فصل اول – مقدمه و کلیات تحقیق.. 1
1-1- مقدمه. 2
1-2- بیان مسأله. 2
1-3- اهداف تحقیق. 4
1-4- تعریف. 5
1-5- فرضیات تحقیق. 6
1-6- نوآوری‌های تحقیق. 6
1-7- ساختار پایان‌نامه. 6
 
فصل دوم – ادبیات و پیشینه تحقیق. 8
2-1- مقدمه. 9
2-2- روشهای تحلیلی. 9
2-2- 1-تحلیل مدل سد-مخزن بدون در نظر گرفتن اثر اندر کنش  10
2-2- 1-1-بررسی روش وسترگارد. 12
2-2-2- حل چوپرا. 13
2-2-3- اثر اندرکنش سد و مخزن. 14
2-3-روش‌های عددی. 14
2-3-1- روش اویلری-لاگرانژی. 15
2-3-2- روش لاگرانژی- لاگرانژی. 15
2-3-3- ارزیابی روش‌های اویلری و لاگرانژی در مدل‌سازی مخزن  16
2-4- توسعه و کاربرد پیش تنیدگی. 18
2-4-1- اصول پیش‌تنیدگی. 19
2-4-1- 1-روش پیش کشیدگی. 20
2-4-1-2- روش پس کشیدگی. 20
2-4-2- توسعه روش پس کشیدگی. 20
2-4-2-1- سیستم چسبنده. 21
2-4-2-2- سیستم غیر چسبیده. 22
2-5- پس تنیدگی در سدها. 23
2-5-1- مقدمه. 23
2-5-2- مواد پس تنیدگی. 24
2-5-3- فواصل کابل‌ها. 25
2-5-4- صرفه‌جویی در حجم بتن. 26
2-5-5- تعیین مقدار نیروی پس تنیدگی در کابل‌ها. 26
2-5-6- پس تنیدگی در سدهای بتنی وزنی. 29
2-5-7- بررسی پس تنیدگی در سدهای بتنی وزنی توسط محققین  36
 
فصل سوم – روش تحقیق. 40
3-1- مقدمه. 41
3-2- روش‌های عددی برای تحلیل دینامیکی. 42
3-2- 1- ارزیابی روش‌های تحلیل دینامیکی. 43
3-2-2- مدل‌سازی زلزله جهت انجام تحلیل دینامیکی در نرم‌افزار Ansys…….. 44
3-2-2- 1-روش نیومارک. 45
3-3-مدل‌سازی سیستم سازه و سیال به روش اجزای محدود مبتنی بر نرم‌افزار Ansys 47
3-3-1- مقدمه. 47
3-3-2- مدل‌سازی محیط مخزن به روش اجزای محدود. 48
3-3-2-1- المان‌های سیال متکی بر تغییر مکان. 49
3-3- 2-2-Fluid80. 50
3-3-3- مدل‌سازی سازه سد به روش اجزای محدود. 52
3-3-3-1- المان Solid65. 52
3-3-3-2- رفتار المان Solid65 در حالت کلی. 54
3-3-3-3- رفتار خطی بتن. 55
3-3- 4- مدل‌سازی کابل‌ها با المان Link10. 55
3-3-5- مدل‌سازی صفحه سر کابل با المان Shell181. 56
3-3-6- مدل‌سازی اندرکنش مخزن و سازه به روش اجزای محدود  57
3-3-6-1– مدل سازی اندرکنش مخزن و سیال به روش لاگرانژی  58
3-3-7- مدل‌سازی اندرکنش سد و کابل‌های پس تنیدگی. 58
3-4- مدل‌سازی اثر نیروی پس تنیدگی در Ansys 58
3-5- تعیین سطح مقطع کابل. 59
 
فصل چهارم – تحلیل عددی و ارائه نتایج. 61
4-1- مقدمه. 62
4-2- شتاب نگاشت‌ها. 62
4-3- کنترل صحت مدل‌سازی. 64
4-3-1- روش مدل‌سازی…….. 65
4-3-2- تغییر مکان هیدروستاتیک در مخزن. 65
4-3-3- فشار هیدروستاتیک در مخزن. 67
4-3-4- بررسی تأثیر عرض کف در تحلیل استاتیکی. 67
4-3-4-1- سیستم سد-پی. 68
4-3-4-2- سیستم سد-پی-مخزن-کابل. 69
4-3-5- ارتعاش سد هارمونیک. 70
4-3-6- آنالیز سد Pine Flat…….. 71
4-3-6-1- مشخصات هندسی و فرضیات در نظر گرفته شده برای سد Pine Flat 72
4-3-6- 2- آنالیز مودال و تعیین ضرایب میرایی سیستم سد-پی-مخزن  72
4-3-6-3- آنالیز دینامیکی سد Pine Flat 73
4-4- نتایج تحلیل دینامیکی مدل سد پس‌تنیده تحت اثر زلزله  75
4-4-1- اثر پس‌تنیدگی بر تغییر مکان افقی تاج سد به روش اعمال نیروی ترکیبی…….. 75
4-4-2- اثر پس‌تنیدگی بر تغییر مکان افقی تاج سد به روش اعمال دما  81
4-4-3- اثر میزان حجم مخزن بر تغییر مکان افقی تاج سد. 88
4-4- 4- بررسی تاثیر پس‌تنیدگی بر تنش کششی و تغییر مکان در سد  90
4-5- فاصله مناسب کابل‌ها در سد پس‌تنیده. 97
4-5- 1-روش استفاه از چند کابل در تعیین فاصله مناسب. 97
4-5-2- روش استفاده از یک کابل در تعیین فاصله مناسب…….  102
 
فصل پنجم – نتیجه گیری. 110
5- 1- مقدمه. 111
5-2- نتایج…….. 111
5-3- پیشنهادات……. 113
 
منابع:. 114

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
فهرست جداول
عنوان                                                                                                          صفحه
جدول 4-1- مشخصات مصالح سد بتنی وزنی پس‌تنیده در تحلیل خطی  64
جدول 4-2- پریود و فرکانس ارتعاش آزاد سیستم سد-پی-مخزن  73
جدول 4-3- میزان نیروی پس‌تنیدگی وارد شده به کابل و صفحه (MN)  75
جدول 4-4- پاسخ افقی تاج سد تحت شیب‌های پایین‌دست مختلف در زلزله Taft 80
جدول 4-5- پاسخ افقی تاج سد تحت شیب‌های پایین‌دست مختلف در زلزله Elcentro 80
جدول 4-6- پاسخ افقی تاج سد تحت شیب‌های پایین‌دست مختلف در زلزله Taft 86
جدول 4-7- پاسخ افقی تاج سد تحت شیب‌های پایین‌دست مختلف در زلزله Elcentro. 86
جدول 4-8- نتایج تغییر مکان افقی تاج   سد پس‌تنیده به روش ترکیبی(cm)  87
جدول 4-9- نتایج تغییر مکان افقی تاج سد پس‌تنیده به روش اعمال دما(cm). 87
جدول 4-10- پاسخ افقی تاج سد تحت ارتفاع‌های مختلف مخزن در زلزله Taft 89
جدول 4-11-پاسخ افقی تاج سد تحت ارتفاع‌های مختلف مخزن در زلزله Elcentro 89
جدول 4-12- میزان نیروی پس‌تنیدگی وارد شده به کابل و صفحه  90
جدول 4-13- حداکثر تنش کششی (kPa) تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft 95
جدول 4-14- حداکثر تغییر مکان افقی تاج سد (cm) تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft 95
جدول 4-15- حداکثر تنش کششی (kPa) تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Elcentro 96
جدول4-16- حداکثر تغییر مکان افقی تاج سد (cm) تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Elcentro. 96
جدول 4-17- حداکثر تنش کششی در شیب‌های پایین دست 55/0 و 6/0 تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft 103
جدول 4-18- حداکثر تنش کششی در شیب‌های پایین دست 65/0 و 7/0 تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft 104
جدول 4-19- حداکثر تنش کششی در شیب‌های پایین دست 55/0 و 6/0 تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Elcentro. 105
جدول 4-20- حداکثر تنش کششی در شیب‌های پایین دست 65/0 و 7/0 تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Elcentro . 106
جدول 4-21- درصد کاهش تنش کششی و تغییر مکان افقی در شیب‌های پایین دست مختلف تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft 107
جدول 4-22- درصد کاهش تنش کششی و تغییر مکان افقی در شیب‌های پایین دست مختلف تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Elcentro. 108
 
 
 
فهرست اشکال
عنوان                                                                                                           صفحه
شکل 1-1- مدل سد-پی-مخزن-کابل سد بتنی وزنی پس‌تنیده. 5
شکل 2-1- مدل سد و مخزن مورد استفاده وسترگارد. 11
شکل 2-2- تغییرات فشار سهموی وسترگارد. 12
شکل 2-3- کابل‌های پس‌تنیدگی. 25
شکل 2-4- سد بتنی وزنی پس‌تنیده. 27
شکل 2-5- سدهای مقاوم‌سازی شده. 31
شکل 2-6- سدهای مورد مطالعه. 33
شکل 2-7- رشته‌های کابل مورد استفاده در سد منجیل جهت پس‌تنیده کردن. 33
شکل 2-8- نصب کابل‌های پس‌تنیده بر روی سد Ink. 35
شکل 2-9- مقطع سد بهسازی شده Ink. 36
شکل 3-1- رابطه فشار و کرنش حجمی در آب. 49
شکل 3-2- مشخصات هندسی المان Fluid80. 51
شکل 3-3- المان بتن Solid 65. 52
شکل 3-4- هندسه ترک و تنش‌ها. 53
شکل 3-5- المان Link10. 56
شکل 3-6- المان Shell181. 57
شکل 3-7- نمودار تنش-کرنش فولاد پر مقاومت. 60
شکل 4-1- به ترتیب شتاب نگاشت مؤلفه افقی زلزله Taft ؛ شتاب نگاشت مؤلفه قائم زلزله Taft ؛ شتاب نگاشت مؤلفه افقی زلزله Elcentro ؛ شتاب نگاشت مؤلفه قائم زلزله Elcentro. 63
شکل 4-2- مدل اجزای محدود سیستم سد-پی-مخزن. 66
شکل 4-3- مقایسه نتایج تغییر مکان تئوری و نرم‌افزار Ansys سیال مخزن در سیستم سد-پی-مخزن. 66
شکل 4-4- مقایسه فشار هیدرودینامیکی مخزن و Ansys سیال مخزن در سیستم سد-پی-مخزن. 67
شکل 4-5- مقایسه تنش قائم کف سد در حالت تئوری و نرم‌افزار Ansys در سیستم سد-پی با عرض کف 50 متر. 68
شکل 4-6- مقایسه تنش قائم کف سد در حالت تئوری و نرم‌افزار Ansys در سیستم سد-پی با عرض کف 70 متر. 69
شکل 4-7- مقایسه تنش قائم در کف سد در حالت تئوری و نرم‌افزار Ansys در سیستم سد-پی-مخزن-کابل با عرض کف سد 50 متر. 69
شکل4-8- مقایسه تنش قائم در کف سد در حالت تئوری و نرم‌افزار Ansys در سیستم سد-پی-مخزن-کابل با عرض کف سد 70 متر. 70
شکل4-9- پاسخ فشار در المان پاشنه سد صلب تحت مؤلفه افقی شتاب هارمونیک. 71
شکل4-10- مقطع هندسی مدل سد Pine Flat 72
شکل4-11- مدل اجزای محدود سیستم سد-پی-مخزن Pine Flat 74
شکل4-12- پاسخ تغییر مکان افقی تاج سد Pine Flat با در نظر گرفتن پی انعطاف‌پذیر تحت شتاب نگاشت مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft 74
شکل4-13- پاسخ تغییر مکان افقی تاج سد Pine Flat به ترتیب تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Taft و تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Elcentro در شیب 78/0 m= . 76
شکل 4-14- پاسخ تغییر مکان افقی تاج سد Pine Flat به ترتیب تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Taft و تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Elcentro در شیب 7/0 m=. 77
شکل 4-15- پاسخ تغییر مکان افقی تاج سد Pine Flat به ترتیب تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Taft و تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Elcentro در شیب 65/0 m=. 78
شکل4-16- پاسخ تغییر مکان افقی تاج سد Pine Flat به ترتیب تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Taft و تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Elcentro در شیب 6/0 m=. 79
شکل4-17- پاسخ تغییر مکان افقی تاج سد Pine Flat به ترتیب تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Taft و تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Elcentro در شیب 65/0 m=. 82
شکل4-18- پاسخ تغییر مکان افقی تاج سد Pine Flat به ترتیب تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Taft و تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Elcentro در شیب 7/0 m=. 83
شکل4-19- پاسخ تغییر مکان افقی تاج سد Pine Flat به ترتیب تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Taft و تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Elcentro در شیب 65/0 m=. 84
شکل4-20- پاسخ تغییر مکان افقی تاج سد Pine Flat به ترتیب تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Taft و تحت اثر مؤلفه‌های افقی و قائم زلزله‌ Elcentro در شیب 6/0 m=. 85
شکل4-21- مقایسه میانگین تغییر مکان افقی تاج سد در شیب‌های پایین‌دست مختلف به دو روش ترکیبی و اعمال دما. 88
شکل 4-22- به ترتیب تنش قاتم در پاشنه سد تحت اثر مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft و تغییر مکان افقی تاج سد تحت اثر مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft در 7/0m=. 91
شکل 4-23- به ترتیب تنش قاتم در پاشنه سد تحت اثر مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft و تغییر مکان افقی تاج سد تحت اثر مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft در 65/0m=. 92
شکل 4-24- به ترتیب تنش قاتم در پاشنه سد تحت اثر مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft و تغییر مکان افقی تاج سد تحت اثر مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft در 6/0m=. 93
شکل 4-25- به ترتیب تنش قاتم در پاشنه سد تحت اثر مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft و تغییر مکان افقی تاج سد تحت اثر مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft در 55/0m=. 94
شکل 4-26- حداکثر تنش کششی پاشنه، در طول سد با 7/0 m= تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله  Taft 98
شکل 4-27- حداکثر تنش کششی پاشنه، در طول سد با 65/0m= تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft 98
شکل 4-28- حداکثر تنش کششی پاشنه، در طول سد با 6/0 m= تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله  Taft 99
شکل 4-29- حداکثر تنش کششی پاشنه، در طول سد با 55/0 m= تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Taft 99
شکل 4-30- حداکثر تنش کششی پاشنه، در طول سد با 7/0 m= تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Elcentro. 100
شکل 4-31- حداکثر تنش کششی پاشنه، در طول سد با 65/0m= تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Elcentro. 100
شکل 4-32- حداکثر تنش کششی پاشنه، در طول سد با 6/0m= تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Elcentro. 101
شکل 4-33- حداکثر تنش کششی پاشنه، در طول سد با 55/0m= تحت مؤلفه افقی و قائم زلزله Elcentro. 101
 
 
 
 
 
 
 
 
فصل اول–مقدمه و کلیات تحقیق
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1-1- مقدمه
از آنجا که آب مایه‌ی حیات در زندگی بشر می‌باشد، جهت ذخیره‌سازی برای استفاده بهینه از آن روش‌های مختلفی بکار گرفته می‌شود که ساخت سد از جمله مهم‌ترین ابزار جهت ذخیره آن بشمار می‌رود. سدها در جوامع صنعتی بناهای مهمی محسوب می‌شوند چرا که علاوه بر ذخیره آب، مصرف شرب و کشاورزی، جهت تولید انرژی نیز از آن می‌توان استفاده کرد.
در ابتدای صنعت سدسازی، سد‌ها کوچک بوده که با پیشرفت علم و تکنولوژی‌، سدها بزرگ و حجم مخزن پشت سد نیز افزایش یافته است بنابراین تخریب سدهای بزرگ در زمان زلزله می‌تواند موجب خسارات عظیمی به مناطق پایین‌دست سد شود لذا با پیشرفت علوم مهندسی در تحلیل سازه سد، سعی بر ساخت سدهایی با ابعاد بهینه، اقتصادی و ایمن شده است. از طرفی بالا رفتن عمر سدها می­تواند موجب کاهش عملکرد مناسب آنها گردد ضمن اینکه با بالا رفتن استانداردهای ایمنی، داشتن برنامه‌های مختلف و وسیع نوسازی و مقاوم‌سازی ضرورت ارزیابی ایمنی این سازه­ها اجتناب ناپذیر می­گردد.
1-2- بیان مسئله
سدهای بتنی وزنی به دلیل ساختمان ساده، سهولت در ساخت، ایمنی، در هر ارتفاع دلخواه و در شرایط مختلف طبیعی از جمله در شرایط سخت زمستانی به طور وسیعی در دنیا مورد توجه قرار گرفته‌اند. سدهای بتنی وزنی در محل‌هایی که دارای پی مستحکم باشند، احداث می‌شوند. در سدهای بتنی وزنی عمده پایداری سد ناشی از وزن سد بوده و ممکن است درصدی از وزن آب نیز به منظور افزایش پایداری کمک گرفته شود. نام سدهای وزنی از کلمه Gravity به معنی ثقل و سنگینی گرفته شده است که دلیل آن نیز مقاومت و پایداری این نوع سدها در برابر نیروهای اصلی مؤثر، یعنی فشار افقی آب در اثر وزن سازه می‌باشد.
امروزه با توجه به پیشرفت علوم در طراحی سازه سد و به دلیل نیاز به افزایش ارتفاع در برخی از سدها یا عدم مقاومت کافی برخی سدهای بتنی وزنی در برابر نیروهای مختلف از جمله نیروی زلزله و نیروی زیر فشار لزوم مقاوم‌سازی این سازه‌ها اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. همچنین بسیاری از سدهای قدیمی موجود براساس ضوابط قدیمی تحلیل و طراحی گردیده‌اند که با توجه به محدودیت‌های تغییر ضوابط آیین‌نامه، ضرورت بازنگری در سدهای بتنی موجود اجتناب‌ناپذیر می‌باشد که در این میان ممکن است بعضی سدها ضوابط آیین‌نامه را اقنا ننموده و نیاز به ترمیم و یا بهسازی داشته باشند. این ترمیم و یا بهسازی می‌تواند با استفاده از کابل پس‌تنیده صورت بگیرد. تکنیک پس تنیدگی یکی از راهکارهای مقاوم‌سازی جهت کاهش زیرفشار و حذف تنش‌های کششی در سدها می‌باشد که در این‌صورت لزوم تعیین فاصله بهینه بین کابل‌های پس‌تنیده اجتناب‌ناپذیر می‌باشد.
روش‌های گوناگونی جهت تحلیل این سازه ارائه شده که به طور عمده این روش‌ها را می­توان به دو دسته تحلیلی و عددی تقسیم کرد.
در روش تحلیلی اساس حل بر روابط منطقی و دقیق می‌باشد، به‌طوری‌که با تعیین معادله حاکم بر رفتار سد و مخزن، این معادله را می‌توان با روابط ریاضی به طور مستقیم حل نمود. این روش اولین بار در سال 1933 میلادی توسط وسترگارد[1] [40] مطرح شد که با ارائه روش جرم افزوده نگاه جدیدی از درک هیدرودینامیکی وارد برسد ارائه نمود.
پس از وسترگارد ، چوپرا[2] [14] و محققین دیگر روش‌های مختلفی را جهت حل تحلیلی معادلات حاکم بر سد و مخزن ارائه نمودند، که به آن پرداخته می‌شود.
حل دقیق وسترگارد و حتی محققین بعد از آن همراه با فرض‌های ساده شونده‌ای بود، که در صورت عدم در نظر گرفتن آنها و اعمال شرایط حقیقی به ویژه در هنگام اعمال نیروی زلزله، مسئله را بسیار پیچیده و غیرقابل حل می‌نمود. با توجه به پیچیدگی روش حل تحلیلی تحت شرایط حقیقی و یا پیشرفت تکنولوژی ، محققین روش‌های عددی را جهت حل این مسئله مورد مطالعه قرار دادند. این روش‌ها با حجم عملیاتی بالا متکی بر سرعت کامپیوترها در انجام حل تکراری یک الگوریتم مشخص می‌باشند.
تحلیل سدها به روش عددی با توجه به وجود سیال به‌عنوان محیط مخزن، برخلاف سازه‌های معمول دارای پیچیدگی‌های خاصی است. روش‌های مختلفی جهت مدل ریاضی سیال ارائه شده است که می‌توان این روش‌ها را به سه گروه عمده تقسیم نمود: روش اول جرم افزوده است که در این روش سیال به‌صورت یک جرم اضافی به بدنه سد اضافه شده و همراه با سد ارتعاش می‌کند. روش دوم ، روش اویلری است که در این روش به بررسی تاریخچه زمانی متغیر یک نقطه پرداخته می‌شود. روش سوم، روش لاگرانژی است که به بررسی متغیر مشخص در نقاط دلخواه می‌پردازد.
1-3- اهداف تحقیق
هدف از این تحقیق تحلیل سدهای بتنی وزنی پس‌تنیده و بدون پس‌تنیدگی و تعیین فاصله مناسب کابل‌های پس‌تنیده با توجه به شیب پایین‌دست می‌باشد. بر این اساس با توجه به شیب پایین‌دست سد فاصله و اندازه کابل‌ها را تغییر داده تا به ازای آن حجم بتن‌ریزی و نیز طول کابل مصرفی به حداقل مقدار خود برسد.
در این تحقیق پاسخ سیستم سد-پی-مخزن در حالت پس تنیده و بدون پس‌تنیدگی با مدل‌سازی به روش اجزا محدود براساس فرمول‌بندی لاگرانژی-لاگرانژ ی سیستم سد-پی-مخزن و نیز مدل‌سازی کابل تحت اثر زلزله مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور از نرم افزار Ansys که دارای قابلیت مدل‌سازی و گرافیکی بالائی می‌باشد جهت تحلیل دینامیکی سیستم مورد بررسی با فرض رفتار خطی مصالح استفاده و نتایج حاصل از تحلیل دینامیکی خطی سیستم در حالات مختلف مورد بررسی قرار گرفته است.
1-4- تعریف
در این تحقیق به جهت شناخت سیستم سد-پی-مخزن-کابل، نامگذاری بخش های یک سد بتنی وزنی مطابق شکل 1-1 می باشد.
شکل1- 1- مدل سد-پی-مخزن-کابل سد بتنی وزنی پس‌تنیده
1-5- فرضیات
فرضیات مورد استفاده در این تحقیق به شرح ذیل می باشند:

رفتار مصالح سد و مخزن اعم از بتن، آب و کابل ایزوتروپ، همگن و خطی می‌باشد.
تغییر شکل‌ها کوچک می باشد.
اثر زلزله بر کل سیستم سد و مخزن به‌صورت یکنواخت می‌باشد.
1-6- نوآوری‌های تحقیق

ارائه یک مدل نرم‌افزاری ترکیبی از سد بتنی وزنی به همراه کابل‌های پس‌تنیده با صفحه فولادی.
مدل‌سازی پس‌تنیدگی با روش اعمال دما.
تحلیل مدل سه بعدی سد بتنی وزنی با عرض نسبتاً واقعی.
ارائه حدود فاصله مناسب کابل‌های پس‌تنیدگی برای بهسازی و مقاوم‌سازی سدهای بتنی وزنی پس‌تنیده.
1-7- ساختار کلی پایان‌نامه:
این پایان‌نامه در پنج فصل تهیه گردیده است که به طور خلاصه به شرح زیر می‌باشند:

در فصل اول مقدمه‌ای بر لزوم انجام و کلیاتی از کارهای انجام شده، ارائه می‌شود.
در فصل دوم با در نظر گرفتن شرایط مسئله، معادلات حاکم بر مسئله معرفی و سپس خلاصه‌ای از مطالعات و کارهای انجام شده توسط سایر محققین ارائه می‌شود.
در فصل سوم فرمول‌بندی ریاضی سیستم سد-پی- مخزن با احتساب اندرکنش و روش‌های حل دستگاه معادلات دینامیکی با استفاده از روش اجزای محدود معرفی و نیز چگونگی محاسبه کابل‌های پس‌تنیدگی و مدل‌سازی آن در روش اجزا محدود در تحلیل استاتیکی و دینامیکی ارائه می‌گردد.
در فصل چهارم ابتدا صحت مدل‌سازی کامپیوتری مورد بررسی قرار گرفته و سپس نتایج تحلیل سیستم سد-پی-مخزن در حالت پس‌تنیده با قرارگیری کابل‌ها در نقاط مختلف و تغییر شیب پایین‌دست سد بررسی می‌گردد.
در فصل پنجم نتیجه‌گیری و پیشنهاد‌هایی برای ادامه کار ارائه می‌گردد.
 
 
 
 
 
فصل دوم – ادبیات موضوع و پیشینه تحقیق
 
 
 
 
 
2-1- مقدمه
با توجه به اهمیت سازه سد و آسیب پذیر بودن این سازه لزوم مقاومت این سازه در برابر نیروهای اعمالی امری اجتناب ناپذیر است. سدها می بایست در برابر نیروهای اعمالی به آن از جمله نیروهای استاتیکی نظیر زیرفشار، فشار مخزن، و تنش‌های وارده ناشی از بارهای ثقلی و نیروهای دینامیکی نظیر زلزله و سیلاب و … مقاومت کافی داشته باشند. مدل سیستم سد-پی-مخزن با در نظر گرفتن نیروهای وارده همواره توسط محققین زیادی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. به‌طوریکه در ابتدا با روش‌های تحلیلی و در نظر گرفتن فرضیات ساده شونده زیاد و سپس با روشهای عددی مبادرت به حل مدل سد نمودند. در این فصل در ابتدا نگاهی گذرا به روشهای تحلیلی و عددی در حل سیستم سد-پی-مخزن خواهیم داشت. سپس تعریف و تاریخچه و کاربرد روش پس‌تنیدگی در مقاوم‌سازی و بهسازی سدها ارائه می‌گردد و نتایج محققین در این زمینه بیان می‌شود.
2-2- روش‌های تحلیلی
روش‌های تحلیلی اولین روش‌هایی بودند که محققین برای حل مسئله تحلیل سد و مخزن تحت اثر زلزله بکار بردند. در این نوع روش‌ها، در ابتدا طبق فرضیات مصالح، معادلات حاکم و شرایط مرزی مسئله بیان و سپس مستقیماً معادلات دیفرانسیل مربوطه حل می‌شود.
 
به دلیل پیچیدگی زیاد حل این‌گونه معادلات، برای مسائل با شکل هندسی و یا شرایط مرزی پیچیده، این روش قابل‌استفاده نیست ولی برای مسائل ساده پاسخ‌هایی توسط محققین مختلف به‌دست آمده است.
جواب‌های حاصل از این روش‌ها، به دلیل سهولت در استفاده برای تحلیل تقریبی سدها و طراحی اولیه آنها، ابزاری بسیار مناسب و کاربردی می‌باشند. در ادامه خلاصه‌ای از

1-1پرسش اصلی تحقیق: 4

1-2 پیشینه تحقیق: 4

1-3 پرسش‌های تحقیق: 4

1-4 فرضیه ها: 5

1-5  اهداف تحقیق: 5

1-6 روش کار تحقیق: 5

1-7 مشکلات و دشواریهای تحقیق: 6

1-8 مفاهیم 6

1-8-1 خانواده در لغت: 6

1-8-2 خانواده در اصطلاح: 6

1-8-3 تعریف خانواده از منظر قرآن : 6

1-8-4 حقوق در لغت: 7

1-8-7 معنای فلسفی حق: 7

1-8-8 مفهوم حق در فقه: 8

1-8-9 مفهوم حق در اصطلاح حقوق دانان: 9

1-8-10 رویكرد جدید به حق: 9

فصل دوم: مفهوم زندگی اجتماعی از دیدگاه قرآن

2- مفهوم زندگی اجتماعی از دیدگاه قرآن 12

2-1- زندگی اجتماعی از نگاه قرآن 12

2-1-1 مفهوم جامعه در قرآن: 14

2-1-2 عامل همسرخواهی: 15

2-1-3 اركان اساسی استحكام خانواده: 16

2-2: ابعاد اجتماعی اسلام 17

2-2-1 ابعاد اجتماعی اسلام: 17

2-2-2 زوایای اجتماعی اسلام: 18

2-2-3 مسائل اجتماعی در قرآن: 21

2-2-4 اهمیت اقتصاد: 21

2-2-5 درمان فقر اجتماعی: 22

2-2-6 قرآن و اخلاق اجتماعی: 23

2-2-7 سیره تقوا پیشگان: 23

2-2-8 نیكوكاری در جامعه: 24

2-2-9 اجتناب از گمان زیاد در حیات اجتماعی: 24

2-2-10عدم پیمان‏شكنی در روابط اجتماعی: 25

2-2-11 وساطت در صلح و دوستی: 26

2-2-12 زدودن منازعات اجتماعی: 26

فصل سوم: احکام ازدواج از منظر آیت الله جوادی آملی

3-  احکام ازدواج از منظر آیت الله جوادی آملی 28

3-1: احکام ازدواج با غیر مسلمان 28

3-1-1 ازدواج با مشرک: 28

3-1-2 گزیده تفسیرآیه221 سوره بقره: 29

3-1-3 تفسیرآیه 221 سوره بقره: 29

3-1-4 تناسب آیات: 30

3-1-5 مشرك در فرهنگ قرآن: 30

3-1-6 حرمت ازدواج مرد مسلمان با زن مشرك: 31

3-1-7 نكاح با زنان اهل كتاب: 32

3-1-8 بررسی ادله ی حرمت نكاح با اهل كتاب: 33

3-1-9 نقد ادله ی حرمت نكاح با زنان اهل كتاب: 36

3-1-10 حكم ازدواج زن مسلمان با مرد مشرك: 36

3-1-11 راز حرمت ازدواج با مشرك: 37

3-1-12 نتیجه: 38

3-2: ولایت پدر در ازدواج دختر: 38

 

3-2-1  استقلال زن در ازدواج: 38

3-2-2  اذن ولی در ازدواج دوشیزه: 39

3-3: احکام ازدواج در زمان عده: 40

3-3-1 حکم خوستگاری از زن در زمان عده: 40

3-3-2 گزیده تفسیر: 40

3-3-3  حکم ازدواج با زنان در زمان عده: 41

3-3-4 تفسیر 41

3-3-5 تناسب آیات: 42

3-3-6  حكم تعریض به خواستگاری: 42

3-3-7 حكم تصریح به خواستگاری 43

3-3-8 حكم وضعی ازدواج در عدّه 45

3-3-9 نتیجه: 47

3-4: ازدواج‏های حرام: 47

3-4-1 گزیده تفسیر: 47

3-4-2 حرمت ازدواج با نامادری: 48

3-4-3 نتیجه: 49

3-4-4 محرمات نسبی: 49

3-4-5 محرمات رضاعی: 51

3-4-6 مادر زن: 52

3-4-7 جمع آوردن محرمات نكاح: 53

3-4-8 محرّمات رضاعی: 54

3-4-9 محرّمات هفت‏گانه رضاعی: 55

3-4-10 سه طلاقه: 55

3-4-11 نكاح در مسئله لعان: 55

3-4-12 حرمت نكاح با مادرزن: 57

3-4-13 حرمت نكاح با ربیبه: 58

3-4-14 حرمت نكاح با حلیله: 58

3-4-15 محرّم نبودن زن پسرخوانده: 59

3-4-16 حرمت جمع میان دو خواهر: 59

3-4-17 معنای جمع بین دو خواهر: 60

3-4-18 نتیجه : 60

3-4-19 عدم جواز جمع میان دو خواهر در روایات: 61

3-4-20 محرّمات رضاعی بحث روایی: 62

3-4-21 حرمت نكاح ربیبه در روایات: 63

3-4-22 تفاوت حرمت نكاح ربیبه با مادرزن: 63

3-4-23حکم نكاح با زنان شوهردار : 64

فصل چهارم: احکام  طلاق از منظر آیت الله جوادی آملی

4- احکام  طلاق از منظر آیت الله جوادی آملی 67

4-1: عدّه طلاق: 68

4-1-1 عدّه طلاق: 68

4-1-2 جواز رجوع در طلاق رجعی: 68

4-1-3 حالات زن و شوهر پس از طلاق: 69

4-1-4 شرط رجوع شوهر به همسر: 70

4-1-5 حقوق متقابل زن و شوهردر هنگام طلاق: 70

4-1-6 لزوم رفتار پسندیده شوهر با زن: 71

4-1-7 مفردات آیه: 72

4-1-8تناسب آیات234 بقره: 72

4-1-9 عده مطلّقه زنِ مردِ غایب: 73

4-1-10 عده طلاق در روایات: 74

4-1-10 حكم مطلّقه زوج مفقود یا طلاقِ حاكم اسلامی: 75

4-1-11 صورتهای چهارگانه طلاق: 76

4-2: اثر وضعی طلاق 77

4-2-1 اثر وضعی طلاق: 77

4-2-2 انشای حكم تكلیفی و وضعی: 79

4-2-3 نتیجه 80

4-2-4 حکم طلاق بدون شاهد: 80

فصل پنجم: عظمت حقوقی واجتماعی زن در قرآن

5- عظمت حقوقی واجتماعی زن در قرآن 82

5-1 عظمت حقوقی و اجتماعی زن در قرآن: 82

5-1-1 مقام والای مادر در قرآن: 83

5-1-2دو عنصر محوری در ترسیم حقوق زن: 84

5-1-3 اصالت و استقلال زن: 84

5-1-4  زن تامین شونده نه تامین کننده: 85

5-1-5 زن و سهام ارث: 85

5-1-6  مهریه: 86

5-1-7 مواردی كه زن همتای مرد ارث می برد: 86

5-1-8 تحقق حقوق زن در خانه و اجتماع: 88

5-1-9 لزوم رفتار پسندیده شوهر با زن: 89

5-1-10 حق شرط ضمن عقد: 90

5-1-11 تجلیل قرآن كریم از سعی مادر: 90

5-1-12 حق حیات اجتماعی زن: 91

5-1-13 حق تحصیل: 92

5-1-14 نشوز مرد و راه خلاصی زن: 93

5-1-15 محدود بودن قیّومیّت شوهر: 94

فصل ششم: حقوق فرزندان و والدین

6- حقوق فرزندان و والدین 96

6-1: حقوق فرزندان 96

6-1-1 ابراز محبت: 96

6-1-2 احترام به تداوم حیات فرزندان و مراقبت از فرزندان: 96

6-1-3 روابط حسنه در خانواده: 97

6-1-4 تربیت فرزندان: 98

6-1-6 اهتمام اسلام به حفظ ظواهر و تغییر نام‏های ناپسند: 100

6-1-7 حقوق متقابل پدر و فرزند: 100

6-1-8 آثار روانی اسم: 101

6-1-9 حق تعلیم و تربیت: 103

6-1-10 نتیجه : 103

اخلاق خانوادگی: 103

6-2: حقوق والدین 104

6-2-1 منشأ لزوم احسان به والدین: 105

6-2-2 آمرزش‏خواهی برای والدین: 105

6-2-3 برتری حقوق والدین: 106

6-2-4 احسان به والدین در روایات: 106

6-2-5 احسان به والدین 108

6-2-6 پاداش احسان به والدین: 109

6-2-7 حقوق اختصاصی والدین 109

6-2-8  اولویت در انفاق به والدین : 110

6-2-9 وجوب قضای نماز والدین: 111

6-2-10 تأمین معاش پدر و مادر: 111

6-2-11 اهتمام به وصیت برای پدر و مادر: 112

6-2-12 ارث بردن والدین: 113

6-2-13 برخورد با پدر: 114

6-2-14 تذكّر: 114

6-2-15 نتیجه: 115

فصل هفتم: احکام نفقه در کلام آیت الله جوادی آملی

7- احکام نفقه در کلام آیت الله جوادی آملی 117

7-1 تعریف لغوی نفقه: 117

7-2 مفهوم فقهی نفقه: 117

7-3 نظرآایت الله جوادی آملی: 118

7-4 حق شیر دادن: 119

7-5 پرداخت هزینه شیردهی: 119

7-6 نسبت نفقه زن با هزینه شیردهی: 120

7-7 تأمین هزینه شیردهی از مال كودك: 121

7-8 نحوه تأمین هزینه شیردهی 121

7-9 اقسام انفاق: 123

7-10 نفقه در زمان طلاق : 124

نتیجه گیری کلی: 128

1-نتایج بدست آمده فصل اول  کلیات و مفاهیم عبارتند: 128

2- نتایج فصل دوم مفهوم زندگی اجتماعی از دیدگاه قرآن عبارتند: 128

پیشنهادات: 134

فهرست منابع 136

چكیده

خانواده در لغت عبارت است از خاندان، اهل خانه ، اهل بیت ، دودمان ، تیره، فامیل. در اصطلاح: عبارت است از مجموعه ای  از افراد دارای پیوند سببی یا نسبی که در زیر یک سقف زندگی می کنندکه شامل پدر و مادر و فرزندان می شوند را گویند و در قرآن خانواده یک واحد اجتماعی است که هدف از آن در نگاه قرآن,تامین سلامت روانی برای زن و شوهر,پدر ومادرو فرزندان است.مهمترین و بنیادی ترین موضوع در حقوق خانواده ، حق ازدواج و تشکیل خانواده و انتخاب همسر است . اسلام به بهترین صورت این حق را برای زنان تأمین نموده و بدین وسیله شخصیت مستقل و آزاد زن را که در طول تاریخ از آن محروم بوده به وی باز گردانیده است.  حقوق خانواده گستره­ای وسیع دارد که اکثر این حقوق با پیوند زناشویی بین مرد و زن ایجاد می­شوند. به همین منظوربه برخی از  احکام فقهی وحقوقی از قبیل حقوق وتکالیف والدین و فرزندان و روابط حاکم بر زن و شوهر در خانواده با رویکرد حقوق خانواده در آثارآیت الله جوادی آملی که عبارتند ازازدواج ، طلاق ، نفقه ،مهریه ، حقوق والدین ،خواستگاری ،نشوز ،ارث ، قیومیت ،خانواده ، حقوق ،عده ،  مادر ، پدر ، فرزندان پرداخته شده است.

واژه‌ی های كلیدی: خانواده، ازدواج ،حقوق، والدین، فرزندان ، مهریه.

مقدمه

خانواده به عنوان کوچک‎ترین مجموعه‎ی تشکیل دهنده‎ی جامعه دراعتلا ویاانحراف آن نقش مؤثری داردکه به اعتلا ویا انحراف خودخانواده پیوندخورده است. براین اساس یکی ازعواملی که موجب ثبات واعتلای خانواده خواهدشدآن است که اعضای این مجموعه‎ی کوچک حقوق یکدیگررارعایت کنند. اگر چه اصل خانواده پدیده ای الهام گرفته از فطرت است، اما نزد اقوام مختلف و تحت تاثیر شرایط زندگی و آداب و رسوم و اعتقادات متفاوت قومی، قرار گرفته و متناسب با این عوامل گسترش یافته و تا کنون نیز بر خلاف تأثیرات حقوق دیگر، نظیر تعهدات و قرار دادها، تفاوتهای سیستمهای حقوقی متنبع را در اندیشه ها و پندارها به وجود آورده است.مکتب گهر بار اسلام نیز برای زن و شوهر که دو رکن مهم و اساس یک خانواده هستند در مقابل هم وظایفی مشخص کرده و آن ها را امر به انجام این وظایف نموده است تا کانون خانواده ها را گرم ترو پر عاطفه ترنموده است. وفقه امامیه با اتصال به اندیشه های اهل بیت (ع) این مهم را به اوج خود رسانیده است. اما آنچه که مهم و لازم به ذکرمی باشداین است که برای انجام دقیق و شناخت احکام خانواده بایستی دلایل محکم و قاطع داشته باشیم. گرچه قوانین مربوط به حقوق خانواده هم در کتب فقهی وهم در کتب قانونی و هم مقالات نوشته شده به صورت پراکنده در آثارشخصیت های همچون استادشهید مطهری ومحمد روشنی و علی محمد حیدری نراقی وجود دارد .بدیهی است که احکام صریح و دقیق حقوق خانواده را می توانیم با دقت درآثار فقهی و تفسیری وسایرکتب آیت الله جوادی آملی بدست آورد و اینجانب در حد توان وسع علمی و آموخته هایم در این تحقیق اشاره خواهم نمود.

1-1پرسش اصلی تحقیق:

 دیدگاه های فقهی آیت الله جوادی آملی در خصوص حقوق خانواده چیست؟

1-2 پیشینه تحقیق:

سوابق مربوط( بیان مختصر سابقه تحقیقات انجام شده در باره موضوع و نتایج به دست آمده در داخل و خارج از کشور نظرهای علمی موجود در باره مو ضوع تحقیق) قوانین مربوط به حقوق خانواده هم در کتب فقهی و هم در کتب قانونی و هم در مقالات نوشته شده به صورت پراکنده وجود دارد که به طور مختصر به برخی از سوابق این موضوع اشاره می گردد:

نظام حقوق زن در اسلام (شهید مطهری،صدرا، سال نشر1369)

حقوق خانواده (دکتر محمد روشنی،انتشارات جنگل، سال نشر1391)

حقوق خانواده (دکتر صفایی و امانی،ناشرمیزان ،سال نشر 1370)

اما آنچه که باعث اهمیت این تحقیق شده جمع آوری نظرات آیت الله جوادی آملی درخصوص حقوق خانواده است که تاکنون کسی به این صورت کاری  منسجم انجام نداده و یا اگر انجام شده این جانب اطلاعی ندارم.

1-3 پرسش‌های تحقیق:

1-ازمنظر قرآن كریم شالوده اجتماع وریشه پیدایش آن چیست ؟

2-راز حرمت ازدواج با مشرك در چیست؟

3-حکم عقد بدون تعیین میزان مهریه درهنگام طلاق چگونه است؟

4-آیاشوهرحق داردازبیرون رفتن زن ازخانه جلوگیری نمایید ؟

5ـ آیا عدم تعین مهریه در صحت عقد موقت تاثیر دارد؟

6- آیا مرد بر زن قیومیت دارد؟

1-4 فرضیه ها:

1-از نظر قرآن شالوده اجتماع و پیدایش آن خانواده است.

2- ازدواج زن و مرد مسلمان با مشرك حرمت دارد.

3-حکم عقد بدون تعیین مهریه درهنگام طلاق قبل از مباشرت دادن مال به زن واجب است.

4-شوهرحق دارد از بیرون رفتن همسرش در صورت تماس با نامحرم جلوگیری کند .

5- عدم تعین مهریه در صحت عقد موقت تاثیر دارد و گاهی ممکن است آن را به عقد دائم تبدیل کند درصورتی که مدت آن هم مشخص نباشد.

6- قیومیت مرد بر زن تام نبوده ودر شرایطی محدود و شکننده می شود.

1-5  اهداف تحقیق:

1-بررسی تفاوت حقوق زن و مرد در خانواده ازنظر آیت الله جوادی آملی .

2-بررسی حقوق زن در خانه و اجتماع ازنظر آیت الله جوادی آملی.

3-بررسی قیومیت مرد بر زن ازنظر آیت الله جوادی آملی.

4-بررسی حقوق متقابل زن و شوهرو فرزندان درقرآن ازنظر آیت الله جوادی آملی.

5-بررسی عظمت حقوق اجتماعی زن در قرآن ازنظر آیت الله جوادی آملی.

 6-بررسی حکم عقد بدون تعیین  مهریه از منظر آیت الله جوادی آملی.

1-6 روش کار تحقیق:

باتوجه به نظری بودن پژوهش ،نوح روش تحقیق بر طبق استاندارد هاو موازین نظری می باشدکه بر پایه مطالعات کتابخانه ای بوده و از روش استدلال و تحلیل منطقی استفاده می شود که در قالب توضیح و تبیین مفاهیم و نظرات و آرای مطروحه بوده و بر اساس معیار های معتبر فقهی و حقوقی و بررسی و تایید آرای پرداخته می شود و با نتیجه گیری خاتمه می یابد.

1-7 مشکلات و دشواری­های تحقیق:

گستردگی موضوع و مصادیق بسیار زیاد آن و عدم وجود منبعی خاص در این زمینه با کلام آیت الله جوادی آملی کار را بسیار سخت نمودبه نحوی که شخص را مجبور به

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

فصل اول: مقدمه

الف: طرح موضوع……………………………………………………………………………………………………………………… 2

ب: بیان مساله…………………………………………………………………………………………………………………………… 2

ج:اهمیت و ضرورت پژوهش……………………………………………………………………………………………………. 3

د: سوال پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………….. 3

ز: سابقه علمی…………………………………………………………………………………………………………………………… 3

و:هدف پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………….. 4

ه:روش پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………… 4

و: پلان کار   …………………………………………………………………………………………………………………………….. 4

مبحث اول: روند شکل گیری بهائیت………………………………………………………………………………………. 5

گفتار اول: پیشینه بهائیت…………………………………………………………………………………………………… 5

بند اول: شیخیه……………………………………………………………………………………………………………… 5

بند دوم: بابیت……………………………………………………………………………………………………………….. 7

بند سوم: بهائیت…………………………………………………………………………………………………………….. 10

بند چهارم:رهبران بهایی……………………………………………………………………………………………….. 11

گفتار دوم: نقش بیگانگان در شکل گیری جریان بهائیت…………………………………………………. 13

بند اول: بهائیت و فراماسونری………………………………………………………………………………………. 14

بند دوم: بهائیت و صهیونیسم………………………………………………………………………………………. 16

بند سوم: بهائیت و دول متخاصم…………………………………………………………………………………. 19

مبحث دوم: اصول اعتقادات بهائیان…………………………………………………………………………………………. 23

گفتار اول: اعتقاد به تجلی و تجسد خداوند در میرزا حسینعلی بهاء……………………………… 23

گفتار دوم: منسوخ شدن ادیان گذشته و تشریع دین جدید…………………………………………… 25

گفتار سوم:انکار قیامت………………………………………………………………………………………………………… 26

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

مبحث سوم: وضعیت کنونی بهائیت………………………………………………………………………………………… 28

گفتار اول: استفاده از عنصر تبلیغ …………………………………………………………………………………….. 28

گفتار دوم: تلاش بهائیان برای افزایش جمعیت……………………………………………………………….. 30

 

فصل دوم: فرقه مجرمانه بهائیت

مبحث اول: مبانی جرم انگاری…………………………………………………………………………………………………. 32

گفتار اول: مبانی شرعی………………………………………………………………………………………………………. 33

بند اول: آیات قرآن کریم …………………………………………………………………………………………….. 36

بند دوم: احادیث و روایات…………………………………………………………………………………………….. 39

گفتار دوم: مبانی عرفی……………………………………………………………………………………………………….. 40

بند اول: امنیت و نظم عمومی……………………………………………………………………………………… 40

بند دوم: نیرنگ …………………………………………………………………………………………………………….. 44

بند سوم : خشونت………………………………………………………………………………………………………… 45

مبحث دوم:فرقه بودن بهائیت…………………………………………………………………………………………………… 46

گفتاراول: مفهوم فرقه………………………………………………………………………………………………………….. 46

بند اول: مفهوم لغوی…………………………………………………………………………………………………….. 46

بند دوم: مفهوم اصطلاحی……………………………………………………………………………………………. 47

بند سوم:ویژگیهای فرقه………………………………………………………………………………………………… 48

بند چهارم:تفاوت فرقه و دین ………………………………………………………………………………………. 50

گفتار دوم:تشکیلات فرقه بهائیت……………………………………………………………………………………….. 53

بند اول: بیت العدل……………………………………………………………………………………………………….. 53

بند دوم:واحدهای تبلیغاتی…………………………………………………………………………………………… 54

1-4-3-استعاره 15

1-4-4-مجاز 15

1-4-5-کنایه. 15

1-4-6-سبک عراقی.. 16

1-6-پیشینه تحقیق.. 16

1-7-روش تحقیق.. 17

1-8-تحقیق توصیفی تحلیلی.. 18

1-9-نوع مطالعه، روش ها و ابزارهای گردآوری اطلاعات… 19

1-10-اسناد عمده مورد استفاده در این تحقیق.. 19

1-11-محدودیت ها و موانع.. 20

فصل دوّم:تشبیه. 21

2-1-تشبیه. 22

2-1-1-محسوس به محسوس: 23

2-1-2-معقول به معقول یا عقلی به عقلی: 23

2-1-3-محسوس به معقول: 24

2-1-4-معقول به محسوس: 24

2-2-تشبیه در غزلیّات خواجوی کرمانی.. 25

2-3-1-تشبیه مفرد و مقید. 27

2-3-2-تشبیه مرکب… 28

2-3-3-تشبیه جمع.. 32

2-3-4-تشبیه تسویه. 34

2-3-5-تشبیه ملفوف… 35

2-3-6- تشبیه مفروق.. 35

2-3-7-تشبیه معکوس یا مقلوب… 38

2-3-8-تشبیه مضمر. 38

2-3-9-تشبیه مشروط.. 40

2-3-10- تشبیه تفضیل.. 41

2-3-11-تشبیه تمثیل.. 42

2-3-12-اضافه تشبیهی.. 42

2-3-13-تشبیه مفرد به مفرد. 45

2-4-اضافه تشبیهی ( مفرد به مفرد ) 46

2-5-وجه شبه مرکب محسوس…. 47

2-6-تشبیه بلیغ و مضمر و مجاز به علاقه آلیّه و ملازمت… 47

2-7-تشبیه ملفوف و مضمر. 48

2-8-تشبیه مفرد به مرکب و ایهام. 48

2-9-جمع و مقید. 49

2-10-اضافۀ تشبیهی و مقیّد. 49

2-11-تشبیه معقول به محسوس و مفرد به مفرد. 49

2-12-تشبیه محسوس به محسوس و مضمر. 50

2-13-تشبیه مُضمر و ایهام. 50

2-13-تشبیه مقیّد و  بلیغ.. 51

2-14-تشبیه و استعاره 52

2-15-تشبیه بر مبنای استعاره 52

2-16-تشبیه مُرسل و کنایه. 53

2-17-اضافه تشبیهی و آمیزه ای از ا استعاره و کنایه. 53

2-18-اضافه تشبیهی و کنایه. 54

2-19-اضافه تشبیهی و استعاره 54

2-20-اضافه ی تشبیهی محسوس به محسوس…. 57

2-21-تشبیه مقیّد و استعاره 57

2-22-تشبیه مفروق و اضافه ی تشبیهی و استخدام. 58

2-23-تشبیه مقیّد محسوس به محسوس و کنایه (ایما) 61

 

2-24-تشبیه مرکب به مقید. 61

2-25-تشبیه مقید و کنایه. 62

2-26-تشبیه محسوس به معقول و مضُمر و ایهام. 62

2-27-تمثیل و ملفوف… 63

2-28-تشبیه تمثیل و کنایه. 63

2-29-تشبیه مفرد به مفرد و کنایه. 63

2-30-تشبیه تفضیل برمبنای استعاره 64

2-31-اضافه ی تشبیهی و ایهام. 64

2-32-تشبیه تمثیل و ایهام. 65

2-33-تشبیه و کنایه. 65

2-34-تشبیه مقیّد و مجاز به علاقه ی جزء به کل.. 66

2-35-استخدام. 67

2-36-استخدام و کنایه. 67

2-37-تشبیه مقیّد به مقیّد. 67

2-38-تشبیه مرکب و مُضمر. 68

2-39-تشبیه مفرد محسوس به محسوس و معقول به محسوس و مجاز 69

2-40-تشبیه تمثیل و استعاره 70

2-41-تشبیه مضمر و مفروق و تفضیل.. 70

2-42-تشبیه مفرد به مفرد محسوس و کنایه اسمی بعید. 70

2-43-تشبیه تفضیل و کنایه بعید. 71

2-44-اضافه تشبیهی و تشبیه مضمر. 71

2-45-تشبیه مقّید. 71

2-46-تشبیه مضمر و مقید. 72

2-47-تشبیه مفرد به مفرد و کنایه  و ایهام. 72

2-48-اضافه تشبیهی مفرد به مفرد. 73

2-49-تشبیه مفروق و مقیّد. 73

2-50-تشبیه تفضیل و مُضمر. 73

2-51-تشبیه مقید محسوس به محسوس…. 74

2-52-تشبیه صریح و کنایه. 75

2-53-تشبیه مرسل و مفصل.. 75

2-54-تشبیه مرسل و مفصّل و مفروق.. 75

2-55-تشبیه معقول به محسوس بلیغ.. 76

2-56-تشبیه مقّید و ایهام. 76

2-57-تشبیه مرکّب و مفرد. 77

2-58-تشبیه مرکب و مفروق.. 77

2-59-تشبیه مُضمر و ایهام  توأمان.. 77

2-60-تشبیه مقّید محسوس به محسو س…. 78

2-61-تشبیه مُضمر و بلیغ.. 78

2-62-تشبیه بلیغ و مقیّد. 78

2-63-تشبیه ملفوف استعاره ی مکنّیه و مصّرحه. 79

2-64-تشبیه مفروق و مرکب… 79

2-65-تشبیه مرکب به مرکب… 80

2-66-تشبیه بلیغ: 80

2-67-تشبیه بلیغ (محسوس به محسوس) 80

2-68-تشبیه بلیغ و استعاره ی تبعّیه. 81

2-69-تشبیه و مضمر،وجه شبه در مشبه اقوی است… 81

2-70-شبیه مفروق و تفضیل.. 82

2-71-تشبیه فشرده و استعاره ی مطلقه. 82

2-72-تشبیه مقیّد و مرکب… 83

فصل سوّم:استعاره 84

3-1-2- استعارۀ مصرّحۀ مرشحه. 88

3-1-3-استعارۀ مطلقه. 89

3-2-استعارۀ مکنیّه تخییلیّه. 89

3-2-1- به صورت ترکیب اضافی یعنی اضافۀ استعاری.. 89

3-2-2-به صورت ترکیب وصفی که همان معنای اضافۀ استعاری را می دهد مانند. 89

3-2-3-به صورت جمله. 90

3-3-تشخیص یا پرسونیفیکاسیون.. 92

3-4-تشخیص و استعارۀ مصرّحه. 94

3-5-تشخیص (استعاره ی مکنیّه ) 94

3-6-استعارۀ تبعیّه. 95

3-7-استعاره تبعیّه و کنایه. 96

3-8-استعاره ی تبعیّه ی وصفی و کنایه. 97

3-9-استعاره ی تبعیّه ی فعلی.. 97

3-10-استعاره ی تبعیّه ی فعلی و استعاره ی محقّقه. 97

3-11-استعاره ی تبعیّه ی اسمی (اسم مشتق) 98

3-12-استعاره ی تبعیّه ی وصفی.. 98

3-13-استعاره تبعّیه و ایهام و کنایه. 99

3-14-استعاره ی تبعّیه و کنایه ی قریب… 100

3-15-استعاره ی تبعّیه اسمی.. 100

3-16-استعاره تبعّیه وصفی و کنایه(تلویح) 101

3-17-استعاره و فاقیّه و عنادیّه. 102

3-18-استعاره مکنیّه با ساختار بدیع.. 102

3-20-استعارۀ مکنیه و ایهام توأمان.. 103

3-21-استعاره مکنیّه و ایهام و کنایه توأمان: 103

3-22-استعاره مکنیه با ژرف ساخت تشبیه جمع و مجاز: 104

3-23-حسن تعلیل با ژرف ساخت استعاره: 105

3-24-اضافۀ استعاری و کنایه. 105

3-25-اضافۀ استعاری.. 105

3-26-اضافه ی استعاری (استعاره ی مکنیّه ) 107

3-27-استعاره مکنیّه. 107

3-28-استعاره مصرّحه وصفی.. 109

3-29-استعاره ی مصرحّه نمادین.. 110

3-30-استعاره مصرحّه و تبعیّه. 111

3-31-استعاره ی مصرحّه ی مطلقه. 111

3-32-استعاره ی مصرحّه نمادین و اقسام کنایه. 112

3-33-استعاره ی مکنیّه و تبعیّه. 113

3-34-اضافه ی تشبیهی و آمیزه ای از استعاره و کنایه. 113

3-39-استعاره با ژرف ساخت تشبیه تفضیل.. 116

3-40-پارادوکس و استعاره 117

3-41-استعاره با ژرف ساخت تشبیه ملفوف… 118

3-42-استعاره محققّه. 119

3-43-استعاره ی محققه مجرده 119

3-44-استعاره ی تبعیّه و مصرحّه. 120

3-46-استعاره ی مصرحّه. 121

3-47-استعاره ی مصرحّه و کنایه. 123

3-48-استعاره در استعاره 124

3-49-تشبیه تفضیل و کنایه ی بعید. 124

3-50-استعاره و تشبیه تفضیل.. 124

3-51-استعاره ی مصرحّه ی نمادین.. 124

3-52-استعاره مرکّب نمادین: 125

3-53-استعاره ی مصّرحه و ایهام. 126

3-54-استعاره ی مصّرحه و کنایه قریب (تشبیه کنایی) 126

3-55-استعاره ی مطلّقه و تبعّیه. 127

3-56-استعاره ی مصّرحه مطلقه کنایه قریب(ایما) 127

3-57-استعاره ی مطّلقه و ایهام. 127

3-58-استعاره ی مکنّیه. 128

3-59-استعاره مکنیه (اضافه استعاری) 128

3-60-استعاره ی مکنیه و کنایه (ایماء) 129

3-61-استعاره مکنیّه و مصرحّه. 129

3-62-استعاره  مکنیّه و تشبیه. 129

3-63-استعاره و تشبیه بلیغ(محسوس به محسوس) 130

3-64-استعاره ی مکنّیه و کنایه. 130

3-65-استعاره ی مطلقه و تشبیه. 131

فصل چهارم:مجاز 132

4-1-مجاز 133

4-1-1-علاقه کل و جزء 133

4-1-2-علاقه حال و محل یا ظرف و مظروف : 134

4-1-3-علاقه لازم و ملزوم. 134

4-1-4-علاقه علّت و معلول.. 134

4-1-5-علاقه ی عام و خاص…. 135

4-1-6-علاقه ماکان و مایکون.. 136

4-1-7–مجاز به علاقه ی ماکان.. 137

4-1-8-علاقه جنس…. 138

4-1-9-علاقه مجاورت… 138

4-1-10-علاقه تضاد. 138

4-2-مجاز و کنایه. 138

4-3-مجاز و تشبیه مقید. 140

4-4-مجاز به علاقه ی آلیه و استعاره ی تبعّیه وصفی.. 141

4-5- مجاز به علاقهی آلیّه و استعارهی تبعیّه فعلی.. 141

4-6-مجاز به علاقه ی جز به کل.. 142

4-7-مجاز به علاقه ی ملکّیت شرعی.. 143

4-8-مجاز به علاقه ی علت به معلول و استعاره ی مصّرحه و ایهام. 144

4-9-مجاز به علاقه ی ملازمت و استعاره 144

4-10-مجاز به علاقه ی جز به کل و استعاره و کنایه. 145

4-11-مجاز به علاقه ی حال و محل و کنایه فعلی.. 145

4-12-مجاز به علاقه ی آمرو مامور 145

4-13-مجاز به علاقه ی علّت و معلول و تشبیه. 146

4-14-مجاز بالاستعاره 147

4-15-مجاز به علاقه ی ظرف و مظروف… 147

4-16-مجاز به علاقه ی جنسیت و کنایه بعید(تلویح) 147

4-17-مجاز به علاقه ی ملازمت… 148

4-18-مجاز به علاقه ی ملازمت(مجاز فعلی) 149

4-20-مجاز به علاقه ی حال و محل و تشبیه مرکّب به مرکّب… 151

4-21-مجاز فعلی به علاقه ی ملازمت و حال و محل.. 151

4-22-مجاز به علاقه ی عدم تکرار 152

4-23-مجاز به علاقه ی مسامحه. 152

4-24-مجاز به علاقه ی مسامحه و کنایه قریب… 153

4-25-مجاز به علاقهی ظرف و مظروف و حالّ و محلّ.. 153

4-26-مجاز به علاقهی جزء به کل و ظرف و مظروف… 155

4-27-مجاز و استعاره  یا کنایه ایهام آفرین.. 156

4-29-اقسام مجاز در غزلیّات خواجوی کرمانی.. 157

فصل پنجم:کنایه. 161

5-1-کنایه. 162

5-1-1-کنایه از موصوف (اسم) 162

5-1-2-کنایه از صفت… 162

5-1-3-کنایه از فعل یا مصدر 163

5-2-انواع کنایه به لحاظ واضح بودن و مخفی و مستور بودن معنا و مقصود. 163

5-2-1-ایماء 163

5-2-3-رمز. 164

5-2-4-تعریض…. 164

5-3-کنایه. 164

5-4-کنایه بعید فعلی: 166

5-5-ایهام تناسب بر مبنای کنایه: 169

5-6-کنایه و ایهام. 169

5-7-کنایه وصفی.. 170

5-8-کنایه قریب (فعلی) 170

5-9-ظهور و ارائه انواع کنایات در دیوان خواجو. 171

5-10-کنایه فعلی.. 176

5-11-کنایهی بعید با ساختار جمله. 178

5-12-ایهام تضاد برمبنای کنایه استعاره ی تبعیّه ی وصفی.. 179

5-13-ایهام تضاد بر مبنای کنایه. 180

5-14-کنایه(تلویح) 181

5-15-ایهام. 186

5-16-ایهام و تشبیه. 187

5-17-ایهام و استعاره 187

5-18-تشخیص و ایهام. 187

5-19-کنایه فعلی قریب… 188

5-20-تشخیص و کنایه. 188

5-21-تلویح واستعاره 189

5-22-کنایه قریب با ساختار جمله. 190

5-23-کنایه بعید و تشبیه. 190

5-25-کنایه بعید وصفی.. 191

5-26-کنایه (تلویح ) وایهام. 191

5-27-کنایه قریب و بعید اسمی وفعلی.. 191

5-28-کنایه وتشبیه فشرده 192

5-29-کنایه تلویح و تشبیه: 192

5-30-مجموعه ای از کنایات… 193

5-30-1-کنایه( تلویح) 193

5-30-2-کنایه ایماء 194

5-30-3-کنایه بعید و استعاره ی مصرحه. 195

5-30-4-کنایه و استعاره ی مکنّیه. 195

نتیجه گیری.. 196

منابع و ماخذ. 198

 

چکیده

خواجوی کرمانی از شاعران نامدار و بلیغ قرن هشتم و اوایل قرن نهم ه.ق. است. وی به کثرت آثار و کاربرد ترکیبات و تعبیرات و بویژه ارائه نکات بلاغی در غزلیّات خویش، شهره آفاق است. انواع صور خیال از تشبیه و استعاره و کنایه و مجاز، مخصوصاً انواع تشبیه و استعاره را برای القای مفاهیم عاشقانه و عارفانه و آفرینش و پردازش تخیّلات ظریف و دل نشین خویش در ابیات غزلیّات خویش، به کار برده است.

عنوان پایانه نامه­ی فراروی، صور خیال در دیوان غزلیّات خواجوی کرمانی است، پوهشگر پیش از آغاز این پژوهش،هرگز بر این باور نبود که این شاعر کرمانی، در آفرینش صور خیال براستی بعد از سعدی و حافظ، قرار گیرد امّا پژوهشگر مستمر در اغلب ابیات غزلیّات وی، استادی و توانمندی طبع این شاعر را در ارائه و آفرینش زیباترین صور بلاغی در حوزه­ی شعر غنایی بویژه در مطاوی غزلیّاتش، به روشنی و بسیار برجسته، ثابت می کند. خیلِ انبوه صور خیال در دیوان وی، به گونه ای است که کمتر شاعری را در جلوه دادن و نمودار ساختن زیباترین و جذّاب ترین تشبیهات و استعارات، می توان با این شاعر خوش قریحه و پرکار، مقایسه کرد و سنجید. از سعدی و حافظ که بگذریم، خواجوی کرمانی، در عرصه­ی بلاغت، شیواترین و برجسته ترین لطایف و تعبیرات بلاغی را به خوانندگان غزلیّاتش، در دراز نای قرون، هدیه نموده است. نگارنده در چهار فصل، بلیغ­ترین

1-1. مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….4

1-2. بیان مسئله ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….6

1-3. اهمیت موضوع و ضرورت تحقیق……………………………………………………………………………………………………………..8

1-4. سوالات تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………11

1-5. اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………..12

1-6. حدود پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………12

1-7. تعاریف مفاهیم و اصطلاحات پژوهش …………………………………………………………………………………………………..13

فصل دوم- پیشینه پژوهش و تدوین چارچوب نظری

1-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….16

1-2. مبانی نظری دینداری ……………………………………………………………………………………………………………………………17

1-2-1. تبیین فلسفی دین……………………………………………………………………………………………………………………………..17

1-2-2. تبیین جامعه شناختی دین ………………………………………………………………………………………………………………20

1-2-3. کنش اجتماعی دین…………………………………………………………………………………………………………………………..21

1-2-4. حمایت اجتماعی ……………………………………………………………………………………………………………………………….23

1-2-5. نظریه دینی دورکیم…………………………………………………………………………………………………………………………..24

1-2-6. نظریه تفاهمی وبر ……………………………………………………………………………………………………………………………..26

1-2-7. دیدگاه جامعه شناختی و تربیت دینی ……………………………………………………………………………………………..27

1-2-8. تبیین روانشناختی دین ……………………………………………………………………………………………………………………28

1-2-9. نظریه های تحول روانشناختی دین ………………………………………………………………………………………………….28

1-2-10. نظریه های تحول دینی ………………………………………………………………………………………………………………….30

1-2-11. رویکرد انگیزشی به دین …………………………………………………………………………………………………………………32

1-2-12. دیدگاه روان شناختی و تربیت دینی ……………………………………………………………………………………………..34

 

1-2-13. کنش انگیزشی دین ……………………………………………………………………………………………………………………….35

2-2-1. بخش دوم : جنگ نرم از نظر قرآن …………………………………………………………………………………………………..35

2-2-2. مفهوم جنگ نرم ……………………………………………………………………………………………………………………………….37

2-2-3. تاریخچه جنگ نرم…………………………………………………………………………………………………………………………….38

2-2-4. چیستی و اهداف جنگ نرم ………………………………………………………………………………………………………………41

2-2-5. ابزارهای جنگ نرم ……………………………………………………………………………………………………………………………43

2-3. تحقیقات انجام شده قبلی ……………………………………………………………………………………………………………………..44

2-3-1. تحقیقات داخلی ………………………………………………………………………………………………………………………………..45

2-3-2.تحقیقات خارجی ………………………………………………………………………………………………………………………………..48

2-4. نقدی بر تحقیقات انجام شده ………………………………………………………………………………………………………………..49

2-5. چارچوب نظری ……………………………………………………………………………………………………………………………………..50

2-6. فرضیات تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………..55

2-7. متغیرهای تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………..56

متغیر مستقل ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….56

متغیر وابسته ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………56

2-8. تعریف نظری و عملیاتی متغیرهای تحقیقی …………………………………………………………………………………………56

فصل سوم – روش پژوهش

3-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….66

3-2. روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………..66

3-3. جامعه آماری ………………………………………………………………………………………………………………………………………….67

3-4. حجم نمونه …………………………………………………………………………………………………………………………………………….68

3-5. شیوه های نمونه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………….68

3-6. ابزار جمع آوری داده ها …………………………………………………………………………………………………………………………69

3-7. واحد تحلیل ……………………………………………………………………………………………………………………………………………69

3-8. پایایی یا قابلیت اعتماد ………………………………………………………………………………………………………………………….70

3-9. اعتبار یا روایی ……………………………………………………………………………………………………………………………………….71

3-10. آماره های لازم جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات …………………………………………………………………………………72

فصل چهارم – تجزیه و تحلیل اطلاعات (یافته ها)

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..74

1-4. بخش اول : توصیف جمعیت نمونه ……………………………………………………………………………………………………….75

2-4. بررسی فرضیه های تحقیق (آمار استنباطی ) ………………………………………………………………………………………85

تحلیل های دو متغیره …………………………………………………………………………………………………………………………………….85

فصل پنجم – نتیجه گیری

5-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….98

5-2. یافته های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………..100

5-3. نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………………..104

5-4. پیشنهادهای حاصل از پژوهش …………………………………………………………………………………………………………..107

5-5. پیشنهادات برای محققان آینده ………………………………………………………………………………………………………….107

5-6. محدودیت های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………108

منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..109

ضمائم …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..115

پرسش نامه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..116

چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………121

طرح روی جلد انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………………………….122

فهرست جداول

جدول 1-2 ، تعریف عملیاتی باور دینی …………………………………………………………………………………………………………60

جدول 2-2، تعریف عملیاتی وظایف دینی………………………………………………………………………………………………………62

جدول 3-2، تعریف عملیاتی تاثیر گذاری کتب دینی دانشگاه ……………………………………………………………………..63

جدول 4-2تعریف عملیاتی اعتقاد به تاثیر گذاری جنگ نرم………………………………………………………………………….64

جدول1-4 توزیع پاسخگویان بر حسب جنسیت …………………………………………………………………………………………..75

جدول2-4 توزیع جمعیت مورد مشاهده بر حسب میزان سن ………………………………………………………………………76

جدول3-4 توزیع پاسخ گویان بر حسب وضعیت تاهل ………………………………………………………………………………….77

جدول4-4 توزیع پاسخگویان بر حسب مقطع تحصیلی ………………………………………………………………………………..78

جدول 5-4 توزیع پاسخ گویان بر حسب میزان درآمد بر حسب هزارتومان …………………………………………………79

جدول 6-4  توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت مسکن ……………………………………………………………………………..80

جدول 7-4 توزیع جمعیت مورد مشاهده بر حسب میزان باورهای دینی …………………………………………………….81

جدول 8-4 توزیع جمعیت مورد مشاهده بر حسب میزان انجام وظایف دینی …………………………………………….82

جدول 9-4 توزیع جمعیت مورد مشاهده بر حسب میزان اعتقاد به تاثیر گذاری کتب دینی دانشگاه ………..83

جدول 10-4 توزیع جمعیت مورد مشاهده بر حسب میزان اعتقاد به تاثیر گذاری جنگ نرم …………………….84

جدول  11-4 همبستگی بین میزان محتوای کتب دینی دانشگاهی و وضعیت اعتقادات دینی جوانان ……..85

جدول 12-4 همبستگی بین تاثیر گذاری جنگ نرم و محتوای کتب دینی دانشگاهی ……………………………….86

جدول 13-3 همبستگی بین نحوه تدریس استادان کتب دینی دانشگاهی و وضعیت اعتقادات دینی جوانان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………87

جدول 14-4 همبستگی بین نحوه تدوین مطالب کتب دینی دانشگاهی و وضعیت اعتقادات دینی جوانان..88

جدول 15-5 همبستگی بین نحوه آزمون کتب دینی دانشگاهی و وضعیت اعتقادات دینی جوانان ……………89

جدول16-4 رابطه بین شخصیت استادان کتب دینی و تاثیر گذاری بر وضعیت اعتقادات دینی دانشجویان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..90

جدول 17- 4 ضرایب همبستگی چند گانه، ضریب تعیین، ضریب تعدیل یافته و خطای معیار برآورد……….92

جدول 18-4 ضرایب استاندارد شده و استاندارد نشده رگرسیونی متغیر موثر بر میزان اعتقادات دینی دانشجویان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..94

جدول 19-4 ضرایب همبستگی چند گانه، ضریب تعیین، ضریب تعدیل یافته و خطای معیار برآورد…………95

جدول 20-4 ضرایب استاندارد شده و استاندارد نشده رگرسیونی متغیر موثر بر میزان تاثیر گذاری جنگ نرم…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….96

فهرست نمودار

نمودار1-4 توزیع پاسخگویان بر حسب جنسیت …………………………………………………………………………………………..75

نمودار2-4 توزیع جمعیت مورد مشاهده بر حسب میزان سن ………………………………………………………………………76

نمودار3-4 توزیع پاسخ گویان بر حسب وضعیت تاهل ………………………………………………………………………………….77

نمودار4-4 توزیع پاسخگویان بر حسب مقطع تحصیلی ………………………………………………………………………………..78

نمودار 5-4 توزیع پاسخ گویان بر حسب میزان درآمد بر حسب هزارتومان …………………………………………………79

نمودار 6-4  توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت مسکن ……………………………………………………………………………..80

نمودار 7-4 توزیع جمعیت مورد مشاهده بر حسب میزان باورهای دینی …………………………………………………….81

نمودار 8-4 توزیع جمعیت مورد مشاهده بر حسب میزان انجام وظایف دینی …………………………………………….82

نمودار 9-4 توزیع جمعیت مورد مشاهده بر حسب میزان اعتقاد به تاثیر گذاری کتب دینی دانشگاه ………..83

نمودار 10-4 توزیع جمعیت مورد مشاهده بر حسب میزان اعتقاد به تاثیر گذاری جنگ نرم …………………….84

نمودار  11-4 همبستگی بین میزان محتوای کتب دینی دانشگاهی و وضعیت اعتقادات دینی جوانان ……..85

 

 

چکیده:

هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش کتب دینی دانشگاهی در مقابله با جنگ نرم و وضعیت اعتقادات دینی جوانان از نگاه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان در سال تحصیلی1390-1391بوده است، مطالعه حاضر، به لحاظ اجرا از نوع پیمایشی، به لحاظ معیار زمان، مقطعی؛ به لحاظ معیار كاربرد، كاربردی و به لحاظ معیار ژرفایی، پهنانگر است، جامعه آماری در این پژوهش، کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان می باشد که تعداد آنها 14700نفر می­باشد، حجم نمونه این پژوهش با استفاده فرمول حجم کوکران به تعداد 222 نفر تعیین شده است، روش نمونه­گیری در این پژوهش خوشه­ای دو مرحله­ای و تصادفی ساده می­باشد. ابزار جمع آوری داده­ها در این پژوهش پرسش نامه محقق ساخته است، که اعتماد آن با استفاده از آلفای کرونباخ 0.745 بدست آمد . برای سنجش اعتبار پرسشنامه طراحی شده، از اعتبار صوری استفاده شده است. مهمترین نظریه­های مورد بررسی نظریه دینی دورکیم، نظریه تفهمی وبر، دیدگاه جامعه شناختی و تربیت دینی، تبیین روان شناختی دین(نظریه­های تحول روان شناختی دین)، نظریه­های تحول دینی(نظریه آلپورت پیاژه، الکید، گلدمن) بوده است،

نتایج تحقیق نشان داد که بین محتوای کتب دینی دانشگاهی و وضعیت اعتقادات دینی جوانان رابطه وجود دارد، بین تاثیر گذاری جنگ نرم و محتوای کتب دینی دانشگاهی رابطه معنادار وجود دارد،

بین نحوه تدوین مطالب کتب دینی دانشگاهی و وضعیت اعتقادات دینی جوانان رابطه وجود دارد، بین نحوه آزمون کتب دینی دانشگاهی و وضعیت اعتقادات دینی جوانان رابطه وجود دارد، بررسی و نتایج این مطالعه نشان داد که بیش از 43 درصد تغییرات متغیر وابسته(میزان اعتقاد دینی دانشجویان) از طریق محتوای کتب دینی دانشگاهی، نحوه تدریس استادان کتب دینی، نحوه تدوین کتب دینی دانشگاهی، شخصیت استادان کتب دینی دانشگاهی تبیین شده است. در بین مولفه­های مورد بررسی، متغیر محتوای کتب دینی دارای بیشترین اهمیت است و سهم بیشتری در تبین متغیر وابسته دارد و پس از آن شخصیت استادان کتب دینی دانشگاهی، و نحوه تدریس آنها به ترتیب بیشترین نقش را در تبیین متغیر میزان اعتقادات دینی دانشجویان داشته­اند.

بررسی تاثیر متغیر اعتقادات دینی دانشجویان بر تاثیر گذاری جنگ نرم با استفاده از تحلیل رگرسیون تک متغیره انجام شد، نتایج این بررسی نشان داد 37 درصد تغییرات متغیر وابسته(تاثیر گذاری جنگ نرم) از طریق متغیر وضعیت اعتقاد دینی دانشجویان تبیین شده است.

 کلید واژه­ها: جنگ نرم، اعتقادات دینی،محتوای کتب دینی دانشگاهی، دانشجویان.

 

 

 

فصل اول
کلیات پژوهش 
1-1.­ مقدمه

دین و مذهب یکی از اساسی­ترین و مهمترین نهادهایی است که جامعه بشری به خود دیده است، به طوری که هیچ گاه بشر خارج از این پدیده زیست نکرده و دامن از آن بر نکشیده است  به نظر یونگ ریشه کلمه دین در زبان لاتین معلوم می­شود. معنی آن عبارتست از «تفکر از روی وجدان ویا توجه کمال» دربارة آن چیزی است که رودلف اتو آنرا شیئی قدسی و نورانی دانسته کیفیت قدسی و نورانی علتش هر چه باشد، حالتی است که به انسان دست می­دهد، بی­آنکه اراده او در آن دخیل باشد. کیفیت قدسی و نورانی عبارت است از خاصیت چیزی که به چشم دیده می­شود یا اثر یک وجود حاضر ولی نادیدنی بزعم یونگ «دین حالتی خاص از روح انسان است که بر طبق معنی اصلی کلمه دین در زبان لاتین می­توان آن را به این عبارت تعریف کرد. دین عبارتست از حالت مراقبت و تذکر و توجه دقیق به بعضی از عوامل موثر که بشر عنوان «قدرت قاهره» را به آن اطلاق می کند و آنها را به صورت ارواح، شیاطین، خدایان، قوانین، صور مثالی، کمال مطلوب و غیره تجسم می کند(یونگ، 1382: 5).

همه انسان ها، حتی در دوران کودکی و تا آخرین لحظات زندگی خود، در پی شناخت خدا، دنیا، قیامت و مسایل دینی دیگر است. برخی سوالات، همیشه فکر و ذهن انسان ها را به خود مشغول کرده است اینکه از کجا آمده است؟ به کجا می رود؟ خدا کیست؟ دنیا چگونه به وجود آمده است و….

گرایش به دین و دینداری در بین نوجوانان و جوانان عمیق می­شود. افراد پس از طی دوره­ی کودکی و رسیدن به مرحله­ای که در آن از لحاظ فکری عمیق تر می­شوند و مسایل مختلف معنوی گستره ذهن آنان را در بر می­گیرد و در پی یافتن پاسخ برای سوالات گسترده خود هستند.

توجه به سوالات مختلف نوجوانان و یافتن پاسخی مناسب برای آنها از این جهت دارای اهمیت است که اگر نوجوانان جوابی مناسب برای سوالات خود نیابند، از دین زده شده و شاید به کجروی­های دینی گرایش یابند. اما اگر به سوالات دینی نوجوانان پاسخ صحیحی و مناسبی داده شود، دین در پیکره زندگی افراد جای مناسبی می­یابد.

از سوی دیگر در سالیان اخیر چهره ی جدیدی از قدرت در عرصه تعامل میان كشورها پدیدار شده كه اندیشه و تفكر جامعه را مورد تهاجم خود قرار داده است، با توجه به اینكه جبهة اصلی جنگ نرم در داخل كشور، فضای دانشگاه می­باشد، نقش اساتید و دانشجویان به عنوان فرماندهان جنگ و افسران جوان حایز اهمیت می­باشد. جنگ نوعی منازعه خشونت آمیز سیاسی است كه بین گروه­های انسانی رخ می­دهد. این منازعه سیاسی اجتماعی با توجه به ماهیت، اهداف و ابزارهای آن، به انواع مختلفی تقسیم می­شود. یكی از اشكال جنگ كه بر مبنای ابزار و ماهیت قدرت در آن از دیگر انواع متمایز می­شود، جنگ نرم است. با وجود این، همه اشكال جنگ، مصداق و تجلی روابط قدرت و متضمن اعمال قدرت می­باشند. از این رو، مهمترین وجه تمایز انواع مختلف جنگ، ماهیت قدرت و چگونگی اعمال آن است، به طوری كه دو نوع جنگ سخت و نرم قابل تصور و تحقق می­باشد. در جنگ سخت، قدرت ماهیتی سخت افزاری دارد كه به صورت قهرآمیز، مستقیم و آشكار اعمال می­گردد، در حالی كه در جنگ نرم، ماهیت قدرت، نرم افزاری است كه به شیوه غیر قهرآمیز، غیرمستقیم و نهان اعمال می­شود. بنابراین، شیوه­ها، سازو كارها و ابزار اعمال قدرت در جنگ نرم با جنگ سخت متفاوت است. به سخن دیگر، فناوری­های قدرت در جنگ نرم، ماهیتی نرم افزاری دارد كه بسیار خفی و پیچیده می­باشد، به گونه­ای كه مهمترین وجه ممیزه جنگ نرم، فناوری­های قدرت در آن است كه كمتر مورد توجه قرار گرفته و تبیین می­گردد. محقق در این تحقیق بر آن است تا نقش کتب دینی دانشگاهی را در رابطه با تقویت اعتقادات دینی جوانان مورد بررسی قرار دهد، این پژوهش از پنج فصل تشكیل شده است در فصل اول به بیان كلیات تحقیق پرداخته می­شود كه شامل بیان مسئله، اهمیت و ضرورت تحقیق، اهداف پژوهش، حدود پژوهش و  تعریف مفاهیم و اصطلاحات است.

در فصل دوم پژوهش به نظریه های مطرح، تحقیقات انجام شده قبلی(تحقیقات داخلی، خارجی و نقدی بر این تحقیقات)، تاریخچه موضوع، چارچوب نظری تحقیق، مدل نظری