1-4)اهداف پژوهش– 7

1-4-1)اهدف اصلی پژوهش– 7

1-4-2) اهداف فرعی پژوهش– 7

1-5)فرضیههای پژوهش: 7

1-5-1)فرضیات اصلی- 7

1-5-2)فرضیات فرعی پژوهش– 8

1-6) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه ها 8

1-6-1)روش تحقیق- 8

1-7) روش گردآوری اطلاعات– 8

1-7-1) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات– 9

1-8)قلمرو زمانی تحقیق- 9

1-8) قلمرو مکانی تحقیق- 9

1-9)تعریف نظری و عملیاتی متغیرها: 9

1-9-1)تعریف نظری: 9

1-6-2) تعریف عملیاتی متغیرها: 11

فصل دوم: ادبیات و مبانی نظری تحقیق

2-1-1)مبانی نظری تحقیق- 13

2-1-2)تبیین فلسفی دین- 13

2-1-3)تبیین جامعه شناختی دین- 14

2-1-4)کنش اجتماعی دین- 15

2-1-4-1)حمایت اجتماعی- 16

2-1-4-2)مهار اجتماعی- 17

2-1-5)توصیف لغوی دین- 17

2-1-6)مفهوم دین- 18

2-1-7)تعریف دینداری در پژوهش حاضر- 19

2-1-8)مؤلفه های دینداری- 20

2-1-9)تعریف عملیاتی دینداری- 22

2-1-10)نظریه های تحول روانشناختی دین- 22

2-1-11)نظریه های تحول دینی- 23

2-1-11-1)آلپورت– 23

2-1-11-2)پیاژه 23

2-1-11-3)کولبرگ– 25

2-1-11-4)فالر- 26

2-1-11-5)اوسر- 26

2-1-12)ساختار دین از دیدگاه اندیشمندان غربی- 27

2-1-13)ساختار دین از دیدگاه اندیشمندان مسلمان- 28

2-1-13-1)دیدگاه ابوحامد غزالی- 28

2-1-14)معنویت– 29

2-1-14-1) ارتباط فرا فردی یا ارتباط با خدا 30

2-1-14-2) ارتباط انسان با خدا به گونه ارتباط همه خدایی- 31

2-1-14-3) ارتباط انسان با خدا به گونه ارتباط همه درخدایی- 32

2-1-14-3) ارتباط انسان با خدا بگونه کارگزاری خدا 32

2-1-14-4) ارتباط انسان با خدا بگونه تعاملی با خدا 33

2-1-14-5) ابزارهای اندازه گیری مذهبی بودن از نظر اسلام: 33

2-1-15)روش های سنجش دینداری- 33

2-1-16)روش های پژوهش در مطالعات دینی- 37

2-1-16-1)روش فراتحلیلی و روش های بررسی تحولی- 37

2-1-16-2)روش توصیفی- 38

2-1-17)مشکلات و محدودیت های سنجش دینداری- 38

2-1-18)ذهنیت جدید دینی- 40

2-1-19)تغییرات دینی در ایران- 42

2-1-19)مذهب: 42

2-1-20)جهت گیری مذهبی از دیدگاه صاحبنظران غرب: 43

2-2-20-1)دیدگاه آلپورت: 43

2-1-20-1)ماهیت ابعاد جهتگیری مذهبی- 44

2-2)رفتار اخلاقی- 46

2-2-1)اخلاق اداری- 47

2-2-2)اخلاق شغلی(اخلاق کار) 48

2-2-3)اخلاق حرفهای- 49

2-2-4)اخلاق سازمانی- 50

2-2-5)ارزشهای اخلاقی سازمان- 51

2-2-6)اخلاق مدیریت– 53

2-2-8)رفتار اخلاقی و غیراخلاقی- 56

2-3) زمینه های طرح رهبری اخلاقی و شکل گیری آن- 57

2-3-1) مفاهیم کلی رهبری اخلاقی- 60

2-3-2)دیدگاه های گوناگون در زمینه رهبری اخلاقی- 61

2-3-3) ویژگی های اساسی رهبری اخلاقی- 64

2-3-4)نقش رهبری در کمال سازمانی و پنج سبک رهبری اخلاقی- 65

2-3-6)سبک‌های رهبری اخلاقی- 69

2-3-7)راهکارهای اجرای اخلاق در سازمان- 72

2-3-8)نقش مدیران در افزایش اخلاق کار و بهرهوری- 73

 

2-3-9)توسعه اخلاق سازمانی- 73

2-3-9)فلسفه اخلاق و مدل های آن- 76

2-3-10)موانع رشد اخلاق در سازمانها 76

2-3-11)عوامل نهادینه سازی اخلاق در سازمان- 78

2-3-12)نظریه تحول اخلاقی سازمانها 80

2-4)پیشینه تحقیق- 81

2-5) الگوی مفهومی تحقیق- 83

فصل سوم: روش تحقیق

3- 1) مقدمه- 85

3- 2) نوع تحقیق- 85

3-3) روشها و ابزار گردآوری اطلاعات– 86

3-3-1) روش بررسی اسناد و مدارک– 86

3-3-2)روش میدانی- 86

3-4)مقیاسهای اندازه‌گیری متغیرها 87

3- 5) مقیاس اندازه‌گیری نگرشها 87

3-6)طرح تحقیق- 87

3-6-1)هدف مطالعه- 87

3-6-2- نوع مطالعه- 87

3-6-3)میزان دخالت محقق در پژوهش– 88

3-6-4)مکان بررسی: طبیعی و ساختگی- 88

3-6-5)واحد تجزیه و تحلیل:‌افراد ، زوجها، گروهها، سازمانها 88

3-6-6)افق زمانی: بررسی مقطعی در برابر بررسی دوره‌ای- 88

3-6-7)جامعه و نمونه آماری مورد پژوهش– 88

3-6-8) حجم نمونه آماری- 89

3-7-1) ثبات سنجه‌ها 89

3-7 -2 ) سازگاری درونی سنجه ها 89

3-7) آزمون فرض نرمال بودن متغیرها: 91

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های آماری

4-1)مقدمه- 94

4-2) بررسی ویژگی‌های جمعیت شناختی- 94

4-2-1 )جنسیت– 94

4-2-2) تاهل- 95

4-2-3 )سن- 95

4-2-4 )تحصیلات– 96

4-3 ) آزمون فرضیات تحقیق (جهت گیری مذهبی درونی و رهبری اخلاقی) 97

4-3-2- آزمون فرضیه فرعی اول- 98

4-3-3-آزمون فرضیه فرعی دوم- 99

4-3-4- آزمون فرضیه فرعی سوم- 100

4-3-5- آزمون فرضیه فرعی چهارم- 100

4-3-2- آزمون فرضیه فرعی پنجم- 101

4-3-3-آزمون فرضیه فرعی ششم- 102

4-3-4- آزمون فرضیه فرعی هفتم- 103

4-3 ) آزمون فرضیات تحقیق (جهت گیری مذهبی بیرونی و رهبری اخلاقی) 103

4-3-2- آزمون فرضیه فرعی اول- 104

4-3-3-آزمون فرضیه فرعی دوم- 105

4-3-4- آزمون فرضیه فرعی سوم- 105

4-3-5- آزمون فرضیه فرعی چهارم- 106

4-3-2- آزمون فرضیه فرعی پنجم- 106

4-3-3-آزمون فرضیه فرعی ششم- 107

4-3-4- آزمون فرضیه فرعی هفتم- 108

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- مقدمه- 111

5-2-نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق- 111

5-2-1- نتایج حاصل از آزمون فرضیات اصلی اول تحقیق- 111

5-2-2- نتایج حاصل از آزمون فرضیات اصلی دوم تحقیق- 112

5-3-1-پیشنهادات کاربردی- 113

5-4- محدودیت تحقیق- 114

منابع- 115

منابع فارسی- 115

منابع انگلیسی- 117

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                           صفحه

جدول2-1: بخشی از گزاره های نگرش درون سو و برون سو- 45

جدول 2-3 انواع اصلی رهبری- 59

جدول 2-4: مقایسه فرایند نفوذ رهبری سوداگرانه و رهبری تحول آفرین ( کانینگو و کانگر،1996؛ از گلی،1388)  60

جدول 2-3: سبک های رهبری اخلاقی- 72

جدول3-1: مقدارضریب آلفای کرونباخ  پرسشنامه  جهت گیری مذهبی- 91

جدول3-2: مقدارضریب آلفای کرونباخ  پرسشنامه رهبری اخلاقی- 91

جدول3-3: بررسی توزیع نرمال متغیر های جهت گیری مذهبی و مولفه های رهبری اخلاقی ( آزمون کلوموگروف اسمیرنوف)  92

جدول 4-1: توزیع فراوانی جنسیت پاسخگویان- 94

جدول 4-2: توزیع فراوانی سن پاسخگویان- 95

جدول 4-3: توزیع فراوانی سطح تحصیلات پاسخگویان- 96

جدول4-4: آزمون رگرسیون فرضیه اصلی اول تحقیق- 98

جدول4-5: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی اول تحقیق- 98

جدول4-6: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی اول تحقیق- 99

جدول4-7: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی اول تحقیق- 100

جدول4-8: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی اول تحقیق- 101

جدول4-9: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی اول تحقیق- 101

جدول4-6: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی اول تحقیق- 102

جدول4-7: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی هفتم تحقیق- 103

جدول4-4: آزمون رگرسیون فرضیه اصلی اول تحقیق- 104

جدول4-5: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی اول تحقیق- 104

جدول4-6: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی اول تحقیق- 105

جدول4-7: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی اول تحقیق- 106

جدول4-8: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی اول تحقیق- 106

جدول4-9: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی اول تحقیق- 107

جدول4-10: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی اول تحقیق- 107

جدول4-11: آزمون رگرسیون فرضیه فرعی هفتم تحقیق- 108

 

 

 

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                           صفحه

شکل 2-1:رابطه بین مقررات قانونی و اصول اخلاقی( دفت،ترجم هپارسائیان و اعرابی،16:1374) 52

شکل2-2:مدل رفتارهای اخلاقی و غیر اخلاقی( مقیمی، 173:1380) 56

شکل2-5: چهار عنصر رهبری اخلاقی درک شده و بهبود یافته- 67

شکل 2-9: الگوی مفهومی تحقیق براساس مدل آلپورت و راس(1967) وکالشون(2010) 83

شکل 4-1: نمودارتوزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنسیت– 95

شکل 4-2: نمودار توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان سن- 96

شکل 4-3: نمودار توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات– 97

 

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر جهت گیری مذهبی بر رهبری اخلاقی در بین مدیران شهرداری های ناحیه کاشان می­باشد در تحقیق حاضر جامعه مورد تحقیق مدیران مرد و زن شاغل در دستگاه شهرداری کاشان بودند که به صورت سرشماری تعداد 124 نفرانتخاب شدند و پرسشنامه های جهت گیری مذهبی آلپورت و رهبری اخلاقی در بین آنها توزیع گردید در تحقیق مورد نظراز دو پرسشنامه استاندارد پرسشنامه جهت گیری مذهبی آلپورت (1990) و پرسشنامه رهبری اخلاقی (کالشون 2010) استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از آمار توصیفی(جهت نمایش اطلاعات جمعیت شناختی) و آمار استنباطی استفاده شده است. با توجه به فاصله­ای – عددی بودن متغیرهای پژوهش و از سوی دیگر نتیجه آزمون کلوموگروف – اسمرینوف جهت آزمون­های استنباطی تحقیق از آزمون­ رگرسیون خطی استفاده گردید. با توجه به نتایج بدست آمده جه بررسی فرضیات تحقیق به کمک آزمون رگرسیون خطی مشخص گردید بین دو جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی و تاثیرآن ها بر روی رهبری اخلاقی ، جهت گیری مذهبی دارای تاثیر مثبت و معنادار بوده که از بین مولفه های رهبری اخلاقی نیز با توجه به نتایج ضرایب بتای بدست آمده برای آنها به ترتیب مولفه جهت گیری محیطی با ضریب بتای 539/0، تسهیم قدرت با ضریب بتای 518/0 و راستی و درستی با ضریب بتای 503/0 بیشترین درصد پیش بینی جهت گیری مذهبی را دارا می باشند.

کلمات کلیدی: رهبری اخلاقی، جهت گیری مذهبی، جهت گیری محیطی، راستی و درستی

 

1-2)مقدمه

اخلاقیات به عنوان سیستمی از ارزش ها و بایدها و نبایدها تعریف می شود که بر اساس آن نیک و بدهای سازمان مشخص و عمل بد از خوب متمایز می شود (الوانی، 1380). با اتکا به اصول اخلاق اسلامی، مدیران قادر می شوند تا تصمیم بگیرند که چه چیزی خوب و چه چیزی نادرست است. چه کسی در سازمان به راه درست می رود و چه کسی راه نادرست می پیماید. بنابراین مدیر در انجام وظایف خود نظیر تصمیم گیری، ارزش یابی، نظارت، تشویق و تنبیه بدون وجود یک نظام اخلاق اسلامی در سازمان نمی تواند با قاطعیت عمل کند. رهبری و مدیریت در اخلاق اسلامی یک اعتقاد متقابل است و اغلب با تقابل ها و توافق های بارزی بین رهبر و طرفدارانش همراه می شود. در گذشته توجه خاص رهبر ی در اسلام بر حفظ صداقت و عدالت بوده و امروز رعایت رفتار اخلاق ی نی ز به ا ی ن مسئولیت افزوده شده است. مدیریت اخلاق اسلامی عبارتست از شناسایی و اولویت بندی ارزش ها برای هدایت رفتار انسان ها است. این نوع مدیریت در جوامع غربی که تعریف ارگانیک و منعطفی از اخلاق دارند کاربردهای مخصوص به خود را دارد. به عبارت بهتر همان مقدار که حیطه ارزش های اخلاقی ممکن است در فرهنگ های مختلف بر حسب ایدئولوژی آن ها متفاوت باشد، به همان میزان نیز اعمال مدیریت اخلاق اسلامی در این جوامع نیز ساز و کارهای مخصوص به خود را دارد

1-2)بیان مسئله

رهبری و مدیریت در محیط های کاری از طریق سازوکارهای مختلفی، طرزتلقی و رفتار کارکنان را تحت تاثیر قرار می دهد.بخشی از این تاثیرات به ویژگی های شخصیتی و روانی مدیران و رهبران و بخش دیگر به سبکهای رهبری آنها مربوط می شود. در واقع طریقی را که رهبریا مدیر ،از نفوذش برای کسب اهداف استفاده می کند سبک رهبری می نامند. به بیان دیگر نحوه استفاده رهبر از قدرت و  نفوذ را « سبک رهبری » گویند. سبک رهبری اساساً شیوه نگرش مدیر نسبت به نقش خود و کارکنان است.

نگاهی به سبکهای رهبری و ادبیات این موضوع طیف متنوع و گاه همپوشی را نشان می دهد که برخی از آنها به  لحاظ ماهیت وتاکیدات نسبت به برخی دیگر جدیدتر هستند. یکی از سبک­های جدید رهبری که اخیرا توجه زیادی را به خود جلب نموده، سبک رهبری اخلاقی است. رهبری اخلاقی مفهوم نوینی در حوزه رهبری است و سعی در رفع مشکلات مدل های سنتی رهبری دارد. مقتضای این نوع از رهبری توسعه استانداردهای اخلاقی برای اداره رفتارهای کارکنان و نیز اجرای موثر استانداردهای اخلاقی در رفتار آنان است.

نظریه پردازان مختلفی از دیدگاههای متنوع رهبری اخلاقی را تبیین و تفسیر نموده اند.از دیدگاه براون و تروینو (2006)، این شکل از رهبری را از دیدگاه یادگیری اجتماعی، رهبری مبتنی برقواعد و ارزش های هنجاری که ازطریق اعمال،اقدامات، تصمیم گیریها و شیوه های اجرایی تشویق، تنبیه رفتارهای اخلاقی و غیراخلاقی در سازمان نمود پیدا می کند،تعریف نموده اند.پژوهشگران دیگری مانند راولد(2008) و زایو(2008)رهبری اخلاقی را دارای ویژگی هایی معرفی نموده اند که نحوه تاثیر این سبک رهبری را برادراکات کارکنان وشن می سازد.  رهبری اخلاقی به صورت نمایش رفتار مناسب هنجاری از طریق اعمال فردی و ارتباطات بین فردی و ترویج چنین رفتاری به پیروان از طریق ارتباطات دوسویه و تصمیم گیری تعریف شده است.

از دیدگاه فلسفی، رهبری اخلاقی درباره هنجارها و ارزش ها بوده و مشخص می سازد که چگونه رهبران بایستی رفتار کنند. بررسی ادبیات رهبری اخلاقی هفت بعد رهبری