عمده فرهنگ اسرائیلیات به شمار می-روند، در مجاورت مشرکان در مدینه و پیرامون آن از جمله خیبر و فدک زندگی می‌کردند و چون دارای دین و کتاب آسمانی بودند، موقعیت و فرهنگ بالاتری در مقایسه با مشرکان داشتند و نزد آنان از جایگاه علمی ویژه‌ای برخوردار بودند، مشرکان برای فهم بسیاری از مسائل ، از جمله مسائل مربوط به خلقت، تاریخ ملتهای گذشته و… به آنان مراجعه می‌کردند، وهابیت در برخورد با صفات خبری خداوند قائل به نظریه تجسیم می‌باشند که اعتقادات برگرفته آنان در این زمینه به تأثیرپذیری آنان از اهل کتاب برمی‌گردد، اهل کتاب خود صفات خبری خداوند در تورات را بر معنای ظاهری خویش تحمیل کرده و قائل به تجسیم و تشبیه می باشند آنان معتقدند که اوصاف انسانی ذکر شده در تورات نشان دهنده وجود این نوع صفات در خداوند متعال است، تنها تعداد معدودی از آنان در توجیه عقیده خویش می‌گویند که خداوند نیز هم چون انسان دارای گوش، چشم، دست و پا و… است اما از نوعی دیگر و متفاوت با اعضای انسان.

واژگان کلیدی:  اسرائیلیات- وهابیت- اهل کتاب- کعب الأحبار- ابوهریرۃ

فهرست مطالب
مقدمه. 1

تعریف مسأله. 3

پیشینه‌ی تحقیق.. 3

جنبه‌ی جدید بودن و نوآوری تحقیق.. 3

ضرورت تحقیق.. 3

اهداف تحقیق.. 4

سوال اصلی تحقیق.. 4

سوالات فرعی تحقیق.. 4

فرضیه‌های تحقیق.. 4

کاربرد تحقیق.. 4

روش تحقیق.. 5

فصل اول:کلیات و مفاهیم اسرائیلیات… 6

واژه اسرائیلیات در لغت… 7

واژه اسرائیلیات در اصطلاح.. 7

اقسام اسرائیلیات.. 9

پیدایش اسرائیلیات.. 10

کتاب‌های تفسیری و اسرائیلیات.. 11

کتاب‌های تاریخی و اسرائیلیات.. 13

مبدأ نفوذ اسرائیلیات.. 18

علل عمده نفوذ اسرائیلیات در منابع اسلامی.. 20

نزدیکی و همسو بودن فرهنگ اسلامی و باورهای مسلمین با ادیان قبل مخصوصاً یهود و مسیحیت. 20
نا آگاهی اعراب و نداشتن کتاب آسمانی همراه با اشتیاق به دانستن مسائل گذشته جهان. 20
استقبال و توجه مردم عوام به قصهپردازی و داستانسرایی.. 20
اعتماد بیش از حد برخی از مفسران به اخبار و روایات.. 21
تشویق خلفا 21
منع نقل احادیث.. 22
مسئولیت مسلمان نماها 23
زمینه‌های گسترش اسرائیلیات.. 23

ضعف فرهنگی عرب.. 23
کنیه و دشمنی شدید یهود. 28
ایجاز و گزیده گویی قرآن. 28
قصه سرایان و همراهی دستگاه خلافت با آنان. 28
ممنوعیت نگارش حدیث.. 29
مسامحه در نقل و بررسی روایات.. 29
حضور اهل کتاب در جزیرۃ العرب پیش از اسلام. 30
حکومت اموی و نقش آن در اشاعه اسرائیلیات.. 31
خطر اسرائیلیات برای فرهنگ اسلامی.. 34

آثار و پیامدهای اسرائیلیات.. 36

آمیخته شدن تفسیر و حدیث صحیح اسلامی با خرافات.. 36
فساد و انحراف در عقاید مسلمانان. 36
خدشه دار کردن سیمای اسلام. 36
دیدگاهها و هشدار برخی از اندیشمندان اسلامی در خصوص اسرائیلیات.. 37

فصل دوم: وهابیت… 42

سلفی گری.. 43

مفهوم لغوی سلفی.. 43

مفهوم اصطلاحی سلفی.. 44

احمدبن حنبل رئیس خط سلفی گری.. 45

عوامل تاریخی پیدایش خط سلفی گری.. 46

 

سلفیه جدید (فرقه وهابیت) 46

بنیانگذاران فرقه وهابیت.. 47

الف ) ابن تیمیّه بنیانگذار فكرى وهّابیّت.. 47

ب) محمّد بن عبد الوهّاب.. 49

عوامل مؤثر در تبلیغ وهابیت.. 50

1- تفرقه و پراکندگی مردم. 51

2- ضعف فرهنگی ، دینی و اقتصادی سر زمین نجد. 53

الف- فقر و تبعیض… 55

ب- ضعف ایمان نسل جدید. 55

ج- نا آگاهی دین داران. 56

د- رفتار های تفرقه آمیز. 56

3- همکاری آل سعود. 56

4- سردادن شعار های مذهبی.. 58

5- استفاده ابزاری از حرمیین شریفین.. 60

6- استفاده ازموسم حج.. 62

7- حلال شمردن اموال مخالفین.. 63

8- حمایت وپشتیبانی قدرت های استکباری.. 63

9- تحمیل و اصرار عقیده 65

10- انتشارات ضد شیعه. 68

11- در انحصار قرار دادن مراکز انتشاراتی و کتابخانهای.. 69

الف )کتابخانه ها 70

ب)مراکز انتشاراتی.. 72

فصل سوم: تأثیرپذیری وهابیت از اسرائیلیات… 76

راههای تأثیرپذیری وهابیت از اسرائیلیات.. 77

الف) اهل کتاب.. 77

کعب الأحبار. 77
تمیم داری.. 78
وهب بن منبه. 78
عبدالله بن سلام. 79
ب) مسلمانان. 80

ابوهریره 80
عبدالله بن عمروعاص… 81
محمد بن کعب القرظی.. 81
ابن جریح.. 82
عبدالله بن عباس… 82
عکرمه. 85
مجاهد. 86
مقاتل بن سلیمان. 86
ج) کتب.. 87

الف) کتاب « السنـﺔ» 87

ب) کتاب «التوحید» 88

شکل و نوع تأثیرپذیری وهابیت از اسرائیلیات.. 89

صفات خبری خداوند. 89

نظریه تشبیه و تجسیم. 90
نظریه اثبات بلاتأویل. 90
نظریه اثبات بلاکیف… 90
نظریه اثبات با تأویل. 90
نظریه سلبی صفات.. 90
نظریه نفی وصف… 91
نظریه تشبیه و تنزیه (نظریه اهل بیت) 91
خداوند در تورات.. 91

الف) توصیف انسان وار. 91

ب) توصیف به کمالات.. 93

ج) اوصاف فراطبیعی.. 94

دیدگاه وهابیت در کیفیت صفات الهی.. 95

صفات.. 95
رویت.. 96
تجسیم. 97
نمونههایی از ویژگیهای خدای وهابیان. 97

الف. داشتن دست.. 97

نقد. 98

یک. هماهنگ با تورات موجود. 99

دو. تعارض با عقل.. 99

سه. تعارض با روایات.. 99

چهار. عدول از شیوه اهل لغت.. 100

پنج. نادیده گرفتن تفاسیر. 100