20 اسفند 1392
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

  

چکیده:

          نهج‌البلاغه از جمله غنی­ترین و أثرگذارترین منابع اسلامی است که حاوی دریای بیکرانی از معانی ژرف و ناب الهی است. این کتاب، پس از قرآن کریم و کلام نبوی، بهترین راهنما برای پرورش انسان و هدایت اوست. امام علی (ع) مباحث مختلف دینی، فکری، اخلاقی، اجتماعی و … را در زیباترین نوع بیان و با شیوه ای هنرمندانه برای مخاطب خویش بیان داشته و با استفاده زیبا و بجا از تصویر- پردازی­های ادبی به انتقال مفاهیم و تبیین اغراض دینی پرداخته و اثر گذاری کلام خویش را دوچندان نموده است. در این میان، تقوا از جمله واژگان مهم و کلیدی در نهج‌البلاغه است که امام به شیوه­های بیانی مختلف و متنوع به تصویرگری آن پرداخته است. از دیدگاه امام، تقوا اساسی ترین شرط رستگاری و برجسته ترین معیار کمال و سعادت آدمی است. در این راستا امام با تبیین دقیق شاخصه­های تقوا و بیان ویژگی­های متّقین و فرجام نیک آنان در قالب تصاویری حسی، مجسم و خیال انگیز که سرشار از حرکت، حیات و پویایی هستند، ضمن تشویق به متّصف شدن به این صفت نیکو، معانی را از راه حس، فکر، وجدان و روان به خواننده منتقل کرده است. این تصاویر برگرفته از زندگی آدمی هستند و از هماهنگی وانسجام بی نظیری برخوردارند و در آن‌ها، واژگان و عبارت­ها با چنان دقّتی گزینش شده‌اند، واقعیت­هایی که علاوه بر ایفای نقش تصویرگری، موسیقی دل انگیزی را نیز رقم زده‌اند. تابلوهای تصویری ترسیم شده توسط امام از وسعت و عمق بینش، دقّت و ظرافت، طرح­های ابتکاری و رنگ آمیزی متنوع برخوردارند. ضمناً تصویرگری در کلام امام به خودی خود، هدف نیست، بلکه هدف، تحقق غرض دینی و انتقال پیام دینی به کمک تصاویر ادبی است؛ این ویژگی مهم‌ترین وجه تمایز تصاویرادبی امام (ع) است.

این پژوهش بر آن است که با بررسی تصاویر هنری تقوا در نهج البلاغه، علاوه بر شناساندن جایگاه تقوا و ارزشهای والای آن، بخشی از زیبایی­ های حیرت انگیز ِ آفرینش‌های هنری کلام امیر بیان را تبیین نماید.
واژه­های کلیدی: امام علی، نهج البلاغه، تقوا، تصاویر ادبی
 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                   صفحه

فصل اول: کلیات پژوهش

 

1-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 3

1-2 بیان مسأله…………………………………………………………………………………………………… 4

1-3 سوالات پژوهش…………………………………………………………………………………………… 5

1-4 فرضیه های پژوهش………………………………………………………………………………………. 6

1-5 اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………………. 6

1-6 روش پژوهش……………………………………………………………………………………………… 6

1-7 پیشینه پژوهش…………………………………………………………………………………………….. 6

فصل دوم: معرفی شخصیت امام علی وبیان مفاهیم وتعاریف

2-1 شخصیت امام علی(ع)…………………………………………………………………………………… 11

2-2 بلاغت امیر المؤمنین(ع)  ……………………………………………………………………………….. 14

2-3 معرفی نهج البلاغه………………………………………………………………………………………… 17

2-3-1 خطابه……………………………………………………………………………………………………. 19

2-3-2 جایگاه خطابه………………………………………………………………………………………….. 19

2-3-3 تاریخچه خطابه………………………………………………………………………………………… 21

2-3-4 فواید خطابه…………………………………………………………………………………………….. 22

2-3-5 علی (ع) بزرگترین خطیب تاریخ………………………………………………………………….. 23

2-4- تقوا واهمیت آن………………………………………………………………………………………….. 24

فصل سوم: بررسی وتحلیل تصاویر ادبی تقوا در نهج البلاغه

3-1 تصویر……………………………………………………………………………………………………….. 29

3-2 خیال…………………………………………………………………………………………………………. 29

3-3 تشبیه………………………………………………………………………………………………………… 32

3-3-1 تشبیه  تقوا در نهج البلاغه……………………………………………………………………………. 33

3-4 استعاره………………………………………………………………………………………………………. 46

3-4-1 استعاره تقوا در نهج البلاغه………………………………………………………………………….. 48

3-5 کنایه…………………………………………………………………………………………………………. 60

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                   صفحه

چکیده پایان‌نامه:
موضوع این پایانامه را انتخاب کردم به این خاطر بود که در سال اول طلبگی مختصر مطالعاتی از تفسیر کشف الاسرار و عدة الابرار میبدی داشتم ونیز می‌خواستم بدانم که علمای اهل سنت در مورد این همه فضایل امیرالمؤمنینj واهل بیتb در قرآن وسنت چه می‌گویند. بنابراین این پایانامه را در سه بخش اصلی وهر بخشی را با فصلهایی آوردیم که در ذیل برای عزیزان مطرح می‌نمایم: بخش اول کلیات که مقدمه و چهار فصل دارد. فصل اول درآمدی بر تفسیرکشف الاسرار و عدة الابرار، که در این فصل به چگونگی تدوین جایگاه نقل واسرائیلیات ومباحث کلامی وفقهی وجلوه های تشیع وعرفان در کشف الاسرار وشیوه نگارش و نثر فارسی کشف الاسرار و تاریخ تألیف تفسیر میبدی ومصادر آن ومؤلف کشف الاسرار بحث شده است. فصل دوم در این قسمت زندگانی ومؤلفات دیگر ابوالفضل رشیدالدین میبدی مطرح شده است. فصل سوم مفهوم شناسی تفسیر است. فصل چهارم که به دیدگاه ها و روشهای تفسیر پرداخته است. بخش دوم: فضایل امیرالمؤمنین واهل بیتb درآیات که متشکل از دو فصل می‌باشد: فصل اول فضایل امیرالمؤمنینj در آیات ولایت از جمله آیه ابلاغ، اولی الامر، إکمال و إنذار و آیات غیر ولایت که در آیات هادی أمت، نجوا و لیلة المبیت بحث شده است. فصل دوم فضایل اهل بیتb در آیات که در آن آیه تطهیر، إطعام، مباهله، مودت ولؤلؤ و مرجان مطرح شده است. بخش سوم: فضایل امیرالمؤمنین واهل بیتb در أحادیث که از دو فصل تهیه شده است. فصل اول فضایل امیرالمؤمنینj در أحادیث که ازحدیث رد الشمس، محبت به علی، علم علی و حدیث لا فتی الّا علی وعلی مرتضیj همسر فاطمه زهراh وحدیث تیر در پای علی وزهد علی متشکل شده است. فصل دوم فضایل اهل بیتb در أحادیث که از سلام ملک الموت به اهل بیتb وعمل کردن اهل بیت به آیه «مَنْ ذَا الَّذِی یقْرِضُ الله قَرْضاً حَسَناً» واهل بیت اقربای پیامبرند تهیه شده است.

واژگان کلیدی: تفسیر، آیات، فضیلت، امیرالمؤمنینj، اهل بیتj، کشف الأسرار

فهرست مطالب
مقدمه. 1

فصل اول: کلیات… 4

مقدمه. 5

تعریف مساله. 5
2- پیشینه تحقیق. 6

3- ضرورت تحقیق. 7

4- هدف تحقیق. 7

5- سئوالات تحقیق. 7

1-5- سئوال اصلی. 7

2-5- سئوالات فرعی. 7

6- فرضیه‌ها 8

7- روش تحقیق. 8

گفتار اول: شناختی بر تفسیرکشف الاسرار و عده الابرار. 9

1-چگونگی تدوین.. 10

2-نگاهی به ابعاد گوناگون کشف الاسرار. 10

3-جایگاه نقل درکشف الاسرار. 11

4-اسرائیلیات در کشف الاسرار. 12

5-مباحث کلامی درکشف الاسرار. 12

6-مباحث فقهی درکشف الاسرار. 13

7- فضایل علیj درکشف الاسرار. 13

8-عرفان در کشف الاسرار. 15

9-شیوه نگارش و نثر فارسی کشف الاسرار. 15

10-تاریخ تألیف تفسیر میبدی ومصادر آن. 16

11-مؤلف کشف الاسرار. 17

گفتار دوم: شناختی بر ابوالفضل رشیدالدین میبدی.. 18

1- زندگانی ابوالفضل رشیدالدین میبدی. 18

2-مؤلفات دیگر ابوالفضل رشیدالدین میبدی. 18

گفتار سوم: مفهوم شناسی تفسیر. 20

1-معنای لغوی تفسیر. 20

2-معنای اصطلاحی تفسیر. 21

گفتار چهارم: جایگاه روایات در تفسیر. 22

دیدگاه ها 22

1-تفسیر قرآن باروایت.. 22

2-تفسیر قرآن با قرآن. 24

3-تفسیر قرآن با قرآن و روایات.. 25

فصل دوم: فضایل امیرالمؤمنینj واهل بیتb درآیات… 34

گفتار اول: فضایل امیرالمؤمنینj در آیات.. 35

1-آیات ولایت.. 35

1-1-آیه ابلاغ. 35

1-1-1-تفسیر آیه ابلاغ در کتاب کشف الاسرار ونقد آن. 35

2-1-1-ابلاغ ولایت امیرالمؤمنینj در تفاسیر شیعه. 41

3-1-1- روایات ابلاغ ولایت امیرالمؤمنینj در تفاسیر اهل سنت.. 42

2-1-آیه اولی الامر. 43

1-2-1-تفسیر آیه اولی الامر در تفسیر کشف الأسرار و عدة الأبرار: 43

2-2-1-عصمت اولی الامر در تفاسیر شیعه و اهل سنت: 46

3-2-1-روایاتی در مورد اولی الامر. 48

3-1-آیه إکمال. 49

1-3-1-تفسیر آیه درکشف الأسرار و عدة الأبرار. 49

2-3-1-استدلال بر تفسیر صحیح: 50

3-3-1-نقد نظر مشهور اهل سنت با استفاده از همین نکته کلیدی: 51

4-3-1-روایات اهل سنت.. 53

4-1- آیه إنذار. 54

 

1-4-1-تفسیر آیه در کشف الاسرار. 54

2-4-1-روایات در تفسیر وشأن نزول این آیه از کتب اهل سنت.. 56

3-4-1-نکته هائی در این روایات.. 58

2- آیات غیر ولایت.. 59

1-2-هادی أمت… 59

1-1-2- در تفسیر کشف الاسرار. 59

2-1-2-روایاتی از شیعه واهل سنت.. 60

2-2- آیه نجوا 61

1-2-2-تفسیر آیه در کشف الاسرار. 61

2-2-2-شأن نزول آیه در تفاسیر. 62

3-2-2-تنها عمل‏ کننده به آیه نجوا 63

4-2-2- شبهه انکار فضیلت عمل به آیه نجوا 64

3-2- لیلة المبیت.. 65

1-3-2- در تفسیر کشف الاسرار. 66

2-3-2- در تفاسیر شیعه و اهل سنت.. 66

گفتار دوم: فضایل اهل بیتb در آیات.. 68

1-آیه تطهیر. 68

1-1-تفسیر آیه در کشف الأسرار. 68

2-1-مراد از اهل بیتb در تفاسیر شیعه واهل سنت… 69

3-1-آیه تطهیر وعصمت… 71

2-آیه إطعام. 72

1-2- تفسیر آیه در کشف الأسرار. 72

2-2-مفاد آیه: «وَ یطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلی‏ حُبِّهِ» 73

3-2-شأن نزول سوره «هل أتی» 74

4-2-سوره «هل أتی» در اشعار شاعران. 75

3-آیه مباهله. 76

1-3- تفسیر آیه در کشف الأسرار. 76

2-3-معنی مباهله در لغت… 77

3-3-حضور اهل بیتj درمباهله در تفاسیر اهل سنت… 78

4-3-یکی از فضائل بزرگ اهل بیتj.. 78

4-آیه مودت.. 79

1-4-تفسیر آیه در کشف الأسرار. 79

2-4-شأن نزول آیه مودّت.. 81

3-4-توضیح واژگان. 81

1-3-4- مودّت.. 82

2-3-4-قربی.. 82

4-4-مصداق «قربی» 82

1-4-4- روایات شیعه درباره آیه مودّت.. 83

2-4-4- روایات اهل سنت در تفسیر آیه مودّت.. 84

5-آیه لؤلؤ و مرجان. 84

1-5-تفسیر آیه در کشف الاسرار. 84

2-5-تفسیر آیه در تفاسیر اهل سنت… 84

فصل سوم: فضایل امیرالمؤمنینj واهل بیتb در أحادیث کشف الأسرار. 87

گفتار اول: فضایل امیرالمؤمنینj در أحادیث کشف الأسرار. 88

1-حدیث رد الشمس.. 88

1-1-حدیث رد الشمس در کشف الاسرار. 88

2-1- برگشت خورشید پس از وفات پیامبرa.. 89

3-1-ردالشمس در روایات.. 90

4-1-حدیث ردالشمس در منظر اهل سنت… 90

5-1-اشکالات و ابهامات.. 91

2-محبت امیرالمؤمنینj. 92

1-2-محبت امیرالمؤمنینj در تفسیر کشف الاسرار. 92

2-2-محبت امیرالمؤمنینj در کتب اهل سنت… 93

3-علم امیرالمؤمنینj. 94

4-لا فتی الّا علیj. 95

1-4-حدیث لافتی در کشف الاسرار. 95

2-4-جوانمردی امیرالمؤمنینj در جنگ احد. 96

5-علی مرتضیj همسر فاطمه زهراh. 97

1-5-ازدواج امیرالمؤمنینj با فاطمه زهراh در آسمان. 97

2-5- فضیلت بودن همسری فاطمه زهراh.. 99

6-تیر در پای امیرالمؤمنینj. 99

1-6- در کشف الاسرار. 99

2-6-بررسی صحت این روایت… 100

7-زهد امیرالمؤمنینj. 102

1-7-‏در تفسیر کشف الاسرار. 102

2-7-نمونه هایی از زهد امیرالمؤمنینj.. 103

گفتار دوم: فضایل اهل بیتb در أحادیث کشف الأسرار. 105

1-سلام ملک الموت به اهل بیتb. 105

2-عمل کردن اهل بیتj به آیه «مَنْ ذَا الَّذِی یقْرِضُ الله قَرْضاً حَسَناً» 106

1-2- عمل به آیه در تفسیر میبدی.. 106

2-2- پاسخ به دو شبهه. 107

3-اهل بیتj ذوی القربای پیامبر. 108

1-3-ذوی القربی در تفسیر کشف الأسرار و عدة الأبرار. 108

2-3-ذوی القربی در بقیه تفاسیر. 108

نتیجه‌گیری.. 110

فهرست منابع و مؤاخذ. 113

 

مقدمه
تفسیر قرآن کریم در گرو معرفت آن است و چون شناخت آن درجات گوناگونی دارد بنابراین تفسیر آن نیز مراتب مختلفی دارد. بعضی قرآن را در اثر اتحاد با حقیقت آن می‌شناسند مثل پیامبر اکرمk و اهل بیت عصمتb که به منزله جان رسول خداk هستند.

بعضی دیگر قرآن را بر اثر مشاهده جمال و جلال آن در خود، می‌شناسند که تبیین آن کشش خاص، برای کسی که از آن نفحه نصیبی ندارد میسور نیست.

و گروه سوم قرآن را با بررسی ابعاد گوناگون اعجاز وی می‌شناسند که اکثر قرآن شناسان و مفسران از این دسته‌اند.

کامل‌ترین شناخت قرآن همانا معرفت عمیقانه طبقه اول است که نه تنها به تمام معارف آن آشنایی کامل دارند بلکه در مرحله عقل، قرآن معقول و در مرتبه مثال، قرآن متمثل و در مرتبه طبیعت، قرآن ناطق می‌باشد و این بخاطر آن است که حقیقت ولایت و حقیقت قرآن گرچه مفهوما از یکدیگر جدا می‌باشند ولی از لحاظ مصداق و همچنین حیثیت صدق، مساوی و متحدند.

گروه دوم به واسطه آیات انفسی قرآن به سوی این هدف والا جذب شده‌اند و با کشش قرآن وارد دریای بیکران او گشته‌اند.

اما دسته سوم با بررسی ابعاد اعجاز آمیز قرآن کریم آن را می‌شناسند و قرآن شناسی آنان از روزنه‌های بیرونی است و کلام خدا را از پشت پرده‌های الفاظ و مفاهیم و مانند آن

1-2- ضرورت و اهمیت تحقیق..

1-3- اهداف تحقیق..

1-3-1- اهداف اصلی..

1-3-2- اهداف فرعی..

1-4- سوالات تحقیق..

1-5- فرضیات تحقیق..

1-5-1- فرضیات اصلی تحقیق..

1-5-2- فرضیات فرعی تحقیق..

فصل دوم: پیشینه و مبانی نظری تحقیق

مقدمه.

2-1- مفهوم شناسی..

2-1-1- گردشگری..

2-1-2-گردشگر.

2-1-3- انگیزه و علایق سفر.

2-2- سوابق تجربی..

2-3- مبانی نظری..

2-3-1- طبقه­بندی انگیزه­های گردشگری..

2-3-2- شیوه طبقه­بندی گردشگری..

2-3-3- اشکال عمده گردشگری..

2-3-4- مروری بر گردشگری و انگیزه­های آن.

2-3-5- عوامل انگیزشی در گردشگری..

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                 صفحه

2-3-6- رویکردها درباره انگیزه سفر.

2-3-7- عوامل فردی اجتماعی و گردشگری..

2-4- چهارچوب نظری..

2-4-1- مدل مفهومی تحقیق..

فصل سوم: روش­شناسی تحقیق

مقدمه.

3-1- متدولوژی و روش تحقیق..

3-1-1- روش تحقیق..

3- 1- 2- متغیرهای پژوهش….

3- 1- 3- جامعه آماری..

3- 1- 3-1- روش  نمونه­گیری..

3- 1- 3-2-  حجم نمونه و روش محاسبه.

3- 1- 5-  ابزار گردآوری داده­ها

3- 1- 4- رواییو پایایی ابزار اندازه­گیری..

3- 1- 5- ابزار تجزیه و تحلیل..

3-2- مطالعات جغرافیایی، اجتماعی و اقتصادی شهر قصرشیرین  

3-2-1- خصوصیات جغرافیایی..

3-2-2- بررسی ویژگی­های اجتماعی شهر قصرشیرین..

3-2-2-1- زبان.

3-2-2-2- پوشاک….

3-2-2-3- خوراک….

3-2-2-4- موسیقی..

3-2-2- 5- مراسم عروسی..

3-2-2-6- مراسم سوگواری..

3-2-2-7- سوغات…

3-2-2-8- شیرینی..

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                              صفحه

3-2-2-9- صنایع دستی..

3-2- 3- بررسی ویژگی­های اقتصادی شهر قصرشیرین..

3-2- 3-1- صنایع و معادن.

3-2-3-2-کشاورزی و دام داری..

3-2-4- تاریخچه شهر قصرشیرین..

3-2-4-1- قصر شیرین پیش از اسلام.

3-2-4-2- قصرشیرین پس از اسلام.

3-2-4-3- قصر شیرین در دوران معاصر.

3-2-5- بررسی جاذبه­های شهر قصرشیرین..

3-2-5-1- جاذبه زیارتی..

3-2-5-2- جاذبه­های تاریخی..

3-2- 6- مطبوعات…

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته­های تحقیق

مقدمه.

4-1- آمار توصیفی..

4-2- آزمون فرضیات…

فصل پنجم: بحث، نتیجه­گیری و پیشنهادات

5-1- اهم یافته­ها

 

5-2- تفسیر یافته­ها

5-3- نتیجه­گیری..

5-4- مشکلات و محدودیت­های تحقیق..

5-5- پیشنهادات…

5-5-1- پیشنهادات کاربردی..

5-5-2- پیشنهادات علمی..

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                 صفحه

منابع و مآخذ.

منابع فارسی..

منابع انگلیسی..

مقدمه

با این مقدمه مطلب را آغاز می­کنیم و امید است در این رهگذر، محقق توانسته باشد در بررسی و شناسایی انگیزه سفر و عوامل زمینه­ای واجتماعی تاثیر­گذار بر گردشگری شهر قصرشیرین دین خود را تاحدی ادا نماید؛ و با ارائه راهکارهایی بتواند دست­اندرکاران گردشگری شهرستان قصرشیرین را در برنامه­ریزی خود برای توسعه گردشگری این شهرستان یاری دهد. در این پژوهش ابتدا درصدد بر آمدیم تا با ارائه مفاهیم کلیدی و تعاریف کلیدی توجه خواننده را به هدف اصلی محقق که شناسایی انگیزه سفر در مردمان قصرشیرین است جلب کنیم. در ادامه در راستای انجام پژوهش اصولی و با کیفیت از میان این مردم به طور تصادفی گروهی را انتخاب کردیم و        پرسشنامه­های مربوط به موضوع پژوهش را در اختیار آن­ها قرار دادیم تا با پر کردن سوالات ما را در رسیدن به نتیجه مطلوب یاری کنند. از آنجا که طیف گسترده­ای از افراد این پایان نامه را مطالعه می­کنند ما سعی کردیم با ارائه تصویری جامع از ویژگی­های جغرافیایی، فرهنگی، اقتصادی و جمعیتی شهر قصرشیرین خوانندگان را با محدوده مورد مطالعه آشنا کنیم که این بخش تصاویری از جاذبه­های گردشگری شهر قصرشیرین را در بر می­گیرد. در گام بعدی اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه را با استفاده از روش­های گوناگونی چون لاندا، اسپیرمن، پیرسون و … مورد تجزیه و تحلیل قرار دادیم. در فصل پنجم این پژوهش نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری را با نظریه­هایی که پیرامون انگیزه­های گردشگری وجود دارند مقایسه کردیم و در آخر محقق تلاش می­کند با ارائه راهکارها و پیشنهادات موثر و کارگشا دین خود را نسبت به آتیه گردشگری زادگاه خود به جاآورد.

 

1-1-­ بیان مسأله

گردشگری به فعالیتی اطلاق می­شود که زمان سفر گردشگران به و قوع می­پیوندد و در بر­گیرنده همه چیز از قبیل برنامه ریزی سفر، مسافرت به مکان مورد نظر، اقامت در آنجا، بازگشت و یادآوری خاطرات سفر بعد از بازگشت می­باشد.  همچنین فعالیت­هایی که مسافر به عنوان بخشی از سفر انجام می­دهد، نظیر خرید­های انجام شده و تعاملاتی که میان میزبان و میهمان به وجود    می­آید. خلاصه آنکه، گردشگری تمامی فعالیت­ها و تاثیراتی است که در طول سفر برای بازدیدکننده، به وقوع می­پیوندد (لامزدن[1]،  1387 : 4).

آن­گاه که موضوع گردشگری مطرح می­شود یکی از نخستین سوالاتی که در ذهن برنامه­ریزان این صنعت، سیاست­گذران، محققان و علاقه مندان آن شکل می­گیرد این است که مردم چرا به سفر می­روند، آن­ها چرا مقصد مشخصی را برای سفر خود انتخاب می­کنند و انگیزه ایشان از این انتخاب چیست.

مطالعه­ی انگیزه­های مسافران از آن رو اهمیت دارد که به برنامه­ریزان و سیاست­گزاران آن­ها اطلاع می­دهد که مقصد مطلوب گردشگران کجاست و چه ویژگی­هایی باید داشته باشد. به این ترتیب مدیریت مقاصد گردشگری خواهد توانست بازار هدف خود که بیشترین تطابق را با داشته­ها و امکانات مقصد مورد نظر دارند یافته و منابع خود را به گونه­ای مناسب در جهت پاسخگویی به نیازهای بازار هدف تجهیز نماید.

شناسایی انگیزه­های گردشگران به طرق مختلفی میسر است. نخستین روش مطالعه­ی تاریخ سفر و بررسی انگیزه­ی گردشگران در دوران­های مختلف است. دوم، استفاده از تحلیل­های روانشناختی برای بررسی رفتار مصرف­کنندگان گردشگری و روش سوم، انجام مطالعات بازار برای مقاصد گوناگون گردشگری است (رنجبریان و همکاران، 1388: 49).

بسیاری از نظریات جامعه شناختی و روان­شناختی حاکی از آنند که انگیزه، مفهومی نسبتا ایستا است، اما پیرس[2] (1988) که از مفهوم “نردبان مسافرت” در بررسی انگیزه در گردشگری استفاده می­کند بر این باور است که انگیزه امری متنوع الشکل و پویاست که خصوصا در نتیجه  افزایش سن و مراحل چرخه عمر تغییر می­کند و همچنین تحت تاثیر افراد دیگر نیز قرار می­گیرد. پیرس اذعان دارد که تحت تاثیر روانشناختی به نام مازلو[3] (1945) بوده­است مازلو طیفی ازسلسله مراتب نیازها ارائه کرد که از نیازهای سطح پایین که عمدتا نیازهای جسمی هستند شروع شده به نیازهای سطح بالای فکری ختم می­شود. وی از این نیازها به ترتیب صعودی به عنوان نیازهای فیزیولوژیکی، امنیتی، اجتماعی، احترام به خود و خود­شکوفایی یاد می­کند، پیرس با استفاده  از عقاید مازلو (1945)   طبقه­بندی زیر را انگیزه­های گردشگری ارائه داد :آرامش، هیجان و شور، تعامل اجتماعی، پرورش اعتماد به نفس و احساس خرسندی (میسون[4] ، 1387 : 10).

در زمینه­ی گردشگری، انگیزه و عوامل مرتبط با آن مطالعات قابل توجهی صورت نگرفته است با این وجود در پژوهشی که اخیرا در زمینه انگیزه­های گردشگری انجام شده­است صرفا به مقایسه دو نسل جوان و میانسال پرداخته است. بنابراین در اینجا ضروری می­نماید که این مقایسه در سطح گسترده­تری در سه نسل (جوان، میانسال و پیر) انجام شود که در این پژوهش درصدد آن هستیم گردشگری، انگیزه و عوامل مرتبط با آن را در سه نسل (جوان، میان­سال و پیر) در شهرستان قصرشیرین مورد بررسی قرار دهیم حال باتوجه به  آنچه که مطرح گردید مسئله تحقیق حاضر این است که چه عواملی بر انتخاب گونه­های گردشگری در  شهرستان قصرشیرین تاثیر دارد؟

 

1-2-­ ضرورت و اهمیت تحقیق

از لحاظ قدمت گردشگری پدیده­ای کهن است که بر پایه حرکت و جابه­جایی انسان استوار و در عین حال سرشت آدمی نیز با سفر و آشنایی با زمینه­های مختلف مکان­هایی غیر از محل اقامت او عجین شده است. از نظر اهمیت اقتصادی نیز گردشگری در اقتصاد جهانی از اهمیت بالایی برخوردار است و یکی از منابع مهم درآمدهای ارزی هم برای جوامع پیشرفته و هم برای کشورهای در حال توسعه است و امروزه مساله انگیزه­ها در توریسم، انتخاب مسافرت از جمله مسائلی است که ذهن محققان حوزه توریسم و گردشگری را به خود مشغول کرده­است آن­ها را به تلاش وا داشته است تا هر روز بیش از پیش درباره انگیزه­ها و رویاهایی که مسافران را وا می­دارد تا وقت و پول خود را در این راه هزینه نمایند و به کنکاش بپردازند (جاروندی و همکاران، 1388: 124).

بنابراین با این شناخت، مدیریت مقاصد گردشگری خواهند توانست بازار هدف خود را به     گونه­ای مناسب در جهت پاسخ­گویی به نیازهای بازار هدف تجهیز کنند.این تنها راه واقعی موفقیت در جلب رضایت گردشگران و توسعه گردشگری در مقصد است، زیرا تامین انتظارات گردشگران  یا عمل کردن فراتر از این انتظارات به معرفی مقصد یا جلوه­ای مناسب نزد گردشگران می­انجامد و آنها نه فقط تکرار سفر به این مقصد را در برنامه قرار خواهند داد بلکه عاملی موثر در تبلیغ برای مقصد ومورد نظر خواهد بود.

با در نظر گرفتن آنچه که گفته شد فواید گونه شناسی گردشگری را می­توان به طور مختصر و مفید در چند مورد ذکر کرد:

-­ امکان پذیری پیش بینی و شناخت جریان­ها و روندهای گردشگری؛

-­ سمت و سو دهی به بازارهای هدف گردشگری به ویژه برای آژانس­های مسافرتی؛

-­ شناخت ظرفیت موجود در کشور از نظر انواع گردشگری؛

-­ شیوه­ای برای ساده­سازی در درک رفتار گردشگران برای دست­اندرکاران صنعت گردشگری؛

-­ تسهیل امکان برنامه­ریزی، بازاریابی، تامین خدمات و تاسیسات زیربنایی مورد نیاز  متناسب با

1-4-2-2-1- مگنتیت……………………………………………………………………………………. 15
1-4-2-2-2- مگهمایت……………………………………………………………………………………. 16
1-5- روشهای تهیه ی مگنتیت………………………………………………………………………….. 17
1-5-1- تهیه ی مگنتیت در محیط های همگن مایع…………………………………………………… 18
1-5-1-1- تهیه ی مگنتیت در روش همرسوبی محلول نمک آهن (III) و آهن (II)………………… 18
1-5-2- تهیه مگنتیت به روش بیوسنتز…………………………………………………………………. 22
1-6- کاربرد های اکسید های مغناطیسی آهن……………………………………………………….. 23
1-7- اصلاح سطح نانو ذرات مغناطیسی ……………………………………………………………… 25
1-8- آپاتیت………………………………………………………………………………………………… 26
1-9- هیدروکسی آپاتیت…………………………………………………………………………………… 27
1-10- تاریخچه ی شناسایی هیدروکسی آپاتیت………………………………………………………. 28
1-11- خواص هیدروکسی آپاتیت…………………………………………………………………………. 28
1-11-1- بلورینگی………………………………………………………………………………………….. 28
1-11-2- خواص زیست سازگاری………………………………………………………………………… 29
1-11-3- رفتار حرارتی………………………………………………………………………………………. 29
1-11-4- خواص مکانیکی…………………………………………………………………………………… 30
1-11-5- چگالی……………………………………………………………………………………………… 31
1-11-6- حلالیت در آب……………………………………………………………………………………… 31
1-12- روش های سنتز هیدروکسی آپاتیت……………………………………………………………… 33
1-13- تاریخچه ای از کاربرد های هیدروکسی آپاتیت…………………………………………………. 35
1-14-کاربرد های هیدروکسی آپاتیت……………………………………………………………………. 35
فصل دوم : مروری برمتون گذشته
2-1- فلزات سنگین و اثرات آن ها………………………………………………………………………… 40
2-1-1-کبالت…………………………………………………………………………………………………. 40
2-1-1-1-اثرات کبالت بر روی سلامتی انسان………………………………………………………….. 41
2-1-1-2-تاثیرات زیست محیطی کبالت………………………………………………………………….. 43
2-1-2- روی…………………………………………………………………………………………………. 45
2-1-2-1- اثرات روی بر روی سلامتی انسان……………………………………………………………. 46
2-1-2-2- اثرات روی بر روی محیط زیست……………………………………………………………… 47
2-2- ضرورت جداسازی فلزات سنگین از آب……………………………………………………………. 49
2-3- کاربرد های فناوری نانو در عرصه صنعت آب……………………………………………………. 49
2-4- روش های جداسازی فلزات سنگین………………………………………………………………. 52
2-4-1- رسوب دهی شیمیایی…………………………………………………………………………. 52
2-4-2- انعقاد و ته نشینی……………………………………………………………………………….. 54
2-4-3- انعقاد الکترودی…………………………………………………………………………………… 56
2-4-4- روش تبادل یون………………………………………………………………………………….. 58
2-4-5- کاتالیزورهای نانوئی………………………………………………………………………………. 62
2-4-6- جذب بیولوژیکی………………………………………………………………………………… 63
2-4-7- روش های غشایی………………………………………………………………………………. 66
2-4-7-1- الکترودیالیز……………………………………………………………………………………… 67
2-4-7-2- اسمز معکوس………………………………………………………………………………… 69
2-4-7-3- نانو فیلتراسیون……………………………………………………………………………… 70
2-4-7-4- اولترافیلتراسیون توسط پلیمر های دندریمر افزایشی……………………………………. 72
2-4-8- شناور سازی……………………………………………………………………………………… 74
2-4-9- جذب سطحی……………………………………………………………………………………. 77
2-4-9-1- جذب توسط کربن فعال………………………………………………………………………… 80
2-4-10- جداسازی مغناطیسی……………………………………………………………………….. 81
2-4-11- ترکیب جداسازی مغناطیسی با فرایند جذب سطحی با جاذب γ-Fe2O3@HAP……….
2-5- مروری بر مطالعات گذشته………………………………………………………………………… 89
2-5-1- مطالعات انجام شده برای حذف فلزات سنگین با نانو ذرات مغناطیسی………………….. 89
2-5-2- مطالعات انجام شده برای حذف فلزات سنگین با هیدروکسی آپاتیت…………………… 92
2-5-3- مطالعات انجام شده برای حذف فلزات سنگین با γ-Fe2O3@HAP ……………………….
فصل سوم : مواد و روش ها
3-1- مواد……………………………………………………………………………………………………. 98
3-2- تجهیزات دستگاهی…………………………………………………………………………………. 99
3-3- روش کار………………………………………………………………………………………………. 99
3-3-1- سنتز جاذب………………………………………………………………………………………. 99
3-3-2- تعیین ساختار نانو ذرات γ-Fe2O3@HAP سنتز شده…………………………………….. 101
3-3-3- تهیه ی محلول های نیترات روی و نیترات کبالت………………………………………….. 102
3-3-4- بهینه سازی و بررسی عوامل موثر بر جذب Zn2+ و Co2+ …………………………….
3-3-5- بررسی میزان جذب کبالت (II) و روی (II) از محلول های آبی در شرایط بهینه……….. 104
3-3-6- آزمایش واجذبی……………………………………………………………………………….. 105
3-3-7- بررسی میزان جذب Zn2+ و Co2+ موجود در پساب با جاذب γ-Fe2O3@HAP ………..
3-3-8- بررسی تخریب یا عدم تخریب نانو ذرات γ-Fe2O3@HAP پس از فرایند جذب…………. 106
فصل چهارم : نتایج
4-1- بررسی ساختار جاذب نانو ذرات γ-Fe2O3@HAP …………………………………………
4-1-1- SEM و TEM مربوط به γ-Fe2O3@HAP قبل از فرایند جذب……………………………… 108
4-1-2- طیف FTIR مربوط به γ-Fe2O3@HAP قبل از فرایند جذب……………………………….. 109
4-1-3- طیف XRD مربوط به γ-Fe2O3@HAP قبل از فرایند جذب……………………………….. 110
4-2- نتایج تست انجام شده…………………………………………………………………………. 110
4-3- رسم منحنی استاندارد………………………………………………………………………… 111
4-4- بهینه سازی فاکتور های موثر بر جذب توسط طراحی باکسن- بهکن……………………. 112
4-5- بررسی درصد جذب و   واجذبی Zn2+ و Co2+ در محلول ها………………………………. 122
4-6- بررسی درصد جذب Zn2+ و Co2+ موجود در پساب…………………………………….. 124
4-7- بررسی تخریب یا عدم تخریب جاذب نانو ذرات γ-Fe2O3@HAP پس از واجذبی………… 124
4-7-1- طیف FTIR نانو جاذب γ-Fe2O3@HAP مربوط به فرایند واجذب……………………… 125
4-7-2- طیف XRD نانو جاذب γ-Fe2O3@HAP مربوط به فرایند واجذب……………………….. 126
فصل پنجم: بحث و پیشنهادات
5-1- نتیجه گیری……………………………………………………………………………………. 128
5-2- پیشنهادات…………………………………………………………………………………….. 129
منابع………………………………………………………………………………………………….. 131
خلاصه ی انگلیسی…………………………………………………………………………………. 162
خلاصه فارسی:
در این تحقیق ابتدا نانو ذرات γ-Fe2O3@HAPسنتز شده و با اطمینان از سنتز موفق این نانو ذرات با توجه به طیف های XRD، FTIR و تصاویر SEMو TEM آن ها، این نانو ذرات به عنوان جاذب برای جداسازی یون های فلزی Zn2+ و Co2+ از محلول های آبی حاویcc 20 کبالت (II) و روی (II)ppm 10 به کار برده شدند و برای اندازه گیری جذب این فلزات از اسپکترومتری جذب اتمی شعله استفاده شد. علاوه بر این به منظور دستیابی به بالاترین بازده جذب فلزات سنگین توسط نانوذرات γ-Fe2O3@HAP، اثر عوامل مختلف از جمله مقدار گرم نانوذرات γ-Fe2O3@HAP، زمان استخراج و pH بررسی و توسط طراحی های کمومتری بهینه سازی شد. شرایط بهینه عبارت بودند از: 10 pH=،g 015/0γ-Fe2O3@HAP = و45Time = دقیقه که موارد گفته شده توسط نرم افزار 1/5Statgraphics با استفاده از طراحی باکس- بهکن بهینه سازی و سطوح بهینه این فاکتورها تعیین شد. در شرایط بهینه نزدیک به 100% کاتیونهای مذکور جذب نانوذرات شده و از محیط آبی حذف شدند. همچنین بر روی پساب حاویppm Zn2+ 3/22 وppm Co2+ 5 فرایند جذب با جاذب MNHAP را در شرایط بهینه انجام داده و به جذب 99% روی (II) و 96% کبالت (II) دست یافتیم. فرایند جذب سطحی Zn2+ و Co2+ بر روی جاذب MNHAP با مکانیسم های جاذبه ی الکترواستاتیک، تشکیل کمپلکس سطحی، تبادل یون صورت گرفته است. علاوه بر موارد بیان شده آزمایشات واجذبی را توسط 3 شوینده ی HNO3 یک نرمال، EDTA سه صدم مولار، CaNO3. 4H2Oیک دهم مولار بعد از اعمال فرایند جذب در شرایط بهینه انجام دادیم و به نتایج رضایت بخشی دست یافتیم . سپس به منظور بررسی تخریب یا عدم تخریب جاذب، طیفهای FTIR و XRD از جاذب گرفته شد و تفسیر طیفهای بدست آمده بیانگر عدم تخریب جاذب γ-Fe2O3@HAPبود.
مقدمه:
امروزه در جهان بسیاری از مردم به دلایل بلاهای طبیعی، جنگ و زیر ساختهای ضعیف خالص سازی آب، به آبی بهداشتی دسترسی ندارند. بر طبق آمارهای موجود و به نقل از سازمان جهانی بهداشت، حدود یک میلیارد نفر به منابع آبی سالم و بهداشتی دسترسی نداشته و این میزان چیزی حدود یک ششم جمعیت کره زمین را در بر می گیرد.
فلزات سنگین به دلیل تجمع زیستی شان، عدم زیست تخریب پذیریشان، سمیتشان به عنوان تهدیدی جدی برای بشر محسوب می شوند. رشد صنعت و کاربرد فلزات سنگین در فرایند های صنعتی زیاد، منجر به افزایش غلظت فلزات سنگین در فاضلاب ها و محیط شده، بنابراین جداسازی و حذف آن ها از آب های آلوده، پساب ها و آب آشامیدنی بسیار ضروری می باشد.
روش های مختلفی برای حذف فلزات سنگین از آبهای صنعتی به کار می­روند از جمله : رسوب دهی شیمیایی، انعقادو ته نشینی، انعقاد الکتریکی، کاربرد رزین های تبادل یون، فرایند های جداسازی غشایی (اسمز معکوس، نانو فیلتراسیون، الکترو دیالیز)، جذب سطحی(جاذب های متداول اصولاً شامل کربن فعال، زئولیت، خاک رس، موادپلیمری و زیست توده می باشد.) وجداسازی مغناطیسی.
آنچه در این مبحث، بیش از بیش دنبال آن هستیم، ایجاد بستری مناسب، برای دستیابی به آبی سالم، با کیفیت و مقرون به صرفه است. به یمن استفاده از شیوه های جدید مخصوصاٌ نانوتکنولوژی در تصفیه آب، شرایط ذکر شده برای ما میسر گردیده است، بطوریکه با توجه به حذف موثر آلاینده ها و کاهش هزینه های تمام شده تولید آب سالم، استفاده از این فناوری ها، نسبت به روشهای قدیمی بیشتر مورد توجه و استقبال قرار گرفته است. از میان تکنولوژی های متداول به منظور جداسازی یون های فلزی سنگین از محلول های آبی، برای برطرف کردن نواقص و کاستی های این روش ها، جاذب نانو ذرات مغناطیسی آهن پوشیده شده با هیدروکسی آپاتیت که در آن تکنولوژی جداسازی مغناطیسی با فرایند جذب سطحی ترکیب شده به کار رفته است.
هیدروکسی آپاتیت به دلیل ظرفیت جذب بالای فلزات سنگین، جذب سریع، حلالیت کم در آب، زیست- سازگاری، در دسترس بودن، سهولت تهیه، هزینه ی پایین و پایداری در مقابل ترکیبات اکسنده و کاهنده یک ماده ی ایده ال برای جداسازی فلزات سنگین می باشد.
تثبیت HAP بر سطح نانو ذرات مغناطیسی منجر به رفع مشکل برگشت ناپذیری، افزایش بازده فرایند جذب و بازیافت جاذب، جذب انتخاب پذیر و اختصاصی، بالا رفتن سرعت جذب، جلوگیری از اکسیداسیون سریع هسته اکسید آهن در محیط آبی شده وامکان جداسازی سریع و ساده ی جاذب با اعمال یک میدان مغناطیسی را فراهم می کند. بنابراین می توان انبوهی از فاضلاب را در دوره ی زمانی خیلی کوتاه بدون تولید هیچ آلودگی، با عملیات ساده، اقتصادی و راندمان بالا تصفیه نمود.
در این پایان نامه در فصل اول به توضیح نانو فناوری، نانو ذرات، نانو ذرات مغناطیسی، طبقه بندی مواد از لحاظ مغناطیسی، نانو ذرات اکسید آهن، روش های سنتز و کاربرد نانو ذرات اکسید های آهن، اصلاح سطح، هیدروکسی آپاتیت، خواص هیدروکسی آپاتیت، روش های سنتز و کاربرد هیدروکسی آپاتیت، پرداخته شده است. در فصل دوم اثرات فلزات سنگین بر روی انسان و محیط زیست، ضرورت جداسازی فلزات سنگین از آب، کاربرد فناوری نانو در صنعت آب، روش های جداسازی فلزات سنگین، جاذب γ-Fe2O3@HAP، مروری بر مطالعات قبلی مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل سوم مواد، تجهیزات مورد استفاده و روش کارهای انجام شده بیان شده. در فصل چهارم به تجزیه و تحلیل و بیان نتایج حاصل از تحقیق و پیشنهادات پرداخته شده است.
فصل اول: کلیات
1-1- ضرورت انجام تحقیق
با توجه به رشد صنعت و جمعیت جهانی آلودگی های ناشی از فلزات سنگین به عنوان تهدیدی جدی برای محیط زیست به حساب می آیند[210]. فلزات سنگین در فرایندهای

3-3 دسته بندی مسایل مکان یابی با نگرش سنتی……………………………………………………………23

3-4 فواصل در مسایل برنامه ریزی تسهیلات……………………………………………………………….24

3-4-1 فاصله خط مستقیم یا اقلیدسی………………………………………………………………..24

3-4-2 فاصله مجذور خط مستقیم یا اقلیدسی…………………………………………………….25

3-4-3 فاصله منهتن یا متعامد……………………………………………………………………………26

3-4-4 فاصله چبی شف…………………………………………………………………………………..27

3-5 مسایل مکان یابی میانه تک تسهیله با انواع فاصله……………………………………………………………..28

3-5-1 مسایل مکان یابی میانه تک تسهیله با فاصله متعامد……………………………………………….29

3-5-2 مسایل مکان یابی میانه تک تسهیله با مربع فاصله اقلیدسی…………………………………….32

3-5-3 مسایل مکان یابی میانه تک تسهیله با مربع فاصله اقلیدسی…………………………………….32

3-6 رویکردهای نوین در مکان یابی تسهیلات………………………………………………………………………..33

3-7 رویکرد های حل مسائل در مکان یابی تسهیلات………………………………………………………………35

فصل چهارم : ارائه مدل ریاضی……………………………………………………………………………………………..38

4-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………39

4-2 ساختار مسأله………………………………………………………………………………………………………………..41

4-2-1 وضعیت پدیداری…………………………………………………………………………………………….46

4-2-2 محاسبه فاصله انتظاری…………………………………………………………………………………….64

4-2-3 مدل ریاضی پیشنهادی……………………………………………………………………………………..83

4-2-3-1 مثال……………………………………………………………………………………………………………92

4-3 روش پیشنهادی حل……………………………………………………………………………………………………….94

4-4 مسائل نمونه…………………………………………………………………………………………………………………..99

4-4-1 روش کاروش- کاهن- تاکر……………………………………………………………………………..97

4-5 نتایج محاسباتی……………………………………………………………………………………………………………..99

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات آتی……………………………………………………………………………106

5-1 نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………..107

5-2 پیشنهادات آتی…………………………………………………………………………………………………108

مراجع………………………………………………………………………………………………………………………………….109

مراجع فارسی…………………………………………………………………………………………………………..110

مراجع لاتین…………………………………………………………………………………………………………….111

 

فهرست جداول

فصل دوم :

جدول (2-1). مروری اجمالی بر مسایل مکان یابی تسهیلات در حضور موانع………………………………….8

فصل چهارم :

جدول (4-1). اطلاعات تسهیلات موجود………………………………………………………………………………….93

جدول (4-2). اوزان مابین تسهیل موجود و جدید……………………………………………………………………..3 9

جدول (4-3) . مختصات مکان بهینه تسهیل جدید در مثال نمونه………………………………………………….93

جدول (4-4). مختصات تسهیلات موجود…………………………………………………………………………………99

جدول (4-5). تسهیلات درون و بیرون مسیر دایره ای……………………………………………………………….100

جدول (4-6). نقاط پایداری حاصل ازK.K.T در ترکیب تکی   ربع……………………………………………….101

جدول (4-7). نقاط پایداری حاصل ازK.K.T در ترکیب دو تایی ربع ها………………………………………101

جدول (4-8). نقاط پایداری حاصل ازK.K.T در ترکیب سه تایی ربع ها……………………………………..107

جدول (4-9). نقاط پایداری حاصل ازK.K.T در ترکیب چهار تایی ربع ها………………………………….102

جدول (4-10). نقاط پایداری حاصل ازمیانه در ترکیب تکی ربع ها……………………………………………102

جدول (4-11). نقاط پایداری حاصل ازمیانه در ترکیب دو تایی ربع ها……………………………………….102

جدول (4-12). نقاط پایداری حاصل ازمیانه در ترکیب سه تایی ربع ها………………………………………102

جدول (4-13). نقاط پایداری حاصل ازمیانه در ترکیب چهار تایی ربع ها…………………………………..103

جدول (4-14). نقاط با تابع هدف مینیمم حاصل ازدو روش در ترکیب تکی ربع ها……………………. 103

جدول (4-15). نقاط با تابع هدف مینیمم حاصل ازدو روش در ترکیب دو تایی ربع ها…………………103

جدول (4-16). نقاط با تابع هدف مینیمم حاصل ازدو روش در ترکیب سه تایی ربع ها………………..104

جدول (4-17). نقاط با تابع هدف مینیمم حاصل ازدو روش در ترکیب چهار تایی ربع ها…………….104

جدول (4-18). مقدار تابع هدف در نقاط حاصل از گام پنجم…………………………………………………..104

 

فهرست اشکال

فصل دوم :

شکل (2 -1- 1). نواحی با محدودیت در قرارگیری و یا حرکت……………………………………………………..8

شکل (2-2-1) . نوع مانع در نظر گرفته شده توسط کاتز و کوپر……………………………………………………9

شکل( 2- 2- 2) رویکرد در نظر گرفته شده برای حل مسایل مکان یابی با مانع توسط بایشوف و کلامروس……………………………………………………………………………………………………………………………….10

شکل( 2- 2-3)0 رویکرد در نظر گرفته شده برای حل مسایل مکان یابی با مانع توسط کلامروس…….11

شکل (2-2-4) . نوع مانع در نظر گرفته شده توسط آنجا و پارلر…………………………………………………..12

فصل سوم :

شکل (3-1). دسته بندی مسایل برنامه ریزی تسهیلات…………………………………………………………………22

شکل(3-2). فاصله اقلیدسی بین دو نقطه……………………………………………………………………………………25

شکل(3-3). فاصله متعامد بین دو نقطه………………………………………………………………………………………26

فصل چهارم :

شکل (4-1). مانع آرکی شکل احتمالی در صفحه………………………………………………………………………..44

شکل (4-2). وضعیت دو تسهیل در حالت پدیدار نبودن………………………………………………………………46

شکل (4-3). وضعیت دو تسهیل در حالت پدیدار بودن……………………………………………………………….46

شکل (4-4). گام های شرایط پدیدار بودن دو تسهیل نسبت به هم………………………………………………..47

شکل (4-5). شرایط گام اول پدیداری……………………………………………………………………………………….49

شکل (4-6). شرایط گام سوم پدیداری………………………………………………………………………………………53

شکل (4-7) .حالت اول شرایط با مانع جهت آزمون برخورد راستای افق تسهیل جدید با مانع…………..56

شکل (4-8) .ترکیب اول از شرایط با مانع…………………………………………………………………………………..59

شکل (4-9) .ترکیب دوم از شرایط با مانع………………………………………………………………………………….60

شکل (4-10) .ترکیب سوم از شرایط با مانع……………………………………………………………………………….60

شکل (4-12) .ترکیب چهارم از شرایط با مانع…………………………………………………………………………….63

شکل (4-13) .ترسیم خطوط متناظر در حالت تک ریشه………………………………………………………………65

شکل (4-14).نمای تصویری جهت محاسبه پاره خط T……………………………………………………………….70

شکل (4-15).مسیرهای جابجایی بین دو تسهیل در زمان وجود مانع……………………………………………..74

شکل (4-16).ترسیم رابطه بین خطوط ابتدای مانع و انتهای مانع……………………………………………………76

شکل (4-17) . مکان تسهیلات موجود و تسهیل جدید در شرایط با مانع و بدون مانع……………………..90

شکل (4-18) . ارائه الگوریتم پیشنهادی حل مساله………………………………………………………………………93

چکیده

این تحقیق مسأله مکان یابی تک تسهیله را در حضور یک مانع آرکی شکل که در یک مسیر   دایره ای شکل بطور یکنواخت در حال رفت و برگشت می باشد، را در نظر ­می­گیرد. فواصل در نظر گرفته شده در این کار متعامد می باشد. ابتدا الگوریتمی برای تشخیص شرایط پدیداری برای مسأله تعریف می شودکه رویکردی جامع و قابل استفاده برای تمامی مسائل مکان­یابی با     شکل­های متفاوت مانع می باشد.بعلاوه یک مدل برنامه ریزی غیر خطی ارائه شده است که، مکان تسهیل جدید را بگونه ای می یابد که مجموع کل فواصل انتظاری با مانع وزن دهی شده تسهیل جدید با تسهیلات موجود حداقل شوند.

برای درک مدل ارائه شده و اثبات کارایی آن مثال کوچک ارائه شده است و همچنین به علت پیچیدگی حل مدل در ابعاد بزرگ الگوریتم ابتکاری نیز ارائه شده است.

مقدمه

برنامه ریزی تسهیلات دو بخش عمده جایابی و طراحی را شامل می­شود که مهمترین بخش طراحی، استقرار یا جا­نمایی تسهیلات می­باشد.منظور از تسهیلات،هر مجموعه، شامل کارخانه، بیمارستان، دانشگاه … است. با افزایش میزان هزینه حمل و نقل و هزینه­های تحویل­،مساله مکان­یابی تسهیلات نقش مهمی در محیط­های صنعتی ایفا می­کند.نظریه مکان­یابی به عنوان شاخه­ای از تحقیق در عملیات از یک سو در جایابی تسهیلات و از سوی دیگر در تصمیم گیری های مدیریتی ،اقتصادی و برنامه ریزی تولید تاثیرگذار است و فواید بسیاری برای واحد های صنعتی از جمله سرمایه کمتر و بازدهی بیشتر، زمان بازگشت سرمایه کمتر و سود بیشتر به دنبال خواهد داشت.انتخاب مکان بهینه و متعاقبا مسیر بهینه کاری پیچیده و دارای فرایند تکراری می باشد.مکان بهینه همچنین باید بتواند پاسخگوی حجم تردد در محیط صنعتی باشد.مطالعه پیرامون مکان بهینه از دیدگاه جغرافی دانان و علمای اقتصادی هموراه دارای اهمیت بوده و در محاسبات خود مد نظر قرار می دهند [1].مراکز صنعتی و کارخانجات برای تعیین مکان احداث کارخانه، استقرار تجهیزات و دپارتمان­های خود در کارخانه، استقرار دفاترشان در سطح شهر، تعیین مراکز توزیع محصولات و … با چنین مسائلی سر و کار دارند.

در مسایل مکان یابی دو نوع محیط پیوسته و گسسته در نظر گرفته می­شود.از جمله مسایل مکان­یابی پیوسته می­توان به مسایل مکان یابی میانه ، و مساله مرکز میانه نام برد. تصمیمات مکان­یابی اهداف مختلفی را دنبال می کند­.برای مثال کمینه کردن مجموع وزنی فاصله­های بین تسهیل جدید و سایر تسهیلات موجود و کمینه کردن بیشترین فاصله بین تسهیل جدید و سایر تسهیلات موجود از این نوع هستند. در مساله میانه هدف، پیدا کردن مکان وسیله (تسهیل) جدید می باشد، بطوری که مجموع فواصل وزن­دهی شده بین تسهیل جدید و تسهیلات موجود ، حداقل گردد.چنین مساله به مساله مکان­یابی کمینه[1] مجموع شهرت دارد.نوع دیگر طبقه بندی مسایل مکان­یابی بر اساس نوع فاصله مورد نظرمی باشد.فواصل مورد محاسبه می­تواند بصورت متعامد یا اقلیدسی باشد. مساله کمینه مجموع با فاصله اقلیدسی از ابتدایی ترین و قدیمی ترین مسایل مکان یابی تسهیلات می باشد.در این نوع مکان یابی با محدودیت در قرار گیری و یا حرکت در مسیر مواجه می شویم.در دسته ای از این مسایل ،نواحی وجود دارد که تسهیل جدید نه می تواند در آنجا استقرار یابد و نه می تواند از میان آن عبور کند. این نواحی ، نواحی بامانع[2] نامیده می شوند. دریاچه ها، کوهستان ها، مناطق نظامی، رودخانه ها و بزرگ راه