آمار و نتایج ارائه شده حاکی از آن است که افزایش تعداد کاربران فیس‌بوک و گذران وقت فراوان توسط جوانان در این فضا، در رابطه با ایرانیان هم صدق می‌کند. بر اساس یافته‌های طرح ایران و اینترنت، حدود 32 درصد از کاربران جوان اینترنت عضو فیس‌بوک هستند که این مورد بیان‌گر اقبال جوانان به این شبکه‌ی اجتماعی مجازی است (باستانی و همکاران، 1390).   

هر فردی نزدیک‌ترین رابطه را با اعضای خانواده‌اش دارد و معمولا اوقات فراغت خود، یعنی اوقاتی که به کار یا درس مشغول نیست را با اعضای خانواده‌اش می‌گذراند. بنابراین اعضای خانواده‌ی یک فرد، بیشترین آسیب را از فعالیت او در شبکه‌های اجتماعی می‌بینند و احتمالا بیشترین واکنش را نیز خواهند داشت. این استفاده‌ی زیاد تا جایی پیش می‌رود که می تواند روابط خانوادگی فرد را تحت تاثیر قرار داده و دچار تزلزل کند: افرادی که به میزان زیادی از اینترنت استفاده کرده‌اند، خود اظهار داشته‌اند که روابط خانوادگی‌شان دچار آفت و اختلال شده؛ اما روابط دوستانه‌ی آنها، بهتر و گسترده‌تر شده است (فیضی، 1384: 22).

یافته‌ها و نتایج تحقیقات کراوت و همکارانش نیز گواهی بر این نگرانی‌هاست. کراوت مدعی شد که استفاده از اینترنت موجب کاهش ارتباط فرد با خانواده‌اش و کوچک شدن حلقه‌ی اجتماعی پیرامون او و افزایش احساس تنهایی و افسردگی می‌شود (کراوت و همکاران، 1998: 374).

الیزابت بات، از نظریه‌پردازان مشهور نظریه‌ی شبکه است. بر اساس تحقیق خانم بات مشخص شد که چگونگی روابط همسران در خانواده، به رابطه‌ی زوج‌ها با محیط اجتماعی و حمایت‌هایی که از گروه‌های اجتماعی دریافت می‌کنند، بستگی دارد. اگر آن‌ها از پشتیبانی گروه‌های دیگر برخوردار باشـند، نیاز کمتـری بـه روابـط زناشـویی خواهند داشت. اگر این کمک‌ها و پشتیبانی‌ها نباشد، زن و شوهر به یکـدیگر وابسـتگی متقابـل می‌یابند (بات، 1373: 69).

در دسترس بودن سخت‌افزارهای اینترنتی مانند گوشی‌های موبایل، رایانه‌های کوچک قابل حمل و تبلت‌ها، و همچنین گسترش زیرساخت‌های شبکه‌ی جهانی اینترنت در کشور ما، باعث شده که شمار کاربران اینترنت روز‌به‌روز افزایش پیدا کند. در این میان، فعالیت‌ در شبکه‌های اجتماعی، سهم بزرگی از وقت کاربران اینترنت را به خود اختصاص می‌دهد. کاربران نه فقط در مدت‌زمانی که در خانه یا محل کار حضور دارند، بلکه در زمان تردد در مسیر بین خانه و محل کار و حتی در سفر، به راحتی می‌توانند از اینترنت استفاده کرده و حساب‌های کاربری خود را در شبکه‌های اجتماعی چک کنند. عاملی معتقد است شبکه‌ای شدن جامعه‌ی امروز، معنای همه‌چیز و هرچیزی را مورد بازاندیشی قرار داده و مفاهیم تازه‌ای نیز ایجاد کرده‌ است: اقتصاد، فرهنگ، اجتماع و حتی مفاهیم عام‌تری همچون مکان و زمان نیز در این فرآیند دگرگون شده یا همچنان در حال دگرگونی هستند (عاملی، 1388: 4).

افراد در فضای مجازی، روابطی متفاوت با روابط در فضای حقیقی را تجربه می‌کنند. شبکه‌های اجتماعی اینترنتی به دلیل مجازی بودنشان و اینکه افراد را رو در روی هم قرار نمی‌دهند، اقتضائات خاص خودشان را دارند. روابط در این فضاها صمیمی‌تر، دوستانه‌تر و بی‌پرده‌تر است. افراسیابی در این باره می‌گوید میان عضویت در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی، با مقوله‌هایی نظیر چگونگی ارتباط با جنس مخالف و شیوه‌ی محاورات اعضا در محیط بیرونی ارتباط وجود دارد. بنابراین می‌توان گفت میان عضویت در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و سبک زندگی جوانان، ارتباط وجود دارد (افراسیابی، 1392: 7).

گوشی‌ها و سیم‌کارت‌های موجود در بازار، این روزها امکان استفاده از اینترنت را در هرجا و هر زمان برای کاربران فراهم کرده‌اند. بسیاری از جوانان هنگامی که در خانه و در کنار اعضای خانواده‌شان قرار دارند، همزمان در شبکه‌های اجتماعی نیز فعالیت می‌کنند و دوستان‌ مجازی‌شان را در جریان مسائل مختلف زندگی‌شان و گاه حتی مسائلی که در خانه و در حریم خصوصی‌شان می‌گذرد، قرار می‌دهند.

این در حالی است که داشتن منافع، دل‌مشغولی، و حتـی سـرگرمی‌هـای مشـترک، ارتقـای میزان یکـدلی و هم‌فکری را به همراه خواهد داشت. تقویت این امر در میان زن و شوهر موجب افزایش رضـایت از زندگی مشترک می‌شود و بی‌توجهی به آن، جز هدایت امـواج بیگـانگی و سـردی بـه کـانون خانواده، نتیجه‌ای نخواهد داشت (فسائی، ملکی‌پور، 1392: 8).

اصل اساسی در ازدواج، مودت و گرمی روابط و وجود محبت است که به وسیله ایجاد ارتباط و سخنان مهرآمیز محقق می شود و ابزاری مثل اینترنت که توجه زن و مرد را از همدیگر منحرف کرده و به دیگران مشغول می‌کند، می‌تواند در رابطه‌ی زن و مرد اختلال ایجاد کند. سکوت بین زن و شوهر و عدم توانایی آن‌ها برای ایجاد فضای گفت‌وگوی مشترک، به نحوی از انحا، از جمله به خاطر فعالیت اینترنتی، از مشکلات جدید خانواده‌ها است.

شبکه‌های اجتماعی ابزارها و امکاناتی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند تا آنها بتوانند تصاویر و ویدئوهای شخصی خود را در صفحات خود قرار دهند. کاربران به راحتی می‌توانند اطلاعات شخصی خود را در این شبکه‌ها به اشتراک بگذارند. افرادی که این محتوای شخصی در دسترس‌شان قرار می‌گیرد، همیشه افراد آشنا و مورد اعتماد نیستند. علاوه بر این، کاربران نیز 

ادامه مطلب

سایت های دیگر :