گفتار اول:  شروط تقییدی و تعلیقی.. 9

گفتار دوم:  شروط تصریحی و ضمنی.. 10

گفتار سوم:  شروط بنایی، ضمن عقد و الحاقی.. 10

مبحث سوم: اثر شرط ضمن عقد. 13

مبحث چهارم: رابطهی عقد و شرط ضمن عقد. 15

مبحث پنجم: شرایط صحت شرط ضمن عقد. 20

گفتار اول: مقدور بودن. 21

گفتار دوم:  مشروع بودن. 22

گفتار سوم:  منفعت عقلایی داشتن.. 22

گفتار چهارم:  معلوم یا معین بودن. 23

گفتار پنجم: مخالف مقتضی ذات عقد نبودن. 25

فصل دوم: معرفی شرط اجل.. 27

مبحث اول: معرفی شرط اجل در حقوق ایران. 27

گفتار اول:  تعریف شرط اجل.. 27

بند اول: تعریف اجل، ویژگیها و انواع آن. 28

بند دوم:  مفهوم شرط اجل.. 33

گفتار دوم: انواع شرط اجل.. 35

بند اول:  شرط اجل تعلیقی، شرط اجل تأخیری و شرط اجل انفساخی.. 35

بند دوم:  شرط اجل صریح و شرط اجل ضمنی.. 36

گفتار سوم: منابع پذیرش شرط اجل.. 37

گفتار چهارم: مبانی نظری پذیرش شرط اجل.. 37

گفتار پنجم:  ماهیت شرط اجل.. 38

گفتار ششم:  شرایط صحت شرط اجل.. 39

بند اول:  قطعیت وقوع اجل.. 39

بند دوم: تعیین تاریخ دقیق اجل.. 40

گفتار هفتم: موارد سقوط اجل.. 42

بند اول: انصراف متعهد از شرط اجل.. 42

بند دوم: فوت متعهد. 44

بند سوم:  ورشکستگی مدیون. 46

مبحث دوم: تعریف شرط اجل در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا مصوب 1980. 48

بخش دوم: تأثیر شرط اجل در عقد بیع. 52

فصل اول: بررسی تأثیر شرط اجل  بر حقوق قراردادی طرفین عقد بیع. 52

مبحث اول: بررسی تأثیر شرط اجل بر حقوق قراردادی طرفین عقد بیع در حقوق ایران. 52

گفتار اول: تأثیر شرط اجل در سقوط حق حبس… 52

گفتار دوم: تأثیر شرط اجل در تعلیق مرور زمان. 55

گفتار سوم: تأثیر شرط اجل بر عدم امکان تهاتر تعهد موجل.. 56

مبحث دوم: بررسی تأثیر شرط اجل بر حقوق قراردادی طرفین عقد بیع در کنوانسیون بیع. 58

فصل دوم: بررسی تأثیر شرط اجل بر اجرای تعهدات قراردادی طرفین عقد بیع. 60

مبحث اول: بررسی تأثیر شرط اجل بر اجرای تعهدات قراردادی طرفین عقد بیع در حقوق ایران. 60

گفتار اول: تأثیر شرط اجل در به تأخیر افتادن امکان مطالبه‌ی تعهدات قراردادی از سوی متعهد. 60

گفتار دوم: تأثیر شرط اجل در به تأخیر انداختن امکان اجرای تعهدات قراردادی از سوی متعهد. 65

مبحث دوم: بررسی تأثیر شرط اجل بر اجرای تعهدات قراردادی طرفین عقد بیع در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا  71

فصل سوم: بررسی تأثیر شرط اجل بر مسئولیت قراردادی و قانونی طرفین عقد بیع. 73

مبحث اول: تأثیر شرط اجل بر مسئولیت قراردادی و قانونی طرفین عقد بیع در حقوق ایران. 74

گفتار اول: تأثیر شرط اجل بر تحقق مسئولیت قراردادی طرفین عقد بیع. 74

گفتار دوم: تأثیر شرط اجل بر مسئولیت قانونی طرفین عقد بیع. 76

مبحث دوم: بررسی تأثیر شرط اجل بر مسئولیت قراردادی و قانونی طرفین عقد بیع در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا  82

گفتار اول: تأثیر شرط اجل در به تأخیر انداختن زمان استحقاق دریافت خسارت… 82

گفتار دوم: تأثیر شرط اجل در به تأخیر انداختن حق متعهدله در توسل به شیوه‌ی جبرانی فسخ قرارداد 82

نتیجه گیری کل پایان نامه. 85

فهرست منابع و مأخذ. 87

مقدمه

     همانطور که در حقوق قراردادها مورد مطالعه قرار گرفته، ماهیت[1] یک قرارداد بیانگر تعهدات طرفین آن قرارداد می­باشد. در درجه­ی نخست بیانگر تعهدات طرفین قرارداد می­باشد. فلذا، برای تعیین و تمییز تعهدات قراردادی طرفین یک قرارداد، لازم است که مفاد یک قرارداد را از اظهارات[2] طرفین قرارداد تمییز داد؛ چرا که ماهیت قرارداد و اظهارات طرفین در قرارداد در ماهیت و اثر با یکدیگر تفاوت دارند.

تفاوت ماهیتی و اظهارات در این است که مفاد قرارداد جزو قرارداد است و حال آنکه اظهارات داخل در قرارداد نمی­با­شد. تفاوت آن دو در اثر نیز آن است که مفاد قرارداد لازم الاجرا هستند و عدم تحقق آنها موجد مسئولیت قراردادی برای شخص متخلف می­شود؛ اما اظهارات یک قرارداد صرفاً بیانگر بیانات طرفین یک قرارداد است که نه الزام آور هستند و نه تخلف از آنها آنها باعث ایجاد مسئولیت قراردادی می­شود؛ نهایت آنکه اگر اظهار کننده در بیان اظهارات خود دچار تقصیر شود تنها برای شخص اظهار کننده مسئولیت مدنی در پی خواهد داشت[3].

همانطور که در گذشته نیز مورد مطالعه قرار گرفته است، مفاد قرارداد خود بر دو نوع است. اول: مفاد اصلی[4] و دوم: مفاد فرعی[5]. مفاد اصلی قرارداد همان تعهدات اصلی طرفین قرارداد است و مفاد فرعی، تعهدات جنبی و غیر اصلی یک قرارداد را شامل می­شود. این دو مفاد از حیث ضمانت اجرا با هم تفاوت دارند. تفاوت نخست آنکه: میان تعهدات اصلی حق حبس وجود دارد؛ به نحوی که هر یک از طرفین قرارداد می­تواند از ایفای تعهد خود خودداری کند و ایفای آن را موکول به ایفای تعهد از جانب طرف دیگر کند؛ در حالی که میان تعهدات تبعی چنین حقی وجود ندارد. تفاوت دوم نیز آنکه: در صورتی که بعد از انعقاد قرارداد، اجرای مفاد اصلی قرارداد غیر ممکن شود، قرارداد