد نمونه از روش نمونه گیری هدفمند استفاده گردید. ابزار های مورد استفاده، آزمون بندر-گشتالت برای تعیین ادراک دیداری- حرکتی، خرده مقیاس حافظه فعال استنفورد- بینه برای تعیین حافظه فعال،آزمون محقق ساخته دیکته برای املا و مقیاس تجدید نظر شده هوش وکسلر برای کودکان استفاده شد. داده های به دست آمده با روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج  پژوهش نشان داد، آموزش ادراک دیداری- حرکتی و حافظه فعال بر بهبود عملکرد نوشتن دیکته دانش آموزان با اختلال یادگیری دیکته از لحاظ آماری معنادار می باشد و بین دو گروه تفاوت معناداری در سطح P<0.05وجود دارد و به طور کلی سبب بهبود عملکرد دانش آموزان دارای اختلال یادگیری دیکته می شود. همچنین آموزش برنامه های تقویت ادراک دیداری- حرکتی و حافظه فعال سبب ارتقاء مولفه های همسانی آوا، جانشین سازی حروف، خطاهای زنجیره ای، حذف کلمه و آوا، دقت و  نارسانویسی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری دیکته می شود.

کلید واژگان:اختلال  یادگیری دیکته، ادراک دیداری- حرکتی، حافظه فعال، آزمون وکسلر

فصل  یکم:  مقدمه پژوهش

1-1-1- اهمیت گیاه گوجه­فرنگی.. 13

1-1-2- سطح زیر كشت گیاه گوجه فرنگی در ایران و جهان. 14

1-1-3- بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی.. 14

1-1- 4- روش های مبارزه با بیماری پژمردگی فوزاریومی.. 17

1-2- بیان مسئله. 20

1-3- ضرورت انجام تحقیق.. 21

1-4- اهداف و فرضیه های پژوهش…. 21

1-5- اهداف علمی کاربردی.. 21

1-6- فرضیه ها 22

1-7- تعریف متغیر های پژوهش…. 22

1-8- پیش فرضهای پژوهش…. 23

1-9- تعریف اصطلاحات… 23

فصل دوم: سابقه و پیشینه تحقیق.. 27

2-1-عامل بیماری… 28

2-2- سیکل یا چرخه ی زندگی.. 29

2-3-گسترش عامل بیماری.. 29

2-4- كنترل بیولوژیک بیماری پژمردگی فوزاریومی.. 30

2-5- قارچ آنتاگونیست Talaromyces flavus. 31

2-6- مکانیسم میکروارگانیسم های آنتاگونیست… 32

2-7- مکانیسم قارچ آنتاگونیست Talaromyces flavus. 34

2-8- تکثیر انبوه قارچ آنتاگونیست با استفاده از بسترهای جامد. 37

2-9- كنترل بیولوژیک بیماری پژمردگی فوزاریومی با استفاده از میكانیسم­های آنتاگونیست… 38

فصل سوم: روش تحقیق.. 41

3-1- معرفی چهار تیمار برتر متأثر از جدایه­های آنتاگونیست با روش كاربردشان جهت بررسی­های مزرعه­ای.. 42

3-2- تهیه زادمایه قارچهای آنتاگونیست مورد استفاده در مزرعه. 43

3-3- بررسی­های مزرعه­ای.. 44

فصل چهارم: نتایج.. 48

4-1- تعیین جمعیت عامل بیماری در خاك مزرعه. 49

4-2- میزان لازم زادمایه­ی آنتاگونیست برای استفاده در مزرعه. 49

4-3- ارزیابی قابلیت آنتاگونیستی جدایه­های T. flavus روی بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه­فرنگی در شرایط مزرعه 49

4-3-1-مقایسه میانگین­های درصد شدت بیماری پژمردگی فوزاریومی.. 50

4-3-2-مقایسه میانگین­های عملکرد چین اول.51

4-3-3-مقایسه میانگین­های عملکرد چین دوم.52

4-3-4- مقایسه میانگین­های عملکرد چین سوم……53

4-3-5- مقایسه میانگین­های عملکرد چین چهارم… 54

4-3-6- مقایسه میانگین­های عملکرد چین پنجم…..55

4-3-7- مقایسه میانگین­های عملکرد چین ششم….56

4-3-8- مقایسه میانگین­های عملکرد کل ……57

4-3-9- مقایسه میانگین­های عملکرد چین اول تا ششم در کلیه تیمارهای آزمایش…. 58

4-3-10-مقایسه تیمارهای آزمایش از لحاظ عملکرد چین اول تا ششم و عملکرد کل……….. 59

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری………………… 60

پیوست……………64

منابع فارسی…………… 67

منابع انگلیسی ………………..68

چکیده:

پژمردگی فوزاریومی از مهم­­ترین بیماری­های قارچی گوجه­فرنگی محسوب می­شود. با توجه به خاكزاد بودن عامل این بیماری (Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici)، كنترل آن به روش­های شیمیایی به سهولت امكان پذیر نبوده و از مناسب­ترین روش­ها جهت كنترل آن، كنترل بیولوژیكی با استفاده از عوامل آنتاگونیست خاكزی تلقی شده است. در این بررسی، بر مبنای تحقیقات آزمایشگاهی و گلخانه­ای پیشین از چهار تیمار برتر متأثر از جدایه­های Talaromyces flavus از لحاظ كارآیی در كاهش بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه­فرنگی در شرایط مزرعه استفاده گردید. این تیمارها متأثر از جدایه­های TF-To-V-29 وTF-To-U-38 بودند كه هر یك علاوه بر حالت توأم افزایش به خاك و آغشته­سازی بذر، به صورت افزودن به خاك تنها نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت تهیه­ی زادمایه­ی جدایه­­های T. flavus بر حسب تیمار، تكثیر انبوه هر جدایه به صورت جداگانه بر روی بستر خاك پیت توأم با سبوس برنج انجام گرفت. برای كاربرد زادمایه­های تهیه شده در حالت افزایش به خاك بر اساس مصرف 50 کیلوگرم زادمایه قارچ بیولوژیک در هکتار و107 واحد پرگنه ساز (Colony Forming Unit) در هر گرم از آن اعمال گردید. از طرف دیگر، برای كاربرد این زادمایه­ها در حالت آغشته­سازی بذر، میزان استفاده از زاد­مایه تا اندازه­ای بود که کلیه­ی سطوح بذر به آن آغشته گردید. این بررسی در قالب طرح آماری بلوك­های كامل تصادفی با پنج تیمار (چهار تیمار متأثر از جدایه­های T. flavus و شاهد) و چهار تكرار انجام گرفت. ارزیابی تیمارها به صورت تعیین درصد شدت بیماری از یك ماه پس از كاشت شروع شد و تا سه ماه بعد از آن به صورت ماهانه ادامه یافت. در نهایت، در پایان دوره رویشی، عملکرد کل (مجموع عملكرد چین اول تا ششم) برای هر تیمار به طور جداگانه محاسبه شد و مقایسه­ی میان تیمارها از طریق تجزیه و تحلیل داده ها توسط آزمون چند دامنه­ای دانکن و با استفاده از برنامه نرم افزاری MS TAT C صورت پذیرفت. نتایج نشان داد كه بر اساس نتایج به دست آمده می­توان نسبت به كاربرد جدایه­ی TF-To-V-29 به صورت افزایش به خاک توام با آغشته سازی بذر در مزارع گوجه­فرنگی در قالب پروژه­ی تحقیقی- ترویجی اقدام نمود و در صورت كسب نتایج مثبت از این پروژه، با تكثیر انبوه زادمایه­ی متأثر از این جدایه­ و تجاری سازی آن   كاهش وقوع بیماری پژمردگی فوزاریومی را در مزارع گوجه­فرنگی تحقق بخشید.      

واژه­های کلیدی: پژمردگی فوزاریومی، Talaromuces flavus، Fusarium oxysporum، کنترل بیولوژیک، گوجه فرنگی.

1-1- مقدمه

محصول زراعی مورد مطالعه در این تحقیق گوجه­فرنگی می­باشد که توصیف آن از لحاظ اهمیت و سطح زیر کشت و بیماری­های مربوطه از جمله پژمردگی فوزاریومی و روش­های مبارزه با آن به شرح ذیل می باشد:

1-1-1- اهمیت گیاه گوجه­فرنگی

گوجه­­فرنگی و محصولات تبدیلی آن یکی از مهم­ترین تولیدات صنایع تبدیلی در جهان می­باشد. سطح زیر کشت جهانی کشت این محصول 4 میلیون متر مربع و تولید آن 130 میلیون تن است. به طوری که سالانه حدود 35-30 میلیون تن گوجه فرنگی تازه در کارخانجات فرآوری می­گردد و رب گوجه فرنگی محصول عمده آن­ها می­باشد. نتایج تحقیقات در مراکز بهداشتی و پزشکی آمریکا و اروپا نشان داده است که ماده لیکوپن[1] موجود در گوجه فرنگی، دارای خواصی از قبیل جلوگیری از سرطان پروستات، افزایش شیر مادران، محافظت پوست در مقابل اشعه ماوراء بنفش، جلوگیری از اکسیداسیون کلسترول LDLو در نتیجه جلوگیری از بیماری آترواسکلروزیس و بسیاری از بیماری های مربوط به دستگاه گوارش می­باشد. در مجموع 37 کشور در جهان امکان فرآوری گوجه فرنگی را دارند که در این میان، 12 کشور تا 90 درصد فرآوری را انجام می­دهند. کشور ایران در سال 2008 میلادی از لحاظ میزان فرآوری مقام پنجم را پس از آمریکا، ایتالیا، چین و ترکیه کسب نمود (اشکواری، 1388). همچنین ایران با تولید سالانه 5 میلیون و 800 هزار تن گوجه فرنگی، رتبه هفتم تولید این محصول و رتبه دهم صادرات رب گوجه فرنگی را در جهان دارا است (رضوانی مقدم و همكاران، 2011).

اهمیت کشت و فرآوری گوجه فرنگی در ایران عبارت است از:

1-مطابق آخرین آمار، میانگین محصول به دست آمده از یک هکتار کشت گوجه فرنگی 37 تن است که این مقدار در استان­های خراسان رضوی و همدان به ترتیب 40 و 53 تن می­باشد (اشكواری، 1388؛ شوشتری و همكاران، 1391؛ جدیدی و همكاران، 2012).

2-امروزه صنعت عظیمی فراوری گوجه­فرنگی را برعهده دارد و آن را به صورت خشک‌ شده، پوست‌کنده، پوره، رب، انواع سس از جمله سس کچاپ، پودر و آب ‌میوه در اختیار مصرف‌کنندگان می‌گذارد. دو عمل اصلی فراوری صنعتی گوجه­فرنگی تغلیظ کردن و خشک کردن هستند (اشکواری، 1388).

3-گوجه­فرنگی سرشار از انواع ویتامین­های مورد نیاز بدن انسان است كه همواره باید در سبد غذایی خانواده­ها گنجانده شود (پورنعمت، 1391).

4-هر هكتار كشت گوجه­فرنگی در هر روز از فصل تولید برای 211 نفر اشتغال­زایی دارد (اشکواری، 1388).

5-كشت گوجه­فرنگی یكی ازمحصولاتی است كه بیشترین بهره­وری را در مصرف آب كشاورزی دارد (اشکواری، 1388).

1-1-2- سطح زیر كشت گیاه گوجه­فرنگی در ایران و جهان

سطح زیر كشت گوجه­فرنگی در دنیا چهار میلیون هكتار می­باشد (سولیمن و همکاران[2]، 2011). ایران از نظر سطح زیر کشت با 183931 هکتار، رتبه ششم را در دنیا پس از کشورهای چین، هند، ترکیه، نیجریه و مصر به خود اختصاص داده است. سطح زیر کشت کشورهای جایگاه اول تا پنجم به ترتیب عبارت است از: چین 981000 هکتار، هند 865000 هکتار، ترکیه 328000 هکتار، نیجریه 264430 هکتار و مصر 212446 هکتار (فائو[3]: سایت سازمان خوار و بار جهانی).

در ایران، سطح زیر کشت گوجه­فرنگی در کل کشور در سال زراعی 90-1389 حدود 153087 هکتار برآورد شده است. از این میزان بیشترین سطوح کشت متعلق به استان­های فارس، بوشهر، خراسان رضوی، هرمزگان و کرمان است. میزان سطوح زیر کشت هر یک از این استان­ها به ترتیب عبارت است از: 20063، 16049، 14492، 14071 و 12391 (بی­نام، 1390).

1-1-3- بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه­فرنگی

بیماری پژمردگی فوزاریومی یک بیماری قارچی است که توسط Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici که در خاک زندگی می­کند، ایجاد می­شود و در سرتاسر جهان گسترش دارد. عامل بیماری از طریق ریشه وارد گیاه می­شود و روی سیستم آوندی گیاه (معمولاً در مرحله­ی گیاهچه) اثر می­گذارد. گیاهانی که در این مرحله­ی رشد، آلوده می­شوند از بین می­روند. علائم این بیماری در مناطق گرم بیش­تر مشهود است (جونز و همکاران[4]، 1991؛ اگریوس[5]، 2005).

بیماری پژمردگی فوزاریومی می­تواند در مراحل مختلف رشد به گیاه حمله کند و اولین علائم این بیماری به صورت زردی و پژمردگی در برگ­های یک طرف گیاه یا یک شاخه و یا گاهی چند شاخه             می­باشد. زردی و پژمردگی با گسترش قارچ در گیاه پخش می­شود. همچنین ریزش نابهنگام برگ­ها،           قهوه­ای شدن سیستم آوندی، کوتولگی، نا­مرغوب بودن میوه­ها، تشکیل نشدن میوه، ضعیف شدن گیاه و مرگ گیاه (اغلب قبل از رسیدن گیاه به سن بلوغ) اتفاق می­افتد (تصاویر 1-1، 1-2 و 1-3) (ادموندز و پوتورف[6]، 2012؛ میلر و همکاران[7]، 2012).

از مهم­ترین علائم، پژمردگی آوندی است که به صورت بی­رنگ شدن رگبرگ­ها در برگ­های جوان و پژمرده شدن برگ­های پیرتر پایینی به دنبال کوتولگی در گیاه و زردی در برگ­های پایینی و در نهایت از بین رفتن برگ­ها و مرگ در گیاه می­باشد (گاردون و مارتین[8]، 1997). گاهی گونه­های مقاوم به پژمردگی فوزاریومی نشانه­های خفیفی از این بیماری را نشان

مقدمه. 2

فصل اول : کلیات

1-1 بیان مسأله. 4

1-2 اهمیت و ضرورت تحقیق و کاربرد نتایج آن. 5

1-3 پرسش اصلی تحقیق (سؤال تحقیق ). 6

1-4 اهداف تحقیق.. 6

1- 5 فرضیات تحقیق.. 6

1- 6 روش تحقیق.. 6

1- 7 ابزار گردآوری.. 7

1- 8 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات… 7

1- 9 جامعه آماری پژوهش…. 7

1- 10 پیشینه تحقیق.. 7

1- 11 محدودیت های تحقیق.. 11

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق

2- 1 تعاریف و مفاهیم.. 12

2-1-1 توریسم و گردشگری.. 13

2- 2 تاریخچه گردشگری…………

2- 3 اشکال گردشگری.. 15

2- 4 برنامه ریزی گردشگری.. 17

2- 5 گردشگری و محیط… 18

2- 6 توسعه پایدار Sustainable development. 19

2- 7 گردشگری پایدار. 21

2- 8 آثار و پیامدهای گردشگری.. 22

2- 9 گردشگری ساحلی.. 23

2- 10 گردشگری در ایران. 24

فصل سوم: داده ها و روشهای تحقیق

3-1 موقعیت جغرافیایی استان گیلان. 27

3-2 موقعیت شهرستان لنگرود. 28

3-3 موقعیت جغرافیایی منطقه چاف و چمخاله. 29

3-3-1 زمین شناسی منطقه. 30

3-3-2 ویژگی اقلیمی منطقه. 30

3-3-3 منابع آب و خاک… 30

3-3-4 پوشش گیاهی و حیات جانوری.. 31

3-4 توسعه و محیط زیست… 31

3-5 ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA). 32

3-6 اهداف ارزیابی اثرات زیست محیطی.. 35

3-7 نیازها و ضرورت ها 36

3-8 منافع ارزیابی.. 36

3-9 محدودیت های ارزیابی.. 37

3-10 انواع اثرات زیست محیطی.. 37

3-11 شاخص های اثرات… 39

3-12 معیارهای اثرات… 39

3-13 چگونگی اثرات پروژه بر محیط زیست… 40

3-14 ارزیابی اثرات زیست محیطی و توریسم.. 43

3- 15 روش ها و تکنیک های ارزیابی آثار زیست محیطی.. 46

3- 16 مراحل انجام ارزیابی.. 47

3- 17 نتیجه گیری از روش EIA.. 48

3-18 متدولوژی های تجزیه و تحلیل در ارزیابی اثرات زیست محیطی.. 48

3- 19 انواع ماتریس…. 49

3-20 شناسایی و پیامدهای زیست محیطی مناطق ساحلی.. 50

3-21 روش ماتریس ارزیابی اثرات سریع (RIAM) 50

3-21-1 معیارهای ارزیابی.. 53

3-21-2 اجزاء تشکیل دهنده محیط… 53

3-21-3 دامنه ها 55

فصل چهارم: یافته های تحقیق

4-1 وضعیت گردشگری منطقه ساحلی چاف تا چمخاله. 57

4-2 تفسیر یافته ها در جداول ماتریس پارامترهای محیطی.. 64

فصل پنجم: جمع بندی، ارزیابی فرضیه ها و پیشنهادات

5-1 نتیجه گیری.. 69

5-2 ارزیابی فرضیه ها 71

5-3 راهکارها و پیشنهادها 71

منابع 75

چکیده

اهمیت موضوع گردشگری به عنوان پدیده ای نوین و منبعی برای توسعه از ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی قابل بررسی است و آن یکی از اصلی ترین منابع درآمد کشورها در حال حاضر است. متأسفانه گسترش جریان های گردشگری با برنامه ریزی نامناسب به همراه ضعف زیرساخت ها و مدیریت گردشگری، اثرات زیست محیطی منفی زیادی در پی داشته است. یکی از روش‎های ارزیابی اثرات زیست محیطی، روش ماتریس ارزیابی اثرات سریع (RIAM) است که این تحقیق براساس این روش با داده های استاندارد از معیارهای مهم ارزیابی انجام گرفته است. هدف از این تحقیق، شناخت و ارزیابی اثرات زیست محیطی ناشی از اماکن اقامتی و پذیرایی توریستی در منطقه ساحلی چاف تا چمخاله با استفاده از روش ماتریس ارزیابی اثرات سریع (RIAM)   در فاز بهره برداری بر چهار محیط فیزیکی- شیمیائی، اکولوژیکی- بیولوژیکی، اجتماعی- فرهنگی و اقتصادی- فنی می باشد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که بر روی تمامی اجزاء محیط به غیر از محیط اقتصادی- فنی، اثرات منفی وجود دارد و اثرات مثبت، بعد از محیط اقتصادی- فنی در محیط اجتماعی- فرهنگی است که تنها اثر منفی ناچیزی در سطح بهداشت و ترافیک دیده می شود.

کلمات کلیدی: گردشگری، ماتریس ارزیابی اثرات سریع(RIAM)، منطقه ساحلی چاف تا چمخاله

مقدمه

   از آنجایی که فعالیت های گردشگری اثرات چشمگیری در اقتصاد مناطق پذیرنده گردشگران بر جای می‎گذارد، توجه فراوانی به این زمینه از فعالیت معطوف گردیده است. درصد عمده ای از این فعالیت ها متکی بر طبیعت گردی است که بخش عمده ای از آن در نواحی ساحلی متمرکز شده است، که در صورت رعایت ضوابط و استانداردهای زیست محیطی و همچنین انجام ارزیابی های مستمر در طول زمان بهره برداری، توسعه گردشگری می تواند به عنوان عاملی در جهت حفاظت از محیط و افزایش کیفیت آن به شمار آید. (فروغی ابری و دیگران،1388،ص1)

   به طور کلی اثرات زیست محیطی به تغییر فیزیکی، شیمیایی، بیوفیزیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی محیط زیست بر اثر یک یا چند فعالیت اطلاق می شود و شناسایی اثرات زیست محیطی، بخش عمده و اصلی را در روند مطالعات زیست محیطی تشکیل می دهد. شناسایی آثار و پیامدها ممکن است مثبت یا منفی بوده، پس این موارد باید مورد شناسایی قرار گرفته و اهمیت هر نوع اثر با پیامد مشخص شده و منافع و مضرات آن به طور مستند و منطقی تشریح گردد. (www.tourismscience.ir)

   در این میان، لزوم به کارگیری مدل EIA (Environmental Impact Assessment) ارزیابی اثرات زیست محیطی، در زمان معرفی یک پروژه برای مشخص کردن نوع اثرات و اندازه اثرات و راهکارهایی برای کاهش اثرات منفی و ناسازگار با محیط زیست ارائه می دهد. لازم به ذکر است که EIA تصمیم به اجرا شدن یا نشدن یک پروژه نمی گیرد، بلکه پیامدهای زیست محیطی را پیش بینی کرده، در پیش روی تصمیم گیران قرار می دهد.

   در این تحقیق سعی شده است تا با مطالعه موردی منطقه ساحلی چاف تا چمخاله، تبیینی از نقش توریسم و توسعه آن به لحاظ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی به دست آید و عوامل و فاکتورهای متأثر از توسعه گردشگری مورد ارزیابی قرار گیرد. لذا با به کارگیری مدل EIA و نتایج به دست آمده از یک ماتریس ساده، امکان ثبت دائمی وقایع را در یک فرایند تصمیم گیری فراهم می آورد. در این تحقیق با استفاده از ماتریس ارزیابی اثرات سریع (RIAM) در فاز بهره برداری امکانات توریستی بر چهار محیط فیزیکی – شیمیایی، اکولوژیکی – بیولوژیکی، اجتماعی – فرهنگی و اقتصادی- فنی می باشد.

1-1 بیان مسأله

   گردشگری در یک کلیت، در بر گیرنده جریانی از سرمایه، انسان، فرهنگ و کنش متقابل میان آنهاست که در فضاهای جغرافیایی آثار مختلفی بر جای می نهد. رویکرد دیگری که در مورد تعریف گردشگری وجود دارد، این است که به عنوان یک سیستم تلقی می شود. در این رویکرد، گردشگری نه به عنوان صنعت بلکه به عنوان سیستمی پیچیده لحاظ می شود که از عوامل و مؤلفه های مختلفی تأثیر پذیرفته و بر عوامل و مؤلفه هایی مؤثر بوده و افراد و گروه های متعددی در آن نقش ایفا می کنند. در این نگاه، گردشگری یک پدیده ای کاملاً تأثیر گذار و در عین حال تأثیر پذیر نسبت به فرهنگ، اقتصاد، سیاست، تکنولوژی و محیط زیست می باشد. (دهقانی نژاد،sep2011،ص4)

   بنابراین، با توجه به اینکه هر فعالیتی مستلزم بر گرفتن موادی از طبیعت و دفع موادی دیگر درآن است، کلیه فعالیت ها در راستای هر هدفی باید در چارچوب ظرفیت های محدود محیط زیست مورد بررسی قرار گیرد تا به بقا و پایداری محیط زیست لطمه ای وارد نگردد.

(همائی فر و دیگران،sep2011،ص1و2)

   امروزه اکثر محققان و متخصصان اذعان دارند که گردشگری را باید به شیوه ای کنترل شده، یکپارچه و پایدار و بر اساس برنامه ریزی عقلایی توسعه داد و مدیریت کرد. (شاکری،1386،ص3) بر این اساس، اگرچه گردشگری دارای آثار منفی بر محیط زیست است و گردشگران مصرف کننده منابع می باشند، اما این صنعت استعداد جایگیری در فرایند توسعه پایدار را دارد.

در این میان، مناطق ساحلی به خصوص سواحل ماسه ای به طور ذاتی برای انسان ها جاذب و از پتانسیل لازم جهت اجتماع گردشگران برخوردار است. اما نکته ای که نباید فراموش شود این است که “اکولوژی محیط زیست ساحلی” خیلی حساس و آسیب پذیر بوده و فشار ناشی از فعالیت های توریستی می تواند تعادل اکولوژیکی محیط را برهم بزند. (رحمانی،1388)

   در حال حاضر استفاده از مناطق ساحلی به یک معضل و مسأله تبدیل گردیده و عموم اشخاص اعم از دولتی وخصوصی به عناوین و شیوه های مختلف در صدد بهره برداری حداکثر از ساحل هستند، که بدون توجه به منافع و لزوم بهره برداری بهینه و جمعی صورت می گیرد.

یکی از روش های بررسی و ارزیابی تبعات مثبت و منفی و همچنین مدیریت و برنامه ریزی توسعه گردشگری قبل از اجرا، ارزیابی آثار زیست محیطی(EIA) می باشد. ارزیابی آثار زیست محیطی می تواند میزان مصرف منابع و پسرفت محیط زیست و اختلالات اجتماعی (که اغلب با توسعه اتفاق می افتد) را کاهش دهد.(شاکری،1386،ص3)EIA به عنوان یک ابزار کارا برای رسیدن به آینده پایدار زیست محیطی در گردشگری ساحلی، همچنین ICZM (مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی) که یک فرایند انعطاف پذیر و منطبق با مدیریت منابع برای توسعه پایدار زیست محیطی در نواحی ساحلی است و هدف کلی آن حداکثر کردن منافع حاصل از مناطق ساحلی و حداقل کردن تضادها و برخورد ها و اثرات مخرّب فعالیت های انسانی بر یکدیگر می باشد تا ضمن پررونق شدن صنایع گردشگری ساحلی در کشور، بستر آن نیز دچار معضلات زیست محیطی نگردد. (یزدانی،1388)

   منطقه چاف تا چمخاله (از شهر چاف و چمخاله) از مناطق ساحلی و توریستی استان گیلان محسوب شده که از توابع شهرستان لنگرود به شمار می رود. استقرار بخش عظیمی از اراضی در کنار ساحل دریا که بدان جلوه خاصی داده است، از دیرباز مورد توجه بوده و بعد از ساحل شهرستان بندرانزلی دومین قطب توریستی از ساحل فعال درخطه گیلان به شمار می رود.

این منطقه به جهت توانایی های بالای خود دارای فرصت های قابل توجهی برای توسعه پایدار است. استفاده از فرصت های بی نظیر منطقه از آن جهت که بدون برنامه ریزی جامع و بدون توجه به توسعه پایدار بوده، خود به عاملی در جهت توسعه ناپایدار و تخریب و همچنین آلودگی محیط زیست بدل شده است. (ملکی،1388،ص280)

فصل دوم

مفاهیم تحقیق و مرور ادبیات

2-1- مقدمه                                            9

2-2-  ارزیابی ارزش پروژه ها                               9

2-2-1- روش های سنتی ارزیابی ارزش پروژه                                  10

2-2-1-1- معایب روشهای سنتی                           10

2-2-2- روش های پویا ارزیابی ارزش پروژه (درخت و شبیه سازی)               11

2-2-2-1-  روش شبیه سازی مونت کارلو                                 11

2-2-2-2- روش درخت تصمیم گیری                                   12

2-2-3- روش اختیارات واقعی                            12

2-3- قرارداداختیارمعاملات                             16

2-3-1- پارامترهای مؤثر در ارزش اختیار                              18

2-3-1-1- قیمت دارایی                                 18

2-3-1-2- قیمت اعمال اختیار                           18

2-3-1-3- نرخ بهره                                    19

2-3-1-4- زمان اعتبار اختیار                                    19

2-3-1-5- نوسان پذیری                                 19

2-3-1-5- 1- محاسبه پارامتر نوسان پذیری                             20

2-3-2- انواع اختیار معاملات                           21

2-3-2-1- اختیار معاملات اروپایی و آمریکایی                               21

2-3-2-2- اختیار معاملات آسیایی                                  22

2-3-3- روش های محاسبه ارزش اختیار                                  22

2-3-3-1- روش معادلات دیفرانسیل جزئی                                 23

2-3-3-2- روش شبیه سازی                               25

2-3-3-3- روش شبکه ای                                 26

1-3-3-3-2 ارزشگذاری به روش شبکه­ای

2-3-4- فرایندهای تصادفی                              28

2-3-4-1- حرکت براونی هندسی                           29

2-3-4-2- حرکت میانگین بازگشت کننده                                 30

2-3-4-2-1- فرایند تصادفی میانگین بازگشت کننده در اختیار واقعی                                                                            31

2-4- اختیار معاملات واقعی                              32

2-4-1- روش محاسبه اختیار معاملات واقعی                         33

2-4-2- اختیار ترک                                    34

2-4-3- اختیار گسترش                                 34

2-4-4- اختیار تعویض                                  35

2-4-5- اختیار کاهش                                   35

2-4-6- اختیارتاخیر                                   36

2-4-7- اختیار چندگانه                                36

2-4-7-1- اختیار ترکیبی                               37

2-4-7-2- اختیار انتخاب                               41

2-5- جمع بندی                                        43

فصل سوم

معرفی مدل پیشنهادی

3-1- مقدمه                                           46

گام 1 تعیین اختیار معاملات واقعی                               49

گام 2 محاسبه پارامترهای اصلی مدل                              49

گام 3. محاسبه ارزش اختیارمعاملات به روش اختیار آسیایی واقعی                50

3-3- اختیار آسیایی                                   50

3-3-1- اختیار آسیایی واقعی                           51

گام 4 آیا اختیارات را می توان در طول پروژه اعمال کرد؟                                                 54

3-4- اختیار آمریکایی- آسیایی                                  55

3-4-1-  روش درخت انبوه                               55

گام 5 آیا ارزش پروژه از فرایند میانگین بازگشت کننده پیروی می کند؟                                   59

3-5- محاسبه اختیار با میانگین بازگشت کننده                              59

3-5-1- اختیار آسیایی با میانگین بازگشت کننده                         61

3-6- جمع بندی                                        61

فصل چهارم

معرفی مطالعه موردی و پیاده سازی و تحلیل مدل

4-1- مقدمه                                           63

4-2- صنعت خودروسازی                                  63

4-2-1- معرفی شرکت سامیار (سایپا کاشان)                             64

4-3- پارامترهای ورودی                                65

4-3-1- محاسبه واریانس داده ها                                 66

4-3-2- محاسبه ارزش دارایی اولیه                               68

4-3-3- محاسبه نرخ بهره بدون ریسک                              68

4-3-4- محاسبه ضریب بازگشت به میانگین                              68

4-4- محاسبه ارزش نهایی پروژه                              69

4-5- محاسبه  ارزش اختیار                             70

 

4-5-1- ارزش اختیارآمریکایی چندگانه                                 70

4-5-2- ارزش اختیار آمریکایی- آسیایی چندگانه                                                       71

4-5-3- ارزش اختیار آمریکایی چندگانه با میانگین بازگشت کننده                                       71

4-6-  تحلیل نتایج                                     72

4-6-1- رابطه اختیار آسیایی-آمریکایی و اختیار آمریکایی                                             72

4-6-2- رابطه اختیار چندگانه با میانگین بازگشت کننده و اختیار آمریکایی چندگانه      74

4-6-3- رابطه اختیار با میانگین بازگشت کننده و اختیار آسیایی- آمریکایی چندگانه           75

4-7- نتیجه گیری                                      76

4-8- جمع بندی                                         77

فصل پنجم

نتیجه گیری و پیشنهادات آتی

5-1- نتیجه گیری                                      79

5-2- پیشنهادات آتی                                   79

منابع                                               81

فهرست جداول و شکل ها :

شکل 1-1: ارزش گذاری پروژه ها                                   3

شکل 1-2 : مراحل ارزشگذاری پروژه با استفاده از اختیار                                       6

جدول 2-1 : ارزشگذاری پروژه ها به روش اختیارات واقعی                     14

شکل 2-1 : نمودار اختیار خرید                                   17

شکل 2-2 : نمودار اختیار فروش                                   17

جدول 2-2 : روش های محاسبه پارامتر نوسان پذیری                           20

جدول 2-3 : روش های محاسبه ارزش اختیار                              23

شکل 2-3 : نمودار درخت دوجمله ای غیر ترکیبی                              27

شکل 2-4: نمونه ای از نمودار حرکت براونی هندسی                                              29

شکل 2-5 : نمونه ای از حرکت میانگین بازگشت کننده                         30

جدول 2-4 : زمینه های مورد استفاده از فرایند میانگین بازگشت کننده در ادبیات موضوع                     31

شکل 2-6 : درخت دو جمله ای ارزشگذاری مرحله ساخت                          39

شکل 2-7 : درخت دو جمله ای ارزشگذاری مرحله طراحی                    39

شکل 2-8 : درخت دو جمله ای ارزشگذاری مرحله دریافت مجوز                                      40

شکل 2-9 : نمودار درخت دوجمله ای اختیار انتخاب                                              42

شکل 3-1 : نمودار فرایند قیمت گذاری ارزش اختیار آسیایی- آمریکایی واقعی                             48

شکل 3-2 : نمودار فرایند تصادفی براونی هندسی نمونه ای                    53

شکل 3-3 : نمودار میانگین داده های فرایند تصادفی براونی هندسی                               54

جدول 3-1 : طبقه بندی روش های ارزشگذاری اختیار                           55

شکل 3-4 : نمودار درخت دوجمله ای انبوه ارزشگذاری اختیار گسترش آسیایی                         57